Katarzyna Stefańska 1 inż. Marcin Kiciński 2 dr inż., Politechnika Poznańska, Zakład Systemów Transportowych Zróżnicowanie opłat za odpady komunalne w wybranych gminach w Polsce po wejściu w życie ustawy o odpadach 1. WPROWADZENIE W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat stałe odpady komunalne stały się coraz bardziej odczuwalnym problemem, jak również zagrożeniem dla otaczającego nas środowiska [2]. Po notowanym do 2002 roku wzroście wytwarzanych na 1 mieszkańca odpadów komunalnych (UE 27), od 2007 roku zaobserwować można spadek (rys. 1). Należy podkreślić, że systematycznie maleje ilość odpadów komunalnych kierowanych na składowiska. W 1995 roku było to ponad 63% (300 kg), a w 2012 już 33% (162 kg). W analizowanych latach udział odpadów kierowanych do recyklingu wzrósł z 11% w 1995 roku do prawie 27% w 2012 roku. Rys. 1. Sposób zagospodarowania stałych odpadów komunalnych w latach 1995-2012 Źródło: opracowanie na podstawie [25] Biorąc pod uwagę Polskę, to ilość odpadów komunalnych przypadających na 1 mieszkańca wyniosła w 2012 r. 314 kg na rok i była znacząco niższa od średniej w UE (492 kg na osobę) rys. 2. Ponad połowa odpadów komunalnych w Polsce (59% w 2012 roku) trafia bezpośrednio na składowiska, co jest wynikiem znacząco gorszym od średniej europejskiej (34%) oraz krajów bardziej rozwiniętych od Polski, takich jak: Dania czy Niemcy, gdzie wartości te nie przekraczają 3% (rys. 2). W celu zmniejszenia niekorzystnych proporcji w zagospodarowaniu odpadów komunalnych w Polsce wprowadzono w 2012 roku nową ustawę o odpadach [24], która z dniem 1. lipca 2013 r. zaczęła obowiązywać we wszystkich gminach. 1 kasiastef@onet.pl 2 marcin.kicinski@put.poznan.pl 728 Logistyka 2/2015
Rys. 2. Ilość i sposób zagospodarowania odpadów komunalnych w krajach Unii Europejskiej w 2012 roku. Źródło: opracowanie na podstawie [25] 2. ODPADY KOMUNALNE SKŁAD I KLASYFIKACJE Odpady komunalne zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Środowiska [9] zakwalifikowane zostały z punktu widzenia kryterium miejsca powstawania zostały zaliczone do grupy 20 odpadów (odpady komunalne łącznie z frakcjami gromadzonymi selektywnie). Skład morfologiczny ich oraz ilość jest bardzo zróżnicowana i zależy, m.in. od [5][7][8][10]: poziomu życia ludności, ich nawyków, jak również od wielkości obszarów zurbanizowanych czy też sposobów ogrzewania budynków. W przypadku Polski w miastach o liczbie mieszkańców powyżej 50 tys. ponad 50% stanowią odpady kuchenne, ogrodowe, papier, tektura i tworzywa sztuczne. Z kolei najmniej jest odpadów drewnianych oraz odpadów niebezpiecznych. Należy zaznaczyć, że odpady o takiej strukturze wytwarza prawie 60% mieszkańców Polski (ok. 22 mln osób). W przypadku mniejszych miejscowości (poniżej 50 tys. mieszkańców), w których wg Krajowego Planu Gospodarki Odpadami 2014 [10] żyje prawie 1 milion osób (ok 2,5% mieszkańców Polski), najwięcej wytwarza się odpadów ogrodowych i kuchennych (prawie 37% w odpadach komunalnych). Spowodowane jest to najprawdopodobniej wyborem mniej przetworzonej żywności przez mieszkańców mniejszych miast, jak również większą liczbą przydomowych ogródków. Natomiast znacznie mniejszy udział procentowy w porównaniu z mieszkańcami z dużych miast mają odpady typu: papier i karton. Z kolei na terenach wiejskich (39% Logistyka 2/2015 729
