Zmiany w prawie oświatowym 28, 29 sierpnia 2018 r.
Od 1 września 2018 r. W zakresie określonym Kartą Nauczyciela, ustawie tej będą podlegali nauczyciele zatrudnieni w publicznych innych formach wychowania przedszkolnego prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego oraz niepublicznych innych formach wychowania przedszkolnego. Obowiązki nauczyciela określone w art. 6 Karty Nauczyciela zostały rozszerzone o obowiązek doskonalenia się zawodowego, zgodnie z potrzebami szkoły.
Z dniem 1 września 2018 r. wchodzą w życie znowelizowane przepisy ustawy Karta Nauczyciela w zakresie oceny pracy nauczycieli. Do najważniejszych zmian ustawowych należą: wprowadzenie obligatoryjnych terminów dokonywania oceny pracy rozszerzenie skali oceny pracy, zasięganie opinii rady rodziców i opiekuna stażu przy dokonywaniu oceny pracy, doprecyzowanie procedury dokonywania oceny pracy, w tym terminów, określenie ogólnych kryteriów oceny pracy w ustawie oraz upoważnienie ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania do określenia, w drodze rozporządzenia, szczegółowych kryteriów dokonywania oceny pracy.
Do najważniejszych zmian ustawowych należą: upoważnienie dyrektorów szkół do ustalania regulaminu określającego wskaźniki oceny pracy nauczycieli, odnoszące się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego oraz uwzględniające specyfikę pracy w danej szkole, upoważnienie organów sprawujących nadzór pedagogiczny do ustalania regulaminu określającego wskaźniki oceny pracy dyrektorów szkół, odnoszące się do poziomu spełniania poszczególnych kryteriów oceny pracy, oraz uwzględniające specyfikę pracy w szkołach, w których dany organ sprawuje nadzór, regulamin ustalany jest w porozumieniu z organami prowadzącymi szkoły, po zasięgnięciu opinii organizacji związkowych, w przypadku braku porozumienia w sprawie regulaminu regulamin ustala organ sprawujący nadzór pedagogiczny.
Z dniem 1 września 2018 r.: traci moc rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 grudnia 2016 r. w sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela, trybu postępowania odwoławczego oraz składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego (Dz.U. poz. 2035 oraz z 2017 r. poz. 2043); wchodzi w życie rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 29 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczycieli, zakresu informacji zawartych w karcie oceny pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz trybu postępowania odwoławczego (Dz.U. poz. 1133).
Najważniejsze zmiany ustawy- Karta Nauczyciela w zakresie awansu zawodowego, które wejdą w życie z dniem 1 września 2018 r.: wydłużenie stażu na stopień nauczyciela kontraktowego; wydłużenie okresów pracy w szkole wymaganych do rozpoczęcia stażu z jednoczesną możliwością skracania tych okresów; powiązanie ścieżki awansu zawodowego z oceną pracy; egzamin przed komisją egzaminacyjną na stopień nauczyciela kontraktowego zamiast rozmowy przeprowadzanej przez komisję kwalifikacyjną; nauczyciele akademiccy posiadający stopień naukowy oraz legitymujący się co najmniej 5-letnim okresem pracy w szkole wyższej, z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole będą uzyskiwali stopień nauczyciela mianowanego; inne zmiany o charakterze porządkującym.
Uwaga! Przepisy przejściowe dotyczące awansu zawodowego art. 124-130 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych.
1 września 2018 r. wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. w sprawie uzyskiwania stopni awansu zawodowego przez nauczycieli (Dz. U. poz. 1574)
W stosunku do dotychczasowego, w nowym rozporządzeniu: skróceniu ulega termin składania przez nauczyciela sprawozdania z realizacji planu rozwoju zawodowego do 7 dni od dnia zakończenia stażu; skrócenie terminu na przedstawienie opinii o dorobku zawodowym przez opiekuna stażu z 14 do 7 dni; doprecyzowane zostały zadania opiekuna stażu; wprowadzono zmiany w zakresie zadań i wymagań na poszczególnych stopniach awansu zawodowego.
W stosunku do dotychczasowego w nowym rozporządzeniu: dokumentacja dołączana do wniosku o podjęcie postępowania egzaminacyjnego i kwalifikacyjnego będzie mniej obszerna; zmieniono regulacje dotyczące ekspertów powoływanych do składu komisji egzaminacyjnych lub kwalifikacyjnych (m.in. dyrektor szkoły powołujący komisję egzaminacyjną dla nauczyciela ubiegającego się o stopień awansu zawodowego nauczyciela kontraktowego będzie zapewniał w niej udział eksperta posiadającego kwalifikacje z zakresu psychologii lub pedagogiki, w tym pedagogiki specjalnej, lub nauczającego tego samego przedmiotu lub prowadzącego ten sam rodzaj zajęć); egzaminy oraz rozmowa kwalifikacyjna będą zawierały moduł praktyczny.
