Materiały przygotowawcze do laboratorium

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Materiały przygotowawcze do laboratorium"

Transkrypt

1 Materiały przygotowawcze do laboratorium Badanie właściwości wieloprotokołowej komutacji etykietowej MPLS (Multi-Protocol Label Switching). Wznawianie pracy po wystąpieniu uszkodzenia w sieciach rozległych Piotr Chołda, Mirosław Kantor 21 marca 2011 Przed zajęciami należy dokładnie zapoznać się z niniejszym materiałem. 1 Podstawy 1.1 Wieloprotokołowa komutacja etykietowa MPLS Wieloprotokołowa komutacja etykietowa MPLS (Multi-Protocol Label Switching) została opracowana pod koniec lat 90-tych. W stosunku do podstawowej koncepcji protokołu IP (Internet Protocol), według której głównym zadaniem urządzeń sieciowych jest tylko dostarczenie informacji do odbiorcy, technika MPLS dodaje wiele nowych funkcji. Jest to odpowiedź na rosnące zapotrzebowanie na oferowanie różnych poziomów jakości obsługi QoS (Quality of Service) oraz zapewnienie szybkiego wznawiania pracy po wystąpieniu uszkodzenia w sieci rozległej. Technika MPLS współpracuje z tradycyjnymi siecimi pakietowymi IP, przyspieszając przetwarzanie datagramów oraz umożliwiając odpowiednie zarządzanie ruchem (np. metody optymalizowania użycia zasobów przy równoczesnym wdrożeniu QoS, tj. mechanizmy inżynierii ruchu TE, Traffic Engineering). Technika ta, obecnie coraz cześciej używana (nie tylko w sieciach szkieletowych) znacznie upraszcza proces zarządzania i sterowania siecią oraz zmniejsza koszty utrzymania sieci. Podstawową ideą techniki MPLS jest komutowanie pakietów na podstawie 20-bitowej etykiety. 32-bitowy nagłówek MPLS (przedstawiony na rys. 1, str. 2; proszę pamiętać, że nagłówków MPLS może następować kilka po kolei, tzn. mogą tworzyć stos) składa się ze wspomnianej etykiety; bitu S, Stack używanego do określania wierzchołka stosu etykiet; pola TTL, Time to Live pełniącego funkcje analogiczne jak pole o tej samej nazwie w nagłówku IP (służące do ochrony przed zapętleniem pakietów w sieci). Ponadto, pole Exp może służyć do określania jakości obsługi. Pakiet IP wchodzący do sieci MPLS jest przez ruter brzegowy LER 1 (Label Switching Router, LSR, Edge Router) przypisywany do tzw. klasy równoważności przekazywania FEC (Forwarding Equivalence Class). Klasa ta służy do grupowania wszystkich paketów, które są ze sobą powiązane (np. pakiety pochodzą z jednej sesji TCP albo ze względu na reguły zarządzania ruchem powinny być obsługiwane w jednakowy sposób, np. przechodzić w sieci tą samą trasą). Przydzielenie do danej klasy FEC odbywa się głównie na podstawie nagłówka IP i ewentualnie nagłówka protokołu warstwy transportowej (adres źródłowy i docelowy 2, pole TOS, Type of Service, przenoszony protokół, port nadawcy i odbiorcy) oraz interfejsu wejściowego, ale może być również dokonywane na podstawie określonych przez klienta wymagań związanych z jakością połączenia (tj. żądanej wartości przepływności, opóźnienia, poziomu odporności 1 Albo ruter wejściowy. Por. dalsze objaśnienia. 2 Domyślnie dzieje się to tylko na podstawie adresu docelowego. Strona 1

2 Nagłówek warstwy łącza danych Nagłówek MPLS Nagłówek warstwy sieciowej Etykieta Label Exp S TTL Rysunek 1: Format nagłówka MPLS i jego umiejscowienie na tle nagłówków innych warstw modelu OSI/ISO. Pola: Exp trzybitowe pole do określania poziomu QoS (nazwa eksperymentalne ma znaczenie historyczne), S wskaźnik wierzchołka stosu (hierarchii) etykiet, TTL ośmiobitowe pole czas życia. na uszkodzenia itp.). Na podstawie przypisania pakietu do klasy FEC ruter brzegowy przydziela pakiet do odpowiedniego tunelu MPLS. Następnie do pakietu dodawany jest nagłówek MPLS z odpowiednią etykietą, która posłuży następnemu ruterowi pośredniczącemu LSR do odpowiedniego skierowania pakietu w ramach ścieżki LSP (Label Switching Path), aktualnie obsługującej tunel MPLS związany z daną FEC. Tunel może być oczywiście również tworzony wewnątrz domeny MPLS (a nie tylko między ruterami LER). Ruter początkowy dla tunelu nazywa się ruterem wejściowym (ingress router), natomiast końcowy ruterem wyjściowym (egress). Etykieta ma typowo znaczenie jedynie lokalne; ruter pośredniczący dokonuje na etykiecie (po uwzględnieniu interfejsu wejściowego) operacji ze zbioru trzech podstawowych działań na etykiecie: swap, push i pop. Według wcześniejszych koncepcji, to dopiero rutery końcowe obsługujące dany tunel usuwały nagłówki MPLS, ale w celu przyśpieszenia przekazywania pakietów funkcję tę przejął przedostatni ruter z punktu widzenia danej ścieżki LSP. Do wymiany informacji o topologii sieci rutery używają tradycyjnych protokołów trasowania typu link state: OSPF (Open Shortest Path First) czy IS-IS (Intermediate System-to-Intermediate System), ewentualnie poszerzonych o mechanizmy inżynierii ruchu TE (warto pamiętać, że w niektórych sytuacjach istnieje również możliwość użycia protokołu BGP). W sytuacji gdy ścieżka LSP jest tworzona automatycznie, a nie zadawana wprost przez administratora (typ explicit), protokoły rutingu są stosowane do wyznaczenia jej przebiegu (zazwyczaj w węźle, w którym zaczyna się ścieżka, tzw. ruting źródłowy, source-based routing). Technika MPLS wykorzystuje również protokoły sygnalizacyjne LDP (Label Distribution Protocol) i RSVP (ReSource reservaton Protocol) w celu zarządzania połączeniami (m.in. dystrybucja etykiet, rezerwacja przepływności) i zapewnienia działania mechanizmów inżynierii ruchu. Protokoły sygnalizacyjne umożliwiają kontrolę przepływu danych, pomagają zapewnić QoS, informują o uszkodzeniach łączy lub węzłów oraz uczestniczą w przełączaniu na ścieżki zapasowe Protokół sygnalizacji LDP W związku z tym że MPLS używa etykiet do przekazywania ruchu przez sieć, potrzebny jest mechanizm do ich dystrybuowania. W tym celu powstał protokół LDP (Label Distribution Protocol). W celu przesłania pakietu za pomocą MPLS rutery muszą mieć uruchomiony protokół LDP. Skonfigurowane urządzenia zaczną dystrybuować powiązania etykiet z adresami IP z tablicy rutingu. Dzięki temu każdy ruter utworzy u sobie tablicę LIB (Label Information Base), zawierająca odwzorowania etykiet wejściowych na wyjściowe. LDP pełni cztery główne funkcje: wykrywanie urządzeń LSR z uruchomionym protokołem LDP, Strona 2

3 zestawianie i podtrzymywanie sesji LDP (w oparciu o protokoły transportowe zarówno TCP jak i UDP), dystrybuowanie etykiet oraz wysyłanie powiadomień o wystąpieniu zdarzeń. Rutery LSR wysyłają komunikaty LDP Hello na wszystkich interfejsach, na których został uruchomiony protokół LDP. Służą one do wykrywania sąsiadów oraz podtrzymywania zestawionej wcześniej sesji. Wiadomości LDP Hello są wysyłane na adres grupowy (multikastowy) Urządzenie które otrzyma taką wiadomość jest informowane, że na tym interfejsie sąsiaduje z nim ruter LDP. Wiadomości Hello zawierają zegary przetrzymania (hold timers, wartość domyślna to: 15 s). Jeżeli w tym czasie żadna wiadomość Hello nie zostanie odebrana od sąsiada, zostanie on usunięty z tablicy sąsiadów LDP (mechanizm podobny jak w przypadku działania protokołów rutingu typu link state). Kiedy dwa rutery LSR dowiedzą się o sobie dzięki wymianie wiadomości LDP Hello spróbują zestawić sesję LDP między sobą. Zestawienie jej odbywa się w dwóch etapach: ustanowienie połączenia warstwy transportowej (TCP), inicjalizacja sesji LDP. Najpierw rutery wymieniają się wiadomościami LDP Hello zestawiając sąsiedztwo LDP. Jeżeli nie istniała między nimi sesja, urządzenie próbuje utworzyć połączenie TCP z sąsiadem. Gdy zostanie ono ustanowione następuje inicjalizacja sesji LDP. W jej trakcie zachodzi negocjacja parametrów takich jak: wersja protokołu LDP, metoda dystrybucji etykiet, parametry czasowe (np. czas przetrzymania). Pomyślne zakończenie negocjacji skutkuje powstaniem sesji LDP między sąsiadami oraz wymianą informacji nt. LIB Protokół sygnalizacji RSVP(-TE) RSVP (Resource ReSerVation Protocol) jest protokołem, który zaprojektowano w celu dostarczania aplikacjom internetowym, a dokładniej generowanemu przez nie ruchowi, różnych poziomów jakości obsługi QoS (pierwotnie planowano jego użycie łącznie z IntServ). Dotyczy to przede wszystkim rezerwacji zasobów (pierwotnie przepływność, później np. etykiety). Wiadomości protokołu RSVP nie korzystają z żadnego protokołu transportowego (są wprost przenoszone w datagramach IP). Protokół ten jest wykorzystywany przez rutery w celu zapewnienia odpowiedniej jakości usług żądanych we wszystkich węzłach komunikacyjnych wzdłuż określonej ścieżki transmisji strumieni danych, głosu, obrazu itp. RSVP został opracowany w celu współpracy z istniejącymi protokołami rutingu. Protokół ten dobrze współdziała również z techniką MPLS. Protokół RSVP-TE (Resource ReSerVation Protocol with Traffic Engineering extensions) jest rozszerzeniem protokołu RSVP, które powstało w celu zestawiania ścieżek LSP w sieciach MPLS. Nowymi funkcjami protokołu jest dystrybucja etykiet, jak również przenoszenie informacji o tunelu MPLS. Tunel pozwala na implementację różnych polityk obsługi ruchu w celu optymalizacji działania sieci. Protokół ten pomaga w zestawieniu ścieżki LSP rozsyłając do wszystkich urządzeń, które mają uczestniczyć w transmisji wiadomości: Path w kierunku wysyłania danych, Resv w kierunku przeciwnym do transmitowanych danych. Wiadomość RSVP Path używa pola LABEL REQUEST do zażądania powiązania etykiety wejściowej z wyjściową w każdym węźle. Pole SESSION ATTRIBUTE zawarte w RSVP Path określa atrybuty ścieżki LSP (np. priorytet, wymagany poziom protekcji). Pole EXPLICIT ROUTE zawiera ścieżkę, którą podąża Strona 3

