BUDYNEK USŁUGOWO-BIUROWY GRAFIT UL. NAMYSŁOWSKA 8, WROCŁAW DZ. NR 11/3, 14/7, AM-11, OBRĘB PLAC GRUNWALDZKI

Transkrypt

1 c e b r a t S y n e r g i a - K r z y s z t o f C PISZKAWA 6C OLEŚNICA NIP REGON Data: SIERPIEŃ 2014 Tytuł opracowania: : Adres obiektu: Stadium: Część: Branża: Zakres robót: Inwestor: Jednostka projektowa: PRZEBUDOWA WNĘTRZA NA BIBLIOTEKĘ BUDYNEK USŁUGOWO-BIUROWY GRAFIT UL. NAMYSŁOWSKA 8, WROCŁAW DZ. NR 11/3, 14/7, AM-11, OBRĘB PLAC GRUNWALDZKI PROJEKT WYKONAWCZY INSTALACJE ELEKTRYCZNE SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT kod CPV Instalacje elektryczne WROCŁAWSKIE MIESZKANIA SP. Z O.O., UL. MIKOŁAJA REJA 53-55, WROCŁAW SYNERGIA - KRZYSZTOF CEBRAT PISZKAWA 6c, OLEŚNICA, TEL Niżej podpisani projektanci oświadczają, że projekt niniejszy został skoordynowany we wszystkich branżach, sporządzony zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej, i odpowiada celowi, któremu ma służyć. imię i nazwisko nr uprawnień pieczątka/podpis Instalacje elektryczne projektant sprawdzający inż. Henryk Płonka mgr inż. Jacek Wrzesiński 183/79/WBPP DOŚ/IE/0394/02 94/85/UW DOŚ/IE/3597/01

2 2 K l a s y f i k a c j a C P V roboty instalacyjne w budynkach roboty instalacyjne elektryczne roboty w zakresie okablowania oraz instalacji elektrycznych roboty w zakresie okablowania elektrycznego roboty w zakresie instalacji elektrycznych instalowanie elektrycznych urządzeń rozdzielczych instalacje ochronne instalowanie okablowania komputerowego badania i pomiary SPIS ZAWARTOŚCI OPRACOWANIA 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST IE Inwestor Zakres stosowania ST IE Zakres robót objętych ST IE Określenia występujące w niniejszej ST IE Przepisy Techniczno Budowlane Ogólne wymagania dotyczące robót Bezpieczeństwo i higiena pracy Stosowanie się do prawa i innych przepisów WYROBY DO STOSOWANIA 2.1. Wymagania formalne Wymagania techniczne ogólne Przewody i kable Rury osłonowe Tablice zabezpieczeniowe Oprawy oświetleniowe Oprawy oświetlenia awaryjnego Instalacje oświetleniowe i gniazdkowe Osprzęt elektroinstalacyjny SPRZĘT 4. TRANSPORT. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót Koordynacja robót elektrycznych z innymi robotami Wewnętrzne linie zasilające... 7

3 Rozdzielnia główna i Tablice odbiorcze Instalacje odbiorcze Sieć strukturalna telefoniczno-komputerowa Ochrona przeciwporażeniowa, połączenia wyrównawcze KONTROLA JAKOŚCI ROBÓT. 7. OBMIAR ROBÓT (ZASADY OBMIARU I ICH DOKUMENTOWANIA) 8. ODBIÓR ROBÓT 8.1. Odbiór robót zanikających i ulegających zakryciu Odbiór końcowy PODSTAWA PŁATNOSCI 10. DOKUMENTY ODNIESIENIA (przepisy związane) 1. WSTĘP 1.1. Przedmiot ST IE Przedmiotem niniejszej Specyfikacji Technicznej ( ST IE ) są wymagania dotyczące wykonania i odbioru robót związanych z zadaniem - w pełnym brzmieniu: PRZEBUDOWA WNĘTRZA NA BIBLIOTEKĘ W BUDYNEK USŁUGOWO - BIUROWY GRAFIT ul. NAMYSŁOWSKA 8, WROCŁAWIU Inwestor WROCŁAWSKIE MIESZKANIA Sp. z o.o Wrocław ul. M. Reja Zakres stosowania ST IE Specyfikacja Techniczna ( ST IE ) stanowi dokument przetargowy i kontraktowy przy zleceniu i realizacji robót jak w pkt Integralne części opracowania stanowią: Projekt wykonawczy oraz przedmiar robót Zakres robót objętych ST IE Ustalenia zawarte w niniejszej specyfikacji dotyczą zasad prowadzenia robót związanych z wykonaniem instalacji elektrycznych dla zadania jak w p. 1.1., w zakresie jak następuje: w zakresie instalacji wewnętrznych: rozdział energii elektrycznej, instalacje oświetlenia podstawowego i awaryjnego instalacje gniazd elektrycznych, instalacje połączeń wyrównawczych instalacje przeciwporażeniową, instalacje przepięciową, sieć teleinformatyczna 1.5. Określenia występujące w niniejszej ST IE W niniejszej specyfikacji używa się określeń, które zostały zdefiniowane w następujących przepisach: USTAWA z dnia 7 lipca 1994 roku Prawo Budowlane (Dz. U. Nr 89, poz. 414 z późniejszymi zmianami, ostatnia zmiana z 17. czerwca 2005 r); USTAWA Prawo energetyczne z 10.kwietnia 1997 r z późniejszymi zmianami

4 4 ROZPORZĄDZENIA MINISTRA INFRASTRUKTURY z dnia 12 kwietnia 2002 roku w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie; z późniejszymi zmianami PN IEC 60364; 2000 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych PN - EN :2004 Oświetlenie miejsc pracy. Miejsca pracy we wnętrzach PN - EN 1838; 2005 Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne 1.6. Przepisy Techniczno Budowlane Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych powinny spełniać wymagania techniczno budowlane określone w ustawach i rozporządzeniach wykonawczych do tych ustaw oraz w normach wprowadzonych do obowiązkowego stosowania jak również w innych normach traktowanych jako źródło aktualnej wiedzy technicznej Ogólne wymagania dotyczące robót Wykonawca robót jest odpowiedzialny za jakość wykonania robót i ich zgodność z Dokumentacją Projektową, Specyfikacją Techniczną, obowiązującymi przepisami techniczno budowlanymi i poleceniami Inspektora Nadzoru. Wykonawca robót zobowiązany jest do zapoznania się ze wszystkimi dostępnymi dokumentami dotyczącymi projektowanej inwestycji. Przed rozpoczęciem robót elektrycznych Wykonawca powinien zapoznać się z obiektem, w którym prowadzone będą roboty celem stwierdzenia odpowiedniego przygotowania frontu robót. Wykonywanie robót należy koordynować na bieżąco we współpracy z kierownikiem budowy. Przy wykonywaniu robót ogólnobudowlanych związanych pomocniczo z wykonawstwem robót elektrycznych należy przestrzegać wymagań podanych w ST część budowlana. Wykonawca będzie odpowiedzialny za ochronę robót i za wszelkie materiały i urządzenia używane do robót od daty rozpoczęcia do daty zakończenia robót i przekazanie obiektu Zamawiającemu. Po zakończeniu robót elektrycznych w obiekcie, przed ich odbiorem Wykonawca dokonuje technicznego sprawdzenia jakości wykonanych robót wraz z wykonaniem odpowiednich pomiarów. Przy wykonywaniu robót elektrycznych Wykonawca zobowiązany jest do przestrzegania aktualnie obowiązujących przepisów w zakresie BHP oraz, jeśli jest podwykonawcą wymagań generalnego wykonawcy w zakresie BHP. Kwalifikacje personelu robót elektrycznych powinny być stwierdzone i udokumentowane ważnymi zaświadczeniami kwalifikacyjnymi. Przy przekazaniu robót elektrycznych wykonawca dostarcza zleceniodawcy dokumentację powykonawczą, czyli zbiór dokumentów wymaganych oraz niezbędnych przy pracach komisji powołanej do przeprowadzenia odbioru końcowego. Uznaje się, że wszelkie koszty związane z wypełnieniem wymagań określonych powyżej nie podlegają odrębnej zapłacie i są uwzględnione w cenie umownej Bezpieczeństwo i higiena pracy Podczas realizacji robót Wykonawca będzie przestrzegać przepisów dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy. W szczególności Wykonawca ma obowiązek zadbać, aby personel nie wykonywał pracy w warunkach niebezpiecznych, szkodliwych dla zdrowia oraz nie spełniających odpowiednich wymagań sanitarnych. Wykonawca zapewni i będzie utrzymywał wszelkie urządzenia zabezpieczające, socjalne oraz sprzęt i odpowiednią odzież dla ochrony życia i zdrowia osób zatrudnionych na budowie oraz dla zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. Uznaje się, że wszelkie koszty związane z wypełnieniem wymagań określonych powyżej nie podlegają

