Przykładowy zestaw pytań i zagadnień dotyczących konkursu Wiedzy o Patronie PLOUŁ: Sprawiedliwi wśród Nas : 1. Od którego roku przyznawany jest Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata? 2. Gdzie ma siedzibę Fundacja Yad Vashem przyznająca Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata? 3. W związku z przyznawaniem Medalu istnieje wiele tradycji, z których jedna została zaniechana. Która? 4. W statystykach na 1 stycznia 2012 roku Polska, wśród przedstawicieli kilkudziesięciu państw, miała najwięcej odznaczonych medalem osób. Ile? 5. Aby otrzymać Medal należy spełnić wiele kryteriów. Który z przedstawionych wymogów nie musi zostać spełniony, aby go otrzymać? 6. Do kiedy będą przyznawane medale Sprawiedliwy wśród Narodów Świata? 7. Z jakiego pisma judaistycznego pochodzi napis Kto ratuje jedno życie ratuje cały świat, widniejący na Medalu? 8. Jedną z nagrodzonych Medalem jest Polka Irena Sendlerowa, która urodziła się w 1910 roku w jednym z dużych miast zaboru rosyjskiego. W którym? 9. Jak nazywał się Wydział, którym od grudnia 1942 roku kierowała Irena Sendlerowa w ramach Rady Pomocy Żydom Żegota?\ 10. W którym roku Irena Sendlerowa za swoją działalność została aresztowana przez Gestapo? 11. Czym jest Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata przyznawany przez Fundację Yad Vashem? 12. W którym polskim muzeum poświęconym Żydom można obecnie znaleźć pamiątki po Irenie Sendlerowej? 13. Komu przyznawana jest, ustanowiona w 2006 roku, nagroda im. Ireny Sendlerowej Za naprawianie świata? 14. Jakie kryterium muszą spełnić osoby uhonorowane Nagrodą im. Ireny Sendlerowej Za naprawianie świata? 15. Który prezydent RP wystąpił z inicjatywą uhonorowania Ireny Sendlerowej Pokojową Nagrodą Nobla? 16. Jakie wyróżnienie miała na myśli Irena Sendlerowa mówiąc, iż obok dwóch innych wydarzeń (listu od Jana Pawła II i Medalu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata) jest to największe szczęście jakie ją spotkało? 17. Jaki napis widnieje na Medalu Sprawiedliwy wśród Narodów Świata? 18. Irena Sendlerowa w nietypowy sposób przechowywała informacje o pochodzeniu ratowanych żydowskich dzieci. W czym je trzymała? 19. Irena Sendlerowa zmarła w Warszawie w wieku 98 lat. W którym roku? 20. Jaką funkcję w rządzie pełni obecnie Władysław Bartoszewski członek Rady Pomocy Żydom Żegota? 21. W czasie II wojny światowej Władysław Bartoszewski studiował na tajnym Uniwersytecie Warszawskim. Na jakim wydziale? 22. Kogo reprezentowała Rada Pomocy Żydom Żegota?
23. Kto po okresie wieloletniego zapomnienia odkrył na nowo historię i działalność Ireny Sendlerowej? 24. Jaki pseudonim nosił Władysław Bartoszewski podczas działalności w AK? 25. Do jakiego momentu Władysław Bartoszewski był członkiem Rady Pomocy Żydom Żegota? 26. Po opuszczeniu Warszawy w październiku 1944 roku Władysław Bartoszewski nadal działał w konspiracji. W którym mieście? 27. Pod jakim zarzutem w roku 1952 Władysław Bartoszewski został skazany na 8 lat pozbawienia wolności? 28. Ile osób otrzymało Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata? 29. Kiedy Władysław Bartoszewski opuścił obóz internowania, do którego trafił po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku? 30. W którym państwie w latach 1990-1995 Władysław Bartoszewskim pełnił funkcję ambasadora? 31. W którym roku, w którym wybuchł również pewien konflikt zbrojny, urodził się w Łodzi Jan Karski? 32. Jan Karski poza obywatelstwem polskim posiadał również dwa inne, jednym z nich było obywatelstwo amerykańskie. Obywatelem którego państwa był jeszcze Jan Karski? 