4 wiadomość RSVP Path. Wiadomość RSVP Resv używa z kolei bloku LABEL do dystrybucji etykiet. Pole RECORD ROUTE obecne zarówno w RSVP Path, jak i RSVP Resv gromadzi informacje o węzłach/etykietach, które zostały odwiedzone/przyznane po drodze. W ten sposób wiadomości RSVP Resv przenoszą numery etykiety nadanej danemu węzłowi w kontekście określonego tunelu, dzięki czemu nowa ścieżka zostaje zestawiona. Rezultatem żądania RSVP będzie rezerwacja zasobów w każdym węźle należącym do ścieżki, ale tylko w jednym kierunku (tunele są jednokierunkowe). Proces RSVP korzystając w węźle wejściowym z lokalnej tablicy rutingu stara się dobrać przebieg ścieżki LSP do określonego rutera końcowego (na tym polega właśnie ruting źródłowy). RSVP nie jest więc odpowiedzialny za wybór trasy. W praktyce rezerwacja etykiet za pomocą RSVP wygląda następująco: ruter wejściowy dla tunelu (ścieżki) generuje wiadomość RSVP Path, która jest przesyłana do kolejnych urządzeń na trasie aż do rutera kończącego tunel (ścieżkę). W odpowiedzi ruter kończący ścieżkę generuje wiadomość RSVP Resv, która jest przesyłana do każdego węzła na ścieżce. W trakcie trwania tej operacji każdy ruter na ścieżce dokonuje rezerwacji zasobów (o ile nimi dysponuje). Oprócz omówionych wcześniej wiadomości Path i Resv, RSVP używa kilku innych. Służą one głównie do poinformowania o wystąpieniu jakiegoś problemu. PathTear jest wysyłana przez ruter w celu powiadomienie o usunięciu aktywnej ścieżki. ResvTear jest odpowiedzią na PathTear. PathErr jest to wiadomość przesyłana w kierunku urządzenia wejściowego. Najbardziej prawdopodobną przyczyną jej wygenerowania jest uszkodzenie łącza, a co za tym idzie przerwanie ścieżki lub niepowodzienie w ustanowieniu ścieżki Przykład podstawowej konfiguracji MPLS na ruterze Cisco Poniżej przedstawiono wycinek konfiguracji pewnego rutera, na którym uruchomiono przełączanie pakietów za pomocą MPLS: hostname Router ip cef mpls ldp router-id Loopback0 interface Loopback0 ip address interface FastEthernet0/1 ip address mpls ip no shutdown interface FastEthernet1/0 ip address mpls ip no shutdown Na ruterze o nazwie Router dystrybucja etykiet (domyślnie za pomocą protokołu LDP) została uruchomiona na dwóch interfejsach FastEthernet komendą mpls ip. Polecenie ip cef służy do uruchomienia mechanizmu CEF (Cisco Express Forwarding). Jest to metoda przyspieszonego przełączania pakietów stosowana przez urządzenia Cisco: mechanizm ten używa zaawansowanego algorytmu służącego do unikania rekursywnego przeszukiwania tablicy rutingu. Mechanizm CEF jest niezbędny do uruchomienia MPLS na ruterach Cisco (inne mechanizmy służące do przełączania pakietów IP na tych ruterach nie mogą działać wspólnie z MPLS). Strona 4

5 Komendy interface Loopback0 i ip address uruchamiają wirtualny interfejs Loopback0 o adresie /32. Dzięki komendzie mpls ldp router-id Loopback0 adres ten identyfikuje ruter z punktu widzenia protokołu LDP (za pomocą tej komendy można również ustawić inny identyfikator rutera; komenda służy do wymuszenia identyfikatora, w przypadku ustawionego interfejsu loopback mogłoby jej nie być) Przykład konfiguracji MPLS-TE na ruterze Cisco Z tunelem powiązane są następujące elementy: rutery kończące tunelu, przypisana przepływność, priorytety, przypisane ścieżki. Zakończeniem tunelu jest identyfikator rutera wyjściowego. Najczęściej jest to ustanowiony wcześniej adres interfejsu loopback. Przypisana przpływność (bandwidth) określa wymaganą wartość dla tego tunelu. Tunel MPLS TE konfiguruje się na urządzeniu wejściowym. Można go utworzyć na dwa sposoby: statycznie (explicit) i dynamicznie (dynamic). Według pierwszej z metod, należy określić wszystkie węzły tworzące tunel, za pomocą ich identyfikatorów, lub po prostu za pomocą odpowiednich adresów IP interfejsów. Według drugiej natomiast, wystarczy zdefiniować miejsce docelowe. Ruter na podstawie informacji uzyskanych przez protokół rutingu określi najlepszą ścieżkę dla niego (zestawienie zostanie dokonane przez RSVP). Z punktu widzenia rutera Cisco, tunel jest wirtualnym interfejsem. Dla jednego tunelu można skonfigurować do 1000 ścieżek rozróżnianych za pomocą parametru path option. Im mniejsza jego wartość, tym ścieżka jest bardziej preferowana w stosunku do innych ścieżek zdefiniowanych dla tego tunelu. W sytuacji, kiedy żadna ze ścieżek nie będzie mogła zostać zestawiona, cały interfejs zostanie wyłączony. Z każdym tunelem są powiązane dwa priorytety: setup i hold. Niższa wartość wskazuje na wyższy priorytet. Parametr setup związany jest z nowo zestawianymi ścieżkami LSP. Hold określa stosunek do zarezerwowanych zasobów im wyższa wartość, tym tunel ten jest bardziej skłonny do rezygnacji z nich: w przypadku próby utworzenia dodatkowego tunelu, w sytuacji kiedy nie można mu zapewnić wystarczającej szerokości pasma z powodu zajęcia zasobów przez już istniejące tunele, nowa ścieżka zostanie zestawiona, jeżeli wartość setup dla związanego z nią tunelem będzie mniejsza (wyższy priorytet) od wartości hold tunelu konkurencyjnego. Fragment konfiguracji przedstawiono poniżej: hostname Router mpls traffic-eng tunnels interface Loopback0 ip address interface Tunnel0 ip unnumbered Loopback0 tunnel destination tunnel mode mpls traffic-eng tunnel mpls traffic-eng autoroute announce tunnel mpls traffic-eng priority 1 1 tunnel mpls traffic-eng bandwidth 100 tunnel mpls traffic-eng path-option 1 explicit name LSP1 tunnel mpls traffic-eng path-option 2 dynamic name LSP2 router ospf 1 mpls traffic-eng router-id Loopback0 mpls traffic-eng area 0 network area 0 Strona 5

6 network area 0 network area 0 network area 0 ip explicit-path name LSP1 enable next-address next-address next-address next-address next-address mpls ldp router-id Loopback0 mpls traffic-eng tunnels uruchamia MPLS-TE na ruterze Router. W przedstawionej konfiguracji został skonfigurowany jeden interfejs tunelu Tunnel0. Komenda interface Tunnel0 uaktywnia go, umożliwiając administratorowi konfigurację. Zakończenie tunelu wskazuje na ruter z identyfikatorem /32 (komenda tunnel destination ). Z kolei komenda ip unnumbered Loopback0 wiąże adres IP interfejsu Loopback0 z początkiem tunelu. tunnel mode mpls traffic-eng konfiguruje tryb tunelu na TE, natomiast dzięki komendzie tunnel mpls traffic-eng autoroute announce tunel będzie rozgłaszany przez protokół rutingu wewnętrznego: w tablicy rutingu pojawi się Tunnel0. Wartość 512 podana w komendzie tunnel mpls traffic-eng bandwidth 100 określa wymaganą dla niego przepływność w kb /s. Oprócz tego zastosowano dwie metody zestawienia ścieżki. Pierwsza ze ścieżek, LSP1, została wpisana ręcznie (typ explicit, por. komenda tunnel mpls traffic-eng path-option 1 explicit name LSP1), węzeł po węźle (komenda ip explicit-path i następnie name LSP1 enable next-address ). Gdyby jednak zawiodła, MPLS TE spróbuje zestawić drugą ścieżkę (LSP2) dynamicznie na podstawie znajomości topologii sieci dostarczonej przez protokół rutingu (por. komenda tunnel mpls traffic-eng path-option 2 dynamic name LSP2). Prorytety tunelu są definiowane za pomocą polecenia: tunnel mpls traffic-eng priority 1 1 (pierwsza jedynka odnosi się do setup, a druga do hold). W protokole rutingu (tutaj: OSPF) również definiuje się parametry związane z MPLS-TE: mpls traffic-eng router-id Loopback0 określa identyfikator rutera dla procesu Traffic Engineering i pozwala na rozgłaszanie interfejsu Loopback0 w procesie rutingu. Natomiast mpls traffic-eng area 0 uaktywnia MPLS TE dla obszaru OSPF. 1.2 Odporność sieci rozległych na uszkodzenia We współczesnych sieciach rozległych szybka i efektywna reakcja na uszkodzenia jest niezwykle istotna, ze względu na dużą przepływność łączy (utrata dużej ilości danych w przypadku dłużej trwających niezdatności) oraz zróżnicowanie oferowanych usług. Łatwość realizacji niektórych procedur wznawiania pracy w MPLS wynika ze zorientowania tej techniki na połączenie. Wskutek tego ruch z łączy niezdatnych w wyniku wystąpienia uszkodzenia można bardzo łatwo i szybko przekierować na alternatywne połączenia i to w miejscu najbliższym uszkodzenia, zapewniając oszczędne użycie zasobów (ponieważ nie są one blokowane po uszkodzeniu, wobec czego można je przydzielić nowym połączeniom). Dotyczy to głównie procedur protekcyjnych (proaktywnych). Technika MPLS, w związku z tym, że korzysta z transmisji pakietowej, nie wyklucza jednak procedur odtworzeniowych (reaktywnych), które również mają swoje zalety (wydajność, decentralizacja samodzielność działania) Wznawianie pracy w sieciach opartych na MPLS-TE MPLS TE zapewnia różne metody wznawiania pracy: Strona 6

