Sytuacja osób starszych w Warszawie

Raport z badania Sytuacja osób starszych w Warszawie Warszawa 2017 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 1

Spis treści Informacje o badaniu str. 3-4 Podsumowanie str. 5-13 Wyniki badania str. 14-28 Informacje o respondentach str. 29-33 Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 2

Informacje o badaniu Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 3

Informacje o badaniu Głównym celem badania była ocena sytuacji starszych mieszkańców Warszawy (w wieku 60 i więcej lat). Zakres tematyczny Diagnoza najczęstszych problemów osób starszych. Identyfikacja brakujących form wsparcia. Ocena poziomu zadowolenia z różnych aspektów życia. Opis sytuacji materialnej starszych mieszkańców Warszawy. Określenie poziomu zainteresowania ofertą zajęć organizowanych dla seniorów. Ocena dostępności i jakości tej oferty. Poznanie czynników ograniczających uczestnictwo starszych mieszkańców w zajęciach organizowanych dla seniorów. Technika Wywiady bezpośrednie wspomagane komputerowo (CAPI), realizowane w domu respondenta Próba Realizacja Reprezentatywna, losowa próba warszawiaków w wieku 15 i więcej lat (N = 1100) Udział osób starszych (60 i więcej lat) w próbie wynosi n = 355 Termin: 5 22 listopada 2016 r. Wykonawca: Realizacja Sp. z o.o. Ze względu na zaokrąglenia wartości po przecinku, w niektórych przypadkach dane na wykresach mogą się nie sumować do 100 proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 4

Podsumowanie Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 5

Charakterystyka starszych mieszkańców Warszawy Opis Ogólna starszych ocena osób pomysłu Miasto Ogólna przyjazne ocena pomysłu seniorom Prezentowane dalej wyniki badania ilościowego odzwierciedlają opinie osób w wieku 60 i więcej lat na temat sytuacji osób starszych w Warszawie. Wśród warszawiaków, którzy ukończyli 60 lat, widoczne jest zjawisko feminizacji starości, wyrażające się zwiększającym się udziałem kobiet w kolejnych grupach wiekowych osób starszych. Opisywanym zmianom towarzyszy singularyzacja starości. Jej przejawem jest wysoki odsetek starszych osób prowadzących jednoosobowe gospodarstwa domowe (w badanej grupie wynosi on 58%). Jednocześnie z uzyskanych danych wynika, że udział najstarszych respondentów w wieku 80 i więcej lat wśród ogółu starszych osób wynosi 6%. Są to osoby, które potencjalnie potrzebują większego wsparcia ze strony rodziny oraz instytucji pomocowych, takich jak: ośrodki pomocy społecznej, dzienne ośrodki wsparcia czy domy pomocy społecznej, w tym większego dostępu do świadczeń opiekuńczo-pielęgnacyjnych. Na pytanie: Czy Warszawa jest miastem przyjaznym dla seniorów? mniej niż połowa (44%) starszych mieszkańców stolicy odpowiada twierdząco. Przeciwnego zdania jest 37% respondentów, a niemal co piąta osoba (19%) nie ma zdania na ten temat. Taki wynik może świadczyć o tym, że w mieście brakuje działań i miejsc dostosowanych do potrzeb starszych osób. Co ciekawe, osoby reprezentujące średnie i młodsze pokolenie częściej niż osoby starsze postrzegają Warszawę jako miasto przyjazne seniorom (odsetek pozytywnych odpowiedzi w grupie 15-59 lat wynosi 61%, podczas gdy w grupie 60 i więcej lat 44%). Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 6

