Załącznik do uchwały Nr III/18/06 Rady Gminy Zielona Góra z dnia 28.12.2006 r. Gminny Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na 2007 rok Postanowienia ogólne 1.1. Obowiązek opracowania Gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii, zwanego dalej Programem wynika z postanowień ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. z 2002r. Nr 147 poz.1231 z późn. zm.) oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179 poz. 1485 z późn. zm.). 2. Niniejszy Program jest zgodny z Gminną Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych Gminy Zielona Góra na lata 2006-2013 i stanowi wykonanie zapisów jej celu strategicznego w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i narkomanii. Zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii część zadań własnych gminy wynikających z realizacji w/w ustaw jest jednakowa, a ich adresatami są te same grupy osób. W związku z powyŝszym postanowiono stworzyć jeden Program obejmujący rozwiązywanie problemów alkoholowych oraz przeciwdziałanie narkomanii. Rozdział I Cel ogólny, cele szczegółowe i kierunki działań Cel ogólny 2. Ogólnym celem Programu jest przeprowadzenie wielopłaszczyznowych działań z zakresu rozwiązywania problemów alkoholowych i narkomanii. Cele szczegółowe 3.1. Zwiększenie dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzaleŝnionych od alkoholu i osób zagroŝonych narkomanią. 1/ współpraca z Wojewódzkim Ośrodkiem Terapii UzaleŜnień i WspółuzaleŜnień świadczącym usługi w zakresie: - organizowania grupowych zajęć edukacyjno-informacyjnych dla osób uzaleŝnionych i współuzaleŝnionych,
- przeprowadzania indywidualnych spotkań wspierających dla osób uzaleŝnionych i współuzaleŝnionych, - objęcia pomocą terapeutyczną młodzieŝy zagroŝonej narkomanią, - kierowania na stacjonarne leczenie odwykowe; 2/ prowadzenie Punktu Konsultacyjnego dla osób uzaleŝnionych i współuzaleŝnionych, realizującego działania profilaktyczne w zakresie: - motywowania i informowania zarówno o moŝliwości podjęcia leczenia osób uzaleŝnionych jak i terapii osób współuzaleŝnionych, - motywowania osób pijących ryzykownie i szkodliwie, ale nieuzaleŝnionych, do zmiany szkodliwego wzorca picia, - udzielania wsparcia osobom po zakończonym leczeniu odwykowym, - rozpoznania zjawiska przemocy domowej, udzielania stosownego wsparcia i informacji o moŝliwościach uzyskania pomocy i powstrzymania przemocy, - inicjowania interwencji w przypadku diagnozy przemocy domowej, - posiadania dobrej orientacji na temat dostępnych miejsc pomocy i kompetencji poszczególnych słuŝb i instytucji z terenu gminy, które mogą się włączyć w systemową pomoc dla rodziny; 3/ zakup i dystrybucja materiałów informacyjno-edukacyjnych dla świetlic opiekuńczowychowawczych oraz innych instytucji i organizacji współpracujących z Komisją w zakresie pomocy terapeutycznej i rehabilitacji m.in. GOPS, Parafie, szkoły, organizacje pozarządowe, ośrodki zdrowia i inne; 4/ pokrycie kosztów dojazdu osób uzaleŝnionych od alkoholu i narkotyków będących w trudnej sytuacji materialnej na zajęcia terapeutyczne, dobrowolne lub przymusowe leczenie odwykowe; 5/ organizowanie i przeprowadzanie spotkań członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych z osobami, wobec których istnieje podejrzenie uzaleŝnienia od alkoholu lub narkotyków, zgłoszonych do Komisji w celu wydania postanowienia w zakresie poddania badaniom lub skierowania na leczenie. Przedmiotem spotkań jest: - przeprowadzenie rozmów motywacyjno-interwencyjnych z osobami wobec których istnieje podejrzenie uzaleŝnienia oraz przeprowadzenie rozmów z osobami pokrewnymi i instytucjami w celu ustalenia stanu faktycznego; - przeprowadzenie wywiadów środowiskowych przez pracowników socjalnych, - motywowanie do podjęcia i kierowanie na dobrowolne leczenie odwykowe, - kierowanie osób wobec których istnieje podejrzenie uzaleŝnienia od alkoholu na badanie przez biegłych w celu określenia stopnia uzaleŝnienia od alkoholu oraz występowanie z wnioskami do Sądu Rejonowego o zastosowanie obowiązku leczenia odwykowego.