Zatrudnianie w szkołach niesamorządowych Z dniem 1 września 2018 r. wejdzie w życie przepis art. 10a ustawy Karta Nauczyciela wprowadzający wymóg zatrudnienia nauczycieli na podstawie umowy o pracę w: publicznych innych formach wychowania przedszkolnego, przedszkolach, szkołach i placówkach prowadzonych przez osoby fizyczne oraz osoby prawne niebędące jednostkami samorządu terytorialnego, niepublicznych innych formach wychowania przedszkolnego, przedszkolach, placówkach oraz szkołach niepublicznych o uprawnieniach szkół publicznych.
Od 1 września 2018 r. sposób ustalania wymiaru godzin nauczycieli realizujących w ramach stosunku pracy obowiązki określone dla stanowisk o różnym tygodniowym obowiązkowym wymiarze godzin, reguluje przepis art. 42 ust. 5c Karty Nauczyciela; tracą moc uchwały organów prowadzących szkoły regulujące powyższe zagadnienie; tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin pedagoga, psychologa, logopedy, doradcy zawodowego oraz terapeuty pedagogicznego ustala organ prowadzący w drodze uchwały, z tym, że wymiar ten nie może przekraczać 22 godzin.
Od 1 września 2018 r. wymiar godzin tzw. nauczycieli wspomagających został określony w Karcie Nauczyciela i wynosi 20 godzin; tracą moc wszystkie akty prawa miejscowego, które dotychczas regulowały to zagadnienie; zlikwidowany zostaje zasiłek na zagospodarowanie.
Od 1 września 2018 r. Dyrektorowi i wicedyrektorowi szkoły oraz innym nauczycielom pełniącym inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczycielom, którzy obowiązki kierownicze pełnią w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze korzystającym z obniżonego tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć, nie przydziela się godzin ponadwymiarowych, chyba że: jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w jednym oddziale, a za zgodą organu prowadzącego szkołę - także gdy jest to konieczne dla zapewnienia realizacji ramowego planu nauczania w więcej niż jednym oddziale.
31 lipca 2018 r. zostało ogłoszone OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 5 lipca 2018 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o systemie oświaty (Dz. U. poz. 1457)
Z dniem 1 września 2018 r., z wyjątkami, wchodzi w życie: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 14 sierpnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowego zakresu danych gromadzonych w bazach danych oświatowych, zakresu danych identyfikujących podmioty prowadzące bazy danych oświatowych, terminów przekazywania danych między bazami danych oświatowych oraz wzorów wydruków zestawień zbiorczych (Dz. U. poz. 1630)
Rozporządzenia zawiera regulacje zmieniające zakres gromadzonych danych w tzw. starym systemie informacji oświatowej (SIO) oraz dostosowujące przepisy rozporządzenia do zmian w systemie oświaty wprowadzonych ustawą z dnia 27 października 2017 r. o finansowaniu zadań oświatowych, m.in.: od 1 września 2018 r. w starym SIO gromadzona będzie informacja o otrzymanej ocenie pracy nauczyciela.
Z dniem 1 września 2018 r. wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych, niedostosowanych społecznie i zagrożonych niedostosowaniem społecznym (Dz. U. poz. 1485)
Od 1 września 2018 r. tracą moc przepisy art. 15 ust. 7-9 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, przewidujące możliwość zatrudnienia w szkole podstawowej asystenta nauczyciela, asystenta osoby niebędącej nauczycielem lub asystenta wychowawcy świetlicy. W związku z powyższym, w rozporządzeniu uchyla się przepisy dotyczące zatrudniania ww. asystentów.
W terminie do 30 września 2018 r. należy dostosować do wymogów określonych w rozporządzeniu indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne opracowane dla uczniów przed dniem 1 września 2018 r.
Z dniem 1 września 2018 r. wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2018 r. w sprawie wykazu zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz przez nauczycieli poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz nauczycieli: pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych (Dz. U. poz. 1601)
W rozporządzeniu określono wykaz zajęć prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami realizowanych w ramach tygodniowego obowiązkowego wymiaru godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych przez nauczycieli: poradni psychologiczno-pedagogicznych (tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć 20 godzin); pedagogów, psychologów, logopedów, terapeutów pedagogicznych i doradców zawodowych, zatrudnionych w przedszkolach, szkołach i placówkach, dla których tygodniowy obowiązkowy wymiar godzin zajęć dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych, prowadzonych bezpośrednio z uczniami lub wychowankami albo na ich rzecz, jest ustalany na podstawie art. 42 ust. 7 pkt 3 lit. b ustawy Karta Nauczyciela.
