Program Kierunki rozoju Torunia Wybory 2014 Samorządoe
Program dla Torunia Miasta nie składają się z budynkó i ulic, ale z ludzi i ich marzeń Ś. Augustyn
Program dla Torunia Toruń, październik 2014
Wydaca Komitet Wyborczy Wyborcó Czas Mieszkańcó Porozumienie Ruchó Miejskich Opracoanie i redakcja Piotr Wielgus, Paeł Kołacz Fotografie Internet Wizualizacja (s. 39) Paeł Pietrzak Czas Mieszkańcó 2014 Projekt graficzny i skład Praconia Wydanicza EIKON Dorota Dominiak Udostępniamy na otartej licencji Creatve Commons uznanie autorsta Użycie niekomercyjne Bez utoró zależnych 3.0 Polska. Źródła zdjęć depositphoto.com freeimages.com (s. 30)
Program dla Torunia 5 Program pigułce i spis treści Słoo stępne... 6 1. Diagnoza, czyli identyfikacja problemó z jakimi boryka się miasto i jego mieszkańcy... 6 2. Celujemy problemy! I to są napradę poażne cele do zrealizoania...... 8 I. Odrodzenie samorządności... 13 1. Pokolenioy skok rozoju demokracji. Mieszkańcy mają pły na soje miasto... 13 2. Sprany Urząd Miasta nastaiony na spieranie mieszkańcó i przesiębiorcó... 16 3. Zrónoażony budżet nieobciążający przyszłych pokoleń.. 18 II. Przyjazne miasto... 19 1. Bardzo dobre arunki dla rozoju przedsiębiorczości i miejsc pracy oraz stymuloanie rozoju biznesu... 20 2. Dzieci i młodzież najażniejszą inestycją, czyli ysoka jakość edukacji i placóek ośiatoych... 28 3. Komfortoe i tanie pruszanie się po mieście... 31 4. Budonicto komunalne tańszych mieszkań na atrakcyjnych osiedlach szansą na łasne mieszkania dla ludzi młodych i rodzin... 35 5. Przyjazna przestrzeń publiczna na osiedlach, zachęcająca do rekreacji i spotkań oraz aktyności gospodarczej... 37 6. Lepsze arunki życia najgorzej sytuoanych mieszkańcó oraz osób starszych i niepełnospranych... 41 7. Reitaliacja osiedli, czyli ożyienie społeczno-gospodarcze obszaró miasta dotkniętych kryzysem... 42 8. Toruń atrakcyjnym miastem dla gości i noa jakość identyfikacji izualnej miasta... 42 9. Dobre arunki dla tórcó i animatoró kultury a Toruń napradę kulturalny!... 44 10. Ruch to zdroie, sport to aktyność fizyczna mieszkańcó. Chodzi o Ciebie...... 47 11. Zielone miasto przyjazne środoisku... 49 III. Porozumienie miast... 51 1. Współpraca z innymi miastami dla dobra spólnego mieszczan... 51 2. Toruń napradę dobrym sąsiadem i partnerem gospodarczym... 52
6 Program dla Torunia Słoo stępne Program dla Torunia, który prezentujemy jest odpoiedzią na najażniejsze problemy jakich znalazło się nasze miasto oraz na rzeczyiste potrzeby mieszkańcó. Nie jest zbiorem niepoiązanych ze sobą pomysłó, jakie prezentują inne ugrupoania polityczne, lecz spójną strategią, która stanoi kompleksoą interencję tkankę miejską aspekcie społeczno-gospodarczym. 1. Diagnoza, czyli identyfikacja problemó z jakimi boryka się miasto i jego mieszkańcy Musimy zrozumieć, że problemy z jakimi boryka się dziś Toruń, są konsekencją nieprzemyślanej polityki realizoanej ostatnich latach przez rządzących miastem. To łaśnie identyfikacja problemó była podstaą do określenia noych celó dla miasta i kreoania roziązań. Pierszym problemem jest spadek liczby mieszkańcó. Wyludnianie się miasta śiadczy o tym, że miasto się kurczy zamiast rozijać. Przez ostatnie 12 lat rządó liczba mieszkańcó zmniejszyła się o 11%. Niesie to za sobą bardzo poażne konsekencje. Zmniejszają się dochody budżetoe, zmniejsza się przepły kapitału, upada lokalny mały biznes, brakuje miejsc pracy a mieszkańcy mają coraz mniej pieniędzy. Do tego poprzez cięcia ydatkach zmniejsza się poziom edukacji i bezpieczeństo mieszkańcó, a jakość usług publicznych obniża się. W konsekencji poszczególne dzielnice miasta zapadają kryzys, który ymaga już dziś interencji. Drugim problemem jest ysokie zadłużenie miasta. Toruń jest liderem rankingu najbardziej zadłużonych miast Polsce. Pomimo tego obecne ładze miasta planują dalsze ziększanie zadłużenia. Już dzisiejszy poziom długu, g Wieloletniej Prognozy Finansoej, będziemy spłacać do roku 2039. Jego ziększenie zagraża dalszemu rozojoi Torunia. Za pięć lat, kiedy skończą się Fundusze Europejskie na rozój Polski, miasta już nie będzie stać na inestycje dalszy rozój. Kryzys dotknie nasze pokolenie i pokolenie naszych dzieci. Przyczyny zadłużenia to nieprzemyślane inestycje drogoe realizoane ostatnich latach oraz inestycje rozrykę:
Program dla Torunia 7 halę sportoą i idoiskoą, zamiast inestycji rozój rynku pracy i polepszanie arunkó życia mieszkańcó. Inestycje te na stałe mają stać się kosztem budżetoym, ponieaż obiekty te i budole miasto ma utrzymyać ielominolioymi dotacjami. Pozostałe problemy z jakimi borykają się dziś mieszkańcy Torunia zidentyfikoaliśmy na podstaie badania społecznego przeproadzonego maju i czercu 2014 r. na mieszkańcach Torunia, każdym z 13 okręgó miasta, z zachoaniem parytetu płci i różnic iekoych. Celem badania było rozpoznanie, jakie potrzeby są najażniejsze dla różnych grup iekoych i z jakimi problemami borykają się mieszkańcy poszczególnych osiedli, tak aby roziązania odnośnie podniesienia jakości życia były kompleksoe i dotyczyły szystkich mieszkańcó. Najażniejsze problemy, na jakie zracają uagę mieszkańcy, to: brak możliości płyu na kierunki rozoju miasta, Urzad Miasta traktujący mieszkańcó jak niepotrzebnych petentó, ubogi rynek pracy, szczególnie brak perspekty dla ludzi młodych, utrudnianie proadzenia i rozoju działalności gospodarczej przez ładze miasta, brak pieniędzy na szkoły, rodzice sami składają się na remonty klas i yposażenie, niskiej jakości oferta zajęć pozalekcyjnych, brak oferty zajęć pozaszkolnych na osiedlach, zbyt drogi i niedopasoany transport zbioroy, drogie mieszkania i działki, mało atrakcyjna przestrzeń publiczna na osiedlach: brak placó zaba, miejsc rekreacji i spotkań, inne miasto
8 Program dla Torunia zbyt mało miejsc parkingoych, chaotyczna zabudoa miasta i chaos reklamoy, nieystarczające sparcie lub jego brak dla osób starszych i niepełnospranych, brak sparcia dla rozoju tórcó i animatoró kultury, nieróne traktoanie dyscyplin sportoych przy podziale środkó budżetoych, ubyanie terenó zielonych. Niniejszy program jest odpoiedzią zaróno na zidentyfikoane problemy głóne oraz probemy skazyane przez mieszkańcó. 2. Celujemy problemy! I to są napradę poażne cele do zrealizoania... Cele jakie staiamy przed sobą ymagają natychmiastoych działań, dopóki Toruń ma możliość pozyskiania jeszcze znacznych funduszy z Unii Europejskiej. Nasze cele nadrzędne zamierzamy zrealizoać okresie 8 lat: Cel nadrzędny 1. Ziększenie liczby mieszkańcó o 15% (do ok. 220 000 osób) okresie 8 lat.
