Prof. dr hab. inż. Zofia Mazerska Zespół chemii i biochemii związków przeciwnowotworowych Katedra Technologii Leków i Biochemii Wydział Chemiczny Politechniki Gdańskiej ul. Gabriela Narutowicza 11/12, 80-233 Gdańsk miejsce pracy: budynek B Wydziału Chemicznego, pok.110 Członkowie zespołu Prof. dr hab. inż. Zofia Mazerska Dr hab. Ewa Augustin* Dr inż. Anna Skwarska* Dr inż. Agnieszka Potęga * Dr inż. Ewa Paluszkiewicz* Dr inż. Monika Pawłowska Doktoranci Anna Mieszkowska, II rok - promotor prof. Zofia Mazerska Milena Gospodarek, I rok - promotor dr hab. Ewa Augustin Joanna Pilch, I rok - promotor dr hab. Ewa Augustin Kierunki badań zespołu* 1. Synteza nowych związków z grupy pochodnych akrydyny i testowanie ich aktywności cytotoksycznej wobec komórek wybranych linii nowotworowych. 2. Rola aktywacyjnych i detoksykacyjnych przemian metabolicznych w mechanizmie działania i końcowym efekcie biologicznym związków przeciwnowotworowych. Badania szlaków przemian i identyfikacja metabolitów wobec różnych rodzin enzymów metabolizujących P450, UGT, GSH, SULT oraz w komórkach nowotworowych. 3. Elektrochemiczna analiza reakcji utleniania redukcji oraz oddziaływań z DNA związków przeciwnowotworowych. Badania modelowe. 4. Wpływ wybranych związków przeciwnowotworowych na zmiany aktywności enzymatycznej, poziomu i ekspresji genów enzymów metabolizujących w aspekcie roli tych zmian w końcowym efekcie terapii innymi lekami. 5. Wpływ ekspresji genów enzymów metabolizujących na rodzaj odpowiedzi komórkowej indukowanej przez związki przeciwnowotworowe. 6. Badanie zmian w progresji cyklu komórkowego pod wpływem związków o aktywności przeciwnowotworowej. 1
7. Badanie odpowiedzi komórkowej (apoptoza, nekroza, katastrofa mitotyczna, autofagia, starzenie komórkowe) indukowanej przez wybrane pochodne akrydyny w komórkach nowotworowych o różnym poziomie białek funkcjonalnych. 8. Charakterystyka biologiczna koniugatów wybranych związków przeciwnowotworowych z nanocząstkami o właściwościach magnetycznych i luminescencyjnych: badanie procesu wnikania do komórki, cytotoksyczność i efekty komórkowe indukowane przez te koniugaty w komórkach wybranych linii ludzkich nowotworów. *wiecej informacji o indywidualnych kierunkach badań i dorobku umieszczonych jest przy nazwiskach członków zespołu Ważniejsze publikacje zespołu z ostatnich 5 lat 2018 1. Sz. Mania, R. Tylingo, E. Augustin, K. Gucwa, J. Szwacki, H. Staroszczyk. Investigation of an elutable N-propylphosphonic acid chitosan derivative composition with a chitosan matrix prepared from carbonic acid solution. Carbohydrate Polym. 179, 196-206 (2018), IF 4.811 2017 1. B. Borowa-Mazgaj, A. Mróz, E. Augustin, E. Paluszkiewicz, Z. Mazerska. The overexpression of CPR and P450 3A4 in pancreatic cancer cells changes the metabolic profile and increases the cytotoxicity and pro-apoptotic activity of acridine antitumor agent, C- 1748. Biochem. Pharmacol. 