33. Którym amerykańskim odznaczeniem został odznaczony Jan Karski? 34. W jakim mieście został odbity z rąk Gestapo Jan Karski w czasie II Wojny Światowej? 35. Jan Karski używał wielu pseudonimów. Który z podanych był najbardziej rozpoznawalny? 36. Który z prezydentów USA w 1943 przyjął Jana Karskiego i wysłuchał jego raportu na temat sytuacji Żydów w Polsce? 37. Jan Karski jest upamiętniany za pomocą sześciu ławeczek Jana Karskiego. Ile z nich znajduje się w Polsce? 38. Jedna z ławeczek Karskiego kształtem odbiega od pozostałych, gdyż jest dwuosobowym fotelem. W jakim mieście się ona znajduje? 39. W jaką rocznicę Fundacja Yad Vashem zgłosiła kandydaturę Jana Karskiego do Pokojowej Nagrody Nobla? 40. Jaka polska organizacja otrzymała Medal Sprawiedliwy wśród Narodów Świata? 41. Jakiego koloru były opaski, a następnie gwiazdy Dawida noszone przez łódzkich Żydów za okupacji niemieckiej? (żółtego) 42. Jak za okupacji niemieckiej nazywała się ulica Piotrkowska, po której nie mogli poruszać się Żydzi? (Adolf Hitler Strasse) 43. W jakim okresie czasowym zniszczono wszystkie łódzkie synagogi? (10-14.10.1939) 44. Kto był przełożonym starszeństwa Żydów w łódzkim gettcie? (Chaim Mordechaj Rumkowski) 45. Jaka była dolna granica wieku dla osób objętych przymusem pracy w łódzkim gettcie? (10 lat)
46. Dzienna racja żywnościowa w Litzmanstadt Ghetto w 1940 roku wynosiła 1800 kalorii. Ile ona wynosiła w połowie 1942 roku? (600 kalorii) 47. W ramach Litzmanstadt Ghetto istniały dwa podobozy. Dla kogo były one przeznaczone? (dla Cyganów i dzieci w wieku 8-16 lat) 48. W jakim mieście zginęła grupa ponad 15600 Żydów zabranych z łódzkiego getta w okresie tzw. Szpery wywózki osób niezdolnych do pracy (dzieci poniżej 10 roku życia, osób starszych i chorych)? (Chełmno nad Nerem) 49. Kto kierował łódzkim gettem w okresie jego likwidacji? (Hans Biebow) 50. Do którego obozu koncentracyjnego byli transportowani Żydzi w czasie likwidacji Litznamstadt Ghetto? (Auschwitz Birkenau) 51. Jak łódzkie getto było nazywane przez nazistów? (zdychalnia Europy, Krepierwinkel Europas) 52. Środowisko literackie w gettcie łódzkim zostało podzielone przez Nachmana Blumentala na trzy grupy. Jaka grupa nie występuje w tej teorii? (dzieci i młodzież, ewentualnie autorzy niemieckojęzyczni pracujący w archiwum, Blumental wyróżnił poezję uliczną, literaturę dworską i krąg literacki wokół Miriam Ulinower) 53. Jak nazywało się nielegalne pismo literackie wydawane w getcie? (Min Hamejcar) 54. Szmul Rozensztajn był redaktorem naczelnym jedynej istniejącej w oficjalnym obiegu gazety. Jaki miała ona tytuł?(geto-cajtung) 55. Epidemia jakiej choroby wybuchła na przełomie 1942 i 1943 roku w dziecięcym obozie przy Przemysłowej? (tyfusu) 56. Jakie konsekwencje czekały na Niemca, który zabił Żyda? (żadne) 57. Ile gett istniało na terytorium Generalnej Guberni? (około 400) 58. W Polsce, za okupacji niemieckiej, panowały najsurowsze przepisy jeżeli chodzi o karanie za pomoc Żydom. Kto podlegał karze śmierci za ubranie czy nakarmienie Żyda? ( winowajca, cała jego rodzina, sąsiedzi) 59. Początkowo do obozów koncentracyjnych trafiali m.in.: katoliccy i protestanccy duchowni, komuniści i socjaldemokraci. Od jakiego momentu w historii III Rzeszy trafiali tam również Żydzi? (od nocy kryształowej 60. Osadzonym w Auschwitz tatuowano na ciele numer ewidencyjny. W jakim miejscu na ciele się on znajdował? (na lewym przedramieniu) 61. Na jaki cel były przeznaczane pieniądze z pracy przymusowej w obozach koncentracyjnych, które trafiały do budżetu Rzeszy? (na wysiłek wojenny) 62. Jeden z polskich obozów koncentracyjnych