Program dla Torunia 9 Cel nadrzędny 2. Ziększenie dochodó budżetoych o 20% stosunku do roku 2014 okresie 8 lat. Cele szczegółoe: pły mieszkańcó na kierunki rozoju miasta i decyzje, Urzad Miasta spierający mieszkańcó i przedsiębiorcó ich rozoju, różnorodny rynek pracy, uzględniający szczególnie pracę dla ludzi młodych, spieranie proadzenia i rozoju działalności gospodarczej przez ładze miasta, iększe środki finansoe na szkoły, ysokiej jakości oferta zajęć pozalekcyjnych, bogata i interesująca oferta zajęć pozaszkolnych na osiedlach, tani i dopasoany transport zbioroy, tańsze mieszkania, atrakcyjna przestrzeń publiczna na osiedlach: place zaba, miejsca do rekreacji i spotkań, noe miejsca parkingoe, a ulice osiedloe bez samochodó, przemyślana zabudoa miasta i uporządkoanie reklam, sparcie dla osób starszych i niepełnospranych, sparcie dla rozoju tórcó i animatoró kultury, róne traktoanie dyscyplin sportoych przy podziale środkó budżetoych, noe tereny zielone i ziększenie liczby drze.
10 Program dla Torunia Zaproponoane roziązania zostały ypracoane zaróno przez ekspertó Czasu Mieszkańcó, jak rónież samych mieszkańcó, którzy przesyłali nam soje pomysły. To głónej mierze kierunki proponoanej polityki i mechanizmy, które mają za zadanie osiągnięcie założonych celó nadrzędnych. Odnoszą się bezpośrednio do celó nadrzędnych, jak rónież do roziązania problemó skazanych przez mieszkańcó i zaspokojenia rzeczyistych potrzeb, jakie mają mieszkańcy Torunia. Zapraszamy do lektury.
Jak zamierzamy osiągnąć postaione cele?
Program dla Torunia 13 I. Odrodzenie samorządności Czas Mieszkańcó, skupiając się na konkretnych problemach i ich realistycznych roziązaniach zasypuje podziały ideologiczne oraz przekracza bariery dzielące politykó od zykłych mieszkańcó. Uażamy, że to mieszkańcy najlepiej iedzą, jakie problemy trapią ich miasto, a lokalni eksperci porozumieniu z mieszkańcami znajdują najlepsze roziązania. Podporządkoanie polityki lokalnej interesom partii czy stronnicta skupionego okół odiecznie rządzącego prezydenta spraiła, że interes publiczny zszedł na dalszy plan, a Rada Miasta stała się maszynką do głosoania. 1. Pokolenioy skok rozoju demokracji. Mieszkańcy mają pły na soje miasto Traktujemy politykę jako służbę publiczną, a nie jako ścieżkę zaodoej kariery. Nie zależymy od polityki finansoo i nie musimy pośięcać dobra mieszkańcó, po to, by za szelką cenę utrzymać się na stanoisku. Niesformatoani przez istniejący system, lepiej dostrzegamy zaróno jego ady, jak i ukryte nim możliości, oraz nie boimy się podejmoać odażnych, noatorskich działań na rzecz zmiany. Zaprosimy do spółrządzenia mieszkańcó, jednocześnie szanując ich czas i biorąc pełną odpoiedzialność za miasto i yniki spólnego działania. Partycypacja będzie narzędziem ziększania płyu mieszkańcó na ich spray, a nie chytem stosoanym przez politykó by przerzucić na mieszkańcó odpoiedzialność za nieygodne decyzje. Najażniejsze działania jakie podejmiemy: Miasto będzie rozijać się zgodnie ze strategiami rozoju, ypracoanymi spólnie z mieszkańcami
14 Program dla Torunia Strategia zrónoażonego rozoju miasta, strategie sektoroe i osiedloe, przygotoane oparciu o potrzeby mieszkańcó i spólnie z mieszkańcami będą podstaą zarządzania miastem. 1. Przeproadzimy uspołecznione procesy budoania strategii dla miasta i osiedli, yznaczające ich kierunki zrónoażonego rozoju; 2. Przeproadzimy uspołecznione procesy budoania strategii sektoroych; 3. Podstaą zarządzania będą ypracoane i uzgodnione z mieszkańcami, aktualizoane strategie. Miasto będzie zarządzane sposób partycypacyjny organizacje społeczne, rady osiedloe i mieszkańcy będą angażoani procesy decyzyjne Mieszkańcy będą łączani podejmoanie decyzji odnośnie najażniejszych kestii dotyczących miasta lub tych, które uznają za istotne dla nich.
Program dla Torunia 15 1. Będziemy konsultoać z mieszkańcami ażne dla miasta i mieszkańcó decyzje; 2. Ułatimy inicjatyę uchałodaczą; 3. Wproadzimy pełną transparentność ydatkó publicznych Totalny Rejestr Umó Publicznych; 4. Zaangażujemy Rady Osiedli do podejmoania decyzji odnośnie kestii ziązanych z obszarami miasta, na których funkcjonują; 5. Zaangażujemy organizacje społeczne do podejmoania decyzji kestiach sektoroych, których specjalizują się poszczególne organizacje; 6. Wproadzimy lekcje samorządoe toruńskich szkołach; 7. Uspranimy mechanizm i ziększymy kotę budżetu partycypacyjnego; 8. Włączymy stronę społeczną do komisji konkursoych, od konkursó architektonicznych do konkursó na stanoiska urzędnicze; 9. Uspołecznimy procesy projektoania przestrzeni publicznych. Wproadzimy zasadę pomocniczości zarządzaniu miastem Wdrożymy system zarządzania miastem, oparty o zasadę pomocniczości. To zasada móiąca o tym, że każdy szczebel ładzy poinien realizoać tylko te zadania, które nie mogą być skutecznie zrealizoane przez szczebel niższy lub same jednostki działające ramach społeczeństa. Wiele decyzji będzie podejmoanych na poziomie osiedla, co pozoli skrócić czas na realizację ielu potrzebnych działań jak i rozsądniej ydać publiczne pieniądze. 1. Uspranimy funkcjonoanie Rad Osiedli, ziększając ich upranienia; Wproadzamy realną decentralizację strukturze gminy. Nieefektyne Rady Okręgó zmienimy na Rady Osiedli, które otrzymają noe zakresy oboiązkó i upranień, łasny budżet i siedziby, których będą dyżuroać radni. 2. Znacząco ziększymy udział organizacji pozarządoych ykonyaniu usług publicznych dla mieszkańcó, tj. realizacji zadań łasnych gminy, poprzez przesunięcie środkó budżetoych poszczególnych obszarach na realizację zadań przez organizacje pozarządoe. Dzięki efektyności realizoanych zadań przez organizacje pozarządoe, pracy olontariuszy i zapenieniu 10% kładu łasnego, zapenimy podniesienie jakości realizoanych zadań łasnych gminy. Jednocześnie zmocnimy III sektor, który dzięki realizacji ieloletnich projektó, będzie mógł się rozijać i zatrudniać praconikó.