142, 21-38 (2017), IF 4.581 2. A. Skwarska, S. Ramachandran, G. Dobrynin, K.B. Leszczynska, E.M. Hammond The imidazoacridinone C-1311 induces p53-dependent senescence or p53-ndependent apoptosis and sensitizes cancer cells to radiation. Oncotarget 8(19), 31187-31198, (2017), IF 5.168 3. J. Kucinska-Lipka, I. Gubanska, A. Skwarska. Microporous polyurethane thin layer as a promising scaffold for tissue engineering. Polymers, 9(7), 277; doi:10.3390/polym9070277 (2017), IF 3.364 2016 1. N.Szczepańska, K.Owczarek, B.Kudłak, A.Pokrywka, ZMazerska, A.Gałuszka, J.Namieśnik, Analysis and bioanalysis: an effective tool for data collection of environmental conditions and processes. Pol. J. Environ. Stud., 25, 45-53 (2016), review, IF 0.79 (2015) 5-year 0.877 2. Z. Mazerska, A. Mróz, M. Pawłowska, E. Augustin, The role of glucuronidation in drug resistance. Pharmacology and Therapeutics, 159, 35-55, (2016), review, IF 11.271 (2015) 5-year 9.113. 3. E. Augustin, B. Czubek, A.M. Nowicka, A. Kowalczyk, Z. Stojek, Z. Mazerska, Improved cytotoxicity and preserved level of cell death induced in colon cancer cells by doxorubicin after its conjugation with iron-oxide magnetic nanoparticles. Toxicology in Vitro, 33, 45-53, (2016) IF 3.338 (2015) 5-year 3.285. 2
4. A. Potęga, B. Fedejko-Kap, Z. Mazerska, Mechanism-based inactivation of human cytochrome P450 1A2 and 3A4 isoenzymes by anti-tumour triazoloacridinone C-1305. Xenobiotica, 46(12), 1056-65 (2016) IF 1.723 (2015) 5-year 1.808. 5. A. Potęga, B. Fedejko-Kap, Z. Mazerska. Imidazoacridinone antitumor agent, C-1311, as a selective mechanism-based inactivator of human cytochrome P450 1A2 and 3A4. Pharmacological Reports, 68, 663-670 (2016) IF 2.251 (2015) 5-year 2.337 Patent europejski: J. Konopa, B. Horowska, E. Paluszkiewicz, B. Borowa-Mazgaj, E. Augustin, A. Skwarska, Z. Mazerska. Unsymmetric bis-acridines with antitumor activity and use their of. EP 15461518.1-1462, numer PCT/EP/2016/055743. Data opublikowania: 21.09.2016. 2015 1. B.Kudłak, N.Szczepańska, K.Owczarek, Z.Mazerska, Namieśnik J, Revision of biological methods serving determination of EDC presence and their endocrine potential. Critical Reviews in Analytical Chemistry, 45, 191-200 (2015), review IF 2.69 2. A.Bejrowska, B.Kudłak, K.Owczarek, N.Szczepańska, J.Namieśnik and Z.Mazerska.. New generation of analytical tests based on the assessment of enzymatic and nuclear receptor activity changes induced by environmental pollutants. Trends in Analytical Chemistry, 74:109-119 (2015) review, IF 6.47 (6.93/5letni) 3. A.Mróz, Z.Mazerska, Glukuronidacja leków przeciwnowotworowych. Detoksyfikacja, mechanizm oporności czy sposób na formę pro-leku? Postepy Hig Med Dosw, 69, 1462-1477 (2015), review, IF 0.76 4. J.Konopa, E.Paluszkiewicz, B.Horowska, B.Borowa-Mazgaj, A.Skwarska, E.Augustin, Z.Mazerska. Asymetric bis-acridines with antitumor activity and their uses. Nr potwierdzenia przyjęcia zgłoszenia patentu europejskiego, EP 15461618. 5. B.Kudłak, N.Szczepańska, K.Owczarek, Z.Mazerska, J.Namieśnik. Endocrine disrupting compounds _ problems and challenges. Chapter 7 in: Emerging Pollutants in the Environment - Current and Further Implications, book ed. by Marcelo L. Larramendy and Sonia Soloneski, InTech Open, Sept.2, 2015, review. 6. A. Skwarska, E. Augustin, M. Beffinger, A. Wojtczyk, S. Konicz, K. Laskowska, J. Polewska. Targeting of FLT3-ITD kinase contributes to high selectivity of imidazoacridinone C-1311 against FLT3-activated leukemia cells. Biochem. Pharmacol. 