16 sierpnia 2018 r. zostało podpisane Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie doradztwa zawodowego. Rozporządzenie wchodzi w życie z dniem 1 września 2018 r.
W rozporządzeniu m.in.: zdefiniowano na czym polega doradztwo zawodowe oraz wskazano formy, w jakich może być ono realizowane na poszczególnych etapach edukacji, określono treści programowe dla poszczególnych etapów edukacyjnych i typów szkół, wskazano, że doradztwo zawodowe realizowane będzie w oparciu o zatwierdzony przez dyrektora szkoły do dnia 30 września danego roku program wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego na dany rok szkolny, którego elementy określa rozporządzenie, w roku szkolnym 2018/2019 dyrektor szkoły zatwierdza program wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego w terminie do dnia 31 października 2018 r.
Zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego, prowadzą doradcy zawodowi posiadający kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela doradcy zawodowego. W przypadku braku w szkole doradcy zawodowego, do roku szkolnego 2021/2022 włącznie, dyrektor szkoły może powierzyć prowadzenie zajęć z zakresu doradztwa zawodowego innemu nauczycielowi lub osobie niebędącej nauczycielem, posiadającej przygotowanie uznane przez dyrektora szkoła za odpowiednie do prowadzenia danych zajęć.
W odniesieniu do uczniów szkół nowego ustroju szkolnego (uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych) doradztwo zawodowe, po dniu 1 września 2018 r., będzie realizowane w oparciu o: rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego.
W odniesieniu do uczniów dotychczasowych gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych oraz klas tych szkół prowadzonych w szkołach innego typu, doradztwo zawodowe będzie realizowane w całości tak jak dotychczas w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r. w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. poz. 532 z późn. zm.) do czasu zakończenia kształcenia odpowiednio w tych szkołach i klasach.
1 września 2018 r. wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 sierpnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. poz. 1647)
W rozporządzenia zmieniającym m.in.: uchyla się przepis dotyczący asystentów nauczycieli, w związku z likwidacją tego stanowiska od dnia 1 września 2018 r. część zadań doradcy zawodowego ujęta dotychczas w rozporządzeniu zostanie przeniesiona do rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie doradztwa zawodowego, które określa m.in. możliwe formy realizacji doradztwa zawodowego na poszczególnych etapach edukacji oraz zadania doradcy zawodowego związane z realizacją tych form, pozostawia się zadania doradcy zawodowego związane z realizacją doradztwa zawodowego w ramach udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej.
Rozporządzenie zakłada, że osoby zatrudnione przed 1 września 2018 r. na stanowisku asystenta nauczyciela, asystenta osoby niebędącej nauczycielem, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, lub asystenta wychowawcy świetlicy, będą mogły do dnia 31 sierpnia 2020 r. inicjować objęcie ucznia pomocą psychologiczno-pedagogiczną, tak jak przewidywało dotychczasowe rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologicznopedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.
Z dniem 1 września 2018 r. wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 26 lipca 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. poz. 1533) Powyższe rozporządzenie ma zastosowanie wyłącznie do zasad organizacji krajoznawstwa i turystyki w dotychczasowym gimnazjum, trzyletnim liceum ogólnokształcącym, czteroletnim technikum, klasach dotychczasowej zasadniczej szkoły zawodowej prowadzonych w branżowej szkole I stopnia, dotychczasowej szkole policealnej i szkole specjalnej przysposabiającej do pracy, a także w dotychczasowych szkołach artystycznych, do czasu zakończenia kształcenia w tych szkołach.
W rozporządzeniu zmieniającym: ustalono trzy formy organizowania krajoznawstwa i turystyki: wycieczki przedmiotowe, wycieczki krajoznawczo-turystyczne i specjalistyczne wycieczki krajoznawczo-turystyczne; wskazano, że kierownikiem wycieczki może być jedynie wyznaczony przez dyrektora szkoły pracownik pedagogiczny tej szkoły, a nie inna osoba niebędąca pracownikiem pedagogicznym szkoły; w załączniku do rozporządzenia określono wzór karty wycieczki; określono zasady organizacji wycieczki zagranicznej, m. in. dyrektor szkoły jest obowiązany poinformować organ prowadzący i organ sprawujący nadzór pedagogiczny o organizowaniu takiej wycieczki, przekazując kartę wycieczki (z wyjątkiem listy uczniów).