mieszkańców kraju 14,86 miliona osób) znacznie więcej wytwarza się frakcji drobnych, tj.: fragmenty szła, ceramiki, gruzu, popiołu [10]. Odpady komunalne można klasyfikować np. ze względu na [1][2][5][7][8]: źródłopochodzenia sferapowstawania, wielkośćfrakcji, stanskupienia, składchemiczny, toksyczność, przyjazność dla środowiska naturalnego, stopień przydatności odpadu do dalszego wykorzystania / przetworzenia. Przykładowa klasyfikacja zaproponowana przez Bendkowskiego i Wengierka [2] wyróżnia 11 rodzajów odpadów komunalnych, tj.: Odpady domowe, które związane są z bytowaniem ludzi w miejscu zamieszkania. Odpady wielko rozmiarowe (wielkogabarytowe), które ze względu na swoje rozmiary nie mieszczą się w pojemnikach normalnie stosowanych. Zaliczamy do nich sprzęt gospodarstwa domowego, meble, sprzęt elektroniczny, pojazdy mechaniczne. Odpady uliczne, do których zaliczane są zmiotki uliczne, będące najbardziej zróżnicowaną grupą odpadów w strukturze miasta. Są to odpady pochodzące z oczyszczania placów, ulic oraz wszelkiego rodzaju pomieszczeń. Odpady z obiektów użyteczności publicznej, które mają zróżnicowany charakter, co wynika z poszczególnych funkcji obiektów infrastruktury miejskiej, w tym obiektów oświatowych, handlowych i kulturalnych. Odpady z terenów zieleni zorganizowanej to odpady, które pochodzą z pielęgnacji zieleni miejskiej. Zalicza się do nich materiał roślinny, czyli trawę, zeschłe kwiaty, gałęzie oraz liście z drzew. Śnieg i lód, który usuwany jest z powierzchni placów i ulic w okresie zimowym za pomocą środków chemicznych lub uszorstniających. Zgarniany lód i śnieg jest zanieczyszczony piaskiem, pyłami oraz innymi zanieczyszczeniami. Urobek ziemny z prac ziemnych budowlanych, który składa się z dwóch części: warstwy gleby urodzajnej zbieranej z powierzchni terenu, na którym są prowadzone prace budowlane oraz gruntu o różnych właściwościach zależnych od geologicznej budowy terenu. Gruz z remontów i rozbiórki budynków, który zawiera w swoim składzie mineralne materiały budowlane, takie jak: elementy betonowe, cegły, elementy ceramiki oraz sanitarne instalacje metalowe: armatura, wanny, przewody. Kanalizacyjne. Odpady gospodarczo-bytowe z obiektów przemysłowych, które są ważną grupą odpadów komunalnych. Do tej grupy należą odpady powstające w pomieszczeniach biurowych i socjalnych zakładów przemysłowych. Do tych odpadów usuwane są często duże ilości niebezpiecznych substancji, np. opakowania po lakierach, farbach. Termometry oraz osady zawierające metale ciężkie. 3. REGULACJE PRAWNE W ZAKRESIE GOSPODARKI ODPADAMI KOMUNALNYMI W GMINACH W POLSCE Gospodarka odpadami w Polsce reguluje szereg przepisów i aktów prawnych. Przed wejściem w życie Ustawy o odpadach [24] Sejm RP uchwalił, m.in. Ustawę o utrzymaniu czystości i porządku w gminach [23]. Według niej gmina pełniła funkcje regulatora rynku, tj. wydawała zezwolenia na odbiór odpadów i wprowadzała zasady funkcjonowania przedsiębiorcy na rynku odpadów komunalnych. Szereg gmin powierzyło gospodarkę odpadami podmiotom zewnętrznym. Ustawa o utrzymaniu czystości i porządku w gminach była wielokrotnie nowelizowana. Jedną z istotnych zmian, która weszła w życie 1. stycznia 2012 r. była zmiana roli, jaką w systemie gospodarki 730 Logistyka 2/2015
