EGZEMPLARZ ARCHIWALNY RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej 12^ OPIS OCHRONNY ^ WZORU UŻYTKOWEGO f21j Numer zgłoszenia: 107548 @ Data zgłoszenia: 20.01.1998 PL 59423 Y1 @ Intel7: B23K 37/04 B23K 15/04 Przystawka do mocowania króćców rurowych spawanych wiązką elektronową pod kątem prostym (43) Zgłoszenie ogłoszono: 02.08.1999 BUP 16/99 Uprawniony z prawa ochronnego: Przemysłowy Instytut Elektroniki, Warszawa, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 31.12.2002 WUP 12/02 Twórcawzoru użytkowego: Stefan Wójcicki, Warszawa, PL Jacek Morawski, Warszawa, PL
M]5M d(? (bsm* Przystawka do mocowania króćców rurowych spawanych wiązką elektronową pod kątem prostym Przedmiotem wzoru użytkowego jest przystawka do mocowania króćców rurowych podczas spawania ich pod kątem prostym za pomocą wiązki elektronowej. Spawanie detali wiązką elektronową w urządzeniu ze stacjonarnym działem elektronowym polega na przemieszczaniu spawanego przedmiotu w stosunku do nieruchomej wiązki elektronowej. Istotnym jest aby linia styku spawanych detali znajdowała się w ciągu całego procesu spawania w ognisku wiązki elektronowej. W przypadku detali posiadających symetrię osiową, gdzie spoiną będzie okrąg, ruch spawanego detalu w stosunku do wiązki elektronowej uzyskuje się poprzez obrót tego detalu wokół osi symetrii prostopadłej do płaszczyzny wyznaczonej przez tą spoinę. Najczęściej wstępnie połączone metodą spawania punktowego detale rurowe o symetrii obrotowej mocuje się jedną częścią w obrotowym uchwycie tokarskim, a następnie wprowadza się ten uchwyt z detalem w ruch obrotowy tak^aby miejsce spawu znajdowało się w ognisku wiązki elektronowej. Przykładem tego typu mocowania jest przyrząd pokazany w katalogu f-my Techmaz 1995r. W przypadkach kiedy płaszczyzna przekroju detalu o symetrii obrotowej nie jest prostopadła do osi symetrii, jak to ma miejsce w przypadku króćców rurowych, nie można stosować obrotowego uchwytu tokarskiego, a to dlatego, że podczas obrotu spawanego detalu linia styku nie będąca okręgiem, nie pokrywa się z osią wiązki elektronowej, czyli nie znajduje się w ognisku wiązki elektronowej. Celem przystawki według przedmiotowego wzoru użytkowego jest umożliwienie spawania wiązką elektronową detali których płaszczyzna przekroju nie jest prostopadła do ich osi symetrii, zwłaszcza do takich jak króćce rurowe.
