10.11.2017 OBSERWACJA I CELOWANIE W NOCY. POKAZ SPRZĘTU OD WORKS 11 Firma Works 11 zaprosiła przedstawicieli różnych rodzajów wojsk, w tym specjalsów, a także reprezentacje kilku wojskowych instytutów, do zapoznania się z produktami firmy L3 Communications. Jej przedstawicielem na teren Polski jest od niedawna katowicka spółka. Prezentację wybranych modeli sprzętu (noktowizja, termowizja, celowniki i wskaźniki laserowe) zorganizowano na terenie Ośrodka Badań Dynamicznych WITU w Stalowej Woli, dysponującego zarówno odpowiednią strzelnicą dostosowaną do prowadzenia zajęć w warunkach braku światła dziennego, jak i terenem umożliwiającym przeprowadzenie zajęć w otwartym terenie poligonowym. Wybrany do prezentacji późny wieczór, choć organizatorzy nie mogli tego założyć, pozwolił na zaprezentowanie walorów sprzętu w warunkach, występujących z wysokim prawdopodobieństwem przez znaczną część pory jesienno-wiosennej w naszej strefie geograficznej (temperatura ok. 10 stopni C, opady deszczu i związana z nimi wysoka wilgotność powietrza i zamglenia, do tego pora kilka dni po nowiu księżyca oraz całkowite zachmurzenie wykluczające obecność naturalnego oświetlenia nawet w formie poświaty księżycowej). Do prezentacji na zabudowanej poniżej poziomu gruntu i całkowicie zakrytej strzelnicy, wykorzystywanej na co dzień do przestrzeliwania broni pokładowej trafiającej na wyposażenie m.in. produkowanych przez HSW SA pojazdów bojowych (moździerzy samobieżnych Rak i haubic samobieżnych Krab), Works 11 wybrało karabinki dwóch typów: HK-416 oraz KLESZ-1 (AR-15). Osprzęt umożliwiający bądź ułatwiający jazdę w warunkach praktycznie zerowej widoczności można było przetestować na samochodach HUMVEE, poruszających się w terenie przygodnym poligonu. Strzelcom, zainteresowanym wypróbowaniem różnych systemów optoelektronicznych wspomagających prowadzenie ognia, umożliwiono zastosowanie różnej konfiguracji broni oraz celowników i podświetlaczy celu. Do wykonania testowych strzelań do tarczy sylwetkowej (figura 30-12-500/30-11-700) przygotowano 500 szt. amunicji 5,56x45 mm.
Noktowizor AN/PVS-24, Fot. www.l3warriorsystems.com/ Do strzelań, obserwacji wyników strzelań, jak i do późniejszych jazd w terenie, udostępniono testującym miniokular termowizyjny WTM-PI, n, lornetkę noktowizyjną AN/PVS-31 oraz panoramiczne gogle noktowizyjne GPNVG. Na karabinkach, użytych w trakcie prezentacji, zastosowano laser celowniczy LA-5B/PEQ, celownik laserowy AN/PEQ-16B oraz celownik termowizyjny LWTS. Stworzyło to możliwość szybkiej oceny oraz porównań cech funkcjonalnych różnych systemów, wykorzystywanych przez strzelców o tych samych możliwościach i predyspozycjach w identycznych warunkach zewnętrznych. Miniokular termowizyjny WTM-PI jest kompaktowym (127x71x56 mm), lekkim (31 g wraz z bateriami) przyrządem obserwacyjnym z wbudowanym laserowym wskaźnikiem celu oraz cyfrową kamerą, pozwalającą na rejestrowanie do 150 obrazów oraz filmów, które można przechowywać, ładować bądź zgrać na komputer w celu dalszego wykorzystywania, albo w warunkach polowych odtwarzać. Pracuje w zakresie fali 840 nm wiązką o zbieżności 0,5 mrad, a moc lasera zdefiniowana jest na 0,5 mw. Jego 12-woltowa litowa bateria ma żywotność 4 godzin pracy, a ergonomiczna konstrukcja pozwala nosić urządzenie w kieszeni np. kamizelki taktycznej. Zapewnia pole obserwacji o kącie widzenia 37 stopni po przekątnej obrazu, charakteryzuje się częstotliwością skanowania 60 Hz, co pozwala na skuteczną obserwację i