Okolice Klasztoru Shaolin. Część 1 Sławomir Pawłowski

Okolice Klasztoru Shaolin. Część 1 Sławomir Pawłowski Gdynia 2013r.

Tekst: Sławomir Pawłowski Zdjęcia: Anita Weber, Grażyna Wawiórko, Aleksandra Wroniszewska, Arnold Szybkowski, Michał Szwarc, Rafał Becker, Ewa Złotkiewicz, Sławomir Pawłowski Rok wydania: 2013r. Miejscowość: Gdynia Wydanie w formacie pdf: Polski Kongres Yongchun Kungfu w Gdańsku Adres do korespondencji z autorem publikacji: luohan@wp.pl Strona sieci web: Polski Kongres Yongchun Kungfu w Gdańsku www.yongchunquan.eu 2

Fot. 1. Prezentacja shaolin kungfu przed bramą główną klasztoru. WSTĘP Klasztor Shaolin niczym ogromny magnes każdego dnia przyciąga do siebie rzesze turystów z całego świata. Są to buddyści, przedstawiciele innych wyznań religijnych, entuzjaści sztuk walki, praktycy qigong. Każdy z odwiedzających poszukuje w tym szczególnym miejscu czegoś interesującego dla siebie. Warto więc zauważyć, że prócz bezsprzecznych walorów poznawczych o charakterze kulturowym, religijnym, architektonicznym i historycznym jakie udostępnia sam klasztor, również w jego okolicy znajduje się wiele interesujących miejsc, godnych polecenia i uwagi. W czteroczęściowym albumie przedstawiam Czytelnikom pokrótce kilka z nich. Według kolejności zaprezentuję: OKOLICE KLASZTORU SHAOLIN - CZĘŚĆ PIERWSZA: 1. Yugong - Pawilon Przodka. 2. Jaskinia Da Mo oraz posąg Bodhidharmy. 3. Shifang - Buddyjska Świątynia Pięciuset Luohanów. OKOLICE KLASZTORU SHAOLIN CZĘŚĆ DRUGA: 1. Er Zu - Buddyjska Świątynia Drugiego Patriarchy. 2. Zhong Yue - Taoistyczna świątynia Środkowej Góry. 3. Long Men - Skalne sanktuarium buddyjskie Smocze Wrota. 3

OKOLICE KLASZTORU SHAOLIN - CZĘŚĆ TRZECIA: 1. Song Yang - Akademia Konfucjańska Tradycyjnego Nauczania. 2. Bai Ma Sy - Buddyjska Świątynia Białego Konia. 3. Chuzu - Żeński klasztor buddyjski. 4. Da Lin - Cmentarz mnichów klasztoru Shaolin - Las Pagód. OKOLICE KLASZTORU SHAOLIN - CZĘŚĆ CZWARTA: 1. Centrum treningowe klasztoru Shaolin - Shaolin Wushu Gwoon. 2. Centrum Edukacyjne Sztuk i Sportów Walki - Tagou. 3. Szkoła mnicha Shi De Hong. 4. Sala pokazów Shaolin Kungfu. Fot.2. Górzysta okolica klasztoru. YUGONG PAWILON PRZODKA Shaoliński Pawilon Przodka zbudowany został w odległości zaledwie trzydziestu metrów od zachodniego muru klasztoru Shaolin na przełomie szczytowego okresu panowania dynastii Yuan oraz wczesnych lat panowania dynastii Ming. Pierwotnie nosił on nazwę Yugong (co znaczy: Słynny Przodek) dla upamiętnienia postaci słynnego shaolińskiego mnicha Fu Yu. W czasach panowania dynastii Yuan mnich Fu Yu był przeorem klasztoru Shaolin, przywódcą buddyjskiego odłamu Caodong, formalnie przysługiwał mu tytuł Wielkiego Mistrza. Miał on za życia ponad tysiąc uczniów, a wielkim szacunkiem darzył go nawet sam cesarz Xian Zong, zapraszając do wzięcia udziału w dyskusji na cesarskim dworze na temat spraw państwowych. Cesarz Shizu panujący w latach 1246-1249 nadał mu tytuł Błyskotliwego Następcy Buddy, a następnie oficjalne, tytularne określenie Dai Si- 4

