Focus on BYDGOSZCZ wrzesień 2018

Focus on BYDGOSZCZ wrzesień 2018

fot. Robert Sawicki 2 www.proprogressio.pl

WSTĘP ATRAKCYJNOŚĆ INWESTYCYJNA Powierzchnia miasta: 175,98 km 2 Ludność: 353 938 To już kolejna odsłona raportu Focus On Bydgoszcz. Bydgoszcz, to dynamicznie rozwijający się ośrodek miejski w województwie kujawsko-pomorskim. Miasto od lat kojarzone jest z sektorem IT oraz telekomunikacji, które są tu obecne od dekad i silnie podkreślają kompetencje techniczne i technologiczne jakie są w posiadaniu lokalnych kadr. Bydgoszcz jednak to nie tylko obszar IT, ale lokalizacja, która z roku na rok zwiększa swój udział w pozyskiwaniu i rozwoju inwestycji typu /SSC. To tu swoje centra operacyjne posiadają np. PZU, Bank Pocztowy, Livingston, ENIRO, czy Unicall oraz PKP Cargo. Rozwojowi sektora nowoczesnych usług dla biznesu w mieście sprzyja kilka czynników, w tym wykształcone kadry, stale rosnąca nowoczesna powierzchnia biurowa, ale także konkurencyjny poziom wynagrodzeń. 10 szkół wyższych, oferujących pełną gamę kierunków nauczania niezbędnego w sektorze nowoczesnych usług dla biznesu pozwala Bydgoszczy na szeroki rozwój różnych profili działalności operacyjnej w centrach typu, SSC, ale także R&D. Zapraszamy do Bydgoszczy. Zapraszamy na Focus On Bydgoszcz. Stopa bezrobocia Bydgoszcz 10 8 8 % 7,9 % 8,6 % 8,8 % 7,4 % 6 4 5,4 % 4,8 % 3,9 % 3,7 % 2 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 VI. 2018 Źródło: GUS Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 3

EDUKACJA Dane za rok 2016 SZKOŁY PODSTAWOWE: 58 Absolwenci: 2 652 Uczniowie: 18 987 SZKOŁY GIMNAZJALNE: 64 Absolwenci: 2 614 Uczniowie: 8 735 LICEA: 26 Absolwenci: 1 644 Uczniowie: 5 205 TECHNIKA: 30 Absolwenci: 1 339 Uczniowie: 7 002 Źródło: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego, GUS 4 www.proprogressio.pl

EDUKACJA 10 Liczba uczelni LICZBA SZKÓŁ: PRZEDSZKOLA: 242 102 4 Uczelnie państwowe Studenci 30 624 OGÓŁEM Absolwenci 8 625 6 Uczelnie prywatne 1 199 4 161 1 376 kierunki lingwistyczne kierunki ekonomiczne kierunki logistyczne 344 1369 409 2 584 kierunki IT i pokrewne 358 Źródło: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego, GUS Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 5

TRANSPORT Wypożyczalnie samochodów: 23 Liczba fi rm taxi: 9 Koszt początkowy w taksówce: 7 PLN Koszt za km w taksówce: 2.20 PLN Liczba linii autobusowych: 45 Liczba linii dziennych: 38 Liczba linii nocnych: 7 Koszt biletu normalnego: 3.00 PLN Koszt biletu ulgowego: 1,50 PLN Liczba linii tramwajowych: 9 Koszt biletu normalnego: 3.00 PLN Koszt biletu ulgowego: 1,50 PLN Autostrady: 1 Drogi ekspresowe: 2 Drogi krajowe: 5 Drogi wojewódzkie: 4 ODLEGŁOŚĆ Z BYDGOSZCZY DO INNYCH MIAST: Kraków 482 km Łódź 223 km Katowice 415 km Rzeszów 522 km Warszawa 266 km Wrocław 285 km Poznań 131 km Kielce 362 km Gdańsk 166 km Szczecin 216 km Berlin 397 km Praga 577 km Wilno 619 km Mińsk 844 km Kijów 1064 km Hamburg 681 km Moskwa 1 566 km Źródło: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego 6 www.proprogressio.pl

