UCHWAŁA Nr. Rady Miejskiej w Radzyminie z dnia w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016. Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (j.t. Dz. U. z 2015 r. poz. 1515 ze zm.), art. 4 1 ust. 1-2 i art. 18 2 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (j.t. Dz. U. z 2015 r., poz. 1284), art. 10 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (j.t. Dz. U. z 2012 r., poz. 124 z późn. zm.) Rada Miejska w Radzyminie uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się Gminny Program Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016 w brzmieniu Załącznika Nr 1 do niniejszej uchwały. 2. Środki finansowe na realizację niniejszej Uchwały określone są w budżecie Gminy Radzymin na rok 2016. 3. Wykonanie uchwały powierza się Burmistrzowi Radzymina. 4. Zobowiązuje się Burmistrza Radzymina do przedłożenia Radzie Miejskiej sprawozdania z realizacji Gminnego Programu Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii za rok 2016 do końca I kwartału 2017 roku. 5. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.
Uzasadnienie do uchwały w sprawie przyjęcia Gminnego Programu Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016 Rozwiązywanie problemów alkoholowych oraz przeciwdziałanie narkomanii, jak również prowadzenie profilaktyki w tym zakresie, należy do zadań własnych gminy. Podjęcie i realizacja tych zadań wymaga przyjęcia uchwałą Rady Gminnego Programu Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii.
GMINNY PROGRAM Załącznik Nr 1 Do Uchwały... Rady Miejskiej w Radzyminie z dnia... PROFILAKTYKI, ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH ORAZ PRZECIWDZIAŁANIA NARKOMANII NA ROK 2016. WSTĘP Gminny Program Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2016 rok, określa sp realizacji zadań własnych gminy wynikających z art. 4 1 ust.1 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 2015 r., poz. 1284 j.t.). Program charakteryzuje się wielopłaszczyznowym podejściem do kwestii profilaktyki, rozwiązywania problemów alkoholowych oraz przeciwdziałania narkomanii, a kierunki działań w nim określone stanowią rozwinięcie i kontynuację działań podejmowanych w latach poprzednich. Program jest zgodny z założeniami: 1. Ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. 2015 r., poz. 1284 j.t.); 2. Narodowego Programu Profilaktyki Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata 2011-2016; 3. Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie (Dz. U. 2005 r., Nr 180, poz. 1493 ze zm.); 4.Ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 2012 r. poz. 124 ze zm.). Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016, obejmuje działania zgodne zarówno z kierunkami zawartymi w w/w ustawach oraz odpowiadające realnym potrzebom gminy. Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2016, uwzględnia "Rekomendację do realizowania i finansowania gminnych programów profilaktyki" Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Przeciwdziałania Narkomanii Gminy Radzymin realizowany będzie w oparciu o środki własne Gminy pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych. Przeciwdziałania Narkomanii może być modyfikowany w przypadku uzasadnionych potrzeb
związanych z zapobieganiem i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i narkomanii stosownymi uchwałami Rady Miejskiej w Radzyminie. KWESTIA UZALEŻNIENIA (krótka charakterystyka problemu) Problemy wynikające z picia alkoholu i zażywania narkotyków stanowią obecnie jedną z poważniejszych kwestii społecznych. Zjawisko to ma istotny wpływ zarówno na poczucie bezpieczeństwa społecznego (wzrasta liczba nieletnich nietrzeźwych sprawców przestępstw, ale również nieletnich nietrzeźwych ofiar), jak również ogólny stan zdrowia populacji, zdolność do konkurencji na coraz bardziej wymagającym rynku pracy, a także na relacje interpersonalne z rówieśnikami i środowiskiem rodzinnym. Liczba uzależnionych od alkoholu i innych substancji psychoaktywnych jest trudna do