ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym

Podobne dokumenty
Kodeks spółek handlowych. Stan prawny na 21 sierpnia 2018 r.

Kodeks postępowania administracyjnego. Stan prawny na 9 sierpnia 2018 r.

USTAWA O SYSTEMIE INFORMACJI W OCHRONIE ZDROWIA

Minimalna stawka godzinowa dla umowy zlecenia

WZORY PISM PISMA W SPRAWACH INTERPRETACJI PRAWA PODATKOWEGO WYJAŚNIENIA, POSTĘPOWANIE, ORZECZNICTWO REDAKCJA NAUKOWA JACEK BROLIK

KOMENTARZ. Rozporządzenie w sprawie dokonywania i rozpatrywania zgłoszeń znaków towarowych. Marta Lampart. Zamów książkę w księgarni internetowej

ustawa o podatku od sprzedaży detalicznej

PRAWO O NOTARIACIE KODEKS ETYKI ZAWODOWEJ NOTARIUSZA KSIĘGI WIECZYSTE POSTĘPOWANIE WIECZYSTOKSIĘGOWE

W SERII ABC PRAKTYKI PRAWA OŚWIATOWEGO UKAZAŁY SIĘ:

PRAWO KARNE SKARBOWE. Magdalena Błaszczyk Monika Zbrojewska. Zamów książkę w księgarni internetowej

KPW Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia

Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych

Ustawa o rachunkowości. Stan prawny na 24 sierpnia 2018 r.

Kodeks spółek handlowych. ze schematami. Łukasz Zamojski SCHEMATY. 2018ŕ2019. rok akademicki

SPRAWOZDANIA PODATKOWE

PRAWO SPÓŁDZIELCZE USTAWA O SPÓŁDZIELNIACH MIESZKANIOWYCH

Pomoc osobom uprawnionym do alimentów zmiany w ustawie

Prawo pracy w podmiotach leczniczych

KODEKS POSTĘPOWANIA CYWILNEGO POSTĘPOWANIE ZABEZPIECZAJĄCE

Wydatkowanie i rozliczanie środków unijnych w zamówieniach publicznych. Praktyczny komentarz Pytania i odpowiedzi Tekst ustawy

Zamów książkę w księgarni internetowej

centralizacja rozliczeń vat w samorządach

kodeks spółek handlowych

W SERII UKAZAŁY SIĘ: O 2. J G VAT T B VAT. P K Z K. W A G, A S, A C D D S G,, E Ś O M J, S K

KRO. Stan prawny na 10 sierpnia 2018 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Prawo o aktach stanu cywilnego

Ustawa o elektronicznych instrumentach płatniczych

E-PORADNIK ŚWIADCZENIA NA RZECZ PRACOWNIKÓW

Dokumentacja pracownicza 2019

Zatrudnienie i ochrona trwałości stosunku pracy nauczyciela akademickiego

Ustawa o rachunkowości

redakcja naukowa Bartosz Rakoczy

PRAWO ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH

KOMENTARZ. Prawo celne. Wiktor Poniewierka WYDANIE 1. Stan prawny na 1 listopada 2014 roku. Zamów książkę w księgarni internetowej

Post powanie administracyjne, sàdowoadministracyjne i egzekucyjne w administracji

Interpretacje przepisów prawa podatkowego w praktyce i orzecznictwie

Finanse publiczne. Stan prawny na 23 sierpnia 2018 r.

Komentarz. Włodzimierz Dzierżanowski Jarosław Jerzykowski Małgorzata Stachowiak 7. WYDANIE KOMENTARZE

korzystanie z zasobów osób trzecich w zamówieniach publicznych Katarzyna Eger

ustawa o akredytacji w ochronie zdrowia

Prawo Spółdzielcze Ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych

Odpowiedzialność za długi spadkowe

Jerzy Dydenko, Tomasz Telega 12. WYDANIE KOMENTARZE PROBLEMOWE

ustawa o gospodarce komunalnej

Komentarz. Irena Skubiszak-Kalinowska, Ewa Wiktorowska KOMENTARZE PRAKTYCZNE

USTAWA O KRAJOWYM REJESTRZE SĄDOWYM

Nadzór pedagogiczny w szkole i przedszkolu

Ordynacja podatkowa. Stan prawny na 29 stycznia 2019 r.