7 1. odtwarzanie (domyślny mechanizm MPLS) zwane przekierowaniem LSP (LSP reroute); 2. protekcja: globalna; lokalna (tzw. FRR: fast re-route): facility backup, one-to-one backup. Przekierowanie LSP jest do domyślna technika MPLS TE służąca do przywracania ruchu w tunelu. Opiera się tylko na konfiguracji dodatkowych opcji ścieżek dla tunelu (path option). W razie wykrycia awarii na czynnej ścieżce LSP, ruter wejściowy tunelu jest o niej informowany za pomocą tzw. sygnału FIS (Fault Indication Signal). W praktyce jest to albo uaktualnienie protokołu rutingu albo wiadomość RSVP PathErr. Następnie ruter wejściowy zestawia nową ścieżkę, którą sygnalizuje za pomocą protokołu RSVP. Z punktu widzenia niezawodności protekcja globalna jest dużo bardziej efektywną metodą niż odtwarzanie. W przypadku protekcji 1 : 1 dla każdego tunelu zestawiana jest oprócz ścieżki roboczej również ścieżka zapasowa, dlatego nie jest to metoda dobrze skalowalna. Ważne jest, aby obie ścieżki miały jak najmniej punktów wspólnych. Najlepiej, żeby były całkowicie rozłączne oprócz oczywiście ich punktów końcowych. W razie wykrycia uszkodzenia ruch jest natychmiast przekierowywany na wcześniej zasygnalizowaną ścieżkę LSP. Protekcja lokalna odnosi się tylko do fragmentu roboczej ścieżki LSP (pojedynczego łącza lub węzła). Podobnie jak w przypadku globalnej protekcji ścieżki, zapasowa LSP musi być wcześniej zasygnalizowana. Jest jednak od niej szybsza i lepiej skalowalna, ze względu na to, że z tej samej rezerwowej LSP może korzystać więcej niż jeden tunel (protekcja typu 1 : N). W metodzie tej po wystąpieniu uszkodzenia ścieżka robocza jest enkapsulowana w tunelu zapasowym, który ma obiegać uszkodzone łącze lub niezdatny węzeł. W metodzie o nazwie facility backup tworzony jest pojedynczy tunel wznawiający na raz pracę wiele ścieżek korzystających z chronionego łącza (węzła). W kontraście do niej protekcja one-to-one (znowu przykład 1 : 1) wymaga osobnej rezerwowej ścieżki LSP, która jest tworzona w węźle sąsiadującym z chronionym łączem (węzłem) dla każdej ścieżki, której pracę się wznawia. Jest to rozwiązanie niezbyt skalowalne, za to zapewniające najwyższy poziom niezawodności Przykład konfiguracji wznawiania pracy z użyciem MPLS na ruterze Cisco Przykład konfiguracji dla odtwarzania podano poniżej: interface Tunnel0 ip unnumbered Loopback0 tunnel destination tunnel mode mpls traffic-eng tunnel mpls traffic-eng autoroute announce tunnel mpls traffic-eng priority 1 1 tunnel mpls traffic-eng bandwidth 100 tunnel mpls traffic-eng path-option 1 dynamic name LSP1 W przypadku uszkodzenia na ścieżce LSP1, ruter przeliczy i zasygnalizuje ją ponownie. Przykład konfiguracji dla protekcji globalnej 1 : 1: interface Tunnel0 ip unnumbered Loopback0 tunnel destination Strona 7

8 tunnel mode mpls traffic-eng tunnel mpls traffic-eng autoroute announce tunnel mpls traffic-eng priority 1 1 tunnel mpls traffic-eng bandwidth 100 tunnel mpls traffic-eng path-option 1 explicit name LSP1 tunnel mpls traffic-eng path-option 2 explicit name LSP1P Dla tunelu Tunnel0 ustanawia się dwie ścieżki: LSP1 i LSP1P. Ta drugia nie musi być w przypadku wystąpienia uszkodzenia na LSP1 obliczana, ale należy ją zasygnalizować przed użyciem. Przykład konfiguracji dla protekcji globalnej 1 + 1: interface Tunnel0 ip unnumbered Loopback0 tunnel destination tunnel mode mpls traffic-eng tunnel mpls traffic-eng autoroute announce tunnel mpls traffic-eng priority 1 1 tunnel mpls traffic-eng bandwidth 100 tunnel mpls traffic-eng path-option 1 explicit name LSP1 tunnel mpls traffic-eng path-option protect 1 explicit name LSP1P Komenda tunnel mpls traffic-eng path-option protect 1 explicit name LSP1P definiuje ścieżkę protekcyjną LSP1P, sygnalizowaną przed wystąpieniem uszkodzenia na LSP1. Przykład konfiguracji dla protekcji lokalnej typu facility backup (na ruterze, w którym zaczyna się chroniony tunel Tunnel0): interface Tunnel0 ip unnumbered Loopback0 tunnel destination tunnel mode mpls traffic-eng tunnel mpls traffic-eng autoroute announce tunnel mpls traffic-eng priority 1 1 tunnel mpls traffic-eng bandwidth 100 tunnel mpls traffic-eng path-option 1 explicit name LSP1 tunnel mpls traffic-eng fast-reroute Polecenie tunnel mpls traffic-eng fast-reroute oznacza, że ścieżki związane z tunelem Tunnel0 będą chronione za pomocą protekcji lokalnej. W wiadomości RSVP Path służącej do utworzenia ścieżki LSP1 w obiekcie SESSION ATTRIBUTE zostaje ustawiona flaga 0x01 oznaczająca żądanie użycia protekcji lokalnej. Ruter, w którym ma zostać dokonane przełączenie tunelu (ruter sąsiadujący z chronionym łączem/węzłem za pomocą interfejsu Serial0/0/0), tzw. PLR (Point of Local Repair) powinien w konfiguracji zawierać następujące elementy: hostname PLR interface Tunnel1 ip unnumbered Loopback0 tunnel destination tunnel mode mpls traffic-eng tunnel mpls traffic-eng path-option 1 explicit name LSP1FB Strona 8

9 interface Serial0/0/0 ip address mpls traffic-eng tunnels mpls ip ip rsvp bandwidth mpls traffic-eng backup-path Tunnel1 no shutdown ip explicit-path name LSP1FB enable next-address next-address next-address next-address Tunel zapasowy Tunnel1 jest powiązany z chronionym łączem przyłączonym do interfejsu Serial0/0/0 za pomocą komendy mpls traffic-eng backup-path Tunnel1. Komenda ip rsvp bandwidth włącza RSVP na konkretnym interfejsie. Dodatkowo można za jej pomocą skonfigurować wielkość przepływności, jaka musi być zarezerwowana dla całego interfejsu (wartość pierwsza) oraz dla pojedynczego strumienia danych (wartość druga). Wartości te podawane są w kb /s. 1.3 Przydatne komendy służące do wyświetlania aktualnej konfiguracji rutera Poniżej podano kilka komend, które mogą się przydać w trakcie laboratorium do wyświetlania konfiguracji związanej z MPLS (czasem można zastępować mpls przez tag-switching). Podglądanie utworzonych tuneli MPLS: show mpls traffic-eng tunnels; Wyświetlenie tablicy przełączania dla rutera: show mpls forwarding-table show mpls forwarding-table <address> show mpls forwarding-table <address> detail; Wyświetlenie informacji, które interfejsy biorą udział w komutacji etykietowej: show mpls interfaces; Wyświetlenie informacji specyficznej dla MPLS nt. interfejsu/ów: show mpls interfaces <interface> details; Wyświetlenie parametrów konfiguracyjnych protokołu LDP: show mpls ldp parameters; Podgląd informacji na temat węzłów sąsiadujących z punktu widzenia protokołu LDP: show mpls ldp discovery [detail]; Wyświetlenie sesji TCP związanych z LDP: show mpls ldp neighbor [<address>] [detail]; Strona 9