5 5 odrębnej zapłacie i są uwzględnione w cenie umownej Stosowanie się do prawa i innych przepisów Wykonawca zobowiązany jest znać wszystkie przepisy wydane przez władze centralne i miejscowe oraz inne przepisy i wytyczne, które są w jakikolwiek sposób związane z robotami i będzie w pełni odpowiedzialny za przestrzeganie tych praw, przepisów i wytycznych podczas prowadzenia robót. Wykonawca będzie przestrzegać praw patentowych i będzie w pełni odpowiedzialny za wypełnienie wszelkich wymagań prawnych odnośnie wykorzystania opatentowanych urządzeń lub metod i w sposób ciągły będzie informować kierownika budowy o swoich działaniach, przedstawiając kopie zezwoleń i inne odnośne dokumenty. 2. WYROBY DO STOSOWANIA 2.1. Wymagania formalne Do wykonania instalacji elektrycznych w budynkach użyteczności publicznej należy stosować przewody, kable, sprzęt, osprzęt oraz aparaturę i urządzenia elektryczne posiadające dopuszczenie do stosowania w budownictwie. Za dopuszczone do obrotu i stosowania uznaje się wyroby, dla których producent dokonał oceny zgodności wyrobu z wymaganiami dokumentu odniesienia wg określonego systemu oceny zgodności wydał krajową deklarację zgodności z dokumentem odniesienia wg określonego systemu oceny zgodności oznakował wyrób znakiem CE lub znakiem budowlanym B zgodnie z obowiązującymi przepisami 2.2. Wymagania techniczne ogólne Do wykonania instalacji elektrycznych stosować podstawowe wyroby elektryczne: przewody, urządzenia, aparaturę i materiały elektroinstalacyjne spełniające wymagania formalne i określone wymagania techniczne ujęte w ustawach i rozporządzeniach wykonawczych do tych Ustaw jak w p Przewody i kable Przewody 5 żyłowe (L1; L2; L3, N; PE), 3 żyłowe (L, N, PE) z żyłami miedzianymi o przekroju minimum jak na schematach, w izolacji i osłonie zewnętrznej z polwinitu na napięcie 450/750. Do budowy wewnętrznych linii zasilających stosować kable na napięcie znamionowe 0,5kV/1kV z żyłami miedzianymi o przekroju żył minimum jak na schemacie Rury osłonowe Stosować rury osłonowe z PCV 2.5. Tablice rozdzielcze W obudowach naściennych / wnękowych, do zabudowy aparatury modułowej odrutowanie - przewodami miedzianymi giętkimi Oprawy oświetleniowe

6 6 Oprawy nastropowe oraz wbudowane w strop podwieszany, ze źródłami świetlówkowymi zgodnie z wyszczególnieniem w projekcie Oprawy oświetlenia awaryjnego Oprawy oświetlenia awaryjnego, wyposażone w moduły zasilania awaryjnego, 2h, system TC(praca ciągła) Oprawy ewakuacyjne kierunkowe jednostronne / dwustronne, system TA (tylko awaryjna) Instalacje oświetleniowe i gniazdkowe Przewody miedziane wielożyłowe (z oddzielną, żółto - zieloną żyłą ochronną PE) o izolacji i polwinitowej, przystosowane do układania n/t na napięcie izolacji 450V / 750V; osprzęt odpowiedni dla zastosowanego systemu instalacji Osprzęt elektroinstalacyjny Natynkowy oraz do ścian GK. 3. SPRZĘT Wykonawca przystępujący do prac przy instalacjach elektrycznych powinien mieć możliwość korzystania z takiego sprzętu, który nie spowoduje niekorzystnego wpływu na jakość wykonywanych robót. 4. TRANSPORT. Transport materiałów instalacyjnych powinien odbywać się przy zastosowaniu takich środków transportu, które nie wpłyną niekorzystnie na właściwości przewożonych materiałów i jakość wykonywanych robót. 5. WYKONANIE ROBÓT 5.1. Ogólne zasady wykonania robót. Wykonawca przedstawi do akceptacji projekt organizacji i harmonogram robót uwzględniający wszystkie warunki, w jakich będą wykonywane roboty instalacyjne. Wykonawca jest odpowiedzialny za prowadzenie robót zgodnie z Umową oraz za jakość zastosowanych materiałów i wykonanych robót, za ich zgodność z Dokumentacją Projektową, wymaganiami ST, poleceniami nadzorującego przedstawiciela Inwestora oraz poleceniami Inspektora Nadzoru oraz następującymi zasadami: do wykonania instalacji elektrycznych należy używać przewodów, kabli, sprzętu, osprzętu oraz urządzeń i aparatury oraz materiałów elektroinstalacyjnych posiadających znak bezpieczeństwa lub dopuszczenie do stosowania w budownictwie nalezy zapewnić równomierne obciążenie faz linii zasilających przez odpowiednie przyłączanie odbiorów jednofazowych należy zapewnić bezkolizyjność instalacji elektrycznych z innymi instalacjami trasy przewodów należy prowadzić w liniach prostych równolegle do ścian i stropów wszystkie urządzenia wraz z oprzewodowaniem oraz wszystkie ciągi instalacyjne powinny być tak zainstalowanie, aby było możliwe ich swobodne funkcjonowanie oraz dostęp w czasie przeglądów i konserwacji.

7 Koordynacja robót elektrycznych z innymi robotami Koordynacja robót budowlano - montażowych poszczególnych rodzajów powinna być dokonywana we wszystkich fazach procesu budowy. Koordynacją należy objąć projekt organizacji budowy, szczegółowy harmonogram robót elektrycznych oraz pomocnicze roboty ogólnobudowlane związane z robotami elektrycznymi, uwzględniając przy tym etapowy charakter budowy Wewnętrzne linie zasilające WLZ-ty wykonać przewodami z 5 żyłami miedzianymi, w izolacji i osłonie polwinitowej na napięcie izolacji 450/750 V/V i przekroju jak na schematach. Przewody WLZ prowadzić w korytach stalowych, przejścia przez ściany i stropy uszczelnić, w przypadku przejścia przez różne strefy pożarowe masą ognioodporną Rozdzielnice odbiorcze Rozdzielnice odbiorcze wykonać jako nowe, w obudowach natynkowych ( R0-B, RU0/B ) przystosowanych do montażu aparatury modułowej i usytuować je zgodnie z projektem. Zastosowane aparaty powinny posiadać certyfikaty na znakiem CE oraz deklaracje zgodności z dokumentami odniesienia. Rozdzielnice wykonać w oparciu o PN EN Niezbędne jest jednoznaczne trwałe oznakowanie zawierające: schematy połączeń, wartości zabezpieczeń, adresy Instalacje odbiorcze Przewody prowadzić w liniach prostych równolegle do ścian i stropów Osprzęt gniazdka i łączniki w wykonaniu szczelnym IP 44 - w pomieszczeniach wilgotnych Oświetlenie podstawowe wnętrz, oświetlenie dróg ewakuacyjnych: Oprawy oświetleniowe świetlówkowe ze świetlówkami trójpasmowymi w oprawach zapewniających odpowiednie parametry oświetlenia zgodnie z PN - EN :2000 oraz odpowiednią wytrzymałość mechaniczną. Oprawy oświetleniowe - typy i ilości podano na planie - instalować na zawiesiach mocowanych do istniejącego stropu metalowego na ścianach, oraz w stropach podwieszanych. Sterowanie: łącznikami świecznikowymi, schodowymi, przyciskami bistabilnymi zlokalizowanymi w miejscach wskazanych na planach Łączniki instalacyjne (światło) na wys. 1.4m od strony klamki w odległości między 10cm a 20 cm od otworu ościeżnicy; montować w puszkach instalacyjnych za pomocą wkrętów z zaciskami do łączenia przewodów 1.5mm 2 do 2.5mm 2. Położenie załącz / wyłącz łączników oświetlenia przyjmować tak, aby w całym pomieszczeniu było ono jednakowe, przy czym załączenie oświetlenia powinno następować po wciśnięciu górnej części łącznika kołyskowego. Wykonać instalację gniazdek wtyczkowych 230V, AC - ogólnego przeznaczenia we wszystkich pomieszczeniach. Gniazdka montować na wys 0,3m. Mocowanie puszek w ścianach gipsowo-kartonowych i gniazd wtykowych w puszkach powinno zapewnić niezbędna wytrzymałość na wyciąganie wtyczki z gniazda. Pojedyncze gniazda instalować tak, aby styk ochronny był u góry, przewód fazowy z lewej strony a przewód N z prawej. Trasy instalacji elektrycznych powinny przebiegać bezkolizyjnie z innymi instalacjami i urządzeniami, powinny być przejrzyste, proste i dostępne dla prawidłowej konserwacji oraz remontów. Wymagane jest, aby przebiegały one w liniach poziomych i pionowych.

