Fundusze Europejskie PROGRAM POLSKA CYFROWA
Czym są kompetencje cyfrowe? Kompetencje cyfrowe to zespół umiejętności niezbędnych, aby efektywnie korzystać z mediów elektronicznych. Są to zarówno umiejętności obsługi sprzętu i oprogramowania oraz korzystania z aplikacji, jak również wyszukanie i umiejętne wykorzystanie potrzebnych informacji. Kluczowa jest zatem umiejętność praktycznego wykorzystania dostępu do internetu i świadczonych za jego pośrednictwem usług, w tym w szczególności e-usług publicznych. Ma ona stworzyć szansę na poprawę jakości życia, podtrzymywanie aktywności społecznej oraz przedłużanie samodzielności starszych grup wiekowych. Jak kompetencje cyfrowe wpływają na nasze życie? Zwiększenie cyfrowej aktywności Polaków jest konieczne, aby wszyscy obywatele mogli korzystać z efektów skoku cywilizacyjnego, wynikającego z szerszego wykorzystania technologii informacyjno- -komunikacyjnych (TIK) w życiu społecznym i gospodarczym. Dostępne badania i analizy pokazują, że twarde bariery dostępu do internetu (infrastrukturalne czy finansowe) są coraz mniej znaczące, natomiast coraz większymi przeszkodami w upowszechnieniu nowych technologii są bariery miękkie brak wiedzy i uświadamianych potrzeb, a także brak odpowiednich kompetencji cyfrowych. Umiejętności internetowe osób w wieku 16-74 lata w Polsce w 2014 r. 35 30 25 20 15 10 5 0 10% 29% 30% 31% wysokie średnie niskie żadne W Polsce, aż 31% społeczeństwa nie posiada żadnych kompetencji cyfrowych, a 30% dysponuje tylko niskimi kompetencjami cyfrowymi*. *opracowanie własne na podstawie danych GUS
W zakresie wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych na tle innych krajów UE Polska plasowała się na końcu rankingu podsumowującego umiejętności internetowe osób w wieku 16-74 lata, w 2013 roku. Średnie oraz wysokie umiejętności internetowe wykazało 42% Polaków w wieku 16-74 lata, zaś w Danii, kraju o najwyższej pozycji w rankingu, 71% mieszkańców. Umiejętności internetowe osób w wieku 16-74 lata w 2013 r. żadne niskie średnie wysokie 100 90 5 15 12 15 8 10 13 11 11 32 15 16 14 19 12 7 21 10 8 12 13 12 5 14 19 12 21 26 21 80 70 60 23 22 30 28 37 32 32 27 31 27 31 39 33 35 35 36 35 36 38 37 40 46 33 44 45 49 41 42 50 50 40 30 20 10 0 29 22 21 19 22 23 21 29 26 35 35 32 34 12 28 28 23 30 24 29 26 20 46 31 27 32 31 25 23 43 42 37 35 34 34 34 33 31 29 26 25 25 24 22 21 20 19 19 17 16 16 15 11 8 7 7 7 6 Rumunia Bułgaria Grecja Włochy Cypr Polska Portugalia Chorwacja Malta Litwa Słowenia Węgry Hiszpania Łotwa UE (28 krajów) Irlandia Estonia Austria Czechy Francja Belgia Słowacja Niemcy Wlk. Brytania Finlandia Luksemburg Holandia Szwecja Dania Opracowanie własne na podstawie danych Eurostatu
Czym jest Program Polska Cyfrowa? Aby umożliwić korzystanie z produktów rozwoju cyfrowego, należy zapewnić jak największej grupie osób odpowiednio dostosowane do ich potrzeb mechanizmy nabywania oraz podnoszenia kompetencji cyfrowych na różnych poziomach zaawansowania, a także promować wśród ogółu społeczeństwa korzyści, jakie technologie informacyjno- -komunikacyjne przynoszą tym, którzy potrafią w odpowiedni sposób je wykorzystywać. Cel ten przyświecać będzie również wydatkowaniu środków funduszy europejskich w Polsce w latach 2014-2020, w tym w ramach Programu Polska Cyfrowa. W priorytecie III POPC cyfrowe kompetencje społeczeństwa realizowane będą m.in. działania szkoleniowe adresowane do grup o zróżnicowanych poziomach kompetencji cyfrowych, ze szczególnym uwzględnieniem działań na rzecz włączenia cyfrowego. Zakłada się, że za realizację projektów w powyższym zakresie z Programu Polska Cyfrowa odpowiadać będą organizacje pozarządowe mogące wykazać się odpowiednim potencjałem i doświadczeniem w obszarze rozwoju umiejętności cyfrowych. Każda z takich organizacji, aby otrzymać dofinansowanie, będzie musiała zaprosić do współpracy nad wdrożeniem projektu przedstawicieli gmin liczących nie więcej niż 100 tys. mieszkańców. Oferenci podpiszą z gminami porozumienia o współpracy oraz opracują wspólnie m.in. lokalne diagnozy zasobów w zakresie kompetencji cyfrowych, które pozwolą zidentyfikować potrzeby mieszkańców danej gminy związane ze zdobywaniem nowych umiejętności oraz zasoby umożliwiające ich edukację cyfrową. W ramach projektów premiowane będzie również tworzenie i działanie partnerstw na rzecz edukacji cyfrowej osób dorosłych na terenie gmin. Partnerstwa będą się składać z lokalnych instytucji i organizacji, dysponujących odpowiednimi zasobami lub chcących rozwijać się w tym obszarze. Pierwszy nabór projektów na działania szkoleniowe na rzecz rozwoju kompetencji cyfrowych w ramach Programu Polska Cyfrowa rozpocznie się już w IV kwartale 2015 r.