Identyfikacja problemów starszych mieszkańców Warszawy Najczęstsze Ogólna ocena problemy pomysłu Wśród mieszkańców Warszawy, którzy ukończyli 60. rok życia, dominuje przekonanie, że najczęstszym problemem osób starszych są kwestie związane ze złym stanem zdrowia lub niepełnosprawnością. W tej grupie badanych na tę kategorię wskazuje 62% respondentów. Niemal co druga (48%) osoba w wieku 60 plus zwraca uwagę na trudną sytuację finansową starszych mieszkańców Warszawy, tj. brak środków zarówno na bieżące wydatki, np. zakup żywności, lekarstw, opłacenie rachunków, jak i na rozwijanie swoich pasji, zainteresowań. W ocenie 39% ankietowanych seniorów bolączką starszych osób jest brak opieki, wsparcia ze strony bliskich lub systemu pomocy społecznej. Co trzecia osoba (34%) kładzie nacisk na ograniczony dostęp do nieodpłatnych świadczeń zdrowotnych, zwłaszcza długi czas oczekiwania na wizytę u lekarza specjalisty. Poczucie izolacji, osamotnienia, brak chęci do wychodzenia z domu, spotykania się z innymi ludźmi to problemy wymieniane przez 27% starszych mieszkańców. Dalsze miejsce w rankingu najczęściej występujących trudności i ograniczeń zajmują bariery architektoniczne, np.: wysokie podjazdy, wejścia, schody (11%). Taki sam odsetek respondentów (11%) jest zdania, że w Warszawie brakuje odpowiedniej oferty zajęć kulturalnych i edukacyjnych dla seniorów. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 7

Opis brakujących form wsparcia (1/2) Oczekiwane Ogólna ocena formy pomysłu wsparcia W ocenie respondentów w wieku 60 i więcej lat, którzy dostrzegają w Warszawie brak pewnych usług czy rozwiązań dla seniorów (n = 155), na liście potrzebnych działań na rzecz starszych mieszkańców miasta znajduje się wiele różnych spraw. Na pierwszym miejscu wymieniane są udogodnienia architektoniczne, np.: barierki, podjazdy, windy w blokach, przejściach podziemnych. Równie wysoką pozycję w rankingu brakujących udogodnień i form wsparcia dla starszych osób zajmuje propozycja stworzenia odpowiedniej oferty zajęć, imprez kulturalnych, edukacyjnych dla seniorów. Zainteresowaniem badanych cieszą się także zajęcia ruchowe, rekreacyjne czy sportowe, choć warto dodać, że wypowiedzi dotyczące tego typu aktywności pojawiają się wśród respondentów znacznie rzadziej. Zdaniem tej grupy badanych poważnym ograniczeniem jest niewystarczająca liczba ławek (np. na osiedlach, w parkach) oraz niskopodłogowych autobusów, tramwajów. Respondenci widzą także potrzebę zwiększenia dostępu do świadczeń zdrowotnych, jak również do zajęć rehabilitacyjnych i usprawniających. W ocenie ankietowanych potrzebne jest większe wsparcie ze strony różnego typu instytucji oraz osób, np.: systemu pomocy społecznej, wolontariuszy. Część osób podkreśla, że ważne jest zapewnienie osobom mniej sprawnym (np.: chorym, niepełnosprawnym, samotnym) wsparcia w wykonywaniu codziennych czynności, takich jak sprzątanie czy robienie zakupów. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 8

Opis brakujących form wsparcia (2/2) Oczekiwane Ogólna ocena formy pomysłu wsparcia Wśród osób, które dostrzegają brak pewnych rozwiązań czy udogodnień dla starszych mieszkańców Warszawy, pojawiają się także głosy wskazujące na ograniczony dostęp do informacji na temat zajęć, usług, wydarzeń adresowanych do seniorów. Wskazania tej grupy badanych dotyczą także działań zmierzających do poprawy sytuacji finansowej seniorów i zwiększenia ich aktywności w życiu społecznym. Jak sugerują respondenci, rozwiązaniem może tu być m.in. wprowadzenie szerokiego wachlarza ulg dla seniorów, a także zwiększenie dostępu do nieodpłatnych, tanich leków, posiłków, usług, zajęć, imprez, jak również podniesienie wysokości rent i emerytur. Starsi respondenci widzą potrzebę tworzenia w Warszawie miejsc przyjaznych seniorom. Jedną z sugerowanych przez badanych propozycji jest tworzenie miejsc spotkań na świeżym powietrzu, np. stolików do gry w szachy. Kolejnym pomysłem jest zwiększenie liczby klubów seniora, klubów osiedlowych, kawiarni czy świetlic. W ocenie badanych opisywane pomysły powinny nie tylko zachęcać starsze osoby do wychodzenia z domu, ale także służyć międzypokoleniowej integracji. Kolejnym aspektem, na który zwracają uwagę respondenci, jest budowanie społeczeństwa przyjaznego ludziom starszym, zainteresowanego ich losem, społeczeństwa, które dostrzega i docenia potencjał najstarszych mieszkańców. Wśród ankietowanych jest także grupa, która zgłasza zapotrzebowanie na specjalistyczne usługi transportowe dla osób starszych. Część osób apeluje o to, aby zielone światło na przejściach dla pieszych paliło się dłużej. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 9