Z dniem 1 września 2018 r. wchodzi w życie zmiana 5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 marca 2017 r. w sprawie szczegółowej organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli (Dz. U. poz. 649 z późn. zm.) W przypadku przyjęcia z urzędu, w okresie od rozpoczęcia do zakończenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych, do oddziału klasy I, II lub III szkoły podstawowej ucznia zamieszkałego w obwodzie tej szkoły, dyrektor szkoły podstawowej, po poinformowaniu rady oddziałowej, może podzielić dany oddział za zgodą organu prowadzącego, jeżeli liczba uczniów jest zwiększona ponad liczbę 25 uczniów. Liczba uczniów w oddziale może być zwiększona nie więcej niż o 2 uczniów. Jeżeli liczba uczniów w oddziale zwiększy się o więcej niż 2 uczniów, dyrektor szkoły podstawowej, po poinformowaniu rady oddziałowej, dzieli dany oddział.
Z dniem 1 września 2018 r. wchodzą w życie: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 grudnia 2017 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz. U. poz. 2356) W klasyfikacji zawodów dodano zawód: Monter stolarki budowlanej Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 5 kwietnia 2018 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz. U. poz. 744) W załączniku do rozporządzenia wprowadzono podstawę programową dla nowego zawodu: Monter stolarki budowlanej
Z dniem 1 września 2018 r. wchodzi w życie Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 stycznia 2018 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia ogólnego dla liceum ogólnokształcącego, technikum oraz branżowej szkoły II stopnia (Dz. U. poz. 467)
Rozporządzenie określa podstawę programową kształcenia ogólnego dla: 4-letniego liceum ogólnokształcącego, 5-letniego technikum, 2-letniej branżowej szkoły II stopnia. Podstawę programową kształcenia ogólnego dla 4-letniego liceum ogólnokształcącego i 5-letniego technikum stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2019/2020. Podstawę programową kształcenia ogólnego dla 2-letniej branżowej szkoły II stopnia stosuje się, począwszy od roku szkolnego 2020/2021.
W toku prac legislacyjnych Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w tym dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym, kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia, kształcenia ogólnego dla szkoły specjalnej przysposabiającej do pracy oraz kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej
Projekt rozporządzenia zmieniającego przewiduje: wprowadzenie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego dla branżowej szkoły I stopnia w oddziałach dla absolwentów ośmioletniej szkoły podstawowej; wprowadzenie nowej podstawy programowej kształcenia ogólnego dla szkoły policealnej, która będzie wdrażana sukcesywnie począwszy od roku szkolnego 2019/2020 w semestrach I, a w następnych latach w kolejnych semestrach tych szkół; zmianę w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej, w części opisującej treści nauczania wymagania szczegółowe dla przedmiotu matematyka.
W toku prac legislacyjnych Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach
W projekcie rozporządzenia znalazły się nowe regulacje dotyczące: Obowiązku rejestrowania wyjść grupowych, które nie są wycieczkami. Wzór rejestru został określony w załączniku nr 1 do projektu rozporządzenia. Obowiązku uwzględnienia w planie zajęć dydaktyczno -wychowawczych realizacji zajęć wymagających intensywnego wysiłku umysłowego nie później niż na szóstej godzinie zajęć w danym dniu - do powyższego wymogu szkoły powinny dostosować się do 1 marca 2019 roku.
W projekcie rozporządzenia znalazły się nowe regulacje dotyczące: Wprowadzenia minimalnego czasu trwania przerw (co najmniej 10 minut) oraz dostosowania ich do potrzeb uczniów. Dyrektor szkoły w tej kwestii będzie obowiązany zasięgnąć opinii rady rodziców i samorządu uczniowskiego. Wprowadzenia obowiązku zapewnienia przez dyrektora uczniom miejsca na pozostawienie podręczników i przyborów szkolnych. Do powyższych wymogów szkoły powinny dostosować się do 1 marca 2019 roku.
W projekcie rozporządzenia znalazły się nowe regulacje dotyczące: konieczności informowania kuratora oświaty o zawieszeniu zajęć; rozszerzono grupę osób, które powinny odbyć szkolenie z zakresu udzielania pierwszej pomocy; dotychczas przepisy wymieniały nauczycieli, w tym m.in. prowadzących zajęcia w warsztatach, laboratoriach i zajęcia wychowania fizycznego. W świetle nowych regulacji, także pozostali jej pracownicy powinni być przygotowani do udzielania pierwszej pomocy; szkoły dostosują swoją działalność w odniesieniu do pracowników niebędących nauczycielami, w terminie do dnia 1 marca 2019 roku.
W toku prac legislacyjnych: Projekt rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej zmieniającego rozporządzenie w sprawie świadectw i dyplomów Nowelizacja rozporządzenia przewiduje wprowadzenie mobilnej wersji legitymacji szkolnej dla uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych, tzw. mlegitymacji, czyli legitymacji szkolnej utworzonej w postaci i formie pozwalającej na jej przechowywanie przez uczniów na urządzeniach mobilnych
Dziękuję za uwagę 44