16 Program dla Torunia 2. Sprany Urząd Miasta nastaiony na spieranie mieszkańcó i przesiębiorcó Zadaniem administracji będzie spieranie mieszkańcó i przedsiębiorcó ich rozoju. Zapenimy ysoką jakość obsługi mieszkańcó, dzięki yższym kompetencjom urzędnikó i przyjaznej przestrzeni urzędó. Naszym celem jest storzenie najbardziej efektynego urzędu Polsce zamiast najtańszego. Obecna struktura Urzędu Miasta jest skostniała, dlatego będziemy torzyć strukturę, która inspiruje praconikó i mieszkańcó. Inaczej niż dziś podzielimy zadania, postaną noe jednostki (m.in. Biuro Reitalizacji, Biuro Rozoju Miasta czy Biuro Rozoju Przedsiębiorczości i Biznesu), zlikidujemy Biuro Toruńskiego Centrum Miasta. Cześć ydziałó zmieni soje nazy, aby bardziej odpoiadały ich zakresoi działań. Niektóre ydziały otrzymają noe oboiązki, dopasoane do yzań, jakie stoją przed Toruniem. Poszczególni iceprezydendci będą odpoiadali za obszary, które coś łączy. 1. Zmienimy obecny Wydział Organizacji i Kontroli profesjonalny dział zarządzania zasobami ludzkimi, zatrudnimy profesjonalnych HaeRocó, utorzymy mapy kompetencji, programy szkolenioe, ścieżki rozoju oraz systemy motyacyjne; 2. Zmienimy przestrzeń urzędó poprzez proadzenie recepcji, miejsc spotkań urzędnikó i mieszkańcó, biur dostosoanych do potrzeb urzędnikó oraz pomieszczeń socjalnych; 3. Zmienimy strukturę urzędu poprzez dopasoanie do obecnej rzeczyistości.
Program dla Torunia 17 Struktura organizacyjna Urzędu Miasta Torunia Wiceprezydent Wiceprezydent Prezydent Wiceprezydent Sekretarz Skarbnik Departament Rozoju Miasta Departament Obsługi Mieszkańcó i Administracji Departament Prezydenta Departament Polityki Społecznej Departament Organizacji i Zasobó Ludzkich Departament Finansoy Biuro Rozoju Strategicznego Biuro ds. Funduszy Architekt Miasta Plastyk Miejski Miejski Konserator Zabytkó Biuro Reitalizaji Wydział Inestycji Biuro Rozoju Przedsiębiorczości i Biznesu Miejska Praconia Urbanistyczna Wydział Gospodarki Komunalnej Wydział Remontó Wydział Gospodarki Nieruchomościami Wydział Geodezji i Kartografii Wydział Spra Administracyjnych Wydział Eidencji i Rejestracji Wydział Architektury i Budonicta Wydział Zarządzania Osiedlami Wydział Bezpieczeństa i Porządku Publicznego Wydział Ochrony Środoiska Urząd Stanu Cyilnego Miejski Rzecznik Konsumentó Miejski Zarząd Dróg Biuro Prezydenta Wydział Partycypacji Obyatelskiej Wydział Komunikacji Społecznej Wydział Promocji Miasta i Relacji Zenętrznych Biuro Audytu Wenętrznego Wydział ds. Funduszy Wydział Edukacji Wydział Zdroia Wydział Kultury Wydział Sportu Wydział Pomocy Społecznej Biuro Mieszkalnicta Wydział Zieleni Kancelaria Prana Wydział Kadr i Szkoleń Wydział Organizacji BHP Nadzór Właścicielski Wydział Zamóień Publicznych Wydział IT Wydział Rady Miasta i JPG Wydział Planoania i Budżetu Wydział Księgoy Wydział Podatkó i Windykacji
18 Program dla Torunia 3. Zrónoażony budżet nieobciążający przyszłych pokoleń Zadłużenie jakim znalazło się miasto ymaga polityki nastaionej z jednej strony na szukanie budżetoych oszczędności i redukcji ydatkó, z drugiej strony na poszukianiu noych roziązań dla ziększania dochodó budżetoych. Dlatego będziemy kłaść nacisk na pozyskanie funduszy na politykę społeczną, która do tej pory znikomym zakresie była dotoana, a która stanoi ponad połoę ydatkó budżetoych. 1. Będziemy redukoać ydatki budżetoe zakresie finansoania noych obiektó sportoych i kulturalnych. Wproadzimy mechanizmy samofinansoania się noych obiektó. Zatrudnimy manedżeró, którzy będą stanie osiągnąć zamierzone cele; 2. Odstąpimy od realizacji części inestycji drogoych: budoy ęzła Kluczyki i trasy Staromostoej od Bema do południoych granic miasta, rozbudoy do dóch pasó jezdni ulicy Łódzkiej od Trasy Wschodniej do ulicy Andersa, rozbudoy do dóch pasó jezdni ulicy Konstytucji 3 Maja; 3. Ziększymy dochody budżetoe poprzez znaczące ziększenie pozyskianych dotacji europejskich obszarze polityki społecznej: ośiata, kultura, pomoc społeczna, mieszkalnicto (Biuro ds. Funduszy Miękkich); 4. Długoterminoo będziemy ziększać dochody budżetoe poprzez inestycje energetykę. Miasto stanie się producentem i sprzedacą energii dla mieszkańcó: ykorzystamy ody geotermalne do produkcji i sprzedaży energii cieplnej i gorącej ody użytkoej, będziemy inestoać fotooltaikę (energię elektryczną ze słońca) do produkcji i sprzedaży energii elektrycznej; 5. Długoterminoo zapenimy zrost dochodó budżetoych dzięki zrostoi liczby mieszkańcó.
Program dla Torunia 19 II. Przyjazne miasto W mieście najażniejsi są mieszkańcy i ich codzienne potrzeby. Dlatego chcemy yższej jakości życia naszym mieście, tak by środoisko miejskie ułatiało mieszkańcom samorealizację i spraiało, że chce się nim żyć. Dążymy do jak najyższych standardó przestrzeni spólnej, mieszkań, transportu czy edukacji. Zależy nam by miasto rozijało się zrónoażony, spraiedliy i mądry sposób oraz by z oocó tego rozoju mogli korzystać szyscy jego mieszkańcy. Miasto, którym dobrze się żyje, przestanie się yludniać i będzie zdrosze ekonomicznie. Dla osiągnięcia tych celó tej części Programu, zaarliśmy te obszary działań, na które zracamy szczególną uagę.
20 Program dla Torunia 1. Bardzo dobre arunki dla rozoju przedsiębiorczości i miejsc pracy oraz stymuloanie rozoju biznesu Rozój gospodarczy naszego miasta poinien umożliiać mieszkańcom samorealizację na godziych arunkach. Dlatego staiamy na rozój lokalnej przedsiębiorczości oraz torzenie dobrego klimatu dla rozoju przedsiębiorst i noych inestycji miejsca pracy. Zamiast otierania kolejnych hipermarketó i centró handloych, będziemy spierać rozój lokalnego biznesu oraz dbać o proste zasady i estetykę proadzenia handlu ulicznego i na lokalnych targoiskach. Będziemy spierać mieszkańcó rozijaniu łasnych, innoacyjnych przedsiębiorst oraz mądry, systematyczny sposób przecidziałać bezrobociu młodych. Pozyskując inestoró będziemy dbać nie tylko o dostępność pracy, ale także o jej jakość oraz dostosoanie inestycji do kapitału miasta. Chcemy popraić jakość usług oferoanych przez Urzędy Pracy oraz dbać o to, by poszukujący pracy mogli korzystać ze zniżek na komunikację publiczną. Ważnym pracodacą jest sektor publiczny, dlatego miasto poinno być zoroym pracodacą.
