Partner Przedsiêbiorcy

Partner Przedsiêbiorcy Ogólnopolski informator Krajowego Systemu Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw Warszawa, 2004 r. 1

Praca zbiorowa redakcja: Anna Forin Dominik Lada Projekt serii: Grupa Zadaniowa ds. Promocji KSU Korekta: Dominik Lada Copyright by Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci, 2004 Publikacja zosta³a przygotowana w ramach realizacji programu Kierunki dzia³añ rz¹du wobec ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw od 2003 do 2006 r. i wydana ze œrodków Ministerstwa Gospodarki i Pracy ISBN 83-88802-84-4 Wydanie V Nak³ad 4 000 egzemplarzy Sk³ad, ³amanie i druk: Wydawnictwo Instytutu Technologii i Eksploatacji 26-600 Radom, ul. K. Pu³askiego 6/10 tel.: (048) 36 442 41, fax: (048) 36 447 65 2

Spis treœci I. Wprowadzenie... 5 System wsparcia rozwoju przedsiêbiorczoœci w Polsce... 6 Krajowy System Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw (KSU)... 9 Aktywnoœæ oœrodków KSU w 2003 roku... 15 II. Indeks oœrodków Krajowego Systemu Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw... 33 Oœrodki akredytowane w KSU w zakresie us³ug doradczych... 33 Oœrodki akredytowane w KSU w zakresie us³ug szkoleniowych... 41 Oœrodki akredytowane w KSU w zakresie us³ug informacyjnych... 51 Oœrodki akredytowane w KSU w zakresie us³ug finansowych... 58 Oœrodki akredytowane w KSU w zakresie us³ug proinnowacyjnych... 62 III. Oferty oœrodków KSU dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw... 63 Oferty oœrodków KSU w województwie dolnoœl¹skim... 63 Oferty oœrodków KSU w województwie kujawsko-pomorskim... 85 Oferty oœrodków KSU w województwie lubelskim... 94 Oferty oœrodków KSU w województwie lubuskim... 105 Oferty oœrodków KSU w województwie ³ódzkim... 112 Oferty oœrodków KSU w województwie ma³opolskim... 126 Oferty oœrodków KSU w województwie mazowieckim... 141 Oferty oœrodków KSU w województwie opolskim... 168 Oferty oœrodków KSU w województwie podkarpackim... 172 Oferty oœrodków KSU w województwie podlaskim... 189 Oferty oœrodków KSU w województwie pomorskim... 203 Oferty oœrodków KSU w województwie œl¹skim... 225 Oferty oœrodków KSU w województwie œwiêtokrzyskim... 260 Oferty oœrodków KSU w województwie warmiñsko-mazurskim... 269 Oferty oœrodków KSU w województwie wielkopolskim... 279 Oferty oœrodków KSU w województwie zachodniopomorskim... 309 IV. Dane Teleadresowe Lista teleadresowa Regionalnych Instytucji Finansuj¹cych (RIF)... 324 Lista teleadresowa Punktów Konsultacyjnych (PK)... 326 3

4

WPROWADZENIE W niniejszym opracowaniu przekazujemy Pañstwu ogóln¹ informacjê na temat funkcjonowania instytucjonalnego systemu wsparcia rozwoju przedsiêbiorczoœci, w tym tak e w oparciu o sieæ organizacji i instytucji tworz¹cych Krajowy System Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw (KSU). Chcielibyœmy jednak zaznaczyæ, e prezentowane w dalszej czêœci materia³u informacje o KSU oraz lista oœrodków, dotycz¹ sieci funkcjonuj¹cej przez ostatnie osiem lat w dotychczasowym kszta³cie i s¹ aktualne wy³¹cznie do momentu wejœcia w ycie rozporz¹dzenia w sprawie Krajowego Systemu Us³ug dla MSP. Zgodnie z ustaw¹ z dnia 28 maja 2004 r. o zmianie ustawy o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiêbiorczoœci oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2004 r. Nr 145, poz. 1537) wprowadzone zostanie odrêbne rozporz¹dzenie w sprawie Krajowego Systemu Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw, które bêdzie regulowa³o: 1) szczegó³owe wymagania wobec podmiotów ubiegaj¹cych siê o rejestracjê lub zarejestrowanych w KSU w zakresie: a) potencja³u technicznego i ekonomicznego niezbêdnego do nale ytego œwiadczenia ma³ym i œrednim przedsiêbiorcom oraz podmiotom podejmuj¹cym dzia³alnoœæ gospodarcz¹ us³ug doradczych, szkoleniowych, informacyjnych i finansowych, b) kwalifikacji osób realizuj¹cych te us³ugi, c) systemu zapewnienia jakoœci tych us³ug, d) przestrzegania zasad etyki zawodowej; 2) tryb weryfikacji przez Polsk¹ Agencjê Rozwoju Przedsiêbiorczoœci ww. wymagañ; 3) standardy œwiadczenia us³ug przez podmioty zarejestrowane w KSU. Rozporz¹dzenie w sprawie KSU powinno wejœæ w ycie najpóÿniej na prze³omie 2004/2005 r. Dlatego te przewiduje siê, e ju od pierwszych miesiêcy 2005 r. nowy rejestr KSU bêdzie skupia³ oœrodki spe³niaj¹ce kryteria rozporz¹dzenia. Aktualne informacje o oœrodkach KSU i ich ofercie mo na znaleÿæ na stronach internetowych Agencji, pod adresem http://www.parp.gov.pl/ksu. 5

SYSTEM WSPARCIA ROZWOJU PRZEDSIÊBIORCZOŒCI W POLSCE System wsparcia rozwoju przedsiêbiorczoœci w Polsce to struktura zaanga owana we wdra anie programów s³u ¹cych wzmocnieniu sektora ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw (MSP) w Polsce, obejmuj¹ca zarówno sieci i struktury organizacyjne oraz instytucjonalne, jak i instrumenty wsparcia skierowane do ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw. System opiera siê na wspó³pracy partnerów na trzech poziomach dzia³ania, co obrazuje poni szy schemat (bloki zacienione odpowiadaj¹ partnerom akredytowanym w Krajowym Systemie Us³ug dla MSP KSU): 6 Wspó³praca miêdzy poszczególnymi partnerami s³u y rozwojowi systemu wspierania przedsiêbiorczoœci w Polsce, a poprzez to zwiêkszeniu konkurencyjnoœci przedsiêbiorstw z sektora MSP. Poziom centralny to Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci (PARP), która jest agencj¹ rz¹dow¹, utworzon¹ w 2001 r., w wyniku przekszta³cenia Polskiej undacji Promocji i Rozwoju Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw, dzia³aj¹cej w latach 1996 2000. W po³owie 2002 r., w ramach realizacji rz¹dowego pakietu programowego Przede wszystkim przedsiêbiorczoœæ, PARP przejê³a zadania i obowi¹zki Agencji Techniki i Technologii oraz Polskiej Agencji Rozwoju Regionalnego. Dziêki konsolidacji trzech agencji powsta³a jedna instytucja, podleg³a Ministrowi Gospodarki i Pracy, która jest odpowiedzialna za wdra anie programów pomocowych na rzecz rozwoju przedsiêbiorczoœci, pochodz¹cych z bud etu pañstwa oraz Unii Europejskiej. Po-

