Kontrola agencji UE w skrócie

Podobne dokumenty
Sprawozdania wszystkich 41 agencji UE, z wyjątkiem jednej, nie budzą zastrzeżeń stwierdzili kontrolerzy

Geneza, cel i zadania Europejska Agencja ds. leków (EMA) Geneza i struktura organizacyjna

Geneza i struktura organizacyjna Cel i zadania Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii (EMCDDA)...

Sprawozdanie roczne dotyczące agencji UE za rok budżetowy 2017

TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY

Sprawozdanie roczne dotyczące agencji UE za rok budżetowy 2018

Podsumowanie wyników kontroli agencji i innych organów Unii Europejskiej

Podsumowanie wyników kontroli agencji i innych organów Unii Europejskiej. przeprowadzonych przez Trybunał za 2014 r.

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/20)

INFORMACJA NA TEMAT STANU ZATRUDNIENIA POLSKICH OBYWATELI

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/28)

TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Urzędu

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/35)

(Tekst mający znaczenie dla EOG) (2017/C 162/05)

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/27)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Urzędu

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Agencji

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/09)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Agencji

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu Policji za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Urzędu (2016/C 449/37)

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/32)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Agencji Kolejowej Unii Europejskiej za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Agencji (2017/C 417/26)

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/23)

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/20)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Agencji ds. Współpracy Organów Regulacji Energetyki za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Agencji

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Centrum

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/35)

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/19)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu Policji za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Urzędu (2017/C 417/36)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Urzędu

wraz z odpowiedziami Agencji

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/23)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Agencji Praw Podstawowych Unii Europejskiej za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Agencji

wraz z odpowiedziami Agencji

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Agencji Wykonawczej ds. Innowacyjności i Sieci za rok budżetowy 2015, wraz z odpowiedziami Agencji

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/11)

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/07)

PROJEKT SPRAWOZDANIA

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Morskiego za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Agencji

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/29)

TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY

14635/16 ADD 1 jp/dh/dk 1 DG G 2A

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedziami Urzędu

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/25)

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 366/117

TEKSTY PRZYJĘTE Wydanie tymczasowe. Absolutorium za rok 2017: Agencja Europejskiego GNSS (GSA)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Chemikaliów za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedziami Agencji (2016/C 449/15)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Wspólnotowego Urzędu Ochrony Odmian Roślin za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Urzędu

RADA UNII EUROPEJSKIEJ. Bruksela, 1 lutego 2013 r. (07.02) (OR. en) 5753/13 ADD 1 FIN 45 PE-L 5

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Kolejowej za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Agencji (2016/C 449/28)

Sprawozdanie dotyczące sprawozdania finansowego Agencji Wykonawczej ds. Małych i Średnich Przedsiębiorstw za rok budżetowy 2016

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/11)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Leków za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Agencji (2016/C 449/22)

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/14)

Sprawozdanie dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Fundacji Kształcenia za rok budżetowy wraz z odpowiedziami Fundacji

TABELA I: FLOTY RYBACKIE PAŃSTW CZŁONKOWSKICH (UE-28) W 2014 R.

Sprawozdanie dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych za rok budżetowy 2015

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/34)

INFORMACJA NA TEMAT STANU ZATRUDNIENIA POLSKICH OBYWATELI

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/36)

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/14)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Chemikaliów za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Agencji (2017/C 417/15)

PL Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 292/19

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu Nadzoru Bankowego za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Urzędu

wraz z odpowiedziami Agencji

ZAŁĄCZNIKI. wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady. w sprawie europejskiej inicjatywy obywatelskiej. {SWD(2017) 294 final}

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Agencji Europejskiego GNSS za rok budżetowy 2016, wraz z odpowiedzią Agencji (2017/C 417/39)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Kolegium Policyjnego za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Kolegium (2016/C 449/06)

TEKSTY PRZYJĘTE Wydanie tymczasowe. Absolutorium za rok 2017: Europejska Agencja Środowiska (EEA)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Centrum

SPRAWOZDANIE (2016/C 449/03)

TEKSTY PRZYJĘTE. Absolutorium z wykonania budżetu za rok 2013: Europejski Instytut Innowacji i Technologii (EIT)

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego za rok budżetowy 2016 wraz z odpowiedzią Agencji

TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY

WSPÓLNA POLITYKA ROLNA W LICZBACH

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/06)

wraz z odpowiedziami Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji, Rady i Komisji

PROJEKT SPRAWOZDANIA

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 7 października 2016 r. (OR. en)

PROJEKT BUDŻETU KORYGUJĄCEGO NR 6 DO BUDŻETU OGÓLNEGO NA 2014 R. OGÓLNE ZESTAWIENIE DOCHODÓW

L 90/106 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

TRYBUNAŁ OBRACHUNKOWY

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE)

uwzględniając ostateczne roczne sprawozdania finansowe Europejskiej Agencji ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji za rok budżetowy 2010,

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 366/63

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 29 czerwca 2017 r. (OR. en) Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Sekretarz Generalny Rady Unii Europejskiej

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE)

(4) Belgia, Niemcy, Francja, Chorwacja, Litwa i Rumunia podjęły decyzję o zastosowaniu art. 11 ust. 3 rozporządzenia

(Akty o charakterze nieustawodawczym) ROZPORZĄDZENIA

SPRAWOZDANIE (2017/C 417/25)

SPRAWOZDANIE dotyczące sprawozdania finansowego Urzędu Harmonizacji Rynku Wewnętrznego za rok budżetowy 2008, wraz z odpowiedziami Urzędu

uwzględniając ostateczne roczne sprawozdanie finansowe Europejskiej Fundacji Kształcenia za rok budżetowy 2010,

Sprawozdanie dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiej Agencji Bezpieczeństwa Lotniczego za rok budżetowy wraz z odpowiedziami Agencji

SPRAWOZDANIE. dotyczące sprawozdania finansowego Europejskiego Urzędu Wsparcia w dziedzinie Azylu za rok budżetowy 2015 wraz z odpowiedzią Urzędu

L 185/62 Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej

Rada Unii Europejskiej Bruksela, 20 października 2015 r. (OR. en)

Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej L 218/9

wraz z odpowiedziami Fundacji

Transkrypt:

EN PL 2017 Kontrola agencji UE w skrócie Wprowadzenie do sprawozdania rocznego dotyczącego agencji UE za rok 2017 opublikowanego przez Europejski Trybunał Obrachunkowy

2 SPIS TREŚCI Punkt Streszczenie 01-04 Zakres kontroli 05-15 Agencje zdecentralizowane przyczyniają się do zaspokojenia szczególnych potrzeb w różnych obszarach polityki 08 Agencje wykonawcze Komisji wdrażają programy unijne 09 Inne organy mają ściśle określone uprawnienia 10 Agencje są finansowane z różnych źródeł i w ramach różnych działów WRF 11-15 Ustalenia Trybunału 16-51 Opinie bez zastrzeżeń co do wiarygodności sprawozdań finansowych wszystkich agencji 16 Punkty zawierające objaśnienia uzupełniające mają zasadnicze znaczenie dla zrozumienia sprawozdań finansowych 17-22 Opinie bez zastrzeżeń na temat legalności i prawidłowości dochodów leżących u podstaw rozliczeń agencji 23 Opinie bez zastrzeżeń co do legalności i prawidłowości płatności leżących u podstaw rozliczeń wszystkich agencji z wyjątkiem EASO 24-25

