Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W I KWARTALE 2013 R. Warszawa, czerwiec 2013 r.
SPIS TREŚCI Wprowadzenie strona 3 System SORBNET strona 5 System TARGET2-NBP strona 9 Rozliczenia transgraniczne w TARGET2-NBP strona 10 Rozliczenia krajowe w TARGET2 -NBP strona 13 System ELIXIR strona 13 System Express ELIXIR strona 15 System EuroELIXIR strona 18 Rozliczenia transgraniczne w EuroELIXIR strona 19 Rozliczenia krajowe w EuroELIXIR strona 21 Podsumowanie strona 22 Zał. nr 1 Tabela. System SORBNET. Liczba transakcji i wartość obrotów w III i IV kwartale 2012 r. strona 24 Zał. nr 2 Tabela. System TARGET2-NBP. Liczba transakcji i wartość obrotów w III i IV kwartale 2012 r. strona 25 Zał. nr 3 Tabela. System ELIXIR: Liczba transakcji i wartość obrotów w III i IV kwartale 2012 r. strona 26 Zał. nr 4 Tabela. System Express ELIXIR: Liczba transakcji i wartość obrotów w III i IV kwartale 2012 r. strona 27 Zał. nr 5 Tabela. System EuroELIXIR: Liczba transakcji i wartość obrotów w III i IV kwartale 2012 r. strona 28 Strona 2
Wprowadzenie Jednym z zadań realizowanych przez banki centralne jest sprawowanie nadzoru nad systemami płatności w celu zapewnienia ich sprawnego i bezpiecznego funkcjonowania. Do narzędzi służących sprawowaniu nadzoru zalicza się m.in. zbieranie informacji pozwalających na ocenę zmian zachodzących w poszczególnych systemach płatności. Dane uzyskane przez NBP za I kwartał 2013 r. wykazują w porównaniu do IV kwartału 2012 r.: a) w systemie SORBNET: - spadek o 1,8% średnich dziennych obrotów do poziomu 274,7 mld zł, - spadek o 2,6% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 11.996 szt., b) w systemie TARGET2-NBP: - wzrost o 3,9% średnich dziennych obrotów do poziomu 2,0 mld euro, - spadek o 3,8% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 5.867 szt., c) w systemie ELIXIR: - spadek o 8,2% średnich dziennych obrotów do poziomu 14,5 mld zł, - spadek o 1,6% średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 6,0 mln szt., d) w systemie Express ELIXIR: - wzrost o 298% średnich dziennych obrotów do poziomu 3,0 mln. zł, - wzrost o 231% poziom średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 661 szt. e) w systemie EuroELIXIR: - spadek o 1,4% średnich dziennych obrotów do poziomu 233,5 mln euro, - wzrost o 0,6% poziom średniej dziennej liczby zleceń do poziomu 42.827 szt. Średnią wartość pojedynczego zlecenia, jakie było realizowane za pośrednictwem polskich systemów płatności, tj. systemów SORBNET, TARGET2-NBP, ELIXIR, Express ELIXIR i EuroELIXIR, na przestrzeni IV kwartału 2012 r. przedstawiono na wykresie nr 1. Wielkość średniej dziennej liczby przetwarzanych zleceń za pośrednictwem systemów wysokokwotowych w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. przedstawiono na wykresie nr 2. Strona 3
Wykres nr 1. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w poszczególnych systemach płatności w I kwartale 2013 r. (dla celów porównawczych wartość na wykresie wyrażona w walucie krajowej, przy przeliczeniu zastosowano kurs: 1 euro = 4,1556 zł, czyli średnioważony kurs liczony na I kwartał 2013 r. wg danych NBP) Wykres nr 2. Średnia dzienna liczba zleceń realizowanych w poszczególnych systemach płatności wysokokwotowych na przestrzeni kolejnych kwartałów od IV kwartału 2010 r. Strona 4