Program dla Torunia 21 Aktyny rozój przedsiębiorczości śród mieszkańcó Podstaą rozoju gospodarczego miast jest dla nas przedsiębiorczość jego mieszkańcó. Dlatego będziemy edukoać i spierać mieszkańcó rozijaniu łasnych przedsiębiorst. 1. Wproadzimy Przedsiębiorczość jako istotny przedmiot szkołach średnich i zaodoych; 2. Przekształcimy obecne Biuro Obsługi Inestora i Przedsiębiorcy Biuro Rozoju Przedsiębiorczości i Biznesu, które będzie aktynie spierać mieszkańcó otieraniu soich firm; 3. Będziemy otierać miejskie inkubatory przedsiębiorczości, miarę rosnących potrzeb mieszkańcó; 4. Zapenimy programy edukacyjne dla potencjalnych i noych przedsiębiorcó; 5. Wdrożymy programy sparcia finansoego na start z budżetu miasta oraz system yszukiania takich programó koordynoanych przez inne podmioty; 6. Wproadzimy możliość proadzenia handlu przestrzeni miasta, poprzez umożliienie handlu obnośnego i oboźnego (na ybranych ulicach i placach); 7. Utorzymy lokalne targoiska na każdym osiedlu. Wsparcie dla istniejących przedsiębiorcó i przedsiębiorst W celu zapenienia miejsc pracy, dobrobytu społecznego i gospodarczego rozoju miasta, chcemy zapenić istniejącym przedsiębiorcom aktyne sparcie. 1. Biuro Rozoju Przedsiębiorczości i Biznesu będzie aktynie spierać przedsiębiorcó; 2. Będziemy spierać rozój idei społecznej odpoiedzialności biznesu programy szkoleń i doradzta dla przedsiębiorcó; 3. Wproadzimy ulgi dla przedsiębiorcó zolnienie z podatku od nieruchomości dla ybranych branż; 4. Będziemy budoać infrastrukturę dla biznesu zależności od potrzeb zgłaszanych przez przedsiębiorcó.
22 Program dla Torunia Aktyne pozyskianie inestoró Miejsca pracy mogą zapenić inestycje zenętrznych podmiotó komercyjnych. W celu ich pozyskiania Prezydent i urzędnicy poinni aktynie działać zakresie przygotoania odpoiednich arunkó i promocji tym zakresie. 1. Przygotujemy ofertę inestycyjną dla preferoanych branż dla miasta i ich potrzeb; 2. Biuro Rozoju Przedsiębiorczości i Biznesu zapeni aktyną promocję miasta śród potencjalnych inestoró i ich pełną obsługę trakcie inestycji (projekty partnerskie z innymi miastami zakresie rozoju gospodarczego). Praca dla młodych W celu przecidziałania bezrobociu śród młodych ludzi i ziększeniu perspekty i możliości znalezienia pracy, niezbędne jest podjęcie systemoych działań także przez miasto. 1. Ukierunkujemy edukację zaodoą na potrzeby rynku pracy poprzez modernizację oferty edukacyjnej szkół i placóek kształcenia zaodoego do potrzeb pracodacó; 2. Wproadzimy program praktyk i staży Urzędzie Miasta, miejskich przedsiębiorstach oraz pryatnych firmach funkcjonujących na terenie miasta; 3. Będziemy koordynoać spółpracę pomiędzy biznesem a szkołami yższymi i średnimi; 4. Zapenimy doradzto dla ucznió i absolentó; 5. Zapenimy programy sparcia finansoego na start dla młodych. Wsparcie osiedloego małego biznesu Mieszkańcy ielu obszaró miasta nie mają możliości zaopatrzenia się podstaoe produkty i usługi na soim osiedlu. Zmuszeni są jeździć do oddalonych centró handloych. Storzymy proste narzędzia, które ułatią i zachęcą mieszkańcó do korzystania z osiedloych punktó handloych.
Program dla Torunia 23 1. Opracujemy i drożymy programy reitalizacji szystkich osiedli, uzględniając także potencjalne kierunki rozoju lokalnego biznesu i miejsca na jego proadzenie; 2. Zapenimy, aby na każdym osiedlu istniały centra usług oraz targoiska. Aktyne spieranie bezrobotnych znalezieniu zatrudnienia Bezrobotni mieście poinni otrzymyać sparcie znalezieniu zatrudnienia. 1. Wproadzimy 50% ulgi na transport zbioroy dla bezrobotnych; 2. Wdrożymy noą strategię funkcjonoania Poiatoego Urzędu Pracy z aktynym serisem i aktualną bazą ofert pracy oraz szkoleń; 3. Zapenimy programy sparcia finansoego na start dla bezrobotnych.
24 Program dla Torunia Preferoane branże, które zamierzamy szczególnie spierać m.in. poprzez torzenie odpoiednich arunkó do ich rozoju i aktyne zabieganie o inestoró, jak rónież dostosoanie oferty inestycyjnej do ich potrzeb, ulgi lokalnych podatkach czy preferencyjne czynsze lokalach miejskich. Chcemy prost dopasoać miasto i mieszkańcó do specyficznych oczekiań praconikó i pracodacó ybranych branż. Będziemy szukać partneró na lata tak, aby zapenić stały popyt na ybranych specjalistó. Taka długofaloa spółpraca szystkim przyniesie korzyści. h branża spożycza, chemiczna, elektryczna i elektroniczna Toruń posiada ogromny kapitał ludzki, ykształcony i dośiadczony pracy przedsiębiorstach działających tych branżach. Istniejący Toruniu spółczesny rynek pracy nie ykorzystuje zasobó kadroych jakie posiada miasto tym zakresie. Wynika to szczególności z faktu, iż iele zakładó działających przeszłości, przestało funkcjonoać, a toruńskie szkoły zaodoe nadal kształcą kolejnych absolentó. Ale to także miejsca pracy dla mechanikó, elektrykó i elektronikó, a także dla osób z yższym yksztaceniem ielu kierunkach. Jednocześnie istnieją Toruniu duże przedsiębiorsta działające tych obszarach, które inestują poza granicami gminy (np. Toruń-Pacific, TZMO czy Apator). Dlatego naszym celem jest sparcie lokalnych przedsiębiorst oraz ukierunkoanie oferty inestycyjnej na ybranych inestoró i przedsiębiorcó, którzy poszukują ykalifikoanych praconikó. h branża kosmiczna To może być jeden z ażniejszych krokó rozoju Uniersytetu Mikołaja Kopernika. Toruńscy absolenci matematyki, informatyki, fizyki czy astronomii to ielki kapitał naszego miasta i potencjał do torzenia innoacyjnych gałęzi gospodarki. Dlatego chcemy torzyć mechanizmy zapeniające miejsca pracy branży napradę innoacyjnej. Zamierzamy podjąć działania, których celem jest otarcie Toruniu oddziału terenoego Polskiej Agencji Kosmicznej. Głónym zadaniem Agencji ma być koordynacja przedsięzięć ziązanych z sektorem kosmicznym i uczestnictem Polski Europejskiej Agencji Kosmicznej (ESA). Obecnie Polska płaciła do ESA składkę ysokości 60 mln euro przez trzy lata. Te pieniądze są do zainestoania Polsce e spółpracy z ESA. Toruń ma poażne atuty by z tej puli ziąć jak najięcej. Natomiast obecnie polski sektor kosmiczny, mimo potencjału i chęci, minimalnym stopniu uczestniczy programach ESA. Dlatego Agencja ma się
Program dla Torunia 25 przyczynić do rozoju firm i instytucji badaczo-rozojoych z sektora kosmicznego naszym mieście. Pojainie się Toruniu takiej prestiżoej jednostki badaczej podnosi izerunek miasta i starza szanse na postanie kolejnych ziązanych z kosmonautyką kierunkó rozoju. g przemysły kreatyne To segment gospodarki, który może przyczynić się do szybkiego rozoju gospodarczego naszego miasta. Staiamy na duży potencjał tórczy i podejmoane już działania tym zakresie przez istniejące organizacje, które nie zostały do tej pory sparte na odpoiednim poziomie. Myślimy tu m.in. o takich branżach jak produkcja filmoa, grafika komputeroa, programoanie i IT, muzyka czy działalność organizacji pozarządoych. Mamy Toruniu iele przykładó dobrych projektó z tych dziedzin. UMK dostarcza corocznie śietnych grafikó i informatykó. Stórzmy modę na ybitnych toruńskich tórcó. To co charakteryzuje te branże to mobilność tych osób i łate adoptoanie się do noych miejsc pracy. Storzymy dopasoane arunki, biura, sale arsztatoe, miejsca spotkań oraz szybki i bezpieczny internet. Zróbimy to na Starym Mieście! Projekt Stare Miasto Stare Miasto się yludnia, PILNIE potrzebuje mieszkańcó i klientó, a nie tylko turystó. To jest ostatnia szansa, aby przeproadzić pełny proces reitalizacji. Toruń ma zagarantoane miliony na ten cel z funduszy europejskich, ale to już ostatni raz. Ze sparciem środkó UE przeproadzimy proces porotu mieszkańcó na Stare Miasto. W zabytkoych nętrzach postaną także biura do pracy dla dynamicznych, kreatynych ludzi. W celu rozoju ymienionych branż zamierzamy także: c ykorzystać noy Fundusz Filmoy do jednoczesnego kreoania miejsc pracy Toruniu, c zmocnić edukację zakresie ybranych branż Akademia Muzyczna, Szkoła Operatoró Filmoych, Podyplomoe studia zarządzania organizacjami pozarządoymi, c zmocnić promocję ymienionych branż kreatynych poprzez festiale tematyczne, projekty, sympozja i konferencje (ziększenie środkó miejskich na ich realizację, np. festiale filmoe i muzyczne, promocja toruńskich tórcó), c otorzyć inkubatory branżoe, budoać partnersta oraz klastry ze środkó zenętrznych.