3 W punktach przedstawiających inne kwestie poruszono zagadnienia o szczególnym znaczeniu 26-31 W swoich uwagach Trybunał proponuje wprowadzenie dalszych usprawnień 32-51 Odnotowano postępy w zakresie harmonizowania środowiska 33-35 informatycznego Zarządzanie usługami doradztwa informatycznego i projektami w EMA 36-37 i eu-lisa poprawia się Systematycznie powtarzające się przypadki nieprzestrzegania 38 przepisów dotyczących prowadzenia naboru i udzielania zamówień publicznych w EASO W zarządzaniu zamówieniami nadal występują niedociągnięcia 39 Większość agencji przeanalizowała skutki brexitu 40 Ogłoszenia o naborze mogłyby być publikowane na stronie EPSO 41 Mniejsza liczba uwag dotyczących legalności i prawidłowości płatności 42 W zarządzaniu budżetem odnotowano poprawę 43-44 Środowisko księgowe mogłoby zostać udoskonalone 45-47 Trybunał wykrył uchybienia w mechanizmach kontroli wewnętrznej 48 w niektórych agencjach Trybunał zgłasza przypadki podejrzenia nadużycia finansowego do 49 OLAF Trybunał przedstawia informacje na temat sprawozdań Służby Audytu 50 Wewnętrznego Komisji i sprawozdań z oceny zewnętrznej Agencje podejmują działania następcze w odpowiedzi na ustalenia 51 kontroli z poprzednich lat Wyniki kontroli przedstawione w innych sprawozdaniach dotyczących agencji opublikowanych przez Trybunał w 2017 r. 52-57 Opublikowany przez Trybunał przegląd punktowy w trybie pilnym dotyczący osiągnięcia celu zakładającego redukcję zatrudnienia o 5% 52 Sprawozdanie specjalne Trybunału na temat SRB 53-55 Specjalne sprawozdanie roczne Trybunału dotyczące zobowiązań warunkowych wynikających z wykonywania zadań przez SRB 56

4 Inne sprawozdania specjalne Trybunału, w których jest mowa o co najmniej jednej agencji 57 Wykaz akronimów odnoszących się do agencji i innych organów UE

5 Streszczenie 01 Europejski Trybunał Obrachunkowy jest zewnętrznym kontrolerem finansów UE. Działając w tym charakterze, pełni on funkcję niezależnego strażnika interesów finansowych obywateli Unii i przyczynia się do poprawy zarządzania finansami UE 1. 02 Niniejszy dokument stanowi streszczenie wyników kontroli za rok budżetowy 2017 przeprowadzonej w ramach uprawnień Trybunału w 41 agencjach i innych organach UE (dalej zwanych agencjami). Kompleksowy przegląd agencji ustanowionych przez Unię Europejską oraz szczegółowe wyniki dorocznych kontroli agencji przeprowadzanych przez Trybunał można znaleźć w nowym sprawozdaniu rocznym dotyczącym agencji UE za rok budżetowy 2017 2. 03 Ogólnie rzecz biorąc, kontrola agencji obejmująca rok zakończony 31 grudnia 2017 r. potwierdziła pozytywne wyniki zgłaszane w poprzednich latach. Poświadczenia wiarygodności wydane przez Trybunał dla każdej agencji obejmują: o o o opinie bez zastrzeżeń co do wiarygodności sprawozdań finansowych wszystkich agencji; opinie bez zastrzeżeń co do legalności i prawidłowości dochodów leżących u podstaw rozliczeń wszystkich agencji; opinie bez zastrzeżeń co do legalności i prawidłowości płatności leżących u podstaw rozliczeń wszystkich agencji z wyjątkiem negatywnej opinii w odniesieniu do EASO. 04 Niemniej jednak nadal konieczne są usprawnienia, o czym mowa w punktach przedstawiających objaśnienia uzupełniające i inne kwestie oraz w punkcie zawierającym uwagi niepodważające opinii Trybunału. 1 Więcej informacji na temat pracy Trybunału można znaleźć w jego sprawozdaniach z działalności, rocznych sprawozdaniach z wykonania budżetu UE, sprawozdaniach specjalnych, przeglądach horyzontalnych oraz opiniach w sprawie nowych lub zmienionych przepisów unijnych bądź w sprawie innych decyzji mających wpływ na zarządzanie finansami (www.eca.europa.eu). 2 Sprawozdanie roczne dotyczące agencji UE zastępuje dotychczasowe specjalne sprawozdania roczne dotyczące agencji.

6 Zespół kontrolny W czwartym rzędzie (od lewej): Peter Eklund (kontroler), Ausra Maziukaite (asystentka), Satu Levela (kontroler), Tomas Mackevicius (attaché), Eddy Struyvelt (koordynator zadania). W trzecim rzędzie (od lewej): Mindaugas Pakstys (szef gabinetu), Sevdalina Todorova (kontroler), Niamh Carey (sekretarka), Christine Becker (kontroler), Helder Vasco Travado (kontroler), Flavia Di Marco (kontroler), Arunas Juozulynas (koordynator zadania). W drugim rzędzie (od lewej): Ornella Menetto (asystentka), Nora Veres (asystentka), Rimantas Sadzius (członek Trybunału), Svetoslava Tashkova (kontroler). W pierwszym rzędzie (od lewej): Rebecca Aquilina (stażystka), Julio Cesar Santin Santos (kontroler), Hans Christian Monz (koordynator zadania), Friedemann Zippel (kierownik), Andreja Pavlakovic Milosavljevic (koordynator zadania), Andrea Ferraris (koordynator zadania). Członkowie zespołu niewidoczni na zdjęciu: Bob De Blick (kontroler), Roberto Sanz Moratal (kontroler).

7 Zakres kontroli 05 Agencje UE są odrębnymi osobami prawnymi powołanymi do życia aktem prawa wtórnego w celu realizacji konkretnych zadań o charakterze technicznym, naukowym lub zarządczym, które wspomagają instytucje UE w kształtowaniu i wdrażaniu polityki. Są one powszechnie znane w państwach członkowskich i mają duży wpływ na kształtowanie polityki i proces podejmowania decyzji oraz realizację programów w obszarach o istotnym znaczeniu w codziennym życiu obywateli europejskich, np. w dziedzinie zdrowia, bezpieczeństwa, wolności i wymiaru sprawiedliwości. W niniejszym sprawozdaniu Trybunał odnosi się do konkretnych agencji, używając ich skróconych nazw rozwiniętych w wykazie akronimów na końcu dokumentu. 06 W zależności od struktury i zadań można wyróżnić trzy rodzaje agencji UE: agencje zdecentralizowane, agencje wykonawcze Komisji oraz inne organy. Krótką charakterystykę każdej z tych kategorii zamieszczono poniżej. Na przestrzeni lat liczba agencji się zwiększała, a w 2017 r. wyniosła 41, jak pokazano na rys. 1. Rys. 1 Wzrost liczby agencji Agencje zdecentralizowane Agencje wykonawcze Inne organy Niezmieniona liczba agencji w stosunku do roku poprzedzającego Rok us ta nowienia CEDEFOP EEA EUROFOUND ETF *EURATOM utworzono w 1958 r. EMA EMCDDA CdT CPVO EUIPO EU-OSHA EASA EASME EFSA EMSA EUROJUST ECDC ENISA ERA FRONTEX GSA CEPOL EFCA CHAFEA ECHA EIGE EACEA INEA FRA ERCEA REA EIT ACER BEREC EASO EUNB eu-lisa EUROPOL EIOPA ESMA SRB * Niektóre agencje działały wcześniej w oparciu o inny status, jako organizacje międzyrządowe. Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy.