kung (Wielkiego Nauczyciela), który odpowiadał w cesarstwie stanowisku ministerialnemu. W czasie działań zbrojnych w okresie dynastii Ming budynek Yugong popadł w ruinę, jednak w czterdziestym piątym roku panowania cesarza Qianlong z dynastii Qing (w roku 1780) odbudowano go i zamieniono jego dotychczasową nazwę Yugong na Pawilon Przodka Yugong. Określano go w tamtym czasie także potoczną nazwą jako Gaigong. Z upływem lat pawilon zaczął pełnić funkcję budynku zwyczajowo zamieszkałego przez znamienitych shaolińskich mnichów oraz miejscem pamięci i kultu mistrza Fu Yu. We wnętrzu budynku znajdują się trzy kamienne oraz drewniane tablice upamiętniające jego postać, a jedna kamienna tablica usytuowana jest na zewnątrz budynku, tuż przed jego frontem. Trzy tablice znajdujące się we wnętrzu Pawilonu Przodka, to tablica Yugong ustawiona w celu upamiętnienia postaci mnicha Fu Yu, oddania mu czci i hołdu. Tablica Pawilonu Przodka Yugong/Gaigong upamiętniająca fakt przeprowadzenia rekonstrukcji budynku oraz tablica wzniesiona w schyłkowym okresie rządów dynastii Yuan, usytuowana w centralnej części budynku. Ponadto przed wejściem do pawilonu w 46 roku cesarza Qianlong z dynastii Qing (to jest w roku 1781) ustawiono kamienną stelę z wygrawerowanym na niej napisem informującym o fakcie przebudowy pawilonu oraz zmiany jego dotychczasowej nazwy z Yugong na Pawilon Przodka. Fot.3. Yugong Pawilon Przodka. 5

Fot.4-5. Pawilon Przodka - widok budynku z boku oraz usytuowany przed wejściem kamienny posąg medytującego mnicha. Przed rzeźbą ustawiono kamienny stół ze szkatułą oraz cztery siedziska. Fot.6-7. Pawilon Przodka od frontu, po prawej stronie widoczna jest kamienna tablica. W tle na kolejnym zdjęciu widać mur otaczający klasztor oraz dachy jego zabudowań. W celu przybliżenia Czytelnikom postaci mnicha Fu Yu, przedstawiam poniżej niektóre fakty z jego życia. Otóż od roku 1218 za rządów cesarza Dingzong z dynastii Yuan, mnich Fu Yu działał jako Mnich Gubernator odrestaurowując 237 świątyń buddyjskich. W roku 1242, za rządów cesarza Chengzi z dynastii Yuan, Wan Song - mistrz odłamu buddyzmu Ch an szkoły Caodong został pierwszym uczniem przeora klasztoru Shaolin - mistrza Fu Yu. W roku 1245 mistrz Fu Yu rozmawiał z cesarzem Kubilajem na temat doktryny buddyzmu nauczanej w klasztorze Shaolin. W roku 1258 odbyła się w Hachihelin debata na temat buddyzmu oraz taoizmu z udziałem cesarza Kubilaja. Jako główny reprezentant buddystów został na nią zaproszony mnich Fu Yu, który w debacie zdecydowanie pokonał przedstawicieli taoizmu. Dwa lata później (w 1260r.) mistrz Fu Yu został uhonorowany oficjalnym tytułem Wielkiego Mistrza Buddyzmu Ch an Guangzong Zhengfa. W tym też roku został mianowany przeorem klasztoru Dadu Dawanshou i pełnił tę funkcję przez następnych 14 lat. W podanym okresie klasztor Shaolin ustanowił swoje filie w Helin, Yanxin, Changan, Taiyuan oraz Luoyang. W roku 1275 mnich Xueting w napisanej przez siebie księdze odnotował, że (w tym roku) zmarł Fu Yu. W 1312r., mnichowi Fu Yu został przyznany pośmiertnie tytuł Jin Guo Gong, a przywództwo nad klasztorem Shaolin objął mnich Pu Jiu. Dodatkowe informacje na temat mnicha Fu Yu można znaleźć w artykule mojego autorstwa pt.: Tradycyjne Nauczanie Shaolin Kung Fu, opublikowanym między innymi na stronie www.shaolinqigong.pl. 6

