Dane makroekonomiczne z Polski Decyzja w sprawie stóp procentowych Główna stopa procentowa i wskaźniki inflacji 3,00% 2,00% 1,00% 1,50% 1,3% 0,8% 0,00% -1,00% -2,00% Referencyjna stopa procentowa NBP Inflacja konsumentów, r/r Inflacja po wyłączeniu cen żywności i energii, r/r Rada Polityki Pieniężnej pozostawiła (zgodnie z oczekiwaniami) stopy procentowe NBP na niezmienionym poziomie (główna stopa procentowa wynosi 1,50 %). Stanowisko władz monetarnych zaprezentowane w uzasadnieniu kwietniowej decyzji nie wskazuje na to, by stopy procentowe miały się zmienić w najbliższych miesiącach. Co więcej, prezes NBP (Adam Glapiński) wyraził opinię, iż stopy procentowe w Polsce mogłyby pozostać bez zmian w perspektywie najbliższych dwóch lat. Takie sugestie mogą sprzyjać dalszemu spadkowi rentowności polskich obligacji na rynku wtórnym. Ważnym argumentem przemawiającym za stabilizacją stóp procentowych w Polsce jest to, iż pomimo relatywnie dobrej koniunktury, wskaźnik inflacji konsumentów utrzymuje się na niskim poziomie, nieznacznie poniżej dopuszczalnych odchyleń od celu władz monetarnych (2,5 %, plus/minus 1 pp.). Warto podkreślić, iż również na niskim poziomie (0,8 % r/r w lutym br.) kształtuje się tzw. inflacja bazowa (tj. po wyłączeniu cen żywności i energii). Wskaźnik ten jest postrzegany jako odzwierciedlający ruch cen, na które polityka pieniężna prowadzona przez bank centralny ma duży wpływ. 1
Stopa bezrobocia rejestrowanego wstępne dane MRPiPS Stopa bezrobocia rejestrowanego 12,0% 10,0% 10,2% 9,9% 8,0% 8,5% 6,9% 8,0% 6,6% 8,2% 6,6% 6,0% 4,0% 2,0% 0,0% sty lut mar kwi maj cze lip sie wrz paź lis gru 2 016 2 017 2 018 Według szacunkowych danych Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej stopa bezrobocia rejestrowanego na koniec marca br. ukształtowała się na poziomie 6,6 % (tj. o 1,4 pp. mniej niż na koniec marca 2017 r.). Na podstawie meldunków nadesłanych przez urzędy pracy oszacowano, iż liczba zarejestrowanych bezrobotnych wyniosła 1,09 mln osób (tj. spadła o 33,2 tys. m/m). W ujęciu rocznym, liczba zarejestrowanych bezrobotnych obniżyła się o 230,7 tys. osób. Dane za marzec 2018 r. są potwierdzeniem bardzo dobrej sytuacji na rynku pracy (bezrobocie rejestrowane o tej porze roku jest najniższe od 1991 r.), która powinna wspierać w najbliższych miesiącach wzrost konsumpcji. Odnotowując niski poziom bezrobocia na koniec marca br., należy równocześnie zwrócić uwagę, iż tempo poprawy sytuacji na rynku pracy wyhamowuje. Jest to widoczne zarówno w liczbach bezwzględnych, jak i w dynamice (miesięczny spadek liczby bezrobotnych w marcu br. o 33,2 tys. osób był najsłabszym wynikiem dla tego okresu porównawczego od pięciu lat). 2
Wydarzenia Agencja S&P potwierdziła w piątek (13.04) wieczorem rating Polski na poziomie BBB plus. Równocześnie agencja (wskazując na solidny i zrównoważony wzrost gospodarczy, który korzystnie wpływa na sytuację finansów publicznych) podniosła perspektywę ratingu ze stabilnej na pozytywną, co oznacza zwiększone prawdopodobieństwo, iż w ciągu najbliższych dwóch lat ocena wiarygodności kredytowej zostanie podniesiona. Warto przypomnieć, iż ocena Polski przez agencję S&P (od stycznia 2016 r.) pozostaje najsłabsza spośród ratingów wystawianych przez trzy główne agencje (Fitch, Moody s, S&P). Najwyższy