PROGRAM ZAJĘĆ ZE STUDENTAMI PODSTAWY ZASAD PROWADZENIA AKTYWNEJ REHABILITACJI Z OSOBAMI Z DYSFUNKCJAMI NARZĄDU RUCHU I. PROFILAKTYKA PRZECIW ODLEŻYNOWA 1. WAŻNOŚĆ PROBLEMATYKI 1.1 - Aspekt społeczny 1.2 - Aspekt ekonomiczny 1.3 - Aspekt humanitarny 2. Co to jest odleżyna? 3. Dlaczego i jak powstaje odleżyna? 3.1 brak ruchu, słabe ukrwienie, zaburzenie czucia 3.2 ucisk tkanki i zatrzymanie przepływu krwi 3.3 martwica tkanek 4. Jak wygląda odleżyna? 4.1 budowa skóry 4.2 - klasyfikacja odleżyn / stopień od I do V / 4.3 fazy gojenia odleżyn 5. Co sprzyja powstawaniu odleżyn? 6. Jakie są przyczyny powstawania odleżyn? 7. Gdzie najczęściej pojawiają się odleżyny 8. Leczenie odleżyn 8.1 jak leczymy odleżyny 8.2 Tradycyjne metody gojenia odleżyn 8.3 Koncepcje nowoczesnego leczenia ran 9. Cechy dobrego opatrunku 10. Jakie mamy nowoczesne opatrunki 11. Profilaktyka 11.1 pielęgnacja skóry 11.2 zaopatrzenie ortopedyczne, środki pomocnicze i systemy przeciwodleżynowe Prawidłowo i indywidualnie dobrany wózek
Systemy przeciwodleżynowe / systemy statyczne i dynamiczne / 11.3 właściwa dieta dziesięć zasad prawidłowego żywienia\ 11.4 Zmiana pozycji 11.5 Pokrowce łóżkowe i wózkowe, bielizna i ubiór wierzchni 11.6 Czynności pobudzające krążenie w tkankach Do tych ćwiczeń przygotowana została prezentacja multimedialna w programie Power Point. II. ZABURZENIA UKŁADU MOCZOWEGO I WYDALNICZEGO PROFILAKTYKA I LECZENIE 1. Budowa układu moczowego 2. Mechanizm oddawania moczy po urazie rdzenia kręgowego /URK/ 2.1 typy pęcherza neurogennego / statyczny i wiotki / 3. Zagrożenia społeczne skutki 3.1 obniżenie komfortu życia 3.2 utrudnienie kontaktu ze środowiskiem 3.3 obniżenie poczucia własnej wartości 3.4 depresja 4. Medyczne skutki zaburzenia funkcji pęcherza 5. Jak sobie radzić? rehabilitacja pęcherza 5.1 cewnikowanie wewnętrzne stałe 5.2 - zaciskanie cewnika wewnętrznego 5.3 - cewnikowanie okresowe / cewniki jednorazowe / 5.4 - cewnikowanie zewnętrzne uridomy, pieluchomajtki 5.5 techniki drażnienia / masowanie, opukiwanie, wyciskanie, napinanie tłoczni brzusznej / 6. Medyczne skutki zaburzenia opróżnienia jelit 6.1 zaparcia 6.2 brak możliwości skutecznego opróżnienia obstrukcja 6.3 - żylaki i owrzodzenia odbytu 6.4 kamienie kałowe 6.5 cofanie treści pokarmowej
6.6 nowotwory jelit 6.7 rozdarcie jelita i perforacja ścian 6.8 zapalenie otrzewnej 7. Jak sobie radzić przy zaburzeniu funkcji jelit 8. Metody zabezpieczeń 8.1 zaopatrzenie dla mężczyzn 8.2 zaopatrzenie dla kobiet 8.3 Zasady otrzymania zaopatrzenia 9. Metody leczenia inwazyjne i chirurgiczne 9.1 cewniki nadłonowe 9.2 - przecięcie mięśni zwieraczy 9.3 - użycie wyrostka robaczkowego do wytworzenia połączenia pęcherza moczowego ze ścianą jamy brzusznej 9.4 wycięcie pęcherza moczowego u kobiet z wytworzeniem zastępczego pęcherza jelitowego 9.5 urządzenia wewnątrzcewkowe 9.6 stomia 10. O czym trzeba pamiętać profilaktyka 10.1 prawidłowa dieta 10.2 aktywność 10.3 - higiena intymna 10.4 profilaktyka Kontrola zalegania moczu Ogólne badania moczu Posiew moczu USG układu moczowego Badania specjalistyczne 11. Infekcje co im sprzyja? 12. Farmokoterapia 12.1 wspomaganie rehabilitacji pęcherza 12.2 środki przeciw infekcjom