JASKINIA ORAZ POSĄG BODHIDHARMY Fot.8. Głaz z wizerunkiem Bodhidharmy wydobyty ze skalnej ściany Jaskini Da Mo. Jego wysokość wynosi 1 metr, a szerokość 60 cm. Uważa się, że na powierzchni głazu utrwalił się zarys sylwetki siedzącego, brodatego człowieka pogrążonego w medytacji. 7

Jaskinia Bodhidharmy jest naturalnym, geologicznym tworem znajdującym się w górskim masywie Song Shan, około 10 metrów poniżej szczytu Wuru, po południowej stronie skalnego zbocza. Jaskinia jest stosunkowo nieduża. Ma zaledwie 7 metrów głębokości, i po trzy metry szerokości i wysokości. Zgodnie z historycznymi przekazami uważa się, że hinduski mnich Bodhidharma (Da Mo), twórca buddyzmu Ch an, zamieszkiwał w niej przez dziewięć lat codziennie medytując w pozycji siedzącej z twarzą zwróconą do ściany. W kontekście powyższego, miejsce to jest nazwane: Jaskinią Bodhidharmy, Jaskinią Da Mo albo Jaskinią Da Mo siedzącego w medytacji z twarzą zwróconą w kierunku ściany. Jaskinia od strony południowo zachodniej i nad wejściem ma kształt łukowaty. Przed laty znajdowały się w niej trzy kamienne posągi. Pośrodku usytuowany był posąg Siedzącego Da Mo a po jego bokach posągi dwóch uczniów. Obecnie znajduje się w niej tylko posąg Da Mo, zaś w miejscu, w którym Da Mo medytował, znajduje się kamienna tablica z wygrawerowanym poziomo napisem Dong Lai Zhao Ji. Bezpośrednio przed wejściem znajduje się wzniesiona w 1604 roku, wspierana na dwóch kamiennych filarach Brama Pamięci. Ma ona wysokość 4 metrów i szerokość 2,2 metra. Historia zamieszkania Da Mo w jaskini związana jest z opowieścią o tym, jak przed przybyciem Da Mo do Shaolin, mnich Batuo (ówczesny przeor klasztoru) propagował buddyzm w doktrynalnej postaci Małego Wozu zwanego Hinayaną. Gdy Bodhidharma dotarł do bram klasztoru, nie spodobała mu się ta forma propagowania dharmy w związku z czym rozmówił się z przeorem. Batuo nie zaakceptował jednak poglądów i sugestii Bodhidharmy, co doprowadziło do powstania sytuacji patowej i każdy z mnichów pozostał przy swoim zdaniu. Da Mo niezbyt dobrze posługiwał się językiem chińskim, dlatego też nie był w stanie prowadzić głębszych religijnych dysput z przeorem. Udał się więc w pobliskie góry i jako mnich pustelnik osiadł w samotni znajdującej się nieopodal klasztoru. Pozostał w niej przez kolejnych dziewięć lat codziennie medytując w pozycji siedzącej. To działanie Da Mo uznawał za fundamentalną metodę praktyki dharmy określając ją terminem medytacja siedząc. Obecnie wielu buddystów uważa, że wieloletnia praktyka medytacji siedząc ze wzrokiem skierowanym na ścianę doprowadziła Da Mo do wewnętrznej i duchowej przemiany, umożliwiając osiągnięcie stanu świadomości Brahmana spoglądającego na ścianę, tj.: bezosobowej świadomości absolutu posiadającego w pełni cechę wieczności. Shaolińscy mnisi twierdzą, że w czasie kiedy Da Mo zamieszkiwał w jaskini, każdego dnia po zakończeniu medytacji wychodził na zewnątrz i wykonywał ćwiczenia wzmacniająco-oddechowe. W efekcie tego zwyczaju z czasem stworzył trzy typy ćwiczeń qigong: Shaolin Da Mo Luohan Shi Ba Shou, Shaolin Da Mo Yi Jin Jing oraz Shaolin Da Mo Xi Sui Jing. Uważa się, że na podbudowie systemu Shaolin Da Mo Luohan Shi Ba Shou mnisi shaolińscy późniejszych generacji stworzyli system qigong Shaolin Ba Duan Jin oraz styl, metodę walki składającą się z osiemnastu układów ruchowych o nazwie Shaolin Luohan Shi Ba Shou. W okresie gdy Da Mo zamieszkiwał w jaskini, wielu shaolińskich mnichów oraz zamieszkujących w okolicy ludzi poznało go lepiej, zmieniając swoje nastawienie na pozytywne oraz żywo się nim interesując. Propagowany przez Da Mo buddyzm Wielkiego Wozu, tj.: Mahayany (po chińsku Dasheng) został przez nich krok po kroku zaakceptowany. Po pewnym czasie na powierzchni głazu będącego wówczas częścią ściany dokładnie przed miejscem, w którym przesiadywał Da Mo, utrwalił się zarys jego postaci, chociaż sylwetka widoczna na powierzchni kamienia przypomina dziś ręczne malowidło farbami. Okoliczni ludzie nadali temu miejscu nazwę Głaz z cieniem Da Mo, a samą jaskinię nazwali Jaskinią Da Mo. Po latach głaz został wydobyty i pierwotnie umieszczony w żeńskim klasztorze Chuzu położonym u podnóża góry. Po jakimś czasie został jednak przeniesiony do Pawilonu Przechowywania Sutr na terenie klasztoru Shaolin. W roku 1928 w Shaolin miały miejsce zaciekłe walki pomiędzy Zhixi, a żołnierzami generała Shi Yousan a. W ich efekcie generał Shi Yousan podpalił klasztor. Płomienie trawiły budynki przez ponad czterdzieści dni. Spaleniu uległy między innymi: Pawilon Devajary, Pawilon Mahaviro oraz Pawilon Przechowywania Sutr, w którym eksponowany był głaz. Pożar zniszczył wiele cennych pamiątek i rękopisów zgromadzonych w Pawilonie Przechowywania Sutr, a wizerunek Cienia Da Mo.na powierzchni głazu uległ trwałemu uszkodzeniu. Jego renowacja nastąpiła wiele lat później. 8