odpadami pełni gmina. Wiązało się to z przejęciem przez gminy roli kierowniczej w zarządzaniu odpadami. Od tej pory jednostki te miały obowiązek zaopatrzenia w narzędzia pozwalające na sterowanie strumieniem zmieszanych odpadów komunalnych oraz odpadów zielonych do specjalnych instalacji służących ich właściwym zagospodarowaniu. Należy podkreślić, że mimo wejścia w życie Ustawy od 1. stycznia 2012, to ustawodawca wyznaczył 18-miesięczny okres przejściowy, w którym możliwe było funkcjonowanie zarówno starego, jak i nowego systemu gospodarowania odpadami (rys. 3). W efekcie tego nowy gminny system w pełni zaczął obowiązywać dopiero 1. lipca 2013 r. Oznaczało to, że przejęcie obowiązków właścicieli nieruchomości w zakresie odbierania odpadów komunalnych przez gminy musi nastąpić najpóźniej do 30. czerwca 2013 r. Rys. 3. Funkcjonowanie gminnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi w Polsce po 1996 roku. Źródło: opracowanie na podstawie [6][25] Po wejściu w życie nowego systemu każdy mieszkaniec danej gminy wnosi opłaty za wodę i ścieki oraz płaci gminie za odbiór odpadów komunalnych, a nie tak jak dotychczas, firmie odbierającej odpady. Dotyczy jednak osób posiadających własne domy. W przypadku mieszkańców budynków spółdzielczych, komunalnych, czy zarządzanych przez wspólnotę opłatę uiszcza zarządca, który uwzględnia ją w czynszu płaconym przez określonego lokatora. Ustawodawca nie wprowadził żadnych regulacji dotyczących problematyki rozwiązania dotychczas zawartych umów na odbieranie odpadów komunalnych, co wprowadziło sporo zamieszania w połowie 2013 roku. Nowy system znacząco zmienił zasady wywozu odpadów komunalnych z uwagi na: konieczność organizowania przez gminę przetargów na odbieranie odpadów, konieczność przeprowadzania corocznej analizy oraz wykonywania sprawozdań stanu gospodarki odpadami komunalnymi, konieczność weryfikowania możliwości organizacyjnych i technicznych pod względem zagospodarowywania odpadów komunalnych w tym możliwości ich przetwarzania, konieczność weryfikowania kosztów funkcjonowania gospodarki odpadami komunalnymi w gminach. Należy podkreślić, że nie bez znaczenia na system wywozu odpadów komunalnych są wymagania, jakie gminy musza spełnić w zakresie poziomu recyklingu i przygotowania do ponownego użycia papieru, metali, tworzyw sztucznych i szkła, gdzie do 2020 roku powinien wynosić wagowo minimum 50% [4]. Mając na uwadze to szczególnie istotne jest racjonalne korzystanie z przez rady gminy w kompetencje umożliwiające organizację procesu odbioru odpadów komunalnych na terenie gminy oraz pobieranie opłaty za ich zagospodarowanie. Uchwalone w ostatnich latach regulaminy czystości i porządku w gminie, jako akty prawa miejscowego szczegółowo, m.in. zakres selektywnego zbierania Logistyka 2/2015 731
i odbierania odpadów komunalnych. Ma to na celu przede wszystkim ułatwienie procesu odbioru odpadów w aspekcie dalszego ich przetwarzania. 4. ANALIZA PRZYPADKU 4.1. Charakterystyka wybranych gmin W analizie przedstawiono rozwiązania przyjęte przez wybrane gminy w związku ze zmianami przepisów odnoszących się do funkcjonowania gminnego systemu gospodarki odpadami komunalnymi. Pod uwagę wzięto 10 losowo wybranych gmin, położonych w różnych częściach Polski. Ich podstawową charakterystykę przedstawiono w tabeli 1. Tabela. 