był największym tego typu obozem w całej Europie. Który to był obóz? (KL Auschwitz) 63. Obóz w Oświęcimiu miał w swojej historii trzech komendantów. Kto nim nie był? (komendantami byli Rudolf Hoss, Arthur Liebehenschel, Richard Baer) 64. W maju 1940 do KL Auschwitz przyjechał transport 30 więźniów kryminalistów. Jaką dostali oni funkcję? (więźniów funkcyjnych sprawujących nadzór nad pozostałymi więźniami) 65. W pierwszym apelu kierownik obozu w Oświęcimiu, Karl Fritzsch, podawał maksymalne długości życia w obozie dla odpowiednich grup z transportu. Ile wynosił ten okres dla Żydów? (dwa tygodnie)
66. Na grupie 600 jeńców wojennych, we wrześniu 1941 roku przeprowadzono w Auschwitz pierwsze gazowanie z udziałem Cyklonu B. Jakiej nacji byli ci jeńcy? (rosyjskiej) 67. Aby zabić grupę 1500 osób należało użyć od 5 do 7 kilogramów Cyklonu B. Ile ton tego środka zużyto w KL Auschwitz w latach 1942-3? (ponad 20) 68. Ile osób mogło zostać uśmierconych i spalonych w ciągu doby w czterech istniejących na terenie Auschwitz Birkenau komorach gazowych i krematoriach? (około 8 tysięcy) 69. 3 listopada 1943 roku w kilku obozach, m.in.: w Majdanku, Niemcy przeprowadzili jednorazową akcję rozstrzeliwania Żydów. Jak się ona nazywała? (Erntefest/Dożynki) 70. Który obóz znajdujący się na terenie Polski był pierwszą fabryką śmierci obozem natychmiastowej zagłady? (Kulmhof) 71. Jaki kryptonim miała akcja mająca na celu ostateczne rozwiązanie kwestii żydowskiej w Generalnym Gubernatorstwie? (Akcja Reinhard) 72. W którym roku polski rząd na uchodźctwie zwrócił się do władz brytyjskich z prośbą o zbombardowanie obozu w Oświęcimiu? (1941) 73. Jaki był pierwszy akt dyskryminacji Żydów przez NSDAP w Niemczech, który zakazywał im członkostwa w partii? (paragrafy aryjskie) 74. Kiedy podpisano Ugodę Ha avara, która pozwoliła na wyemigrowanie 60 tysiącom Żydów do Palestyny? (25.08.1933) 75. Kiedy Reichstag uchwalił pakiet trzech ustaw rasowych, tzw.: ustawy norymberskie? (15.09.1935) 76. Jaka ustawa nie zaliczała się do pakietu ustaw norymberskich? (do zestawu wchodziły ustawy: o obywatelstwie Rzeszy, o ochronie krwi niemieckiej i niemieckiej czci, o barwach i fladze Rzeszy) 77. Od sierpnia 1938 roku w III Rzeszy wprowadzono przepis mówiący o tym, że Żydzi o nieżydowskich imionach muszą sobie dodać imię określone w przepisach. Jakie to były imiona? (Izrael dla mężczyzn, Sara dla kobiet) 78. Noc Kryształowa, pogrom Żydów przeprowadzony w nocy z 9 na 10 listopada 1938 roku był odpowiedzią na atak Herschela Grynszpana z 7 listopada 1938 na jedną z niemieckich ambasad w pewnym europejskim mieście. W jakim mieście nastąpił atak Grynszpana? (w Paryżu) 79. Po nocy kryształowej Żydzi, poza samodzielnym naprawianiem zniszczeń, mieli obowiązek zebrania określonej przez Hermanna Goringa kwoty pieniężnej będącej odszkodowaniem dla państwa. Jaka to była kwota? (milion marek) 80. Jakie miasto zostało sklasyfikowane w grudniu 1939 roku jako Judeifrei, wolne od Żydów? (Bydgoszcz) 81. Słowo holocaust używane do nazywania zagłady Żydów w czasie II wojny światowej pochodzi z języka greckiego. Co ono oznacza w tym języku? (całopalenie)