2. Udzielanie rodzinom, w których występują problemy alkoholowe i narkomanii pomocy psychospołecznej i prawnej, a w szczególności ochrony przed przemocą w rodzinie. 1/ finansowanie pobytu ofiar przemocy domowej w specjalistycznych ośrodkach np. w Domu Samotnej Matki, Punkcie Interwencji Kryzysowej; 2/ finansowanie szkoleń grup zawodowych stykających się z problemem przemocy domowej pedagogów i nauczycieli, wychowawców świetlic opiekuńczo-wychowawczych podnoszących ich kompetencje i kwalifikacje w zakresie pomagania ofiarom przemocy domowej; 3/ współfinansowanie grup wsparcia dla osób doświadczających przemocy w rodzinie; 4/ stosowanie procedury interwencji Niebieska Karta rozpoznawanie zaburzeń Ŝycia rodzinnego na skutek naduŝywania alkoholu i stosowania przemocy w tym: - kierowanie wniosku do Sądu Rejonowego o wgląd w sytuację dziecka gdy istnieje zagroŝenie dla małoletnich dzieci, - kierowanie zawiadomienia do Komisariatu Policji o popełnieniu przestępstwa ściganego z urzędu znęcania się nad rodziną, 5/ dofinansowanie zajęć terapeutycznych odbywających się w trakcie obozów organizowanych przez kluby abstynenta, treningów i programów pomocy psychologicznej realizowanych w klubach abstynenta i innych placówkach; 6/ prowadzenie rozmów członków GKRPA z ofiarami i sprawcami przemocy domowej. Celem tych rozmów jest przede wszystkim: - ustalenie stanu faktycznego, - rozeznanie najwaŝniejszych płaszczyzn, potrzeb, w jakich naleŝy udzielać rodzinom pomocy, - analiza sytuacji i plan działań profilaktyczno-naprawczych, - wskazanie ofiarom przemocy miejsc, gdzie mogą uzyskać wsparcie i schronienie, - wskazanie sprawcom przemocy domowej moŝliwości i miejsc podjęcia leczenia. 3. Prowadzenie profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej, szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałania narkomanii, w szczególności dla dzieci i młodzieŝy; w tym prowadzenie zajęć sportoworekreacyjnych dla uczniów, działań na rzecz doŝywiania dzieci uczestniczących w pozalekcyjnych programach opiekuńczo-wychowawczych i socjoterapeutycznych. 1/ organizowanie i prowadzenie na terenie szkół i świetlic opiekuńczo-wychowawczych programów terapeutycznych i profilaktycznych dla dzieci, młodzieŝy i ich rodziców dotyczących róŝnych rodzajów środków uzaleŝniających (alkohol, tytoń, narkotyki) np. Trzeci elementarz, czyli program siedmiu kroków, Spójrz inaczej, Program Domowych
Detektywów oraz inne rekomendowane przez Państwową Agencję Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno - Pedagogicznej; 2/ organizacja krótkotrwałych akcji profilaktycznych (programów, konkursów, przedstawień teatralnych) stanowiących uzupełnienie realizowanych programów profilaktycznych, w tym prowadzenie działań edukacyjnych promujących abstynencję w ciąŝy; 3/ prowadzenie zajęć profilaktyczno terapeutycznych dla dzieci i młodzieŝy, w tym pozalekcyjnych zajęć sportowych oraz doŝywianie dzieci w świetlicach opiekuńczowychowawczych na terenie gminy i doposaŝenie placówek w pomoce dydaktyczne i sprzęt niezbędny do realizacji zajęć profilaktycznych; 4/ podejmowanie działań o charakterze edukacyjnym przeznaczonych dla rodziców, których celem jest wspieranie abstynencji dziecka i przygotowanie go do podejmowania świadomych i odpowiedzialnych decyzji związanych z uŝywaniem substancji psychoaktywnych; 5/ wspieranie programów i akcji profilaktycznych realizowanych przez młodzieŝ skierowanych do grup rówieśniczych; 6/ współpraca z organizacjami pozarządowymi w zakresie alternatywnych form spędzania wolnego czasu oraz wspieranie działań promujących zdrowy (wolny od uzaleŝnień) styl Ŝycia; 7/ finansowanie lub dofinansowanie szkoleń i kursów specjalistycznych w zakresie pracy profilaktycznej z dziećmi i młodzieŝą oraz rozwijanie umiejętności prowadzenia zajęć profilaktycznych organizowanych przez nauczycieli, pedagogów, psychologów i wychowawców świetlic opiekuńczo-wychowawczych; 8/ organizowanie lokalnych imprez profilaktycznych dla dzieci i młodzieŝy mających wyraźny wydźwięk przeciwdziałania alkoholizmowi i narkomanii; 9/ organizacja szkoleń dla sprzedawców napojów alkoholowych uwzględniających nie tylko aspekty prawne ale równieŝ aspekt osobisty motywacji (np. postawy rodzicielskie, mity na temat alkoholu) i umiejętności praktyczne (ćwiczenia scen asertywnego odmawiania sprzedaŝy alkoholu osobom poniŝej 18. roku Ŝycia); 4. Wspomaganie działalności instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych realizujących zadania związane z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i narkomanii. 1/ współfinansowanie dodatkowych programów skierowanych dla mieszkańców Gminy Zielona Góra, zatrzymanych w Izbie Wytrzeźwień m.in. rozmów interwencyjnomotywacyjnych z zatrzymanymi sprawcami przemocy; 2/ finansowanie lub dofinansowanie szkoleń i specjalistycznych kursów osobom angaŝującym się w rozwiązywanie problemów alkoholowych działających we wspólnotach AA, Al Anon, Al. Ateen;