10 Wyświetlenie bazy etykiet LIB dla protokołu LDP: show mpls ldp bindings show mpls ip binding; Wyświetlenie liczby komunikatów wysłanych i odebranych w ramach protokołu RSVP: show ip rsvp counters; Wyświetlenie ogólnej informacji nt. RSVP: show ip rsvp installed; Wyświetlenie ruterów sąsiadujących z punktu widzenia protokołu RSVP: show ip rsvp neighbor; Wyświetlenie informacji nt. TE: show mpls traffic-eng link-management admission-cont; show mpls traffic-eng link-management advertisements; show mpls traffic-eng link-management bandwidth-alloc; show mpls traffic-eng link-management igp-neighbors; show mpls traffic-eng link-management interfaces; show mpls traffic-eng link-management summary; show mpls traffic-eng forwarding-adjacency; show mpls traffic tunnel backup; show mpls traffic-eng fast-reroute database; show mpls traffic-eng tunnels; show mpls traffic-eng tunnels summary; Wyświetlanie przychodzących komunikatów protokołu LDP: debug mpls ldp messages received; Wyświetlenie bazy FIB procesu CEF zawierającej przypisania etykiet: show ip cef [<address>] detail. 2 Zadania do samodzielnego wykonania przed laboratorium Przygotowanie do zajęć polega na samodzielnym zapoznaniu się z podstawami MPLS oraz metodami zapewniania wznawiania pracy po wystąpieniu uszkodzeniu w kontekście sieci MPLS. Przede wszystkim trzeba zaznajomić się z następującymi koncepcjami: idea przełączania etykietowego, podstawy inżynierii ruchu, koncepcja automatycznego wznawiania pracy po wystąpieniu uszkodzenia w sieciach rozległych, trasowanie i sygnalizacja w sieciach rozległych. Zalecane pozycje literatury: Strona 10

11 pozycja podstawowa: [1, rozdz. 1-4, 8, 12-14]; pozycje uzupełniające (mniej więcej w sugerowanej kolejności sięgnięcia): [2 11]; wykłady dra Wajdy do przedmiotu. Następnie, należy dokładnie przeczytać polecenia do wykonania w trakcie laboratorium. Przed przystąpieniem do laboratorium prowadzący sprawdzi (na ocenę) wiedzę uczestników. Osoby, które nie będą posiadały dostatecznej wiedzy na temat opracowywany w ramach laboratorium, będą zmuszone odrabiać zajęcia w innym terminie. Uwaga: informacje zawarte w sekcji 1 niniejszego dokumentu są z pewnością niewystarczające do poprawnego wykonania laboratorium sięgnięcie do zalecanej literatury jest więc niezbędne. Pytania do samodzielnego przestudiowania Należy przygotować się do wyczerpujących odpowiedzi na poniższe zagadnienia: 1. Opisać nagłówek MPLS, znaczenie zawartych w nim pól i miejsce MPLS w stosie protokołów. 2. Omówić relację między TTL w nagłówku IP i MPLS oraz zmiany pola TTL w przypadku różnych operacji na etykietach, a także zachowanie sieci w przypadku wyzerowania pola. 3. Scharakteryzować pulę etykiet zastrzeżonych i związanych z nimi właściwości sieciowych. 4. Scharakteryzować rozróżnienie między bazami RIB, LIB i LFIB. 5. Omówić metody dystrybucji etykiet w sieci MPLS. 6. Opisać rodzaje definiowania przestrzeni etykiet w sieciach MPLS. 7. Omówić wszystkie operacje dokonywane na etykietach (nagłówkach etykiet) w sieci MPLS na ruterach Cisco. 8. Omówić przydatność MPLS do realizacji Traffic Engineering. 9. Opisać różnice między przekazywaniem pakietów w IP a przełączaniem etykietowym. 10. Podać różnice między metodami wznawiania pracy nazywanymi protekcja i odtwarzanie. 11. Scharakteryzować różnice między metodami protekcyjnymi 1 : 1 i 1+1, a także między 1 : 1 i 1 : N. 12. Omówić sens hierarchizacji (zagnieżdżania) ścieżek LSP w MPLS. 13. Omówić koncepcję FEC. 14. Omówić rolę i działanie protokołu RSVP-TE w MPLS-TE. 15. Omówić rolę wewnątrzdomenowych protokołów trasowania w MPLS. 16. Opisać problemy wynikające ze zróżnicowanego działania wewnątrzdomenowego protokołu trasowania i protokołu LDP. Strona 11

12 Literatura [1] L. De Ghein, MPLS Fundamentals. Cisco Press, Inc. Indianapolis [2] C. Filsfils, J. Evans, MPLS Tutorial. Cisco Systems, [3] P. Brittain, A. Farrel, MPLS Traffic Engineering: A Choice of Signaling Protocols. Analysis of Similarities and Differences Between the Two Primary MPLS Label Distribution Protocols: RSVP and CR-LDP. Data Connection Limited. [4] Cisco Systems, Resource Reservation Protocol. [5] E. Harrison, A. Farrel, B. Miller, Protection and Restoration in MPLS Networks. Data Connection Limited. [6] Trillium c, Multiprotocol Label Switching (MPLS). Web ProForum Tutorial. [7] Cisco Systems, MPLS/Tag Switching. [8] R. Stankiewicz, A. Jajszczyk, Wieloprotokołowa komutacja etykietowa (MPLS) i jej rola w zapewnianiu jakości usług w sieciach IP. Przegląd Telekomunikacyjny + Wiadomości Telekomunikacyjne, nr 4, [9] E. Rosen, A. Viswanathan, and R. Callon, Multiprotocol Label Switching Architecture, RFC 3031, [10] Cisco Systems, Multiprotocol Label Switching Architecture White Papers. [11] L. Andersson, P. Doolan, N. Feldman, A. Fredette and B. Thomas, LDP Specification, RFC 3036, Strona 12

Materiały przygotowawcze do laboratorium 3

Materiały przygotowawcze do laboratorium 3 Materiały przygotowawcze do laboratorium 3 Badanie właściwości wieloprotokołowej komutacji etykietowej MPLS (Multi-Protocol Label Switching). Wznawianie pracy po wystąpieniu uszkodzenia w sieciach rozległych

Bardziej szczegółowo

Materiały przygotowawcze do laboratorium

Materiały przygotowawcze do laboratorium Materiały przygotowawcze do laboratorium Badanie właściwości wieloprotokołowej komutacji etykietowej MPLS (Multi-Protocol Label Switching). Wznawianie pracy po wystąpieniu uszkodzenia w sieciach rozległych

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do laboratorium 1. Podstawowa konfiguracja środowiska MPLS (Multi-Protocol Label Switching)

Instrukcja do laboratorium 1. Podstawowa konfiguracja środowiska MPLS (Multi-Protocol Label Switching) Instrukcja do laboratorium 1 Podstawowa konfiguracja środowiska MPLS (Multi-Protocol Label Switching) Przed zajęciami proszę dokładnie zapoznać się z instrukcją i materiałami pomocniczymi dotyczącymi laboratorium.

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do laboratorium 1

Instrukcja do laboratorium 1 Instrukcja do laboratorium 1 Podstawowa konfiguracja środowiska MPLS (Multi-Protocol Label Switching) Przed zajęciami proszę dokładnie zapoznać się z instrukcją i materiałami pomocniczymi dotyczącymi laboratorium.

Bardziej szczegółowo

Uproszczenie mechanizmów przekazywania pakietów w ruterach

Uproszczenie mechanizmów przekazywania pakietów w ruterach LISTA ŻYCZEŃ I ZARZUTÓW DO IP Uproszczenie mechanizmów przekazywania pakietów w ruterach Mechanizmy ułatwiające zapewnienie jakości obsługi Może być stosowany do równoważenia obciążenia sieci, sterowanie

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do laboratorium 2. Podstawowa konfiguracja środowiska MPLS (Multi-Protocol Label Switching)

Instrukcja do laboratorium 2. Podstawowa konfiguracja środowiska MPLS (Multi-Protocol Label Switching) Instrukcja do laboratorium 2 Podstawowa konfiguracja środowiska MPLS (Multi-Protocol Label Switching) Przed zajęciami proszę dokładnie zapoznać się z instrukcją i materiałami pomocniczymi dotyczącymi laboratorium

Bardziej szczegółowo

MPLS. Krzysztof Wajda Katedra Telekomunikacji, 2015

MPLS. Krzysztof Wajda Katedra Telekomunikacji, 2015 MPLS (Multiprotocol Label Switching) Krzysztof Wajda Katedra Telekomunikacji, 2015 Plan wykładu Ewolucja od IP do MPLS Klasyfikacja ruchu Etykiety Elementy funkcjonalne MPLS: LSR, E-LSR Działanie LSR Dystrybucja

Bardziej szczegółowo

ISP od strony technicznej. Fryderyk Raczyk

ISP od strony technicznej. Fryderyk Raczyk ISP od strony technicznej Fryderyk Raczyk Agenda 1. BGP 2. MPLS 3. Internet exchange BGP BGP (Border Gateway Protocol) Dynamiczny protokół routingu Standard dla ISP Wymiana informacji pomiędzy Autonomous

Bardziej szczegółowo

Podstawy MPLS. pijablon@cisco.com. PLNOG4, 4 Marzec 2010, Warszawa 1

Podstawy MPLS. pijablon@cisco.com. PLNOG4, 4 Marzec 2010, Warszawa 1 Podstawy MPLS Piotr Jabłoński pijablon@cisco.com 1 Plan prezentacji Co to jest MPLS i jak on działa? Czy moja sieć potrzebuje MPLS? 2 Co to jest MPLS? Jak on działa? 3 Co to jest MPLS? Multi Protocol Label

Bardziej szczegółowo

Przesyłania danych przez protokół TCP/IP

Przesyłania danych przez protokół TCP/IP Przesyłania danych przez protokół TCP/IP PAKIETY Protokół TCP/IP transmituje dane przez sieć, dzieląc je na mniejsze porcje, zwane pakietami. Pakiety są często określane różnymi terminami, w zależności

Bardziej szczegółowo

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ PODSTAWY RUTINGU IP. WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 7 listopada 2016 r.

