Preferencje partyjne Polaków w czerwcu 1997 r. Gdyby wybory parlamentarne odbywaly sie w miniony weekend, to gotowosc wziecia w nich udzialu zadeklarowalo 74% Polaków. Jednak zdecydowanie pewnych pójsc do glosowania bylo 53% badanych, a 21% respondentów stwierdzilo, ze raczej pójdzie. 17% pytanych nie zamierzalo isc do urn wyborczych. 9% - jeszcze sie zastanawialo. 25% wyborców zamierza glosowac na AWS, a 20% - na SLD. Na kolejnych miejscach znalazly sie KPEiR (12%), PSL i UW (po 11%). Gotowosc poparcia ROP wyrazilo 7% badanych. Tyle samo oddaloby glos na UP. Do Sejmu nie weszlyby BdP i UPR-Republikanie (po 3%). W porównaniu z poprzednim badaniem najbardziej pogorszyly sie notowania ROP (o piec punktów procentowych) i SLD ( o 4 punkty). Gdyby wspólna liste wystawily AWS i ROP, to glosowaloby na nia 30% wyborców. 21% poparloby SLD. Nastepne w kolejnosci ugrupowania, to: UW (13%), KPEiR i PSL (po 10%) oraz UP (9%). BdP i UPR-Republikanie uzyskaly taki sam - trzyprocentowy wynik. Przy mozliwosci oddania drugiego glosu, po 12% wyborców oddaloby go na UW, UP lub ROP. Mozliwosc poparcia PSL rozwaza 10% badanych, a AWS i BdP - po 9%. Po 8% - poparloby w drugiej kolejnosci KPEiR oraz SLD. Elektorat zapasowy UPR-Republikanie stanowi 3%. Mozliwosc zaglosowania na SLD wyklucza 30% badanych. 24% twierdzi, ze nie poprze AWS. Inne partie wskazuje po kilka procent badanych. Warszawa, czerwiec 1997 r. OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, 02-776 Warszawa, tel. (0-22) 644 99 73, 648 20 44-46, fax 644 99 47, obop@obop.com.pl, www.obop.com.pl
Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Preferencje partyjne Polaków, sondaz z 13-15.06.1997 r. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczonych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. * * * W srodowym wystapieniu telewizyjnym prezydent Aleksander Kwasniewski poinformowal, ze wybory parlamentarne odbeda sie 21 wrzesnia. O tym jak dzis - trzy miesiace przed glosowaniem - wygladaja szanse poszczególnych ugrupowan mówi najnowszy sondaz przeprowadzony przez OBOP w ostatni weekend 1. * * * Gotowosc wziecia udzialu w wyborach deklaruje 74% badanych. Dotychczasowa praktyka wskazuje, ze frekwencja jest zawsze nizsza niz wynikaloby to z automatycznego zsumowania odpowiedzi respondentów zdecydowanie i raczej deklarujacych chec pójscia do glosowania. Osoby zdecydowanie wyrazajace wole wybierania swoich przedstawicieli do Sejmu stanowia 53%. Zainteresowanie wyborami jest wiec nieco wieksze niz przed miesiacem i zblizone do wyniku odnotowanego w kwietniu - w trakcie kampanii przed referendum konstytucyjnym. GDYBY W NAJBLIZSZA NIEDZIELE ODBYLY SIE WYBORY DO SEJMU, TO CZY WZIALBY(ELABY) PAN(I) W NICH UDZIAL? luty `97 marzec `97 kwiecien `97 maj `97 czerwiec `97 zdecydowanie tak 46% 48% 52% 48% 53% 69% 69% 76% 71% 74% raczej tak 23% 21% 24% 23% 21% raczej nie 8% 7% 6% 8% 6% 24% 20% 17% 21% 17% zdecydowanie nie 16% 13% 11% 13% 11% trudno powiedziec 7% 11% 7% 8% 9% Najwyzszej frekwencji mozna spodziewac sie wsród osób z wyksztalceniem wyzszym (szczególowe dane znajduja sie w tabelach aneksowych), kierowników i specjalistów. Korzystaniem ze swych praw wyborczych w wiekszym stopniu zainteresowani sa ludzie w srednim wieku i starsi niz mlodziez (najwyzsze jest w grupie 55-64-latków, najnizsze wsród osób do 24 roku zycia). Natomiast gorsza sytuacja materialna badanych, niezadowolenie z kierunku w jakim zmierzaja sprawy kraju, nizsze 2
Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Preferencje partyjne Polaków, sondaz z 13-15.06.1997 r. wyksztalcenie oraz brak pogladów politycznych sprzyjaja czestszemu podejmowaniu decyzji, aby w dniu wyborów pozostac w domu. Niska frekwencja zapowiada sie na wsiach - zwlaszcza w grupie rolników. Równiez uczniowie i studenci, bezrobotni oraz rencisci - stosunkowo rzadko deklaruja zdecydowana gotowosc pójscia do wyborów. Preferencje wyborcze Akcja Wyborcza Solidarnosc, która w przez dwa pierwsze miesiace tego roku byla liderem rankingu wyborczego, na kolejne dwa miesiace palme pierwszenstwa oddala SLD. W maju, wynik obu partii byl identyczny. Obecnie na czolo ponownie wysunela sie AWS, uzyskujac 25% poparcia - wynik ten jest o jeden punkt procentowy lepszy niz przed miesiacem, ale juz o piec punktów lepszy niz w marcu, kiedy ugrupowanie to utracilo znaczna czesc swego elektoratu. Od tego czasu, powoli, acz systematycznie, odzyskuje ono swoje wplywy. Z dwudziestoma procentami poparcia na drugiej pozycji lokuje sie SLD. Jest to najnizszy wynik tego ugrupowania w tym roku. KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII LUB UGRUPOWANIA POPARL(A)BY PAN(I) W TAKICH WYBORACH? (Dane w proc.) VIII.`96 IX.`96 X.`96 XI.`96 XII.`96 I.`97 II.`97 III.`97 IV.`97 V.`97 VI.`97 Akcja Wyborcza Solidarnosc 27 28 27 24 25 29 29 20 23 24 25 (M. Krzaklewski) Sojusz Lewicy Demokratycznej 27 24 23 26 21 25 22 23 25 24 20 (J. Oleksy) Krajowa Partia Emerytów i - - - - - - 4 6 8 10 12 Rencistów (Z. Ruminski) Polskie Stronnictwo Ludowe 12 14 13 14 15 12 12 12 10 10 11 (W. Pawlak) Unia Wolnosci 7 11 11 13 14 7 12 12 11 9 11 (L. Balcerowicz) Ruch Odbudowy Polski 18 13 15 14 13 16 10 13 11 12 7 (J. Olszewski) Unia Pracy 5 6 7 5 6 6 6 5 4 5 7 (R. Bugaj) Komitet Wyborczy UPR- 4 4 3 1 3 4 2 4 *3 3 3 Republikanie (J. Korwin-Mikke) BBWR Narodowo- - - - 2 2 0 2 4 3 2 3 Chrzescijansko-Demokratyczny Blok dla Polski (St. Kowolik) pozostale partie 0 0 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 Sondaz Osrodka Badania Opinii Publicznej z 13-15 czerwca 1997 r. Zbadano 1041 Polaków od 18 roku zycia. Dopuszczalny blad dla takiej wielkosci próby nie przekracza +/-3%, przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. * - pytano o Z. Relige 3
Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Preferencje partyjne Polaków, sondaz z 13-15.06.1997 r. Systematycznie pnie sie w góre Krajowa Partia Emerytów i Rencistów. Po raz pierwszy na naszej liscie pojawila sie w lutym tego roku i od razu uzyskala 4% poparcia. Obecnie jej wynik jest trzykrotnie wyzszy. Niewiele gorszy rezultat - po 11% poparcia - uzyskuja Polskie Stronnictwo Ludowe oraz Unia Wolnosci. Na równorzednej pozycji - z 7% glosów - znajduja sie Unia Pracy i Ruch Odbudowy Polski. Przypomnijmy, ze jeszcze miesiac temu obie partie dzielilo siedem punktów procentowych róznicy. Dzisiejszy rezultat ROP jest najgorszy co najmniej od sierpnia ub.r. Natomiast wynik UP jest najlepszy w tym roku - równie dobry uzyskala w pazdzierniku ub.r. W parlamencie, gdyby teraz odbywaly sie wybory, znalazloby sie siedem