KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 11.8.2017 r. C(2017) 5562 final ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 11.8.2017 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do odstępstwa dotyczącego wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu niektórych obligacji zabezpieczonych (Tekst mający znaczenie dla EOG) PL PL
UZASADNIENIE 1. KONTEKST AKTU DELEGOWANEGO 1.1. Kontekst ogólny W art. 129 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 ( rozporządzenie ) przyznaje się preferencyjne traktowanie obligacjom zabezpieczonym jednostkami uprzywilejowanymi wyemitowanymi przez francuskie Fonds Communs de Titrisation lub równoważne jednostki do celów sekurytyzacji, które dokonują sekurytyzacji ekspozycji dotyczących nieruchomości mieszkalnych (lit. d)) lub komercyjnych (lit. f)), pod warunkiem że spełnione są określone warunki: a) kwalifikują się do stopnia 1. jakości kredytowej zgodnie z przepisami dotyczącymi ryzyka kredytowego określonymi w rozporządzeniu; b) ich kwota nie przekracza 10 % kwoty nominalnej wyemitowanych obligacji zabezpieczonych pozostających do wykupu; c) są one zabezpieczone kredytami hipotecznymi na nieruchomości mieszkalne/komercyjne uznane na mocy art. 129 rozporządzenia. W art. 496 ust. 1 rozporządzenia przewidziano jednakże odstępstwo od drugiego warunku (limit 10 %) do dnia 31 grudnia 2017 r., pod warunkiem że: a) inicjatorem sekurytyzacji dotyczących nieruchomości był członek tej samej skonsolidowanej grupy, do której należy emitent obligacji zabezpieczonych; oraz b) członek tej samej grupy zatrzymuje całość transzy pierwszej straty zabezpieczającej te jednostki uprzywilejowane. Odstępstwo to jest zwykle określane jako odstępstwo dotyczące MBS (ang. mortgage backed securities (MBS) papiery wartościowe zabezpieczone spłatami kredytów hipotecznych). Jest ono wykorzystywane do celów uwzględniania jednostek uprzywilejowanych ekspozycji objętych sekurytyzacją dotyczących nieruchomości mieszkalnych lub komercyjnych w puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Ponadto, w co najmniej jednym z państw członkowskich (Dania) odstępstwo to było stosowane w odniesieniu do wewnątrzgrupowych struktur obligacji zabezpieczonych, tzn. obligacji zabezpieczonych wyemitowanych przez jednostkę należącą do grupy i przeniesionych do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie w ramach programu obligacji zabezpieczonych emitowanych przez inną jednostkę w ramach tej samej grupy na rzecz ostatecznych inwestorów ( struktury obligacji zabezpieczonych należące do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie ). 1.2. Kontekst prawny i gospodarczy niniejszego aktu delegowanego Art. 503 ust. 4 tego rozporządzenia zobowiązuje Komisję do dokonania przeglądu wspomnianego odstępstwa w celu stwierdzenia, czy jest ono nadal zasadne. W razie stwierdzenia jego zasadności Komisja może przyjąć akty delegowane, aby uczynić to odstępstwo stałym. Obecnie w jedynie czterech państwach istnieją przepisy dotyczące obligacji zabezpieczonych, które umożliwiają uwzględnianie papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) lub papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS) w puli aktywów stanowiących zabezpieczenie (Francja, Irlandia, Włochy i Luksemburg). PL 2 PL