Poziom zadowolenia z różnych obszarów życia Ocena Ogólna różnych ocena aspektów pomysłu życia Starsi mieszkańcy Warszawy deklarują największy poziom zadowolenia ze swoich warunków mieszkaniowych (77% pozytywnych ocen). W dalszej kolejności dobrze oceniają poziom bezpieczeństwa w najbliższym otoczeniu oraz stan czystości i porządku w okolicy miejsca zamieszkania (po 73% pozytywnych wskazań). Wiele starszych osób (71%) może liczyć na opiekę, wsparcie rodziny, choć jednocześnie warto zauważyć, że co czwarta osoba (26%) skarży się na brak dobrych relacji z bliskimi. Dość wysoki poziom satysfakcji odnotowano także przy ocenie kontaktów towarzyskich oraz relacji sąsiedzkich (odpowiednio 70% i 69% dobrych ocen), przy czym odsetek osób niezadowolonych ze swoich relacji ze znajomi i sąsiadami wynosi odpowiednio: 31% i 30%. Oferta spędzania wolnego czasu oraz liczba terenów do wypoczynku i rekreacji to kategorie, które uzyskują nieco mniej pozytywnych wskazań (odpowiednio: 58% i 57%). Zdecydowanie niższy poziom zadowolenia występuje przy ocenie sytuacji finansowej badanych (41%) oraz przy ocenie własnego stanu zdrowia (38%). Na tym tle najgorzej wypada dostęp do publicznej służby zdrowia oraz ocena własnych perspektyw na przyszłość (po 33% pozytywnych wskazań). Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 10

Ocena sytuacji materialnej Sytuacja Ogólna materialna ocena pomysłu Co piąty respondent w wieku powyżej 60 lat przyznaje, że kondycja finansowa jego gospodarstwa domowego jest zła. Warto zauważyć, że wśród osób w wieku 15-59 lat odsetek osób, które źle oceniają sytuację materialną swojej rodziny, jest czterokrotnie niższy (odpowiednio: młodsza grupa 5% vs. starsza grupa 20%). Porównując średnie oceny różnych obszarów życia starszych osób w Warszawie, wyraźnie widać, że sytuacja materialna respondentów należy do jednego z najsłabiej ocenianych aspektów życia. Niskie noty towarzyszą także ocenie własnych perspektyw na przyszłość, kondycji zdrowotnej oraz dostępności do nieodpłatnych świadczeń zdrowotnych. Z uzyskanych danych wynika, że starsi mieszkańcy Warszawy najczęściej mają trudności z opłaceniem wizyty u lekarza specjalisty lub pokryciem kosztów odpłatnych badań lekarskich (42%). Dla 36% badanych seniorów problemem jest także zakup lekarstw. Na kłopoty z opłacaniem czynszu, rachunków za wodę, gaz skarży się 28% respondentów. Podobna grupa (27%) przyznaje, że boryka się z problemem braku środków na zakup żywności. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 11

Zainteresowanie ofertą zajęć dla starszych osób Oferta Ogólna zajęć ocena dla osób pomysłu starszych Z uzyskanych danych wynika, że co czwarty (26%) mieszkaniec Warszawy w wieku 60 i więcej lat interesuje się ofertą zajęć edukacyjnych, kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych, organizowanych dla osób starszych w Warszawie. W tej grupie (n = 92) co druga osoba dobrze ocenia zarówno dostępność, jak i jakość wymienionych zajęć (po 51% pozytywnych wskazań). Przeciętne noty wystawia odpowiednio 39% oraz 40% ankietowanych. Znacznie rzadziej pojawiają się krytyczne oceny, przy czym częściej wynikają one raczej z ograniczonej dostępności (9%) aniżeli z ich niskiej jakości (5%). Wśród starszych osób interesujących się ofertą zajęć adresowanych do seniorów (n = 92) największą popularnością cieszą się zajęcia organizowane w domach, ośrodkach kultury oraz klubach osiedlowych. Sposoby Ogólna komunikacji ocena pomysłu W ocenie starszych mieszkańców Warszawy, poszukujących danych o ofercie zajęć edukacyjnych, kulturalnych, sportowo-rekreacyjnych dla seniorów (n = 92), tego typu informacje powinny być dostępne przede wszystkim w bezpłatnej prasie lokalnej lub ogólnowarszawskiej. Na drugim miejscu badani wymieniają telewizję i radio, na trzecim przychodnię zdrowia. Czwarte miejsce zajmuje płatna prasa. Strony internetowe zajmują dość odległe, piąte miejsce. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 12