zwala to na wiêksz¹ skutecznoœæ w realizacji programów i bardziej efektywn¹ kontrolê wykorzystania funduszy. Poziom wojewódzki to Regionalne Instytucje inansuj¹ce (RI ), dzia³aj¹ce jako wojewódzkie instytucje zarz¹dzaj¹ce realizacj¹ programów regionalnych skierowanych do sektora MSP i wspó³pracuj¹ce z Polsk¹ Agencj¹ Rozwoju Przedsiêbiorczoœci przy realizacji programów krajowych. Regionalne Instytucje inansuj¹ce s¹ partnerem PARP, wspó³pracuj¹cym przy wdra- aniu polityki sektorowej adresowanej do MSP w regionie oraz pe³ni¹ analogiczn¹ rolê wobec samorz¹dowych w³adz regionalnych we wdra aniu dzia- ³añ wynikaj¹cych z realizacji strategii rozwoju regionu w obszarze dotycz¹cym MSP. Poziom bezpoœrednich us³ugodawców to instytucje i organizacje o du ym doœwiadczeniu we wspó³pracy z sektorem ma³ych i œrednich przedsiêbiorców. Wszyscy us³ugodawcy specjalizuj¹ siê w œwiadczeniu ró nego rodzaju us³ug, zw³aszcza doradczych (w tym proinnowacyjnych), szkoleniowych, finansowych i informacyjnych. Na tym poziomie mo emy rozró niæ dwie grupy us³ugodawców: 1) firmy nastawione na osi¹ganie zysku oraz 2) grupê jednostek niekomercyjnych, statutowo dzia³aj¹cych na rzecz rozwoju przedsiêbiorczoœci. Ad 1) W ramach systemu wsparcia rozwoju przedsiêbiorczoœci firmy komercyjne wystêpuj¹ jedynie jako akredytowani przez PARP potencjalni wykonawcy us³ug, które mog¹ byæ dofinansowane ze œrodków programów Phare (edycje 2000 2003), a tak e Europejskiego unduszu Rozwoju Regionalnego i bud etu pañstwa w ramach realizacji Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoœci Przedsiêbiorstw (Dzia³anie 2.1 Wzrost konkurencyjnoœci ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw poprzez doradztwo ). Wykonawcy ci tworz¹ d³ug¹ listê firm, gotowych do œwiadczenia us³ug w ramach poszczególnych dziedzin specjalizacji (m.in. prowadzenia przedsiêbiorstwa na terytorium Unii Europejskiej, zapewnienia jakoœci, innowacji i nowych technologii, wprowadzania produktów na nowe rynki zagraniczne, tworzenia sieci kooperacyjnych przedsiêbiorstw, ³¹czenia siê przedsiêbiorstw, pozyskiwania zewnêtrznego finansowania na rozwój dzia³alnoœci gospodarczej), zwi¹zanych z poszczególnymi programami wsparcia. Podstawowym kryterium umieszczenia na d³ugiej liœcie akredytowanych wykonawców jest zdolnoœæ do œwiadczenia na rzecz ma³ych i œrednich przedsiêbiorców us³ug poprzez zapewnienie ekspertów posiadaj¹cych odpowiednie kwalifikacje i doœwiadczenie w realizacji us³ug z danej dziedziny specjalizacji okreœlonych w regulaminie korzystania z danego funduszu wsparcia. Akredytowani wykonawcy us³ug maj¹ tak e obowi¹zek przestrzegaæ w prowadzonej dzia- ³alnoœci zasad etyki zawodowej. 7

Ad 2) Akredytacja wykonawców do œwiadczenia us³ug dofinansowywanych z kolejnych edycji programów Phare i w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Wzrost Konkurencyjnoœci Przedsiêbiorstw (Dzia³anie 2.1), nie jest ograniczona jedynie do firm komercyjnych ubiegaæ siê o ni¹ mog¹ tak e organizacje nie dzia³aj¹ce w celu osi¹gniêcia zysku. Zasady przyznawania i uchylania akredytacji reguluje Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 16 sierpnia 2004 r. w sprawie szczegó³owych warunków i trybu udzielania i uchylania przez Polsk¹ Agencjê Rozwoju Przedsiêbiorczoœci wykonawcom us³ug doradczych oraz trybu wyboru najkorzystniejszej oferty realizacji tych us³ug (Dz. U. z 2004 r. Nr 187, poz. 1936 i 1937). Wœród firm niekomercyjnych nale y wyró niæ przede wszystkim oœrodki Krajowego Systemu Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw (KSU), prowadz¹ce dzia³alnoœæ nie nastawion¹ na zysk i wspó³pracuj¹ce ze sob¹ w ramach sieci (wiêcej na temat KSU znajduje siê w dalszej czêœci opracowania). Proponowany model instytucjonalnego wsparcia MSP ukierunkowany jest na spe³nienie wymogów zwi¹zanych z utworzeniem zharmonizowanego systemu, poprzez który mali i œredni przedsiêbiorcy osi¹gn¹ dostêp do ró nego typu dofinansowanych us³ug doradczych i szkoleniowych oraz wsparcia na projekty inwestycyjne. W opinii s³u b Komisji Europejskiej, rozwijaj¹cy siê w oparciu o sieæ oœrodków KSU system wsparcia MSP w Polsce jest dobrym fundamentem dla systemu wdra aj¹cego instrumenty na rzecz rozwoju gospodarki, wspó³finansowane z unduszy Strukturalnych. W tym celu ju na obecnym etapie konieczne jest zastosowanie jednolitych standardów jakoœciowych. 8

KRAJOWY SYSTEM US UG DLA MA YCH I ŒREDNICH PRZEDSIÊBIORSTW (KSU) Sieæ KSU powsta³a w paÿdzierniku 1996 r. z inicjatywy Polskiej undacji Promocji i Rozwoju Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw (obecnie Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci), w wyniku realizacji zakoñczonego ju programu Phare 1995 STEP I. Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci koordynuje dzia³ania KSU oraz wspiera merytorycznie i organizacyjnie uczestników sieci. Celem Krajowego Systemu Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw jest podniesienie konkurencyjnoœci polskich MSP poprzez dostarczenie im wysokiej jakoœci kompleksowych us³ug, a przez to lepsze przygotowanie ich do funkcjonowania na jednolitym rynku. KSU jest systemem otwartym. Raz do roku prowadzony jest nabór, w którym podstawowym kryterium kwalifikacyjnym jest doœwiadczenie oœrodka oraz jakoœæ jego oferty us³ugowej. Oœrodki aplikuj¹ce s¹ zobowi¹zane do wdro enia systemu zarz¹dzania jakoœci¹ zgodnego z norm¹ EN-PN ISO 9001:2001 oraz wdro enia standardów sieci KSU. W³¹czenie do KSU jest uwarunkowane pozytywnym wynikiem auditu akredytuj¹cego, który jest prowadzony przez niezale nych auditorów. Oœrodki mog¹ uzyskaæ akredytacjê w ramach ró nych specjalizacji, odpowiadaj¹cych kategoriom œwiadczonych us³ug, tj.: w doradztwie, szkoleniach, us³ugach informacyjnych i finansowych. System akredytacji, który gwarantuje okreœlony standard œwiadczonych us³ug dla przedsiêbiorców i innych klientów, dotyczy nie tylko oœrodków aplikuj¹cych o w³¹czenie do sieci, ale tak e wszystkich oœrodków ju dzia³aj¹cych w KSU. S¹ one zobowi¹zane do poddawania siê okresowym auditom sprawdzaj¹cym i auditom wznawiaj¹cym. Obecnie w sieci KSU akredytowanych jest ponad 200 oœrodków, takich jak: agencje rozwoju regionalnego, centra wspierania biznesu, fundacje, stowarzyszenia, kluby oraz inne organizacje przedsiêbiorców i pracodawców, fundusze porêczeñ kredytowych, fundusze po yczkowe, inkubatory przedsiêbiorczoœci, instytuty badawczo-rozwojowe, izby gospodarcze, przemys³owo-handlowe oraz izby bran owe i rzemieœlnicze, oœrodki innowacji i technologii, oœrodki wspierania przedsiêbiorczoœci oraz inne organizacje pozarz¹dowe. Cz³onkowie sieci s¹ niezale ni i samofinansuj¹cy siê, a uczestnictwo w KSU jest dobrowolne. Przynale noœæ do KSU zobowi¹zuje oœrodek do spe³niania 9