Kto może otrzymać wsparcie? Organizacje pozarządowe w obszarze rozwoju umiejętności cyfrowych we współpracy z jednostkami samorządu terytorialnego będą prowadzić szkolenia stacjonarne i mobilne, które w ciekawy i angażujący sposób pozwolą uczestnikom nauczyć się obsługi komputera oraz korzystać z elektronicznych usług oferowanych przez administrację. Zostanie również położony nacisk na kwestie bezpieczeństwa w świecie cyfrowym. Ramowy katalog kompetencji cyfrowych Oferta skierowana będzie przede wszystkim do tych, którzy z różnych względów nie korzystali dotychczas z możliwości, jakie dają nowe technologie (jak np. osoby starsze, niepełnosprawne). Pojawią się również możliwości dla bardziej zaawansowanych użytkowników, którzy posiadają już podstawowe umiejętności, ale chcą się dalej rozwijać. Działania szkoleniowe prowadzone będą na podstawie nowoczesnych programów szkoleniowych, dążących do powiązania kompetencji cyfrowych z konkretnymi korzyściami. Podejście takie pozwoli na stałe doskonalenie umiejętności umożliwiających ich stosowanie w rozmaitych obszarach życia, by efektywniej radzić sobie z różnego rodzaju wyzwaniami. Podstawą kształtowania programu szkoleniowego będzie Ramowy katalog kompetencji cyfrowych, który prosto i przyjaźnie pokazuje, jakie korzyści daje internet. W projekcie wykorzystano ikony z The Noun Project: Check-Box, autor: Garrett Knoll Bible, autor: Bruno Gatjens Gonzales, Piggy-Bank, autor: PJ Souders, Suitcase, autor: Hakan Yalcin, People, Family, Bicycle, Cardiovascular, Men autor: Iconsmind, Education, autor: Gregor Črešnar - na licencji CC BY 3.0
Co zyska gmina i jej mieszkańcy? Co zyskają gminy? Lokalna diagnoza. Gminy otrzymają analizę swoich zasobów umożliwiających edukację cyfrową mieszkańców oraz ich potrzeb związanych ze zdobywaniem nowych umiejętności. Lokalna diagnoza obejmie m.in. wykaz sprzętu dostępnego w gminie (np. publicznie dostępne komputery, kursy online), wykaz potencjalnych trenerów oraz identyfikację edukacyjnych potrzeb mieszkańców. Oferta szkoleń dla mieszkańców szyta na miarę. W gminie organizowane będą szkolenia, które pozwolą jej mieszkańcom nabyć oraz rozwinąć kompetencje cyfrowe zgodnie ze zidentyfikowanymi w diagnozie uwarunkowaniami, a także zdobyć wiedzę i umiejętności niezbędne do korzystania z lokalnych (gminnych czy powiatowych) oraz centralnych e-usług. Grupa przeszkolonych trenerów. Gminy zyskają grono przeszkolonych trenerów i organizatorów szkoleń, którzy będą kontynuowali edukację cyfrową dla mieszkańców także po zakończeniu projektu. Dodatkowy sprzęt informatyczny. Gminy mogą otrzymać dodatkowy sprzęt informatyczny do celów szkoleniowych, w tym np. urządzenia przydatne dla ludzi starszych czy z różnego rodzaju niepełnosprawnościami (np. powiększalniki tekstu dla niedowidzących, większe myszy, które można wykorzystać w pracy z seniorami). Zaangażowanie mieszkańców. Gminy będą mieć pewność, że mieszkańcy w tym osoby z różnymi niepełnosprawnościami staną się bardziej samodzielne i aktywne społecznie. Zdobyte umiejętności cyfrowe mogą wykorzystać również, aby intensywniej angażować się w działania ważne dla rozwoju gminy, zarówno te zapisane w lokalnych strategiach i politykach, jak i te będące odpowiedzią na nowo zidentyfikowane potrzeby. Trwałe efekty. Gminy będą mieć pewność, że udział w tym przedsięwzięciu jest nastawiony na maksymalne wykorzystanie lokalnych zasobów: ludzi, instytucji, infrastruktury, a jego rezultaty będą tym samym trwałe i nie znikną wraz z zakończeniem projektu. Co zyskają mieszkańcy gminy? Nabędą oraz rozwiną umiejętności cyfrowe Otrzymają szkolenia dostosowane do własnych potrzeb Znajdą przyjazne miejsce edukacji cyfrowej Rozwiną kontakty społeczne Uzyskają lepszy dostęp do edukacji, informacji, kultury i ochrony zdrowia. Gdzie szukać informacji? Informacje na temat prowadzonych działań w ramach Programu Polska Cyfrowa oraz założenia i termin ogłoszenia konkursu zamieszczone zostaną na stronie internetowej Centrum Projektów Polska Cyfrowa: www.cppc.gov.pl oraz Instytucji Zarządzającej POPC www.polskacyfrowa.gov.pl.
Instytucja odpowiedzialna za przygotowanie i przeprowadzenie naborów oraz wybór projektów, zawieranie umów o dofinansowanie projektów oraz kontakt z beneficjentami: Centrum Projektów Polska Cyfrowa ul. Syreny 23 01-150 Warszawa tel.: 22 315 23 40 22 315 22 00 faks: 22 315 22 02 e-mail: cppc@cppc.gov.pl www.cppc.gov.pl Instytucja odpowiedzialna za zarządzanie Programem Polska Cyfrowa: Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju Departament Rozwoju Cyfrowego ul. Wspólna 2/4 00-926 Warszawa tel.: 22 273 75 01 faks: 22 273 89 07 e-mail: polskacyfrowa@mir.gov.pl Materiał współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Polska Cyfrowa.