Powody braku zainteresowania ofertą zajęć dla starszych osób Brak Ogólna zainteresowania ocena pomysłu ofertą Zdaniem osób powyżej 60 lat głównym powodem braku zainteresowania seniorów ofertą zajęć jest zły stan zdrowia tej grupy warszawiaków. Na tę kategorię wskazuje 38% respondentów. Kolejną przyczyną jest brak chęci do robienia czegoś nowego (30%). Co czwarta osoba (26%) podkreśla niechęć do przebywania w towarzystwie starszych osób. Niemal tyle samo osób (24%) uważa, że czynnikiem ograniczającym aktywność seniorów jest brak motywacji do wychodzenia z domu, spotykania się z innymi ludźmi. W ocenie 23% starszych mieszkańców Warszawy problemem jest także ograniczony dostęp do informacji na temat działalności tego typu instytucji. Co piąty (21%) respondent jest zdania, że część starszych mieszkańców Warszawy manifestuje postawę wycofania z życia społecznego. Preferowanie biernego stylu życia to kategoria wymieniana przez 18% starszych mieszkańców Warszawy. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 13

Wyniki badania Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 14

Miasto przyjazne osobom starszym Czy, Pana(i) zdaniem, Warszawa jest miastem przyjaznym dla seniorów? Odpowiedzi twierdzące* Osoby w wieku 60+ (n=355) 4 40 30 7 19 44 Osoby w wieku 15-59 lat (n=745) 7 54 23 2 13 61 Zdecydowanie tak Raczej tak Raczej nie Zdecydowanie nie Nie wiem/trudno powiedzieć *Suma odsetków odpowiedzi zdecydowanie tak oraz raczej tak. Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 15

Identyfikacja problemów starszych mieszkańców Warszawy Jakie są, Pana(i) zdaniem, najczęstsze problemy osób starszych mieszkających w Warszawie? Problemy zdrowotne, niepełnosprawność 62% Brak środków na codzienne wydatki, rozwijanie swoich zainteresowań 48% Brak opieki, wsparcia ze strony rodziny, systemu pomocy społecznej Ograniczony dostęp do publ. służby zdrowia, lekarzy specjalistów 34% 39% Poczucie izolacji, osamotnienia, brak chęci do wychodzenia z domu 27% Bariery architektoniczne, np. wysokie podjazdy, wejścia, schody Brak odpowiedniej oferty zajęć kulturalnych, edukacyjnych 11% 11% Brak poczucia bezpieczeństwa Brak odpowiedniej oferty zajęć rehabilitacyjnych, usprawniających Wolny czas, z którym nie ma co zrobić Inne Trudno powiedzieć 6% 5% 4% 3% 4% n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 16

Opis brakujących form wsparcia (1/2) Jakich usług, udogodnień, rozwiązań dla osób starszych brakuje w Warszawie? Udogodnień architektonicznych, np. barierek, podjazdów, wind w blokach, przejściach podziemnych Odpowiedniej oferty zajęć, imprez kulturalnych, edukacyjnych 16% 16% Ławek na osiedlach i w parkach 14% Łatwiejszego dostępu do opieki medycznej Lepszej informacji o zajęciach, usługach, wydarzeniach Wsparcia ze strony różnych instytucji 10% 11% 12% Pomocy w codziennych czynnościach, np. sprzątanie, zakupy Zniżek Zainteresowania losem starszych osób 9% 9% 9% Klubów seniora 8% Miejsc spotkań, np. klubów osiedlowych, kawiarni, świetlic 7% Wsparcia finansowego, nieodpłatnych uług, leków, obiadów n=155 (osoby w wieku 60 i więcej lat, które dostrzegają w Warszawie brak określonych form wsparcia dla seniorów) 6% Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Uwzględniono odpowiedzi, które uzyskały min. 1 proc. wskazań. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 17