8 07 Agencje wykonawcze Komisji znajdują się przy siedzibach Komisji Europejskiej w Brukseli i Luksemburgu. Agencje zdecentralizowane i inne organy mają swoje siedziby w 23 różnych państwach członkowskich na terenie całej UE, jak podano w wykazie akronimów oraz na rys. 2. Rys. 2 Siedziby agencji w państwach członkowskich Niderlandy Eurojust Europol Niemcy Dania Szwecja Finlandia EASA EEA ECDC ECHA EIOPA Estonia eu-lisa Łotwa BEREC Zjednoczone Królestwo* EUNB EMA Irlandia EUROFOUND Belgia EACEA EASME ERCEA INEA REA SRB IE UK DK SE FI EE LV LT Litwa EIGE Polska Frontex Republika Czeska GSA Słowacja - Austria FRA Luksemburg CdT CHAFEA EURATOM Francja CPVO ERA ESMA FR BE NL LU DE IT CZ AT SI HR PL SK HU RO BG Węgry CEPOL EIT Rumunia Bułgaria Portugalia EMCDDA EMSA PT ES EL CY Cypr MT Hiszpania EFCA Włochy Grecja EUIPO EFSA Malta Słowenia CEDEFOP Chorwacja EU-OSHA ETF EASO ACER ENISA * W następstwie decyzji Zjednoczonego Królestwa o wystąpieniu z UE Rada, na posiedzeniu Rady ds. Ogólnych (art. 50) w dniu 20 listopada 2017 r., zdecydowała o przeniesieniu siedzib EMA i EUNB odpowiednio do Amsterdamu i Paryża w 2019 r. Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy. Agencje zdecentralizowane przyczyniają się do zaspokojenia szczególnych potrzeb w różnych obszarach polityki 08 Agencje zdecentralizowane w liczbie 32 3 odgrywają ważną rolę w opracowywaniu i realizacji polityki UE w różnych obszarach, zwłaszcza przy realizacji zadań o charakterze technicznym, naukowym, operacyjnym lub regulacyjnym. Mają 3 Cedefop, Eurofound, EEA, ETF, EMA, EMCDDA, CdT, CPVO, EUIPO, EU-OSHA, FRA, EASA, EFSA, EMSA, Eurojust, ECDC, ENISA, ERA, Frontex, GSA, CEPOL, EFCA, ECHA, EIGE, ACER, Urząd BEREC, Europol, EASO, EUNB, EIOPA, ESMA, eu-lisa.

9 one przyczyniać się do zaspokojenia szczególnych potrzeb w różnych obszarach polityki oraz do zacieśniania współpracy na poziomie europejskim poprzez łączenie technicznej i specjalistycznej wiedzy udostępnianej przez UE i rządy krajowe. Zostały one powołane na czas nieokreślony rozporządzeniem Rady lub Parlamentu Europejskiego i Rady. Agencje wykonawcze Komisji wdrażają programy unijne 09 Sześciu agencjom wykonawczym Komisji 4 powierzono zadania wykonawcze i operacyjne dotyczące jednego lub większej liczby programów unijnych. Agencje te ustanowiono na czas określony. Inne organy mają ściśle określone uprawnienia 10 Trzy inne organy to EIT, Euratom i SRB. EIT, mający siedzibę w Budapeszcie, jest niezależnym, zdecentralizowanych organem UE, który łączy zasoby naukowe, biznesowe i edukacyjne w celu pobudzenia potencjału innowacyjnego Unii poprzez zapewnianie finansowania w postaci dotacji. Został ustanowiony na czas nieokreślony. Euratom, którego siedziba znajduje się w Luksemburgu, został utworzony na czas nieokreślony w celu wsparcia realizacji celów zawartych w Traktacie ustanawiającym Europejską Wspólnotę Energii Atomowej. SRB z siedzibą w Brukseli to najważniejszy organ jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w ramach unii bankowej. Jego zadaniem jest zapewnienie należytej restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji upadających banków, która wywrze jak najmniejszy wpływ na gospodarkę realną i finanse publiczne państw członkowskich UE i państw trzecich. Agencje są finansowane z różnych źródeł i w ramach różnych działów WRF 11 Łączny budżet wszystkich agencji na 2017 r. (z wyłączeniem SRB) wyniósł 3,5 mld euro (w 2016 r. było to 3,4 mld euro), co pod względem wielkości stanowi około 2,7% ogólnego budżetu UE na 2017 r. (w 2016 r. 2,4%), jak pokazano na rys. 3. Ponadto budżet SRB na 2017 r. obejmował środki w wysokości 6,6 mld euro (w 2016 r. było to 11,8 mld euro), a złożyły się na niego składki instytucji kredytowych na rzecz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. 12 W przypadku agencji zdecentralizowanych i innych organów ich budżety obejmują koszty osobowe oraz wydatki administracyjne i operacyjne, natomiast 4 INEA, REA, EACEA, ERCEA, Chafea, EASME.

10 w przypadku agencji wykonawczych, które realizują programy finansowane z budżetu Komisji, ich budżety (łącznie około 241 mln euro) obejmują jedynie koszty osobowe i wydatki administracyjne. Wydatki operacyjne Komisji zrealizowane w 2017 r. przez sześć agencji wykonawczych wyniosły około 6,8 mld euro, tj. ponad dwukrotnie więcej niż wynosił łączny budżet wszystkich pozostałych agencji z wyłączeniem SRB. Rys. 3 Źródła finansowania agencji w 2017 r. Budżet ogólny UE 126,8 mld EUR 6,8 mld EUR 2,5 mld EUR 1,0 mld EUR 6,6 mld EUR Budżet Komisji realizowany przez agencje wykonawcze Środki finansowe agencji pochodzące z budżetu UE, obejmujące koszty osobowe i administracyjne agencji wykonawczych Opłaty i inne wkłady finansowe Łączny budżet SRB Źródło: budżet ogólny UE na 2017 r. i budżety agencji na 2017 r.; dane zestawione przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. 13 Większość agencji, w tym wszystkie agencje wykonawcze, jest finansowana niemal w całości z budżetu ogólnego UE. W przypadku pozostałych agencji działalność finansowana jest w całości lub po części z opłat i należności oraz ze składek przekazywanych bezpośrednio przez państwa uczestniczące. Łącznie z ogólnego budżetu UE przekazano około 2,5 mld euro, natomiast około 1 mld euro pochodziło z opłat i należności oraz ze składek państw uczestniczących. Na rys. 4 przedstawiono agencje uszeregowane pod względem ilości środków otrzymanych z budżetu UE.

11 Rys. 4 Agencje uszeregowane pod względem wielkości wkładu z budżetu UE mln EUR GSA EIT FRONTEX EUROPOL EFSA EASO EMSA eu-lisa EEA ECHA REA ECDC EACEA EUROJUST ERCEA EASME EASA EMA ERA INEA FRA ETF EUROFOUND CEDEFOP EFCA EMCDDA EU-OSHA EUNB ACER ENISA ESMA CHAFEA CEPOL EIOPA EIGE BEREC EURATOM CPVO CdT EUIPO SRB Budżet UE Opłaty i wkłady finansowe przekazywane bezpośrednio Budżet SRB 6,6 mld euro Źródło: dane agencji, zestawione przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.

12 14 Jak pokazano na rys. 5, środki w kwocie 2,5 mld euro z budżetu ogólnego UE pochodzą z różnych działów WRF 5. Największy wzrost budżetu w 2017 r. odnotowano w przypadku GSA i EIT, które są finansowane ze środków działu 1a WRF (Konkurencyjność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia), oraz w przypadku Fronteksu, EMA i EASO finansowanych ze środków działu 3 WRF (Bezpieczeństwo i obywatelstwo). Rys. 5 Finansowanie agencji z budżetu ogólnego UE w rozbiciu na działy WRF Dział 2 WRF Dział 4 WRF Dział 5 WRF Trwały wzrost gospodarczy: zasoby naturalne Globalny wymiar Europy Administracja 87 mln EUR EEA EFCA 20 mln EUR ETF 0,1 mln EUR EURATOM Dział 1a WRF Konkurencyjność na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia Dział 3 WRF Bezpieczeństwo i obywatelstwo 1 568 mln EUR 846 mln EUR ACER BEREC CEDEFOP EACEA EASA EASME EUNB ECHA EIOPA EIT EMSA ENISA ERA ERCEA ESMA EU-OSHA EUROFOUND GSA INEA REA Łącznie: 2 521,1 mln EUR CEPOL CHAFEA EASO ECDC EFSA EIGE EMA EMCDDA eu-lisa EUROJUST EUROPOL FRA FRON TEX W tabeli nie uwzględniono SRB, CdT, EUIPO ani CPVO. Źródło: wieloletnie ramy finansowe UE na lata 2014 2020 oraz budżety agencji na 2017 r.; dane zestawione przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. 5 Wieloletnie ramy finansowe UE na lata 2014 2020.