Do tych ćwiczeń przygotowana została prezentacja multimedialna w programie Power Point. III. REHABILITACJA USPORTOWIONA 1. Dlaczego sport znaczenie aktywności fizycznej w procesie usprawniania 2. Rodzaje dyscyplin sportowych możliwych do uprawiania przez osoby z niepełnosprawnościami, omówienie: 2.1 pływanie 2.2 tenis stołowy 2.3 łucznictwo 2.4 trening ogólno kondycyjny 2.5 pool bilard 2.6 tenis ziemny 2.7 strzelectwo 2.8 siatkówka 2.9 koszykówka 2.10 rugby 2.11 podnoszenie ciężarów 2.12 jazda konna 2.13 narciarstwo zjazdowe i biegowe 2.14 taniec 2.15 unihokej 2.16 motolotniarstwo 2.17 i inne 3. Sport kwalifikowany rodzaje dyscyplin paraolimpijskich 4. Zagrożenie w sporcie wyczynowym 5. Co daje sport 5.1 samodzielność 5.2 integracja społeczna
5.3 pomaga pokonać bariery 5.4 pomaga oderwać się od problemów środowiska 5.5 zmienia postrzeganie własnego wizerunku Do tych ćwiczeń przygotowana została prezentacja multimedialna w programie Power Point. IV. SEKS I PROKREACJA OSOB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI 1. Podstawowe pojęcia 1.1 strefy erogenne 1.2 erekcja 1.3 lubrykacja 1.4 orgazm 1.5 ejakulacja 1.6 dysreflekcja autonomiczna 1.7 seksualność jakie czynniki warunkują seks i erotyzm 2. Przyczyny zaburzeń seksualnych u osób z niepełnosprawnościami 3. Jak po urazie zmienia się płodność i funkcje seksualne osób z URK 3.1 medycznie 3.2 psychicznie 3.3 społecznie 3.4 intymnie 4. Co oferuje medycyna 4.1 specjaliści 4.2 farmakologia 4.3 wspomaganie / urządzenia / 4.4 Protetyka 5. Prokreacja 5.1 pomoc dla kobiet / przygotowanie do ciąży, zapłodnienie / Inseminacja Dojajowodowe przeniesienie gamet
Zapłodnienie pozaustrojowe In vitro Zapłodnienie wspomagane mikrochirurgicznie 5.2 pomoc dla mężczyzn Techniki pozyskani ejakulatu ( spermy ) 6. Gdzie szukać pomocy 7. Psyche 7.1 radość z seksu 7.2 co może pomóc 7.3 związek uczucia z seksem Do tych ćwiczeń przygotowana została prezentacja multimedialna w programie Power Point. V. TECHNIKA JAZDY WOZKIEM AKTYWNYM NAUKA POKONYWANIA PRZESZKÓD ARCHITEKTONICZNYCH I TERENOWYCH 1. Eksploatacja i budowa wózka do aktywnej rehabilitacji 1.1 omówienie zasady budowy wózków aktywnych oraz ich porównanie do zwykłych wózków ortopedycznych 1.2 praktyczny montaż i demontaż wózków 1.3 podanie przykładów wózków 1.4 omówienie zasad prawidłowego doboru wózka do rodzaju niepełnosprawności 2. Nauka prawidłowej jazdy wózkiem aktywnym 2.2 - Trening techniki jazdy rozpoczyna się od jazdy przodem, a ćwiczeniami doskonalącymi są : jazda ze zwróceniem uwagi na poszczególne fazy ruchu, jazda z maksymalną prędkością, jazda ekonomiczna ( jak najdłuższa jazda po każdym odepchnięciu), jazda ze zmiennym tempem, slalom między tyczkami. 2.3 - Kolejnym etapem treningu będzie samo asekuracja przy upadku umożliwia użytkownikowi powrót do pozycji bezpiecznej-na cztery koła ( bez potrzeby wchodzenia na wózek z podłoża ). 2.4 - Następnie trenowana będzie jazda tyłem oraz balans, który umożliwia bezpieczniejsze i w miarę samodzielne pokonywanie większości przeszkód. Nauka tej czynności prowadzona jest z asekuracją drugiej osoby, która stoi z tyłu na ugiętych nogach i utrzymując ręce pod ramą oparcia lub rączkami wózka użytkownika, gotowa jest do podniesienia wózka. 2.5 - Po opanowaniu balansu trenowany będzie wjazd i zjazd z chodnika, który imitują podesty o wysokościach 6,9,12 cm. 2.6 - Dalszym etapem będzie przejazd przez pojedynczy próg, pokonywanie progu tym różni się od wjazdu na podest, że cały manewr należy wykonać w balansie.