Z dostępnych danych rynkowych wynika, że bardzo niewiele programów obligacji zabezpieczonych pozostających do wykupu uwzględnia papiery wartościowe zabezpieczone spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) lub papiery wartościowe zabezpieczone spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS) w puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. W odniesieniu do struktur obligacji zabezpieczonych uwzględnionych w puli aktywów stanowiących zabezpieczenie odstępstwo przewidziane w art. 496 rozporządzenia zostało przyznane przez władze duńskie jedynie Nykredit Group, jednemu z największych banków Danii specjalizujących się w dziedzinie kredytów hipotecznych i wiodącego emitenta obligacji zabezpieczonych w Danii. 2. KONSULTACJE PRZEPROWADZONE PRZED PRZYJĘCIEM AKTU W celu dokonania przeglądu zasadności odstępstwa określonego w art. 496 rozporządzenia Komisja skonsultowała się z Europejskim Urzędem Nadzoru Bankowego ( EUNB ). W sprawozdaniu z 2014 r. w sprawie obligacji zabezpieczonych EUNB zalecił, aby nie przedłużać okresu obowiązywania odstępstwa z uwagi na szereg kwestii ostrożnościowych, w szczególności bardziej złożoną sytuację prawną i operacyjną wynikającą z dwupoziomowej struktury, jaką zapewniają obligacje zabezpieczone i transza instrumentów sekurytyzacyjnych zabezpieczających te obligacje, oraz potencjalną sprzeczność wymogów dotyczących przejrzystości i należytej staranności między programem obligacji zabezpieczonych a bazowymi instrumentami sekurytyzacyjnymi 1. EUNB stwierdził jednocześnie, że w co najmniej jednym państwie członkowskim wewnątrzgrupowe transfery zabezpieczenia, tj. obligacji zabezpieczonych wyemitowanych przez jednostkę należącą do grupy i przeniesionych do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie w ramach programu obligacji zabezpieczonych innej jednostki należącej do tej samej grupy, były jak dotąd dokonywane na podstawie art. 496 ust. 1 lit. a) i b) rozporządzenia. Ocena stosowania art. 496 ust. 1 rozporządzenia do takich celów wykraczała poza zakres sprawozdania EUNB, urząd ten zaleca jednakże, by Komisja dokonała dalszej analizy celem stwierdzenia, czy w art. 129 rozporządzenia można by dodać szczegółowy przepis dopuszczający konkretne wewnątrzgrupowe transfery zgodnych z rozporządzeniem obligacji zabezpieczonych jako uznanego zabezpieczenia. EUNB dodał, że z ostrożnościowego punktu widzenia przepis taki nie spowodowałby żadnego dodatkowego ryzyka, pod warunkiem że jednostka ta byłaby wystarczająco zintegrowana w obrębie grupy. W oparciu o sprawozdanie EUNB Komisja zwróciła się do grupy ekspertów ds. bankowości, płatności i ubezpieczeń ( EGBPI ) z pytaniem, czy zdaniem tej grupy odstępstwa powinny zostać wprowadzone na stałe, a jeśli tak, to czy obydwa odstępstwa, tj. odstępstwo dotyczące papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) i papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS) oraz odstępstwo dotyczące struktur obligacji zabezpieczonych należących do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, powinny zostać wprowadzone na stałe, czy też tylko jedno z nich. 1 EUNB (2014) Sprawozdanie na temat unijnych ram dotyczących obligacji zabezpieczonych i sposobu ujmowania w kapitale (ang. Report on EU Covered Bond Frameworks and Capital Treatment). Zob. w szczególności zalecenie UE COM 2 C: Odstępstwo dotyczące uwzględniania w puli aktywów stanowiących zabezpieczenie papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne i papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne, s. 128. PL 3 PL
Ogólnie rzecz biorąc, państwa członkowskie podzielają poglądy EUNB, sprzeciwiają się zatem przedłużeniu odstępstwa dotyczącego papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) i papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS). Część państw nie sprzeciwiło się przedłużeniu odstępstwa w odniesieniu do struktur obligacji zabezpieczonych należących do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie, takich jak stosowane obecnie przez duńską Nykredit Group, biorąc pod uwagę opinię EUNB, zgodnie z którą nie powoduje to dodatkowego ryzyka, i opowiedziało się w związku z tym za przedłużeniem