-2- Przystawkę do mocowania króćców rurowych według przedmiotowego wzoru użytkowego stanowi jednostronnie ścięta prostokątna płytka metalowa posiadająca przelotowy otwór mocujący oraz trzpień. Otwór mocujący znajduje się na osi symetrii płytki w pobliżu ścianki bez ścięcia i posiada cztery prostopadłe symetrycznie rozmieszczone w nim gwintowane otwory. Gwintowane otwory zaopatrzone są we wkręty, przy czym końce tych wkrętów wnikają w światło otworu mocującego. Natomiast trzpień zamocowany jest na ściętej części powierzchni płytki tak, że jego oś jest prostopadła do płaszczyzny wyznaczonej przez spoinę spawanego króćca rurowego. Przystawka do spawania króćców według wzoru użytkowego charakteryzuje się prostą konstrukcją niewielką ilością elementów, odpornością na wysokie temperatury oraz napylenia i naparowywania jakie towarzyszą procesowi spawania. Ponadto konstrukcja ta umożliwia spawanie króćców o stosunkowo dużej rozpiętości średnic, gdzie jedynym uwarunkowaniem jest średnica otworu mocującego. Na fig. 1 pokazano widok przystawki z przodu, natomiast na fig. 2 rysunku przedstawiono przekrój poprzeczny przystawki z zamocowanym króćcem. Przystawkę według wzoru stanowi jednostronnie ścięta prostokątna metalowa płytka 1. Na osi symetrii tej płytki, w pobliżu nie ściętej ściany bocznej znajduje się otwór mocujący 2 o średnicy odpowiednio większej, od średnicy spawanego króćca 3. W górnej i dolnej ściankach płytki, na dwóch wzajemnie prostopadłych średnicach otworu 2 wykonane są otwory gwintowane 4, w których osadzone są wkręty 5, tak, że ich końce 6 wnikają w światło otworu mocującego 2. Na ściętej powierzchni płyty 2> zamocowany jest natomiast trzpień 7, przy czym oś trzpienia 7 tworzy z płaszczyzną czołową płyty 2 kąt 45, a jednocześnie jego oś jest prostopadła do płaszczyzny wyznaczonej spoiną spawanego króćca. W celu przygotowania króćca do spawania metodą wiązki elektronowej przy użyciu tej przystawki należy w pierwszej kolejności unieruchomić oba ramiona króćca 3 na przykład za pomocą kilku punktowych spoin. Następnie jedno z ramion króćca wsunąć w otwór mocujący 2 przystawki i unieruchomić przy pomocy elementów ustalających, którymi mogą być śruby lub wkręty 5.
-3- Ustalenie położenia ramienia króćca następuje w określonej pozycji. Konieczne jest aby osie obu ramion króćca 3 i oś trzpienia 7 znalazły się w jednej płaszczyźnie, a ponadto aby osie te przecinały się w jednym punkcie. Ma to istotne znaczenie, gdyż nadając trzpieniowi 7 ruch obrotowy na przykład poprzez zamocowanie go w obrotowym uchwycie typu tokarskiego, w który zaopatrzona jest spawarka, spawany króciec 3 zostanie również wprawiony w ruch obrotowy, przy czym spoina 8 łączonych ramion króćca pozostanie ciągle w tej samej płaszczyźnie, a więc jej położenie w stosunku do wiązki elektronowej pozostanie niezmienne. >7C; Y R E &ST O R PRZEMYSŁÓW INSTYTUT ELEKTRONIKI 00-241 Warszawa, ul Długa 44/50
^fw4te 934ft Zastrzeżenie ochronne Przystawka do mocowania króćców rurowych spawanych wiązką elektronową pod kątem prostym, znamienna tym, że stanowi ją jednostronnie ścięta, prostokątna, płytka metalowa III z otworem mocującym 121 usytuowanym na osi symetrii płytki IV w pobliżu ścianki bez ścięcia, posiadająca cztery symetrycznie rozmieszczone w otworze 121 gwintowane otwory 141 z wkrętami /5/, których końce 161 wnikają w światło otworu 121, ponadto płytka /!/ wyposażona jest w trzpień II] zamocowany na ściętej powierzchni płytki tak, że jego oś jest prostopadła do płaszczyzny ograniczonej spoiną /8/ spawanego króćca /3/. L. -,,-^ v OY R E K/% O R F.ZEC^n^ Wv i i-.in i ^ >v -, PR2BflYSL0WY WSłYIUl UtftfRONIKi A /)/ 0 Ąy ^0-241 Warszawa, ul Długa 44/50 IJt # >/}^<^e70 Magdalba Jung Józef/WiechowsJ^
107 5 46 Cu S9M& 1 >> > > > > * > > > J } * X^2 RZECZNIK i PATENTOWY MsgdzUnz Jung INSTYTUT Tachnoicgii Próżniowej 00-241 Warszawa, ul. Długa 44/50 tel. 831-51-64 fax 831-21-60