1. Charakterystyka 10 wybranych gmin Nazwa gminy Województwo Typ gminy Powierzchnia [km 2 ] Liczba mieszkańców [tys. os.] Gęstość zaludnienia [os./ km 2 ] Bolesław Małopolskie Wiejska 41,34 7,84 188 Kamień Pomorski Zachodnio-pomorskie Miejsko-wiejska 208,57 14,66 70 Kołobrzeg Zachodnio-pomorskie Miejska 25,67 47,08 1834 Lubin Dolnośląskie Miejska 40,77 75,15 1843 Olecko Warmińskomazurskie Miejsko-wiejska 266,74 22,19 83 Siedlce Mazowieckie Wiejska 141,35 16.95 120 Skoki Wielkopolskie Miejsko-wiejska 198,49 9,15 46 StarySącz Małopolskie Miejsko-wiejska 100,88 23,18 230 ŚrodaWlkp. Wielkopolskie Miejsko-wiejska 270,41 31,01 150 Tarnów Małopolskie Wiejska 82,72 25,54 297 Źródło: opracowanie własne na podstawie stat.gov.pl 4.2. Analiza porównanwcza gospodarki odpadami w wybranych gminach Analizę porównawczą gmin przeprowadzono: pod względem wysokości opłat za wywóz segregowanych i niesegregowanych odpadów komunalnych, sposobu segregacji odpadów komunalnych w miejscu ich powstawania, jak również częstości wywozu frakcji najczęściej wytwarzanych w gospodarstwach domowych tj. papier i szkło. Dane do analizy zebrano na podstawie oficjalnych dokumentów (uchwał) zamieszczonych na stronach internetowych urzędów analizowanych miast i gmin oraz w ich biuletynach informacji publicznej (BIP) i przedstawiono w tabeli 2. W ostatnich dwóch kolumnach tej tabeli umieszczono: Obliczone całkowite koszty wywozu przypadające na jednego mieszkańca, które wynikają z wysokości opłat ponoszonych przez gminy z tytułu wywozu odpadów komunalnych oraz liczby mieszkańców. Różnicę pomiędzy zakładanymi wpływami z tytułu opłat mieszkańców z tytułu wywozu odpadów komunalnych, a kosztami wywozu gminnych odpadów komunalnych (GOK). 732 Logistyka 2/2015
W obu przypadkach założono, że system działa 12 miesięcy. Tabela. 2. Zestawienie dot. gospodarki odpadami komunalnymi w 10 wybranych gminach w Polsce Nazwa gminy Miesięczna opłata za odpady segregowane [zł/os.] Miesięczna opłata za odpady niesegregow ane [zł/os.] Kolory worków stosowane w segregacji odpadów komunlanych Częstość wywozu odpadów wtórnych** [razy/m-c] Całkowity roczny koszt wywozu przypadający na mieszkańca [zł/os.] Roczna różnica pomiędzy opłatami mieszkanców, a kosztami wywozu GOK [tys. zł] Bolesław 6,50 12,00 Br/Ce/N/P/Z/Ż Min. 1 22,90 691 Kamień Pomorski 11,00 19,00 I/N/Z/Ż 1 47,72 1939 Kołobrzeg 10,00 17,00 Ca/Z/Ż 2 75,15 4089 Lubin 13,00 15,50 Br/Ca/N/Z/Ż 1 lub 2 177,83-513 Olecko 10,00 13,00 b.d.*** 2 6,15 2926 Siedlce 5,00 11,00 Br/Ca/N/R/Z/Ż 2 58,15 641 Skoki 19,00 29,00 Br/N/S/Z/Ż 1 123,03 1509 Stary Sącz 6,00 12,00 Br/N/Z/Ż 1 - b.d. Środa Wlkp. 9,00 10,00 Be/Ca 2 90,96 714 Tarnów 9,90 15,00 N/Z/Ż 1 lub 2 109,93 963 Objaśnienia: (*) oznaczenia kolorów worków: Be bezbarwny, Br brązowy, Ca czarny, Ce czerwony, N niebieski, P pomarańczowy, R różowy, S szary, Z zielony, Ż żółty, I inny (**) dla celów porównawczych uwzględniono odpady typu: szkło, papier; przyjęto, że miesiąc ma 28 dni (***) worki oznacza mieszkaniec napisami: suche lub mokre Źródło: opracowanie własne na podstawie [11][12][13][14][15][16][17][18][19][20][21][22][26][27][28] [29][30][31][32][33][34][35][36][37][38] Na podstawie zebranych wysokości stawek opłat wnioskuje się, że gminą o najwyższych opłatach za odbiór odpadów komunalnych zarówno tych zbieranych selektywnie, jak również odpadów zmieszanych jest Gmina Skoki. Z kolei najniższą stawkę (5 zł) uiszczają mieszkańcy Siedlec. Zaobserwować można znaczne dysproporcje pomiędzy różnicowaniem miesięcznych stawek. Od 1 zł w Gminie Środa Wlkp. do 10 zł w Gminie Skoki. Dla analizowanych gmin wartość średnia wyniosła 5,41 zł. Oprócz tego można zauważyć, że w analizowanych gminach bardzo zróżnicowana jest liczba worków, w których gromadzone są odpady segregowane w miejscu ich powstawania. Waha się ona od dwóch do sześciu, przy czym z 10 różnych kolorów worków najczęściej w segregacji występuje zielony oraz żółty. Przyjmując jednakowy sposób segregacji odpadów na podstawie zebranych informacji można zauważyć, bardzo zróżnicowany koszt wywozu odpadów komunalnych przypadający na 1 mieszkańca (od 6,15 do 177,83 zł). W zestawieniu potencjalnych wpływów gmin z tytułu realizacji tego zadania jedynie dla Lubina oznacza konieczność wygospodarowania z innych źródeł kwoty 513 tys. zł (tabela 2). Logistyka 2/2015 733