Następnie wykonuje się przejazd przez tory tramwajowe lub kolejowe, imituje to tarka, którą należy pokonać podobnie jak próg-w balansie. Osoby asekurujące stoją przy osobie ćwiczącej i zabezpieczają ją przed upadkiem w tył oraz wypadnięciem z wózka w przód. 2.7 - Ważnym etapem treningu techniki jazdy jest pokonywanie wzniesień, studenci dowiedzą się, że podczas wjazdu niezbędne jest pochylenie tułowia w przód proporcjonalnie do kąta najazdu ( im większy kąt tym głębsze pochylenie tułowia ). 2.8 - Do oceny techniki jazdy zastosowana zostanie punktowa skala oceny prawidłowego pokonania przeszkody : 0 - nie wykonuje samodzielnie ( nie pokonuje przeszkody ) 1 - wykonuje z asekuracją ( pokonuje przeszkodę samodzielnie ale tylko wtedy, kiedy ma zapewniona asekurację ) 2 - wykonuje samodzielnie, prawidłowo technicznie (bezpiecznie). 3. Nauka technik bezpiecznego przenoszenia 3.1 - TECHNIKA PRZENOSZENIA PRZEZ DWIE OSOBY 3.2 - TECHNIKA PRZENOSZENIA JEDNOOSOBOWO 3.3 - TECHNIKA PRZENOSZENIA DWUOSOBOWO NA DALSZE ODLEGŁOŚCI 3.4 - TECHNIKA PRZENOSZENIA I EWAKUACJI NA WÓZKU 4. Nauka technik asekuracji 4.1 - ASEKURACJA ZJAZDU WÓZKIEM PRZODEM I ZJAZDU TYŁEM 4.2 - ASEKURACA PRZY POKONYWANIU PRZESZKÓD ARCHITEKTONICZNYCH ORAZ TERENOWYCH Ćwiczenia praktyczne prowadzone przy wykorzystaniu toru imitującego przeszkody oraz wózków do aktywnej rehabilitacji. Dodatkowo przygotowana został prezentacja multimedialna w programie Power Point. VI. UPRAWNIENIA OŚÓB Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIAMI 1. Podstawowe akty prawne 2. Urzędy i instytucje działające na rzecz osób z niepełnosprawnościami \ 3. Uprawnienia i ulgi przysługujące osobom z niepełnosprawnościami 4. Rehabilitacja zawodowa osób z niepełnosprawnościami możliwości zatrudnienia 5. Dofinansowania i refundacje 5.1 pomoc Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych 5.2 pomoc Powiatowych Centrów Pomocy Rodzinie 6. Gdzie osoby z niepełnosprawnościami mogą szukać informacji
7. Zasady zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze 8. Znaczenie organizacji pozarządowych w działaniach pomocowych Do tych ćwiczeń przygotowana została prezentacja multimedialna w programie Power Point Opracował Jerzy Szymański