13 15 Jeśli chodzi o personel, na koniec 2017 r. agencje zatrudniały około 11 000 pracowników 6 (w 2016 r. 10 300), co stanowiło około jednej szóstej łącznej liczby pracowników instytucji i agencji UE. Liczbę pracowników w rozbiciu na poszczególne agencje przedstawiono na rys. 6. 6 Liczba pracowników obejmuje urzędników, pracowników zatrudnionych na czas określony i pracowników kontraktowych oraz oddelegowanych ekspertów krajowych.

14 Rys. 6 Liczba pracowników w poszczególnych agencjach według stanu na koniec 2017 r. Liczba pracowników EUIPO EUROPOL EASA EMA REA ECHA FRONTEX ERCEA EFSA EACEA EASME ECDC SRB EMSA INEA EUROJUST ESMA EASO CdT EEA EUNB GSA ERA eu-lisa EIOPA ETF CEDEFOP EMCDDA FRA EUROFOUND ACER EFCA ENISA EU-OSHA CHAFEA EIT CEPOL CPVO EIGE BEREC EURATOM W 2017 r. w agencjach pracowało 17% wszystkich pracowników zatrudnionych w instytucjach i agencjach UE. Agencje zdecentralizowane Agencje wykonawcze Inne organy Źródło: dane agencji, zestawione przez Europejski Trybunał Obrachunkowy.

15 Ustalenia Trybunału Opinie bez zastrzeżeń co do wiarygodności sprawozdań finansowych wszystkich agencji 16 Trybunał wydał opinie bez zastrzeżeń w odniesieniu do sprawozdań finansowych wszystkich 41 agencji. W opinii Trybunału sprawozdania te przedstawiają rzetelnie we wszystkich istotnych aspektach sytuację finansową agencji według stanu na dzień 31 grudnia 2017 r. oraz wyniki transakcji i przepływy pieniężne za zakończony tego dnia rok, zgodnie z przepisami odpowiednich regulaminów finansowych oraz z zasadami rachunkowości przyjętymi przez księgowego Komisji 7. Punkty zawierające objaśnienia uzupełniające mają zasadnicze znaczenie dla zrozumienia sprawozdań finansowych 17 W odniesieniu do EASO Trybunał zwraca uwagę na fakt, że krytyczna sytuacja kadrowa tego urzędu zaczęła się pogarszać w tempie wykładniczym. Obecnie nie ma on zdolności administracyjnej do obsadzenia dużej liczby wakatów. Ogólnie rzecz biorąc, sytuacja kadrowa poważnie zagraża ciągłości prowadzenia przez urząd działalności na obecną skalę. 18 W przypadku SRB Trybunał zwrócił uwagę na fakt, że składki na rzecz jednolitego funduszu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji są obliczane na podstawie informacji pochodzących od instytucji kredytowych, przekazanych SRB przez krajowe organy ds. restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w danym państwie. Rozporządzenie w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji nie przewiduje jednak kompleksowych i spójnych ram kontroli, które zapewniałyby wiarygodność tych informacji. Trybunał odnotował także, że metodyka obliczania składek określona w przepisach jest bardzo złożona, co może powodować, że obliczenia będą niedokładne. Z uwagi na wymóg zachowania poufności SRB nie może ujawnić danych instytucji kredytowych wykorzystanych na potrzeby obliczenia wysokości składek na rzecz funduszu, co ogranicza przejrzystość. 19 W przypadku ECHA Trybunał zwrócił uwagę na fakt, że częściowo utrzymuje się ona ze środków własnych i pobiera opłaty od wszystkich przedsiębiorstw, które 7 Zasady te opierają się na powszechnie przyjętych międzynarodowych standardach rachunkowości sektora publicznego.

16 wnioskują o rejestrację chemikaliów zgodnie z wymogami rozporządzenia REACH 8. Agencja oblicza wysokość tych opłat i wystawia na nie faktury na podstawie informacji przekazanych przez przedsiębiorstwa w chwili składania wniosku. W toku weryfikacji ex post przeprowadzonych przez tę agencję stwierdzono konieczność istotnej korekty wysokości opłat, przy czym na koniec 2017 r. łączna kwota korekt nie była znana. 20 W przypadku GSA Trybunał zauważył, że wynik postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w odniesieniu do jednej z głównych umów agencji (umowa ramowa opiewająca na 1,5 mld euro) został zakwestionowany przez jednego z oferentów. 21 Jeśli chodzi o dwie agencje z siedzibą w Londynie (EMA i EUNB), Trybunał zwrócił uwagę na fakt, że w 2019 r. opuszczą one Zjednoczone Królestwo, a ich sprawozdania finansowe i powiązane informacje dodatkowe zostały sporządzone na podstawie informacji dostępnych w momencie podpisania tych sprawozdań. Trybunał zwrócił również uwagę na konsekwencje obowiązujących warunków najmu pomieszczeń biurowych w Londynie oraz potencjalnego spadku dochodów w następstwie wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE. 22 W odniesieniu do Chafea Trybunał stwierdził znaczne uchybienia w zakresie księgowości. Opinie bez zastrzeżeń na temat legalności i prawidłowości dochodów leżących u podstaw rozliczeń agencji 23 W przypadku wszystkich agencji Trybunał wydał opinie bez zastrzeżeń w odniesieniu do legalności i prawidłowości dochodów leżących u podstaw ich rocznych sprawozdań finansowych za rok zakończony 31 grudnia 2017 r. W opinii Trybunału dochody były legalne i prawidłowe we wszystkich istotnych aspektach. 8 Rozporządzenie (WE) nr 1907/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie rejestracji, oceny, udzielania zezwoleń i stosowanych ograniczeń w zakresie chemikaliów (REACH) (Dz.U. L 396 z 30.12.2006, s. 1).

17 Opinie bez zastrzeżeń co do legalności i prawidłowości płatności leżących u podstaw rozliczeń wszystkich agencji z wyjątkiem EASO 24 W przypadku 40 agencji Trybunał wydał opinie bez zastrzeżeń w odniesieniu do legalności i prawidłowości płatności leżących u podstaw ich rocznych sprawozdań finansowych za rok zakończony 31 grudnia 2017 r. W opinii Trybunału płatności były legalne i prawidłowe we wszystkich istotnych aspektach. 25 W odniesieniu do EASO Trybunał wydał negatywną opinię ze względu na istotne i systematycznie powtarzające się przypadki niezgodności płatności z regulaminem finansowym Urzędu i innymi obowiązującymi zasadami i przepisami, przy czym dotyczyło to głównie płatności związanych z postępowaniami o udzielenie zamówienia publicznego i z procedurami naboru. Fakt, że niezgodności te mają powtarzający się charakter, świadczy o nieprawidłowym systemie kontroli wewnętrznej. Łączny poziom błędu w tych niezgodnych z przepisami płatnościach wynosi przynajmniej 7,7 mln euro, co stanowi 10,3% łącznej kwoty płatności tego urzędu dokonanych w 2017 r. W punktach przedstawiających inne kwestie poruszono zagadnienia o szczególnym znaczeniu 26 W odniesieniu do EIT Trybunał ustalił, że początkowe stawki zwrotu kosztów w przypadku dotacji przyznawanych tzw. wspólnotom wiedzy i innowacji (WWiI) wzrastały w miarę zbliżania się końca okresu kwalifikowalności. Przynosi to efekt odwrotny do zamierzonego, tj. WWiI nie stają się coraz bardziej niezależne od finansowania pochodzącego od EIT. Ponadto do rocznych biznesplanów dwóch WWiI dodano z mocą wsteczną pewne nowe zadania. W przypadku jednej z tych wspólnot stanowiło to istotną zmianę w stosunku do początkowej decyzji o przyznaniu dotacji. Istotne zmiany mogą spowodować nierówne traktowanie WWiI i nie są zgodne z rozporządzeniem finansowym. 27 W przypadku Fronteksu od 2014 r. Trybunał systematycznie zgłaszał, że dowody poniesienia wydatków zadeklarowanych przez państwa współpracujące są często niewystarczające. Fakt ten potwierdziły również wyniki tegorocznej kontroli przeprowadzonej przez Trybunał. 28 W przypadku EUNB, EIOPA i ESMA Trybunał zwrócił uwagę na fakt, że ich budżety są finansowane w części ze środków unijnych, a w części ze składek przekazywanych bezpośrednio przez organy nadzorcze państw członkowskich UE lub podmioty objęte