26 Program dla Torunia
Program dla Torunia 27
28 Program dla Torunia 2. Dzieci i młodzież najażniejszą inestycją, czyli ysoka jakość edukacji i placóek ośiatoych Młodzi mieszkańcy miasta także mają prao do ysokiej jakości życia. To od nich zależy przyszłość, dlatego traktujemy edukację i opiekę nad dziećmi jako najażniejszą inestycję. Zapenienie miejsc żłobkach i przedszkolach umożlii rozój dzieciom, a ich rodzicom samorealizację życioą i zaodoą. Postulujemy ziększenie ydatkó na ośiatę, a zamiast likidacji szkół zmniejszenie liczebności klas oraz profesjonalne przygotoanie kadry. Staiamy na nooczesne formy edukacji jako podstaę rozoju społecznego i gospodarczego. Szkoły poinny stać się dobrze yposażonymi, demokratycznymi centrami aktyności. Śietlice szkolne nie poinny być tylko przechoalniami dzieci, ale klubami edukacyjnymi, oferującymi możliość mądrego rozoju oraz bezpłatnej pomocy nauce. Szkoły poinny dbać rónież o zdroie młodych obyateli, oferując im zdroe posiłki i możliość upraiania sportu. Nasze działania rozpoczniemy od opracoania spólnie ze szystkimi interesariuszami Strategii Rozoju Ośiaty. Najażniejsze cele i działania, jakie zamierzamy zrealizoać.
Program dla Torunia 29 Sieć placóek ośiatoych dopasoana do potrzeb mieszkańcó i nooczesnych form edukacji Dostęp do edukacji i dobre arunki tym zakresie stanoią podstaę budoania skutecznego systemu ośiaty. Dlatego naszym celem jest zapenienie dostępu do placóek ośiatoych dla szystkich dzieci. 1. Zapenimy miejsca żłobkach i przedszkolach dla szystkich dzieci; 2. Liczba dzieci klasach będzie nie iększa niż 24 osoby szkołach podstaoych, 26 osób gimnazjach i 28 osób szkołach ponadgimnazjalnych; 3. Wproadzimy dodatkoe profiloane szkoły g potrzeb mieszkańcó i zmieniającego się rynku pracy, tym szkołę artystyczną; 4. Otorzymy liceum ogólnokształcące na leym brzegu Torunia; 5. Zapenimy rozój działalności placóek ychoania pozaszkolnego. Wysokiej jakości usługi edukacyjne oferoane przez miasto Zapenienie ysokiego poziomu edukacji i inestoanie mieszkańcó stanoi dla nas podstaę rozoju społecznego i gospodarczego. Z tego zględu ziększymy ydatki na ośiatę o dodatkoe środki z budżetu miasta, tak aby zapenić jak najlepszą jakość tym zakresie. 1. Zapenimy ysokie kompetencje kadry nauczycielskiej dzięki dodatkoym szkoleniom finansoanym ze środkó europejskich; 2. Ziększymy środki finansoe na yposażenie szkół do potrzeb nooczesnych form nauczania; 3. Poszerzymy ofertę edukacyjną poprzez: ziększenie liczby kółek zainteresoań, zajęcia dodatkoe dla dzieci mających problemy nauce, drożenie programu spierania szczególnie utalentoanych dzieci; 4. Będziemy spierać alternatyne formy edukacji (np. szkoły demokratyczne); 6. Utorzymy programy sparcia dla programó autorskich szkołach;
30 Program dla Torunia 7. Ukierunkujemy edukację ponadgimnazjalną na potrzeby rynku pracy poprzez modernizację oferty edukacyjnej szkół i placóek kształcenia zaodoego do potrzeb pracodacó; 8. Zamierzamy inestoać szkoły zaodoe. Dostosujemy placóki kształcenia zaodoego (szczególnie arsztaty) do standardó europejskich. Zapenimy spółpracę z przedsiębiorstami celu odbyania praktyk i staży. Szkoła przyjazna dla dzieci i młodzieży Aby dzieci i młodzież chętnie spędzała czas szkole, a edukacja ykraczała poza czas lekcyjny, arunki szkołach muszą być dostosoane do potrzeb uczących się i muszą odpoiadać obecnym standardom projektoym. 1. Zapenimy komfortoą i przyjazną przestrzeń enątrz i na zenątrz szkół (miejsca do siedzenia, kolor szkołach, indyidualne szafki dla każdego ucznia, i-fi dostępne dla ucznió); 2. Popraimy jakość żyienia toruńskich placókach ośiatoych, proadzimy zdroą, regionalną żyność stołókach (i sklepikach szkolnych), zrónoażoną dietę z możliością yboru z kilku dań oraz drugie śniadania, a stołóki staną się nooczesnymi miejscami spotkań; 3. Wproadzimy noą jakość śietlic szkolnych. Ziększymy liczbę zajęć rozijających talenty naszych dzieci, ziększymy dostępność do śietlic szkołach podstaoych, ydłużymy ich czas
Program dla Torunia 31 funkcjonoania i przyrócimy śietlice gimnazjach, gdzie śietlice staną się miejscami rozijającymi talenty młodych ludzi; 4. Szkolne biblioteki staną się centrami multimedialnymi; 5. Zapenimy pomoc medyczną szkołach; 6. Wokół szkół pojaią się miejsca do siedzenia i parkingi dla roeró; 7. Zapenimy bezpieczną drogę do szkoły, aby dzieci mogły bezpiecznie ją pokonyać samodzielnie. Szkoła jako ażny ośrodek animacji osiedloej dzieci, dorosłych i senioró Szkoły oprócz funkcji edukacyjnych mogą stać się ośrodkami animacji osiedloej. W ich przestrzeniach, jak rónież okół, lokalna społeczność znajdzie dla siebie ofertę. 1. Przestrzeń okół szkół przeorganizujemy jako miejsce spotkań i aktyności dla najbliższego sąsiedzta; 2. Zapenimy spółpracę szkół z instytucjami kulturalnymi na terenie miasta (cykliczne zajęcia muzeach, teatrach, galeriach); 3. Zapenimy szkołach zajęcia dodatkoe, angażujące senioró i rodzicó. 3. Komfortoe i tanie pruszanie się po mieście Transport to kluczoy aspekt funkcjonoania miasta i ażny element codzienności mieszkańcó. Obecnie Toruniu dominuje indyidualny ruch samochodoy, drogi są obciążone i zatłoczone, a nakłady na inestycje drogoe są ogromne. Dlatego proponujemy odrócenie priorytetó na korzyść innych środkó transportu, co pozoli odciążyć drogi, zmniejszyć korki, popraić jakość poietrza i zmniejszyć liczbę ypadkó. Korzyści będą odczualne przez szystkich, także przez kierocó. Nie zapominając o potrzebach szystkich uczestnikó ruchu, szczególnie zadbamy o trzy grupy. Piesi Piesi poinni być rónopranymi użytkonikami ruchu mieście. Zadbamy o to, by poruszanie się pieszo było bezpieczne, komfortoe
32 Program dla Torunia i atrakcyjne. Zapenimy przyjazną przestrzeń: miejsca do odpoczynku, ośietlenie, zieleń. Perspektya pieszych będzie priorytetem projektoaniu ulic i skrzyżoań. Tam gdzie to możlie, będziemy stosoać strefy uspokojonego ruchu. 1. Dostosujemy lub ytyczymy ciągi komunikacyjne do bezpiecznego, komfortoego i atrakcyjnego poruszania się piechotą; 2. Wproadzimy strefy uspokojonego ruchu (living steet) jako standard dla ulic enętrznych na osiedlach mieszkalnych; 3. Wproadzimy miejsca do odpoczynku i pozostałe yposażenie na ciągach komunikacji pieszej (ośietlenie, mała architektura, zieleń, kosze na odpady); 4. Otorzymy dla pieszych most kolejoy, zbudujemy ciąg spaceroy od mostu kolejoego do mostu im. J. Piłsudskiego na Kępie Bazaroej oraz obustronne zejścia z mostu Piłsudskiego na Kępę Bazaroą.