Opis brakujących form wsparcia (2/2) Jakich usług, udogodnień, rozwiązań dla osób starszych brakuje w Warszawie? Udogodnień w komunikacji miejskiej, np. niskopodłogowych autobusów 5% Brak opieki, wsparcia ze strony systemu pomocy społecznej Tanich, darmowych imprez, zajęć dla starszych osób 4% 4% Wyższych rent i emerytur Brak odpowiedniej oferty zajęć rehabilitacyjnych, usprawniających Miejsc spotkań na świeżym powietrzu, np. stolików do gry w szachy 3% 3% 3% Szacunku, zrozumienia ze strony młodych osób Brak odpowiedniej oferty zajęć, imprez ruchowych, rekreacyjnych, sportowych 2% 2% Brak specjalistycznego transportu dla osób starszych Brak wsparcia ze strony wolontariuszy 1% 1% Dłuższych świateł na przejściach dla pieszych n=155 (osoby w wieku 60 i więcej lat, które dostrzegają w Warszawie brak określonych form wsparcia dla seniorów) 1% Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Uwzględniono odpowiedzi, które uzyskały min. 1 proc. wskazań. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 18

Zadowolenie z różnych aspektów życia W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(a) lub niezadowolony(a) z/ze:? Top2box* Swoich warunków mieszkaniowych 23 54 18 5 77 Poziomu bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania 15 58 16 9 1 73 Stanu czystości i porządku w okolicy miejsca zamieszkania 14 59 16 11 73 Opieki, wsparcia ze strony rodziny 20 51 21 5 1 71 Życia towarzyskiego, kontaktów z przyjaciółmi, znajomymi 21 49 21 10 70 Relacji sąsiedzkich 22 47 22 8 69 Oferty spędzania wolnego czasu 6 52 29 9 22 58 Terenów do wypoczynku, rekreacji 9 48 28 11 1 4 57 Własnej sytuacji finansowej 9 32 30 23 6 41 Swojego stanu zdrowia 6 32 24 35 3 38 Dostępu do publicznej służby zdrowia 6 27 24 32 10 33 Własnych perspektyw na przyszłość 6 27 35 23 5 4 33 Zdecydowanie zadowolony(a) Ani zadowolony(a), ani niezadowolony(a) Zdecydowanie niezadowolony(a) Raczej zadowolony(a) Raczej niezadowolony(a) Trudno powiedzieć *Suma odsetków odpowiedzi zdecydowanie zadowolony(a) oraz raczej zadowolony(a). n=355 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat) Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 19

Zadowolenie z różnych aspektów życia analiza średnich W jakim stopniu jest Pan(i) zadowolony(a) lub niezadowolony(a) z/ze:? 1 2 3 4 5 Swoich warunków mieszkaniowych Opieki, wsparcia ze strony rodziny Relacji sąsiedzkich Życia towarzyskiego, kontaktów z przyjaciółmi, znajomymi Poziomu bezpieczeństwa w miejscu zamieszkania Stanu czystości i porządku w okolicy miejsca zamieszkania Terenów do wypoczynku i rekreacji Oferty spędzania wolnego czasu 3,95 3,85 3,82 3,80 3,77 3,76 3,55 3,53 Własnej sytuacji finansowej Własnych perspektyw na przyszłość Swojego stanu zdrowia Dostępu do publicznej służby zdrowia 3,14 3,06 3,02 2,87 n=~355 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat, z pominięciem osób, które udzieliły odpowiedzi trudno powiedzieć.) Średnie arytmetyczne obliczone na 5-cio stopniowej skali, gdzie 1 oznacza ocenę najniższą, a 5 ocenę najwyższą. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 20