82. Naziści określali to, czy ktoś jest Żydem na podstawie drzewa genealogicznego poszukując jednego żydowskiego potomka do określonego pokolenia wstecz. Do którego? (trzeciego) 83. Na jaką wyspę naziści planowali wysłać wszystkich Żydów? (Madagaskar) 84. W lutym 1942 doszło do spotkania Karla Wolffa i Wsiewołoda Mierkułowa. ZSRR zaproponowało III Rzeszy zawieszenie broni na wschodzie oraz zawarcie przymierza wojskowego. Co zostało zaproponowane przez stronę niemiecką? (eksterminacja Żydów w ZSRR) 85. Czym była nasycona ziemia okrzemkowa, która tworzyła Cyklon B środek używany do zagłady Żydów w komorach gazowych? (cyjanowodorem) 86. Cyklon B był używany w czasie I wojny światowej w innym celu, niż w czasie II. W jakim? (odwszawianie ubrań i bielizny) 87. Z produkcji czego była znana firma, która zajmowała się produkcją cyklonu B? (cukru) 88. Jak potocznie nazywany jest raport opisujący akcję Reinhardt? (Raport Katzmana) 89. Nazwa akcji Reinhardt pochodzi od nazwiska Frtiza Reimhardta, sekretarza stanu w jednym z ministerstw. W jakim ministerstwie pracował? (finansów) 90. Do którego papieża 18 grudnia 1942 roku Prezydent RP na Uchodźstwie, Władysław Raczkiewicz wysłał list z prośbą o publiczną obronę Polaków i Żydów? (Piusa XII) 91. W ramach procesów norymberskich przeprowadzono jeden główny oraz 12 następczych procesów. Kogo dotyczył pierwszy proces następczy? (lekarzy) 92. Następcze procesy norymberskie były oficjalnie nazywane w formacie państwo vs. osoba (ewentualnie) i inni. Jakie państwo pojawia się w oficjalnych nazwach wszystkich 12 procesów? (USA) 93. Na podstawie którego procesu norymberskiego Stanley Kramer wyreżyserował w 1961 roku film Wyrok w Norymberdze? (III, prawników) 94. W którym mieście w okolicach Łodzi nie utworzono getta żydowskiego? (dla przykładu: getto było w Aleksandrowie Łódzkim, Głownie, Łowiczu, Skierniewicach, Bełchatowie, nie było natomiast getta w Zgierzu) 95. W jakim niemieckim mieście odbyła się 20 stycznia 1942 roku tzw. Konferencja w Wannsee? (w Berlinie) 96. Kto był autorem pomysłu utworzenia w rejonie Sanu autonomicznej kolonii żydowskiej (Operacja Nisko)? (Adolf Eichmann) 97. Jak brzmiało motto niemieckiego tygodnika Der Strumer, związanego z NSDAP? ( Żydzi są naszym nieszczęściem! ) 98. Ile raportów dotyczących sytuacji w Auschwitz napisał Witold Pilecki? (trzy) 99. W którym roku Witold Pilecki dostał Order Orła Białego? (2006) 100. Ilu Żydów mieszkało w II RP przed wybuchem II wojny światowej (9,86% ogółu mieszkańców) 101. Ile gett funkcjonowało na terenie Generalnej Guberni przed podjęciem decyzji o ich likwidacji (ok. 400 w 1941r.). 102. W jakim przedziale wiekowym wszyscy Żydzi byli zmuszani przez niemieckich nazistów do przymusowej pracy? (14-60 lat).
103. Kto dokumentował życie codzienne, rozporządzenia i poczynania okupantów w getcie warszawskim, ilustrując tym samym ludobójczą politykę Trzeciej Rzeszy wobec Żydów? (Emanuel Ringelblum) 104. Ilu Żydów zginęło w latach 1941-44 podczas masowych egzekucji w Ponarach pod Wilnem? (70 tys.) 105. Kiedy i gdzie uruchomiony został pierwszy obóz masowej zagłady Żydów na ziemiach wcielonych do III rzeszy? (w grudniu 1941 roku w Chełmnie nad Nerem) 106. Kogo dotyczyła akcja Reinhardt? (Zagłady Żydów zamieszkujących tereny Generalnej Guberni) 107. W którym obozie zginął Janusz Korczak, znany pedagog warszawski, który zdecydował się dobrowolnie podzielić los swoich wychowanków? ( w Treblince) 108. Jak nazywał się prezes warszawskiego Judendratu (Rady Starszyzny Żydowskiej), który popełnił samobójstwo, nie chcąc wykonać rozkazów niemieckich nazistów związanych z wywózką Żydów do obozów zagłady (Adam Czerniaków) 109. Jakie żydowskie organizacje podziemne działały podczas powstania w Getcie Warszawskim? (19.IV.1943r. trzy tygodnie); Żydowska Organizacja Wojskowa, Żydowski Związek Wojskowy), 110. Ilu Żydów wymordowali niemieccy naziści w ramach tzw. ostatecznego rozwiązania kwestii żydowskiej (ok. 5,5 mln z całej Europy, w tym ok. 2,7-2,9 mln polskich Żydów) 111. Ilu Polaków, według szacunków