Miasta Kielce Plan Gospodarki Odpadami Adam Rogaliński Koordynator
Dokumenty prawne regulujące gospodarkę odpadami 1. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/98/WE z dnia 19 listopada 2008 w sprawie odpadów oraz uchylająca niektóre dyrektywy 2. Narodowa Strategia Spójności Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 3. Polityka Ekologiczna Państwa 4. Prawo ochrony środowiska 5. Ustawa o odpadach 6. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach 7. Krajowy 2014 8. Wojewódzki
Cele i zadania do zrealizowania w gospodarce odpadami wynikają z 1. Narodowej Strategii Spójności Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko Redukcja ilości składowanych odpadów komunalnych i zwiększenie udziału odpadów komunalnych poddanych odzyskowi i unieszkodliwieniu innymi metodami niż składowanie. Zwiększenie ilości terenów przywróconych do właściwego stanu poprzez rekultywację terenów zdegradowanych i składowisk na cele przyrodnicze.
Cele i zadania do zrealizowania w gospodarce odpadami wynikają z 2. Polityki Ekologicznej Państwa Utrzymanie tendencji oddzielenia ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju (mniej odpadów na jednostkę produktów, mniej opakowań, dłuższe okresy życia produktów itp.). Znaczne zwiększenie odzysku energii z odpadów komunalnych w sposób bezpieczny dla środowiska. Zamknięcie wszystkich składowisk, które nie spełniają standardów UE i ich rekultywacja. Sporządzenie spisu zamkniętych oraz opuszczonych składowisk odpadów wydobywczych, wraz z identyfikacją obiektów wpływających znacząco na środowisko (obowiązek wynikający z dyrektywy 2006/21/WE oraz ustawy z dnia 10 lipca 2008 roku o odpadach wydobywczych Dz. U. Nr 138, poz. 865). Eliminacja kierowania na wysypiska zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego oraz zużytych baterii i akumulatorów. Pełne zorganizowanie krajowego systemu zbierania wraków samochodów i demontaż pojazdów wycofanych z eksploatacji. Zorganizowanie systemu preselekcji, sortowania i odzysku odpadów komunalnych tak, aby na składowiska nie trafiało ich więcej niż 50% w stosunku do odpadów wytworzonych w gospodarstwach domowych
Cele i zadania do zrealizowania w gospodarce odpadami wynikają z 3. Krajowego Planu Gospodarki Opadami Cel dalekosiężny dojście do systemu gospodarki odpadami zgodnego z zasadą zrównoważonego rozwoju, w którym w pełni realizowane są zasady gospodarki odpadami, a w szczególności zasada postępowania z odpadami zgodnie z hierarchią postępowania z odpadami, czyli zapobieganie powstawaniu odpadów, przygotowanie do ponownego użycia, recykling, inne metody odzysku (czyli wykorzystanie odpadów), unieszkodliwianie, przy czym najmniej pożądanym sposobem jest składowanie. Cele główne przyjęte w związku z realizacją celów dalekosiężnych i polityką ekologiczną państwa: Utrzymanie tendencji oddzielenia wzrostu ilości wytwarzanych odpadów od wzrostu gospodarczego kraju wyrażonego w PKB; Zwiększenie udziału odzysku, w tym w szczególności odzysku energii z odpadów, zgodnego z wymogami ochrony środowiska; Zmniejszenie ilości wszystkich odpadów kierowanych na składowiska odpadów, Wyeliminowanie praktyki nielegalnego składowania odpadów, Utworzenie i uruchomienie bazy danych o produktach, opakowaniach i gospodarce odpadami (BDO), Zmiany w prawie wynikające z konieczności transpozycji prawa unijnego oraz potrzeby wprowadzenia zmian wskazanych w niniejszym planie.
Cele i zadania do zrealizowania w gospodarce odpadami wynikają z 4. Wojewódzkiego Planu Gospodarki Odpadami - cele długookresowe 2012-2019 dalsza edukacja ekologiczna mieszkańców, dalsza organizacja i doskonalenie selektywnego zbierania i odbierania odpadów, dalszy rozwój selektywnego zbierania odpadów komunalnych: wielkogabarytowych oraz z remontów, budowy i demontażu obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej, wdrażanie nowoczesnych technologii odzysku i unieszkodliwiania odpadów, intensyfikacja odzysku odpadów wielkogabarytowych, z budowy i remontów oraz niebezpiecznych wytwarzanych w sektorze komunalnym, zamykanie i rekultywacja składowisk odpadów
Dodatkowe cele szczegółowe dla niektórych grup odpadów Odpady komunalne i biodegradowalne: Objęcie zorganizowanym systemem odbierania odpadów komunalnych 100% mieszkańców najpóźniej do 2015 r. Zapewnienie objęcia wszystkich mieszkańców systemem selektywnego zbierania odpadów najpóźniej do 2015 r., Zmniejszenie ilości odpadów komunalnych ulegających biodegradacji kierowanych na składowiska odpadów, aby nie było składowanych: w 2013 r. więcej niż 50%, w 2020 r. więcej niż 35% masy tych odpadów wytworzonych w 1995 r.. Zmniejszenie masy składowanych odpadów komunalnych do max. 60% wytworzonych odpadów do końca 2014 r., Przygotowanie do ponownego wykorzystania i recykling materiałów odpadowych, przynajmniej takich jak papier, metal, tworzywa sztuczne i szkło z gospodarstw domowych i w miarę możliwości odpadów innego pochodzenia podobnych do odpadów z gospodarstw domowych minimum 50% masy do 2020 roku.