SYSTEM SORBNET Uczestnikami systemu SORBNET według stanu na koniec marca 2013 r. były, poza NBP, następujące podmioty: - 50 banków, tj. w stosunku do stanu z grudnia 2012 r. o dwa banki mniej (Polbank EFG S.A. oraz Kredyt Bank S.A.), - Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A., - Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. W okresie I kwartału 2013 r. w systemie SORBNET: - rozliczono łącznie ok. 756 tys. zleceń o wartości 17,3 bln zł, - średnio dziennie rozliczono 11.996 zleceń o wartości 274,7 mld zł, - średnia wartość zlecenia wyniosła 22,9 mln zł. W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: - spadek o 1,8% łącznej wartości zleceń płatniczych (z 17,6 do 17,3 bln zł), - spadek o 1,8% średniej dziennej wartości zleceń (z 279,8 do 274,7 mld zł), - wzrost o 0,8% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 22,7 do 22,9 mln zł), - spadek o 2,6% łącznej liczby zleceń (z 775.725 do 755.722 szt.), - spadek o 2,6% średniej dziennej liczby zleceń (z 12,3 do 12,0 tys. szt.). - wzrost do poziomu 30,0 mld zł ( z poziomu 29,6 mld zł) średniej dziennej wielkości środków pieniężnych pozostawianych przez banki na koniec dnia na rachunkach bieżących w złotych w DSP. Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie SORBNET w kolejnych kwartałach, począwszy od IV kwartału 2010 r., przedstawiono na wykresach nr 3 i 4. Szczegółowe dane dotyczące systemu SORBNET zaprezentowano w załączniku nr 1 (strona 24). Wykres nr 3. Wartość zleceń w systemie SORBNET w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. Strona 5
Wykres nr 4. Liczba zleceń w systemie SORBNET w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. Największą liczbę zleceń w skali poszczególnych miesięcy odnotowano w dniach: - 22 stycznia 2013 r. rozliczono 14.163 zleceń, - 28 lutego 2013 r. rozliczono 15.316 zleceń, - 29 marca 2013 r. rozliczono 17.602 zleceń. Widoczna jest stała tendencja wzrostowa średniej dziennej liczby zleceń realizowanych w SORBNET. I tak, w I kwartale 2013 r. rozliczono średnio 11.996 zleceń dziennie, tj. o 2,6% mniej niż w poprzednim kwartale (12.313 zleceń dziennie). W porównaniu do analogicznego okresu z poprzedniego roku średnia dzienna liczba rozliczanych zleceń w SORBNET wzrosła o 9,0% (wykres nr 5). Wykres nr 5. Średnia dzienna liczba zleceń w systemie SORBNET w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od 2003 r. Strona 6
Średnia wartość pojedynczego zlecenia w I kwartale 2013 r. wyniosła 22,9 mln zł i w porównaniu do poprzedniego kwartału (22,7) wzrosła o 0,8%. W porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego średnia wartość pojedynczego zlecenia w SORBNET spadła o 3,4% (wykres nr 6). Wykres nr 6. Średnia wartość pojedynczego zlecenia w systemie SORBNET w analogicznych kwartałach lat ubiegłych od I kwartału 2003 r. W I kwartale 2013 r. udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących w całości obrotów przedstawiał się następująco: - rozrachunki wynikające z realizacji zleceń klientowskich 48,0% (we wcześniejszym kwartale 49,2%), - wykorzystanie kredytów udzielonych bankom przez NBP 21,8% (we wcześniejszym kwartale 22,2%), - zakup/ wykup papierów wartościowych od NBP 14,5% (we wcześniejszym kwartale 12,0%). Udział głównych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w I kwartale 2013 r. przedstawiono na wykresie nr 7. Strona 7
Wykres nr 7. Udział poszczególnych typów operacji przeprowadzanych na rachunkach bieżących banków w złotych w całości obrotów w IV kwartale 2012 r. W okresie I kwartału 2013 r. średni dzienny stan środków na rachunkach bieżących banków kształtował się na poziomie 30,0 mld zł, przyjmując wielkości od 14,4 mld zł (w dniu 30 stycznia br.) do 55,0 mld zł (w dniu 3 stycznia br.). Zmianę na przestrzeni kolejnych kwartałów od IV kwartału 2010 r. w wielkości średniego dziennego stanu środków na rachunkach bieżących banków w złotych przedstawiono na wykresie nr 8. Wykres nr 8. Średni dzienny stan środków pozostawianych przez banki na rachunkach bieżących w złotych w DSP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. Strona 8