8 8 Instalacje w wykonać należy przewodami YDYżo 3 (4)x 1,5 / 750 V - oświetlenie, YDYżo 3 x 2,5 / 750 V - gniazdka wtykowe Obudowy łączników - z materiałów niepalnych lub nie podtrzymujących palenia o danych technicznych: 250V, 50Hz, 10A, IP2X(minimum) Konstrukcje wsporcze i uchwyty przewidziane do ułożenia na nich instalacji elektrycznych, bez względu na rodzaj instalacji, powinny być zamocowane do podłoża w sposób trwały, uwzględniający warunki lokalne i technologiczne, w jakich dana instalacja będzie pracować, oraz sam rodzaj instalacji. Przejścia przez ściany i stropy powinny spełniać następujące wymagania: wszystkie przejścia obwodów instalacji elektrycznych przez ściany, stropy itp. muszą być chronione.przed uszkodzeniami. przejścia te należy wykonywać w przepustach rurowych, przejścia pomiędzy pomieszczeniami o różnych atmosferach powinny być wykonywane w sposób szczelny, zapewniający nieprzedostawanie się wyziewów, obwody instalacji elektrycznych przechodząc przez podłogi muszą być chronione do wysokości bezpiecznej przed przypadkowymi uszkodzeniami. Jako osłony przed uszkodzeniami mechanicznymi należy stosować rury stalowe, rury z tworzyw sztucznych, korytka blaszane itp. Przyłączanie odbiorników : Miejsca połączeń żył przewodów z zaciskami odbiorników powinny być dokładnie oczyszczone. Samo połączenie musi być wykonane w sposób pewny, pod względem elektrycznym i mechanicznym oraz zabezpieczone przed osłabieniem siły docisku, korozją itp. Połączenia mogą być wykonywane jako sztywne lub elastyczne w zależności od konstrukcji odbiornika i warunków technologicznych. Przyłączenia sztywne należy wykonywać w rurach sztywnych wprowadzonych bezpośrednio do odbiorników oraz przewodami kabelkowymi i kablami. Połączenia elastyczne stosuje się gdy odbiorniki narażone są na drgania o dużej amplitudzie lub przystosowane są do przesunięć lub przemieszczeń. Połączenia te należy wykonać: przewodami izolowanymi wielożyłowymi giętkimi lub oponowymi, przewodami izolowanymi jednożyłowymi w rurach elastycznych, przewodami izolowanymi wielożyłowymi giętkimi lub oponowymi w rurach elastycznych. Dla prawidłowego działania sieci komputerowej należy wykonać wydzieloną instalację elektryczną rezerwowaną z UPS. Instalację odbiorów komputerowych zaprojektowano przewodami kabelkowymi z żyłami miedzianymi typu YDY w izolacji U =750V. Sposób układania przewodów i osprzęt jak dla pozostałych instalacji. Wypusty zakończyć zestawami gniazd wtyczkowych 230V typu DATA wyposażonych w klucz uniemożliwiający włączenie innych odbiorników (oznaczenie K na rzutach instalacji). Należy zwrócić uwagę, aby we wszystkich gniazdach komputerowych zaciski L i N powinny być podłączone jednakowo do styków w stosunku do bolca ochronnego PE. W części teletechnicznej przewidziano dodatkowo stosowną rezerwę poprzez zastosowanie UPS dla urządzeń do zasilania serwerów i urządzeń aktywnych w celu umożliwienia w krytycznych sytuacjach wydłużenie pracy najważniejszych elementów struktury sieciowej eliminując w ten sposób ryzyko utraty danych. 5.6 Sieć strukturalna telefoniczno-komputerowa Należy wykonać montaż niżej wymienionych instalacji i urządzeń z zachowaniem podanych warunków. Okablowanie strukturalne obejmie swoim zakresem wszystkie pomieszczenia, w których planowane są stanowiska komputerowe robocze oraz aparaty telefoniczne. Do obsługi systemu przewiduje się wykorzystanie lokalnego punktu dystrybucyjnego LPD, który zostanie połączony z centralnym serwerem poprzez istniejący główny punkt dystrybucyjny. Ilość gniazd logicznych w poszczególnych pomieszczeniach została określona na podstawie projektu aranżacji pomieszczeń oraz ustaleń z Inwestorem. Zaprojektowany system składa się z czterech zasadniczych części: - punktu dystrybucyjnego -LPD,

9 9 - okablowania kampusowego (światłowodowych łączy między punktami dystrybucyjnymi), - okablowania poziomego, - gniazd przyłączeniowych. Sieć okablowania strukturalnego wykonana jest w topologii gwiazdy, z punktem dystrybucyjnym LPD dla biblioteki. Każde gniazdo przyłączeniowe w projektowanym obiekcie (port RJ45) łączone jest z portem punktu dystrybucyjnego oddzielnym kablem. Medium transmisyjnym okablowania poziomego jest 4- o parowa skrętka nieekranowana kategorii 6, gwarantująca użyteczne pasmo transmisyjne do 250MHz oraz możliwość zestawienia łącza transmisyjnego klasy E. Definiowanie rodzaju usługi dostarczanej do gniazda użytkownika, transmisja danych lub linia telefoniczna, odbywa się poprzez odpowiednie połączenie portu w szafie dystrybucyjnej z urządzeniem transmisyjnym sieci komputerowej lub portem panelu telefonicznego. Sieć między punktami dytrybucyjnymi składa się z wieloparowego łącza telefonicznego oraz łącza światłowodowego Poglądowy schemat instalacji okablowania strukturalnego przedstawiony jest na rysunku IE-07. Rozmieszczenie gniazd przyłączeniowych przedstawia rysunek IE-04. Zalecenia oraz wymogi określone przez inwestora dotyczące projektowanego systemu okablowania strukturalnego w projektowanej bibliotece zgodne z wytycznymi Centrum Usług Informatycznych zawartymi poniżej. Wymagania techniczne budowy sieci LAN 1. Przedmiot opracowania Celem opracowania jest określenie jednolitego sposobu budowy sieci okablowania strukturalnego, stanowiącego wytyczne i zalecenia dla prac projektowych, wykonawczych i utrzymaniowych. 2. Założenia techniczne 2.1. Normy Projekt oraz instalację systemu okablowania należy wykonać na podstawie: a. Ustaleń z użytkownikiem; b. Wizji lokalnej na terenie obiektów; c. Wytycznych zawartych w niniejszej specyfikacji; d. obowiązujących norm europejskich i międzynarodowych, dotyczących wymagań ogólnych oraz specyficznych dla środowiska biurowego: ISO/IEC11801: Information technology - Generic cabling for customer premises PN-EN :2011 Technika Informatyczna Systemyokablowania strukturalnego Część 1: Wymagania ogólne PN-EN :2008/A1:2011 Technika Informatyczna Systemy okablowania strukturalnego Część 2: Budynki biurowe; e. dodatkowych norm europejskich związanych z planowaniem (projektowaniem) okablowania: PN-EN :2010/A1:2011 Technika informatyczna. Instalacja okablowania Część 1- Specyfikacja i zapewnienie jakości; PN-EN :2010/A1:2011 Technika informatyczna. Instalacja okablowania Część 2 - Planowanie i wykonawstwo instalacji wewnątrz budynków; PN-EN :2005 Technika informatyczna. Instalacja okablowania Część 3 Planowanie i wykonawstwo instalacji na zewnątrz budynków; f. pozostałych norm: PN-EN 50346:2004/A2:2010 Technika informatyczna. Instalacja okablowania - Badanie zainstalowanego okablowania; PN-ISO/IEC :2009/A1:2010 Technika informatyczna - Implementacja i obsługa okablowania w zabudowaniach użytkowych - Część 3: Testowanie okablowania światłowodowego; IEC , IEC , IEC , IEC , IEC , IEC Normy międzynarodowe związane z palnością powłoki kabla. Uwaga: W przypadku powołań normatywnych niedatowanych obowiązuje zawsze najnowsze wydanie cytowanej normy.