Niektórzy mnisi w okresie poprzedzającym spalenie obiektów sakralnych, co nastąpiło w roku 1928 przewidzieli taką okoliczność. W związku ze swoimi spostrzeżeniami zapobiegawczo zabezpieczyli i ukryli przed zniszczeniem wiele drogocennych ksiąg i pamiątek zakopując je w tajemnicy w znanym tylko sobie miejscu w okolicznych górach. Dzieła te przeleżały pod ziemią prawie do końca dwudziestego wieku. Jedynie dzięki wiedzy odnośnie miejsca ich ukrycia przekazanej przed śmiercią przez będących wówczas w podeszłym wieku mnichów Shi Su Yun i Shi Su Xi przeorowi klasztoru - Shi Yong Xin, zostały one odkopane, wydobyte i zabezpieczone. Wśród nich zachowały się traktaty o klasztornych systemach Da Mo Qigong. Niektóre z nich w ostatnich latach zostały opublikowane w niezmienionej historycznej treści przez oficynę wydawniczą klasztoru Shaolin. Fot.9. Głaz z wizerunkiem Da Mo jest obecnie przechowywany w Pawilonie Wenshu na terenie klasztoru Shaolin w szczelnie oszklonej gablocie. W pawilonie tym znajduje się także posąg bodhisattwy Wenshu (Manjuśrego), uważanego za najmądrzejszego spośród wszystkich bodhisattwów. Według opisów, Wenshu przejawiał niezwykły talent oratorski, przekonując elokwencją i trafnymi argumentami w dyskusjach toczonych z bodhisattwami. Zwany jest przez to imieniem Wielkiego Mistrza Mądrości. 9