SYSTEM TARGET2-NBP Według stanu na dzień 31 marca 2013 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu TARGET2- NBP były następujące podmioty: - Narodowy Bank Polski, - Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A., - Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A. - 20 banków komercyjnych. W okresie I kwartału 2013 r. w systemie TARGET2-NBP: - rozliczono łącznie 363,8 tys. zleceń o wartości 125,5 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 5.867 zleceń o wartości 2,0 mld euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 345 tys. euro. Szczegółowe dane dotyczące systemu TARGET2-NBP zaprezentowano w tabeli w załączniku nr 2 (strona 25). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano: - spadek o 6,8% łącznej liczby zleceń płatniczych (z 390,3 do 363,8 tys. szt.), - spadek o 3,8% średniej dziennej liczby zleceń (z 6.099 do 5.867 szt.), - wzrost o 0,6% łącznej wartości zleceń (z 124,7 do 125,5 mld euro), - wzrost o 8% średniej wartości rozliczanego zlecenia (z 319,4 do 345 tys. euro). Wartość i liczbę zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach, począwszy od IV kwartału 2010 r., przedstawiono na wykresach nr 9 i 10. Wykres nr 9. Wartość zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. Strona 9
Wykres nr 10. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. ROZLICZENIA TRANSGRANICZNE W TARGET2-NBP Kategoria rozliczeń transgranicznych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje zlecenia wysyłane lub otrzymywane przez polskie banki w obrocie z bankami zagranicznymi. W I kwartale 2013 r. w ramach rozliczeń transgranicznych w TARGET2-NBP: - rozliczono łącznie 334,3 tys. zleceń o wartości 110,2 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 5.392 zleceń o łącznej wartości 1,78 mld euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 329,7 tys. euro. Zlecenia transgraniczne stanowiły: - 91,9% liczby wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział pozostawał na tym samym poziomie), - 87,8% wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział wynosił 88,3%). Liczbę zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP w podziale na zlecenia krajowe oraz transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 11. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP przedstawiono na wykresie nr 12. Strona 10
Wartość zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP w podziale na zlecenia krajowe oraz transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 13. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie TARGET2-NBP przedstawiono na wykresie nr 14. Wykres nr 11. Liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. Wykres nr 12. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń, tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych, w ogólnej liczbie zleceń rozliczonych w systemie TARGET2-NBP w IV kwartale 2012 r. oraz I kwartale 2013 r. Strona 11
Wykres nr 13. Wartość zleceń w systemie TARGET2-NBP w podziale na krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. 60 mld euro 2012 Q4 2013 Q1 50 56,539 56,640 53,615 53,595 40 30 20 10 14,529 15,258 0 zlecenia krajowe zlecenia transgraniczne wysłane zlecenia transgraniczne otrzymane Wykres nr 14. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń tj. krajowych, transgranicznych wysłanych i transgranicznych otrzymanych w ogólnej wartości zleceń rozliczonych w systemie TARGET2-NBP w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. Strona 12