rating Polsce przyznaje agencja Moody s ( A2 ), o jeden stopień niższą ocenę przyznaje nam Fitch ( A minus ), zaś o kolejny, jeden stopień niżej ocenia nas agencja S&P ( BBB plus ). Z harmonogramu publikacji ocen wiarygodności kredytowej wynika, iż najbliższy przegląd ratignu Polski będzie miał miejsce 8 czerwca 2018 r. (agencja Fitch). Według finalnych danych opublikowanych przez GUS w piątek (13 kwietnia br.), inflacja w marcu br. wyniosła 1,3 % r/r, wobec 1,4 % r/r w lutym br. Niższa dynamika inflacji w marcu była konsekwencją m.in. ograniczenia tempa wzrostu cen w kategorii mieszkanie (obejmujących m.in. wydatki na użytkowanie mieszkania i nośniki energii) z 1,8 % r/r w lutym do 1,6 % r/r w marcu, a także obniżenia dynamiki cen w kategorii zdrowie (z 1,9 % r/r w lutym do 1,4 % r/r w marcu) oraz w kategorii rekreacja i kultura (z 1,5 % r/r do 1,0 % r/r). Dane GUS o inflacji w marcu nie powinny zmienić dotychczasowej polityki pieniężnej realizowanej przez RPP. Oznacza to zatem prawdopodobną stabilizację poziomu stóp NBP w najbliższych miesiącach. GUS opublikował skumulowane dane dotyczące handlu zagranicznego w okresie styczeń-luty 2018 r. Wzrostowi wartości polskiego eksportu ogółem o 6,0 % r/r (do 33,6 mld euro), towarzyszył jeszcze szybszy wzrost importu (o 9,5 % r/r, do 34,4 mld euro), co oznacza, iż deficyt w obrotach handlowych wyniósł 0,8 mld euro (wobec 30 mln euro nadwyżki przed rokiem). Warto podkreślić, iż czynnikiem decydującym o pogorszeniu salda handlu zagranicznego w porównaniu z rokiem 2017 nie jest słabsza kondycja eksportu, lecz dynamiczny wzrost wartości importu w cenach bieżących. Biorąc pod uwagę dane o imporcie z poszczególnych państw, zwraca uwagę silny (o 14,0 % r/r, tj. o 0,3 mld euro) wzrost wartości importu z Rosji, co sugeruje, iż wpływ na pogorszenie bilansu w porównaniu z rokiem ubiegłym miały m.in. wyższe ceny surowców (w tym ropy) na światowych rynkach. Dane GUS wskazują równocześnie, iż dynamiczny wzrost importu w porównaniu z rokiem poprzednim był także jednym z przejawów poprawy koniunktury gospodarczej i rosnącego popytu krajowego. Za taką interpretacją przemawia znaczny wzrost wartości importu z krajów rozwiniętych, w tym z Niemiec (o 1,1 mld euro, tj. o 8,9 % r/r). Niemiecka grupa badawcza Sentix opublikowała wyniki miesięcznej ankiety przeprowadzonej wśród uczestników rynków kapitałowych, w której uczestnicy proszeni są o ocenę bieżącego stanu gospodarki w strefie euro oraz oczekiwań co do jej stanu w kolejnych miesiącach. Indeks Sentix (syntetyczny wynik ankiety) ukształtował się w kwietniu br. na poziomie 19,6 pkt, tj. najniżej od czternastu miesięcy. Pogorszenie nastrojów uczestników rynków kapitałowych należy wiązać nie tyle z rzeczywistym osłabieniem koniunktury, lecz z niepokojem, jaki na rynkach wywołują zapowiedzi wprowadzenia przez USA ceł na wybrane produkty sprowadzane do Stanów Zjednoczonych. Działania protekcjonistyczne stanowią czynnik ryzyka dla dotychczasowych relacji handlowych między największymi gospodarkami świata, co nie jest korzystne dla dalszego rozwoju koniunktury nie tylko w strefie euro, lecz także w Polsce. Według danych amerykańskiego Departamentu Pracy, wskaźnik inflacji konsumentów w marcu br. wzrósł do 2,4 % r/r (wobec 2,3 % r/r w lutym br.), osiągając tym samym najwyższy poziom od dwunastu miesięcy. Wzrost inflacji zwiększa szanse na kolejną podwyżkę stóp procentowych w USA w tym roku (w marcu br. komitet Rezerwy Federalnej podniósł stopy procentowe o 0,25 pp. do 1,50-1,75 %). Najbardziej prawdopodobnym terminem podwyżki stóp jest posiedzenie decyzyjne komitetu Fed w dn. 12-13 czerwca br., gdyż wówczas zaplanowana jest także kwartalna aktualizacja długoterminowych prognoz makroekonomicznych banku centralnego. 3