PORT LOTNICZY BYDGOSZCZ Kierunki wylotów: Loty rejsowe Loty czarterowe GLASGOW DUBLIN BIRMINGHAM BYDGOSZCZ LONDYN LUTON LONDYN STANSTED DUSSELDORF WEEZE LWÓW FRANKFURT KIJÓW BURGAS ZAKYNTHOS Źródło: Port Lotniczy Bydgoszcz Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 KORFU ANTALYA 7

NIERUCHOMOŚCI Całkowita istniejąca powierzchnia biur klasy A/B+ 72 300 m² Całkowita powierzchnia biur klasy A/B+ w budowie 26 600 m² Całkowita powierzchnia biur klasy A/B+ planowana 60 100 m² Liczba budynków biurowych Czynsz minimum w klasie A/ B+ Czynsz maksimum w klasie A/ B+ 35 PLN 56 PLN klasa A / B+ 18 klasy A / B+ w budowie 6 Średnie czynsze wywoławcze w biurach klasy A (m 2 /m-c) 52 PLN Klasy A / B+ planowana 5 Średnie opłaty serwisowe w klasie A / B+ 11-14 PLN/m 2 klasa B 6 Magazyny Całkowita istniejąca powierzchnia magazynowa 331 900 m 2 Całkowita powierzchnia magazynowa w budowie 16 400 m 2 Całkowita powierzchnia magazynowa planowana 150 900 m 2 Powierzchnia budynków biurowych A Średnie czynsze magazynowe (miasto i okolice) Galerie handlowe 2,9-3,5 EUR/m 2 Klasa A / B+ 72 300 m² Liczba galerii handlowych 11 Powierzchnia galerii handlowych 264 600 m 2 Powierzchnia galerii handlowych w budowie 17 000 m 2 klasa B 21 900 m² Źródło: Nuvalu 8 www.proprogressio.pl

NIERUCHOMOŚCI 9 Wybranych obiektów biurowych Budynek Adres Właściciel Powierzchnia istniejąca Powierzchnia planowana Rok Biznes Park Kraszewskiego Alfa Kraszewskiego 1 Biznes Park 3 400 m 2-2010 Biznes Park Kraszewskiego Beta Kraszewskiego 1 Biznes Park 9 750 m 2-2008 Biznes Park Kraszewskiego Dżeta Kraszewskiego 1 Biznes Park 8 000 m 2-2014 Biznes Park Kraszewskiego Eta Kraszewskiego 1 Biznes Park 5 200 m 2-2016 Biznes Park Kraszewskiego Gamma Kraszewskiego 1 Biznes Park 4 200 m 2-2012 Idea Przestrzeń Biznesu Bydgoskich Przemysłowców 6 Bydgoski Park Przemysłowo-Technologiczny 4 200 m 2-2015 Optimum Park Fordońska 74 AB Plus 3 200 m 2 14 000 m 2 2016 Scanpark Business Center DANHOUSE Towarowa 36 Hunger Development 6 800 m 2 15 000 m 2 2009 Arkada Business Park- faza I Fordońska 2 Arkada Holding 11 100 m 2 11 100 m 2 2018 5 Wybranych obiektów magazynowych Budynek Adres Deweloper Powierzchnia istniejąca Waimea Logistic Park Bydgoszcz Chemiczna, Bydgoszcz Waimea 9 300 m 2 Logistic & Business Park Bydgoszcz Toruńska, Bydgoszcz London & Cambridge Properties 49 200 m 2 Panattoni Park Bydgoszcz I Ernsta Petersona, Bydgoszcz Panattoni 49 600 m 2 Panattoni BTS Kaufland Ernsta Petersena, Bydgoszcz Panattoni 45 600 m 2 Panattoni BTS Carrefour Chemiczna, Bydgoszcz Panattoni 38 000 m 2 5 Wybranych obiektów handlowych Budynek Adres Deweloper Powierzchnia istniejąca Zielone Arkady Wojska Polskiego 1 ECE Projektmanagement Polska 51 000m 2 Focus Mall Jagiellońska 39-47 Atrium Real Estate 42 000 m 2 Galeria Pomorska Fordońska 141 Resolution Property 40 000 m 2 Rondo Kruszwicka 1 Cromwell Property Group 31 800m 2 Smart Outlet Center Fordońska 268 ADV POR Property Investment 11 000 m 2 Źródło: Nuvalu Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 9