Warto wspomnieć, że w północnej, tylnej części Pawilonu Wenshu w pobliżu głazu z wizerunkiem Da Mo widnieje napis w języku chińskim Głaz z wizerunkiem dharmy siedzącego twarzą w kierunku ściany. Jak wspomniano, według opowieści wizerunek ten powstał w wyniku padania cienia sylwetki Da Mo na głaz, przed którym codziennie medytował w czasie dziewięcioletniego pobytu w jaskini. Posąg Bodhidharmy: w 1995 roku na szczycie Wuru wysoko, ponad jaskinią Da Mo zbudowano z marmurowych bloków ogromny posąg przedstawiający pierwszego patriarchę. Liczy on 12 metrów wysokości, a jego podstawa zajmuje 32 metry kwadratowe. Budowę tego monumentu sfinansowali buddyści z Shenyang. Jeszcze w 1995 roku po obu stronach podstawy posągu ustawiono dwie marmurowe tablice, z których w roku 2012 wznosiła się tam już tylko jedna. Do posągu wiedzie ścieżka stanowiąca przedłużenie szlaku prowadzącego do Jaskini Da Mo. W związku z tym, że mająca setki lat ścieżka została na przestrzeni lat poważnie zniszczona, w roku 1984 wybrukowano ją kamieniami zebranymi z północnej strony wzgórza w pobliżu klasztoru żeńskiego Chuzu, zwanego Świątynią Białego Lotosu lub zamiennie Świątynią Ku Czci Założyciela Buddyzmu Ch an (to znaczy Da Mo). 10 Fot.10. Po lewej, krajobraz od strony doliny na brukowaną ścieżkę prowadzącą do Jaskini Da Mo. W głębi zdjęcia, po środku porośniętego stoku widoczny jest fragment kamiennych schodów prowadzących wprost do jaskini. Na wierzchołku góry znajduje się trójkątny zarys wielkiego posągu Bodhidharmy.

Fot.11-14. Powyżej, strome schody wiodące do Jaskini Da Mo. Poniżej: w drodze do jaskini można było spotkać adeptów szkoły Da Gou doskonalących swoje umiejętności w shaolin kungfu. Fot.15-16. Przy ścieżce wiodącej do jaskini ze skalnego zbocza wyrasta drzewo o kształcie głowy jelenia. U dołu po prawej stronie wielobarwna flora porastająca drogę prowadzącą do górskiego szczytu. 11

Fot.17-18. Zewnętrzna kamienna Brama Pamięci wprowadzająca do jaskini Da Mo. U dołu wejście do jaskini pierwszego patriarchy. 12

Fot.19-21. Wejście do jaskini, widok frontalny. U dołu po lewej stronie buddyjska mniszka zamieszkująca jaskinię, pogrążona w medytacji. Po prawej stronie znajduje się skromne, prowizoryczne łóżko mniszki, usytuowane w miejscu, w którym zgodnie z historycznymi przekazami przed wiekami znajdowało się posłanie Bodhidharmy. 13

Fot.22. Za centralną rzeźbą Bodhidharmy widoczne jest ciemniejsze zagłębienie skalne powstałe po wydobyciu ze ściany głazu przedstawiającego utrwalony wizerunek patriarchy. 14

Fot.23-25. Na tej stronie przedstawiono ogromny posąg Da Mo. Góruje on nad całą okolicą. Wielkość posągu obrazuje poniższe zdjęcie z autorem siedzącym u jego podstawy. 15

16

Fot.26-29. Na sąsiedniej karcie widnieje jedna z płaskorzeźb, które otaczają cokół Da Mo. Powyżej i u dołu po lewej stronie widoczna jest kamienna tablica, którą zdobią kunsztowne płaskorzeźby dwóch smoków bawiących się perłą. U dołu po prawej stronie widoczne są marmurowe płyty, z których zbudowana jest postać siedzącego Bodhidharmy. 17