Rynki finansowe Rynek stóp procentowych 1,90% 1,82% 1,80% 1,78% 1,79% 1,82% 1,78% 1,79% 1,70% 1,64% 1,70% 1,70% 1,60% 1,64% 1M 3M 6M 9M 1Y 06.04.2018 13.04.2018 W minionym tygodniu rynkowe stawki WIBOR/WIBID w głównych tenorach nie zmieniły się. Brak sygnałów ze strony większości przedstawicieli Rady Polityki Pieniężnej o możliwych zmianach w poziomie stóp NBP w perspektywie najbliższych miesięcy powinien sprzyjać stabilizacji rynkowych stawek także w kolejnych tygodniach. Najbliższe posiedzenie decyzyjne RPP odbędzie się w dn. 15-16 maja 2018 r. Oczekuje się, iż stopy NBP pozostaną w maju bez zmian. Średnie rynkowe stopy procentowe w okresie 9 13.04.2018 r. OKRES WIBOR EURIBOR LIBOR-USD LIBOR-CHF LIBOR-GBP 1M 1,64% -0,37% 1,90% -0,79% 0,52% 3M 1,70% -0,33% 2,34% -0,74% 0,77% 6M 1,78% -0,27% 2,48% -0,65% 0,88% 1Y 1,82% -0,19% 2,71% -0,52% 1,04% 4
Rynek walutowy 4,4 4,198 4,197 4,199 4,191 4,188 4,177 4,1 3,8 3,562 3,562 3,565 3,534 3,530 3,521 3,5 3,432 3,417 3,407 3,386 3,392 3,386 3,2 06.04 09.04 10.04 11.04 12.04 13.04 EUR/PLN USD/PLN CHF/PLN W minionym tygodniu dolar osłabił się wobec głównych walut (tzw. indeks dolara, wyznaczany na podstawie średniej ważonej kursu USD w relacji do euro, japońskiego jena, brytyjskiego funta, kanadyjskiego dolara, szwedzkiej korony, szwajcarskiego franka spadł o 0,3 % r/r). Zmiany w ubiegłym tygodniu korespondują z tendencjami obserwowanymi w nieco dłuższym okresie (od początku roku indeks dolara spadł o 2,3 %). Warto odnotować, iż słabość dolara na rynku walutowym utrzymuje się pomimo tego, iż władze monetarne w USA są jak dotychczas jedynym spośród głównych banków centralnych, który wyraźnie deklaruje zaostrzenie polityki pieniężnej (do końca 2018 r. stopy procentowe w USA mają wzrosnąć jeszcze łącznie o 0,50 pp., tj. do 2,00-2,25 % na koniec roku). Tym samym, narastające różnice w poziomie stóp procentowych między USA a innymi rozwiniętymi gospodarkami, powinny wspierać notowania amerykańskiej waluty, co jednak nie znajduje dotychczas odzwierciedlenia na rynku. Wśród przyczyn słabości dolara wskazuje się m.in. bardzo łagodną politykę fiskalną realizowaną przez rząd USA. Słabość dolara sprzyja wycenie walut krajów rozwijających się w tym złotemu. Spośród czynników krajowych, mających potencjalnie korzystny wpływ na złotego, należy wymienić postęp prac parlamentarnych nad zmianami niektórych ustaw (http://www.sejm.gov.pl/sejm8.nsf/przebiegproc.xsp?nr=2389), których dotychczasowe zapisy były jednym z elementów sporu polskich władz z instytucjami unijnymi. WYSZCZEGÓLNIENIE 06.04.2018 13.04.2018 ZMIANA USD/PLN 3,4315 3,3862-1,3% EUR/PLN 4,1984 4,1769-0,5% CHF/PLN 3,5620 3,5214-1,1% 5