ROZLICZENIA KRAJOWE W TARGET2-NBP Kategoria rozliczeń krajowych w euro w systemie TARGET2-NBP obejmuje rozliczenia dotyczące zleceń kierowanych i otrzymanych przez polskie banki uczestniczące bezpośrednio w TARGET2-NBP dokonywane między nimi, a także między tymi bankami a NBP. W okresie I kwartału 2013 r. w ramach rozliczeń krajowych w TARGET2-NBP : - rozliczono łącznie 29.441 zleceń o łącznej wartości 15,3 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 475 zleceń o wartości 246,1 mln euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 518,2 tys. euro. Zlecenia krajowe stanowiły: - 8,1% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2-NBP (we wcześniejszym kwartale udział pozostawał na tym samym poziomie), - 12,2% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie TARGET2-NBP NBP (we wcześniejszym kwartale udział wynosił 11,7%). Liczbę i wartość zleceń krajowych na tle pozostałych kategorii zleceń w systemie TARGET2 prezentują wykresy nr 11 i 13. SYSTEM ELIXIR Według stanu na koniec I kwartału 2013 r. bezpośrednimi uczestnikami wymiany zleceń płatniczych w systemie ELIXIR było 47 banków (w tym NBP), tj. w stosunku do stanu z grudnia 2012 r. o dwa banki mniej (Polbank EFG S.A. oraz Kredyt Bank S.A.). W okresie I kwartału 2013 r. w systemie ELIXIR: - rozliczono łącznie 375,1 mln zleceń o wartości 911,9 mld zł, - średnio dziennie rozliczono 6,0 mln zleceń o łącznej wartości 14,5 mld zł, - średnia wartość zlecenia wyniosła 2,4 tys. zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: - spadek o 1,6% łącznej liczby transakcji (z 381,0 do 375,1 mln szt.), - spadek o 8,2% łącznej wartości transakcji (z 993,6 do 911,9 mld zł), - spadek o 1,6% średniej dziennej liczby transakcji (z 6,047 do 5,953 mln szt.), - spadek o 8,2% średnich dziennych obrotów (z 15,8 do 14,5 mld zł), Strona 13
- spadek o 6,8% średniej kwoty transakcji (z 2.608 do 2.432 zł). Szczegółowe dane dotyczące systemu ELIXIR zaprezentowano w załączniku nr 3 (strona 26). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. przedstawiono na wykresie nr 15 i 16. Wykres nr 15. Wartość zleceń rozliczanych w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. Wykres nr 16. Liczba zleceń rozliczanych w systemie ELIXIR w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. W I kwartale 2013 r., podobnie jak w poprzednich kwartałach, około 80% wartości obrotów było realizowanych na dwóch pierwszych sesjach, czyli porannej i popołudniowej, co przedstawiono na wykresie nr 17. Strona 14
Wykres nr 17. Udział poszczególnych sesji rozrachunkowych w realizacji rozrachunku KIR w I kwartale 2013 r. SYSTEM Express ELIXIR System Express ELIXIR został uruchomiony w dniu 12 czerwca 2012 r. Jest to pierwszy w Polsce i drugi na świecie, po Wielkiej Brytanii, profesjonalny system rozliczeń płatności natychmiastowych umożliwiający bezpośrednią realizację przelewów krajowych w złotych w trybie natychmiastowym bez ograniczeń czasowych, tj. 24/7. Operatorem systemu jest Krajowa Izba Rozliczeniowa S.A. Według stanu na koniec marca 2013 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu Express ELIXIR było 6 banków (podobnie jak na koniec IV kwartału 2012 r.). Z rozwiązania mogą korzystać wyłącznie klienci banków-uczestników systemu Express ELIXIR, które podpisały z KIR S.A. umowę uczestnictwa oraz wdrożyły rozwiązania technologiczne, umożliwiające wymianę komunikatów płatniczych za pośrednictwem tego systemu. Mogą to być zarówno klienci indywidualni, jak i przedsiębiorcy. W okresie I kwartału 2013 r. w systemie Express ELIXIR: - rozliczono łącznie 60 tys. zleceń o łącznej wartości 272 mln zł, - średnio dziennie rozliczono 661 zleceń o łącznej wartości 3 mln zł, - średnia wartość zlecenia wyniosła 4.563 zł. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: - wzrost o 224% łącznej liczby transakcji (z 18.377 do 59.513 szt.), - wzrost o 289% łącznej wartości transakcji (z 69,7 do 271,6 mln zł), - wzrost o 231% średniej dziennej liczby transakcji (z 200 do 661 szt.), - wzrost o 298% średnich dziennych obrotów (z 0,7 do 3,0 mln zł), Strona 15
- wzrost o 20% średniej kwoty transakcji (z 3.794 do 4.563 zł). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie Express ELIXIR w kolejnych miesiącach od czerwca 2012 r. przedstawiono na wykresach nr 18 i 19. Wykres nr 18. Wartość zleceń w systemie Express ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2012 r. Wykres nr 19. Liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w kolejnych kwartałach od III kwartału 2012 r. Express ELIXIR jako profesjonalny system rozliczeń płatności natychmiastowych umożliwia bezpośrednią realizację przelewów krajowych natychmiastowych w złotych w trybie 24/7 - bez ograniczeń czasowych, czyli 24 godziny na dobę. W okresie I kwartału br. największą liczbę rozliczanych zleceń odnotowano w godzinach od 8.00 do 16.00. W tym przedziale dnia rozliczonych zostało 62,2% wszystkich zleceń realizowanych w systemie. W godzinach wieczornych od 16.00 do 24.00 klienci systemu zrealizowali Strona 16
30,2%, a w godzinach od 0.00 do 8.00 rozliczono 3,6% wszystkich zleceń. Rozkład zleceń w systemie Express ELIXIR w zależności od godzin ich realizacji przedstawiono na wykresie nr 20. Wykres nr 20. Liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w okresie I kwartału 2013 r. w podziale na godziny ich realizacji W systemie Express ELIXIR zlecenia są realizowane zarówno w dni robocze, jak i w dni wolne od pracy. W I kwartale br. najwięcej zleceń zostało rozliczonych w piątki (23%). Pozostałe dni robocze tygodnia były obciążone na podobnym poziomie tj. 16-18%. Znacznie mniej zleceń jest realizowanych w dni weekendowe, tj. w soboty jest realizowanych 4,9% a w niedziele 3,7% wszystkich zleceń. Rozkład liczby zleceń w poszczególne dni tygodnia przedstawiono na wykresie nr 21. Wykres nr 21. Liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w okresie I kwartału 2013 r. w poszczególnych dniach tygodnia Strona 17
Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu Express ELIXIR zaprezentowano w tabeli w załączniku nr 4 (strona 27). SYSTEM EuroELIXIR Według stanu na koniec marca 2013 r. bezpośrednimi uczestnikami systemu EuroELIXIR było 24 banki (w tym NBP), w stosunku do stanu z grudnia 2012 r. jest to o jeden bank mniej (Credit Agricole Corporate and Investment Bank S.A. Oddział w Polsce). W okresie I kwartału 2013 r. w systemie EuroELIXIR: - rozliczono łącznie 2,7 mln zleceń o łącznej wartości 14,5 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 42,8 tys. zleceń o łącznej wartości 233,5 mln euro, - średnia wartość zlecenia wyniosła 5.453 euro. Szczegółowe dane charakteryzujące funkcjonowanie systemu EuroELIXIR zaprezentowano w tabeli w załącznik nr 5 (strona 28). W porównaniu do wcześniejszego kwartału odnotowano w systemie EuroELIXIR: - spadek o 2,6% łącznej liczby zleceń (z 2,725 do 2,655 mln szt.), - spadek o 4,4% łącznej wartości zleceń (z 15,2 do 14,5 mld euro), - wzrost o 0,6% średniej dziennej liczby realizowanych zleceń (z 42,6 do 42,8 tys. zł.), - spadek o 1,4% średniej dziennej wartości realizowanych zleceń (z 236,8 do 233,5 mln euro), - spadek o 1,9% średniej wartości realizowanego zlecenia (z 5.560 do 5.453 euro). Wartość obrotów i liczbę zleceń w systemie Euro ELIXIR w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. przedstawiono na wykresach nr 22 i 23. Wykres nr 22. Wartość zleceń w systemie Euro ELIXIR w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. Strona 18