Na tylnej stronie tablicy wygrawerowano w języku chińskim następujące słowa: W pierwszym roku Da Tong, za czasów panowania cesarza Liang Wu z dynastii Nan, (tj.: w 527 r.n.e), Bodhidharma przybył do Jian Ye w Nanjing, a następnie przemierzając środkowe Chiny dotarł do Pięciu Szczytów góry Song Shan. Tam, pod środkowym szczytem góry odnalazł grotę noszącą wówczas nazwę Jaskini Ognistego Smoka. Wierzono, że w jej wnętrzu przebywał ukryty nieśmiertelny, ognisty smok. Na niniejszym postumencie wygrawerowane zostały dwadzieścia cztery buddyjskie wersety z wyraźnie wyrzeźbionymi dwoma smokami po obu stronach jego górnej części. Chronią one zapisane na nim słowa doktryny buddyjskiej. Gwiazdy, księżyc, barwne chmury, rzeka Yangtse Żółta Rzeka, wysokie góry oraz płynąca w dole woda; wszystko to obserwowane z góry wygląda jak miniaturowy świat. Druga generacja mnichów z klasztoru Shaolin trwała w świątyni postępując zgodnie z prawem i przykazaniami. Po tym, jak Da Mo zamieszkał w grocie siedząc codziennie przez dziewięć lat pogrążony w głębokiej medytacji zwrócony twarzą do ściany, ognisty smok opuścił to miejsce i odleciał w górę do niebios. Da Mo we wnętrzu jaskini doświadczył głębokiego świadomego oświecenia. Był jak ptak siedzący w transie na czyimś ramieniu nie chwiejąc się. W okresie gdy zamieszkiwał w jaskini wychodził na zewnątrz, wspinał na gałęzie drzewa, rozciągał ciało i naśladował ruchy małpy, węża i innych zwierząt. Tworząc cały zestaw Xin Yi Quan (styl kungfu Jedności serca i umysłu ) oraz technikę walki mnichów (dosłownie: luohanów) z wykorzystaniem kija, stworzył podwaliny Boksu Shaolin (Shaolin Quan). Mnich Hui Ke, należący do drugiej generacji mnichów był niezwykle zdeterminowany pragnąc zostać formalnym uczniem Da Mo. Po nocnej wspinaczce do jaskini ukląkł o świcie w głębokim śniegu tuż przed wejściem i odciął sobie ramię, aby zademonstrować Bodhidharmie siłę swej woli. Ostatecznie został drugim patriarchą buddyzmu Ch an w Chinach. Uważa się, że za czasów dynastii Tang w grocie, po lewej stronie ukrywał się książę Li Shi Min (późniejszy cesarz Qin), po odbiciu go i oswobodzeniu przez walczących mnichów. Dzięki tej kryjówce, będąc pod ochroną mnichów uniknął pojmania. Widoczny na zdjęciach, monumentalny posąg Bodhidharmy został ustawiony z woli głównego mnicha klasztoru Shaolin - Shi Yong Xin (obecnie przeora) oraz przeoryszy żeńskiego klasztoru Chuzu Klasztoru Ku Czci Twórcy Buddyzmu Ch an (Buddyjskiego Klasztoru Białego Lotosu) - Shi Yong Mei. Prace związane z ustawieniem monumentu wykonał Shi Yan Zhen z miasta Rizhao w prowincji Shandong. Monument na szczyt góry wnieśli: Yan Zhen, Chang Yuan, Chang Qing, Chang Jing, Chang Cheng, Chang Fo, Hao Yu oraz Jia Yi. Prace ukończono 25 listopada 2006 roku, tj.: 5 października 2006 roku według kalendarza księżycowego. 18 Fot.30-32. Panorama doliny. Widok z tarasu znajdującego się przed jaskinią, w której niegdyś zamieszkiwał Da Mo. Na zdjęciu po lewej stronie widoczna jest ścieżka prowadząca wprost do jaskini.