Rynek towarowy 109,0 108,0 107,0 106,0 105,0 104,0 103,0 102,0 101,0 100,0 99,0 Ceny surowców - dane indeksowe, 06.04=100 108,2 101,7 100,0 100,9 06.04 09.04 10.04 11.04 12.04 13.04 Ropa Złoto Srebro W minionym tygodniu cena ropy (Brent) wzrosła o 8,2 %, osiągając na zamknięciu w piątek najwyższy poziom od grudnia 2014 r. (72,58 dolarów za baryłkę). Do silnych wzrostów w minionym tygodniu przyczynił się przede wszystkim wzrost napięć na Bliskim Wschodzie po prawdopodobnym użyciu broni chemicznej przez siły rządowe w Syrii. Kontynuacja wzrostów w kolejnych tygodniach wydaje się jednak mało prawdopodobna. Do takiej oceny skłaniają oczekiwania, iż skomplikowana sytuacja wokół Syrii nie będzie się pogarszać, zaś zaangażowanie sił innych państw w konflikt syryjski będzie się zmniejszać. Za tym, iż potencjał do utrzymania obecnych cen ropy lub ich dalszego wzrostu jest ograniczony przemawiają także uwarunkowania rynkowe (niski poziom zapasów i wysoki poziom cen surowca powinny skłaniać producentów, których nie obowiązują porozumienia OPEC o ograniczeniu produkcji, do znaczącego wzrostu produkcji). W szczególności dotyczyć to będzie Stanów Zjednoczonych, gdzie obserwuje się systematyczny wzrost wydobycia, które w tygodniu zakończonym 6 kwietnia br. osiągnęło rekordowo wysoki poziom 10,5 mln baryłek dziennie (dane amerykańskiej agencji ds. energii). Data Cena ropy (USD/bbl) Cena złota (USD/oz.) Cena srebra (USD/oz.) 06.04 67,11 1332,89 16,35 09.04 68,65 1335,87 16,45 10.04 71,04 1339,10 16,55 11.04 72,06 1352,91 16,63 12.04 72,02 1335,08 16,43 13.04 72,58 1345,01 16,62 6
Rynek kapitałowy 26 800 3 050 25 600 2 850 24 400 2 650 23 200 2 450 WIG30 (prawa oś) Dow Jones (lewa oś) W ujęciu tygodniowym WIG30 zyskał 2,0 %. Pomimo wzrostu indeksu w ostatnich dniach, należy mieć na uwadze, iż w warunkach utrzymującego się ryzyka dalszego zacieśniania polityki pieniężnej przez Fed, a także ryzyka wystąpienia zaburzeń w handlu międzynarodowym na skutek działań protekcjonistycznych w USA oraz innych gospodarkach perspektywa dalszych wzrostów cen akcji jest ograniczona. Kalendarium Kalendarium na najbliższy tydzień (16-20.04.2018 r.) Data Kraj Wskaźnik makro Okres 18 kwietnia Polska 18 kwietnia Polska Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw, zmiana r/r Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw, r/r Wartość poprzednia III 3,7% III 6,8% 19 kwietnia Polska Produkcja przemysłowa, r/r III 7,4% 19 kwietnia Polska Inflacja producentów, r/r III -0,2% DEPARTAMENT PLANOWANIA I ANALIZ Daniel Piekarek Analityk Makroekonomiczny, tel.: 22 539-54-97 Niniejsze opracowanie zostało sporządzone wyłącznie w celu informacyjnym i nie może być traktowane jako doradztwo ani porada inwestycyjna. W szczególności nie może być traktowane jako oferta ani propozycja zawarcia jakiejkolwiek transakcji, jak również nie jest formą reklamy ani ofertą sprzedaży jakiejkolwiek usługi świadczonej przez Bank BPS S.A. Przedstawione opinie i komentarze są niezależnymi opiniami Banku BPS S.A. i pozostają aktualne wyłącznie w momencie ich wydania. Przy ich opracowaniu wykorzystano źródła informacji, które są uważane za wiarygodne i dokładne, jednak zastrzegamy, iż mimo to mogą być one niekompletne lub skrócone. Niniejszy dokument stanowi własność Banku. Kopiowanie i rozpowszechnianie niniejszego dokumentu w całości lub w części możliwe jest wyłącznie po uprzednim uzyskaniu pisemnej zgody Banku. 7