10 10 Wykonawca ma obowiązek wykonać instalację okablowania zgodnie z wymaganiami norm obowiązujących w czasie realizacji zadania, przy uwzględnieniu wymagań minimalnych opisanych w dokumentacji projektowej, a zdefiniowane przez dokumenty wskazane powyżej. System okablowania oraz wydajność komponentów musi pozostać w zgodzie z wymaganiami norm PN-EN : 2011 i ISO/IEC11801: Wymagania gwarancyjne Wymagana gwarancja musi być bezpłatną usługą serwisową oferowaną przez producenta okablowania. Musi obejmować swoim zakresem całość systemu okablowania od punktu dystrybucyjnego do gniazda końcowego dla części logicznej, jak i telefonicznej. Należy zapewnić objęcie wykonanej instalacji gwarancją systemową producenta, gdzie okres gwarancji udzielonej bezpośrednio przez producenta nie może być krótszy niż 25 lat (wymagany certyfikat gwarancyjny producenta okablowania udzielony bezpośrednio Użytkownikowi końcowemu i stanowiący 25-letnie zobowiązanie gwarancyjne producenta w zakresie dotrzymania parametrów wydajnościowych, jakościowych, funkcjonalnych i użytkowych wszystkich elementów oddzielnie i całego systemu okablowania). Oświadczenia o specjalnie wydłużonych okresach gwarancji wystawione przez producentów, dostawców, dystrybutorów, pośredników, wykonawców lub inne osoby nie będą równoważne względem powyższych wymagań. 25 letnia gwarancja systemowa producenta ma obejmować: a. gwarancję materiałową (Producent zagwarantuje, że jeśli w jego produktach podczas dostawy, instalacji bądź 25-letniej eksploatacji wykryte zostaną wady lub usterki fabryczne, to produkty te zostaną naprawione bądź wymienione); b. gwarancję parametrów łącza/kanału (Producent zagwarantuje, że łącze stałe bądź kanał transmisyjny zbudowany z jego komponentów przez okres 25 lat będzie charakteryzował się parametrami transmisyjnymi spełniającymi wymogi stawiane przez normę PN-EN :2011 dla klasy E); c. gwarancję aplikacji (Producent zagwarantuje, że na jego systemie okablowania przez okres 25 lat będą pracowały dowolne aplikacje (współczesne i opracowane w przyszłości), które zaprojektowane były (lub będą) dla systemów okablowania klasy E (w rozumieniu normy PN-EN :2011). W celu zagwarantowania najwyższej jakości parametrów technicznych i użytkowych, cała instalacja powinna być nadzorowana w trakcie budowy przez inżynierów ze strony producenta oraz zweryfikowana niezależnie przed odbiorem technicznym Okablowanie Wykonane okablowanie strukturalne musi spełniać następujące warunki: a. Parametry transmisyjne łączy miedzianych w zakresie pojedynczych komponentów jak również całych torów transmisyjnych muszą być zgodne z kategorią 6 (klasą E), wg najnowszych norm: PN-EN :2011, ISO/IEC 11801:2011. W celu potwierdzenia tego warunku oferent musi dostarczyć certyfikaty, wydane przez niezależne laboratoria badawcze, takie jak np. GHMT lub Delta uwzględniające metodę kwalifikacji komponentów sieciowych de-embedded. W przypadku dostarczenia dokumentów obcojęzycznych należy dostarczyć tłumaczenia wykonane przez tłumacza przysięgłego. b. Wszystkie elementy pasywne składające się na okablowanie strukturalne muszą być trwale oznaczone nazwą lub znakiem firmowym tego samego producenta okablowania i pochodzić z jednolitej oferty reprezentującej kompletny system okablowania w takim zakresie, aby zostały spełnione warunki niezbędne do uzyskania wystawionego przez producenta bezpłatnego Certyfikatu Okablowania Strukturalnego oraz 25-letniej gwarancji. Cały system musi być wykonany przez Certyfikowanych Instalatorów, którzy ukończyli stosowne kursy i uzyskali stosowne imienne dyplomy z unikalnym numerem licencyjnym zarejestrowanym w bazie producenta okablowania (należy okazać dyplomy). Wykonawca powinien posiadać przynajmniej dwóch pracowników, którzy posiadają status Certyfikowanego Instalatora instalowanego systemu. c. Okablowanie miedziane musi być wykonane 4-ro parową skrętką miedzianą symetryczną nieekranowaną UTP kategorii 6 lub wyższej w powłoce LSOH (LSZH) o parametrach nie gorszych niż opisane w Tab.1. Kabel musi zawierać centralny separator par -nieprzewodzący element zapewniający jednakową odległość pomiędzy parami; musi być oznaczony przez producenta poprzez nadruk nazwy, typu, daty, kategorii i znaczników metrów umieszczany w regularnych odstępach wzdłuż długości kabla. Maksymalna długość kabla instalacyjnego (tzw. łącza stałego) nie może przekroczyć 90 metrów.

11 11 Budowa: Nieekranowana skrętka 4 parowa U/UTP, Rodzaj powłoki: LS0H (LSZH) Specyfikacje: ISO/IEC 11801, EN 50173,TIA 568A, TIA/EIA 854 Impedancja: 100Ω±15Ω. Średnica zewnętrzna kabla: max. 6,3±0,2mm Średnica przewodnika: drut 23 AWG Max. Tłumienie: [db/m przy 250MHz] 0,33 NEXT [db przy 250MHz] min. 38 PSNEXT [db przy 250MHz] min. 36 Tab.1: Parametry techniczne dla okablowania miedzianego Kategoria Pasmo [Mhz] Przepływność [Mb/s] Aplikacje 5e Fast Ethernet, Gigabit Ethernet Gigabit Ethernet 10000* 10 Gigabit Ethernet* 6A Gigabit Ethernet Gigabit Ethernet 7A Gigabit Ethernet Tab.2: Kategorie komponentów okablowania strukturalnego *dla kabla UTP do 55m oraz kabla STP dla 100m Klasa Pasmo [Mhz] Przepływność[Mb/s] Aplikacje D Fast Ethernet, Gigabit Ethernet E Gigabit Ethernet 10000* 10 Gigabit Ethernet* Ea Gigabit Ethernet F Gigabit Ethernet Fa Gigabit Ethernet Tab.3: Klasy łączy okablowania strukturalnego *dla kabla UTP do 55m oraz kabla STP dla 100m d. Okablowanie światłowodowe musi być wykonane światłowodem wielomodowym MM 50/125µm OM3 lub światłowodem jednomodowym SM 9/125µm o konstrukcji luźnej tuby w powłoce zewnętrznej LSOH zgodnie z wymaganiami opisanymi w dokumencie Wymagania techniczne budowy i zakańczania kabli światłowodowych w sieci MAN Wrocław. Każdy panel światłowodowy musi być jednoznacznie oznaczony etykietą zgodnie z wytycznymi opisanymi w dokumencie System oznaczeń przełącznic światłowodowych. Wszystkie włókna światłowodowe muszą mieć strukturę ciągłą od zakończenia na jednym końcu toru do zakończenia na drugim końcu toru, spawanie wzdłuż toru światłowodowego w ramach okablowania budynkowego jest niedozwolone. Wszystkie włókna optyczne muszą być zakończone przy użyciu spawarki termicznej przeznaczonej dla danego typu włókna. Wymiar włókna [µm] Tłumienie maksymalne [Db/km] Szerokość pasma [Mhz*km] 850nm 1300nm 850nm 1300nm MM OM1 62,5/125 3,5 1, MM OM2 50/125 3,5 1, MM OM3 50/125 3,5 1, MM OM3e 50/125 3,5 1, nm 1550nm 1310nm 1550nm SM 9/125 1,0 1,0 NA NA Tab.4: Parametry włókien światłowodowych