18 nadzorem. Nie można zatem wykluczyć, że w wyniku decyzji Zjednoczonego Królestwa w sprawie wystąpienia z UE dochody tych agencji w przyszłości się zmniejszą. 29 W odniesieniu do GSA Trybunał zauważył, że agencja ta obsługuje zarówno centrum monitorowania bezpieczeństwa systemu Galileo, jak i stacje naziemne Galileo, przy czym tak centrum, jak i stacje są położone na terytorium Zjednoczonego Królestwa i może być konieczna zmiana ich lokalizacji. 30 W odniesieniu do CdT Trybunał zauważył, że kilka agencji w coraz większym stopniu korzysta z tłumaczeń wewnętrznych i innych alternatywnych rozwiązań tłumaczeniowych, co oznacza, że zdolności CdT nie są wykorzystywane w największym możliwym zakresie. Ponadto na poziomie europejskim dochodzi do nakładania się wysiłków w zakresie prac nad systemami tłumaczeniowymi i dublowania kosztów bieżących. 31 W grudniu 2016 r. Urząd BEREC zwrócił się do CdT o przetłumaczenie czterech zaproszeń do wyrażania zainteresowania w celu utworzenia list rezerwowych na potrzeby naboru pracowników, mimo że wszystkie stanowiska zatwierdzone przez władze budżetowe w planie zatrudnienia tego urzędu były obsadzone. W opinii Trybunału zlecenie wykonania tłumaczeń w grudniu 2016 r. było nieuzasadnione. Płatności za to zlecenie dokonano w marcu 2017 r., a jej wartość odpowiadała 2,5% budżetu Urzędu BEREC na 2017 r.

19 Rys. 7 Opinie z corocznych kontroli dotyczących sprawozdań finansowych i transakcji agencji za lata 2014 2017 Opinia bez zastrzeżeń Opinia z zastrzeżeniem Opinia negatywna płatności dochody sprawozdania finansowe EASO płatności dochody sprawozdania finansowe EASO transakcje sprawozdania finansowe EIT FRONTEX transakcje sprawozdania finansowe 0 41 Liczba agencji Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy. W swoich uwagach Trybunał proponuje wprowadzenie dalszych usprawnień 32 Trybunał sformułował łącznie 145 uwag dotyczących 37 agencji, aby zwrócić uwagę na istotne kwestie i wskazać zagadnienia wymagające poprawy. Uwagi te przedstawiono w skrócie poniżej. Większość z nich dotyczy należytego zarządzania finansami. Odnotowano postępy w zakresie harmonizowania środowiska informatycznego 33 Agencje prowadzą różnorodne działania operacyjne wymagające odpowiednich rozwiązań informatycznych, dostosowanych niekiedy do ich specyficznych potrzeb. Jak zauważył Trybunał w swoim sprawozdaniu zbiorczym z wyników kontroli agencji za 2016 r., agencje dokonały wprawdzie dużych postępów, jeśli chodzi o stosowanie podobnych systemów zarządzania budżetowego i systemów księgowych, lecz w innych

20 kluczowych obszarach nadal wykorzystywanych jest wiele różnych rozwiązań informatycznych. 34 W 2017 r. odnotowano znaczne postępy w obszarze wykorzystania narzędzi informatycznych na potrzeby zarządzania zasobami kadrowymi. 20 agencji podpisało bowiem porozumienie z Komisją w sprawie stosowania narzędzia SYSPER II, co sprawi, że środowisko informatyczne będzie bardziej ujednolicone w tym obszarze. Planuje się, że większość agencji zacznie korzystać z narzędzia Komisji od 1 stycznia 2019 r. Rys. 8 Wprowadzenie przez agencje wspólnego narzędzia SYSPER II w obszarze zasobów kadrowych 2016 2017 8 narzędzie SYSPER II jest stosowane 8 33 narzędzie SYSPER II nie jest stosowane 13 podpisano porozumienie o stosowaniu narzędzia SYSPER II 0 20 Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy na podstawie informacji przekazanych przez agencje. 35 Trwają prace nad wprowadzeniem przez agencje elektronicznych zamówień publicznych. Wszystkie agencje publikują ogłoszenia o przetargach w TED (Tenders Electronic Daily), który jest europejskim dziennikiem zamówień publicznych. W 2010 r. Komisja wprowadziła ponadto narzędzia służące do elektronicznego fakturowania, w 2011 r. narzędzia umożliwiające elektroniczną publikację dokumentów związanych z ogłoszeniami o zamówieniach w Dzienniku Urzędowym UE (elektroniczne procedury przetargowe), a w 2015 r. narzędzia do elektronicznego składania ofert. Do końca 2017 r. większość agencji wprowadziła elektroniczne fakturowanie i elektroniczne procedury przetargowe w niektórych postępowaniach, lecz nie wprowadziła elektronicznego systemu składania ofert.

21 Rys. 9 Wprowadzanie przez agencje narzędzi w obszarze elektronicznych zamówień publicznych TED elektroniczne fakturowanie elektroniczne składanie ofert elektroniczne procedury przetargowe 41 29 12 16 25 26 15 wprowadzono nie wprowadzono Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy na podstawie informacji przekazanych przez agencje. Zarządzanie usługami doradztwa informatycznego i projektami w EMA i eu-lisa poprawia się 36 W trakcie ubiegłorocznej kontroli Trybunał przeanalizował, w jaki sposób EMA zarządzała usługami doradztwa. W 2017 r. agencja ta przeprowadziła szereg działań mających na celu poprawę sytuacji. Zmniejszenie jej istotnej zależności od firm konsultingowych zajmie jednak sporo czasu, a efekty podjętych działań będą widoczne dopiero na przestrzeni lat. 37 Ze względu na charakter swoich operacji eu-lisa korzysta z usług doradztwa głównie w związku z projektami informatycznymi. Na potrzeby opracowywania i realizacji projektów informatycznych agencja stosuje model zlecania zadań na zewnątrz, w którym około 90% powiązanych prac jest realizowanych przez trzech wykonawców. Wszystkie projekty informatyczne są co prawda pod kontrolą agencji, która jest za nie ostatecznie odpowiedzialna, lecz przyjęcie modelu, w którym opracowywanie i realizacja tak wrażliwych systemów informatycznych jest w tak dużym zakresie zlecane wykonawcom zewnętrznym, stwarza ryzyko nadmiernego uzależnienia od tych wykonawców. Systematycznie powtarzające się przypadki nieprzestrzegania przepisów dotyczących prowadzenia naboru i udzielania zamówień publicznych w EASO 38 W odniesieniu do EASO Trybunał zwrócił uwagę na poważne zagrożenia wiążące się nieodłącznie z charakterem działalności tego urzędu i stojącymi przed nim