ustalenia. Z jednej strony możemy się opierać na danych szacunkowych ustalonych dla populacji, m.in. przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, które prezentuje poniższe zestawienie, z drugiej na danych przedstawionych przez poszczególne instytucje podejmujące kwestie uzależnień w swej działalności statutowej. Populacje, u których występują różne kategorie problemów alkoholowych W Polsce 38,6 mln W mieście 100 tys. mieszk. W mieście 25 tys. mieszk. W gminie 10 tys. mieszk. Liczba uzależnionych od alkoholu ok. 2% populacji ok. 800 tys. ok. 2.000 ok. 500 ok. 200 Dorośli żyjący w otoczeniu alkoholika (współmałżonkowie, rodzice) ok. 4% populacji ok. 1,5 mln ok. 4.000 ok. 1.000 ok. 400 Dzieci wychowujące się w rodzinach alkoholików ok. 4% populacji ok. 1,5 mln ok. 4.000 ok. 1.000 ok. 400 Osoby pijące szkodliwie 5-7% populacji 2-2,5 mln 5.000-7.000 1.250-1.750 ok. 500-700 Razem 2/3 Ofiary przemocy domowej w ok 2 mln dorosłych oraz rodzinach z problemem : 2/3 dzieci z tych alkoholowym dorosłych i rodzin dzieci ok. 5.300 :dorosłych i dzieci Około 1.330 : dorosłych i dzieci Dane szacunkowe Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Około 530 : dorosłych i dzieci Definiując problem alkoholizmu, przyjmuje się, że jest to całokształt problemów związanych z używaniem napojów alkoholowych. Rozumie się przez to zarówno upośledzenie decyzji dotyczących rozpoczynania picia alkoholu, jaki i polegających na niemożności przerwania picia. Problem alkoholizmu rozpatrywany jest na dwóch płaszczyznach: - jako choroba alkoholowa (utrata kontroli picia, niemożność utrzymania się w abstynencji); - jako zagadnienie spożycia napojów alkoholowych i akceptowanych przez społeczeństwo wzorów picia. 2
Rozmiary zjawiska uzależnień odnotowane w oficjalnych statystykach różnią się od faktycznego stanu. Najlepiej widać to w sferze odczuć społecznych mieszkańców, którzy bardzo często wskazują na uzależnienia jako poważny problem społeczny. CELE I ZAŁOŻENIA PROGRAMU Przeciwdziałania Narkomanii w Gminie Radzymin na rok 2016 ma na celu: - przygotowanie młodego pokolenia do zdrowego stylu życia, pozbawionego substancji psychoaktywnych, - zmniejszenie skali nadużywania alkoholu oraz substancji psychoaktywnych, ograniczenia ich negatywnych skutków, - przeciwdziałanie przemocy w rodzinie, oraz wczesną profilaktykę i edukację w zakresie uzależnień, - pomoc w rozwiązywaniu problemów alkoholowych osobom pijącym czy też zażywającym substancje psychoaktywne w sp ryzykowny lub szkodliwy oraz członkom ich rodzin doznającym szkód z tego powodu, - profilaktykę i edukację w środowisku lokalnym w zakresie zagrożeń uzależnieniami ze szczególnym uwzględnieniem dzieci i młodzieży, - wspieranie przedsięwzięć spędzania wolnego czasu i propagowania zdrowego trybu życia wolnego od nałogów u nastoletnich i dorosłych mieszkańców gminy Radzymin w celu ochrony przed marginalizacją i wykluczeniem społecznym, - ograniczanie dostępności do alkoholu i substancji psychoaktywnych szczególnie młodych, - eliminowanie z rynku alkoholu sprzedawanego z naruszeniem prawa, - reintegrację społeczną i zawodową uzależnionych Realizacja gminnego programu Partnerzy w realizacji gminnego programu: szkoły wszystkich typów, poradnie psychologiczno pedagogiczne, świetlice środowiskowe, Radzymiński Ośrodek Kultury i Sportu, biblioteki, zakłady opieki zdrowotnej, Straż Miejska, Policja, pracownicy socjalni, kościoły, organizacje młodzieżowe, grupy samopomocowe, ruchy trzeźwościowe i inne organizacje pozarządowe. I. DZIAŁANIA PROFILAKTYCZNE Obszar działań z zakresu profilaktyki pierwszorzędowej Cel: ograniczenie popytu na alkohol i narkotyki w mieście i gminie Radzymin, zwiększenie zaangażowania społeczności lokalnej w zapobieganiu powstawania problemów 3