Dodatkowe cele szczegółowe dla niektórych grup odpadów Odpady PCB w okresie od 2011 r. likwidacja odpadów zawierających PCB o stężeniu poniżej 50 ppm Odpady w postaci zużytych baterii i akumulatorów rozbudowa systemu zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych, który pozwoli na osiągnięcie następujących poziomów zbierania: do 2012 r. poziom zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych w wysokości co najmniej 25%; do 2016 r. i w latach następnych poziom zbierania zużytych baterii przenośnych i zużytych akumulatorów przenośnych, w wysokości co najmniej 45%
Dodatkowe cele szczegółowe dla niektórych grup odpadów Odpady zawierające azbest w okresie od 2011 r. do 2032 r. sukcesywne osiąganie celów określonych w przyjętym w dniu 15 marca 2010 r. przez Radę Ministrów Programie Oczyszczania Kraju z Azbestu na lata 2009 2032.
Ustawa o odpadach wprowadziła obowiązek sporządzania planów gospodarki odpadami, które podlegają aktualizacji nie rzadziej, niż co 4 lata.
Obecnie opracowywany będący częścią Planu Ochrony Środowiska wyznacza zadania generalne oraz cele szczegółowe za realizację, których odpowiedzialne będą współpracujące ze sobą następujące wydziały, jednostki organizacyjne, podmioty itp.
Wydział Podatków Wydział Ochrony Środowiska Wydział Gospodarki Komunalnej RPZ Wydział Architektury i Urbanistyki Firmy wywozowe Plan Gospodarki Odpadami Wydział Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa Spółdzielnie Mieszkaniowe Przedsiębiorstw Gospodarki Odpadami WIOŚ MZD PINB Straż Miejska
Wyznaczono zadania generalne: poprawa systemu gospodarowania odpadami komunalnymi zmniejszenie obciążenia środowiska ze strony odpadów Cele szczegółowe podzielono na dwie grupy odpadów, tj.: odpady komunalne odpady inne niż komunalne Odpady komunalne cel szczegółowy, zadanie oraz odpowiedzialni za jego realizację
Zmniejszenie obciążenia środowiska ze strony niebezpiecznych odpadów komunalnych poprzez rozwój systemu zbierania ww. odpadów kontynuacja realizacji programu usuwania wyrobów zawierających azbest Wydział Ochrony Środowiska intensyfikacja zbiórki ZSEE i innych odpadów problemowych do obwoźnego punktu zbiórki rozwinięcie systemu zbierania leków przeterminowanych w aptekach PGO Sp.z o.o. racjonalizacja kosztów działania zbiórki odpadów w GPZON Zwiększenie świadomości mieszkańców miasta w zakresie zagrożeń ze strony odpadów niebezpiecznych broszura informacyjna Wydział Ochrony Środowiska
Objęcie systemem odbierania odpadów komunalnych wszystkich mieszkańców miasta Kielc Planowe, szczegółowe kontrole posesji w zakresie obejmującym także gospodarkę odpadami komunalnymi Wydział Ochrony Środowiska Zwiększenie ilości umów na odbieranie odpadów komunalnych Firmy wywozowe Analiza baz danych w zakresie umów na odbieranie odpadów w oparciu o narzędzia GIS Wydział Ochrony Środowiska
Zwiększenie odzysku odpadów Budowa Zakładu unieszkodliwiania Odpadów PGO Sp. z o.o. Zwiększenie ilości odpadów surowcowych poprzez promowanie działalności punktów skupu surowców wtórnych Wydział Ochrony Środowiska Wydział Podatków
Likwidacja zagrożeń ze strony dzikich wysypisk i porzuconych odpadów Usuwanie dzikich wysypisk Wydział Gospodarki Komunalnej Dokumentowanie w bazie danych w systemie GIS miejsc występowania i usunięcia dzikich wysypisk śmieci Spółdzielnie mieszkaniowe Usuwanie porzuconych odpadów w tym pojazdów samochodowych
Minimalizacja ilości odpadów biodegradowalnych kierowanych na składowisko odpadów Budowa Zakładu unieszkodliwiania Odpadów PGO Sp.z o.o. Intensyfikacja działań zmierzających do ograniczenia ilości frakcji biodegradowalnej w zmieszanych odpadach komunalnych Wydział Ochrony Środowiska Firmy wywozowe Promocja selektywnej zbiórki makulatury i zakładania kompostowników Wydział Ochrony Środowiska Zwiększenie ilości odpadów biodegradowlanych pozyskiwanych i odzyskiwanych w procesach produkcji ogrodniczej i innej RPZ
Objęcie wszystkich mieszkańców i innych wytwórców odpadów powszechną opłatą Opracowanie szczegółowego planu dojścia do opłaty powszechnej w drodze referendum lub w drodze ustawowego obowiązku Zespół Koordynujący przejęcie przez gminę władztwa nad odpadami Wydział Ochrony Środowiska wdrożenie systemu poprzez referendum lub z mocy prawa Zespół Roboczy