BIZNES Instytucje wspierające przedsiębiorczość: Ws ród instytucji okołobiznesowych (z wyła czeniem jednostek naukowo-badawczych) maja cych wpływ na rozwój gospodarczy miasta i regionu, znajduja sie m.in. naste puja ce podmioty: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego Sp. z o.o. Powiatowy Urza d Pracy Bydgoski Klaster Przemysłowy Pracodawcy Pomorza i Kujaw Zwia zek Pracodawców Polska Fundacja Przedsie biorczos ci - Biuro Regionalne Business Centre Club Loża Bydgoska Bydgoski Fundusz Pore czeń Kredytowych Sp. o.o Bydgoski Klaster Informatyczny Bydgoski Park Przemyslowo - Technologiczny Sp. z o.o. Kujawsko-Pomorska Okre gowa Izba Inżynierów Budownictwa Izba Gospodarcza Wodocia gi Polskie Izba Przemysłowo-Handlowa Województwa Kujawsko-Pomorskiego Kujawsko-Pomorska Izba Rzemiosła i Przedsie biorczos ci Kujawsko-Pomorski Oddział Krajowej Izby Doradców Podatkowych Kujawsko-Pomorskie Zrzeszenie Handlu i Usług Nadwis lański Zwia zek Pracodawców - Lewiatan Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Bydgoszczy Stowarzyszenie Przedsie biorców Kujaw i Pomorza 10 www.proprogressio.pl

BIZNES Przykładowe wydarzenia biznesowe, kulturalne, sportowe: InnoForm Mie dzynarodowe Targi Kooperacyjne Przemysłu Narze dziowo-przetwórczego Konferencja BSS Tour F&A bez tajemnic Konferencja BITconf Bydgoszcz IT Conference Światowy Tydzień Przedsie biorczos ci Konferencja Future 2to5 Emerging Cities Targi Gryf-Bud Targi Wod-Kan Bydgoski Festwial Operowy Europejska Noc Muzeów DrumsFuzje Ocean Lava Triathlon Polska 2018 Ster na Bydgoszcz Bydgoskie Impresje Muzyczne PKO Festiwal Biegowy Rzeka Muzyki Stunt GP Bydgoszcz Triathlon Młodzieżowe Mistrzostwa Europy w lekkoatletyce Zawody Pływackie na Brdzie Woda Bydgoska Muszla Fest Enea Triathlon Bydgoszcz TehoFest Wielka Wios larska o Puchar Brdy Bydgoski Festiwal Muzyczny Mózg Festival Festiwal Prapremier Bydgoszcz Jazz Festival Obywatelskie Obchody Dnia Niepodległos ci Festiwal Muzyka u Źródeł Camerimage Film Festival PKO Festiwal Biegowy Liczba firm ogólem: 42 926 Źródło: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 11

BIZNES: Outsourcing Nowoczesne usługi dla biznesu SSC 9 10 TYP USŁUG 39 38 KRAJ POCHODZENIA INWESTYCJI 38 CENTRA OUTSOURCINGOWE Z OBSŁUGĄ JĘZYKÓW OBCYCH 36 8 polski: 58 angielski: 51 niemiecki: 12 6 4 2 5 2 2 1 1 3 1 1 4 francuski: 5 hiszpański: 5 włoski: 4 rosyjski: 3 duński: 3 ukraiński: 3 węgierski: 3 Francja Holandia Kanada Niemcy Polska USA Szwecja Czechy Filandia Wielka Brytania ROK ROZPOCZĘCIA DZIAŁALNOŚCI W BYDGOSZCZY 7 6 6 5 5 4 4 4 3 3 3 2 2 2 2 2 2 1 1 1 1 1 1 0 1992 1994 1995 1996 1997 2000 2001 2002 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 Źródło: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego 12 www.proprogressio.pl