Biorąc pod uwagę powierzchnię oraz liczbę mieszkańców gmin (tabela 1) oraz dane dot. GOK na analizowanych obszarach to: Występuje duża korelacja pomiędzy liczbą ludności, a kosztem jaki ponosi gmina za wywóz odpadów komunalnych z jej terenu wartość 0,92. W przypadku gęstości zaludnienia korelacja jest już mniejsza, bowiem wynosi 0,78. Występuje duża korelacja pomiędzy opłatą za odpady segregowanie i niesegregowane w danej gminie wartość 0,89. Pewna zależność występuje pomiędzy całkowitym rocznym kosztem wywozu odpadów przypadającym na jednego mieszkańca gminy, a gęstością zaludnienia gminy (0,52). Praktycznie na wysokość opłaty za odpady segregowane nie ma wpływu gęstość zaludnienia (korelacja 0,15). W przypadku odpadów zmieszanych wartość korelacji spada do 0,03. 4.3. Analiza porównanwcza gospodarki odpadami w wybranych gminach w zalezności od wariantu segregacji Jak zaznaczono wcześniej jednym z celów wprowadzonego systemu GOK było zwiększenie udziału odpadów poddawanych recyklingowi. Z uwagi na brak danych, przy założeniu istniejących na terenach gminy systemów GOK przeprowadzono analizę, w której przyjęto 4 różne warianty segregacji odpadów komunalnych (różny udział procentowy odpadów segregowanych i zmieszanych): 25% mieszkańców segreguje, 75% nie segreguje odpadów (rys. 4 S: 25/75), 50% podział mieszkańców segregujących i nie segregujących odpady (rys. 4 S: 50/50), 75% mieszkańców segreguje, 25% nie segreguje odpadów (rys. 4 S: 75/25), 100% mieszkańców segreguje odpady komunalne (rys. 4 S: 100). Dzięki powyższej analizie, stwierdzono, że sposób segregacji odpadów przez mieszkańców gmin ma znaczący wpływ na wysokość kwoty, która napływa do gmin z opłat lokalnych z tytułu gospodarowania odpadami komunalnymi (rys. 4). Rys. 4. Zestawienie wpływów pieniężnych do gmin z tytułu uiszczanych opłat z wywóz odpadów komunalnych dla 4. wariantów segregacji. Źródło: opracowanie na podstawie [6] Jak można zaobserwować uzyskane środku z tytułu poboru opłat za wywóz odpadów komunalnych w gminach zmniejszają się średnio o 30 tys. zł (rys. 4). Gmina Kołobrzeg jest tu wyjątkiem, gdzie kwota ta zmniejsza się o ponad 82 tys. zł. W tej samej Gminie występuje również największa różnica dla skrajnych wariantów 1. oraz 4., wynosi blisko 250 tys. zł. Natomiast gmina z najmniejszą różnicą 734 Logistyka 2/2015
między tymi wariantami procentowymi segregacji, to Gmina Środa Wlkp., różnica ta wynosi 23 tys. zł. Oznacza to w przypadku tej Gminy, że motywacja mieszkańców do segregacji odpadów jest niewielka. 5. PODSUMOWANIE Przedstawiona w artykule analiza przyjętych systemów gospodarowania odpadów komunalnych wykazuje bardzo duże zróżnicowania w poszczególnych gminach. Dotyczy to zarówno wysokości opłat, jak i zasad organizacji segregacji odpadów. Spowodowane to jest zdaniem autorów na pewno krótkim czasem funkcjonowania obecnych zasad GOK w gminach w Polsce. Autorzy podkreślają, że na chwilę obecną, na podstawie danych z pierwszych sześciu miesięcy wdrożenia Ustawy o odpadach (VII-XII 2013 r.) w gminach niezwykle trudno jest znaleźć czynniki wpływające na wysokość