historyków, było zaangażowanych w ukrywanie i ochronę jednego Żyda (od kilkunastu do 20 osób) Jedni pomagali nam rok, inni 2 miesiące, niektórzy parę dni. Nawet ten, który udzielił mi noclegu na jedną noc tylko, niech będzie błogosławiony wypowiedź ocalonej Róży Stenko z Tel Awiwu 112. Kto był inspiratorem powołania w ramach Polskiego Państwa Podziemnego konspiracyjnej Rady Pomocy Żydom, o kryptonimie Żegota w 1942 roku? (Zofia Kossak) 113. Jaką karę przewidywało rozporządzenie wydane przez Hansa Franka w październiku 1941 roku na terenie Generalnej Guberni za pomoc udzielana Żydom (karę śmierci) 114. Czy na terenach innych okupowanych przez Niemców krajów europejskich za pomoc udzielaną Żydom wprowadzono karę śmierci. (Nie) 115. Wskaż przykłady zbiorowego karania śmiercią całych polskich rodzin za ukrywanie Żydów (rodzina Ulmów z Markowej k. Limanowa: 8 osób, rodzina Baranków z Siedliska k. Miechowa: 5 osób, rodzina Krawczyków z Boiska k. Lipska: 3 osoby) 116. Jakie instytucje w Polsce zajmują się dokumentowaniem i badaniem zbrodni hitlerowskich dokonanych na Żydach i Polakach na ziemiach polskich podczas II wojny światowej: (Główna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich, Żydowski Instytut Historyczny, Instytut Pamięci Narodowej) 117. Gdzie najczęściej były ukrywane i przechowywane żydowskie dzieci do czasu wyrobienia im aryjskich papierów (metryki urodzenia i świadectwa chrztu) i przekazania do polskich rodzin (w klasztorach - ok. 200 klasztorach ukrywano i przechowywano żydowskie dzieci)
118. W zbiorze opowiadań Medaliony Zofii Nałkowskiej, które są częścią kanonu lektur szkolnych, mowa jest o Instytucie Anatomicznym, który zajmował się m.in.: produkcją mydła. W jakim polskim mieście znajdował się ten instytut? (Gdańsk) 119. Uchwałą Prezydium Krajowej Rady Narodowej z dnia 29 marca 1945 została powołana Główna Komisja Badania Zbrodni Niemieckich (następnie zmieniona na Hitlerowskich). Składała się m.in.: z pisarzy, prawników czy historyków. Która z wymienionych postaci NIE była w Komisji? (PortalWiedzy Onetu powiązuje z tematem Zofię Nałkowską, Czesława Plichowskiego i Helenę Boguszewską, jak ktoś będzie szukał to ich znajdzie, Tadeusz Borowski może się mylić z Nałkowską, więc sugeruję jego dać) 120. W Niemczech, można powiedzieć, ludzie umieją coś zrobić - z niczego... cytat ten pochodzi z opowiada Profesor Spanner ze zbioru opowiadań Medaliony Zofii Nałkowskiej i odnosi się do produkcji mydła z tłuszczu ludzkiego. Można go jednak zastosować także do innych przykładów geniuszu hitlerowców. W opowiadaniu Dno jest informacja jak wykorzystywano jeńców tuż przed ich śmiercią. Co z nimi robiono? (Pobierano krew dla niemieckich żołnierzy) 121. W opowiadaniu Przy torze kolejowym Zofii Nałkowskiej opisana jest historia pewnej uciekinierki z pociągu do obozu. Okoliczni mieszkańcy w większości bali jej się pomóc ze względu na konsekwencje od władz niemieckich. Co groziło za? (kara śmierci) 122. Nowy Rok 1943 w Treblince niemieccy żołnierze obchodzili hucznie. Co robili wtedy żołnierze niemieccy? (wg. treści opowiadania Dwojra Zielona Z. Nałkowskiej, członkini Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich) (strzelać do ludzi) 123. Czym była wiza w obozach koncentracyjnych? (łąką za obozem) 124. Zanim hitlerowcy zaczęli używać komór gazowych, używali oni innych metod do masowego zabijania ludności. Która z podanych metod była prekursorem komór gazowych? (Zagazowywanie ludzi spalinami samochodowymi) 125. Jedną z metod walki z inteligencją polską przez hitlerowców była Intelligenzaktion akcja polegająca na