okreœlonych standardów dotycz¹cych organizacji pracy, œwiadczenia poszczególnych rodzajów us³ug oraz wspó³pracy w ramach sieci. PARTNERZY W RAMACH KSU W ramach Krajowego Systemu Us³ug dla MSP mo na wyodrêbniæ nastêpuj¹ce grupy oœrodków, odpowiadaj¹ce kategoriom œwiadczonych przez nie us³ug lub specjalizacji, tj.: Regionalne Instytucje inansuj¹ce RI. S¹ to organizacje wy³onione w drodze regionalnych konkursów. Wszystkie te instytucje s¹ oœrodkami akredytowanymi w KSU i legitymuj¹ siê du ym doœwiadczeniem we wspó³pracy z sektorem ma³ych i œrednich przedsiêbiorstw. Posiadaj¹ tak e znacz¹cy potencja³ merytoryczny i organizacyjny do œwiadczenia us³ug dla MSP. Ponadto, ka da z tych organizacji œciœle wspó³pracuje z samorz¹dem wojewódzkim, zw³aszcza w obszarze dzia³añ dotycz¹cych inicjatyw na rzecz rozwoju przedsiêbiorczoœci. W ka dym województwie dzia³a jedna RI. Lista RI dostêpna jest pod adresem: http://www.parp.gov.pl/rif.php, na stronach internetowych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiêbiorczoœci. Punkty Konsultacyjne PK Na terenie ca³ej Polski dzia³a ponad 180 Punktów Konsultacyjnych, z których zdecydowana wiêkszoœæ prowadzonych jest bezpoœrednio przez oœrodki KSU (w dalszej perspektywie zak³ada siê, e wszystkie PK bêd¹ rekrutowa³y siê spoœród oœrodków KSU). PK zosta³y wy³onione w drodze konkursu, w którym g³ównym kryterium oceny by³y kwalifikacje i doœwiadczenie poszczególnych konsultantów maj¹cych œwiadczyæ us³ugi informacyjne w ramach PK, a tak e lokalizacja PK, szczególnie uwzglêdniaj¹ca zapotrzebowanie ma³ych i œrednich przedsiêbiorców na informacje w danym regionie. Utworzenie Punktów Konsultacyjnych jest kontynuacj¹ inicjatywy realizowanej od 2000 r., finansowanej z bud etu pañstwa, zwi¹zanej z funkcjonowaniem Punktów Konsultacyjno-Doradczych (PKD) i wynika ze stale rosn¹cego zapotrzebowania przedsiêbiorców na informacje dotycz¹ce dostêpnych instrumentów wsparcia oraz z zakresu prowadzenia dzia³alnoœci gospodarczej. Wiêkszoœæ obecnych Punktów Konsultacyjnych zdoby³o ju doœwiadczenie dostarczaj¹c us³ugi jako Punkty Konsultacyjno-Doradcze. Œwiadczenie bezp³atnych us³ug informacyjnych w dotychczasowych, ju rozpoznanych siedzibach, znacznie u³atwia dostêp do tego typu us³ug obecnym i potencjalnym klientom z sektora MSP. PK œwiadczy bezp³atne us³ugi informacyjne, nie wymagaj¹ce d³u szego zaanga owania czasu pracy konsultanta, obejmuj¹ce zagadnienia zwi¹zane z administracyjno-prawnymi aspektami prowadzenia dzia³alnoœci gospodar- 10

czej oraz zarz¹dzaniem przedsiêbiorstwem (z dziedziny prawa, marketingu, finansów i podatków, produkcji i innych). Konsultacje mog¹ równie dotyczyæ informacji o dostêpnej na rynku ofercie finansowania zewnêtrznego banków, skierowanej do sektora MSP (wraz ze szczegó³owymi warunkami udzielania kredytów) oraz innych instytucji finansowych, tj.: firm leasingowych, funduszy po yczkowych, funduszy porêczeñ kredytowych, funduszy kapita³owych i innych. Ponadto konsultacje mog¹ obejmowaæ informacje na temat: l mo liwoœci i zasad korzystania ze z³o onych us³ug doradczych, oferowanych m.in. przez oœrodki KSU; l zasad przygotowywania wniosków o pomoc publiczn¹ i finansowanie dzia³alnoœci gospodarczej z innych Ÿróde³; l programów wsparcia (w tym np. dzia³añ skierowanych do sektora MSP wspó³finansowanych z funduszy strukturalnych, m.in. w ramach sektorowych programów operacyjnych Wzrost Konkurencyjnoœci Przedsiêbiorstw i Rozwój Zasobów Ludzkich oraz Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego, a tak e programów wsparcia realizowanych w ramach Phare 2002 i 2003) i mo liwoœci oraz sposobów korzystania z instrumentów wsparcia dla MSP dostêpnych w Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiêbiorczoœci lub w Regionalnych Instytucjach inansuj¹cych. Jednym z narzêdzi pracy konsultantów Punktów Konsultacyjnych jest mo liwoœæ korzystania z tzw. pakietów informacyjnych krótkich opracowañ zawieraj¹cych odpowiedzi na najbardziej nurtuj¹ce przedsiêbiorców pytania z zakresu prowadzenia w³asnej dzia³alnoœci gospodarczej, przepisów prawnych, dostêpnych form wsparcia, finansów, podatków i innych dziedzin istotnych z punktu widzenia zarz¹dzania firm¹, które przedsiêbiorca mo e otrzymaæ w ramach zakresu zrealizowanej us³ugi informacyjnej. Pakiety informacyjne s¹ na bie ¹co aktualizowane i ogólnodostêpne w internetowej bazie Przewodnik Przedsiêbiorcy na stronach internetowych PARP (http://www.parp.gov.pl/ partnerinfo). Lista teleadresowa PK dostêpna jest na stronach internetowych Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiêbiorczoœci http://www.parp.gov.pl. Krajowa Sieæ Innowacji KSI Ze wzglêdu na rosn¹ce zapotrzebowanie na us³ugi o charakterze proinnowacyjnym, zdecydowano o wyodrêbnieniu w ramach sieci KSU grupy oœrodków specjalizuj¹cych siê w œwiadczeniu tego typu us³ug. Obecnie dzia³a kilka oœrodków KSI, które stanowi¹ swoisty ³¹cznik pomiêdzy œwiatem nauki a sektorem MSP w komercjalizacji najnowszych rozwi¹zañ technologicznych. Zajmuj¹ siê m.in. obs³ug¹ procesu kojarzenia przedsiêbiorców poszukuj¹cych konkretnych rozwi¹zañ technologicznych z ich potencjalnymi do- 11

stawcami. W celu zapewnienia wysokiego standardu œwiadczonych us³ug doradczych o charakterze proinnowacyjnym wymaga siê, by oœrodki te mia- ³y podpisane umowy o wspó³pracy z instytucjami badawczymi w zakresie œwiadczenia tych us³ug. Sieæ Informacji dla Biznesu (Business Information Network BIN) Wœród akredytowanych oœrodków KSU, 23 oœrodki wyspecjalizowane w kojarzeniu partnerów gospodarczych na poziomie krajowym i miêdzynarodowym (baza kooperacji) oraz w dzia³aniach zwi¹zanych z prowadzeniem wywiadowni gospodarczych w ramach BIN. Centra Euro Info (European Information Centre EIC) Miêdzynarodowa sieæ oœrodków wyspecjalizowanych w œwiadczeniu us³ug informacyjnych, dotycz¹cych Unii Europejskiej (m.in. regulacje prawne) oraz kojarzeniu partnerów gospodarczych. Na terenie Polski dzia³a 14 oœrodków EIC, spoœród których 12 posiada akredytacjê w KSU, a jeden jest prowadzony we wspó³pracy z oœrodkiem akredytowanym w KSU. Szczegó³owe informacje na temat zakresu us³ug œwiadczonych przez Centra Euro Info znajduj¹ siê na ogólnopolskiej stronie internetowej EIC: http://www.euroinfo.org.pl. Krajowe Stowarzyszenie unduszy Porêczeniowych spoœród 50 lokalnych i regionalnych unduszy Porêczeniowych dzia³aj¹cych w Polsce, 18 to oœrodki KSU. Szczegó³owe informacje na temat Krajowego Stowarzyszenia unduszy Porêczeniowych oraz lista instytucji dzia³aj¹cych w jego ramach znajduj¹ siê na stronie internetowej Stowarzyszenia: http://www.ksfp.org.pl. Polskie Stowarzyszenie unduszy Po yczkowych z blisko 80 instytucji prowadz¹cych fundusze po yczkowe dzia³aj¹cych w ramach Stowarzyszenia, po³owa prowadzona jest przez oœrodki KSU. Szczegó³owe informacje na temat Polskiego Stowarzyszenia unduszy Po yczkowych oraz lista instytucji prowadz¹cych fundusze po yczkowe w jego ramach znajduj¹ siê na stronie internetowej Stowarzyszenia: http://www.psfp.org.pl. STRUKTURA KSU Krajowy System Us³ug dla MSP jest sieci¹ ogólnopolsk¹ dobrowolnie wspó³pracuj¹cych ze sob¹ oœrodków. Cz³onkowie KSU s¹ niezale ni i samofinansuj¹cy siê. Dzia³ania KSU koordynuje Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci (PARP), która wspiera system organizacyjnie i merytorycznie. Sieæ oœrodków podzielona jest na 16 regionów odpowiadaj¹cych podzia³owi administracyjnemu kraju. Oœrodki nale ¹ce do sieci wspó³pracuj¹ ze sob¹ na szczeblu regionalnym oraz ogólnopolskim. W ka dym z województw, pod- 12

