WYBRANE TECHNIKI UDZIELANIA POMOCY OSOBOM PO URK ROZDZIAŁ 5.1 TECHNIKI POMOCY W POKONYWANIU KRAWĘŻNIKÓW ROZDZIAŁ 5

Transkrypt

1 ROZDZIAŁ 5 WYBRANE TECHNIKI UDZIELANIA POMOCY OSOBOM PO URK Osoby po URK, które ze względu na poziom URK (np. powyżej C6) lub z uwagi na schorzenia bądź urazy towarzyszące nie są w stanie opanować poszczególnych elementów techniki jazdy wózkiem, powinny nauczyć się instruować osoby pełnosprawne w zakresie pomocy, jakiej potrzebują. Terapeuta powinien zaznaczyć, że jeśli pacjenci korzystają z pomocy osób przypadkowych (często spieszących się) w miejscach publicznych, powinni stosować jak najbardziej prosty i krótki instruktaż. ROZDZIAŁ 5.1 TECHNIKI POMOCY W POKONYWANIU KRAWĘŻNIKÓW Podczas wjazdu na chodnik, tuż przed krawężnikiem, terapeuta powinien nacisnąć z góry rączki lub ramę oparcia (fot. 132), wprowadzając wózek w balans (przednie koła muszą być uniesione powyżej wysokości krawężnika) i w tej pozycji podjechać do oparcia kół napędowych wózka o krawężnik. Następnie należy opuścić koła przednie wózka na chodnik i unieść w górę rączki lub ramę oparcia (fot. 133), co pozwoli wjechać wózkiem na chodnik. Fot. 132 Fot

2 Wybrane techniki udzielania pomocy osobom po URK Przy zjeździe z chodnika przodem terapeuta ponownie powinien nacisnąć z góry rączki lub ramę oparcia (fot. 134), wprowadzając wózek w głęboki balans, aby pacjent na pewno nie wypadł z wózka w przód, po czym wolno opuścić na podłoże najpierw tylne (fot. 135), a potem przednie koła wózka. Fot. 134 Fot

3 Przy zjeździe z chodnika tyłem terapeuta powinien stanąć za wózkiem, polecić pacjentowi, aby pochylił się do przodu, po czym, schodząc z krawężnika, wolno opuścić na podłoże najpierw tylne (fot. 136), a potem przednie koła wózka. Dodatkowo podczas zajazdu tyłem terapeuta może kolanem opartym o oparcie wózka kontrolować (spowalniać) moment opuszczania wózka na podłoże (fot. 137). Fot. 136 Fot

4 Wybrane techniki udzielania pomocy osobom po URK ROZDZIAŁ 5.2 TECHNIKI WJAZDU/ZJAZDU PO SCHODACH Z PACJENTEM NA WÓZKU INWALIDZKIM Wjazd z pacjentem na wózku po schodach (wciąganie wózka tyłem) najbezpieczniej jest wykonać przy pomocy dwóch osób. Terapeuta powinien zaznaczyć, że wózka nie należy w żadnym momencie unosić w powietrze, ponieważ może to stanowić znaczne obciążenie dla kręgosłupa osoby udzielającej pomocy (ciężar pacjenta wraz z wózkiem). Tylne koła wózka powinny przez cały czas mieć kontakt ze schodami. Aby wciągnąć pacjenta na wózku po schodach tyłem, jeden z terapeutów (zazwyczaj silniejszy) staje z tyłu wózka i dwoma rękoma mocno chwyta rączki oparcia, a terapeuta stojący z przodu pacjenta chwyta za podnóżki wózka, po czym obaj wychylają wózek do płytkiego balansu (fot. 138) (koła napędowe wózka oparte są o krawędź pierwszego stopnia schodów). Balans nie może być zbyt głęboki, gdyż im większy będzie balans, tym bardziej terapeuta stojący z tyłu wózka będzie musiał się pochylać, co utrudnia wciąganie wózka. Następnie terapeuta będący z tyłu wciąga wózek, a terapeuta z przodu podpycha za podnóżki wózka i utrzymuje stały kąt pochylenia siedzenia (fot. 139). Podczas wciągania wózka pacjent w miarę swoich możliwości powinien ciągnąć obręcze napędowe w tył, ułatwiając wjazd wózka po schodach. Fot. 138 Fot. 139 W pewnych przypadkach, np. gdy nie ma drugiej osoby, a osoba pomagająca jest odpowiednio silna i przeszkolona technicznie, może ona samodzielnie wciągnąć wózek z pacjentem po schodach. Technika samodzielnego wciągania wózka jest podobna do techniki opisanej powyżej, z tą różnicą, że terapeuta stojący z tyłu musi jednocześnie wciągać wózek i kontrolować kąt siedzenia pacjenta (fot. 140). 84

5 Fot. 140 Zjazd z pacjentem na wózku po schodach (opuszczanie wózka przodem) również najbezpieczniej jest wykonać przy pomocy dwóch osób. Ustawienie terapeutów jest takie samo, jak podczas wciągania wózka tyłem (fot. 141). Tym razem jednak podczas zjazdu terapeuta stojący z tyłu przytrzymuje rączki oparcia, a terapeuta z przodu dopycha podnóżki do krawędzi powyższego stopnia, aby wózek był opuszczany w kontrolowany sposób (fot. 142). Podczas opuszczania wózka pacjent w miarę swoich możliwości powinien blokować obręcze napędowe na każdym stopniu, kontrolując w ten sposób tempo zjazdu wózkiem po schodach. Fot. 141 Fot

6 Wybrane techniki udzielania pomocy osobom po URK Podobnie jak w przypadku wjazdu po schodach, zjechać wózkiem po schodach można również przy pomocy jednej, odpowiednio przeszkolonej, osoby. Samodzielne opuszczanie wózka z pacjentem po schodach wykonuje się tyłem. Zjeżdżając ze schodów tyłem, terapeuta powinien stanąć za wózkiem, polecić pacjentowi, aby się pochylił (fot. 143), po czym, schodząc w dół schodów, wolno opuścić na niższy stopień najpierw tylne, a potem przednie koła wózka. Dodatkowo podczas zjazdu tyłem terapeuta powinien kolanem opartym o oparcie wózka kontrolować (spowalniać) moment opuszczania wózka na każdy kolejny stopień (fot. 144). Również w wypadku tej techniki pacjent w miarę swoich możliwości powinien blokować obręcze napędowe na każdym stopniu, kontrolując w ten sposób tempo zjazdu wózkiem po schodach. Fot

7 Fot