BIZNES Organizacja Usługi Organizacja Usługi Agnat SuperControl Nokia Corporation Ericsson Asseco Poland Bonair Asseco Data System Cybercom Atos IT Services QuadGraphics Bazy i Systemy Bankowe Macrologic Centrum Wsparcia Innowacji Business Consulting Center /SNP Poland Eximo Project Galactica Cognifide MeeLogic iqor Sii Logon Mobica Centralny Ośrodek Rozliczeniowy Poczty Polskiej Bank Pocztowy -Centrum Operacyjne SSC SSC MSG Media Frosta SSC Postdata PKP Cargo Centralne Biuro Rozrachunków SSC S.O.S. Wesołowscy PZU SSC SDL Oponeo SSC Slican Oponeo Brandhouse SSC Soft Blue Contact Centre Banku Pocztowego SSC Sunrise System PGE Systemy SSC Syneo Centrum Obsługi Biznesu T Komp Eniro Polska RevDeBug Livingston T4 Rafał Kolano Mediasystem Teldat MakroMedia Teleplan Bydgoska Grupa Telemarketingowa UniDOC Unicall Vivid Games CS Group Polska Zakład Informatyki Stosowanej Ovista Group Terra Computer Great Call fot. Robert Sawicki Źródło: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 13

WYNAGRODZENIA Stanowiska z językiem angielskim (wynagrodzenia brutto w PLN) Zarządzanie Zobowiązaniami / Zarządzanie Należnościami Stanowisko Minimum Maksimum z językiem niemieckim Młodszy Księgowy 3 000 PLN 4 000 PLN + 500 PLN Księgowy 4 500 PLN 6 000 PLN + 500 PLN Starszy Księgowy 6 000 PLN 7 500 PLN + 500 PLN Kierownik Zespołu 7 500 PLN 8 500 PLN + 1000-1500 PLN Supervisor 8 000 PLN 9 000 PLN + 1000-1500 PLN Menadżer 11 000 PLN 15 000 PLN + 1000-1500 PLN Księga Główna Stanowisko Minimum Maksimum z językiem niemieckim Młodszy księgowy 3 700 PLN 4 700 PLN + 500 PLN Księgowy 5 200 PLN 6 700 PLN + 500 PLN Starszy księgowy 6 700 PLN 8 200 PLN + 500 PLN Kierownik Zespołu 8 200 PLN 9 200 PLN + 1000-1500 PLN Supervisor 9 000 PLN 10 000 PLN + 1000-1500 PLN Menedżer 12 000 PLN 16 000 PLN + 1000-1500 PLN Źródło: Gi Group 14 www.proprogressio.pl

Stanowiska z językiem angielskim (wynagrodzenia brutto w PLN) Call Center Stanowisko Minimum Maksimum z językiem niemieckim Młodszy Konsultant 2 700 PLN 3 200 PLN + 500 PLN Konsultant 3 500 PLN 4 000 PLN + 500 PLN Starszy Konsultant 4 500 PLN 5 500 PLN + 500 PLN Kierownik Zespołu 6 000 PLN 7 000 PLN + 1000-1500 PLN Supervisor 7 000 PLN 8 000 PLN + 1000-1500 PLN Menedżer 8 000 PLN 10 000 PLN + 1000-1500 PLN IT Stanowisko Minimum Maksimum Net Developer 8 000 PLN 14 000 PLN C++ Developer 6 000 PLN 9 000 PLN Informatyk wspierający prace biura 4 500 PLN 6 000 PLN Źródło: Gi Group Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 15

KULTURA, ROZRYWKA, REKREACJA Zaplecze konferencyjne: Bydgoskie Centrum Targowo-Wystawnicze Centrum Kongresowe Opery Nova HSW ŁUCZNICZKA Filharmonia Pomorska im. I. J. Paderewskiego Teatr Polski im. Hieronima Konieczki CWZS Zawisza Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Uniwersytet Technologiczno-Przyrodniczy Kompleks Konferencyjno-Usługowy WSG Multikino Bydgoszcz Cinema City Bydgoszcz Holiday Inn Hotel Słoneczny Młyn Hotel pod Orłem City Hotel Muzeum Wodocia gów i Kanalizacji Kujawsko-Pomorskie Centrum Edukacji Ekologicznej Park Hotel Starówka Office Hotel Sepia Mercure Centrum Kongresowe Opery Nova Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera Dwór Hulanka Hotel Bohema Hotel Brda Hotel Campanile Hotel Ikar Hotel Pałac Przystań Bydgoszcz Obiekty sportowe: stadiony: 7 kryte pływalnie: 11 boiska: 23 hale sportowe: 11 kre gielnie: 2 przystanie wodne: 13 korty tenisowe: 54 korty do squasha: 2 s ciany wspinaczkowe: 3 tory kartingowe: 1 Liczba rowerów miejskich: 560 Liczba kin: 5 Liczba galerii handlowych: 10 Liczba festiwali: 21 Liczba hoteli: 31 1 ***** 6 **** 11 *** Liczba stacji rowerów miejskich: 54 Liczba imprez targowych: 14 Liczba restauracji: 175 Liczba teatrów: 1 Liczba muzeów: 16 Liczba galerii artystycznych: 16 Źródło: Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalnego 16 www.proprogressio.pl