Zainteresowanie ofertą zajęć skierowanych do seniorów Czy interesuje się Pan(i) ofertą zajęć edukacyjnych, kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych organizowanych dla osób starszych w Warszawie? 3% 5% 23% 21% 26% Wśród starszych mieszkańców Warszawy co czwarta osoba deklaruje zainteresowanie ofertą zajęć edukacyjnych, kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych organizowanych dla osób starszych w Warszawy. 48% Zdecydowanie tak Raczej nie Raczej tak Zdecydowanie nie Trudno powiedzieć n=355 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 21

Ocena oferty zajęć dla osób starszych w Warszawie Jak ogólnie ocenia Pan(i) dostępność oferty zajęć edukacyjnych, kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych organizowanych dla osób starszych w Warszawie? Jak ogólnie ocenia Pan(i) jakość oferty zajęć edukacyjnych, kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych organizowanych dla osób starszych w Warszawie? 9% 1% 9% 4% 5% 4% 39% 42% 40% 47% Zdecydowanie dobrze Raczej dobrze Zdecydowanie dobrze Raczej dobrze Ani dobrze, ani źle Raczej źle Ani dobrze, ani źle Raczej źle Zdecydowanie źle Trudno powiedzieć Zdecydowanie źle Trudno powiedzieć n=92 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat deklarujących zainteresowanie ofertą zajęć dla seniorów) n=92 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat deklarujących zainteresowanie ofertą zajęć dla seniorów) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 22

Korzystanie z oferty zajęć dla seniorów Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy korzystał(a) Pan(i) z oferty zajęć organizowanych dla osób starszych w Warszawie w/na:? Domu kultury, ośrodku kultury 31 69 Klubie osiedlowym 31 69 Bibliotece 21 79 Ośrodku sportu i rekreacji 19 81 Uniwersytecie trzeciego wieku 18 82 Organizacji pozarządowej, np. stowarzyszeniu, fundacji 18 82 Klubie seniora, dziennym domu pobytu 16 84 Tak Nie n=92 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat deklarujących zainteresowanie ofertą zajęć dla seniorów) Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 23

Preferowane sposoby komunikacji Gdzie przede wszystkim, chciał(a)by Pan(i), aby informacje o ofercie zajęć edukacyjnych, kulturalnych, sportowo-rekreacyjnych organizowanych dla osób starszych w Warszawie były dostępne? Proszę wybrać nie więcej niż 3 najbardziej odpowiednie miejsca, sposoby komunikacji. W bezpłatnej prasie lokalnej lub ogólnowarszawskiej 43% W telewizji, radiu 34% W przychodni zdrowia W płatnych gazetach Na stronach internetowych W urzędzie miasta, dzielnicy Na tablicach, słupach ogłoszeniowych W kościele, parafii 27% 25% 23% 20% 20% 18% Na klatkach schodowych, w skrzynkach pocztowych W domu kultury, bibliotece, klubie osiedlowym 13% 12% W klubie seniora, UTW, dziennym domu pobytu 8% W autobusie, tramwaju, metrze Trudno powiedzieć 2% 4% n=92 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat deklarujących zainteresowanie ofertą zajęć dla seniorów) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 24

Powody braku zainteresowania ofertą zajęć dla seniorów (1/2) Dlaczego, według Pana(i), część osób starszych nie korzysta z oferty zajęć organizowanych dla seniorów na terenie Warszawy? Ze względu na zły stan zdrowia 38% Brak chęci, ochoty do robienia czegoś nowego 30% Niechęć do przebywania w towarzystwie osób starszych Brak chęci do wychodzenia z domu, spotykania się z innymi ludźmi 24% 26% Brak informacji na temat działalności tego typy placówek 23% Przekonanie, że w tym wieku już nic od życia się nie należy Preferowanie biernego stylu życia, np. siedzenie w domu, oglądanie telewizji 18% 21% Brak zainteresowania ofertą tego typu instytucji 14% Brak ciekawych, atrakcyjnych zajęć 11% n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 25

Powody braku zainteresowania ofertą zajęć dla seniorów (2/2) Dlaczego, według Pana(i), część osób starszych nie korzysta z oferty zajęć organizowanych dla seniorów na terenie Warszawy? Wysokie opłaty za prowadzone zajęcia 9% Brak oferty zajęć skierowanej do osób starszych 8% Brak wolnych miejsc 6% Nieodpowiednie godziny organizowanych zajęć 6% Brak tego typu instytucji w pobliżu miejsca zamieszkania 5% Brak czasu na udział w tego typu zajęciach 3% Obiekt niedostosowany do potrzeb osób starszych 2% Inne 1% Trudno powiedzieć 5% n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) Dane nie sumują się do 100 proc., ponieważ respondenci mogli wskazać więcej niż jedną odpowiedź. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 26