egzekucji, ewentualnie wysłaniu do obozu, określonych osób. W założeniu akcja miała objąć w sumie ok. 100 tysięcy osób. W łódzkiej części akcji (Intelligenzaktion Litmanstadt), oprócz urzędników, żydowskich działaczy partii lewicowych czy innych osób, wykonano egzekucje na byłym prezydencie Łodzi. Który prezydent Łodzi został zastrzelony w ramach Intelligenzaktion? (Aleksy Rżewski) 126. W czasie głównej łapanki podczas Inteligenzaktion Litzmanstadt, zatrzymanych ulokowano w 3 różnych miejscach w tym w jednym kinie w Pabianicach. Jak się nazywało to kino? ( Wolność) 127. Przy jakiej obecnej ulicy było siedzibo gestapo w Łodzi, a zarazem sąd doraźny (Sondergericht) wydający głównie wyroki kary śmierci? (Anstadta) 128. W czasie Inteligenzaktion Litzmanstadt, w 1940 roku zatrzymano grupę młodzieży łódzkiej, która trafiła do KL Dachau. Jedną z osób, która przeżyła ten osób był Włodzimierz Skoczylas aktor filmowy, teatralny i dubbingowy. Swojego głosu
użył w popularnej swego czasu bajce animowanej produkcji czechosłowackiej. O jaką bajkę chodzi? ( Bajki z mchu i paproci ) 129. W maju 1940 roku, przy Adolf-Hitler-Stasse (obecna ulica Piotrkowska), uruchomiono Centralę Przesiedleńca w Łodzi jednostkę zajmującą się przesiedleniami mieszkańców. Podlegała ona Urzędowi ds. Wysiedleń Polaków i Żydów w innym polskim mieście w Kraju Warty. W jakim mieście była główna Centrala Przesiedleńca? (Poznań) 130. Jednym z niewielu polskich filmów o holokauście to Fotoamator dokument powstały z diapozytów z czasów II wojny światowej głównego księgowego getta, w którym dzieje się akcja. W jakim mieście działało getto, które zostało uwiecznione w tym filmie? (Łódź) 131. Oprócz m.in.: getta żydowskiego, hitlerowcy w okupowanej Łodzi utworzyli także obóz jeniecki dla lotników jednej nacji. Jakiej nacji byli lotnicy w obozie Stalag Luft II? (rosyjskiej) 132. 15. W Radogoszczy Niemcy utworzyli wiele jednostek swojego systemu. Której instytucji NIE umieścili w Radogoszczy? (w Radogoszczy był obóz jeńców, przesiedleńców i więzienie) 133. W nocy z 17 na 18 stycznia 1945 roku doszło do tzw. Masakry w więzieniu na Radogoszczy. W zamierzeniu mieli zginąć wszyscy więźniowie (część z nich ocalała). Co było przyczyną tego mordu? (zbliżająca się Armia Czerwona) 134. Na terenie województwa łódzkiego istnieje szlak pamięci ofiar hitlerowskiego ludobójstwa. Zaczyna się on w Łodzi, wiedzie on przez Zgierz, a kończy w lesie, gdzie jest pomnik pamięci Inteligenzaktion Litmanstadt. Jaki to las? (Lućmierski) 135. W pewnym mieście województwa łódzkiego istnieje Plac Stu Straconych upamiętniający największą egzekucję publiczną dokonaną na Polakach na całych polskich terenach okupowanych przez Niemcy w II wojnie światowej. O jakie miasto chodzi? (Zgierz) 136. 20 marca 1942 roku w Zgierzu dokonano największej na polskich terenach okupowanych przez hitlerowców egzekucji publicznej. Była ona odwetem za zastrzelenie gestapowców przez sierżanta Józefa Mierzyńskiego. Zastrzelono wtedy 100 osób. Ilu gestapowców zastrzelił Mierzyński? (dwóch) 137. W ramach odwetu za zastrzelenie dwóch gestapowców przez Józefa Mierzyńskiego, dokonano w Zgierzu publicznej egzekucji stu Polaków. Jakie konsekwencje spotkały jego żonę, Joannę? (była we wspomnianej egzekucji) 138. Jedną z akcji pozbywania się elementów niepożądanych przez hitlerowców była akcja T4. Jakich osób ona dotyczyła? (chorych psychicznie i niepełnosprawnych) 139. Od czego pochodzi skrót T4 w akcji mającej na celu wymordowanie osób chorych psychicznie czy niepełnosprawnych? (Tiergartenstraße 4 w Berlinie, gdzie znajdowało się biuro akcji))