Wykres nr 23. Liczba zleceń w systemie Euro ELIXIR w kolejnych kwartałach od IV kwartału 2010 r. ROZLICZENIA TRANSGRANICZNE W EuroELIXIR W okresie I kwartału 2013 r. w obrocie transgranicznym w systemie EuroELIXIR: - rozliczono 2,5 mln zleceń o łącznej wartości 12,8 mld euro, - średnio dziennie rozliczono 39.969 zleceń, - średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła 5.172 euro. Liczbę zleceń zrealizowanych w systemie Euro ELIXIR w podziale na zlecenia krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 24. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie Euro ELIXIR przedstawiono na wykresie nr 25. Wykres nr 24. Liczba zleceń rozliczanych w systemie Euro ELIXIR w podziale na zlecenia: krajowe, transgraniczne wysyłane i transgraniczne otrzymane w dwóch kolejnych kwartałach, tj. w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. Strona 19
Wykres nr 25. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej liczbie zleceń rozliczonych w systemie EuroELIXIR w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. Wartość zleceń zrealizowanych w systemie EuroELIXIR w podziale na zlecenia krajowe, transgraniczne wysłane i transgraniczne otrzymane przedstawiono na wykresie nr 26. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości wszystkich zleceń zrealizowanych w systemie EuroELIXIR przedstawiono na wykresie nr 27. Wykres nr 26. Wartość transakcji rozliczanych w systemie EuroELIXIR w podziale na: zlecenia krajowe, transgraniczne wysyłane i transgraniczne otrzymane w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. Strona 20
Wykres nr 27. Udział procentowy poszczególnych kategorii zleceń w ogólnej wartości zleceń rozliczonych w systemie EuroELIXIR w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano w systemie EuroELIXIR w obrocie transgranicznym: - spadek o 3,0% liczby zleceń (z 2,6 do 2,5 mln szt.), - spadek o 4,3% wartości zleceń (z 13,4 do 12,8 mld euro), - wzrost o 0,1% dziennej liczby zleceń (z 39.914 do 39.969 zł.). Zlecenia transgraniczne stanowiły w I kwartale 2013 r.: - 93,3% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR, - 88,5% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie EuroELIXIR. Zlecenia transgraniczne wysyłane w I kwartale 2013 r. stanowiły 40,2% wartości wszystkich zleceń transgranicznych oraz 21 % liczby zleceń realizowanych w systemie Euro ELIXIR Zlecenia transgraniczne otrzymywane nadal pozostają najbardziej znaczącą kategorią w obrotach systemu Euro ELIXIR i stanowiły 59,8% wartości wszystkich zleceń oraz 79% liczby zleceń transgranicznych realizowanych w systemie Euro ELIXIR ROZLICZENIA KRAJOWE W EuroELIXIR W I kwartale 2013 r. w systemie EuroELIXIR w kategorii zleceń krajowych: - rozliczono łącznie 177,2 tys. szt. zleceń o wartości 1,7 mld euro, - średnio dziennie rozliczano 2.858 zleceń, Strona 21