Adam Bartosiewicz Marek Jurek Artur Kowalski Radosław Kowalski Tomasz Krywan Sławomir Liżewski Łukasz Matusiakiewicz

ustawa o dostępie do informacji publicznej

postępowanie karne po nowelizacji z dnia 11 marca 2016 roku

PROCES INWESTYCJI BUDOWLANYCH

Opłaty za pobyt w domu pomocy społecznej

Odpowiedzialność biegłego rewidenta

PRAWO PODATKOWE KAZUSY Z ROZWIĄZANIAMI. redakcja naukowa Wojciech Gonet. Zamów książkę w księgarni internetowej

Kodeks wyborczy. Stan prawny na 8 sierpnia 2018 r.

Komentarz do art k.p.c.

AUTORZY. Stanisław Bułajewski (S.B.) Część II rozdziały: 2, 6, 7 Część III wybór tez i orzeczeń

zatrudnianie pracowników tymczasowych

KOMENTARZ. Prawo o ustroju sądów administracyjnych. Ewa Plesnarowcz-Durska. Stan prawny na 2 stycznia 2014 roku

Funkcjonowanie apteki

E-PORADNIK REFAKTUROWANIE USŁUG

TAJEMNICE ZAWODOWE I OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH W INSTYTUCJACH FINANSOWYCH

Ustawa o ewidencji ludności Komentarz

Ustawa o świadku koronnym

PRAWO WYKROCZEŃ MINIREPETYTORIUM ANNA ZIENTARA. Zamów książkę w księgarni internetowej

KOMENTARZ. Ustawa o odpowiedzialności podmiotów zbiorowych za czyny zabronione pod groźbą kary. Dorota Habrat WYDANIE 1

Spis treści. Właściwość wojewódzkich sądów administracyjnych Właściwość Naczelnego Sądu Administracyjnego... 76

Agata Zając. Kazusy APLIKACJE PRAWNICZE 3. WYDANIE

USTAWA O STOPNIACH NAUKOWYCH I TYTULE NAUKOWYM

Kodeks spółek handlowych. Stan prawny na 15 sierpnia 2019 r.

KOMENTARZ. Ustawa o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków. Beata Brynczak Karolina Ubysz

Komentarz. Tomasz Bąkowski KOMENTARZE PRAKTYCZNE 12. WYDANIE

prawo o adwokaturze Komentarz redakcja naukowa Piotr Kruszyński Katarzyna Ceglarska-Piłat Jacek Trela, Monika Zbrojewska

ROZWIĄZANIE UMOWY O PRACĘ PRAWA PRACOWNIKA I OBOWIĄZKI PRACODAWCY


Jerzy Dydenko, Tomasz Telega 12. WYDANIE KOMENTARZE PROBLEMOWE

Zamów książkę w księgarni internetowej

Ustawa o rachunkowości. Stan prawny na 22 lipca 2019 r.

Wynagrodzenia pracowników samorządowych

Wynagrodzenia pracowników samorządowych

KOMENTARZE BECKA. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

Biegli rewidenci projekt nowych regulacji. Wpisany przez Krzysztof Maksymiuk

UCHWAŁA NR 1553/33/2017 KRAJOWEJ RADY BIEGŁYCH REWIDENTÓW. z dnia 21 listopada 2017 r.

Nowe Prawo wodne. Omówienie Pytania i odpowiedzi Tekst ustawy Stan prawny na 1 stycznia 2018 roku

OchrOna danych OsObOwych w postępowaniach sądowych i przed organami administracji publicznej

rodo ochrona danych osobowych w stosunkach pracy Edyta Jagiełło-Jaroszewska, Daria Jarmużek Paulina Zawadzka-Filipczyk

Ustawa o opakowaniach I odpadach opakowaniowych

zastaw rejestrowy i rejestr zastawów

E-PORADNIK STOSOWANIE KAS REJESTRUJĄCYCH OD 1 KWIETNIA 2013 R.

powszechne a szczególne prawo pracy

Praktyczne omówienie regulacji z orzecznictwem

USTAWA O GOSPODARCE NIERUCHOMOŚCIAMI

Druk Fabryka Druku Sp. z o.o. ul. Zgrupowania AK Kampinos 6, Warszawa

Druk Fabryka Druku Sp. z o.o. ul. Zgrupowania AK Kampinos 6, Warszawa

e-kontrola podatkowa i jednolity plik kontrolny

Komentarz. redakcja naukowa Jerzy Baehr, Piotr Lissoń Jakub Pokrzywniak, Maciej Szambelańczyk