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ PODSTAWY RUTINGU IP. WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 7 listopada 2016 r. DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ PODSTAWY RUTINGU IP WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 7 listopada 2016 r. PLAN Ruting a przełączanie Klasyfikacja rutingu Ruting statyczny Ruting dynamiczny

Bardziej szczegółowo

QoS w sieciach IP. Parametry QoS ( Quality of Services) Niezawodność Opóźnienie Fluktuacja ( jitter) Przepustowość ( pasmo)

QoS w sieciach IP. Parametry QoS ( Quality of Services) Niezawodność Opóźnienie Fluktuacja ( jitter) Przepustowość ( pasmo) QoS w sieciach IP Parametry QoS ( Quality of Services) Niezawodność Opóźnienie Fluktuacja ( jitter) Przepustowość ( pasmo) Przeciążenie Overbooking, Kolejki i zrzuty obciążenia Losowe lub według oznaczeń

Bardziej szczegółowo

PBS. Wykład Routing dynamiczny OSPF EIGRP 2. Rozwiązywanie problemów z obsługą routingu.

PBS. Wykład Routing dynamiczny OSPF EIGRP 2. Rozwiązywanie problemów z obsługą routingu. PBS Wykład 5 1. Routing dynamiczny OSPF EIGRP 2. Rozwiązywanie problemów z obsługą routingu. mgr inż. Roman Krzeszewski roman@kis.p.lodz.pl mgr inż. Artur Sierszeń asiersz@kis.p.lodz.pl mgr inż. Łukasz

Bardziej szczegółowo

ZiMSK. Routing dynamiczny 1

ZiMSK. Routing dynamiczny 1 ZiMSK dr inż. Łukasz Sturgulewski, luk@kis.p.lodz.pl, http://luk.kis.p.lodz.pl/ dr inż. Artur Sierszeń, asiersz@kis.p.lodz.pl dr inż. Andrzej Frączyk, a.fraczyk@kis.p.lodz.pl Routing dynamiczny 1 Wykład

Bardziej szczegółowo

Routing - wstęp... 2 Routing statyczny... 3 Konfiguracja routingu statycznego IPv Konfiguracja routingu statycznego IPv6...

Routing - wstęp... 2 Routing statyczny... 3 Konfiguracja routingu statycznego IPv Konfiguracja routingu statycznego IPv6... Routing - wstęp... 2 Routing statyczny... 3 Konfiguracja routingu statycznego IPv4... 3 Konfiguracja routingu statycznego IPv6... 3 Sprawdzenie połączenia... 4 Zadania... 4 Routing - wstęp O routowaniu

Bardziej szczegółowo

Analysis of PCE-based path optimization in multi-domain SDN/MPLS/BGP-LS network

Analysis of PCE-based path optimization in multi-domain SDN/MPLS/BGP-LS network Analysis of PCE-based path optimization in multi-domain SDN/MPLS/BGP-LS network Grzegorz Rzym AGH, Department of Telecommunications 20-21.10.2016, Poznań www.agh.edu.pl Agenda Motywacja PCE SDN Środowisko

Bardziej szczegółowo

Systemy i sieci GMPLS. Wprowadzenie do GMPLS. Krzysztof Wajda. Katedra Telekomunikacji AGH Czerwiec, 2018

Systemy i sieci GMPLS. Wprowadzenie do GMPLS. Krzysztof Wajda. Katedra Telekomunikacji AGH Czerwiec, 2018 Systemy i sieci telekomunikacyjne: GMPLS Wprowadzenie do GMPLS Krzysztof Wajda Katedra Telekomunikacji AGH Czerwiec, 2018 Plan Podstawy GMPLS Ewolucja od koncepcji MPLS do GMPLS Etykieta uogólniona Interfejsy

Bardziej szczegółowo

Routing. mgr inż. Krzysztof Szałajko

Routing. mgr inż. Krzysztof Szałajko Routing mgr inż. Krzysztof Szałajko Modele odniesienia 7 Aplikacji 6 Prezentacji 5 Sesji 4 Transportowa 3 Sieciowa 2 Łącza danych 1 Fizyczna Aplikacji Transportowa Internetowa Dostępu do sieci Wersja 1.0

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl)

LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl) Wydział Elektroniki i Telekomunikacji POLITECHNIKA POZNAŃSKA fax: (+48 61) 665 25 72 ul. Piotrowo 3a, 60-965 Poznań tel: (+48 61) 665 22 93 LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl) Protokoły

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ruchem i jakością usług w sieciach komputerowych

Zarządzanie ruchem i jakością usług w sieciach komputerowych Zarządzanie ruchem i jakością usług w sieciach komputerowych Część 1 wykładu SKO2 Mapa wykładu Wprowadzenie 10 trendów rozwoju sieci Komunikacja multimedialna w sieciach IP Techniki QoS ATM IEEE 802.1D

Bardziej szczegółowo

Dlaczego? Mało adresów IPv4. Wprowadzenie ulepszeń względem IPv4 NAT CIDR

Dlaczego? Mało adresów IPv4. Wprowadzenie ulepszeń względem IPv4 NAT CIDR IPv6 Dlaczego? Mało adresów IPv4 NAT CIDR Wprowadzenie ulepszeń względem IPv4 Większa pula adresów Lepszy routing Autokonfiguracja Bezpieczeństwo Lepsza organizacja nagłówków Przywrócenie end-to-end connectivity

Bardziej szczegółowo

Warstwa sieciowa rutowanie

Warstwa sieciowa rutowanie Warstwa sieciowa rutowanie Protokół IP - Internet Protocol Protokoły rutowane (routed) a rutowania (routing) Rutowanie statyczne i dynamiczne (trasowanie) Statyczne administrator programuje trasy Dynamiczne

Bardziej szczegółowo

Warstwa sieciowa. Model OSI Model TCP/IP. Aplikacji. Aplikacji. Prezentacji. Sesji. Transportowa. Transportowa

Warstwa sieciowa. Model OSI Model TCP/IP. Aplikacji. Aplikacji. Prezentacji. Sesji. Transportowa. Transportowa Warstwa sieciowa Model OSI Model TCP/IP Aplikacji Prezentacji Aplikacji podjęcie decyzji o trasowaniu (rutingu) na podstawie znanej, lokalnej topologii sieci ; - podział danych na pakiety Sesji Transportowa

Bardziej szczegółowo

Podstawy Transmisji Danych. Wykład IV. Protokół IPV4. Sieci WAN to połączenia pomiędzy sieciami LAN

Podstawy Transmisji Danych. Wykład IV. Protokół IPV4. Sieci WAN to połączenia pomiędzy sieciami LAN Podstawy Transmisji Danych Wykład IV Protokół IPV4 Sieci WAN to połączenia pomiędzy sieciami LAN 1 IPv4/IPv6 TCP (Transmission Control Protocol) IP (Internet Protocol) ICMP (Internet Control Message Protocol)

Bardziej szczegółowo

DLACZEGO QoS ROUTING

DLACZEGO QoS ROUTING DLACZEGO QoS ROUTING Reakcja na powstawanie usług multimedialnych: VoIP (Voice over IP) Wideo na żądanie Telekonferencja Potrzeba zapewnienia gwarancji transmisji przy zachowaniu odpowiedniego poziomu

Bardziej szczegółowo

OSPF... 3 Komunikaty OSPF... 3 Przyległość... 3 Sieć wielodostępowa a punkt-punkt... 3 Router DR i BDR... 4 System autonomiczny OSPF...

OSPF... 3 Komunikaty OSPF... 3 Przyległość... 3 Sieć wielodostępowa a punkt-punkt... 3 Router DR i BDR... 4 System autonomiczny OSPF... OSPF... 3 Komunikaty OSPF... 3 Przyległość... 3 Sieć wielodostępowa a punkt-punkt... 3 Router DR i BDR... 4 System autonomiczny OSPF... 4 Metryka OSPF... 5 Vyatta i OSPF... 5 Komendy... 5 Wyłączenie wiadomości

Bardziej szczegółowo

MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP

MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP MODEL WARSTWOWY PROTOKOŁY TCP/IP TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol) protokół kontroli transmisji. Pakiet najbardziej rozpowszechnionych protokołów komunikacyjnych współczesnych

Bardziej szczegółowo

Protokoły sieciowe - TCP/IP

Protokoły sieciowe - TCP/IP Protokoły sieciowe Protokoły sieciowe - TCP/IP TCP/IP TCP/IP (Transmission Control Protocol / Internet Protocol) działa na sprzęcie rożnych producentów może współpracować z rożnymi protokołami warstwy

Bardziej szczegółowo

ANALIZA BEZPIECZEŃSTWA SIECI MPLS VPN. Łukasz Polak Opiekun: prof. Zbigniew Kotulski

ANALIZA BEZPIECZEŃSTWA SIECI MPLS VPN. Łukasz Polak Opiekun: prof. Zbigniew Kotulski ANALIZA BEZPIECZEŃSTWA SIECI MPLS VPN Łukasz Polak Opiekun: prof. Zbigniew Kotulski Plan prezentacji 2 1. Wirtualne sieci prywatne (VPN) 2. Architektura MPLS 3. Zasada działania sieci MPLS VPN 4. Bezpieczeństwo

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie Konfiguracja statycznych oraz domyślnych tras routingu IPv4

Ćwiczenie Konfiguracja statycznych oraz domyślnych tras routingu IPv4 Ćwiczenie Konfiguracja statycznych oraz domyślnych tras routingu IPv4 Topologia Tabela adresacji Urządzenie Interfejs Adres IP Maska podsieci Brama domyślna R1 G0/1 192.168.0.1 255.255.255.0 N/A S0/0/1

Bardziej szczegółowo

ZiMSK. VLAN, trunk, intervlan-routing 1

ZiMSK. VLAN, trunk, intervlan-routing 1 ZiMSK dr inż. Łukasz Sturgulewski, luk@kis.p.lodz.pl, http://luk.kis.p.lodz.pl/ dr inż. Artur Sierszeń, asiersz@kis.p.lodz.pl dr inż. Andrzej Frączyk, a.fraczyk@kis.p.lodz.pl VLAN, trunk, intervlan-routing