Program dla Torunia 33 Roerzyści Roer to szybki, zdroy i przyjazny środoisku środek transportu, który poinien stać się standardem i alternatyą dla samochodu. Dlatego zapenimy roerzystom bezpieczne i komfortoe poruszanie się po mieście. Zadbamy o szybszą rozbudoę i spójność infrastruktury roeroej, tak aby połączyć ze sobą szystkie części miasta. Będziemy stosoać roziązania zapeniające bezpieczeństo szystkich uczestnikó ruchu. Wproadzimy lub roziniemy sieci ypożyczalni roeró zintegroane z transportem publicznym. Będziemy proadzić kampanie propagujące i edukacyjne, także na rzecz przestrzegania przepisó przez roerzystó. 1. Wproadzimy noy standard infrastruktury roeroej, zapeniający bezpieczeństo i odseparoanie ruchu roeroego od pieszego; 2. Rozbudujemy infrastrukturę roeroą. Zapenimy połączenie szystkich osiedli miasta ciągami komunikacji roeroej; 3. Wproadzimy ruch roeroy na ulice jednokierunkoe; 4. Wypożyczalnie roeró zintegrujemy z siecią publicznego transportu;
34 Program dla Torunia Osoby korzystające z transportu zbioroego Zbioroy transport jest najbardziej efektynym systemem transportu. By korzystało z niego ięcej osób, poinien być szybki, niezaodny, komfortoy i tani. Transport publiczny poinien mieć priorytet ruchu ulicznym, a budżecie miasta priorytet inestycyjny. Dlatego ziększymy nakłady na transport publiczny i obniżymy ceny biletó, jednocześnie dbając o ziększanie standardu pojazdó. Układ sieci dostosujemy do rozmieszczenia i potrzeb mieszkańcó i odiedzających miasto. Będziemy proadzać niskoemisyjne i ciche roziązania. Będziemy realizoać spólne programy i inestycje komunikację podmiejską z gminami ościennymi. Malmo, Szecja 1. Dostosujemy układ sieci i rozkład jazdy transportu zbioroego, do potrzeb mieszkańcó i turystó; 2. Obniżymy ceny biletó na publiczny transport zbioroy (bilety czasoe, e. strefoe + darmoe eekendy); 3. Wproadzimy bezzględny priorytet ruchu ulicznym dla pojazdó komunikacji zbioroej: zielone śiatła dla tramajó na skrzyżoaniach, Bus Rapid System ydzielone pasy dla autobusó lub pasy autobusoo-tramajoe;
Program dla Torunia 35 4. Rozbudujemy linie tramajoe z zielonymi toroiskami jako standard: c linia tramajoa na Wrzosy i JAR ulicami Chełmińską i Długą, c linia tramajoa na Rubinkoo; 5. Wproadzimy noej jakości, atrakcyjne przystanki iększe i bardziej zabudoane iaty, kioski lub automaty z biletami i kaą; 6. Podniesiemy standard pojazdó na niskopodłogoe i ekologiczne z WiFi. Najażniejsze inestycje drogoe: c Połączenie leego brzegu Torunia z autostradą A1, poprzez budoę ęzła Czernieice, rezygnacja z budoy ęzła Kluczyki i trasy Staromostoej, utrzymanie mostu Piłsudskiego jako most śródmiejski a nie tranzytoy; c Rozbudoa ulicy Łódzkiej od ęzła Czernieice do Trasy Wschodniej, przy rezygnacji z jej rozbudoy od Trasy Wschodniej do ul. Andersa; c Rezygnacja z rozbudoy Konstytucji 3 Maja o drugą jezdnię i budoa tym miejscu alei; c Dokończenie Trasy Średnicoej bez jej zachodniego odcinka od Okrężnej do Szosy Bydgoskiej sposób nooczesny, uzględniający otoczenie drogi, które nie spooduje postania kolejnej bariery; c Budoa Trasy Wschodniej (od Placu Daszyńskiego do Polnej) sposób najmniej uciążliy dla mieszkańcó (tunel lub ykop). 4. Budonicto komunalne tańszych mieszkań na atrakcyjnych osiedlach szansą na łasne mieszkania dla ludzi młodych i rodzin Mieszkanie jest jedną z najbardziej podstaoych potrzeb życioych każdego człoieka. Niestety bardzo ielu mieszkańcó nie stać na kredyt hipoteczny na zakup łasnego mieszkania. Dlatego staiamy na budonicto tanich mieszkań komunalnych dla ludzi młodych oraz mieszkań komunalnych o yższym standardzie dla rodzin. Wpłynie to na obniżenie cen mieszkań deeloperskich. Jednocześnie zamierzamy
36 Program dla Torunia skończyć z polityką budoania osiedli socjalnych, które torzą getta biedy. Dlatego drożymy mechanizm pozyskiania przez miasto pojedynczych mieszkań spółdzielniach mieszkanioych z przeznaczeniem na mieszkania socjalne (rozproszenie pojedynczych mieszkań socjalnych całym mieście). 1. Wdrożymy program budoy tanich mieszkań dla młodych ludzi; System budoy tanich mieszkań oparty jest o założenie, iż inestor, czyli TBS nie działając dla zysku, zbuduje budynek mieszkalny z lokalami, których cena nie przekroczy 3 tyś. zł za metr kadratoy, i które lokatorzy mogą ykupić, płacąc przez 20 lat miesięczne opłaty ratalne. W ten sposób lokatorzy stopnioo dochodzą do łasności. Kredyt na budoę budynku mieszkanioego zaciąga spółka komunalna, ziązku z tym mieszkańcy omijają głóną przeszkodę, jaką jest uzyskanie kredytu banku. Oprócz opłat ratalnych przyszli nabycy będą opłacać czynsz. 2. Wdrożymy program budoy tanich mieszkań rodzinnych o podyższonym standardzie z jednoczesnym ziększaniem zasobó komunalnych mieszkań socjalnych; System budoy tanich i dużych mieszkań rodzinnych o podyższonym standardzie oparty jest o założenie, iż inestor, czyli TBS zbuduje budynek mieszkalny z lokalami, które lokatorzy mogą ykupić, oddając rozliczeniu soje mieszkanie, które stanie się zasobem komunalnym mieszkań socjalnych.