KOMENTARZ. Ustawa o regionalnych izbach obrachunkowych. Dariusz Laszczyk WYDANIE 1. Stan prawny na 20 lutego 2014 roku

TRZYNASTKI PO WYROKU TK

Prawo zatrudnienia. Małgorzata Gersdorf. Wydanie 1

Zbigniew Hołda, Joanna Hołda Jerzy Migdał, Beata Żórawska

Transkrypt:

ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym Komentarz redakcja naukowa Krzysztof Ślebzak, Małgorzata Ślebzak Krzysztof Ślebzak, Małgorzata Ślebzak Dominik Wajda, Maciej Jakub Zieliński KOMENTARZE

ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym Komentarz redakcja naukowa Krzysztof Ślebzak, Małgorzata Ślebzak Krzysztof Ślebzak, Małgorzata Ślebzak Dominik Wajda, Maciej Jakub Zieliński Zamów książkę w księgarni internetowej KOMENTARZE WARSZAWA 2018

Stan prawny na 1 maja 2018 r. Wydawca Grzegorz Jarecki Redaktor prowadzący Kinga Zając Opracowanie redakcyjne JustLuk Łamanie Wolters Kluwer Polska Poszczególne części komentarza napisali: Krzysztof Ślebzak art. 1 2, 88 104, 106 138, 264 276, 283 285, 287 291, 296 302 Małgorzata Ślebzak art. 4 20, 22 26, 28 45, 68 87 Dominik Wajda art. 3, 46 67, 195 215, 282, 286, 292 295 Maciej Jakub Zielinski art. 21, 27, 105, 139 194, 216 263, 277 281 Ta książka jest wspólnym dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, byś przestrzegał przysługujących im praw. Książkę możesz udostępnić osobom bliskim lub osobiście znanym, ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie zaznacz, czyje to dzieło. A jeśli musisz skopiować część, rób to jedynie na użytek osobisty. SZANUJMY PRAWO I WŁASNOŚĆ Więcej na www.legalnakultura.pl POLSKA IZBA KSIĄŻKI Copyright by Wolters Kluwer Polska Sp. z o.o., 2018 ISBN 978-83-8124-601-9 Dział Praw Autorskich 01-208 Warszawa, ul. Przyokopowa 33 tel. 22 535 82 19 e-mail: ksiazki@wolterskluwer.pl www.wolterskluwer.pl księgarnia internetowa www.profinfo.pl

SPIS TREŚCI Wykaz skrótów... 7 Przedmowa... 13 USTAWA z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym... 15 Rozdział 1. Przepisy ogólne... 17 Rozdział 2. Uzyskiwanie uprawnień i wykonywanie zawodu biegłego rewidenta... 58 Rozdział 3. Samorząd zawodowy biegłych rewidentów... 148 Rozdział 4. Firmy audytorskie... 209 Rozdział 5. Organizacja firmy audytorskiej... 289 Rozdział 6. Zasady przeprowadzania badań oraz świadczenia usług na rzecz badanej jednostki... 305 Rozdział 7. Nadzór publiczny... 387 Rozdział 8. Komitet audytu i szczególne warunki przeprowadzania badań ustawowych w jednostkach zainteresowania publicznego... 492 Rozdział 9. Odpowiedzialność dyscyplinarna biegłych rewidentów... 556 Oddział 1. Postępowanie dyscyplinarne... 556 5

Spis treści Oddział 2. Postępowanie w sprawach przewinień dyscyplinarnych popełnionych w związku z badaniem ustawowym jednostki zainteresowania publicznego... 701 Rozdział 10. Odpowiedzialność firm audytorskich, jednostek zainteresowania publicznego oraz osób trzecich... 724 Rozdział 11. Zawiadamianie organu nadzoru publicznego lub samorządu zawodowego biegłych rewidentów o podejrzeniu naruszenia przepisów ustawy lub rozporządzenia nr 537/2014... 787 Rozdział 12. Współpraca z właściwymi organami nadzoru publicznego z państw Unii Europejskiej, KEONA, europejskimi urzędami nadzoru oraz właściwymi organami nadzoru publicznego z państw trzecich... 792 Rozdział 13. Zmiany w przepisach... 824 Rozdział 14. Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe... 858 Literatura... 895 Wykaz najważniejszych uchwał KRBR... 903 6