wynikających z używania alkoholu i narkotyków, podniesienie wiedzy o zagrożeniach związanych z alkoholem i narkotykami. Działania profilaktyczne na rzecz dzieci i młodzieży prowadzone poprzez: a) wprowadzenie programów profilaktycznych i psychoedukacyjnych w szkołach podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych oraz środowiskowych ogniskach wychowawczych, b) organizowanie imprez kulturalno - rozrywkowych, których ideą przewodnią będzie propagowanie zdrowego stylu życia, c) organizowanie bezpiecznych, alternatywnych form spędzania wolnego czasu dla dzieci i młodzieży. Odbiorcy programu Dzieci i młodzież szkolna, Dorośli mieszkańcy miasta i gminy Radzymin. Wskaźniki: - poziom wiedzy o zagrożeniach określonych na podstawie wyników badań ankietowych po zakończeniu programów szkolnych, - liczba godzin zajęć psychoedukacyjnych w szkołach ( ogółem), - liczba uczestników wszystkich zajęć w szkołach (ogółem), - liczba uczestników zajęć pozaszkolnych (ogółem), - liczba uczestników imprez (ogółem), - liczba materiałów, publikacji skierowanych do młodzieży (ogółem). Działania profilaktyczno - edukacyjne na rzecz dorosłych mieszkańców będą prowadzone poprzez: a) organizowanie spotkań poświęconych problematyce uzależnień dla rodziców, b) edukację na temat czynników ryzyka oraz sposobów zapobiegania zagrożeniom związanym z uzależnieniem na terenie zakładów pracy, c) szkolenie pracowników podstawowej opieki zdrowotnej w zakresie metod wczesnego diagnozowania zagrożeń zdrowotnych z piciem alkoholu i używaniem substancji psychoaktywnych, d) organizowanie szkoleń dla stykających się profesjonalnie z problematyką uzależnień i przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, e) publikowanie w lokalnych mediach artykułów dotyczących problematyki uzależnień. Odbiorcy: Pedagodzy szkolni, Pracownicy socjalni, Funkcjonariusze Straży Miejskiej i Policji. Wskaźniki - poziom wiedzy o zagrożeniach określonych na podstawie wyników badań ankietowych po zakończeniu szkoleń ewaluacja programów edukacyjnych i szkoleniowych (ogółem), - liczba godzin zajęć psychoedukacyjnych przeprowadzonych wśród dorosłych 4
(ogółem z podziałem na grupy zawodowe, rodziców, itp), - liczba uczestników szkoleń ( ogółem), - liczba dorosłych uczestników imprez (ogółem), - liczba materiałów, publikacji skierowanych do dorosłych (ogółem), - liczba inicjatyw podjętych przez mieszkańców na rzecz ograniczenia problemów wynikających z uzależnień. Obszar działań z zakresu profilaktyki drugorzędowej Cel: zwiększenie dostępności pomocy psychologicznej, terapeutycznej, prawnej i socjalnej dla zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych od alkoholu i narkotyków, zwiększenie oferty pomocy dla rodzin zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych, Odbiorcy programu Osoby zagrożone uzależnieniem dzieci, młodzież, dorośli, Rodziny zagrożonych uzależnieniem, Środowisko lokalne. II. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH NASTĄPI POPRZEZ: 1. Udzielanie pomocy terapeutycznej, rehabilitacyjnej i prawnej dla uzależnionych od alkoholu. 2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe, pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej i edukacyjnej, w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 4. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i fizycznych, służącej rozwiązywaniu problemów alkoholowych. 5. Upowszechnianie materiałów informacyjno edukacyjnych, wyposażenie szkół, poradni, biblioteki w dostępną literaturę specjalistyczną. 6. Udostępnianie specjalistycznych pism. Wskaźniki: - liczba udzielonych porad, konsultacji, zajęć edukacyjnych dla zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych, - liczba udzielonych porad, konsultacji, zajęć edukacyjnych dla rodzin, - wykaz godzin i miejsc udzielania pomocy (dla dorosłych i dla młodzieży), - liczba korzystających z pomocy, - koszty prowadzonych działań III. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW ZWIĄZANYCH Z UŻYWANIEM SUBSTANCJI PSYCHOAKTYWNYCH NASTĄPI POPRZEZ: 1. Prowadzenie poradnictwa, konsultacji oraz wstępnej terapii wobec zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych. 2. Udzielanie pomocy psychologicznej, prawnej rodzinom zagrożonych uzależnieniem i uzależnionych od narkotyków. 3. Wspomaganie działalności instytucji, stowarzyszeń i fizycznych, działających na rzecz ograniczenia popytu na substancje psychoaktywne. 5