22 wyzwaniami spowodowanymi kryzysem migracyjnym. Ani solidna struktura zarządzania, ani skuteczne mechanizmy kontrolne nie osłabiły tych zagrożeń, czego skutkiem były liczne przypadki istotnej niezgodności z ramami prawnymi, zwłaszcza w zakresie procedur prowadzenia naboru i udzielania zamówień publicznych. Stwierdzone przypadki niezgodności stanowią naruszenie zasady konkurencji, przejrzystości, równego traktowania i niedyskryminacji. W zarządzaniu zamówieniami nadal występują niedociągnięcia 39 Cel przyświecający postępowaniom o udzielenie zamówienia publicznego polega na zapewnieniu konkurencji pomiędzy podmiotami gospodarczymi i na dokonaniu najkorzystniejszego ekonomicznie zakupu w sposób przejrzysty, obiektywny i spójny oraz zgodnie z obowiązującymi ramami prawnymi. W 14 agencjach (Urząd BEREC, CEPOL, Chafea, eu-lisa, EASO, EUNB, EEA, EFSA, EIGE, EUIPO, ERA, EASA, FRA i SRB) Trybunał odnotował niedociągnięcia w zamówieniach publicznych (głównie na usługi), które stanowiły zagrożenie dla optymalnego wykorzystania środków. Większość agencji przeanalizowała skutki brexitu 40 W dniu 29 marca 2017 r. Zjednoczone Królestwo poinformowało Radę Europejską o swojej decyzji o wystąpieniu z Unii Europejskiej (brexit). Pięć agencji (ACER, Urząd BEREC, CEPOL, ENISA, EU-OSHA), w przeciwieństwie do większości pozostałych, nie przeprowadziło kompleksowej analizy prawdopodobnego wpływu brexitu na swoją organizację, operacje i rozliczenia. Ogłoszenia o naborze mogłyby być publikowane na stronie EPSO 41 Większość agencji (ACER, Cedefop, CEPOL, Chafea, EASA, EUNB, ECHA, EEA, EIGE, EIOPA, EIT, EMA, EMCDDA, EMSA, ENISA, ESMA, eu-lisa, Eurojust, Europol, Frontex, GSA, SRB) publikuje ogłoszenia o naborze na swoich stronach internetowych i w mediach społecznościowych, lecz rzadko na stronie internetowej Europejskiego Urzędu Doboru Kadr (EPSO). Ich publikacja na stronie internetowej EPSO zwiększyłaby przejrzystość i widoczność. Jako główny powód agencje wskazują fakt, że EPSO zgadza się na publikację ogłoszeń o naborze jedynie pod warunkiem, że zostały one przetłumaczone na wszystkie języki urzędowe UE, co z kolei wiąże się z wysokimi kosztami tłumaczenia.

23 Mniejsza liczba uwag dotyczących legalności i prawidłowości płatności 42 Liczba uwag dotyczących legalności i prawidłowości płatności zmniejszyła się do ośmiu (w 2016 r. sformułowano ich 11), co świadczy o nieprzerwanych wysiłkach ze strony agencji, by zapewnić zgodność z ramami prawnymi, zwłaszcza z przepisami rozporządzenia finansowego i regulaminu pracowniczego. Pięć uwag dotyczyło po raz kolejny uchybień w procedurach udzielania zamówień (EASO, EASA, EIGE, Frontex), trzy natomiast niedociągnięć w procedurach rekrutacyjnych (EASO, Cedefop, Frontex). W zarządzaniu budżetem odnotowano poprawę 43 Zgodnie z rozporządzeniem finansowym środki budżetowe przyznane na dany rok mogą zostać przeniesione na rok kolejny pod pewnymi warunkami. W rozporządzeniu finansowym nie określono co prawda maksymalnej kwoty takich przeniesień, jednak ich nadmierny poziom może świadczyć o opóźnieniach w realizacji programów prac lub w wykonaniu planów zamówień, a ponadto może stać w sprzeczności z budżetową zasadą jednoroczności. W 2017 r. Trybunał stwierdził tylko trzy przypadki przeniesień o znacznej wysokości (w 2016 r. stwierdzono 28 takich przeniesień). Ich mniejsza liczba w 2017 r. wynikała z tego, że agencje były w stanie lepiej i w bardziej przejrzysty sposób wyjaśnić i uzasadnić przeniesienia, jak również ze zmiany w podejściu Trybunału do sprawozdawczości w tym obszarze. Począwszy od 2017 r. Trybunał informuje bowiem w swoich sprawozdaniach o przeniesieniach jedynie, jeśli uzna, że są one niedostatecznie uzasadnione. 44 Ponadto w przypadku dwóch agencji (Frontex, EUIPO) Trybunał poinformował o anulowaniu środków budżetowych przeniesionych z poprzednich lat. Świadczy to o przeszacowaniu potrzeb budżetowych, zwłaszcza po stronie organów administracji publicznej państw członkowskich i innych państw współpracujących. Środowisko księgowe mogłoby zostać udoskonalone 45 W trakcie tegorocznych kontroli Trybunał dokonał również przeglądu środowiska księgowego w agencjach, co ma istotne znaczenie z perspektywy przygotowania wiarygodnych sprawozdań finansowych. Zgodnie z rozporządzeniem finansowym każda agencja ma własnego księgowego, co spowodowało, że łącznie 37 księgowych odpowiada za 2% budżetu europejskiego. W celu zwiększenia wydajności w 2012 r. księgowy Komisji zwrócił się do agencji z propozycją delegowania ich funkcji

24 księgowych na jego rzecz na podstawie umowy. Do końca 2017 r. na takie rozwiązanie przystały jedynie cztery agencje. 46 Pozycja księgowych w hierarchii organizacyjnej agencji może mieć wpływ na ich niezależność. Księgowi muszą być niezależni w szczególności od osób upoważnionych do zatwierdzania zobowiązań i płatności. Trybunał dostrzega potrzebę wzmocnienia niezależności księgowych poprzez przesunięcie tego stanowiska bezpośrednio pod zwierzchnictwo dyrektora agencji (obowiązki administracyjne) i zarządu (obowiązki funkcyjne). Uwagę tę sformułował on w odniesieniu do 13 agencji (CdT, EACEA, EASA, EASME, EEA, EFSA, EIOPA, EMA, EMCDDA, ERA, EU-OSHA, Eurofound, FRA). 47 W rozporządzeniu finansowym na księgowych nałożono obowiązek potwierdzania wiarygodnego funkcjonowania systemów rachunkowości agencji (tzw. walidacja). W przypadku większości agencji systemy rachunkowości zostały objęte walidacjami, które są nadal aktualne. W siedmiu agencjach jednak (ACER, Urząd BEREC, CEPOL, EASME, EIT, EMA, GSA) z uwagi na poważne zmiany w stosowanych przez nie systemach wymagana jest ich ponowna walidacja w bliskim terminie. Rys. 10 Niezależność księgowych agencji i systemy rachunkowości wymagające ponownej walidacji 7 13 28 34 Wymagana ponowna walidacja systemu rachunkowości Walidacja systemów rachunkowości jest wciąż aktualna Księgowy niezależny w niewystarczającym stopniu Księgowy niezależny w wystarczającym stopniu Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy na podstawie informacji przekazanych przez agencje. Trybunał wykrył uchybienia w mechanizmach kontroli wewnętrznej w niektórych agencjach 48 W trzech agencjach (ACER, EIT, Frontex) stwierdzono z kolei pewne uchybienia we wdrażaniu standardu kontroli wewnętrznej dotyczącego planu ciągłości działania. Uchybienia te mogą stworzyć istotne zagrożenie dla ciągłości działania, przykładowo