Zmniejszenie obciążenia środowiska ze strony odpadów budowlanych Wprowadzenie procedur kontroli i nadzoru nad odpadami w procesie odbioru obiektu budowlanego Uszczegółowienie zapisów decyzji lokalizacyjnych, decyzji środowiskowych i decyzji o pozwoleniu na budowę w zakresie gospodarowania odpadami Kontrole budów w trakcie ich trwania w zakresie m.in. dokumentowania gospodarki odpadami budowlanymi, w tym nadmiarowymi masami ziemnymi PINB Wydział Ochrony Środowiska Wydział Architektury i Urbanistyki PINB
Ograniczenie nielegalnego pozbywania się odpadów innych niż komunalne Zintensyfikowanie kontroli w przedsiębiorstwach i firmach Kontrola w małych firmach w zakresie utrzymania porządku i czystości oraz w zakresie dokumentowania obrotu odpadami Kontrola firm i przedsiębiorstw w zakresie sposobu postępowania z odpadami Dokumentowanie wyników kontroli w systemie GIS WIOŚ Straż Miejska Wydział Ochrony Środowiska WIOŚ Straż Miejska
Minimalizacja zagrożeń ze strony przeterminowanych odczynników chemicznych Zbieranie odczynników chemicznych z placówek oświatowych i ich przekazanie do utylizacji Zwiększenie nadzoru nad placówkami badawczymi, naukowymi i laboratoriami w zakresie postępowania z chemikaliami - kontrole Wydział Zarządzania Kryzysowego i Bezpieczeństwa WIOŚ Straż Miejska Wydział Ochrony Środowiska
Gminy stanęły przed koniecznością przejęcia władztwa nad odpadami komunalnymi zgodnie ze znowelizowaną ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach z dnia 01-07-2011 r. (Dz. U. z 2011 r. Nr 152, poz. 987). Najważniejszą zmianę, którą wprowadza nowelizacja i która była jej głównym celem, jest to, że to gmina będzie właścicielem odpadów komunalnych i że to ona będzie musiała zorganizować ich zagospodarowanie. Dotychczas na firmach spoczywał obowiązek zagospodarowanie odpadów zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Zasadniczą zmianą z punktu widzenia mieszkańców jest to, że nie będą zawierać indywidualnych umów na odbieranie odpadów komunalnych z firmami, lecz to gmina będzie musiała zorganizować system. Ponadto mieszkańcy za gospodarowanie odpadami komunalnymi będą wnosić na rzecz gminy opłatę.
W chwili obecnej na rynku lokalnym, ponad 20 firm posada zezwolenie na odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości położonych na terenie miasta Kielce. Nowelizacja ustawy znosi obowiązek uzyskania zezwolenia na odbieranie odpadów komunalnych natomiast nakazuje uzyskanie wpisu do rejestru działalności regulowanej dla prowadzących lub chcących prowadzić tego typu działalność.
Zmiana ustawy o odpadach znosi obowiązek tworzenia gminnych i powiatowych planów gospodarki odpadami. Po okresie przejściowym, który ma zapewnić możliwość zorganizowania systemu będą funkcjonować dwa plany, a mianowicie: Krajowy Wojewódzki.
Obecnie obowiązujący Wojewódzki winien być uaktualniony - będzie między innymi wskazywał instalacje do zagospodarowywania odpadów komunalnych dla danych rejonów w województwie. Rady Gmin zostały zobowiązane do znowelizowania Regulaminu utrzymania czystości i porządku, a ponadto do podjęcie szeregu uchwał związanych z nowym systemem.
W trakcie prac organów ustawodawczych nad nowelizacją ustawy w naszej gminie dokonano analiza rozmieszczenia 21 024 adresów umów na odbiór odpadów komunalnych, co stanowi ok. 96,4 % całości zgromadzonych danych o tego typu umowach. Pozwoliło to określić stan objęcia mieszkańców zorganizowanym systemem zbiórki odpadów komunalnych. Po przeprowadzeniu powyższej analizy zauważono, iż umowy zawarte w przeszłości w żaden sposób nie są aktualizowane lub są zawierane na tzw. zwyczajowe nazwy, które nie mają odzwierciedlenia na aktualnych mapach adresowych. W związku z tym spośród, ponad 21 tys. umów nie udało się zgeokodować 785 tj. 3,6 %.
Ilość umów na wywóz nieczystości 96% Ilość umów przypisanych do adresu Ilość umów nie przypisanych do adresu 4%
Patrząc na nowelizację ustawy, jej nie zawsze jednoznaczne zapisy oraz system gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce, który nie należy do wzorcowych, przed gminami stanęło dość trudne zadanie do zrealizowania.