wyszukiwanie celów zarówno w warunkach ograniczonej widoczności (deszcz, mżawka, zamglenia), jak w całkowitej ciemności. Noktowizor AN/PVS-24 (oznaczenie wojskowe), znany także jako M124, to prosty w obsłudze celownik noktowizyjny używany przez US Army. 794-gramowy system ma 165 mm długości wraz z osłoną i wymierzy poprzeczne 94x84 mm, zasilany jest 3-woltową baterią litową o żywotności deklarowanej na 16 godzin pracy w standardowej temperaturze 25 stopni C. Z ogniskową 55 mm zapewnia minimalne pole obserwacji 13 stopni i zakres wykrywania od 25 do 500 metrów, pozwalając strzelcowi używać
broni tak jak w dzień, bez zmiany składu, odstępu optycznego oraz z zachowaniem pamięci mięśniowej obsługi. Producent zwraca uwagę, że celownik może być używany nie tylko bez konieczności rezygnacji z dziennych przyrządów celowniczych (bez konieczności zastępowania jednego systemu drugim), ale również jako autonomiczny przyrząd obserwacyjny, co ułatwia możliwość poręcznej zmiany ostrości oraz powiększenia. Przystosowana do mocowania na uchwycie nahełmowym lornetka noktowizyjna AN/PVS-31 waży poniżej 450 g z baterią, charakteryzuje się też kompaktową budową (119x107x86 mm). Jest to sprzęt III generacji ze wzmacniaczem obrazu MX-11769 w technologii zielonego fosforu (dostępna jest też w wersji z białym fosforem) ze zmiennym wzmocnieniem. Cechują ją między innymi: 16-godzinna żywotność litowej baterii zasilającej, lub 24-godzinna z 4 bateriami AA, oraz kołowe pole widzenia wynoszące 40 stopni przy ogniskowej obiektywu 450 mm. panoramiczne gogle noktowizyjne GPNVG, Fot. L3 Panoramiczne nahełmowe naziemne gogle noktowizyjne GPNVG, dostępne w wariantach wykonanych w technologii sprawdzonych w goglach lotniczych AN/AVS-10 zielonego lub białego fosforu, także oparte są na wzmacniaczu obrazu III generacji. Specyficzna konstrukcja, wykorzystująca cztery odrębne obiektywy oraz cztery wzmacniacze obrazu MX-10160, zapewnia panoramiczne pole widzenia: 97 stopni w poziomie oraz 40 stopni w pionie bez spadku ostrości na obrzeżach pola obrazowego. Pozwala ona także na zdemontowanie poszczególnych monokularów i wykorzystywanie ich z załączonym zestawem zasilającym jako autonomicznych niskoprofilowych noktowizorów obserwacyjnych. Urządzenie może współpracować z 4 typowymi bateriami zasilającymi AA w
pojemniku zimowym z funkcją podczerwonego światła błyskowego (żywotność: co najmniej 8 godzin pracy). W podstawowej, typowej konfiguracji z 4 bateriami DL123 ma zapewniać możliwość pracy przez czas nie mniejszy niż 8 godzin w temperaturze 25 stopni. Z kolei gogle GPNVG charakteryzują się masą do 800 g (bez akcesoriów) oraz wymiarami 231x117x104 mm. Są oferowane z różnymi uchwytami ANVIS/BNVIS do zastosowań nahełmowch lub w konfiguracji z innymi podstawami montażowymi, zapewniając przy tym dobrą jakość obserwacji w warunkach zerowej lub mocno ograniczonej widzialności. Laser celowniczy LA-5B/PEQ, znany także pod oznaczeniem ATPIAL-HP, jest lekkim (213 g wraz z 3- woltową baterią litową o żywotności co najmniej 3 godzin w trybie DUAL i HIGH) i przeznaczonym do zamontowaniu na szynie karabinka, wielokanałowym systemem celowniczym, wykorzystującym współosiowo zabudowane laser widzialny i podczerwony oraz podczerwony podświetlacz celu. Fot. L3 Pierwszy może pracować w dwóch zakresach mocy (4,5 mw oraz 20 mw) operując wiązką o długości fali 625-665 nm oraz zbieżności 0,5 mrad. Drugi, podczerwony, emituje wiązkę o mocy 0,6 mw lub 25 mw, także o zbieżności 0,5 mrad, ale o