Akty prawne dyrektywa 2006/43/WE WYKAZ SKRÓTÓW dyrektywa 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17.05.2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniająca dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylająca dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz.Urz. UE L 157, s. 87) k.c. ustawa z 23.04.1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. z 2017 r. poz. 459 ze zm.) k.k. ustawa z 6.06.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. z 2017 r. poz. 2204 ze zm.) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z 2.04.1997 r. (Dz.U. poz. 483 ze zm.) k.p. ustawa z 26.06.1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2018 r. poz. 108 ze zm.) k.p.a. ustawa z 14.06.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1257 ze zm.) k.p.c. ustawa z 17.11.1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2018 r. poz. 155 ze zm.) 7

Wykaz skrótów k.p.k. ustawa z 6.06.1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. z 2017 r. poz. 1904 ze zm.) k.s.h. ustawa z 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1577 ze zm.) k.w. ustawa z 20.05.1971 r. Kodeks wykroczeń (Dz.U. z 2015 r. poz. 1094 ze zm.) o.p. ustawa z 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2017 r. poz. 201 ze zm.) p.p.s.a. ustawa z 30.08.2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 1369 ze zm.) pr. adw. ustawa z 26.05.1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz.U. z 2017 r. poz. 2368 ze zm.) pr. not. ustawa z 14.02.1991 r. Prawo o notariacie (Dz.U. z 2017 r. poz. 2291 ze zm.) pr. przeds. ustawa z 6.03.2018 r. Prawo przedsiębiorców (Dz.U. poz. 646) p.s. ustawa z 16.09.1982 r. Prawo spółdzielcze (Dz.U. z 2017 r. poz. 1560 ze zm.) p.s.w. ustawa z 27.07.2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz.U. z 2017 r. 2183 ze zm.) rozporządzenie nr 537/2014 rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z 16.04.2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylające decyzję Komisji 2005/909/WE (Dz.Urz. UE L 158, s. 77) u.b.r. ustawa z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym (Dz.U. z 2017 r. poz. 1089 ze zm.) u.b.r.2009 ustawa z 7.05.2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań finansowych oraz nad 8

Wykaz skrótów zorze publicznym (Dz.U. z 2016 r. poz. 1000 ze zm.) u.f.p. ustawa z 27.08.2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. z 2017 r. poz. 2077 ze zm.) u.i.l. ustawa z 2.12.2009 r. o izbach lekarskich (Dz.U. z 2018 r. poz. 168) u.n.r.f. ustawa z 21.07.2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz.U. z 2018 r. poz. 621 ze zm.) u.o.i.f. ustawa z 29.07.2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz.U. z 2017 r. poz. 1768 ze zm.) u.p. ustawa z 11.07.2014 r. o petycjach (Dz.U. z 2017 r. poz. 1123 ze zm.) u.p.e.a. ustawa z 17.06.1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz.U. z 2017 r. poz. 1201 ze zm.) u.r. ustawa z 29.09.1994 r. o rachunkowości (Dz.U. z 2018 r. poz. 395 ze zm.) u.r.p. ustawa z 6.07.1982 r. o radcach prawnych (Dz.U. z 2017 r. poz. 1870 ze zm.) u.s.d.g. ustawa z 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2017 r. poz. 2168 ze zm.) Publikatory i czasopisma CzPKiNP Czasopismo Prawa Karnego i Nauk Penalnych KSP Krakowskie Studia Prawnicze ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego OSNAPiUS Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Cywilna OSNK Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna OSNKW Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Karna i Wojskowa 9

Wykaz skrótów OSNP Orzecznictwo Sądu Najwyższego. Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych OSNwSK Orzecznictwo Sądu Najwyższego w Sprawach Karnych OSP Orzecznictwo Sądów Polskich OTK Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego OTK-A Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Seria A OTK-B Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Seria B PiP Państwo i Prawo PPK Przegląd Prawa Karnego Prok. i Pr. Prokuratura i Prawo PS Przegląd Sądowy RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny St. Praw. Studia Prawnicze ZNUJ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego ZNUŁ Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego ZNUMK Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Inne EOG Europejski Obszar Gospodarczy GUS Główny Urząd Statystyczny JZP jednostka (jednostki) zainteresowania publicznego KKN Krajowa Komisja Nadzoru KRBR Krajowa Rada Biegłych Rewidentów KSRF Krajowe Standardy Rewizji Finansowej MF Minister Finansów MSB Międzynarodowe Standardy Badania n. następny/e NSA Naczelny Sąd Administracyjny 10