Bardziej szczegółowo

ZiMSK NAT, PAT, ACL 1

ZiMSK NAT, PAT, ACL 1 ZiMSK dr inż. Łukasz Sturgulewski, luk@kis.p.lodz.pl, http://luk.kis.p.lodz.pl/ dr inż. Artur Sierszeń, asiersz@kis.p.lodz.pl dr inż. Andrzej Frączyk, a.fraczyk@kis.p.lodz.pl NAT, PAT, ACL 1 Wykład Translacja

Bardziej szczegółowo

ZiMSK. Routing statyczny, ICMP 1

ZiMSK. Routing statyczny, ICMP 1 ZiMSK dr inż. Łukasz Sturgulewski, luk@kis.p.lodz.pl, http://luk.kis.p.lodz.pl/ dr inż. Artur Sierszeń, asiersz@kis.p.lodz.pl dr inż. Andrzej Frączyk, a.fraczyk@kis.p.lodz.pl Routing statyczny, ICMP 1

Bardziej szczegółowo

Sieci Komputerowe Laboratorium 08 OSPF

Sieci Komputerowe Laboratorium 08 OSPF Sieci Komputerowe Laboratorium 08 OSPF Rafał Chodarcewicz Instytut Informatyki i Matematyki Komputerowej Uniwersytet Jagielloński Kraków, 2015 1.0.0.0/24 2.0.0.0/24 3.0.0.0/24 4.0.0.0/24 5.0.0.0/24 R1.2.3.4

Bardziej szczegółowo

Wykład 3: Internet i routing globalny. A. Kisiel, Internet i routing globalny

Wykład 3: Internet i routing globalny. A. Kisiel, Internet i routing globalny Wykład 3: Internet i routing globalny 1 Internet sieć sieci Internet jest siecią rozproszoną, globalną, z komutacją pakietową Internet to sieć łącząca wiele sieci Działa na podstawie kombinacji protokołów

Bardziej szczegółowo

PBS. Wykład Zabezpieczenie przełączników i dostępu do sieci LAN

PBS. Wykład Zabezpieczenie przełączników i dostępu do sieci LAN PBS Wykład 7 1. Zabezpieczenie przełączników i dostępu do sieci LAN mgr inż. Roman Krzeszewski roman@kis.p.lodz.pl mgr inż. Artur Sierszeń asiersz@kis.p.lodz.pl mgr inż. Łukasz Sturgulewski luk@kis.p.lodz.pl

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl)

LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl) Wydział Elektroniki i Telekomunikacji POLITECHNIKA POZNAŃSKA fax: (+48 61) 665 25 72 ul. Piotrowo 3a, 60-965 Poznań tel: (+48 61) 665 22 93 LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl) Protokoły

Bardziej szczegółowo

Routing dynamiczny... 2 Czym jest metryka i odległość administracyjna?... 3 RIPv1... 4 RIPv2... 4 Interfejs pasywny... 5 Podzielony horyzont...

Routing dynamiczny... 2 Czym jest metryka i odległość administracyjna?... 3 RIPv1... 4 RIPv2... 4 Interfejs pasywny... 5 Podzielony horyzont... Routing dynamiczny... 2 Czym jest metryka i odległość administracyjna?... 3 RIPv1... 4 RIPv2... 4 Interfejs pasywny... 5 Podzielony horyzont... 5 Podzielony horyzont z zatruciem wstecz... 5 Vyatta i RIP...

Bardziej szczegółowo

Inżynieria ruchowa w sieciach MPLS

Inżynieria ruchowa w sieciach MPLS Inżynieria ruchowa w sieciach MPLS MPLS-TE możliwości i konfiguracja Łukasz Bromirski lbromirski@cisco.com Kraków, 09/2008 1 Agenda Parę słów o technologii Możliwości MPLS TE Optymalizacja dostępnego pasma

Bardziej szczegółowo

Systemy i sieci MPLS. Wprowadzenie do MPLS. Krzysztof Wajda. Katedra Telekomunikacji AGH Czerwiec, 2018

Systemy i sieci MPLS. Wprowadzenie do MPLS. Krzysztof Wajda. Katedra Telekomunikacji AGH Czerwiec, 2018 Systemy i sieci telekomunikacyjne: MPLS Wprowadzenie do MPLS Krzysztof Wajda Katedra Telekomunikacji AGH Czerwiec, 2018 Plan wykładu Ewolucja od IP do MPLS Klasyfikacja ruchu Etykiety Elementy funkcjonalne

Bardziej szczegółowo

RUTERY. Dr inŝ. Małgorzata Langer

RUTERY. Dr inŝ. Małgorzata Langer RUTERY Dr inŝ. Małgorzata Langer Co to jest ruter (router)? Urządzenie, które jest węzłem komunikacyjnym Pracuje w trzeciej warstwie OSI Obsługuje wymianę pakietów pomiędzy róŝnymi (o róŝnych maskach)

Bardziej szczegółowo

Podstawy Sieci Komputerowych Laboratorium Cisco zbiór poleceń

Podstawy Sieci Komputerowych Laboratorium Cisco zbiór poleceń Podstawy Sieci Komputerowych Laboratorium Cisco zbiór poleceń Tryby wprowadzania poleceń... 2 Uzyskanie pomocy... 2 Polecenia interfejsu użytkownika... 4 Wyświetlanie banerów (komunikatów)... 4 System

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie systemem komendy

Zarządzanie systemem komendy Zarządzanie systemem komendy Nazwa hosta set system host name nazwa_hosta show system host name delete system host name Nazwa domeny set system domain name nazwa_domeny show system domain name delete system

Bardziej szczegółowo

1.1 Ustawienie adresów IP oraz masek portów routera za pomocą konsoli

1.1 Ustawienie adresów IP oraz masek portów routera za pomocą konsoli 1. Obsługa routerów... 1 1.1 Ustawienie adresów IP oraz masek portów routera za pomocą konsoli... 1 1.2 Olicom ClearSight obsługa podstawowa... 2 1.3 Konfiguracja protokołu RIP... 5 Podgląd tablicy routingu...

Bardziej szczegółowo

Stos protokołów TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol)

Stos protokołów TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol) Stos protokołów TCP/IP (ang. Transmission Control Protocol/Internet Protocol) W latach 1973-78 Agencja DARPA i Stanford University opracowały dwa wzajemnie uzupełniające się protokoły: połączeniowy TCP

Bardziej szczegółowo

Warstwa sieciowa. mgr inż. Krzysztof Szałajko

Warstwa sieciowa. mgr inż. Krzysztof Szałajko Warstwa sieciowa mgr inż. Krzysztof Szałajko Modele odniesienia 7 Aplikacji 6 Prezentacji 5 Sesji 4 Transportowa 3 Sieciowa 2 Łącza danych 1 Fizyczna Aplikacji Transportowa Internetowa Dostępu do sieci

Bardziej szczegółowo

DWA ZDANIA O TEORII GRAFÓW. przepływ informacji tylko w kierunku

DWA ZDANIA O TEORII GRAFÓW. przepływ informacji tylko w kierunku DWA ZDANIA O TEORII GRAFÓW Krawędź skierowana Grafy a routing Każdą sieć przedstawić składającego przedstawiają E, inaczej węzłami). komunikacyjną można w postaci grafu G się z węzłów V (które węzły sieci)

Bardziej szczegółowo

Podstawy multicast - IGMP, CGMP, DVMRP.

Podstawy multicast - IGMP, CGMP, DVMRP. Laboratorium 5.1 Podstawy multicast - IGMP, CGMP, DVMRP. Wstęp W tym laboratorium będziemy poznawać podstawy protokołów multicast. Przedstawione będą tutaj po kolei min. IGMP, CGMP, DVMRP. Rysunek 1 Konfiguracja

Bardziej szczegółowo

Protokół BGP Podstawy i najlepsze praktyki Wersja 1.0

Protokół BGP Podstawy i najlepsze praktyki Wersja 1.0 Protokół BGP Podstawy i najlepsze praktyki Wersja 1.0 Cisco Systems Polska ul. Domaniewska 39B 02-672, Warszawa http://www.cisco.com/pl Tel: (22) 5722700 Fax: (22) 5722701 Wstęp do ćwiczeń Ćwiczenia do

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe - Protokoły wspierające IPv4

Sieci komputerowe - Protokoły wspierające IPv4 2013-06-20 Piotr Kowalski KAiTI Plan i problematyka wykładu 1. Odwzorowanie adresów IP na sprzętowe i odwrotnie protokoły ARP i RARP. - Protokoły wspierające IPv4 2. Routing IP Tablice routingu, routing

Bardziej szczegółowo

Adresy w sieciach komputerowych

Adresy w sieciach komputerowych Adresy w sieciach komputerowych 1. Siedmio warstwowy model ISO-OSI (ang. Open System Interconnection Reference Model) 7. Warstwa aplikacji 6. Warstwa prezentacji 5. Warstwa sesji 4. Warstwa transportowa

Bardziej szczegółowo

Zaawansowane metody pomiarów i diagnostyki w rozległych sieciach teleinformatycznych Pomiary w sieciach pakietowych. Tomasz Szewczyk PCSS

Zaawansowane metody pomiarów i diagnostyki w rozległych sieciach teleinformatycznych Pomiary w sieciach pakietowych. Tomasz Szewczyk PCSS Zaawansowane metody pomiarów i diagnostyki w rozległych sieciach teleinformatycznych Pomiary w sieciach pakietowych Tomasz Szewczyk PCSS Plan prezentacji Rodzaje pomiarów Sprzęt pomiarowy Analiza wyników

Bardziej szczegółowo

Podstawy Informatyki. Inżynieria Ciepła, I rok. Wykład 13 Topologie sieci i urządzenia

Podstawy Informatyki. Inżynieria Ciepła, I rok. Wykład 13 Topologie sieci i urządzenia Podstawy Informatyki Inżynieria Ciepła, I rok Wykład 13 Topologie sieci i urządzenia Topologie sieci magistrali pierścienia gwiazdy siatki Zalety: małe użycie kabla Magistrala brak dodatkowych urządzeń