95(4), 238-252, (2015). IF 4.581 7. E. Augustin, A. Skwarska, A. Weryszko, I. Pelikant, E. Sankowska, B. Borowa-Mazgaj. Antitumor triazoloacridinone C-1305 inhibits FLT3 kinase activity and potentiates apoptosis in mutant FLT3-ITD leukemia cells. Acta Pharmacol. Sinica, 36 (3), 385-399, (2015). IF 2.496 8. M. Mackiewicz, K. Kaniewska, J. Romanski, E. Augustin, Z. Stojek and M. Karbarz. Stable and degradable microgels linked with cystine for storing and environmentally triggered release of drugs. J. Mat. Chem. B, 3 (36), 7262-7270, (2015). IF 4.543 2014 1. M.Pawłowska, E.Augustin, Z.Mazerska. CYP3A4 overexpression enhances apoptosis induced by C-1311 in CHO cells but does not mediate metabolism of this drug. Acta Pharmacologica Sinica,35:98-112 (2014). 3
2. A.Greer, N.R.Madali, S.M.Bratton, S.D.Eddy, Z.Mazerska, H.Hendrickson, P.A.Crooks, A.Radominska-Pandya. Novel resveratrol-based substrates for human hepatic, renal and intestinal UDP-glucuronosyltransferases. Chem Res Toxicol, 27:536-545 (2014). 3. E. Augustin, M.Niemira, A.Hołownia, Z.Mazerska. CYP3A4-dependent cellular response does not relate to CYP3A4-catalysed metabolites of C-1305 and C-1748 acridine antitumor agents in HepG2 cells. Cell Biol International, 38:1291-1303 (2014). 4. E. Augustin, A. Skwarska, A. Weryszko, I. Pelikant, E. Sankowska, B. Borowa-Mazgaj. Antitumor triazoloacridinone C-1305 inhibits FLT3 kinase activity and potentiates apoptosis in mutant FLT3-ITD leukemia cells. Acta Pharmacologica Sinica, 2014, accepted. 5. A. Mróz, Z. Mazerska. Glucuronidation of antitumor therapeutics detoxication, mechanizm of resistance or prodrug formation?, Postępy Higieny i Medycyny Doświadczalnej, 214, accepted 2014. 2013 1. Augustin E, Pawłowska M, Polewska J, Potęga A, Mazerska Z. Modulation of CYP3A4 activity and induction of apoptosis, necrosis and senescence by the anti-tumour imidazoacridinone C-1311 in human hepatoma cells. Cell Biology International 37: 109-120 (2013) 2. Pawłowska M, Chu R, Fedejko-Kap B, Augustin E, Mazerska Z, Radomiska-Pandya A and Chambers T. Metabolic transformation of antitumor acridinone C-1305 but not C- 1311 via selective cellular expression of UGT1A10 increases cytotoxic response: implications for clinical use. Drug Metabolism and Disposition 41:414-421 (2013) 3. Augustin E, Borowa-Mazgaj B, Kordalewska M, Kikulska A, Pawłowska M. Overexpression of CYP3A4 enhances the cytotoxicity of the antitumor triazoloacridinone derivative C-1305 in CHO cells. Acta Pharmacologica Sinica, 34 (1), 146-156 (2013). 4. Valerie NCK, Dziegielewska B, Hosing AS, Augustin E, Gray LS, Brautigan D, Larener JM, Dziegielewski J. Targeting of T-type calcium channels inhibits the Akt pro-survival pathway and promotes apoptosis in glioblastoma cells. Biochemical Pharmacology, 85:888-897 (2013). 5. A.M.Nowicka, A.Kowalczyk, A.Jarzębińska, M.Donten, P.Krysiński, Z.Stojek, E.Augustin, Z.Mazerska. Progress in targeting tumor cells by using drug-magnetic nanoparticles conjugate. Biomacromolecules 14:828-833 (2013). 6. J. Polewska, A. Skwarska, E. Augustin, J. Konopa. DNA-damaging imidazoacridinone C- 1311 induces autophagy followed by irreversible growth arrest and senescence in human lung cancer cells. The Journal of Pharmacology and Experimental Therapeutics, 346:393-405, (2013). Aktualnie realizowane projekty badawcze 1. Rola zależności pomiędzy receptorami PXR i AR w leczeniu nowotworów hormonozależnych, grant NCN, SONATA5, kierownik projektu Magdalena Niemira, termin realizacji: 11.06.2014 10.12.2016. 