stawki za wywóz odpadów komunalnych z terenów gmin (poza liczbą mieszkańców czy gęstością zaludnienia). Dotyczy to zarówno tych segregowanych, jak i niesegregowanych. Z uwagi na konieczność ograniczania odpadów niesegregowanych niezwykle ważnym elementem jest właściwe określenie opłat z tytułu wywozu odpadów komunalnych. Biorąc pod uwagę analizowane gminy, zdaniem autorów przynajmniej część z nich będzie modyfikować z stawki, jak również zasady segregacji. Streszczenie Artykuł obejmuje tematykę związana z gospodarką odpadami komunalnymi. Z uwagi na wejście w życie od połowy roku 2013 Ustawy o odpadach autorzy podjęli próbę porównania i analizy zasad gospodarowania odpadami komunalnymi w wybranych gminach w Polsce. Pod uwagę wzięto gminy o zróżnicowanej wielkości, zarówno pod względem ludności, jak i powierzchni. Analizę oparto na uchwałach rad gminy, które dotyczyły regulaminów utrzymania porządku i czystości. Stąd też porównano, m.in.: opłaty ponoszone przez mieszkańców danego terenu za wywóz odpadów segregowanych i niesegregowanych, przyjęty sposób segregacji (liczba pojemników), koszty ponoszone przez poszczególne gminy z tytułu realizacji wywozu odpadów komunalnych w II połowie 2013 r. Autorzy finalnie wyznaczyli zestaw współczynników korelacji, które posłużyły do wyciagnięcia wniosków ogólnych i uzyskania odpowiedzi na pytania dotyczące elementów, jakie wpływają na wysokość opłat z tytułu wywozu odpadów komunalnych uiszczanych przez mieszkańców różnych gmin w Polsce. Słowa kluczowe: koszty odpadów komunalnych, segregacja odpadów Differentiation of charges for municipal waste in selected municipalities in Poland after the entry into force of the Act on Waste Abstract The article covers the topics related to municipal waste management. Due to the entry into force from the mid-2013 Waste Act authors have attempted to compare and analyse the principles of municipal waste management in selected municipalities in Poland. Were considered municipalities of various sizes, both in terms of population and area. The analysis is based on the resolutions of the commune councils, which concerned the regulations to maintain order and cleanliness. Hence, compared, Inter alia: fees paid by residents of the area for the export of sorted waste and unsorted, the accepted segregation (number of containers), costs incurred by each local government for implementation of the disposal of municipal waste in the second half of 2013. The authors finally appointed a set of correlation coefficients, which were used for drawing general conclusions and get answers to questions about the elements that affect the amount of fees for disposal of municipal waste paid by residents of different municipalities in Poland. Keywords: Cost of the municipal waste, segregation LITERATURA [1] Andrzejczyk P.: Istota i znaczenie ekologistyki odpadów komunalnych. Logistyka 5/2009. [2] Bendkowski J., Wengierek M.: Logistyka Odpadów. Tom II, obiekty gospodarki odpadami. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2004. Logistyka 2/2015 735