Wykaz skrótów PIBR Polska Izba Biegłych Rewidentów r. rok SA sąd apelacyjny SN Sąd Najwyższy TK Trybunał Konstytucyjny ust. ustęp UE Unia Europejska WSA wojewódzki sąd administracyjny zd. zdanie 11

PRZEDMOWA Ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym powstała w wyniku wdrożenia do polskiego porządku prawnego dyrektywy 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17.05.2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylającej dyrektywę Rady 84/253/EWG. Jednocześnie zawiera ona szereg przepisów wykonawczych do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady nr 537/2014 w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego. Dokonuje również poszerzenia zakresu dotychczasowej regulacji, istotnie zmieniając przepisy ustawy o rachunkowości oraz innych ustaw. W niniejszym komentarzu podjęto próbę przedstawienia omawianych zagadnień z perspektywy zarówno prawa Unii Europejskiej, jak i prawa krajowego. W niezbędnym zakresie uwzględniono również wewnętrzne regulacje, wynikające z aktów stanowionych przez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów. Dzięki temu poszczególne kwestie prezentowane są z bardzo szerokiej perspektywy normatywnej. Przyjęcie takiego założenia wywoływało jednocześnie szereg trudności związanych z wykładnią poszczególnych regulacji, co wynika zarówno z niedoskonałej jakości stanowionego prawa, jak i z faktu, że akurat dla działalności biegłych rewidentów i firm audytorskich bardzo istotne znaczenie mają regulacje wewnętrzne, w tym zwłaszcza uchwały Krajowej Rady Biegłych Rewi 13

Przedmowa dentów. Ich drobiazgowy i szczegółowy charakter, jak również stosowana w nich terminologia, często odrębna zarówno od ustawowej, jak i unijnej, powoduje, że unormowania te zaczynają całkowicie samodzielnie determinować prawa i obowiązki biegłych rewidentów oraz firm audytorskich. To samo spostrzeżenie można również odnieść do prawa Unii Europejskiej dotyczącego komentowanej dziedziny, którego implementacja i stosowanie w polskim porządku prawnym stanowi wyzwanie zarówno dla prawodawcy, jak i osób, które w praktyce stosują przedmiotowe regulacje. Komentowana tematyka ze względu na stan normatywny należy zatem do bardzo skomplikowanych i złożonych. Rozstrzyganiu omawianych kwestii spornych towarzyszyło wiele wątpliwości, których jednoznaczne rozwianie często nie było możliwe. Z tego powodu kontrowersyjne zagadnienia prezentowano w taki sposób, aby nie zamykać dalszej dyskusji, a wręcz przeciwnie zachęcać do podejmowania polemiki. Jednocześnie stwierdzić trzeba, że niniejszy komentarz nie wyczerpuje bogatej problematyki, która została uregulowana w analizowanych aktach prawnych. Skłania więc do dalszej dyskusji oraz publikowania opracowań, które powinny się przyczynić do rozwiązania pojawiających się problemów związanych z wykładnią i stosowaniem ustawy o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym. Nie tylko wpłynie to pozytywnie na jakość wykonywania zawodu przez biegłych rewidentów, lecz także przyczyni się do wszechstronnego wyjaśnienia statusu tych osób, firm audytorskich oraz zasad sprawowania nadzoru publicznego zarówno przez Komisję Nadzoru Audytowego oraz Komisję Nadzoru Finansowego, jak i samorząd zawodowy Polską Izbę Biegłych Rewidentów. Małgorzata Ślebzak Krzysztof Ślebzak 14

USTAWA z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym 1 (Dz.U. poz. 1089; zm.: Dz.U. z 2018 r. poz. 398) 1 Niniejsza ustawa: 1) w zakresie swojej regulacji wdraża dyrektywę 2006/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 17.05.2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniającą dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG oraz uchylającą dyrektywę Rady 84/253/EWG (Dz.Urz. UE L 157 z 2006 r., s. 87, Dz.Urz. UE L 81 z 2008 r., s. 53, Dz.Urz. UE L 182 z 2013 r., s. 19, Dz.Urz. UE L 158 z 2014 r., s. 196 oraz Dz.Urz. UE L 24 z 2016 r., s. 14/1); 2) w zakresie swojej regulacji uzupełnia wdrożenie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych, skonsolidowanych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniającej dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylającej dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.Urz. UE L 182 z 2013 r., s. 19, Dz.Urz. UE L 330 z 2014 r., s. 1 oraz Dz.Urz. UE L 334 z 2014 r., s. 86); 3) służy stosowaniu rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 537/2014 z 16.04.2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań 15