czas spotkañ regionalnych, wybierani s¹ dwaj przedstawiciele oœrodków KSU, którzy zajmuj¹ siê organizacj¹ prac w regionie oraz reprezentuj¹ go w Radzie Koordynacyjnej KSU. Kadencja Rady trwa dwa lata. Do wykonywania okreœlonych prac Rada powo³uje Grupy Zadaniowe, które czuwaj¹ nad rozwojem powierzonych im sfer dzia³ania sieci KSU. Do realizacji bie ¹cych zadañ powo³ywane s¹ doraÿnie Zespo³y Zadaniowe. O ERTA OŒRODKÓW KSU Ka dy z akredytowanych oœrodków KSU œwiadczy przynajmniej jedn¹ z czterech kategorii us³ug adresowanych do ma³ych i œrednich firm lub osób podejmuj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, tj. us³ugi: doradcze (w tym proinnowacyjne), szkoleniowe, informacyjne, finansowe. Wiêkszoœæ oœrodków realizuje tak e us³ugi na rzecz w³adz lokalnych czy regionalnych. Czêœæ oœrodków specjalizuje siê w okreœlonych dziedzinach lub bran ach, w tym m.in. w transferze technologii, systemach zarz¹dzania jakoœci¹, badaniach i certyfikacji. Krótk¹ charakterystykê us³ug realizowanych przez KSU zawiera poni sza tabela: US UGI DORADCZE l o charakterze ogólnym, np.: w dziedzinie: marketingu, finansów, prawa, planowania i zarz¹dzania, eksportu, jakoœci oraz dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹ l o charakterze proinnowacyjnym, w tym: diagnoza potrzeb technologicznych, promocja technologii i nowych rozwi¹zañ technologicznych, wdra anie nowych technologii, inne dzia³ania, w których nastêpuje transfer wiedzy lub innowacyjnej technologii US UGI IN ORMACYJNE l udzielanie informacji o: l administracyjno-prawnych aspektach wykonywania dzia³alnoœci gospodarczej l dostêpnych programach pomocy publicznej dla przedsiêbiorców oraz innych dostêpnych Ÿród³ach finansowania dzia³alnoœci gospodarczej l zasadach dokonywania inwestycji w UE l zasadach przygotowywania wniosków o pomoc publiczn¹ i finansowanie dzia- ³alnoœci gospodarczej z innych Ÿróde³ l imprezach targowo-wystawienniczych l kojarzenie partnerów gospodarczych l sprawdzanie wiarygodnoœci partnerów handlowych wywiadownie gospodarcze US UGI INANSOWE l l udzielanie porêczeñ kredytowych, stanowi¹cych dodatkow¹ formê zabezpieczenia kredytów i po yczek (fundusze porêczeñ kredytowych) udzielanie po yczek na rozpoczêcie lub rozwój dzia³alnoœci gospodarczej (lokalne fundusze po yczkowe) US UGI SZKOLENIOWE l l l l specjalistyczne, np. z zakresu marketingu, finansów i zarz¹dzania dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹ bran owe ogólne (m.in. komputerowe, jêzykowe) 13

DLACZEGO WARTO KORZYSTAÆ Z US UG ŒWIADCZONYCH PRZEZ OŒRODKI KSU? Konsultanci KSU maj¹ du e doœwiadczenie we wspó³pracy z przedsiêbiorcami, znaj¹ specyfikê swoich œrodowisk lokalnych oraz kierunki rozwoju regionu dziêki temu s³u ¹ profesjonaln¹ pomoc¹ w zakresie planowania rozwoju firmy, tak e pod k¹tem zmian zachodz¹cych na danym terenie. Dziêki ró norodnoœci oœrodków skupionych w KSU oferta œwiadczonych przez nie us³ug jest bardzo szeroka. Ka dy przedsiêbiorca lub osoba rozpoczynaj¹ca dzia³alnoœæ gospodarcz¹ powinien znaleÿæ w oœrodku KSU pomoc w rozwi¹zaniu problemów zwi¹zanych z prowadzeniem w³asnej firmy. Niemniej jednak, niektóre oœrodki specjalizuj¹ siê jedynie w bardzo w¹skim zakresie œwiadczonych us³ug (np. zwi¹zanych z dan¹ bran ¹) i nie s¹ w stanie samodzielnie zaspokoiæ wszystkich oczekiwañ przedsiêbiorców. W zwi¹zku z tym stworzono wewnêtrzny system pozwalaj¹cy oœrodkom na szybkie wyszukiwanie partnerów w ramach KSU, którzy zrealizuj¹ dla Pañstwa po ¹dan¹ us³ugê. Tote niezale nie od stopnia z³o onoœci poszukiwanej us³ugi, dziêki wdro onym w KSU narzêdziom wymiany informacji, ka dy oœrodek w krótkim czasie powinien wyszukaæ dla swoich klientów specjalistê lub zebraæ zespó³ ekspercki, który sprosta Pañstwa oczekiwaniom. Warte podkreœlenia jest tak e sta³e dostosowanie oferty us³ug œwiadczonych przez oœrodki KSU do zmieniaj¹cych siê potrzeb przedsiêbiorców. Oœrodki KSU na podstawie informacji otrzymywanych od swoich klientów uruchamiaj¹ nowe us³ugi, tworz¹ pakiety tematyczne, które s¹ dostosowywane do bie ¹cych potrzeb przedsiêbiorców i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹. Ponadto, oœrodki KSU posiadaj¹ wdro one standardy œwiadczonych us³ug (oparte na wymaganiach zgodnych z norm¹ EN-PN ISO 9001:2001), tote w ka dym z oœrodków klienci obs³ugiwani s¹ z jednakow¹ starannoœci¹. Niezmiernie wa nym czynnikiem jest równie dostêpnoœæ geograficzna oœrodków. Sieæ obecna jest niemal e w ca³ej Polsce. W poszczególnych regionach ró na jest liczba oœrodków KSU, niemniej jednak d¹ y siê do jak najbardziej równomiernego dostêpu do us³ug we wszystkich województwach. JAK SKORZYSTAÆ Z US UG O EROWANYCH PRZEZ KSU? Aby skorzystaæ z pomocy oœrodka KSU, wystarczy udaæ siê do jego siedziby lub zadzwoniæ i umówiæ siê na spotkanie z konsultantem. W zale noœci od specyfiki zamówienia oraz potrzeb klienta, us³uga mo e zostaæ zrealizowana w oœrodku lub bezpoœrednio w przedsiêbiorstwie. 14