19

SHIFANG BUDDYJSKA ŚWIĄTYNIA PIĘCIUSET LUOHANÓW Fot.33. Brama główna Świątyni Pięciuset Luohanów. Buddyjska Świątynia Pięciuset Luohanów zwana również Świątynią Shifang usytuowana jest na górskim stoku po przeciwległej stronie naturalnego jaru znajdującego się bezpośrednio przed klasztorem Shaolin. Została ona ustanowiona w siódmym roku panowania cesarza Zhengde w czasach panowania dynastii Ming, tj.: w 1512 r., jako miejsce noclegu dla podróżników z całego świata zmierzających do Shaolin. W tym czasie na jej terenie znajdowała się powozownia oraz stajnia dla koni. W części mieszkalnej świątyni przebywały osoby pielgrzymujące, przybysze z daleka odwiedzający miejsca kultu, religijni wędrowcy oddający cześć Buddzie, hołd Da Mo, jak również praktycy tradycyjnych sztuk walki. Stąd właśnie pochodziła dawna nazwa świątyni - tj.: Buddyjska Świątynia Shifang. Została ona zniszczona w okresie chaosu wywołanego wojną trwającą u schyłku panowania dynastii Ming. Obecna architektura zabudowań świątynnych jest wynikiem zabiegów budowlano-restauracyjnych, które ostatecznie zakończono w 1993 roku, a oficjalna nazwa Buddyjska Świątynia Pięciuset Luohanów, która bywa także zastępowana terminem Świątynią Pięciuset Luohanów Tang, pochodzi od zgromadzenia i wyeksponowania w jej korytarzach oraz pomieszczeniach 502 figur luohanów zwróconych twarzami w kierunku Vairocany, tj.: Niebiańskiego Buddy będącego ucieleśnieniem buddyjskiej koncepcji pustki. Jego rzeźba jest wystawiona w jednym z pawilonów świątyni. Wszystkie pozostałe rzeźby tworzą jedną wielką galerię rozmieszczoną w obrębie czterech pawilonów, łączących je korytarzy, czterech narożników oraz Labiryntu Huilong. Świątynia jest wysoko ceniona również ze względu na wspaniałą architekturę tworzących ją budynków oraz walory estetyczne przyległego ogrodu. Zwiedzanie obiektów świątyni jest obecnie bezpłatnym gratisem dla osób posiadających wykupione bilety wstępu, uprawniające je do zwiedzenia klasztoru Shaolin. 20

Fot.34-36. Pomiędzy klasztorem Shaolin, a buddyjską Świątynią Pięciuset Luohanów znajduje się naturalny jar, widoczny u góry po lewej stronie. Płynie nim rzeka o nazwie Shaoxi, w okresie letniej suszy ma ona postać niewielkiego strumienia. Brzegi jaru łączy na tej trasie kamienny most. Na zdjęciu pod spodem widok na świątynię. 21

Fot.37-43. Po lewej u dołu widać figurę uśmiechniętego Buddy umieszczoną w bramie wejściowej do Świątyni Pięciuset Luohanów. Wita ona wchodzących gości. Dalej, wzdłuż ścian świątynnych korytarzy ustawiono setki posągów luohanów, z których każdy jest inny. Wśród luohanów znajduje się również posąg Bodhidharmy. 22

23

Fot.44-53. Na kolejnych kartach zilustrowano sylwetki różnorodnych postaci buddyjskich luohanów. 24

25

26

27

Fot.54-59. Powyżej kolejne, niepowtarzalne postacie luohanów. U dołu jeden z wielu korytarzy Świątyni Pięciuset Luohanów. Na sąsiedniej karcie figura słonia z trzema parami ciosów. Słoń jest wierzchowcem bogów i królów, symbolizuje pokój i dobrobyt. W buddyzmie mahajanistycznym, którego w Chinach korzenie tkwią w klasztorze Shaolin, słonia sześciociosowego jak i trzygłowego dosiada bodhisattwa Puxian Pusa (Samantabhadra), reprezentujący szczęście. Jego imię tłumaczy się jako zawsze dobry lub niezmienna dobroć, co w wielkim skrócie wskazuje na naszą ostateczną naturę. 28

29

Fot.60-62. Rzędy luohanów ustawione wzdłuż korytarzy i w przejściach świątynnych. Na karcie po prawej stronie ogromny posąg jednego z wcieleń Buddy. 30

31

32

Fot.63-66. Na zdjęciach po lewej stronie świątynny ogród urzeka harmonią i pięknem. Powyżej i u dołu widoczna jest architektura zabudowań utrzymanych w klasycznym, chińskim stylu oraz okazały posąg bodhisattwy. 33

Fot.67-69. Po lewej stronie wejście do jednego ze świątynnych pawilonów. U dołu drzewo rosnące na przyległym dziedzińcu. Na jego gałązkach zawieszone są dziesiątki niewielkich wisiorków z wizerunkiem Buddy. Na sąsiedniej karcie postać ascetycznego luohana. 34

35

36