25 w razie wystąpienia poważnej katastrofy, gdyż dane mogą zostać bezpowrotnie utracone. Trybunał zgłasza przypadki podejrzenia nadużycia finansowego do OLAF 49 W 2017 r. w około 1 000 transakcji i 150 postępowaniach o udzielenie zamówienia publicznego skontrolowanych na potrzeby poświadczeń wiarygodności dla agencji Trybunał wykrył trzy przypadki podejrzenia popełnienia nadużycia finansowego, które zgłosił do OLAF. Dotyczyły one nieprawidłowości w postępowaniach o udzielenie zamówienia. Do OLAF należy następnie decyzja, czy wszcząć postępowanie i podjąć dalsze kroki, w razie potrzeby we współpracy z krajowymi organami sądowymi. Trybunał przedstawia informacje na temat sprawozdań Służby Audytu Wewnętrznego Komisji i sprawozdań z oceny zewnętrznej 50 Trybunał skorzystał również w celu pozyskania informacji ze sprawozdań z kontroli opracowanych przez Służbę Audytu Wewnętrznego oraz ze sprawozdań z oceny zewnętrznej sporządzonych na zlecenie Komisji. W 2017 r. Służba Audytu Wewnętrznego wydała 26 sprawozdań, a w dziewięciu przypadkach agencje zostały objęte oceną zewnętrzną. Trybunał nie zweryfikował odnośnych prac kontrolnych ani procedur oceny. Agencje podejmują działania następcze w odpowiedzi na ustalenia kontroli z poprzednich lat 51 Trybunał sporządził w stosownych przypadkach sprawozdania ze stanu zaawansowania działań podjętych przez agencje w odpowiedzi na uwagi z poprzednich lat. Jak pokazano na rys. 11, w przypadku większości spośród 170 uwag, w odniesieniu do których do końca 2016 r. nie podjęto żadnych kroków, ukończono już działania naprawcze bądź są one w toku. Jeśli chodzi o 13 uwag, w odniesieniu do których nie podjęto żadnych działań, w trzech przypadkach niezbędne działania naprawcze znajdowały się poza kontrolą agencji.

26 Rys. 11 Działania podjęte przez agencje w odpowiedzi na uwagi z poprzednich lat 50 13 75 32 Nie podjęto działań Działania w toku Ukończono działania Nie dotyczy Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy.

27 Wyniki kontroli przedstawione w innych sprawozdaniach dotyczących agencji opublikowanych przez Trybunał w 2017 r. Opublikowany przez Trybunał przegląd punktowy w trybie pilnym dotyczący osiągnięcia celu zakładającego redukcję zatrudnienia o 5% 52 W 2017 r. Trybunał opublikował przegląd punktowy w trybie pilnym 9 dotyczący tego, w jaki sposób instytucje i agencje UE spełniły wymóg zmniejszenia liczby stanowisk w swoich planach zatrudnienia o 5% w latach 2013 2017 (w przypadku agencji w latach 2014 2018). W odniesieniu do agencji Trybunał stwierdził, że wymóg redukcji zatrudnienia o 5% został spełniony, choć z pewnymi opóźnieniami. O ile agencjom zdecentralizowanym z tradycyjnymi zadaniami udało się zredukować liczbę pracowników o 8,9%, w przypadku niektórych agencji zdecentralizowanych i agencji wykonawczych, którym powierzono nowe zadania i obowiązki, liczba pracowników wzrosła odpowiednio o 19,9% i 42,9%. Na rys. 12 przedstawiono, o ile zmieniła się procentowo liczba stanowisk w planach zatrudnienia wszystkich instytucji, organów i agencji UE. 9 Przegląd punktowy w trybie pilnym dotyczący osiągnięcia celu zakładającego redukcję zatrudnienia o 5%, opublikowany 21 grudnia 2017 r.

28 Rys. 12 Analiza zmiany liczby stanowisk w planach zatrudnienia między rokiem 2012 a 2017 (w proc.) Parlament Europejski (bez grup politycznych) Rada Europejska i Rada Komisja Europejska Trybunał Sprawiedliwości Trybunał Obrachunkowy Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny Komitet Regionów Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich Europejski Inspektor Ochrony Danych Europejska Służba Działań Zewnętrznych INSTYTUCJE UE OGÓŁEM Agencje zdecentralizowane (prowadzące pełną działalność) Agencje zdecentralizowane (z nowymi zadaniami / rozpoczynające działalność) Agencje wykonawcze INSTYTUCJE I AGENCJE UE OGÓŁEM Instytucje i organy UE wg liczby stanowisk > 1000 stanowisk od 100 do 1000 stanowisk < 100 stanowisk ogółem Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy. Sprawozdanie specjalne Trybunału na temat SRB 53 Jednolita Rada ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji (SRB) z siedzibą w Brukseli została ustanowiona w sierpniu 2014 r. w ramach działań strategicznych podjętych w odpowiedzi na kryzys finansowy. Jej głównym zadaniem jest restrukturyzacja i uporządkowana likwidacja upadających banków, które wchodzą w zakres jej kompetencji. W styczniu 2017 r. w zakres kompetencji SRB wchodziło 139 banków (w 2018 r. 127), w tym 130 grup bankowych 10. 10 1 stycznia 2018 r. liczba banków wchodzących w zakres kompetencji SRB spadła do 127, a liczba grup bankowych do 119.

29 54 W ramach kontroli 11 sprawdzono, czy SRB jest przygotowana do skutecznego przeprowadzania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, a także przeanalizowano jakość procesu planowania przez SRB restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji w przypadku poszczególnych banków. Zweryfikowano też, czy SRB ustanowiono w sposób, który pozwala jej działać zgodnie z odnośnymi ramami prawnymi dotyczącymi planowania restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji, i czy dysponowała ona wystarczającymi zasobami kadrowymi do realizacji powierzonych jej zadań. 55 Trybunał wykrył niedociągnięcia we wszystkich tych obszarach, przy czym proces utworzenia SRB jako zupełnie nowego podmiotu stanowił sam w sobie bardzo poważne wyzwanie i wszelkie uchybienia należy rozpatrywać w tym kontekście. Zalecenia sformułowane przez Trybunał dotyczyły przygotowywania planów restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji oraz ukończenia przez SRB prac nad przepisami i wytycznymi, a także zwiększenia poziomu zatrudnienia i usprawnienia procedur w zakresie zasobów kadrowych. Specjalne sprawozdanie roczne Trybunału dotyczące zobowiązań warunkowych wynikających z wykonywania zadań przez SRB 56 Rozporządzenie w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji stanowi 12, że Trybunał ma obowiązek opracowania sprawozdania dotyczącego wszelkich zobowiązań warunkowych wynikających z wykonywania zadań przez SRB, Radę i Komisję na mocy tego rozporządzenia. Według stanu na dzień 31 grudnia 2016 r. zobowiązania warunkowe SRB wynosiły 842 mln euro z tytułu składek ex ante, a według stanu na dzień 30 września 2017 r. kwota ta wzrosła do 1 420 mln euro. W 2016 r. SRB nie rozpoczęła żadnego procesu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji banków, w związku z czym nie istniały żadne zobowiązania warunkowe, które należałoby wykazać w odniesieniu do decyzji w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji za rok budżetowy 2016. Niemniej jednak, w wyniku decyzji w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji podjętej w czerwcu 2017 r. w odniesieniu do Banco Popular Español S.A., 11 Sprawozdanie specjalne nr 23/2017 pt. Jednolita Rada ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji prace nad stanowiącym wyzwanie stworzeniem unii bankowej zostały rozpoczęte, ale wciąż pozostaje wiele do zrobienia, opublikowane 19 grudnia 2017 r. 12 Art. 92 ust. 4 rozporządzenia w sprawie jednolitego mechanizmu restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji.

30 przeciwko SRB wniesiono 90 spraw do Sądu Trybunału Sprawiedliwości UE i złożono 46 odwołań do komisji odwoławczej SRB do końca października 2017 r., a więc do momentu opublikowania przez Trybunał sprawozdania za 2016 r. dotyczącego zobowiązań warunkowych wynikających z wykonywania zadań przez SRB. Komisja i Rada zostały powiadomione o 26 sprawach rozpatrywanych przed Sądem Trybunału Sprawiedliwości UE w związku ze wspomnianą decyzją w sprawie restrukturyzacji i uporządkowanej likwidacji. Powiązane zobowiązania warunkowe są przedmiotem kontroli i zostały uwzględnione w sprawozdaniu Trybunału za rok budżetowy 2017. Inne sprawozdania specjalne Trybunału, w których jest mowa o co najmniej jednej agencji 57 Oprócz sprawozdań z kontroli poświęconych wyłącznie agencjom, w 2017 r. Trybunał opublikował również szereg sprawozdań specjalnych dotyczących realizacji polityki UE, w których wspomniano o kilku agencjach (zob. rys. 13).