Wybór oœrodka, z us³ug którego bêdzie korzysta³ przedsiêbiorca, zale y tylko od niego. W tym wzglêdzie nie istniej¹ adne ograniczenia terytorialne. Ka dy oœrodek indywidualnie ustala koszty œwiadczonych us³ug. Podczas wyceny pod uwagê branych jest wiele czynników, m.in. czas pracy konsultanta, z³o onoœæ us³ugi, wreszcie poziom cen na rynku. GDZIE ZNALE Æ IN ORMACJE O KRAJOWYM SYSTEMIE US UG DLA MSP? Bli sze informacje na temat Krajowego Systemu Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw mo na uzyskaæ w ka dym oœrodku nale ¹cym do sieci, w tym w Regionalnych Instytucjach inansuj¹cych i Punktach Konsultacyjnych, a tak e w siedzibie Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiêbiorczoœci. Pe³na lista adresowa oœrodków KSU dostêpna jest na stronach internetowych KSU pod adresem: http://ksu.parp.gov.pl. Tam te mo na znaleÿæ na bie ¹co aktualizowany katalog us³ug œwiadczonych przez poszczególne oœrodki KSU. AKTYWNOŒÆ OŒRODKÓW KSU W 2003 ROKU Oœrodki Krajowego Systemu Us³ug dla MSP œciœle wspó³pracuj¹ z przedsiêbiorcami. Stale rozszerzaj¹ ofertê swoich us³ug, aby lepiej zaspokajaæ potrzeby klientów. Ponadto konsultanci oœrodków KSU uczestnicz¹ w szeregu specjalistycznych szkoleñ, dziêki którym mog¹ œwiadczyæ profesjonalne us³ugi zarówno dla osób prowadz¹cych, jak i dopiero rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹. Z raportów dotycz¹cych aktywnoœci oœrodków KSU, zbieranych cyklicznie wynika, e z roku na rok roœnie liczba klientów korzystaj¹cych z us³ug oœrodków KSU. Roœnie tak e liczba zrealizowanych us³ug. Oœrodki KSU s¹ coraz lepiej znane przedsiêbiorcom. Marka KSU kojarzona jest z profesjonalizmem i wysokim poziomem œwiadczonych us³ug. Poni ej prezentujemy dane obejmuj¹ce okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 r. W tym czasie w KSU wspó³dzia³a³o z nami 178 oœrodków, spoœród których 168 przes³a³o raporty. Prezentowane dane dotycz¹ us³ug zrealizowanych na rzecz klientów z sektora MSP oraz osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹ (tzw. start-up ów). W wybranych zagadnieniach dane prezentuj¹ tak e dzia³alnoœæ KSU na rzecz klientów z grupy du ych firm, przedsiêbiorstw pañstwowych oraz przedstawicieli w³adz lokalnych i regionalnych. Na podstawie nades³anych raportów dokonano oszacowania aktywnoœci wszystkich oœrodków akredytowanych w KSU. 15

Rozk³ad liczby oœrodków w poszczególnych województwach oraz liczby instytucji, które przes³a³y sprawozdania obrazuje tabela 1. Tabela 1. Liczba oœrodków akredytowanych w KSU, dzia³aj¹cych w poszczególnych województwach, wraz ze wskazaniem liczby nades³anych raportów Województwo Liczba oœrodków KSU w regionie Liczba wprowadzonych raportów dolnoœl¹skie 13 13 kujawsko-pomorskie 6 6 lubelskie 8 7 lubuskie 4 4 ³ódzkie 11 10 ma³opolskie 10 10 mazowieckie 15 14 opolskie 4 3 podkarpackie 13 13 podlaskie 9 8 pomorskie 16 16 œl¹skie 25 23 œwiêtokrzyskie 6 6 warmiñsko-mazurskie 9 8 wielkopolskie 21 19 zachodniopomorskie 8 8 ca³a Polska 178 168 Klienci oœrodków Krajowego Systemu Us³ug dla MSP Dotychczas akredytacja w Krajowym Systemie Us³ug dla MSP przyznawana by³a jedynie w zakresie us³ug œwiadczonych na rzecz klientów z sektora ma- ³ych i œrednich przedsiêbiorców (w rozumieniu ustawy Prawo dzia³alnoœci gospodarczej z dnia 19 listopada 1999 r.). Jednak oœrodki wspó³pracuj¹ce w ramach KSU realizuj¹ us³ugi tak e dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, du ych firm, przedsiêbiorstw pañstwowych czy jednostek samorz¹du terytorialnego. Prezentowane poni ej dane dotycz¹ jedynie klientów z sektora MSP oraz osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹. 16

W okresie objêtym sprawozdawczoœci¹ oœrodki Krajowego Systemu Us³ug dla Ma³ych i Œrednich Przedsiêbiorstw obs³u y³y ³¹cznie 179 570 klientów, z czego nieco ponad 98 000 stanowili mali i œredni przedsiêbiorcy (55%). Us³ugi œwiadczone na rzecz co pi¹tego klienta korzystaj¹cego z oferty oœrodków KSU, mia³y charakter us³ug pomocnych w rozpoczêciu w³asnej dzia³alnoœci gospodarczej. Szczegó³owy rozk³ad liczby obs³u onych klientów w poszczególnych województwach obrazuje tabela 2. Tabela 2. Rozk³ad liczby klientów obs³u onych przez oœrodki KSU w poszczególnych województwach, z podzia³em na dwie najliczniejsze grupy klientów W tym: Województwo Liczba oœrodków KSU Liczba klientów OGÓ EM Klienci z sektora MSP % klientów ogó³em Klienci rozpoczynaj¹cy dzia³alnoœæ gospodarcz¹ % klientów ogó³em dolnoœl¹skie 13 10969 5481 50 2723 25 kujawsko-pomorskie 6 7571 6609 87 622 8 lubelskie 8 3152 905 29 483 15 lubuskie 4 5784 4041 70 670 12 ³ódzkie 11 16803 12749 76 3006 18 ma³opolskie 10 8621 4948 57 2139 25 mazowieckie 15 18008 9886 55 4100 23 opolskie 4 2378 1915 81 93 4 podkarpackie 13 8902 2887 32 2592 29 podlaskie 9 12544 7346 59 1449 12 pomorskie 16 16971 4673 28 5854 34 œl¹skie 25 31173 13215 42 5545 18 œwiêtokrzyskie 6 4561 2960 65 398 9 warmiñsko-mazurskie 9 5767 3274 57 1158 20 wielkopolskie 21 12544 11571 92 1855 15 zachodniopomorskie 8 7958 5707 72 1016 13 ca³a Polska 178 179570 98 167 55 33 703 19 17

Natomiast tabela 3 pokazuje œredni¹ liczbê obs³u onych klientów, przypadaj¹cych na jeden oœrodek w ramach danego województwa. Œrednio w ci¹gu 2003 roku jeden oœrodek obs³u y³ ponad 740 klientów, z czego ponad 550 to przedstawiciele sektora MSP, a blisko 190 to osoby rozpoczynaj¹ce dzia³alnoœæ gospodarcz¹. Z regu³y liczba przypadaj¹cych klientów z poszczególnych grup docelowych by³a odwrotnie proporcjonalna do iloœci oœrodków w danym województwie. Tabela 3. Liczba klientów, którzy skorzystali z oferty us³ug oœrodków KSU w przeliczeniu na jeden oœrodek w województwie Województwo Liczba oœrodków KSU KLIENCI OGÓ EM W tym grupy klientów, w przeliczeniu na jeden oœrodek: Klienci rozpoczynaj¹cy Klienci MSP dzia³alnoœæ gospodarcz¹ dolnoœl¹skie 13 10969 422 209 kujawsko-pomorskie 6 7571 1102 104 lubelskie 8 3152 113 60 lubuskie 4 5784 1010 168 ³ódzkie 11 16803 1159 273 ma³opolskie 10 8621 495 214 mazowieckie 15 18008 659 273 opolskie 4 2378 479 23 podkarpackie 13 8902 222 199 podlaskie 9 12544 816 161 pomorskie 16 16971 292 366 œl¹skie 25 31173 529 222 œwiêtokrzyskie 6 4561 493 66 warmiñsko-mazurskie 9 5767 364 129 wielkopolskie 21 12544 551 88 zachodniopomorskie 8 7958 713 127 ca³a Polska 178 179570 552 189 18