[3] Kiciński M.: Organizacja wywozu odpadów komunalnych w Środzie Wielkopolskiej. Praca dyplomowa magisterska, Wydział Maszyn Roboczych i Pojazdów Politechniki Poznańskiej, Poznań 2000. [4] Kołaczek E: Nowy system gospodarki odpadami komunalnymi. Ministerstwo Środowiska. Departament Gospodarki Odpadami, Warszawa 2012. [5] Romachandra T.V.: Management of Municipal Solid Waste. TERI Press, New Dehli 2009. [6] Stefańska K.: Gospodarka odpadami komunalnymi w wybranych gminach w Polsce przegląd i porównanie. Praca dyplomowa inżynierska nr 29/DZI/LT/13/14, Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Politechniki Poznańskiej, Poznań 2014. [7] Szołystek J.: Logistyka zwrotna. Instytut Logistyki i Magazynowania, Poznań 2009. [8] United Nations Environment Programme: Solid waste management. 2005 [9] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów (Dz.U. 2001 nr 112 poz. 1206). [10] Uchwała Nr 217 Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2010 r. w sprawie "Krajowego planu gospodarki odpadami 2014" (M.P. 2010 nr 101 poz. 1183) [11] Uchwała nr ORN.0007.119.2012 Rady Gminy Olecko z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Olecko. [12] Uchwała nr XXIV/179/2013 Rady Gminy Skoki z dnia 15 marca 2013 r. w sprawie: uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Skoki. [13] Uchwała Nr XXIV/260/2012 Rady Miejskiej w Tarnowie z dnia 4 grudnia 2012 r. w sprawie: wprowadzenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy. [14] Uchwała nr XXV/171/13 Rady Gminy Kołobrzeg z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Kołobrzeg. [15] Uchwała nr XXV/174/13 Rady Gminy Kołobrzeg z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie: wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki takiej opłaty oraz stawki za pojemnik o określonej pojemności. [16] Uchwała nr XXVII/248/13 Rady Gminy Siedlce z dnia 28 marca 2013 r. w sprawie: uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Siedlce. [17] Uchwała nr XXVII/258/2013 Rady Gminy Bolesław z dnia 30 października 2013 r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Bolesław. [18] Uchwała nr XXXII/349/2012 Rady Miejskiej w Starym Sączu z dnia 28 grudnia 2012 r. w sprawie: uchwalenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Stary Sącz. [19] Uchwała nr XXXIII/242/2013z dnia 15 marca 2013 r. w sprawie: regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta i Gminy Skoki. [20] Uchwała nr XXXIII/596/2012 Rady Miejskiej w Środzie Wielkopolskiej z dnia 4 kwietnia 2013 r. w sprawie: wprowadzenia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy. [21] Uchwała nr XXXIV/261/13 Rady Gminy Lubin z dnia 26 lutego 2013 r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Lubin. [22] Uchwała nr XXXVII/475/12 Rady Gminy Kamień Pomorski z dnia 21 lutego 2013 r. w sprawie: przyjęcia regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Gminy Kamień Pomorski. [23] Ustawa z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. 2013 nr 0 poz. 1399). [24] Ustawa z dnia 14 grudnia 2012 r. o odpadach (Dz. U. 2013 poz.21). [25] European Commission: Municipal waste statistics - http://epp.eurostat.ec.europa.eu (dostęp 15.10.2014). [26] http://bip.gmina.kolobrzeg.pl (dostęp 16.12.2013). [27] http://bip.gminatarnow.pl (dostęp 13.12.2013). [28] http://bip.mpwik.lubin.pl (dostęp 28.12.2013). [29] http://gmina.lubin.pl (dostęp 28.12.2013). [30] http://gmina.tarnow.pl (dostęp 13.12.2013). [31] http://informa24.pl (dostęp 15.02.2014). [32] http://kamienpomorski.greenkey.pl (dostęp 20.12.2012). [33] http://skoki.nowoczesnagmina.pl(dostęp 15.02.2014). [34] http://uk-sroda.pl (dostęp 11.01.2014). [35] http://www.bip.kamienpomorski.pl (dostęp 20.12.2012). [36] http://www.gminaboleslaw.pl (dostęp 06.02.2014). [37] http://www.stary.sacz.pl (dostęp 6.01.2014). [38] http://www.umolecko.bip.doc.pl (dostęp 18.12.2013). 736 Logistyka 2/2015