12 12 Wymiar włókna [µm] Fast Ethernet 100Mb/s Gigabit Ethernet 1Gb/s 10GigabitEthernet10Gb/s 850nm 1300nm 850nm 1300nm 850nm 1300nm MM OM1 62,5/125 NA 2km 330m m 300m MM OM2 50/125 NA 2km 550m m 300m MM OM3 50/125 NA 2km 900m m 300m MM OM3e 50/125 NA 2km 1040m m 300m 1310nm 1550nm 1310nm 1550nm 1310nm 1550nm SM 9/125 2km NA 5km NA 10km 40km Tab.5: Zasięg aplikacji e. Gniazda przyłączeniowe abonenckie muszą być zakończone 8 pinowym modułem RJ45 kategorii 6 lub wyższej. Wszystkie gniazda muszą być kompletne, zaopatrzone w odpowiedniego rodzaju ramki, adaptery i trwale przymocowane do struktury budynku, takiej jak: ściany, puszki podłogowe lub kanały instalacyjne. Płyty czołowe gniazd muszą być wykonane bez widocznych na zewnątrz elementów montażowych, np. wkrętów. Płyta czołowa ma być zgodna ze standardem uchwytu typu Mosaic (45x45mm). Każde gniazdo musi być jednoznacznie oznaczone etykietą zgodnie z wytycznymi opisanymi w pkt 2.5. f. Wszystkie moduły RJ45 muszą być zakończone z wykorzystaniem każdej pary kabla, tak samo podłączone od strony punktu dystrybucyjnego i punktu abonenckiego - zgodnie z schematem T568B. Moduł gniazda RJ45 ma być standardowo wyposażony w zatrzaskiwaną tylną prowadnicę-uchwyt, zapewniającą optymalne wyprowadzenie kabla instalacyjnego od tyłu modułu (od strony złącza), właściwą i pewną pozycję par transmisyjnych, a także zabezpieczającą przed wyrwaniem przewodów ze złączy przez pociągnięcia kabla instalacyjnego. Zalecane są takie rozwiązania, do których montażu możliwe jest zastosowanie narzędzi zautomatyzowanych zapewniających powtarzalne i niezmienne parametry wykonywanych połączeń oraz maksymalnie duże marginesy bezpieczeństwa pracy. Dla w/w sposobów zakończenia kabli konieczne jest dostarczenie przed odbiorem końcowym min. 2 szt. narzędzi. Moduł musi posiadać widoczne oznaczenie kategorii (np. Cat 6) od strony frontowej oraz uniwersalny system montażu typu keystone. Identyczne moduły należy wykorzystać zarówno w gniazdach przyłączeniowych abonenckich, jak również w panelach rozdzielczych w punkcie dystrybucyjnym. Specyfikacje: ISO/IEC 11801, EN 50173,TIA 568A, Średnica terminowanego przewodu: AWG Siła wpięcia styku: max. 20N Materiał kontaktów: piny RJ45 stop niklowanej-miedzi pokryty złotem piny IDC niklowany fosforobrąz lub posrebrzany mosiądz Tab.6: Parametry techniczne modułów RJ45 g. Panele rozdzielcze UTP muszą spełniać wymagania norm dla danej kategorii i muszą być dopasowane do pozostałych komponentów okablowania strukturalnego. Do montażu w punktach dystrybucyjnych dopuszczone są panele 19 w obudowie metalowej 1U, z tylną prowadnica kabli, modularne, 24 portowe lub panele 19 w obudowie metalowej 2U, z tylną prowadnica kabli, modularne, 48 portowe. Na przedniej płycie musi znajdować się pole umożliwiające umieszczenie etykiet opisujących porty. Należy rozdzielić na osobnych panelach gniazda komputerowe i telefoniczne. h. Maksymalna długość kabla krosowego i przyłączeniowego powinna być zgodna z normami ISO/IEC oraz PN-EN Kable muszą być typu linka oraz muszą być dopasowane do systemu okablowania; używanie kabli krosowych ekranowanych do systemu okablowania U/UTP jest zabronione, tak samo, jak użycie kabli krosowych i przyłączeniowych U/UTP do okablowania ekranowanego. Kable krosowe i przyłączeniowe muszą być dostarczone w ilości odpowiedniej do ilości gniazd przyłączeniowych. Kable krosowe i przyłączeniowe muszą pochodzić od tego samego producenta, co okablowanie.

13 13 i. Trasy kablowe muszą być ułożone w taki sposób, aby chronić kable przed bezpośrednim uszkodzeniem przez pracowników. Przy realizacji tras kablowych należy wziąć pod uwagę wymagania normy PN-EN :2010/A1:2011 dotyczące równoległego prowadzenia różnych instalacji w budynku, m.in. instalacji zasilającej i zapewnić zachowując odpowiednie odległości pomiędzy okablowaniem przy jednoczesnym uwzględnieniu materiału, z którego zbudowane są kanały kablowe. Wszystkie kable muszą być umieszczone w sposób uporządkowany i zgodny z wytycznymi producenta tak, aby nie były narażone na nacisk i zgięcia wzdłuż drogi prowadzenia, przymocowane i zabezpieczone za pomocą opasek kablowych (tylko w punktach, gdzie nie ma zgięć i skręceń) i rzepowych, zachowując właściwy promień gięcia. Dopuszcza się następujące rozwiązania (szczegóły do uzgodnienia z pracownikiem CUI; należy uwzględnić w przedmiarze robót wszystkie konieczne elementy danego systemu trasowego (np. łączniki, rozgałęzienia itp.)): Kanały i listwy instalacyjne zawierające przegrodę oddzielającą kable zasilające od kabli miedzianych do transmisji danych i głosu, specjalne uchwyty i puszki umożliwiające montaż gniazd zasilających oraz telekomunikacyjnych. Jeśli system kanałów zawiera już kable, należy dokonać ich przeglądu, aby upewnić się, czy jest wystarczająca ilość miejsca dla nowego systemu okablowania i czy kable zasilające nie są prowadzone w części przeznaczonej dla kabli telekomunikacyjnych. Okablowanie układane w kanałach i listwach instalacyjnych nie może przekraczać 75% objętości przekroju poprzecznego kanału lub listwy instalacyjnej w której jest prowadzone. Trasy podtynkowe należy stosować rurki osłonowe typu peszel w całym przebiegu kabla do puszki gniazda podtynkowego. Nie należy układać kabli bezpośrednio pod tynkiem. Nie należy instalować w tej samej rurze osłonowej kabli elektrycznych i telekomunikacyjnych. Okablowanie nie może przekraczać 75% objętości przekroju poprzecznego rury osłonowej w której jest prowadzone. Należy pozostawić w rurze peszlowej pilot umożliwiający wprowadzenie w przyszłości dodatkowych kabli. Sufit podwieszany - kable muszą być prowadzone w przestrzeni międzysufitowej w kanale kablowym, który jest przymocowany bezpośrednio do sufitu właściwego. Jeśli sufit właściwy ma powłokę ognioodporną, nie powinien być nawiercany. Należy zwrócić szczególną uwagę, aby nie pozostawić zabrudzeń na demontowanych na potrzeby instalacji kasetonach. Okablowanie układane w kanałach kablowych nie może przekraczać 75% objętości przekroju poprzecznego kanału kablowego w której jest prowadzone. Kanały podłogowe kable muszą być prowadzone pod podłogą w kanałach instalacyjnych lub na drabinach kablowych. Podłoga podniesiona musi posiadać zainstalowane puszki podłogowe, służące do montażu standardowych gniazd abonenckich. Należy pozostawić zapas 3m kabla, zwinięty pod puszką podłogową. Okablowanie układane w kanałach i drabinach kablowych nie może przekraczać 75% objętości przekroju poprzecznego kanału lub drabiny kablowej w której jest prowadzone. Po wykonaniu przejścia należy dokonać wypełnienia ubytków w stropie powstałych na skutek przewiertu bądź przekucia. W przypadku zapór ogniowych należy zabezpieczyć otwór oraz elementy drogi kablowej odpowiednią powłoką ognioodporną wraz z przywieszką identyfikacyjną (firma wykonującą, data wykonania, typ masy uszczelniającej, identyfikator przejścia). Niedopuszczalne jest zastosowanie (w celu zabezpieczenia powłoką ognioodporną zapory ogniowej) masy uszczelniającej innego typu niż wcześniej zastosowana (dotyczy przejść przez istniejące zapory ogniowe).