Tabela 4. Liczba przedsiêbiorców obs³u onych przez oœrodki KSU w przeliczeniu na 1000 aktywnych MSP w regionie Województwo Liczba Liczba aktywnych MSP oœrodków KSU [2003 r.] Liczba klientów z sektora MSP na 1000 aktywnych firm dolnoœl¹skie 13 142113 58 kujawsko-pomorskie 6 79015 92 lubelskie 8 74720 19 lubuskie 4 45128 104 ³ódzkie 11 127019 124 ma³opolskie 10 146704 48 mazowieckie 15 256574 55 opolskie 4 40124 50 podkarpackie 13 64799 85 podlaskie 9 40737 216 pomorskie 16 112411 94 œl¹skie 25 217536 86 œwiêtokrzyskie 6 48995 69 warmiñsko-mazurskie 9 57575 77 wielkopolskie 21 182416 74 zachodniopomorskie 8 96835 69 ca³a Polska 178 1732701 76 Równie interesuj¹ce s¹ wyniki analizy raportów oœrodków KSU dotycz¹ce profilu œwiadczonych przez nie us³ug. Us³ugi oœrodków Krajowego Systemu Us³ug dla MSP Oœrodki KSU œwiadczy³y us³ugi w ramach nastêpuj¹cych kategorii us³ug: l doradczych, w tym o charakterze: ogólnym, proinnowacyjnym, l szkoleniowych, l informacyjnych, l finansowych w zakresie udzielania porêczeñ kredytowych, stanowi¹cych dodatkow¹ formê zabezpieczenia kredytów i po yczek (fundusze porêczeñ kredytowych), a tak e w zakresie udzielania po yczek na rozpoczêcie lub rozwój dzia³alnoœci gospodarczej (fundusze po yczkowe), l innych (nie sklasyfikowanych w adnej z powy szych kategorii). Z nades³anych raportów wynika, e w okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2003 r. oœrodki KSU zrealizowa³y 177 833 us³ug ogó³em, z czego: 8 911 us³ug doradczych o charakterze ogólnym (5%), 923 us³ugi doradcze o cha- 19

rakterze proinnowacyjnym (poni ej 1%), 11 554 us³ug szkoleniowych (6%), 120 963 us³ug informacyjnych (68%), 7 354 us³ug finansowych (4%), a tak e 28 128 us³ug innych (16%), nie sklasyfikowanych w adnej z powy szych kategorii. Tabela 5 prezentuje rodzaje zrealizowanych us³ug wed³ug województw. Tabela 5. Iloœæ zrealizowanych rodzajów us³ug ogó³em w uk³adzie wojewódzkim Województwo Doradcze o charakterze: Us³ugi: ogólnym proinnowacyjnym Szkoleniowe Informacyjne Finansowe dolnoœl¹skie 212 150 492 8234 182 550 kujawsko-pomorskie 128 0 210 5135 0 501 lubelskie 566 52 247 4914 180 116 lubuskie 64 0 283 3632 33 25 Inne ³ódzkie 199 529 299 10504 238 6213 ma³opolskie 470 19 412 5307 1862 15233 mazowieckie 3921 0 1942 10236 1190 165 opolskie 28 0 394 786 1 0 podkarpackie 270 20 474 7620 70 28 podlaskie 46 0 434 6588 250 730 pomorskie 313 7 556 12253 79 54 œl¹skie 536 18 4665 14957 2723 3795 œwiêtokrzyskie 603 50 125 4080 221 230 warmiñsko-mazurskie 244 43 167 6245 176 12 wielkopolskie 888 35 673 12549 101 471 zachodniopomorskie 423 0 181 7923 48 5 ca³a Polska 8911 923 11554 120963 7354 28128 Natomiast tabela 6 pokazuje œredni¹ iloœæ zrealizowanych us³ug, przypadaj¹c¹ na jeden oœrodek w ramach danego województwa. 20

Tabela 6. Liczba us³ug, zrealizowanych przez oœrodki KSU, na rzecz klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, w przeliczeniu na jeden oœrodek w województwie Województwo Liczba oœrodków KSU Us³ugi OGÓ EM Us³ugi dla MSP w przeliczeniu na jeden oœrodek Liczba oœrodków KSU: % us³ug ogó³em Us³ugi dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹ w przeliczeniu na oœrodek % us³ug ogó³em dolnoœl¹skie 13 9820 368 4 132 1 kujawsko- -pomorskie 6 5974 841 14 96 2 lubelskie 8 6075 262 4 224 4 lubuskie 4 4037 575 14 210 5 ³ódzkie 11 17982 1153 6 304 2 ma³opolskie 10 23303 1872 8 262 1 mazowieckie 15 23303 707 3 241 1 opolskie 4 1209 197 16 44 4 podkarpackie 13 8482 228 3 256 3 podlaskie 9 8048 490 6 175 2 pomorskie 16 13262 404 3 266 2 œl¹skie 25 26694 692 3 138 1 œwiêtokrzyskie 6 5309 679 13 71 1 warmiñsko- -mazurskie 9 6887 549 8 185 3 wielkopolskie 21 14717 512 3 75 1 zachodniopomorskie 8 8580 722 8 148 2 ca³a Polska 178 177833 639 180 W ci¹gu 2003 r. jeden oœrodek wyœwiadczy³ œrednio 639 us³ug dla klientów z sektora MSP. Natomiast adresatami œrednio 180 us³ug w jednym oœrodku by³y osoby rozpoczynaj¹ce dzia³alnoœæ gospodarcz¹. Oœrodki Krajowego Systemu Us³ug dla MSP œwiadcz¹ ró norodne us³ugi od bardzo prostych informacji teleadresowych po us³ugi z³o one, wymagaj¹ce zaanga owania ekspertów wielu specjalnoœci. Us³ugi te podzielono na kategorie, odpowiadaj¹ce zakresom akredytacji w Krajowym Systemie Us³ug dla MSP. Jednak na potrzeby niniejszego opracowania oraz umo liwienia porównywania zawartych w nim danych z informacjami z przysz³ych okresów, podzia³ us³ug przedstawia siê nastêpuj¹co: us³ugi doradcze (w tym proinnowacyjne), szkoleniowe, informacyjne i finansowe. 21

Udzia³ poszczególnych kategorii us³ug zrealizowanych przez oœrodki KSU przedstawia tabela 7. Tabela 7. Udzia³ poszczególnych kategorii us³ug zrealizowanych przez oœrodki KSU Kategoria us³ug Udzia³ us³ug danej kategorii, wœród us³ug zrealizowanych ogó³em (w %) Wœród ogó³u us³ug dla MSP (w %) W tym: Wœród ogó³u us³ug dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹ (w %) Doradcze ogólnym 6 4 2 o charakterzcyjnym proinnowa- 1 > 1 * > 1 * Szkoleniowe 6 2 > 1 * Informacyjne 68 40 16 Finansowe 4 3 1 Inne (niesklasyfikowane) 16 14 > 1 * *) Wartoœci zapisane w formacie > 1 s¹ zapisem udzia³u oscyluj¹cego na poziomie poni ej 1 punktu procentowego. Ponad po³owê wszystkich us³ug zrealizowanych przez oœrodki KSU stanowi¹ us³ugi informacyjne. Udzia³ ten jest wynikiem zapotrzebowania ze strony poszczególnych grup klientów sieci na tego typu us³ugi. W szczególnoœci ma³e i œrednie firmy, których w³aœciciele korzystali z tych us³ug, traktuj¹c jednoczeœnie konsultanta, przekazuj¹cego wiarygodn¹ informacjê, jako swojego partnera w biznesie. W drugiej kolejnoœci korzystaj¹c z doradztwa, bêd¹cego sposobem na przeforsowanie sytuacji kryzysowej w przedsiêbiorstwie. Us³ugi informacyjne W ramach us³ug informacyjnych oœrodki KSU udziela³y informacji o: administracyjno-prawnych aspektach wykonywania dzia³alnoœci gospodarczej, dostêpnych programach pomocy publicznej dla przedsiêbiorców oraz innych dostêpnych Ÿród³ach finansowania dzia³alnoœci gospodarczej, zasadach dokonywania inwestycji w UE, zasadach przygotowywania wniosków o pomoc publiczn¹ i finansowanie dzia³alnoœci gospodarczej z innych Ÿróde³, imprezach targowo-wystawienniczych, kojarzenie partnerów gospodarczych, sprawdzanie wiarygodnoœci partnerów handlowych wywiadownie gospodarcze. 22