długości fali 830 nm. Podczerwony podświetlacz celu charakteryzuje się mocą 3 mw lub 80 mw, wykorzystaniem tego samego pasma 830 nm, oraz pulsacyjnie regulowaną zbieżnością wiązki od 1 do 105 mrad. Producent podkreśla, że ten system jest znacznie lżejszy i bardziej kompaktowy od modelu AN/PEQ-2A, zaś jego wzmocniona konstrukcja predestynuje ten typ celownika do użycia z bronią maszynową. Wymiary urządzenia to 120x71x41 mm. Celownik laserowy AN/PEQ-16B definiowany jest jako wielozadaniowy taktyczny miniaturowy zintegrowany moduł podświetlający (MIPIM), posługujący się laserowym światłem widzialnym, niewidzialnym oraz białym światłem diodowym. Przy masie wraz z dwoma 3-woltowymi bateriami
litowymi 281 g (żywotność 1,25 godz. przy pełnym zakresie światła widzialnego) i wymiarach 104x81x43 daje się łatwo montować na bocznej szynie broni. Moc lasera emitującego światło widzialne (długość fali 605-665 mm, zbieżność wiązki 0,5 mrad) wynosi 4 mw, co pozwala uzyskiwać zasięg skuteczny 25 m. Wiązka lasera podczerwieni o zakresie długości fali 820-860 nm i zbieżności standardowej 0,5 mrad pracuje z mocą 600 mw lub 25 mw, co ma zapewnić zasięg ponad 600 m lub ponad 2000 m. Podświetlacz celu pracujący w zakresie podczerwieni (820-860 nm, zbieżność od 1 do 105 mrad) z mocą, zależnie od wyboru strzelca, co najmniej 3,5 mw lub 30 mw, ma gwarantować zasięg wynoszący od co najmniej 600 m dla niskiej mocy, do ponad 2000 m dla wysokiej mocy. W funkcji oświetlenia taktycznego dioda LED emituje światło o natężeniu 125 lumenów. Lekki (to określenie można uznać za nieco mylące, jeśli weźmie się pod uwagę wynoszącą prawie 1,2 kg masę systemu oraz jego wymiary: 234x92x114 mm) celownik termowizyjny LWTS w wariancie LR (Long Range) stanowi w tej grupie wyrobów L3 klasę zupełnie inną i jest dedykowany do nieco innych zastosowań. Może być używany zarówno jako celownik samodzielny, jak też jako nasadka albo ręczny przyrząd obserwacyjny na broni ciężkiej oraz jako przystawka noktowizyjna do celowników kolimatorowych np. ACOG, MOD, SDO, Aimpoint czy ELCAN. Może też być stosowany w zadaniach rozpoznawczych jako autonomiczny przyrząd obserwacyjny zapewniający snajperom możliwość wykrywania, obserwacji i identyfikacji celu na dystansie, w przejrzystym powietrzu, do 2500 m. Zapewnia możliwość prowadzenia obserwacji i identyfikacji celu w trudnych warunkach atmosferycznych: od lekkiego deszczu i zamglenia lub zadymienia, po całkowitą ciemność. Zasilany 4 litowo-jonowymi bateriami AA może pracować przez ponad 10 godzin w temperaturze 25 stopni. Dysponuje wyświetlaczem o rozdzielczości 640x480 oraz technologią z niechłodzonym mikrobolometrem, co daje ponad 80-procentowy wzrost zdolności wykrywania i identyfikacji celu w stosunku do klasycznej odmiany celownika. Zapewnia pole widzenia 7,4 stopnia (poziomo) oraz powiększenie rzędu 2x (z cyfrowym zoomem), 1/2x (na broni) oraz ostrzenie od 5 m do nieskończoności. Dzięki złączu RS-170 i (opcjonalnej) antenie WPAN posiada możliwość przesyłania obrazu wideo w czasie rzeczywistym. Do listy cech wyróżniających ten sprzęt należy dopisać dostosowanie go do napraw w warunkach polowych, a także regulowane znaki celownicze do różnej broni, z możliwością ustawienia do 1 MOA (plus możliwość przesunięcia obrazu poniżej 2 MOA w stosunku do trybu ręcznego po zamontowaniu na broni), ergonomiczne manipulatory nastawcze pozwalające na szybką zmianę ustawień oraz zintegrowaną migawkę dostosowaną do indywidualnych nastawień. Jerzy Reszczyński