korzystania z odstępstwa w takim zakresie. Jedynie dziewięć państw członkowskich przedstawiło jednak swoje uwagi. Po wstępnych konsultacjach stwierdzono, że mandat określony w art. 503 ust. 4 rozporządzenia może być wykorzystany jedynie do uczynienia odstępstwa stałym, a nie zmiany jego zakresu. W tym celu konieczny byłby wniosek ustawodawczy, którego nie można by było zmienić przed wygaśnięciem odstępstwa. W celu rozwiązania kwestii ostrożnościowych dotyczących obecnego zakresu odstępstwa, bez niepotrzebnego podważania legalnych modeli biznesowych opartych na odstępstwie w jego obecnej formie, ponownie zwrócono się do EGBPI z prośbą o przedstawienie stanowiska w odniesieniu do dwóch uzupełniających się i powiązanych działań: przyjęcia aktu delegowanego czyniącego odstępstwo stałym oraz wniosku w sprawie zmiany art. 496 ust. 1 rozporządzenia w przyszłych ramach dotyczących obligacji zabezpieczonych ogłoszonych przez Komisję w ramach śródokresowego przeglądu unii rynków kapitałowych. Zmiany mają na celu umożliwienie wykorzystywania w przyszłości struktur obligacji zabezpieczonych należących do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie i wyeliminują stosowanie papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) i papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS) jako aktywa stanowiące zabezpieczenie ponad obecnie obowiązujący limit określony w art. 129 ust. 1 lit. d) ppkt (ii) oraz lit. f) ppkt (ii) rozporządzenia, zgodnie z zaleceniem EUNB, a także opiniami wyrażonymi przez państwa członkowskie w początkowej konsultacji. Na posiedzeniu EGBPI z dnia 9 czerwca 2017 r. państwa członkowskie ogólnie poparły proponowane rozwiązanie zarówno jako rozwiązanie kwestii ostrożnościowych dotyczących stosowania odstępstwa w odniesieniu do papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) i papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS) jako aktywów stanowiących zabezpieczenie oraz jako doraźne rozwiązanie na potrzeby instytucji kredytowych korzystających z obecnie obowiązującego odstępstwa w odniesieniu do struktur obligacji zabezpieczonych należących do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Szereg państw członkowskich wyraziło jednak potrzebę znalezienia w kontekście przyszłej harmonizacji obligacji zabezpieczonych trwałego rozwiązania, niepolegającego na stosowaniu odstępstwa w odniesieniu do papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) i papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS). Celem rozwiania wątpliwości państw członkowskich, które wyraziły zaniepokojenie co do bezterminowego przedłużenia obowiązywania wszystkich elementów odstępstwa, z motywów jasno wynika, że odstępstwo może zostać poddane ponownej ocenie w kontekście przyszłych ram obligacji zabezpieczonych. PL 4 PL
3. ASPEKTY PRAWNE AKTU DELEGOWANEGO Ponieważ jedynym celem aktu delegowanego jest uchylenie daty wygaśnięcia odstępstwa, akt delegowany obejmuje jedynie zwykłe usunięcie daty w celu uczynienia odstępstwa stałym. 4. HARMONOGRAM I PROCEDURA Datę rozpoczęcia stosowania aktu delegowanego wyznacza się na dzień 1 stycznia 2018 r. w celu zapewnienia ciągłości stosowania odstępstwa. W celu uwzględnienia wspomnianej daty rozpoczęcia stosowania aktu delegowanego konieczne jest rozpoczęcie konsultacji pomiędzy służbami, tak aby umożliwić jego przyjęcie przez kolegium komisarzy w lipcu. Po przyjęciu aktu delegowanego zostanie on zbadany przez Parlament Europejski i Radę. PL 5 PL
ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) / z dnia 11.8.2017 r. zmieniające rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 w odniesieniu do odstępstwa dotyczącego wymogów w zakresie funduszy własnych z tytułu niektórych obligacji zabezpieczonych (Tekst mający znaczenie dla EOG) KOMISJA EUROPEJSKA, uwzględniając Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, uwzględniając rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 575/2013 z dnia 26 czerwca 2013 r. w sprawie wymogów ostrożnościowych dla instytucji kredytowych i firm inwestycyjnych 2, w szczególności jego art. 503 ust. 4, a także mając na uwadze, co następuje: (1) Art. 496 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 przewiduje możliwość odstąpienia przez właściwe organy, w odniesieniu do określonych obligacji zabezpieczonych i do dnia 31 grudnia 2017 r., od utrzymania limitu 10 %, o którym mowa w art. 129 ust. 1 lit. d) ppkt (ii) i art. 129 ust. 1 lit. f) ppkt (ii) tego rozporządzenia. (2) Art. 503 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 zobowiązuje Komisję do dokonania przeglądu zasadności tej możliwości, którą dysponują właściwe organy, i do podjęcia decyzji, czy możliwość ta powinna zostać wprowadzona na stałe. Komisja zwróciła się do Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego o wydanie opinii technicznej w tej sprawie. Na wniosek Komisji EUNB opracował Sprawozdanie na temat unijnych ram dotyczących obligacji zabezpieczonych i sposobu ujmowania w kapitale. Komisja wykorzystała to sprawozdanie do dalszej oceny środków nadzorczych i regulacyjnych mających zastosowanie do obligacji zabezpieczonych, a następnie przedstawiła Parlamentowi Europejskiemu i Radzie sprawozdanie zgodnie z art. 503 rozporządzenia (UE) nr 575/2013. (3) Ze sprawozdania tego wynika, że jedynie ograniczona liczba państw zezwala zgodnie z krajowymi przepisami dotyczącymi obligacji zabezpieczonych na uwzględnianie papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości mieszkalne (RMBS) lub papierów wartościowych zabezpieczonych spłatami kredytów hipotecznych na nieruchomości komercyjne (CMBS) lub wewnątrzgrupowych struktur obligacji zabezpieczonych należących do puli aktywów stanowiących zabezpieczenie. Z uwagi na to, że niektóre instytucje korzystają w ramach swoich modelów biznesowych z odstępstwa udzielonego przez właściwe organy, należy, ze względu na pewność prawa, umożliwić właściwym organom przedłużyć okres obowiązywania odstępstwa, o którym mowa w art. 496 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013, poza datę, o której mowa w tym przepisie. Art. 496 ust. 1 rozporządzenia (UE) nr 575/2013 powinien zatem zostać zmieniony w celu uchylenia daty, o której mowa w tym przepisie, z zastrzeżeniem jednak, że 2 Dz.U. L 176 z 27.6.2013, s. 1. PL 6 PL
możliwość udzielenia odstępstwa przez właściwe organy może będzie musiała zostać poddana ponownej ocenie w kontekście przyszłych ram dotyczących obligacji zabezpieczonych. (4) Ze względu na pewność prawa należy przewidzieć stałe odstępstwo od dnia następującego po wygaśnięciu obecnego odstępstwa, (5) PRZYJMUJE NINIEJSZE ROZPORZĄDZENIE: Artykuł 1 Art. 496 ust. 1 zdanie wprowadzające rozporządzenia (UE) nr 575/2013 otrzymuje brzmienie: Właściwe organy mogą w całości lub częściowo odstąpić od utrzymania limitu 10 % wobec jednostek uprzywilejowanych emitowanych przez francuskie Fonds Communs de Créances lub przez podmioty sekurytyzacyjne równoważne francuskim Fonds Communs de Créances, zgodnie z art. 129 ust. 1 lit. d) i f), jeżeli spełnione są oba następujące warunki:. Artykuł 2 Niniejsze rozporządzenie wchodzi w życie dwudziestego dnia po jego opublikowaniu w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej. Niniejsze rozporządzenie stosuje się od dnia 1 stycznia 2018 r. Niniejsze rozporządzenie wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich. Sporządzono w Brukseli, dnia 11.8.2017 r. W imieniu Komisji Przewodniczący Jean-Claude JUNCKER PL 7 PL