31 Rys. 13 Inne sprawozdania specjalne Trybunału, w których jest mowa o agencjach Dział 1 WRF KONKURENCYJNOŚĆ NA RZECZ WZROSTU GOSPODARCZEGO I ZATRUDNIENIA Dział 2 WRF TRWAŁY WZROST GOSPODARCZY: ZASOBY NATURALNE EASA ERA INEA EUROFOUND Sprawozdanie specjalne nr 18/2017 pt. Jednolita europejska przestrzeń powietrzna mimo zmiany nastawienia przestrzeń powietrzna wciąż nie jest jednolita Sprawozdanie specjalne nr 13/2017 pt. Jednolity europejski system zarządzania ruchem kolejowym czy decyzja polityczna ma szansę stać się rzeczywistością? Sprawozdanie specjalne nr 5/2017 pt. Bezrobocie wśród młodzieży czy polityka UE wpłynęła na zmianę sytuacji? Dział 3 WRF ACER EEA Przegląd horyzontalny pt. Działania UE w dziedzinie energii i zmiany klimatu 2017 Sprawozdania specjalne i przeglądy Trybunału dotyczące agencji EEA EFCA Sprawozdania specjalne: 12/2017 Wdrażanie dyrektywy w sprawie wody pitnej dostęp do wody i jej jakość w Bułgarii, na Węgrzech i w Rumunii poprawiły się, jednak konieczne są znaczne dalsze inwestycje 1/2017 Należy dołożyć starań, by wdrożyć sieć Natura 2000 z pełnym wykorzystaniem jej potencjału 34/2017 Zwalczanie marnotrawienia żywności szansa dla UE na poprawę efektywności gospodarowania zasobami w łańcuchu dostaw żywności Sprawozdanie specjalne nr 8/2017 pt. Unijny system kontroli rybołówstwa konieczne dalsze działania BEZPIECZEŃSTWO I OBYWATELSTWO SAMOFINANSOWANIE EUROPOL FRON TEX Sprawozdanie specjalne nr 9/2017 pt. Wsparcie unijne na rzecz zwalczania handlu ludźmi w Azji Południowej i Południowo-Wschodniej Sprawozdanie specjalne nr 23/2017 pt. Jednolita Rada ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji prace nad stanowiącym wyzwanie stworzeniem unii bankowej zostały rozpoczęte, ale wciąż pozostaje wiele do zrobienia EASO EUROPOL FRON TEX FRA Sprawozdanie specjalne nr 6/2017 pt. Podejście»Hotspot«unijna odpowiedź na kryzys uchodźczy SRB Specjalne sprawozdanie roczne Sprawozdanie sporządzone zgodnie z art. 92 ust. 4 rozporządzenia (UE) nr 806/2014 dotyczące wszelkich zobowiązań warunkowych (dotyczących Jednolitej Rady ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji, Rady, Komisji lub innych) wynikających z wykonywania przez Jednolitą Radę, Radę i Komisję ich zadań na mocy tego rozporządzenia za rok budżetowy 2016 Źródło: Europejski Trybunał Obrachunkowy.

32 Wykaz akronimów odnoszących się do agencji i innych organów UE Akronim Pełna nazwa Lokalizacja siedziby ACER Agencja ds. Współpracy Organów Lublana, Słowenia Regulacji Energetyki Urząd BEREC CdT Cedefop CEPOL Chafea CPVO EACEA EASA EASME EASO EUNB ECDC Urząd Organu Europejskich Regulatorów Łączności Elektronicznej Centrum Tłumaczeń dla Organów Unii Europejskiej Europejskie Centrum Rozwoju Kształcenia Zawodowego Agencja Unii Europejskiej ds. Szkolenia w Dziedzinie Ścigania Agencja Wykonawcza ds. Konsumentów, Zdrowia, Rolnictwa i Żywności Wspólnotowy Urząd Ochrony Odmian Roślin Agencja Wykonawcza ds. Edukacji, Kultury i Sektora Audiowizualnego Europejska Agencja Bezpieczeństwa Lotniczego Agencja Wykonawcza ds. Małych i Średnich Przedsiębiorstw Europejski Urząd Wsparcia w dziedzinie Azylu Europejski Urząd Nadzoru Bankowego Europejskie Centrum ds. Zapobiegania i Kontroli Chorób Ryga, Łotwa Luksemburg, Luksemburg Saloniki, Grecja Budapeszt, Węgry Luksemburg, Luksemburg Angers, Francja Bruksela, Belgia Kolonia, Niemcy Bruksela, Belgia Valletta, Malta Londyn, Zjednoczone Królestwo Sztokholm, Szwecja ECHA Europejska Agencja Chemikaliów Helsinki, Finlandia EEA Europejska Agencja Środowiska Kopenhaga, Dania EFCA EFSA EIGE Europejska Agencja Kontroli Rybołówstwa Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności Europejski Instytut ds. Równości Kobiet i Mężczyzn Vigo, Hiszpania Parma, Włochy Wilno, Litwa

33 EIOPA EIT Europejski Urząd Nadzoru Ubezpieczeń i Pracowniczych Programów Emerytalnych Europejski Instytut Innowacji i Technologii Frankfurt, Niemcy Budapeszt, Węgry EMA Europejska Agencja Leków Londyn, Zjednoczone Królestwo EMCDDA EMSA ENISA Europejskie Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii Europejska Agencja Bezpieczeństwa Morskiego Agencja Unii Europejskiej ds. Bezpieczeństwa Sieci i Informacji Lizbona, Portugalia Lizbona, Portugalia Heraklion, Grecja ERA Agencja Kolejowa Unii Europejskiej Valenciennes, Francja ERCEA ESMA Agencja Wykonawcza Europejskiej Rady ds. Badań Naukowych Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych Bruksela, Belgia Paryż, Francja ETF Europejska Fundacja Kształcenia Turyn, Włochy EUIPO eu-lisa EU-OSHA Urząd Unii Europejskiej ds. Własności Intelektualnej Europejska Agencja ds. Zarządzania Operacyjnego Wielkoskalowymi Systemami Informatycznymi w Przestrzeni Wolności, Bezpieczeństwa i Sprawiedliwości Europejska Agencja Bezpieczeństwa i Zdrowia w Pracy Alicante, Hiszpania Tallin, Estonia Bilbao, Hiszpania Euratom Agencja Dostaw Euratomu Luksemburg, Luksemburg Eurofound Eurojust Europol FRA Frontex Europejska Fundacja na rzecz Poprawy Warunków Życia i Pracy Europejska Jednostka Współpracy Sądowej Agencja Unii Europejskiej ds. Współpracy Organów Ścigania Agencja Praw Podstawowych Unii Europejskiej Europejska Agencja Straży Granicznej i Przybrzeżnej Dublin, Irlandia Haga, Niderlandy Haga, Niderlandy Wiedeń, Austria Warszawa, Polska GSA Agencja Europejskiego GNSS Praga, Republika Czeska

34 INEA REA SRB Agencja Wykonawcza ds. Innowacyjności i Sieci Agencja Wykonawcza ds. Badań Naukowych Jednolita Rada ds. Restrukturyzacji i Uporządkowanej Likwidacji Bruksela, Belgia Bruksela, Belgia Bruksela, Belgia

QJ-04-18-763-PL-N ISBN 978-92-847-1043-0 doi:10.2865/68996 Unia Europejska, 2018 W celu wykorzystania lub powielenia zdjęć lub innych materiałów nieobjętych prawem autorskim Unii Europejskiej należy wystąpić o zgodę bezpośrednio do właścicieli praw autorskich.