14 14 Minimalny dystans pomiędzy kablami w [mm] Typy kabli Brak przegrody Przegroda aluminiowa Przegroda stalowa Nieekranowany kabel zasilający Skrętka nieekranowana Nieekranowany kabel zasilający Skrętka ekranowana Ekranowany kabel zasilający Skrętka nieekranowana Ekranowany kabel zasilający Skrętka ekranowana Tab.8: Bezpieczne odległości od kabli zasilających (nie wymaga stosowania w stosunku do ostatnich 15m łącza od strony gniazda przyłączeniowego). j. Zintegrowane punkty przyłączeniowe (PEL) powinien składać się minimum z 3 gniazd RJ45 (ramka biała, puszka potrójna (natynkowa, podtynkowa), support potrójny) kategorii 6 lub wyższej zakończonych wg schematu T568B oraz dwóch gniazd elektrycznych (ramka biała, puszka podwójna (natynkowa, podtynkowa), support podwójny) z blokadą uniemożliwiającą podłączenie nieuprawnionych odbiorników. k. Instalacja elektryczna dla sieci komputerowej powinna być wykonana z kondygnacyjnych rozdzielnic komputerowych (KRK) zlokalizowanych w pobliżu kondygnacyjnych punktów dystrybucyjnych. Szafy rozdzielcze powinny być zamykane na zamek patentowy. Zasilanie w/w rozdzielnic powinno zostać zrealizowane z Rozdzielnicy Głównej Komputerowej (RGK). Nie dopuszcza się łączenia okablowania instalacji elektrycznej w korytach. Z jednego obwodu nie powinno być przyłączonych więcej niż 5 ZPK (PEL). Każda szafa powinna być zasilona z wydzielonego obwodu elektrycznego. Należy połączyć lokalną szynę uziemiającą z szyną uziemiającą szafy żółtozielonym przewodem LgY 16. l. Punkty dystrybucyjne należy zorganizować w postaci 19 szaf stojących 42U 800 x 800 z przednim i tylnym stelażem, wykonanych z blachy stalowej walcowanej na zimno pokrytej powłoką proszkową w kolorze szarym lub czarnym. Szafy muszą być dostarczone w stanie złożonym, gotowym do montażu paneli oraz osprzętu (wyposażenie: drzwi przednie perforowane, zamek patentowy punktowy, możliwość otwierania na lewą/prawą stronę (w celu przełożenia drzwi), demontowane osłony boczne, drzwi tylne pełne (w zależności od potrzeby osłony tylne perforowane), regulowane stopki, pełne uziemienie wszystkich sekcji szafy, podłoga z szczotkowym przepustem kablowym (w zależności od potrzeby również dach), panel wentylacyjny sufitowy z termostatem (minimum 4 wentylatory), oświetlenie wewnętrzne, zaślepki filtracyjne, cokół wentylowany (min. wysokość 100mm), listwa zasilająca 9x220V (standard PL) bez bezpiecznika z możliwością podłączenia do UPS-a (wtyk C-14)(sztuk:1), listwa zasilająca 9x220V (standard PL) bez bezpiecznika (sztuk:1), półka stała, organizery pionowe (w ilości wymaganej dla danej szafy), organizery poziome (w ilości wymaganej dla danej szafy). Szafy rozdzielcze muszą być zlokalizowane w taki sposób, aby zapewnić maksymalną wygodę pracowników CUI (zalecane 1,5m od szybu kablowego). Wymagana powierzchnia dla szaf rozdzielczych powinna zostać określona przed rozpoczęciem prac. Wszystkie komponenty systemu i trasy okablowania powinny być zlokalizowane w taki sposób, aby zminimalizować indukcje elektromagnetyczne oraz zapewnić bezpieczeństwo administratorowi. Kable krosowe powinny być ułożone w taki sposób, aby nie przeszkadzały w dokonywaniu innych połączeń w polach krosowych. Stelaże oraz elementy metalowe tras kablowych muszą być uziemione. Wszystkie kable powinny być zakończone na panelach rozdzielczych z zapasem min. 15m dla kabli światłowodowych (stelaż zapasu kabla zainstalowany w bezpośrednim sąsiedztwie szafy) i min. 2 m dla pozostałych kabli, prawidłowo i estetycznie zwiniętych wewnątrz szafy. Na każde 2U wysokości stelaża przewidzianego na urządzenia pasywne powinien przypadać panel z prowadnicami kabla 1U (panel metalowy, kolor szary bądź czarny, 4-5 uchwytów do kabla). m. Okablowanie telefoniczne pomiędzy Przełącznicą Telefoniczną (wyposażoną w listwy rozłączne LSA+) i szafami dystrybucyjnymi musi być prowadzone kablem wieloparowym 50par kat.3 w powłoce LSZH i

15 15 zakończonym w szafach na panelach telefonicznych 50port RJ45 PCB, 1U z możliwością rozszycia 2par na porcie. Szczegóły do uzgodnienia z przedstawicielem Wydziału Obsługi Urzędu UMW. n. W przypadku rozbudowy, modernizacji lub naprawy istniejącego w budynku systemu okablowania strukturalnego należy dostarczyć komponenty zgodne (kategoria, producent) z wcześniej zainstalowanym systemem. 2.3 Pomiary Urządzenia pomiarowe stosowane do testowania sieci teleinformatycznej muszą być zaakceptowane przez producenta systemu okablowania strukturalnego a wyniki pomiarów przeprowadzonych przy ich pomocy stanowią podstawę do udzielenia certyfikatu gwarancyjnego. Wyniki testów muszą zostać przekazane w formie papierowej oraz elektronicznej wraz z programem do obsługi danych. Testy końcowe muszą być wykonane po ukończeniu realizacji. Wszystkie błędy i uszkodzenia muszą być zdiagnozowane, naprawione i ponownie przetestowane z powodzeniem. Urządzenie pomiarowe musi posiadać aktualne świadectwo kalibracji (należy okazać kopię świadectwa kalibracji, w przypadku dostarczenia dokumentów obcojęzycznych należy dostarczyć tłumaczenia wykonane przez tłumacza przysięgłego). a. Kable miedziane - pomiary muszą być przeprowadzone miernikiem o dokładności pomiarów co najmniej Level IV (wg IEC /Ed. 3) z odpowiednimi adapterami umożliwiającymi pomiar łącza stałego Permanent Link. Wykonawstwo pomiarów powinno być zgodne z normą PN-EN 50346:2004/A1+A2:2009. Wymagane parametry: Mapa połączeń (Wire Map), Długość (Length), Tłumienie (Attenuation), Opóźnienie propagacji Propagation delay), Delay Skew, NEXT, PSNEXT, FEXT, PSFEXT, ACR, PSACR, ELFEXT,PSELFEXT, Insertion Loss, Return Loss. b. Kable światłowodowe pomiary powinny być wykonane zgodnie z normą PN-EN :2009/A1:2010 oraz wymaganiami opisanymi w dokumencie Pomiary kabli światłowodowych. Urządzenie pomiarowe musi posiadać aktualne świadectwo kalibracji (należy okazać kopię świadectwa kalibracji, w przypadku dostarczenia dokumentów obcojęzycznych należy dostarczyć tłumaczenia wykonane przez tłumacza przysięgłego). 2.4 Dokumentacja powykonawcza Dokumentacja powykonawcza musi zawierać w szczególności: 1. raporty z pomiarów dynamicznych okablowania; 2. rzeczywiste trasy prowadzenia kabli transmisyjnych na podkładach mapowych (rzutach budynków) w skali nie mniejszej niż 1:100; 3. oznaczenia poszczególnych szaf, gniazd, kabli i portów w panelach krosowych; 4. lokalizację przebić przez ściany i podłogi. 5. listę materiałów (nr katalogowy producenta, opis produktu, ilość), jak również wszelkie karty katalogowe, instrukcje montażu i eksploatacji oraz certyfikaty wystawione przez akredytowane niezależne laboratoria testowe i inne dokumenty pozwalające ocenić zgodność proponowanego rozwiązania z wymaganiami niniejszego dokumentu. 6. certyfikat gwarancyjny producenta okablowania. Raporty pomiarowe wszystkich torów transmisyjnych należy zawrzeć w dokumentacji powykonawczej i przekazać przy odbiorze. Drugą kopię pomiarów (dokumentacji powykonawczej) należy przekazać producentowi okablowania w celu udzielenia bezpłatnej gwarancji. 2.5 System oznaczeń W okablowaniu musi zostać zastosowany jednolity system opisu gniazd logicznych, paneli krosowych oraz kabli tworzących połączenie logiczne według przykładu: a. Opisy punktów abonenckich X/Y/1 X/Y/2 X/Y/3 Gdzie: X - oznacza numer pomieszczenia Y - oznacza numer przyłącza w pomieszczeniu oznacza numer gniazda w przyłączu licząc od lewej strony Przykład: 324/3/2 gniazdo nr 2, przyłącze nr 3, pomieszczenie nr 324

16 16 Każde trzecie gniazdo przyłącza (X/Y/Z) wydzielone zostanie umownie jako przyłącze telefoniczne i wyprowadzone zostanie w szafie krosowej na oddzielny panel rozdzielczy. Gniazdo komputerowe Gniazdo telefoniczne Gniazdo elektryczne Punkt dystrybucyjny Etykieta samoprzylepna: Etykieta samoprzylepna: Etykieta samoprzylepna: białe tło, czarne napisy białe tło, czarne napisy żółte tło, czarne napisy Punkt abonencki Etykieta samoprzylepna: Etykieta samoprzylepna: Etykieta samoprzylepna: białe tło, czarne napisy białe tło, czarne napisy białe tło, czarne napisy Tab.9: Kolory etykiet samoprzylepnych. b. Opisy przełącznic światłowodowych należy wykonać według wymagań opisanych w dokumencie System oznaczeń przełącznic światłowodowych. c. Opisy rozdzielnic elektrycznych RGKXY KRKXY Gdzie: X-oznacza nr kondygnacji Y- oznacza nr rozdzielnicy na kondygnacji Przykład: KRK/32 Rozdzielnica nr 2, kondygnacja nr 4 Na zabezpieczeniu należy umieścić nr obwodu. Opis należy uzupełnić schematem naklejonym na wewnętrznej stronie drzwi rozdzielnicy kondygnacyjnej. KRK/XY/ZZ Gdzie: X-oznacza nr kondygnacji Y- oznacza nr rozdzielnicy na kondygnacji ZZ- oznacza nr obwodu (dwucyfrowo) Przykład: KRK/32/08 Rozdzielnica nr 2, kondygnacja nr 3,obwód nr Uwagi końcowe Wszystkie materiały wprowadzone do robót winny być nowe, nieużywane, najnowszych aktualnych wzorów, winny również uwzględniać wszystkie nowoczesne rozwiązania techniczne. Wymagania techniczne budowy sieci WLAN 1. Cel opracowania Celem opracowania jest określenie jednolitego sposobu budowysieci WLAN, stanowiącego wytyczne i zalecenia dla prac projektowych, wykonawczych i utrzymaniowych. 2. Słownik pojęć RAP - to punkty dostępowe z połączeniem przewodowym do sieci MAP - to punkty dostępowe z połączeniem bezprzewodowym do sieci 3. Punkt dostępowy - budynek (RAP, MAP) 3.1. Sposób instalacji okablowania Zaleca się wykorzystanie w pierwszej kolejności istniejącej infrastruktury okablowanie strukturalnego. Każdorazowo szczegóły wykonania uzgodnić z administratorem budynku oraz pracownikiem CUI Okablowanie należy prowadzić w rurze giętkiej nierozprzestrzeniającej płomienia wykonanej z tworzywa bezhalogenowego typu peszel po istniejących drogach kablowych, oznaczonej opaskami z tabliczką opisową UM WROC co 2m oraz przy przejściach przez stropu, ściany itp. W przypadku braku dróg kablowych należy zbudować okablowanie w oparciu o koryta elektroinstalacyjne (rozwiązanie preferowane) lub rury elektroinstalacyjne (rozwiązanie dopuszczalne) o odpowiedniej średnicy. Niedopuszczalne jest prowadzenie przewodów z wykorzystaniem uchwytów typu flop lub kleju montażowego, Przejścia poprzez stropy należy wykonać wiertłem o odpowiedniej średnicy z zabezpieczeniem wykonanego otworu poprzez umieszczenie krótkiego odcinka rury w jego wnętrzu. Po wykonaniu przejścia należy dokonać wypełnienia ubytków w stropie powstałych na skutek przewiertu bądź przekucia. W przypadku