USTAWA z 11.05.2017 r. o biegłych rewidentach, firmach audytorskich... sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylającego decyzję Komisji 2005/909/WE (Dz.Urz. UE L 158 z 2014 r., s. 77 oraz Dz.Urz. UE L 170 z 2014 r., s. 66). 16

ROZDZIAŁ 1 Przepisy ogólne Art. 1. Ustawa określa zasady: 1) uzyskiwania uprawnień do wykonywania zawodu biegłego rewidenta i wykonywania tego zawodu; 2) organizacji samorządu zawodowego biegłych rewidentów; 3) działalności firm audytorskich, w tym ich organizacji, oraz odpowiedzialności za naruszenie przepisów prawa; 4) sprawowania nadzoru publicznego nad biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi, samorządem zawodowym biegłych rewidentów oraz jednostkami zainteresowania publicznego; 5) wykonywania czynności rewizji finansowej, w tym w jednostkach zainteresowania publicznego; 6) tworzenia i działania komitetów audytu w jednostkach zainteresowania publicznego; 7) odpowiedzialności dyscyplinarnej biegłych rewidentów; 8) współpracy międzynarodowej organu nadzoru publicznego, w szczególności z innymi organami nadzoru publicznego z państw Unii Europejskiej i państw trzecich. Krzysztof Ślebzak 17

Art. 1 Rozdział 1. Przepisy ogólne 1. Cel ustawy Ustawa o biegłych rewidentach, firmach audytorskich oraz nadzorze publicznym ma na celu transpozycję do krajowego porządku prawnego postanowień nowych przepisów prawa UE z zakresu audytu obejmujących: 1) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/56/UE z 16.04.2014 r. zmieniającą dyrektywę 2006/43/WE w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych (Dz.Urz. UE L 158, s. 196); 2) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE z 17.05.2006 r. w sprawie ustawowych badań rocznych sprawozdań finansowych i skonsolidowanych sprawozdań finansowych, zmieniającą dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.Urz. UE L 157, s. 87); 3) dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/34/UE z 26.06.2013 r. w sprawie rocznych sprawozdań finansowych i powiązanych sprawozdań niektórych rodzajów jednostek, zmieniającą dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2006/43/WE oraz uchylającą dyrektywy Rady 78/660/EWG i 83/349/EWG (Dz.Urz. UE L 182, s. 19). Jednocześnie wprowadza się szereg rozwiązań, które ułatwiają wykonywanie w polskim porządku prawnym rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady UE nr 537/2014 z 16.04.2014 r. w sprawie szczegółowych wymogów dotyczących ustawowych badań sprawozdań finansowych jednostek interesu publicznego, uchylającego decyzję Komisji 2005/909/WE (Dz.Urz. UE L 158, s. 77, wraz ze sprostowaniem w Dz.Urz. UE L 170, s. 66). Mimo że regulacje rozporządzenia stosuje się wprost, tj. bez konieczności implementacji, konieczne było jednak uwzględnienie wymogów wynikających z przedmiotowego aktu prawnego w zakresie wykonywania zawodu biegłego rewidenta, badania sprawozdań finansowych, nadzoru publicznego czy odpowiedzialności. 18 Krzysztof Ślebzak