- średnia wartość pojedynczego zlecenia to 9,4 tys. euro. W porównaniu do poprzedniego kwartału odnotowano: - wzrost o 3,7% liczby zleceń krajowych (z 170,9 do 177,2 tys. szt.), - spadek o 5,5% wartości zleceń krajowych (z 1,76 do 1,66 mln euro), - wzrost o 7% średniej dziennej liczby zleceń (z 2.671 do 2.858 szt.), - spadek o 8,8% średniej wartości zlecenia (z 10.298 do 9.392 euro). Zlecenia krajowe stanowiły w I kwartale 2013 r.: - 6,7% liczby wszystkich zleceń realizowanych w systemie Euro ELIXIR, - 11,5% wartości wszystkich zleceń realizowanych w systemie Euro ELIXIR. PODSUMOWANIE W I kwartale 2013 r. odnotowano w systemie Express ELIXIR istotne wzrosty w zakresie liczby i wartości zrealizowanych transakcji. I tak, liczba i wartość transakcji zwiększyła się 3-krotnie w stosunku do poprzedniego kwartału. W pozostałych systemach zaobserwowano w większości spadki zarówno wartości, jak i spadki liczby realizowanych zleceń. W systemie TARGET2-NBP odnotowano wzrost wartości obrotów na poziomie 0,6%. W pozostałych systemach odnotowano spadki wartości obrotów od 1,8% do 8,2%. (tabela nr 1). Tabela nr 1. Wartość zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. Systemy płatności 2012/ Q4 ZMIANA 2013/ Q1 Wartość zleceń Express ELIXIR (zł) 69,7 mln +289% 271,6 mln TARGET2-NBP (euro) 124,7 mld +0,6% 125,5 mld SORBNET (zł) 17.627,4 mld - 1,8% 17.307,7 mld Euro ELIXIR (euro) 15,2 mld - 4,4% 14,5 mld ELIXIR (zł) 993,6 mld - 8,2% 911,9 mld We wszystkich systemach z wyjątkiem rozwijającego się systemu Express ELIXIRu - odnotowano spadek liczby zleceń, co przedstawiono w tabeli nr 2. W systemach odnotowano spadki liczby zleceń na poziomie 1,6% - 6,8%. Strona 22
Tabela nr 2. Liczba zleceń rozliczanych w polskich systemach płatności w IV kwartale 2012 r. oraz w I kwartale 2013 r. Systemy płatności 2012/ Q4 ZMIANA 2013/ Q1 Liczba zleceń (szt.) Express ELIXIR 18.377 +224% 59.513 ELIXIR 381,0 mln -1,6% 375,1 mln SORBNET 775.725-2,6% 755.722 EuroELIXIR 2.725.407-2,6% 2.655.280 TARGET2-NBP 390.319-6,8% 363.753 Zestaw podstawowych wskaźników charakteryzujących wielkość obrotów w poszczególnych systemach płatności, tj. SORBNET, TARGET2-NBP, ELIXIR, Express ELIXIR i EuroELIXIR, zaprezentowano w tabelach zamieszczonych w dalszej części opracowania jako załączniki nr 1 5 (od str. 24 do str. 28). Dodatkowo, szczegółowe dane nt. powyższych systemów płatności publikowane są na stronie www.nbp.pl w katalogu: System płatniczy > Dane i opracowania. Opracowała: Magdalena Rabong Wydział Analiz i Badań Departament Systemu Płatniczego Strona 23
Załącznik nr 1. Wartość i liczba zleceń w systemie SORBNET w IV kwartale 2012 r. i w I kwartale 2013 r. System SORBNET 2012 Q4 ZMIANA 2013 Q1 Liczba dni roboczych: 63 dni 63 dni Wartość zleceń (zł) Liczba zleceń (szt.) Ogółem 17.627,4 mld - 1,8% 17.307,7 mld Średnia miesięczna 5.875,8 mld - 1,8% 5.769,2 mld Średnia dzienna 279,8 mld - 1,8% 274,7 mld Ogółem 775.725-2,6% 755.722 Średnia miesięczna 258.575-2,6% 251.907 Średnia dzienna 12.313-2,6% 11.996 Średnia kwota zlecenia (zł) 22,724 mln + 0,8% 22,902 mln Wartość obrotów (strony Wn) wg typów operacji 1) Zlecenia klientowskie 5,995 bln zł - 7,2% 5,563 bln zł 2) Wykorzystanie lub spłata kredytów udzielanych bankom przez NBP 2,704 bln zł - 6,6% 2,526 bln zł 3) Zakup lub wykup papierów wart. od NBP 1,461 bln zł + 14,8% 1,678 bln zł 4) Operacje na międzybankowym rynku 1,120 bln zł - 10,7% 1,000 bln zł Dzienna liczba zleceń w SORBNET Średnia w styczniu 2013 r. 11.496 Średnia w lutym 2013 r. 12.007 Średnia w marcu 2013 r. 12.508 MAX w styczniu 2013 r. w dniu 22.I 14.163 MAX w lutym 2013 r. w stycznia dniu 28.II 15.316 MAX w marcu 2013 r. w dniu 29.III 17.602 Strona 24