ugrupowan. Progu wyborczego nie przekroczylyby Blok dla Polski ani UPR- Republikanie, na które zamierzalo glosowac po 3% badanych. Chec poparcia innej partii niz wymienione zadeklarowal co setny badany. Na zmiany, jakie nastapily miedzy wynikami majowymi i czerwcowymi, moglo wplynac rózne wydarzenia. Przypomnijmy, ze 10 czerwca zakonczyla sie piata - najdluzsza - pielgrzymka Papieza Jana Pawla II do kraju, powrócila sprawa niezgodnosci konkordatu oraz ustawy aborcyjnej z Konstytucja, trwa strajk lekarzy. AWS oglosila swój program wyborczy, ale jednoczesnie w mediach pojawily sie informacje o konfliktach w ramach ugrupowania w zwiazku z wylanianiem list kandydatów (na razie jednak nie widac, aby odbily sie na wynikach AWS - informacje te mogly jednak nie dotrzec jeszcze do czesci wyborców). Krazyly równiez pogloski o zamiarze odwolania szefa SdRP Józefa Oleksego, jeszcze przed wyborami parlamentarnymi. * Przedstawiajac preferencje wyborcze, OBOP uwzglednia tylko te osoby, które deklaruja ( zdecydowanie lub raczej ) chec wziecia udzialu w wyborach i pomija ludzi, którzy choc chca isc do glosowania, to jednak nie sa jeszcze zdecydowani na kogo glosowac. Osoby takie stanowily w tym miesiacu 19% badanych wybierajacych sie do urn. VIII.`96 IX.`96 X.`96 XI.`96 XII.`96 I.`97 II.`97 III.`97 IV.`97 V.`97 VI. `97 wahajacy sie kogo poprzec 20% 18% 21% 21% 22% 23% 15% 17% 17% 22% 19% 4
Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Preferencje partyjne Polaków, sondaz z 13-15.06.1997 r. * * * Postanowilismy sprawdzic takze, jak wygladalyby preferencje wyborców, gdyby doszlo do porozumienia wyborczego miedzy AWS i ROP, co niedawno bylo przedmiotem rozmów. Okazalo sie, ze jesli partie te wystawilyby swoich kandydatów ze wspólnej listy, to glosowaloby na nich 30% uprawnionych - czyli o 2 punkty mniej niz wynikaloby to z automatycznego zsumowania glosów oddawanych na te partie z osobna. Dystans takiej koalicji wyborczej do najpowazniejszego konkurenta - SLD (zamiar oddania nan glosu zadeklarowalo 21% badanych) wynióslby 9 punktów. KANDYDATÓW KTÓREJ PARTII LUB UGRUPOWANIA POPARL(A)BY PAN(I), GDYBY KANDYDOWALY NASTEPUJACE UGRUPOWANIA? Ze wspólnej listy: Akcja Wyborcza Solidarnosc (M. Krzaklewski) i Ruch Odbudowy Polski (J. Olszewski) 30% Sojusz Lewicy Demokratycznej (J. Oleksy) 21% Unia Wolnosci (L. Balcerowicz) 13% Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Pawlak) 10% Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (Z. Ruminski) 10% Unia Pracy (R. Bugaj) 9% BBWR Narodowo-Chrzescijansko-Demokratyczny Blok dla Polski (St. Kowolik) 3% Komitet Wyborczy UPR-Republikanie (J. Korwin-Mikke) 3% pozostale partie 1% Porównujac wyniki pytania o preferencje wyborcze, gdyby startowaly ze wspólnej listy AWS i ROP, z wynikami preferencji uzyskanymi z pytania, gdyby ugrupowania te startowaly oddzielnie, spowodowaly niewielkie zmiany wyników ugrupowan. Przede wszystkim wiecej osób wyrazilo gotowosc poparcia partii centrum - Unia Wolnosci (13%) i Unia Pracy (9%) poprawily swój wynik o 2 punkty procentowe. Natomiast na umieszczeniu wspólnej listy AWS i ROP, 2 punkty stracila Krajowa Partia Emerytów i Rencistów. Nie zmienil sie rezultat Bloku dla Polski i UPR-Republikanie. Osoby deklarujace gotowosc wziecia udzialu w wyborach, ale wahajace sie kogo poprzec stanowily tu 17% - czyli o dwa punkty mniej niz wtedy, gdyby AWS i ROP startowalyby oddzielnie. 5
Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Preferencje partyjne Polaków, sondaz z 13-15.06.1997 r. Partie drugiego wyboru Tradycyjnie pytamy respondentów, jakie partie gotowi byliby poprzec w drugiej kolejnosci 2. A GDYBY MÓGL(OGLA) PAN(I) ODDAC JESZCZE JEDEN, DODATKOWY GLOS, TO KANDYDATA JAKIEJ PARTII (UGRUPOWANIA) POPARLBY(LABY) PAN(I) W TYCH WYBORACH? marzec `97 kwiecien `97 maj `97 czerwiec `97 Unia Wolnosci (L. Balcerowicz) 9% 13% 10% 12% Unia Pracy (R. Bugaj) 10% 17% 14% 12% Ruch Odbudowy Polski (J. Olszewski) 11% 12% 12% 12% Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Pawlak) 11% 10% 10% 10% Akcja Wyborcza Solidarnosc (M. Krzaklewski) 14% 9% 9% 9% BBWR NChD Blok dla Polski (S. Kowolik) 6% 4% 8% 9% Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (Z. Ruminski) 6% 7% 6% 8% Sojusz Lewicy Demokratycznej (J. Oleksy) 11% 4% 7% 8% Komitet Wyborczy UPR-Republikanie (J. Korwin-Mikke) 4% 4% 4% 3% inna partia 1% 2% 1% 0% trudno powiedziec 11% 14% 13% 12% zadna, nie glosowalbym 6% 4% 5% 5% Dwunastoprocentowym elektoratem zapasowym dysponuje Unia Wolnosci, Unia Pracy i Ruch Odbudowy Polski. Polskie Stronnictwo Ludowe mogloby próbowac sklonic do siebie 10% wyborców, którzy dzis wola glosowac na inna partie. Na dodatkowych 9% poparcia moglyby liczyc AWS i BdP. Po 8% badanych stwierdzilo, ze gdyby mieli mozliwosc oddania drugiego glosu, oddaliby go na KPEiR lub na SLD. Trzyprocentowy elektorat zapasowy ma UPR-Republikanie. 12% badanych nie bylo zdecydowanych, jaka partie ewentualnie poprzec, a 5% stwierdzilo, ze nie poparliby zadnej. 2 Pytanie o druga preferencje jak i nastepne, znajdujace sie w nastepnym rozdziale (dotyczace wyborów negatywnych), zadawane byly po pytaniu o preferencje, gdzie AWS i ROP umieszczone bylo osobno. 6
Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Preferencje partyjne Polaków, sondaz z 13-15.06.1997 r. Wybory negatywne Odpowiadajac na pytanie o to, na która partie na pewno by Pan(i) nie zaglosowal(a), respondenci najczesciej wymieniaja te ugrupowania, które maja szanse na osiagniecie najwyzszego wyniku w wyborach. Najwiekszy elektorat negatywny ma SLD - 30% badanych zadeklarowalo, ze na pewno nie oddaloby nan swojego glosu. 24% twierdzi, ze z pewnoscia nie poparloby AWS. Inne partie uzyskuja znacznie nizszy wynik. A NA KTÓRA PARTIE (UGRUPOWANIE) NA PEWNO BY PAN(I) NIE ZAGLOSOWAL(A)? marzec `97 kwiecien `97 maj `97 czerwiec`9 7 Sojusz Lewicy Demokratycznej (J. Oleksy) 33% 33% 31% 30% Akcja Wyborcza Solidarnosc (M. Krzaklewski) 16% 23% 24% 24% Komitet Wyborczy UPR-Republikanie (J. Korwin-Mikke) 9% 2% 6% 8% Ruch Odbudowy Polski (J. Olszewski) 9% 5% 5% 7% BBWR NChD Blok dla Polski (S. Kowolik) 8% 6% 7% 6% Polskie Stronnictwo Ludowe (W. Pawlak) 4% 4% 4% 4% Unia Wolnosci (L. Balcerowicz) 3% 4% 2% 4% Krajowa Partia Emerytów i Rencistów (Z. Ruminski) 2% 1% 1% 1% Unia Pracy (R. Bugaj) 2% 1% 1% 1% inna 1% 0% 0% 1% trudno powiedziec 12% 10% 10% 12% zadna, nie ma takiej partii 1% 3% 2% 2% 8% badanych twierdzi, ze na pewno nie zaglosowaliby na UPR-Republikanie, 7% - na ROP, a 6% - na BdP. Po 4% zdeklarowanych przeciwników maja PSL i UW, a po 1% - KPiR oraz UP. 7