Bardziej szczegółowo

Warsztaty z Sieci komputerowych Lista 3

Warsztaty z Sieci komputerowych Lista 3 Warsztaty z Sieci komputerowych Lista 3 Uwagi ogólne Topologia sieci na te zajęcia została przedstawiona poniżej; każda czwórka komputerów jest osobną strukturą niepołączoną z niczym innym. 2 2 3 4 0 3

Bardziej szczegółowo

Administracja sieciami LAN/WAN Komunikacja między sieciami VLAN

Administracja sieciami LAN/WAN Komunikacja między sieciami VLAN Administracja sieciami LAN/WAN Komunikacja między sieciami VLAN dr Zbigniew Lipiński Instytut Matematyki i Informatyki ul. Oleska 48 50-204 Opole zlipinski@math.uni.opole.pl Protokół Dynamic Trunking Portocol

Bardziej szczegółowo

router wielu sieci pakietów

router wielu sieci pakietów Dzisiejsze sieci komputerowe wywierają ogromny wpływ na naszą codzienność, zmieniając to, jak żyjemy, pracujemy i spędzamy wolny czas. Sieci mają wiele rozmaitych zastosowań, wśród których można wymienić

Bardziej szczegółowo

pasja-informatyki.pl

pasja-informatyki.pl Protokół DHCP 2017 pasja-informatyki.pl Sieci komputerowe Windows Server #4 DHCP & Routing (NAT) Damian Stelmach Protokół DHCP 2018 Spis treści Protokół DHCP... 3 Polecenia konsoli Windows do wyświetlania

Bardziej szczegółowo

Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych

Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych Transmisja wielościeżkowa Dr inż. Robert Wójcik Wydział Informatyki, Elektroniki i Telekomunikacji Katedra Telekomunikacji Kraków, dn. 6 kwietnia 2016 r. Plan

Bardziej szczegółowo

Wykorzystanie połączeń VPN do zarządzania MikroTik RouterOS

Wykorzystanie połączeń VPN do zarządzania MikroTik RouterOS Wykorzystanie połączeń VPN do zarządzania MikroTik RouterOS Największe centrum szkoleniowe Mikrotik w Polsce Ul. Ogrodowa 58, Warszawa Centrum Warszawy Bliskość dworca kolejowego Komfortowe klimatyzowane

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe - Wstęp do intersieci, protokół IPv4

Sieci komputerowe - Wstęp do intersieci, protokół IPv4 Piotr Kowalski KAiTI Internet a internet - Wstęp do intersieci, protokół IPv Plan wykładu Informacje ogólne 1. Ogólne informacje na temat sieci Internet i protokołu IP (ang. Internet Protocol) w wersji.

Bardziej szczegółowo

PORADNIKI. Routery i Sieci

PORADNIKI. Routery i Sieci PORADNIKI Routery i Sieci Projektowanie routera Sieci IP są sieciami z komutacją pakietów, co oznacza,że pakiety mogą wybierać różne trasy między hostem źródłowym a hostem przeznaczenia. Funkcje routingu

Bardziej szczegółowo

Uproszczony opis obsługi ruchu w węźle IP. Trasa routingu. Warunek:

Uproszczony opis obsługi ruchu w węźle IP. Trasa routingu. Warunek: Uproszczony opis obsługi ruchu w węźle IP Poniższa procedura jest dokonywana dla każdego pakietu IP pojawiającego się w węźle z osobna. W routingu IP nie wyróżniamy połączeń. Te pojawiają się warstwę wyżej

Bardziej szczegółowo

ARP Address Resolution Protocol (RFC 826)

ARP Address Resolution Protocol (RFC 826) 1 ARP Address Resolution Protocol (RFC 826) aby wysyłać dane tak po sieci lokalnej, jak i pomiędzy różnymi sieciami lokalnymi konieczny jest komplet czterech adresów: adres IP nadawcy i odbiorcy oraz adres

Bardziej szczegółowo

Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych. A. Kisiel, Budowanie sieci lokalnych

Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych. A. Kisiel, Budowanie sieci lokalnych Wykład 2: Budowanie sieci lokalnych 1 Budowanie sieci lokalnych Technologie istotne z punktu widzenia konfiguracji i testowania poprawnego działania sieci lokalnej: Protokół ICMP i narzędzia go wykorzystujące

Bardziej szczegółowo

Referencyjny model OSI. 3 listopada 2014 Mirosław Juszczak 37

Referencyjny model OSI. 3 listopada 2014 Mirosław Juszczak 37 Referencyjny model OSI 3 listopada 2014 Mirosław Juszczak 37 Referencyjny model OSI Międzynarodowa Organizacja Normalizacyjna ISO (International Organization for Standarization) opracowała model referencyjny

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do MPLS*

Wprowadzenie do MPLS* Wprowadzenie do MPLS* Marcin Krysiński Przygotowano na podstawie Podstawy MPLS Piotr Jabłoński www.krysinski.eu/materialy/ Plan prezentacji Co to jest MPLS i jak on działa? Czy moja sieć potrzebuje MPLS?

Bardziej szczegółowo

Sieci komputerowe - administracja

Sieci komputerowe - administracja Sieci komputerowe - administracja warstwa sieciowa Andrzej Stroiński andrzej.stroinski@cs.put.edu.pl http://www.cs.put.poznan.pl/astroinski/ warstwa sieciowa 2 zapewnia adresowanie w sieci ustala trasę

Bardziej szczegółowo

Księgarnia PWN: Mark McGregor Akademia sieci cisco. Semestr szósty

Księgarnia PWN: Mark McGregor Akademia sieci cisco. Semestr szósty Księgarnia PWN: Mark McGregor Akademia sieci cisco. Semestr szósty Wprowadzenie 13 Rozdział 1. Zdalny dostęp 17 Wprowadzenie 17 Typy połączeń WAN 19 Transmisja asynchroniczna kontra transmisja synchroniczna

Bardziej szczegółowo

Praktyczne aspekty implementacji IGP

Praktyczne aspekty implementacji IGP Praktyczne aspekty implementacji IGP Piotr Jabłoński pijablon@cisco.com 1 Ogólne rekomendacje Jeden proces IGP w całej sieci. Idealnie jeden obszar. Wiele obszarów w całej sieci w zależności od ilości

Bardziej szczegółowo

ADRESY PRYWATNE W IPv4

ADRESY PRYWATNE W IPv4 ADRESY PRYWATNE W IPv4 Zgodnie z RFC 1918 zaleca się by organizacje dla hostów wymagających połączenia z siecią korporacyjną a nie wymagających połączenia zewnętrznego z Internetem wykorzystywały tzw.

Bardziej szczegółowo

Wykład Nr 4. 1. Sieci bezprzewodowe 2. Monitorowanie sieci - polecenia

Wykład Nr 4. 1. Sieci bezprzewodowe 2. Monitorowanie sieci - polecenia Sieci komputerowe Wykład Nr 4 1. Sieci bezprzewodowe 2. Monitorowanie sieci - polecenia Sieci bezprzewodowe Sieci z bezprzewodowymi punktami dostępu bazują na falach radiowych. Punkt dostępu musi mieć

Bardziej szczegółowo

Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych Transmisja wielościeżkowa

Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych Transmisja wielościeżkowa Sterowanie ruchem w sieciach szkieletowych Transmisja wielościeżkowa Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie AGH University of Science and Technology Wydział Informatyki, Elektroniki

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Przeglądanie tablic routingu hosta

Laboratorium - Przeglądanie tablic routingu hosta Topologia Cele Część 1: Dostęp do tablicy routingu hosta Część 2: Badanie wpisów tablicy routingu IPv4 hosta Część 3: Badanie wpisów tablicy routingu IPv6 hosta Scenariusz Aby uzyskać dostęp do zasobów

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Używanie programu Wireshark do obserwacji mechanizmu uzgodnienia trójetapowego TCP

Laboratorium - Używanie programu Wireshark do obserwacji mechanizmu uzgodnienia trójetapowego TCP Laboratorium - Używanie programu Wireshark do obserwacji mechanizmu uzgodnienia trójetapowego Topologia Cele Część 1: Przygotowanie Wireshark do przechwytywania pakietów Wybór odpowiedniego interfejsu

Bardziej szczegółowo

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ ADRESACJA W SIECIACH IP. WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 24 października 2016r.

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ ADRESACJA W SIECIACH IP. WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 24 października 2016r. DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ ADRESACJA W SIECIACH IP WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 24 października 2016r. PLAN Reprezentacja liczb w systemach cyfrowych Protokół IPv4 Adresacja w sieciach

Bardziej szczegółowo

Warsztaty z Sieci komputerowych Lista 3

Warsztaty z Sieci komputerowych Lista 3 Warsztaty z Sieci komputerowych Lista 3 Topologia sieci na te zajęcia została przedstawiona poniżej; każda czwórka komputerów jest osobną strukturą niepołączoną z niczym innym. 2 2 3 4 0 3 4 3 4 5 6 5

Bardziej szczegółowo

Badanie tunelowania. lp wykonawca grupa (g) 1. Grzegorz Pol 2. Michał Grzybowski 3 3. Artur Mazur

Badanie tunelowania. lp wykonawca grupa (g) 1. Grzegorz Pol 2. Michał Grzybowski 3 3. Artur Mazur Badanie tunelowania lp wykonawca grupa (g) 1. Grzegorz Pol 2. Michał Grzybowski 3 3. Artur Mazur zadanie rodzaj tunelowania typ tunelu wybór 5. Wyspy IPv4 podłączone przez środowisko IPv6 GRE x Topologia:

Bardziej szczegółowo

MODEL OSI A INTERNET

MODEL OSI A INTERNET MODEL OSI A INTERNET W Internecie przyjęto bardziej uproszczony model sieci. W modelu tym nacisk kładzie się na warstwy sieciową i transportową. Pozostałe warstwy łączone są w dwie warstwy - warstwę dostępu

Bardziej szczegółowo

PBS. Wykład Podstawy routingu. 2. Uwierzytelnianie routingu. 3. Routing statyczny. 4. Routing dynamiczny (RIPv2).