Załącznik nr 2. Wartość i liczba zleceń w systemie TARGET2-NBP w IV kwartale 2012 r. i w I kwartale 2013 r. System TARGET2-NBP 2012 Q4 ZMIANA 2013 Q1 Liczba dni roboczych: 64 dni 62 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 124,683 mld + 0,6% 125,493 mld Średnia miesięczna 41,561 mld + 0,6% 41,831 mld Średnia dzienna 1,948 mld + 3,9% 2,024 mld Liczba zleceń Ogółem 390.319-6,8% 363.753 Średnia miesięczna 130.106-6,8 % 121.251 Średnia dzienna 6.099-3,8% 5.867 Średnia kwota zlecenia (euro) 319,4 tys. + 8,0% 345,0 tys. Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (w euro) 110,154 mld + 0,1% 110,235 mld Liczba transakcji 358.727-6,8% 334.312 Średnia dzienna liczba transakcji 5.605-3,8% 5.392 Transakcje krajowe Wartość transakcji (w euro) 14,529 mld + 5,0% 15,258 mld Liczba transakcji 31.592-6,8% 29.441 Średnia dzienna liczba transakcji 494-3,8% 475 Transakcje międzybankowe Wartość transakcji (w euro) 110,805 mld + 2,6% 113,734 mld Liczba transakcji 46.178 + 0,1% 46.222 Średnia dzienna liczba transakcji 722 + 3,4% 746 Transakcje klientowskie Wartość transakcji (w euro) 13,878 mld - 15,3% 11,759 mld Liczba transakcji 344.141-7,7% 317.531 Średnia dzienna liczba transakcji 5.377-4,8% 5.121 Strona 25
Załącznik nr 3. Wartość i liczba zleceń w systemie ELIXIR w IV kwartale 2012 r. i w I kwartale 2013 r. System ELIXIR 2012 Q4 ZMIANA 2013 Q1 Liczba dni roboczych: 63 dni 63 dni Wartość zleceń (zł) Ogółem 993,6 mld - 8,2% 911,9 mld Średnia miesięczna 331,2 mld - 8,2% 304,0 mld Średnia dzienna 15,8 mld - 8,2% 14,5 mld Liczba zleceń Ogółem 381,0 mln - 1,6% 375,1 mln Średnia miesięczna 127,0 mln - 1,6% 125,0 mln Średnia dzienna 6,047 mln - 1,6% 5,953 mln Średnia kwota zlecenia (zł) 2.608-6,8% 2.432 Transakcje uznaniowe Wartość transakcji (w zł) 989,1 mld - 8,2% 908,0 mld Udział w obrotach KIR 99,6% 99,6% Liczba transakcji 375,6 mln - 1,5% 369,9 mln Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 98,6% 98,6% Transakcje obciążeniowe Wartość transakcji (w zł) 4,454 mld - 12,1% 3,916 mld Udział w ogólnych obrotach KIR 0,4% 0,4% Liczba transakcji 5,335 mln - 3,6% 5,145 mln Udział w ogólnej liczbie trans. KIR 1,4% 1,4% Sesja poranna 44,0% 42,1% Sesja popołudniowa 36,3% 36,8% Sesja wieczorna 19,7% 21,1% Strona 26
Załącznik nr 4. Wartość i liczba zleceń w systemie Express ELIXIR w IV kwartale 2012 r. i w I kwartale 2013 r. System Express ELIXIR 2012 Q4 ZMIANA 2013 Q1 Wartość zleceń (zł) Liczba dni roboczych: 92 dni 90 dni Ogółem 69,7 mln + 289% 271,6 mln Średnia miesięczna 23.2 mln + 289% 90,5 mln Średnia dzienna 0,8 mln + 298% 3,0 mln Liczba zleceń Ogółem 18.377 + 224% 59.513 Średnia miesięczna 6.126 + 224% 19.838 Średnia dzienna 200 + 231% 661 Średnia kwota zlecenia (zł) 3.794 + 20,3% 4.563 Zlecenia w godz. 0.00 8.00 2,1% 3,6% Zlecenia w godz. 8.00 16.00 75,5% 66,2% Zlecenia w godz. 16.00 24.00 22,4% 30,2% Strona 27
Załącznik nr 5. Wartość i liczba zleceń w systemie EuroELIXIR w IV kwartale 2012 r. i w I kwartale 2013 r. System EuroELIXIR 2012 Q4 ZMIANA 2013 Q1 Liczba dni roboczych: 64 dni 62 dni Wartość zleceń (euro) Ogółem 15,154 mld - 4,4% 14,480 mld Średnia miesięczna 5,051 mld - 4,4% 4,827 mld Średnia dzienna 236,8 mln - 1,4% 233,5 mln Liczba zleceń Ogółem 2.725.407-2,6% 2.655.280 Średnia miesięczna 908.469-2,6% 885.093 Średnia dzienna 42.584 + 0,6% 42.827 Średnia kwota zlecenia (euro) 5.560-1,9% 5.453 Transakcje transgraniczne Wartość transakcji (euro) 13,394 mld - 4,3% 12,816 mld Udział w EuroELIXIR 88,4% 88,5% Liczba transakcji 2.554.491-3,0% 2.478.088 Udział w EuroELIXIR 93,7% 93,3% Średnia dzienna liczba transakcji 39.914 + 0,1% 39.969 Średnia wartość transakcji (euro) 5.243-1,4% 5.172 Transakcje krajowe Wartość transakcji (euro) 1,760 mld - 5,5% 1,664 mld Udział w EuroELIXIR 11,6% 11,5% Liczba transakcji 170.916 + 3,7% 177.192 Udział w EuroELIXIR 6,3% 6,7% Średnia dzienna liczba transakcji 2.671 + 7,0% 2.858 Średnia wartość transakcji (euro) 10.298-8,8% 9.392 Strona 28