2. Odpowiedź biologiczna indukowana przez niesymetryczne bisakrydyny o wysokiej aktywności przeciwnowotworowej w komórkach ludzkiego raka okrężnicy i płuc, wzmocniona przez dostarczenie tych związków w postaci koniugatów z nanocząstkami, grant NCN, OPUS 12, kierownik projektu Ewa Augustin, termin 01.10.2017-01.10.2020 4
Oferta badań: Oferowane badania usługowe: 1. Cytoksyczność wobec komórek różnych linii nowotworowych. 2. Analiza HPLC związków biologicznie czynnych w mieszaninach reakcyjnych oraz w kontroli przebiegu reakcji enzymatycznych. 3. Badania przemian metabolicznych w warunkach modelowych wobec wybranych enzymów, mieszaniny enzymów mikrosomalnych oraz w hodowlach komórkowych (badania typu ADME) 4. Szkolenia w zakresie technik: Western blotting, RT-PCR, immunocytochemii, cytometrii przepływowej, ELISA 5. Szkolenia w zakresie hodowli komórek in vitro. 6. Hodowle komórek typu hybrydoma do izolacji przeciwciał. Oferowane badania oparte są na poniższej bazie laboratoryjnej. Posiadamy dobrze wyposażone pracownie: syntezy organicznej hodowli komórek oraz wymieniony poniżej sprzęt do prowadzenia badań eksperymentalnych w zakresie biochemii i biologii molekularnej: 1. Pełne wyposażenie laboratorium hodowli komórek: inkubatory CO 2 (NUAIRE, BINDER), wyciągi laminarne (NUAIRE), mikroskop odwrócony (CARL ZEISS), licznik komórek Coulter Particle Counter Z1 (Beckman Coulter), urządzenia do przechowywania komórek RS-300 i RS-3000 (Taylor Wharton). 2. Cytometr przepływowy Accuri TM C6 (Becton Dickinson). 3. Elektroporator Nucleofactor 2b (LONZA). 4. Mikroskop fluorescencyjny (OLYMPUS BX60). 5. Wirówki typu eppendorf 5417R i 5810 R (Eppendorf). 6. Real Time PCR system AriaMx (Perlan Technologies). 7. Spektrofotometr dwuwiązkowy CARY300Bio (Varian). 8. Dwa aparaty HPLC z detekcją wielodiodową, oprogramowaniem Millenium oraz z detekcją punktową, typu Breeze (WATERS). Dydaktyka realizowana przez zespół I stopień, 5 semestr, kier. Environmental Protection and Management Ecotoxicology; wykład (Zofia Mazerska) I stopień, 5 i 6 semestr, kier. Biotechnologia Biochemia; wykład, ćwiczenia, laboratorium i seminaria (Zofia Mazerska, Ewa Augustin, Agnieszka Potęga, Anna Skwarska) I stopień, 2 semestr, kier. Biotechnologia 5
Biologia komórki, wykład, laboratorium (Ewa Augustin) I stopień, 6 semestr, kier. Chemia Biochemia; wykład, seminarium (Anna Skwarska) I stopień, 6 semestr, kier. Biotechnologia Kultury tkankowe; wykład, laboratorium (Ewa Augustin, Anna Skwarska, Agnieszka Potęga) I stopień, 7 semestr, kier. Technologie Ochrony Środowiska Ekotoksykologia; wykład (Zofia Mazerska) II stopień, 2 semestr, kier. Biotechnologia, specjalność: Biotechnologia leków Biologia komórki nowotworowej; wykład (Ewa Augustin) II stopień, 2 semestr, kier. Inżynieria Biomedyczna, specjalność: Fizyka w medycynie Biologia komórki nowotworowej; wykład i seminarium (Ewa Augustin) II stopień, 3 semestr, kier. Inżynieria Biomedyczna, specjalność: Chemia w medycynie Podstawy toksykologii; wykład (Zofia Mazerska) 6