Program dla Torunia 37 5. Przyjazna przestrzeń publiczna na osiedlach, zachęcająca do rekreacji i spotkań oraz aktyności gospodarczej 5.1 Przestrzeń publiczna Ulice, place, parki i budynki publiczne to nasze codzienne środoisko, od którego zależy jakość życia. Przestrzeń publiczna poinna być komfortoa, funkcjonalna, bezpieczna i dostępna dla szystkich niezależnie od ieku, spraności fizycznej, stanu zdroia, zasobności portfela i miejsca zamieszkania. Proponujemy przeniesienie nacisku z ysokobudżetoych inestycji na racjonalne i konkretne uspranienia, które przynoszą odczualną popraę jakości życia. Naszym celem jest zagospodaroanie przestrzeni miasta taki sposób, aby mieszkańcy i turyści chętniej niej przebyali. Pojaią się miejsca spotkań i rekreacji. Noe łaki, fontanny i małe skery będą zachętą do korzystania z przestrzeni publicznej. 1. Wproadzimy strefy uspokojonego ruchu jako standard dla szystkich ulic na osiedlach mieszkalnych. Ulica osiedloa może yglądać inaczej niż proponują mieszkańcom praconicy MZD. Ulice mogą być bezpieczne, ciche i zielone. Istnieje iele sposobó, aby ograniczyć prędkość, storzyć bezpieczne arunki dla szystkich mieszkańcó i jednocześnie nie tracić miejsc parkingoych. Będziemy sadzić drzea dające cień oraz przydrożną zieleń. Wproadzimy system podleania ulicznej zieleni z ody deszczoej. Przy drogach pojaią się łaki, miejsca odpoczynku i zaba.
38 Program dla Torunia 2. Uspołecznimy procesy projektoania szystkich przestrzeni publicznych; Wszystkie przestrzenie publiczne Toruniu będą projektoane przy spółudziale mieszkańcó. Mieszkańcy będą mieli możliość spółdecydoania o ich funkcjach i yglądzie. 3. Będziemy dostosoyać przestrzeń do potrzeb osób niepełnospranych i senioró, aby nikogo nie ykluczać z możliości przebyania i poruszania się niej; Poołamy zespół złożony z osób z różnymi niepełnospranościami, który będzie spierał urzędnikó nieloaniu barier. 4. Wproadzimy noelizację praa handlu lokalnego poprzez umożliienie handlu obnośnego i oboźnego na ybranych ulicach (ulica handloa) na osiedlach; 5. Zrealizujemy inestycje zbiorcze parkingi dla samochodó; Odciążymy ulice osiedloe z samochodó, poprzez budoę zbiorczych parkingó na osiedlach partnerstie publiczno-pryatnym. 6. Zbudujemy edukacyjne i ekologiczne place zaba na każdym osiedlu; 7. Zagospodarujemy skery na osiedlach mieszkalnych jako miejsca spotkań, ypoczynku i rekreacji; Przeproadzimy inentaryzację skeró miejskich na szystkich osiedlach, opracujemy katalog dobrych praktyk zagospodaroania przestrzeni osiedloych, przeproadzimy procesy spólnego projektoania z mieszkańcami. Projekty będą realizoane g kolejności ustalanych przez mieszkańcó. 8. Zadbamy o czystość i ysoką jakość tranikó miejskich jako miejsc do rekreacji (zarządzanie tranikami); 9. Wproadzimy skuteczny system spierania łaścicieli psó (ybiegi, odopoje, toalety, infrastruktura do sprzątania, dedykoana strona ); 10. Storzymy arunki do ypoczynku i aktyności mieszkańcó na miejskich terenach zielonych, tym parkach i miejskich lasach; 11. Zagospodarujemy część nadbrzeży rzek i zbiornikó odnych ; Działania, które zamierzamy zrealizoać, to m.in. budoa terenó rekreacyjnych z plażą miejską pomiędzy laskiem na skarpie a noym mostem, noe zagospodaroanie Bularu
Program dla Torunia 39 Filadelfijskiego jako przestrzeni rekreacyjnej i usługoej oraz kajak miejski, jako element stymulujący rozój terenó nadbrzeżnych. 12. Wproadzimy odę przestrzeń miejską na każdym osiedlu (fontanny, brodziki, odopoje); 13. Wproadzimy przestrzeń miejską łaki. Wszędzie będzie możliość ypoczynku na śieżym poietrzu; Aby mieszkańcy rócili przestrzeń publiczną, niezbędne są miejsca do siedzenia. Naszym celem jest odzyskanie podórek dla mieszkańcó poprzez yposażenie ich tak podstaoą infrastrukturę. 14. Ziększymy liczbę drze przestrzeni miasta; 15. Zreitalizujemy tereny zieleni okół Starego Miasta Toruniu; W pierścieniu zieleni okół Starego Miasta funkcjonują duże obszary o ogromnym potencjale, dziś zupełnie nie ykorzystanym. Zadbamy o proadzenie infrastruktury rekreacyjnej i edukacyjnej na terenach zieleni okół centrum Torunia (zob. s. 26). 16. Wproadzimy konkursy na projekty architektoniczne ażnych przestrzeni i budynkó publicznych, zamiast przetargó. Wizualizacja przykładoego parkingu ielopoziomoego, os. Rubinkoo II, pętla autobusoa
40 Program dla Torunia 5.2 Ład przestrzenny Czas skończyć z chaosem przestrzeni. Polityka miejska nie może stanoić zlepku oderanych od siebie inestycji. By miasto rozijało się harmonijnie, potrzebne są spójne i przemyślane działania. Dlatego chcemy ziększyć znaczenie planoania i przyspieszyć prace planistyczne. Wykorzystamy istniejące narzędzia planistyczne i procedury, takie jak miejscoe plany zagospodaroania przestrzennego, parki kulturoe czy standardy zagospodaroania przestrzeni miejskich. Będziemy zapobiegać suburbanizacji, czyli żyiołoemu i niekontroloanemu rozleaniu się miasta oraz ymagać, aby na noych osiedlach postaała infrastruktura, której obecnie brakuje. Działania te będą iększym stopniu niż obecnie uzględniały głos mieszkańcó poprzez drożenie narzędzi partycypacyjnego opracoania dokumentó planistycznych. Popraimy estetykę przestrzeni poprzez uporządkoanie komunikacji izualnej miasta i poołanie urzędu Plastyka Miejskiego. 1. Wdrożymy narzędzia partycypacyjnego opracoyania Miejscoych Planó Zagospodaroania Przestrzennego i przyspieszymy procesy ich uchalania; 2. Uporządkujemy język komunikacji izualnej ( tym komercyjnej) przestrzeni miasta, poprzez odpoiednie regulacje zakresie estetyki miasta i zapisy MPZP; 3. Poołamy urząd Plastyka Miejskiego.