Ogólna ocena sytuacji materialnej Jak Pan(i) ocenia własną (swojej rodziny) sytuację materialną? Top2box* Osoby w wieku 60+ (n=355) 4 16 58 19 1 2 20 Osoby w wieku 15-59 lat (n=745) 8 38 49 5 46 Powodzi mi się bardzo dobrze Powodzi mi się raczej dobrze Powodzi mi się znośnie, średnio Powodzi mi się raczej źle Powodzi mi się bardzo źle, jestem w ciężkiej sytuacji materialnej Odmowa odpowiedzi *Suma odsetków odpowiedzi powodzi mi się bardzo dobrze oraz powodzi mi się raczej dobrze. Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 27

Ocena sytuacji finansowej Czy w ciągu ostatnich 12 miesięcy w Pana(i) gospodarstwie domowym zdarzyło się, że nie starczyło pieniędzy na:? Odpowiedzi twierdzące* Odpłatną wizytę u lekarza specjalisty lub zrobienie odpłatnych badań lekarskich 5 16 21 51 7 42 Zakup lekarstw 2 19 15 63 2 36 Opłacenie czynszu, rachunków za wodę, gaz 2 14 12 71 1 28 Zakup żywności 2 15 10 72 1 27 Tak, wiele razy Tak, kilka razy Tak, jeden raz Nie, nigdy Trudno powiedzieć/ odmowa odpowiedzi *Suma odsetków odpowiedzi tak, wiele razy ; tak, kilka razy ; tak, jeden raz. n=355 (pytanie skierowane do osób w wieku 60 i więcej lat) Dane w proc. Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 28

Informacje o respondentach Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 29

Informacja o respondentach (1/4) Struktura badanej próby z uwzględnieniem płci Rozkład płci wśród osób w wieku 60+ Z uzyskanych danych wynika, że wśród starszych mieszkańców Warszawy występuje przewaga kobiet. Stan ten odpowiada ogólnej tendencji demograficznej określanej mianem feminizacji populacji osób starszych. 41% 59% Udział kobiet i mężczyzn w poszczególnych grupach wieku 73% 68% 50% 50% 44% 56% 27% 32% Mężczyzna Kobieta 60-64 65-69 70-74 75 i więcej lat Mężczyzna Kobieta n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 30

Informacja o respondentach (2/4) Struktura badanej próby z uwzględnieniem wieku Udział osób w wieku 60+ wśród ogółu badanych Rozkład wieku według grup wiekowych wśród osób w wieku 60+ 60-64 30% 68% 32% 65-69 38% 70-74 17% Osoby poniżej 60. roku życia Osoby w wieku 60 i więcej lat 75-79 80+ 6% 9% Wśród ogółu badanych osoby w wieku 60+ stanowią 32%. N=1100 n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 31

Informacja o respondentach (3/4) Struktura badanej próby z uwzględnieniem wykształcenia Wykształcenie osób w wieku 60+ Wśród osób w wieku 60+ najmniej liczną grupę stanowią osoby posiadające wykształcenie wyższe (11%). 11% 47% 42% Zasadnicze zawodowe i niższe Średnie, pomaturalne, policealne Wyższe, w tym licencjat n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 32

Informacja o respondentach (4/4) Struktura badanej próby z uwzględnieniem liczby osób w gospodarstwie domowym Liczba osób w gosp. dom. osób w wieku 60+ Jedna 58% Wśród osób, które ukończyły 60. rok życia występuje wysoki odsetek respondentów prowadzących jednoosobowe gospodarstwa domowe wynosi on 58%. Dwie 31% Trzy 7% Cztery 3% Pięć 1% n=355 (osoby w wieku 60 i więcej lat) Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 33

badanie@um.warszawa.pl Biuro Marketingu Miasta Urząd m.st. Warszawy tel. 22 44 30 030, e-mail: badanie@um.warszawa.pl Opracowanie: Urząd m.st. Warszawy, Biuro Marketingu Miasta 34