Przykładowe imprezy: Mie dzynarodowy Festiwal Sztuki Autorów Zdje ć Filmowych CAMERIMAGE Bydgoski Festiwal Operowy Europejski Festiwal Lekkoatletyczny Bydgoska Noc Muzealna Ster na Bydgoszcz Drums Fusion Rzeka Muzyki w Bydgoszczy Bydgoszcz Jazz Festival Mistrzostwa Świata w Przechodzeniu przez Rzeke Busker Fest Festiwal Ethniesy Bydgoski Festiwal Muzyczny Wielka Wios larska o Puchar Brdy Festiwal Prapremier Bydgoski Festiwal Nauki Bydgoski Festiwal "Podróżnicy" TehoFest - Świe to Szlaku TeH2O w Bydgoszczy Nocny Maraton Kanału Bydgoskiego Musica Antiqua Europae Orientalis Festiwal Filmów Animowanych ANIMOCJE Bydgoskie Impresje Muzyczne Focus on Bydgoszcz, wrzesień 2018 17

18 www.proprogressio.pl

Adresy Centrów Obsługi Inwestora w Bydgoszczy: Focus on Bydgoszcz przygotowany przez: BYDGOSKA AGENCJA ROZWOJU REGIONALNEGO SP. Z O.O. ul. Unii Lubelskiej 4C 85 059 Bydgoszcz tel. +48 52 585 88 23 e-mail: barr@barr.pl www.barr.pl www.investin.bydgoszcz.eu www.bydgoszcz.pl Pro Progressio - Fundacja zajmująca się rozwojem i promocją branży outsourcingowej w Polsce. Fundacja współpracuje z sektorem publicznym i prywatnym oraz międzynarodowymi organizacjami sektora outsourcingu. Jest blisko powiązana z mediami branży outsourcingowej, którymi są OutsourcingPortal oraz magazyn Outsourcing&More. Pro Progressio prowadzi Klub Pro Progressio, do którego zaprasza fi rmy świadczące usługi outsourcingowe oraz organizacje z bezpośredniego otoczenia branży. Klub promuje i wspiera rozwój działalności outsourcingowej, zarówno usług jak i produkcji, ułatwia nawiązywanie kontaktów i zwiększa świadomość marek fi rm outsourcingowych. Fundacja Pro Progressio ul. Sobieskiego 104 lok. 29 00-764 Warszawa Tel: +48 22 213 02 44 E: info@proprogressio.pl W: www.proprogressio.pl We współpracy z: Rozpowszechnianie i udostępnienie elektronicznego wydania Raportu Focus On dozwolone jest wyłącznie w całości i wymaga jednoczesnego wskazania źródła Raportu: http://www.proprogressio.pl/pl/baza-wiedzy/focus-on.html. Wszelkie prawa autorskie do Raportu Focus On, w tym prawo do jego publikowania w formie drukowanej, przysługują wyłącznie Fundacji Pro Progressio i RIPOSTA DOKTÓR spółce jawnej. Powielanie, kopiowanie, udostępnianie i rozpowszechnianie Raportu w formie drukowanej lub w niepełnej wersji jest zabronione i wymaga każdorazowo zgody Fundacji Pro Progressio wyrażonej w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Zawartość Raportu Focus On podlega ochronie przewidzianej przepisami prawa, a w szczególności ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 (tj. Dz.U. 2006 Nr 90, poz. 631). Fundacja Pro Progressio i RIPOSTA DOKTÓR spółka jawna wyrażają zgodę na publikowanie przez dziennikarzy w prasie, radiu, telewizji oraz Internecie informacji na temat Raportu Focus On, w szczególności na temat jego autora, źródła oraz treści. fot. Robert Sawicki Źródło: Opracowanie własne, Bydgoska Agencja Rozwoju Regionalengo, Gi Group, Nuvalu, biuletyn statystyczny województwa kujawsko-pomorskiego.