PBS. Wykład Podstawy routingu. 2. Uwierzytelnianie routingu. 3. Routing statyczny. 4. Routing dynamiczny (RIPv2). PBS Wykład 4 1. Podstawy routingu. 2. Uwierzytelnianie routingu. 3. Routing statyczny. 4. Routing dynamiczny (RIPv2). mgr inż. Roman Krzeszewski roman@kis.p.lodz.pl mgr inż. Artur Sierszeń asiersz@kis.p.lodz.pl

Bardziej szczegółowo

Sieci Komputerowe. Wykład 1: TCP/IP i adresowanie w sieci Internet

Sieci Komputerowe. Wykład 1: TCP/IP i adresowanie w sieci Internet Sieci Komputerowe Wykład 1: TCP/IP i adresowanie w sieci Internet prof. nzw dr hab. inż. Adam Kisiel kisiel@if.pw.edu.pl Pokój 114 lub 117d 1 Kilka ważnych dat 1966: Projekt ARPANET finansowany przez DOD

Bardziej szczegółowo

Warstwy i funkcje modelu ISO/OSI

Warstwy i funkcje modelu ISO/OSI Warstwy i funkcje modelu ISO/OSI Organizacja ISO opracowała Model Referencyjny Połączonych Systemów Otwartych (model OSI RM - Open System Interconection Reference Model) w celu ułatwienia realizacji otwartych

Bardziej szczegółowo

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 29.06.2007 07290821.3

(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 29.06.2007 07290821.3 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2009875 (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 29.06.2007 07290821.3 (13) T3 (51) Int. Cl. H04L12/56 H04L29/08

Bardziej szczegółowo

Rywalizacja w sieci cd. Protokoły komunikacyjne. Model ISO. Protokoły komunikacyjne (cd.) Struktura komunikatu. Przesyłanie między warstwami

Rywalizacja w sieci cd. Protokoły komunikacyjne. Model ISO. Protokoły komunikacyjne (cd.) Struktura komunikatu. Przesyłanie między warstwami Struktury sieciowe Struktury sieciowe Podstawy Topologia Typy sieci Komunikacja Protokoły komunikacyjne Podstawy Topologia Typy sieci Komunikacja Protokoły komunikacyjne 15.1 15.2 System rozproszony Motywacja

Bardziej szczegółowo

Księgarnia PWN: Mark McGregor Akademia sieci cisco. Semestr piąty

Księgarnia PWN: Mark McGregor Akademia sieci cisco. Semestr piąty Księgarnia PWN: Mark McGregor Akademia sieci cisco. Semestr piąty Rozdział 1. Przegląd sieci skalowalnych 19 Model projektu skalowalnej sieci hierarchicznej 19 Trójwarstwowy model projektu sieci 20 Funkcja

Bardziej szczegółowo

ZADANIE.03 Routing dynamiczny i statyczny (OSPF, trasa domyślna) 1,5h

ZADANIE.03 Routing dynamiczny i statyczny (OSPF, trasa domyślna) 1,5h Imię Nazwisko ZADANIE.03 Routing dynamiczny i statyczny (OSPF, trasa domyślna) 1,5h 1. Zbudować sieć laboratoryjną 2. Czynności wstępne 3. Włączyć i skonfigurować routing dynamiczny 4. Wyłączyć routing

Bardziej szczegółowo

Konfigurowanie sieci VLAN

Konfigurowanie sieci VLAN Konfigurowanie sieci VLAN 1 Wprowadzenie Sieć VLAN (ang. Virtual LAN) to wydzielona logicznie sieć urządzeń w ramach innej, większej sieci fizycznej. Urządzenia tworzące sieć VLAN, niezależnie od swojej

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark

Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark Laboratorium - Przechwytywanie i badanie datagramów DNS w programie Wireshark Topologia Cele Część 1: Zapisanie informacji dotyczących konfiguracji IP komputerów Część 2: Użycie programu Wireshark do przechwycenia

Bardziej szczegółowo

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ

DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ DR INŻ. ROBERT WÓJCIK DR INŻ. JERZY DOMŻAŁ INTERNET PROTOCOL (IP) INTERNET CONTROL MESSAGE PROTOCOL (ICMP) WSTĘP DO SIECI INTERNET Kraków, dn. 7 listopada 2016 r. PLAN IPv4: schemat nagłówka ICMP: informacje

Bardziej szczegółowo

Model OSI. mgr inż. Krzysztof Szałajko

Model OSI. mgr inż. Krzysztof Szałajko Model OSI mgr inż. Krzysztof Szałajko Protokół 2 / 26 Protokół Def.: Zestaw reguł umożliwiający porozumienie 3 / 26 Komunikacja w sieci 101010010101101010101 4 / 26 Model OSI Open Systems Interconnection

Bardziej szczegółowo

Routing i protokoły routingu

Routing i protokoły routingu Routing i protokoły routingu Po co jest routing Proces przesyłania informacji z sieci źródłowej do docelowej poprzez urządzenie posiadające co najmniej dwa interfejsy sieciowe i stos IP. Routing przykład

Bardziej szczegółowo

7. Konfiguracja zapory (firewall)

7. Konfiguracja zapory (firewall) 7. Konfiguracja zapory (firewall) Konfiguracja firewalla w rozwiązaniach NETASQ podzielona jest na dwie części. Pierwszą z nich są reguły domyślne a drugą polityki konfigurowane przez administratora. W

Bardziej szczegółowo

Enkapsulacja RARP DANE TYP PREAMBUŁA SFD ADRES DOCELOWY ADRES ŹRÓDŁOWY TYP SUMA KONTROLNA 2 B 2 B 1 B 1 B 2 B N B N B N B N B Typ: 0x0835 Ramka RARP T

Enkapsulacja RARP DANE TYP PREAMBUŁA SFD ADRES DOCELOWY ADRES ŹRÓDŁOWY TYP SUMA KONTROLNA 2 B 2 B 1 B 1 B 2 B N B N B N B N B Typ: 0x0835 Ramka RARP T Skąd dostać adres? Metody uzyskiwania adresów IP Część sieciowa Jeśli nie jesteśmy dołączeni do Internetu wyssany z palca. W przeciwnym przypadku numer sieci dostajemy od NIC organizacji międzynarodowej

Bardziej szczegółowo

Zakład Teleinformatyki i Telekomutacji LABORATORIUM SIECI

Zakład Teleinformatyki i Telekomutacji LABORATORIUM SIECI Zakład Teleinformatyki i Telekomutacji LABORATORIUM SIECI Instrukcja do ćwiczenia: Switching, VLAN & Trunking Przedmiot: Sieci Lokalne (LAN) Wojciech Mazurczyk Warszawa, kwiecień 2008 ZTiT. Zakład Teleinformatyki

Bardziej szczegółowo

Instrukcje dotyczące funkcji zarządzania pasmem w urządzeniach serii ZyWALL.

Instrukcje dotyczące funkcji zarządzania pasmem w urządzeniach serii ZyWALL. Instrukcje dotyczące funkcji zarządzania pasmem w urządzeniach serii ZyWALL. Niniejsza instrukcja zawiera wskazówki dotyczące konfiguracji funkcji BW MGMT dostępnej w urządzeniach serii ZyWALL. Dość często

Bardziej szczegółowo

Link-State. Z s Link-state Q s Link-state. Y s Routing Table. Y s Link-state

Link-State. Z s Link-state Q s Link-state. Y s Routing Table. Y s Link-state OSPF Open Shortest Path First Protokół typu link-state Publiczna specyfikacja Szybka zbieżność Obsługa VLSMs(Variable Length Subnet Masks) i sumowania tras Nie wymaga okresowego wysyłania uaktualnień Mechanizmy

Bardziej szczegółowo

Laboratorium sieci. Instrukcja do Laboratorium: Protokoły routingu IP Michał Jarociński, Piotr Gajowniczek v.3.03, kwiecień 2015

Laboratorium sieci. Instrukcja do Laboratorium: Protokoły routingu IP Michał Jarociński, Piotr Gajowniczek v.3.03, kwiecień 2015 Zakład Teleinformatyki i Telekomutacji Laboratorium sieci Instrukcja do Laboratorium: Protokoły routingu IP Michał Jarociński, Piotr Gajowniczek v.3.03, kwiecień 2015 ZTiT. Zakład Teleinformatyki i Telekomutacji

Bardziej szczegółowo

LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl)

LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl) Wydział Elektroniki i Telekomunikacji POLITECHNIKA POZNAŃSKA fax: (+48 61) 665 25 72 ul. Piotrowo 3a, 60-965 Poznań tel: (+48 61) 665 22 93 LABORATORIUM SIECI KOMPUTEROWYCH (compnet.et.put.poznan.pl) Protokół

Bardziej szczegółowo

Translacja adresów - NAT (Network Address Translation)

Translacja adresów - NAT (Network Address Translation) Translacja adresów - NAT (Network Address Translation) Aby łączyć się z Internetem, każdy komputer potrzebuje unikatowego adresu IP. Jednakże liczba hostów przyłączonych do Internetu wciąż rośnie, co oznacza,

Bardziej szczegółowo

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE

WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE WOJEWÓDZTWO PODKARPACKIE Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oraz budŝetu Państwa w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa

Bardziej szczegółowo

Ruting. Protokoły rutingu a protokoły rutowalne

Ruting. Protokoły rutingu a protokoły rutowalne Ruting. Protokoły rutingu a protokoły rutowalne ruting : proces znajdowania najwydajniejszej ścieżki dla przesyłania pakietów między danymi dwoma urządzeniami protokół rutingu : protokół za pomocą którego

Bardziej szczegółowo