4. Stałe monitorowanie skali zagrożeń wśród dzieci i młodzieży. 5. Upowszechnianie materiałów informacyjno edukacyjnych, wyposażenie szkół, poradni, biblioteki w dostępną literaturę specjalistyczną. 6. Prowadzenie szkoleń animatorów profilaktyki uzależnień w każdej szkole i placówce pracującej na rzecz dzieci i młodzieży. Wskaźniki: - liczba udzielonych porad, konsultacji, zajęć edukacyjnych dla zagrożonych uzależnieniem, uzależnionych, - liczba udzielonych porad, konsultacji, zajęć edukacyjnych dla rodzin, - wykaz godzin i miejsc udzielania pomocy (dla dorosłych i dla młodzieży), - liczba korzystających z pomocy, - liczba realizatorów programów, - liczba przepracowanych godzin na rzecz środowiska, - liczba realizatorów programu, - ilość rozdanych materiałów informacyjno edukacyjnych, - koszty prowadzonych działań. IV. LECZNICTWO ODWYKOWE I REHABILITACJA W lecznictwie odwykowym i terapii przewiduje się: 1. Szkolenia i fachową pomoc w zakresie terapii i rehabilitacji rodzin dotkniętych problemem alkoholowym. 2. Podejmowanie interwencji wobec zachowań wynikających z choroby alkoholowej, a szczególnie wobec przemocy w rodzinach z problemami alkoholowymi. V. DZIAŁANIA NA RZECZ OGRANICZANIA DOSTĘPNOŚCI ALKOHOLU 1. Nie zwiększanie przez Radę Miejską ilości punktów sprzedaży detalicznej napojów alkoholowych zawierających powyżej 4,5 % alkoholu. 2. Wprowadzenie zasady równomiernego rozmieszczenia punktów sprzedaży napojów alkoholowych. 3. Ustalenie warunków sprzedaży napojów alkoholowych reguluje odrębna uchwała Rady Miejskiej. 4. Wprowadzenie obowiązku umieszczania w widocznym miejscu: - wywieszki z numerem zezwolenia i datą ważności. - tabliczki informującej o zakazie sprzedaży alkoholu osobom poniżej 18-go roku życia i osobom nietrzeźwym. 5. Kontrolowanie punktów prowadzących sprzedaż napojów alkoholowych przez Policję i Straż Miejską w przedmiocie przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz uchwał Rady Miejskiej obejmuje w szczególności: a) prowadzenie działań interwencyjnych w zakresie spełniania wymagań określonych w zezwoleniu, b) kontrola w zakresie reklamy i kryptoreklamy napojów alkoholowych, c) objęcie zakresem kontroli w szczególności spraw sprzedaży i podawania napojów alkoholowych osobom nieletnim, nietrzeźwym oraz pod zastaw i na kredyt, d) wprowadzenie do sprzedaży napojów alkoholowych pochodzących z nielegalnych źródeł, 6
e) członkowie Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych mają prawo udziału w przeprowadzaniu kontroli przez Straż Miejską i Policję. VI. ROZWIĄZYWANIE PROBLEMÓW PRZEMOCY NASTĄPI POPRZEZ: 1. Utworzenie punktu informacyjno-konsultacyjnego dla ofiar przemocy. 2. Działania na sygnały od trzecich o zjawiskach przemocy (kontakt z innymi służbami). 3. Działania ukierunkowane na sprawcę przemocy w rodzinie. VII. REALIZACJA PROGRAMU 1. Za realizację Programu odpowiada pełnomocnik powołany przez Burmistrza. 2. Sprawozdanie z realizacji programu prezentowane będzie raz w roku na Sesji Rady Miejskiej. 3. Sprawozdanie sporządza pełnomocnik i przedstawia je Burmistrzowi. 4. Burmistrz przedstawia sprawozdanie Radzie Miejskiej poprzez pełnomocnika. VIII. ZASADY WYNAGRADZANIA CZŁONKÓW GMINNEJ KOMISJI ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH 1. Ustala się dla przewodniczącego Komisji wynagrodzenie miesięczne w wysokości 550 zł /słownie: pięćset pięćdziesiąt złotych/. 2. Ustala się dla Sekretarza Komisji wynagrodzenie miesięczne w wysokości 800 zł /słownie: osiemset złotych/. 3. Ustala się dla członków Komisji wynagrodzenie miesięczne w wysokości 300 zł /słownie: trzysta złotych/. 4. Członkom Komisji przysługuje wynagrodzenie za uczestnictwo w jednym posiedzeniu w miesiącu niezależnie od ilości spotkań w tym czasie. 7