Program dla Torunia 41 6. Lepsze arunki życia najgorzej sytuoanych mieszkańcó oraz osób starszych i niepełnospranych Nie możemy zapominać o tych mieszkańcach miasta, którzy potrzebują pomocy. Dlatego będziemy przecidziałać zjaiskom marginalizacji coraz iększych grup społecznych i dążyć do popray położenia najgorzej sytuoanych mieszkańcó oraz osób starszych i niepełnospranych, szczególnie tych samotnych. 1. Będziemy torzyć mechanizmy celu organizacji prac doryczych na rzecz miasta lub innych podmiotó; Począszy od prostych prac porządkoych, np. sprzątanie, odśnieżanie ulic, po sparcie dla innych mieszkańcó, np. robienie zakupó, yproadzenie psó, pakoanie zakupó supermarketach, itp. 2. Będziemy rozijać system opieki nad osobami starszymi i niepełnospranymi poprzez ziększanie miejsc domach opieki oraz ziększenie liczby opiekunó osób starszych i niepełnospranych. 3. Storzymy politykę senioralną miasta, która skoordynuje zasoby, będzie śiadoma potrzeb senioró oraz szans i ograniczeń realizacji celu, jakim jest popraa jakości ich życia, poprzez: pobudzenie spółpracy między podmiotami działającymi na rzecz senioró, by były idoczne dla sych beneficjentó przestrzeni publicznej, rozpoczęcie debaty na temat potrzeb senioró i stały ich monitoring, sparcie promocyjne dla organizacji pozarządoych działających na rzecz senioró, aktyizację działań uzględniających potrzeby i możliości osób starszych oraz ich pomysłó i przedsiębiorczości,
42 Program dla Torunia spieranie polityki informoania o szelkich możliych środkach instytucjonalnych i pozainstytucjonalnych, z których mogą seniorzy korzystać lub je torzyć edle tego, co przeidują inne obszary Programu Czasu Mieszkańcó, np. torzenie przyjaznej infrastruktury najbliższym otoczeniu osób starszych: domy kultury jako centra aktyizacji i realizacji inicjaty nie tylko dla dzieci czy młodzieży, ale także dla senioró. 7. Reitaliacja osiedli, czyli ożyienie społeczno-gospodarcze obszaró miasta dotkniętych kryzysem Wiele obszaró Torunia dotknął kryzys społeczny, środoiskoy i gospodarczy. Na iększości osiedli można znaleźć obszary dotknięte kryzysem. Naszym celem jest kompleksoa interencja te obszary tak, aby mogły przyszłości rozijać się samodzielnie. Niezbędne jest opracoanie Programó Reitalizacji uzględniających aspekty społeczne, ekonomiczne i środoiskoe. Potrzebujemy kompleksoych roziązań, opartych na lokalnych uarunkoaniach, które uczynią z nich miejsca, których chce się żyć i które chce się odiedzać zdroe ekonomicznie i społecznie. Brak spójnej polityki tej spraie pooduje, że zmieniają się getta ykluczenia i biedy lub luksusoe enklay, na które stać tylko nielicznych. Maloanie fasad czy remont chodnikó nie ystarczą. Dlatego proponujemy torzenie Programó Reitalizacji dzielnic i osiedli opracoanych na podstaie realistycznych diagnoz i e spółpracy z mieszkańcami. Będziemy dbać o rónoagę funkcji mieszkalnych i usługoych, przecidziałać zrostoi czynszó i ypieraniu mieszkańcó z obszaró reitalizoanych. 8. Toruń atrakcyjnym miastem dla gości i noa jakość identyfikacji izualnej miasta Poszerzenie oferty turystycznej miasta Oferta turystyczna miasta poinna być zróżnicoana, aby możliie jak najiększym stopniu przyciągać gości z zenątrz.
Program dla Torunia 43 1. Wdrożymy noą ofertę dla turystyki kulturalnej; 2. Przygotujemy i drożymy oferty dla turystyki biznesoej, tym poprzez organizację szkoleń, konferencji i kongresó; 3. Opracujemy i storzymy noe szlaki turystyczne po Toruniu, obejmujące różne epoki historyczne. Identyfikacja izualna i izerunek miasta Identyfikacja izualna miasta jest istotnym elementem polityki miejskiej. Naszym celem jest realne kształtoanie identyfikacji miasta tak, by mogła służyć jego rozojoi i proadzała uporządkoany i estetyczny system miejski. Każde miasto ma soje unikatoe artości i atrakcje, które należy spierać. 1. Wproadzimy czytelny i spójny system identyfikacji graficznej przestrzeni publicznej miasta; 2. Określimy spólny dla szystkich ydziałó, jednostek organizacyjnych oraz spółek miejskich system identyfikacji izualnej (księga znaku, zasady korzystania z loga i herb miasta); 3. Wproadzimy noą szatę graficzną miasta zaróno przestrzeni irtualnej jak i miejskiej; 4. Będziemy aktynie budoać izerunek miasta na zenątrz. Toruń od lat posiada ybrane konkursie logo. Dziś praie zapomniane. Otarcie miasta na Europę i śiat Miasto otarte to miasto spółpracujące z innymi miastami Europie i na śiecie, które dzieli się zasobami, iedzą i dośiadczeniami e szystkich sektorach funkcjonoania. Naszym celem jest zatem aktyna spółpraca z innymi miastami Europie i na śiecie. 1. Rozpoczniemy realną spółpracę administracji, biznesu i organizacji pozarządoych z miastami partnerskimi; 2. Będziemy aktynie zabiegać o partneró z innych regionó śiata.
44 Program dla Torunia 9. Dobre arunki dla tórcó i animatoró kultury a Toruń napradę kulturalny! Kultura i jej dziedzicto jest ażnym elementem budoania tożsamości miasta. Szeroka oferta kulturalna i możliość kreatynego, aktynego spędzania olnego czasu płyają na popraę jakości życia. Dlatego zadbamy o zróżnicoaną ofertę kulturoą o różnych skalach, od teatró i muzeó po lokalne domy kultury i centra aktyności. Chcemy spierać lokalnych tórcó i animatoró kultury oraz zapeniać realizację najlepszych jakościoo projektó. Zadbamy o ochronę dziedzicta kulturoego różnych epok oraz rozój architektury i sztuki, zachęcając rónież inestoró do renoacji zabytkó i spółczesnych form mecenatu. Zadania jakie zamierzamy podjąć to: Zapenienie ysokiej jakości edukacji kulturalnej dla różnych grup iekoych Kultura stanoi jeden z fundamentó rozoju człoieka. Ziększa kreatyność, pozala na aktyne spędzanie olnego czasu i buduje tożsamość lokalną i ponadlokalną. Dlatego staiamy na edukację kulturalną jako jeden z naszych priorytetó e spieraniu mieszkańcó ich rozoju.
Program dla Torunia 45 1. Opracujemy spólnie z mieszkańcami i drożymy kompleksoy program edukacji kulturalnej dla różnych grup iekoych; 2. Utorzymy centra osiedloej aktyności proadzące działalność dla dzieci, młodzieży, dorosłych i senioró na każdym osiedlu; 3. Miejskie instytucje kultury będą proadziły zajęcia edukacyjne zakresie soich kompetencji; 4. Szkoły staną się integralnym elementem noego programu edukacji kulturalnej. Miasto siedzibą kreatynych podmiotó kultury Jakość ydarzeń kulturalnych, ich edukacyjny i rozojoy dla miasta charakter, mogą zapenić roziązania, umożliiające realizację najlepszych jakościoo projektó, realizoanych z myślą o różnych odbiorcach. Wdrożymy także pakiet narzędzi spierający tórcó i animatoró kultury ich działalności i rozoju. 1. Zapenimy ysoką jakość projektó realizoanych ze środkó miejskich poprzez spraiedliy i transparentny system oceny merytorycznej, dokonyanej przez zenętrznych ekspertó; 2. Stypendia dla artystó i animatoró kultury będą na poziomie umożliiającym życie i działalność artystyczną; 3. Zapenimy drodze konkursó lokale miejskie dla organizacji pozarządoych działających sferze kultury, zamian za działania skieroane do lokalnej społeczności; 4. Przekształcimy miejską instytucję Toruńską Agendę Kulturalną Biuro Obsługi Kultury TAK na BOK, której noym celem statutoym będzie spieranie i promoanie lokalnych artystó (management). Realizację ydarzeń kulturalnych poierzymy organizacjom pozarządoym, drodze konkursó; 5. Wdrożymy rozbudoany program rezydencjalny. Kultura stymulatorem rozoju gospodarczego Bogate życie kulturalne czyni miasto atrakcyjnym i przyciąga przybyszy z zenątrz. Kultura stanie się czynnikiem płyającym znacząco na rozój gospodarczy. Poprzez ysoki poziom, kreatyność, dobrą organizację i promocję ziększymy liczbę gości odiedzających miasto celach kulturalnych.