17 17 zapór ogniowych należy zabezpieczyć otwór oraz elementy drogi kablowej odpowiednią powłoką ognioodporną wraz z przywieszkąidentyfikacyjną (firma wykonującą, data wykonania, typ masy uszczelniającej, identyfikator przejścia). Niedopuszczalne jest prowadzenie kabli przez niezabezpieczony otwór. Niedopuszczalne jest zastosowanie (w celu zabezpieczenia powłoką ognioodporną zapory ogniowej) masy uszczelniającej innego typu niż wcześniej zastosowana (dotyczy przejść przez istniejące zapory ogniowe), Okablowanie instalowane na zewnątrz budynku (po elewacji) należy zbudować w oparciu o rury osłonowe elektroinstalacyjne przeznaczone do stosowania w warunkach atmosferycznych (rura szara lub czarna) o odpowiedniej średnicy. Mocowanie do ściany budynku wykonać za pomocą uchwytów typu Omega (mocowanych za pomocą odpowiednich kołków rozporowych). Uchwyty należy rozmieścić równomiernie w odstępie około 50 cm. W przypadku konieczności wykonania zmiany kierunku rurarzu zaleca się zastosowanie sztywnych kolan łączeniowych odpowiednich do danego typu rury; w przypadku konieczności połączenia rurarzu na odcinku prostym należy zastosować złączkę prostą sztywną (nie należy stosować złączek elastycznych ze względu na ich niską odporność na warunki atmosferyczne). Dopuszcza się możliwość montażu rur osłonowych z wykorzystaniem opasek metalowych np.: z tyłu rynny w celu zamaskowania rurarzu. Każdorazowo szczegóły wykonania uzgodnić z pracownikiem CUI, Okablowanie instalowane na zewnątrz budynku (dach) należy prowadzić w rurze giętkiej karbowanej wzmocnionej typu peszel szara lub czarna). Rurę należy prowadzić na wspornikach dystansowych z obciążnikiem betonowym, mocując za pomocą uchwytów zaczepowych Urządzenia dostępowe Urządzenia dostępowe wewnątrz budynków należy instalować na uchwytach dostarczonych przez producenta urządzenia (uchwyt do montażu ścienno-sufitowego). W przypadku sufitów podwieszanych urządzenie dostępowe powinno być zainstalowane (przy pomocy odpowiedniego uchwytu) w przestrzeni między-sufitowej, lub konstrukcji sufitu podwieszanego z antenami skierowanymi ku dołowi. Urządzenie dostępowe musi być zainstalowane w sposób gwarantujący stabilność oraz, o ile to możliwe odpowiednio oddalone od elementów silnie tłumiących sygnał (stalowe elementy konstrukcji, kolumny, filary itp.), Wymagania techniczne budowy i zakańczania kabli światłowodowych 1.1. Cel opracowania Celem opracowania jest określenie jednolitego sposobu budowyi zakańczania kabli światłowodowych w sieci telekomunikacyjnej MAN Wrocław, stanowiącego wytyczne i zalecenia dla prac projektowych, wykonawczych i utrzymaniowych. 2. Osprzęt światłowodowy do zakańczania włókien 2.1. Typy kabli Do budowy linii kablowych należy stosować niżej wymienione typy kabli: Z-XOTKtsd lub równoważny kabel liniowy zewnętrzny z powłoką polietylenową, Z-XXOTKtsdD lub równoważny kabel liniowy zewnętrzny z powłoka wewnętrzną zewnętrzną polietylenowa ze wzmocnieniem z włókien aramidowych między powłokami kabla. Kabel liniowy należy stosować do budowy na terenach gdzie mogą wystąpić zagrożenie naturalnego lub wtórnego przemieszczenia mas ziemnych, ZW-NOTKtsd lub równoważny kabel zewnętrzno wewnętrzny z powłoką bezhalogenową nierozprzestrzeniającą płomienia. Kabel należy stosować do budowy linii kablowych w budynkach, LTMC lub równoważny mikrokabel liniowy zewnętrzny o średnicy nie przekraczającej 6,5mm (max 96 włókien światłowodowych) Ilość włókien Wielkość kabla (ilość włókien światłowodowych) należy dobierać w następujący sposób: kable o ilości 72 włókna i więcej dla linii głównych; linia światłowodowa jest linią główną, gdy: zakończona jest obustronnie na przełącznicach światłowodowych, lub zakończona jest obustronnie w złączach światłowodowych odgałęźnych na jednej lub dwóch różnych liniach światłowodowych głównych, lub tworzy zamkniętą pętlę, kable o ilości do 48 włókien - dla linii odgałęźnych,

18 kable o ilości 24 włókna i więcej dla połączeń wewnątrz budynkowych pomiędzy szafami dystrybucyjnymi, Ilość włókien światłowodowych musi być każdorazowo uzgodniona z przedstawicielem CUI na etapie projektowania linii światłowodowej Włókna światłowodowe Przy doborze kabli światłowodowych należy przestrzegać niżej wymienionych warunków: stosować włókna światłowodowe jednomodowe z nie przesuniętą dyspersją o parametrach odpowiadających zaleceniom ITU-T G652 z przeznaczeniem dla transmisji przy znamionowej długości fali 1310nm i 1550nm. Są one na tyle uniwersalne, że można wykorzystać je także pod DWDM, stosować włókna światłowodowe jednomodowe o niezerowej dyspersji o parametrach odpowiadających zaleceniom ITU-T G655 do budowy linii kablowych budowanych z przeznaczeniem dla DWDM stosować włókna światłowodowe wielomodowe 50/125 minimum OM3 parametrach odpowiadających zaleceniom ITU-T G651 do budowy linii kablowych wewnątrz-budynkowych Mikrokable światłowodowe Przy doborze mikrokabli światłowodowych należy przestrzegać warunków opisanych w pkt. 2.2 i 2.3. Przy prowadzeniu mikrorur (bądź wiązki mikrorur) w rurociągach MSRK/MTKK należy przestrzegać zasady łączenia mikrorur w odpowiednich puszkach do osłony połaczeń (np. typu PDC lub równoważne). W przypadku wyprowadzania mikrorury z rurociągu w celu wykonania złącza i/lub zapasu należy stosować odpowiednie trójniki uszczelniające z jednej strony rurociąg a z drugiej strony wyprowadzaną mikrorurę (np. typu PDC lub równoważne). Wewnątrz budynków należy stosować mikrorury (bądź wiązki mikrorur) nierozprzestrzeniające płomienia wykonane z tworzywa bezhalogenowego (np. typu ACEMICRO FP, ACENET FP lub równoważne). Do łączenia tub należy stosować złączki gazoszczelne. Do zakończenia tub, w które nie zostały wprowadzone wiązki włókien lub mikrokable należy stosować końcówki zabezpieczające. Do zakończenia tub, w które zostały wprowadzone mikrokable należy stosować uszczelnienie mikrorurek z mikrokablem (np. typu SP-UM lub równoważne) Złącza optyczne Do budowy sieci MAN Wrocław należy przyjąć następujące standardy złączy światłowodowych: w przełącznicach światłowodowych dla zakończeń kabli jednomodowych stosować złącza światłowodowe typu E 2000 APC, straty wtrąceniowe: 0,15dB, straty odbiciowe: 70dB, trwałość: ponad 1000 cykli, w przełącznicach światłowodowych dla zakończeń kabli wielomodowych stosować złącza światłowodowe typu SC PC, straty wtrąceniowe: 0,15dB, straty odbiciowe: 50dB, Złącza optyczne powinny mieć aktualne świadectwo homologacji oraz spełniać wymagania transmisyjne dla złączy podane w dokumencie Pomiary kabli światłowodowych Pigtaile Do zakończeń włókien kabli światłowodowych w przełącznicach optycznych stosować pigtaile światłowodowe wykonane na kablu o średnicy 0,9mm ścisła tuba, z włókien typu SM lub MM zakończone złączami optycznymi typu E 2000 APC lub SC (zgodnie z wymaganiami opisanymi w pkt. 2.4) Patchcordy Do połączeń pól przełącznic optycznych stosować patchcordy światłowodowe dupleksowe wykonane na kablu 2x2,0mm luźna tuba z włókien typu SM lub MM zakończone złączami optycznymi typu E 2000 APC lub SC (zgodnie z wymaganiami opisanymi w pkt. 2.4). Końcówki kabli przy złączkach muszą być oznaczone wyróżnikami: odpowiednio czerwonym i czarnym. Włókno oznaczone kolorem czerwonym należy połączyć z niższym numerem modułu na przełącznicy, włókno oznaczone kolorem czarnym połączyć z wyższym numerem modułu na przełącznicy Multipatchcordy Do połączeń pomiędzy szafami (w ramach jednego pomieszczenia lub pomieszczeń sąsiadujących) dopuszcza się możliwość stosowania multipatchcordów zakończonych złączami optycznymi typu E2000 APC lub SC (zgodnie z wymaganiami opisanymi w pkt. 2.4) o następujących cechach: Rodzaj kabla: BREAKOUT (kabel stacyjny), Ilość włókien: 4 48,