Rozdział 1. Przepisy ogólne Art. 1 O ile powołane wyżej dyrektywy normują w sposób ramowy podstawowe zasady funkcjonowania firm audytorskich oraz biegłych rewidentów, o tyle w rozporządzeniu nr 537/2014 zawarto dodatkowe wymogi dla firm audytorskich (biegłych rewidentów) badających jednostki interesu publicznego. Państwa członkowskie były zobowiązane do implementacji przedmiotowych aktów prawnych do 17.06.2016 r. Zgodnie z uzasadnieniem projektu komentowanej ustawy (VIII kadencja, druk sejm. nr 1092) przyjęte przepisy mają na celu: 1) wzmocnienie niezależności i obiektywizmu biegłych rewidentów i firm audytorskich przez znaczne ograniczanie i eliminowanie konfliktu interesów występujących między biegłymi rewidentami i firmami audytorskimi a jednostkami badanymi, w szczególności badanymi JZP (np. obowiązkowa rotacja firmy audytorskiej dla badań ustawowych JZP, ograniczenia w świadczeniu usług innych niż badanie na rzecz badanej JZP, limity wynagrodzenia za usługi dozwolone inne niż badanie oraz limity całkowitego wynagrodzenia uzyskiwanego od jednego klienta będącego JZP), 2) poprawę jakości badań ustawowych przez lepszą jakość raportowania z badania na rzecz różnych adresatów/podmiotów (jednostek badanych, komitetu audytu, rady nadzorczej, organu nadzoru finansowego i audytowego), regularny dialog między firmami audytorskimi a organami nadzorującymi instytucje kredytowe i zakłady ubezpieczeń, dodatkową kontrolę jakości wykonania zlecenia badania JZP przed wydaniem ostatecznego sprawozdania z badania JZP, uszczegółowienie zasad wewnętrznej organizacji firmy audytorskiej, wzmocnienie roli i zadań komitetu audytu w procesie wyboru firmy audytorskiej oraz 3) wzmocnienie nadzoru publicznego przez mniejsze uzależnienie od środowiska biegłych rewidentów (brak praktyków w organie nadzoru, bezpośrednia realizacja kontroli, dochodzeń i nakładanie kar w przypadku badań ustawowych JZP przez organ nadzoru publicznego), zwiększenie jego uprawnień nadzorczych i dochodzeniowych, jak również w zakresie nakładania kar i sankcji (poszerzenie katalogu osób karanych za naruszenie przepisów dyrektywy i roz Krzysztof Ślebzak 19

Krzysztof Ślebzak profesor doktor habilitowany nauk prawnych, profesor zwyczajny Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, LL.M. (Uniwersytet Viadrina we Frankfurcie nad Odrą), kierownik Katedry Prawa Pracy i Prawa Socjalnego na Wydziale Prawa i Administracji UAM; zatrudniony w Sądzie Najwyższym (od 2004 r.); w latach 2006 2015 dyrektor Biura Studiów i Analiz SN; wykładowca w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury; wybrany przez Sejm VII kadencji na stanowisko sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Małgorzata Ślebzak biegły rewident (od 2006 r.), właściciel firmy Audytorskiej Professional Auditing Services, biegły sądowy z dziedziny rachunkowości i finansów przy Sądzie Okręgowym w Poznaniu, lustrator spółdzielni, wizytator w KKN, członek Komisji opiniowania aktów prawnych przy KRBR (od 2015 r.), członek Komisji Statutowej przy KRBR (w 2018 r.). Dominik Wajda doktor nauk prawnych; zatrudniony w Sądzie Najwyższym (od 2005 r.), początkowo na stanowisku asystenta sędziego w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, a następnie jako członek Biura Studiów i Analiz; radca prawny; wykładowca prowadzący szkolenia dla aplikantów radcowskich Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie; autor publikacji z zakresu prawa pracy, ubezpieczeń społecznych, prawa ustrojowego i postępowania cywilnego. Maciej Jakub Zieliński doktor nauk prawnych, adiunkt w Katedrze Prawa Pracy i Prawa Socjalnego Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu; członek Biura Studiów i Analiz Sądu Najwyższego (od 2016 r.); wcześniej radca prawny Okręgowej Izby Radców Prawnych w Poznaniu; wykładowca w Krajowej Szkole Sądownictwa i Prokuratury. Niniejszy komentarz jest pierwszym na rynku opracowaniem, w którym podjęto próbę przedstawienia zagadnień regulowanych w ustawie zarówno z perspektywy prawa Unii Europejskiej, jak i prawa krajowego. W niezbędnym zakresie uwzględniono również wewnętrzne regulacje wynikające z aktów stanowionych przez organy Polskiej Izby Biegłych Rewidentów. W publikacji szczególną uwagę zwrócono na nowe kwestie, w tym zwłaszcza: zasady przeprowadzania badania sprawozdań finansowych, zlecenie czynności podwykonawstwa, organizację firmy audytorskiej, sprawozdania z badania, badanie jednostek zainteresowania publicznego, odpowiedzialność dyscyplinarną biegłych rewidentów, kary nakładane na biegłych rewidentów i firmy audytorskie. ZAMÓWIENIA: INFOLINIA 801 04 45 45, FAX 22 535 80 01 ZAMOWIENIA@WOLTERSKLUWER.PL WWW.PROFINFO.PL CENA 220 ZŁ (W TYM 5% VAT)