Poni ej zosta³y przedstawione szczegó³owe dane na temat zrealizowanych w 2003 r. przez oœrodki KSU us³ug informacyjnych z zachowaniem podzia³u na grupy docelowe odbiorców tych us³ug. Tabela 8. Liczba us³ug informacyjnych zrealizowanych przez oœrodki KSU na rzecz klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, w uk³adzie wojewódzkim Województwo Liczba oœrodków KSU Us³ugi ogó³em Dla MSP W tym: informacyjne W tym: Dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gosp. dolnoœl¹skie 13 9820 4790 366 1711 361 kujawsko-pomorskie 6 5974 5047 435 578 576 lubelskie 8 6075 2092 1668 1793 181 lubuskie 4 4037 2301 784 838 808 ³ódzkie 11 17982 1268 685 3343 437 ma³opolskie 10 23303 1872 390 2615 352 mazowieckie 15 17454 1060 654 3610 828 opolskie 4 1209 787 596 177 111 podkarpackie 13 8482 2967 540 3329 389 podlaskie 9 8048 4414 378 1577 1316 pomorskie 16 13262 6457 6037 4255 3963 œl¹skie 25 26694 1730 931 3443 871 W tym: informacyjne œwiêtokrzyskie 6 5309 4075 3030 423 353 warmiñsko- -mazurskie 9 6887 4939 696 1662 304 wielkopolskie 21 14717 10744 9301 1581 1469 zachodniopomorskie 8 8580 5775 519 1183 1183 ca³a Polska 178 177833 60318 27010 32118 13502 Us³ugi doradcze W zakresie us³ug doradczych oœrodki KSU prowadzi³y doradztwo o charakterze ogólnym i proinnowacyjnym. Doradztwo o charakterze ogólnym to g³ównie specjalistyczne porady w jednej b¹dÿ kilku z poni szych dziedzin: marketing (strategie marketingowe, badania rynku, analizy rynkowe, analizy konkurencyjnoœci, analizy i strategie sprzeda y, opracowanie planów promocji przedsiêbiorstwa/ produktu, strategie wychodzenia na nowe rynki/ wprowadzania na rynek nowych produktów itp.), 23

finanse (pomoc w poszukiwaniu finansowania zewnêtrznego, analizy finansowe dla celów kredytowych przygotowywanie biznesplanów i wniosków kredytowych, analizy kondycji finansowej przedsiêbiorstw, prognozy finansowe zwi¹zane z wdra aniem okreœlonych projektów inwestycyjnych, opracowywanie systemów analizy (kalkulacji) kontroli kosztów, analizy p³ynnoœci finansowej przedsiêbiorstwa itp.), prawne aspekty prowadzenia dzia³alnoœci gospodarczej (prawo pracy, handlowe, cywilne, administracyjne itp.), planowanie i zarz¹dzanie (zarz¹dzanie operacyjne i funkcjonalne, strategiczne itp.), zasoby ludzkie (zarz¹dzanie zasobami ludzkimi, polityka kadrowa dobór i planowanie kadr, dobór instrumentów polityki kadrowej, systemy motywacyjne, systemy ocen i wynagradzania pracowników itp.), produkcja, innowacje i transfer technologii (optymalizacja procesów, organizacja pracy, projektowanie i badanie nowych wyrobów, nowe technologie, porady patentowe itp.), jakoœæ (ISO, TQM, HACP itp.), eksport (promocja eksportu, analizy benchmarkingowe itp.), ochrona œrodowiska (recykling, ISO 14000, czyste technologie itp.), inne. Doradztwo o charakterze proinnowacyjnym to nowy typ us³ug, wprowadzony po raz pierwszy do realizacji w 2003 r. Kategoria tego typu us³ug obejmowa³a doradztwo polegaj¹ce na: diagnozie potrzeb technologicznych, promocji technologii i nowych rozwi¹zañ technologicznych, wdra aniu nowych technologii, innych dzia³aniach, w których nastêpowa³ transfer wiedzy lub innowacyjnej technologii. Nale y jednak zwróciæ uwagê na fakt, e charakter podejmowanych dzia³añ w tym zakresie pozwala³ jedynie uj¹æ czynnoœci tego typu pod has³em us³ugi o charakterze proinnowacyjnym w rocznym Raporcie z dzia³añ oœrodka KSU. Bowiem pierwsze akredytacje oœrodków KSU w tym zakresie zosta³y przyznane pod koniec I kwarta³u 2004 r. 24

Tabele 9 i 10 obrazuj¹ liczbê zrealizowanych (w uk³adzie wojewódzkim) us³ug doradczych odpowiednio o charakterze ogólnym i proinnowacyjnym, dla grup klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹. Tabela 9. Liczba zrealizowanych us³ug doradczych o charakterze ogólnym dla klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, w uk³adzie wojewódzkim Województwo Liczba oœrodków KSU Us³ugi ogó³em Dla MSP W tym: doradcze o charakterze ogólnym W tym: Dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gosp. W tym: doradcze o charakterze ogólnym dolnoœl¹skie 13 9820 4790 126 1711 36 kujawsko- -pomorskie 6 5974 5047 128 578 0 lubelskie 8 6075 2092 95 1793 180 lubuskie 4 4037 2301 48 838 12 ³ódzkie 11 17982 12684 143 3343 0 ma³opolskie 10 23303 18721 96 2615 220 mazowieckie 15 23303 10603 265 3610 124 opolskie 4 1209 787 27 177 1 podkarpackie 13 8482 2967 127 3329 6 podlaskie 9 8048 4414 41 1577 3 pomorskie 16 13262 6457 163 4255 136 œl¹skie 25 26694 17304 396 3443 55 œwiêtokrzyskie 6 5309 4075 513 423 58 warmiñsko- -mazurskie 9 6887 4939 224 1662 5 wielkopolskie 21 14717 10744 523 1581 26 zachodniopomorskie 8 8580 5775 401 1183 0 ca³a Polska 178 177833 113700 3316 32118 862 25

Tabela 10. Liczba zrealizowanych us³ug doradczych o charakterze proinnowacyjnym dla klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, w uk³adzie wojewódzkim Województwo Liczba oœrodków KSU Us³ugi ogó³em Dla MSP W tym: doradcze o charakterze proinnowacyjnym W tym: Dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gosp. W tym: doradcze o charakterze proinnowacyjnym dolnoœl¹skie 13 9820 4790 148 1711 0 kujawsko- -pomorskie 6 5974 5047 0 578 0 lubelskie 8 6075 2092 51 1793 1 lubuskie 4 4037 2301 0 838 0 ³ódzkie 11 17982 12684 458 3343 0 ma³opolskie 10 23303 18721 13 2615 1 mazowieckie 15 23303 10603 0 3610 0 opolskie 4 1209 787 0 177 0 podkarpackie 13 8482 2967 15 3329 3 podlaskie 9 8048 4414 0 1577 0 pomorskie 16 13262 6457 7 4255 0 œl¹skie 25 26694 17304 18 3443 0 œwiêtokrzyskie 6 5309 4075 50 423 0 warmiñsko- -mazurskie 9 6887 4939 20 1662 7 wielkopolskie 21 14717 10744 33 1581 0 zachodniopomorskie 8 8580 5775 0 1183 0 ca³a Polska 178 177833 113700 813 32118 12 Us³ugi szkoleniowe Wœród us³ug oferowanych przez oœrodki KSU warto zwróciæ uwagê na bardzo bogat¹ ofertê, dotycz¹c¹ szkoleñ. Potencja³, jaki posiadaj¹ oœrodki KSU, pozwala na organizowanie szkoleñ skierowanych do szerokiego grona odbiorców: pocz¹wszy od szkoleñ otwartych, po szkolenia zamkniête, organizowane na zlecenie konkretnej firmy, np. dla przedsiêbiorców z okreœlonej bran y. Us³ugi szkoleniowe mo na podzieliæ dodatkowo na szkolenia: dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, specjalistyczne, np. z zakresu marketingu, finansów, zarz¹dzania itp., 26

bran owe specjalistyczne szkolenia poruszaj¹ce zagadnienia istotne dla firm dzia³aj¹cych w danej bran y, kursy zawodowe, ogólne (w tym kursy komputerowe, jêzykowe, treningi interpersonalne itp.). Liczba szkoleñ zorganizowanych przez oœrodki KSU w poszczególnych województwach wraz ze wskazaniem liczby osób przeszkolonych prezentuje poni sza tabela. Tabela 11. Liczba szkoleñ zorganizowanych dla klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹ przez oœrodki KSU w poszczególnych województwach wraz ze wskazaniem liczby osób przeszkolonych Województwo Liczba oœrodków KSU Us³ugi ogó³em W tym: Dla MSP Szkolenia Liczba uczestników szkoleñ W tym: Dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gosp. W tym: Liczba uczestników szkoleñ Szkolenia dolnoœl¹skie 13 9820 4790 206 336 1711 15 491 kujawsko- 5974 5047 71 177 578 2 46 -pomorskie 6 lubelskie 8 6075 2092 88 1517 1793 17 267 lubuskie 4 4037 2301 174 313 838 17 180 ³ódzkie 11 17982 12684 211 213 3343 39 799 ma³opolskie 10 23303 18721 111 305 2615 14 242 mazowieckie 15 17454 10603 892 832 3610 117 872 opolskie 4 1209 787 163 204 177 65 195 podkarpackie 13 8482 2967 104 790 3329 90 649 podlaskie 9 8048 4414 268 510 1577 6 100 pomorskie 16 13262 6457 167 2256 4255 140 1492 œl¹skie 25 26694 17304 1169 132 3443 177 229 œwiêtokrzyskie 6 5309 4075 44 732 423 4 98 warmiñsko- -mazurskie 9 6887 4939 85 195 1662 8 77 wielkopolskie 21 14717 10744 425 8904 1581 75 260 zachodniopomorskie 8 8580 5775 134 322 1183 0 0 ca³a Polska 178 177833 113700 4312 17738 32118 786 5997 27