19 19 Typ włókien: SM lub MM, Długość wyprowadzeń: od 0,5m, możliwość wykonania kaskady złączy, Każde włókno musi być po obu stronach trwale oznaczone numerem kolejnym w multipatchcordzie Przełącznice Przełącznice zastosowane do budowy sieci MAN Wrocław w zależności od ich lokalizacji powinny umożliwiać zakończenie różnego rodzaju linii optotelekomunikacyjnych Główne węzły - należy stosować przełącznice o konstrukcji modułowej. Każda sekcja powinna składać się z następujących (jednorodnych) elementów: a) Modułowej przełącznicy światłowodowej o pojemności 144 pól (np. typu PS-19/144/3U) o następujących cechach: Montaż w typowych stojakach 19, Pojemność: 12 modułów; moduły o następujących cechach: 12 pól komutacyjnych, standard złączy E2000 APC lub SC, wyposażony w kasetę i zasobnik zapasu pigtaili (np. typu MPS-19/12/W), wysokość 3U, głębokość max 220 mm, stosowanie szyn do prowadzenia modułów, możliwość stosowania płytek zaślepiających dla niewykorzystanych modułów, ilość wejść kabla liniowego: 12. b) Szuflady zapasów tub (np. typu SZ-19L) o następujących cechach: montaż w typowych stojakach 19, liczba luźnych tub doprowadzonych i wyprowadzonych: 12, długość zapasu: 2,5+-0,5m/tubę, wysokość 1U, głębokość max 210 mm, w pełni wysuwalna obudowa na prowadnicach, co najmniej 5 organizerów oczkowych (o min φ25mm) rozłożonych w równych odstępach na przedniej ścianie szuflady. c) Szuflady zapasów patchcordów (np. typu SZ-19) o następujących cechach: montaż w typowych stojakach 19, pojemność: do 60m kabla stacyjnego 2,5mm, wysokość 1U, głębokość max 270 mm, w pełni wysuwalna obudowa na prowadnicach. UWAGA! W przypadku przełącznic już istniejących wyposażenie dodatkowe (m.in. moduły) należy dobrać w taki sposób, aby wszystkie elementy były jednorodne Węzły dostępowe - należy stosować: a) przełącznice panelowe (np. typu PS-19) o następujących cechach: montaż w typowych stojakach 19, liczba włókien do zakończenia: 12-24, ilość kaset: 1, standard złączy: E2000 APC lub SC, wysokość 1U, głębokość max 210 mm, w pełni wysuwalna obudowa na prowadnicach, możliwość wprowadzania kabli liniowych z tyłu. b) przełącznice naścienne (w przypadku braku możliwości montażu w szafie teleinformatycznej) o klasie ochrony IP51 (np. typu PS-5) o następujących cechach: swobodny dostęp do kasety spawów i listwy komutacyjnej, liczba włókien do zakończenia: 12-24, ilość kaset: 1, standard złączy: E2000 APC lub SC, podstawa i pokrywa wykonana z blachy stalowej malowanej proszkowo,

20 20 możliwość dodatkowego zabezpieczenia strefy komutacyjnej. 3. Zalecenia instalacyjne 3.1. Wprowadzanie kabli światłowodowych do budynków Kanalizacja kablowa wprowadzana do budynków powinna być uszczelniana wg następujących zasad: rury kanalizacji 110 mm z kablami prowadzonymi bezpośrednio w rurze uszczelki Jackmoon (typu Simplex, Triplex lub Quadriplex) lub równoważne, rury HDPE 40 mm z kablami światłowodowymi uszczelki Jackmoon (typu Simplex) lub równoważne, rury HDPE z mikrorurą bądź wiązką mikrorur uszczelki Jackmoon lub równoważne, uszczelki końców nieużywanych mikrorur, uszczelki mikrorur z kablem; Jeśli do budynków nie jest doprowadzona kanalizacja kablowa 110 mm, to kable światłowodowe powinny być wprowadzane do budynków przez wbudowane w ściany budynków przepusty z rur stalowych. Wloty przepustów powinny być dokładnie uszczelnione Ostatni (pierwszy) odcinek instalacyjny Wprowadzenie kabli światłowodowych do budynków może być wykonane jako: wprowadzenie kablem liniowym w powłoce niepalnej - ostatni (pierwszy) odcinek instalacyjny powinien być wykonany z kabla o powłoce nie rozprzestrzeniającej ognia, bezhalogenowej, wprowadzenie kablem liniowym w powłoce palnej polietylenowej odcinek instalacyjny (wewnątrz budynku) powinien być zabezpieczony przed bezpośrednim dostępem płomieni i rozprzestrzenianiem ognia poprzez umieszczenie go w rurach osłonowych z materiałów nie rozprzestrzeniających ognia, bezhalogenowych. Końce rur powinny być odpowiednio uszczelnione materiałem niepalnym Kable światłowodowe wewnątrz budynków Kable światłowodowe wewnątrz budynków należy prowadzić: na drabinkach kablowych lub na odpowiednio przygotowanych konstrukcjach wsporczych mocowanych do ścian, stropów itp., w kanałach/korytach kablowych pod poziomem podłogi, w kanałach/korytach kablowych ściennych poziomych i pionowych, w rurach osłonowych (odpowiedniej średnicy) ułożonych pod poziomem podłogi, pod lub na tynku w ciągach poziomych i pionowych, Przy instalowaniu kabli światłowodowych wewnątrz budynków należy ściśle przestrzegać zaleceń producenta co do geometrii prowadzenia kabli. Przejścia poprzez stropy należy wykonać wiertłem o odpowiedniej średnicy z zabezpieczeniem wykonanego otworu poprzez umieszczenie krótkiego odcinka rury w jego wnętrzu. Po wykonaniu przejścia należy dokonać wypełnienia ubytków w stropie powstałych na skutek przewiertu bądź przekucia. W przypadku zapór ogniowych należy zabezpieczyć otwór oraz elementy drogi kablowej odpowiednią powłoką ognioodporną wraz z przywieszką identyfikacyjną (firma wykonującą, data wykonania, typ masy uszczelniającej, identyfikator przejścia). Niedopuszczalne jest prowadzenie kabli przez niezabezpieczony otwór. Niedopuszczalne jest zastosowanie (w celu zabezpieczenia powłoką ognioodporną zapory ogniowej) masy uszczelniającej innego typu niż wcześniej zastosowana (dotyczy przejść przez istniejące zapory ogniowe) Znakowanie kabli światłowodowych Kable światłowodowe instalowane w budynkach powinny być znakowane zgodnie z dokumentem System oznaczeń elementów sieci kablowych Okablowanie szafy i przełącznic Okablowania w szafie i przełącznicy należy instalować zgodnie z poniższymi wytycznymi: Kabel światłowodowy wprowadzić do szafy przepustami od dołu lub od góry (w zależności od ułożenia kabli w pomieszczeniu),