3/ współpraca z Krajowym Biurem do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, Państwową Agencją Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, organizacjami pozarządowymi, kościołami, związkami wyznaniowymi oraz osobami fizycznymi z zakresu zapobiegania narkomanii i alkoholizmowi oraz pomocy osobom uzaleŝnionym. 5. Podejmowanie interwencji w związku z naruszeniem przepisów określonych w art. 13 1 i 15 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz występowanie przed sądem w charakterze oskarŝyciela publicznego. 1/ kontrola placówek handlowych i punktów gastronomicznych prowadzących sprzedaŝ napojów alkoholowych; 2/ występowanie przed sądem w charakterze oskarŝyciela publicznego, poprzedzone przeprowadzeniem przez Policję postępowania dowodowego; 3/ kontrola organizowanych na terenie Gmina Zielona Góra imprez sportowych, koncertów i innych imprez masowych oraz podejmowanie interwencji w stosunku do ich organizatorów, w związku z naruszeniem zakazu informowania o sponsorowaniu imprezy przez producentów i dystrybutorów napojów alkoholowych; 4/ podejmowanie interwencji w przypadku złamania zakazu sprzedaŝy alkoholu nieletnim lub nietrzeźwym oraz w przypadku złamania zakazów promocji i reklamy napojów alkoholowych. 6. Wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez organizowanie i finansowanie Centrów Integracji Społecznej. 1/ wspieranie zatrudnienia socjalnego poprzez współfinansowanie Centrów Integracji Społecznej, w których uczestniczą: - uzaleŝnieni od narkotyków lub innych środków odurzających mieszkańcy Gminy Zielona Góra, po zakończeniu programu terapeutycznego w zakładzie opieki zdrowotnej, - uzaleŝnieni od alkoholu mieszkańcy Gminy Zielona Góra, po zakończeniu programu psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego. 7. Pomoc społeczna osobom uzaleŝnionym i rodzinom osób uzaleŝnionych dotkniętych ubóstwem i wykluczeniem społecznym i integrowanie ze środowiskiem lokalnym tych osób z wykorzystaniem pracy socjalnej i kontraktu socjalnego. 1/ wdraŝanie programów readaptacji społecznej ze szczególnym uwzględnieniem osób uzaleŝnionych od narkotyków, korzystających długotrwale ze świadczeń pomocy społecznej;
2/ realizacja programów readaptacji zawodowej dla osób uzaleŝnionych od narkotyków po zakończonym programie terapeutycznym w zakładzie opieki zdrowotnej. Rozdział II Zasady wynagradzania Członków Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych 4.1. Za udział w posiedzeniu Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych przysługuje: 1/ Przewodniczącemu Komisji dieta w wysokości 30 % brutto minimalnego wynagrodzenia za pracę; 2/ pozostałym członkom Komisji dieta w wysokości 20 % brutto minimalnego wynagrodzenia za pracę. 2. Dieta, o której mowa w ust.1 nie przysługuje członkom Komisji będących pracownikami Urzędu Gminy oraz innych samorządowych jednostek organizacyjnych, o ile za czas zwolnienia od pracy w celu udziału w posiedzeniu Komisji otrzymują wynagrodzenie w zakładzie pracy. Rozdział III Zasady finansowania zamierzeń programowych 5. Środki na realizację celów Programu pochodzą z następujących źródeł: 1/ środki pochodzące z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaŝ napojów alkoholowych; 2/ środki z budŝetu gminy przeznaczone na realizację zadań własnych gminy wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi i ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii; 3/ innych pozyskanych funduszy. Rozdział IV Postanowienia końcowe 6.1. Szczegółowa realizacja celów Programu ujęta została w Harmonogramie wydatków na działalność w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych w Gminie Zielona Góra na 2007 rok oraz Harmonogramie i preliminarzu wydatków na działalność w zakresie przeciwdziałania narkomanii w Gminie Zielona Góra na 2007 rok. 2. Nadzór nad realizacją programu sprawuje Rada Gminy Zielona Góra oraz Wójt Gminy Zielona Góra. 3. Sprawozdanie z realizacji Programu przygotowuje Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych wraz z Koordynatorem Programu i przedstawia Radzie Gminy Zielona Góra.