Us³ugi finansowe Oœrodki KSU œwiadcz¹ us³ugi finansowe w zakresie udzielania: porêczeñ, stanowi¹cych dodatkowe Ÿród³o zabezpieczania kredytów i po yczek fundusze porêczeñ kredytowych, po yczek na rozpoczêcie b¹dÿ rozwiniêcie dzia³alnoœci gospodarczej fundusze po yczkowe. Szczegó³owe dane dotycz¹ce liczby zrealizowanych us³ug finansowych w poszczególnych województwach zawiera tabela 12. Tabela 12. Liczba us³ug finansowych zrealizowanych przez oœrodki KSU dla klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, w uk³adzie wojewódzkim Województwo Liczba oœrodków KSU Us³ugi ogó³em Dla MSP W tym: finansowe W tym: Dla osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gosp. W tym: finansowe dolnoœl¹skie 13 9820 4790 151 1711 30 kujawsko- 5974 5047 0 578 0 -pomorskie 6 lubelskie 8 6075 2092 138 1793 23 lubuskie 4 4037 2301 14 838 0 ³ódzkie 11 17982 12684 170 3343 67 ma³opolskie 10 23303 18721 1750 2615 106 mazowieckie 15 17454 10603 469 3610 579 opolskie 4 1209 787 1 177 0 podkarpackie 13 8482 2967 66 3329 4 podlaskie 9 8048 4414 196 1577 52 pomorskie 16 13262 6457 67 4255 12 œl¹skie 25 26694 17304 2647 3443 56 œwiêtokrzyskie 6 5309 4075 208 423 8 warmiñsko- 6887 4939 144 1662 12 -mazurskie 9 wielkopolskie 21 14717 10744 90 1581 11 zachodniopomorskie 8 8580 5775 37 1183 0 ca³a Polska 178 177833 113700 6148 32118 960 28

Us³ugi inne Ostatni¹ kategori¹ us³ug, realizowanych przez oœrodki KSU w 2003 r., by³y us³ugi, których ze wzglêdu na charakter i specyfikê nie mo na by³o sklasyfikowaæ do adnej z dotychczas prezentowanych. Tego typu dzia³alnoœæ by³a okreœlana w raportach mianem us³ug innych. W ramach us³ug innych oœrodki KSU oferowa³y ma³ym i œrednim przedsiêbiorcom oraz osobom rozpoczynaj¹cym dzia³alnoœæ gospodarcz¹, przede wszystkim ró ne formy wynajmu powierzchni biurowych, handlowo-us³ugowych i produkcyjnych, wraz ze wszystkimi us³ugami im towarzysz¹cymi. Us³ugi inne by³y œwiadczone zazwyczaj w ramach, funkcjonuj¹cych w strukturach organizacyjnych oœrodków KSU, inkubatorów przedsiêbiorczoœci. Tabela 13 przedstawia liczbê zrealizowanych us³ug w tym zakresie w poszczególnych województwach. Tabela 13. Liczba us³ug innych zrealizowanych przez oœrodki KSU na rzecz klientów z sektora MSP i osób rozpoczynaj¹cych dzia³alnoœæ gospodarcz¹, w uk³adzie wojewódzkim W tym: Województwo Liczba Dla osób Us³ugi oœrodków rozpoczynaj¹cych W tym: inne ogó³em KSU Dla MSP W tym: inne dzia³alnoœæ gosp. dolnoœl¹skie 13 9820 4790 489 1711 6 kujawsko- -pomorskie 6 5974 5047 496 578 0 lubelskie 8 6075 2092 52 1793 32 lubuskie 4 4037 2301 13 838 1 ³ódzkie 11 17982 12684 4844 3343 168 ma³opolskie 10 23303 18721 15233 2615 0 mazowieckie 15 17454 10603 39 3610 7 opolskie 4 1209 787 0 177 0 podkarpackie 13 8482 2967 4 3329 0 podlaskie 9 8048 4414 120 1577 200 pomorskie 16 13262 6457 16 4255 4 œl¹skie 25 26694 17304 3755 3443 0 œwiêtokrzyskie 6 5309 4075 230 423 0 warmiñsko- -mazurskie 9 6887 4939 12 1662 0 wielkopolskie 21 14717 10744 372 1581 0 zachodniopomorskie 8 8580 5775 0 1183 0 ca³a Polska 178 177833 113700 25675 32118 418 29

Aktywnoœæ oœrodków KSU w realizacji dzia³añ programów Phare stan na koniec 2003 roku Polska Agencja Rozwoju Przedsiêbiorczoœci jako jednostka odpowiedzialna za wdra anie kolejnych edycji programów Phare dla MSP, dbaj¹c o efektywne wykorzystanie pomocowych œrodków publicznych okreœli³a kryteria, dotycz¹ce wykonawców, z us³ug których mogli korzystaæ mali i œredni przedsiêbiorcy, ubiegaj¹cy siê o dofinansowanie z poszczególnych programów wsparcia. Wszyscy potencjalni dostawcy us³ug mog¹cy uzyskaæ dofinansowanie w ramach programów Phare, aby móc je œwiadczyæ dla beneficjentów tych programów byli obowi¹zani do poddania siê procesowi akredytacji do realizacji dzia³añ w ramach poszczególnych funduszy wsparcia. Weryfikacja ta s³u y sprawdzeniu potencja³u merytorycznego i organizacyjnego kandydata. Sprawdza siê zarówno wiedzê eksperck¹ konsultantów maj¹cych œwiadczyæ konkretne us³ugi, jak i doœwiadczenie wnioskodawcy we wspó³pracy z przedsiêbiorcami. Aby zapobiec akredytacji firm powstaj¹cych jedynie na potrzeby poszczególnych programów zastosowano kryterium dotycz¹ce doœwiadczenia wspó³pracy z sektorem MSP i wykazania siê realizacj¹ us³ug podobnych do dzia³añ kwalifikowanych w ramach danego programu. Akredytacja prowadzona jest indywidualnie do ka dego z programów wsparcia w ramach Phare. Wnioski mog¹ sk³adaæ firmy komercyjne oraz organizacje nie nastawione na osi¹ganie zysku, takie jak oœrodki KSU. Oœrodki KSU bardzo aktywnie uczestnicz¹ w realizacji programów Phare. Dotychczas, w ramach Programów Phare 2000 i 2001, na kilkaset przyznanych, akredytacje dla oœrodków KSU stanowi³y 17%. Œwiadczy to o du ej aktywnoœci oœrodków KSU w zakresie skutecznego aplikowania o uzyskanie akredytacji, a tym samym o mo liwoœæ œwiadczenia na rzecz przedsiêbiorców dofinansowywanych us³ug. Z drugiej strony œwiadczy to o potencjale, jaki reprezentuje sieæ KSU ka dy z programów Phare wymaga od us³ugodawców doœwiadczenia w innej dziedzinie, znajomoœci specyfiki bran i regionów, wreszcie znajomoœci najnowszych rozwi¹zañ technologicznych dostêpnych na rynku oœrodki KSU znalaz³y miejsce dla siebie w ka dym z realizowanych programów. Udzia³ oœrodków KSU wœród us³ugodawców akredytowanych do poszczególnych programów Phare przedstawia tabela 14. 30