Bibliograficzne bazy on-line. Beata Symbor konsultant ds. informacji naukowej

Transkrypt

1 Bibliograficzne bazy on-line Beata Symbor konsultant ds. informacji naukowej

2 Elementy składowe informacji bibliograficznej zapotrzebowanie na informację warsztat informacyjny i jego narzędzia zarządzanie informacją

3 Baza danych uporządkowany zbiór informacji (danych) z określonej dziedziny lub tematyki, zapisanych (na ogół) w pamięci komputera oprogramowanie i inne środki służące do przetwarzania danych (porządkowania, wyszukiwania, edycji, modyfikacji) Baza danych. W: Internetowa Encyklopedia PWN [online]. Gdańsk: Wp.pl, cop [dostęp: 2 kwietnia 2013]. Dostępny w World Wide Web:

4 Rodzaje baz danych Bibliograficzne (zawierające opis bibliograficzny dokumentów) Abstraktowe (zawierające streszczenia dokumentów) Pełnotekstowe (zawierające pełne teksty dokumentów)

5 Bibliograficzna baza danych Uporządkowany zbiór opisów bibliograficznych różnego typu dokumentów, wraz z oprogramowaniem, które umożliwia przeszukiwanie bazy, definiowanie kryteriów wyszukiwawczych, wydawanie komend, zapisywanie otrzymanych wyników i zarządzanie nimi. Bazy bibliograficzne. W: Biblioteka Główna Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego : samouczek [online]. Gdańsk, 2009 [dostęp: 2 kwietnia 2013]. Dostępny w World Wide Web:

6 Przyczyny powstania rozwój technologii informacyjnej i komunikacyjnej narastanie dokumentów, będących przedmiotem rejestracji i systematyzacji bibliograficznej pojawienie się na rynku wydawniczym nowych typów dokumentów wzrost tempa rozwoju nauki strukturalizacja wiedzy (potrzeba selekcji materiałów reprezentatywnych dla jakieś dziedziny, zagadnienia) doskonalenie języków informacyjnowyszukiwawczych

7 Cechy bibliografii tradycyjnych dostępne na miejscu w godzinach pracy biblioteki ograniczona liczba jednoczesnych użytkowników łatwe w obsłudze niezawodne ograniczone zasięgiem i zakresem przedstawione w formie tekstowej uporządkowane elektronicznych dostępne przez całą dobę nieograniczona liczba jednoczesnych użytkowników wyposażone w rozbudowane systemy wyszukiwawcze uzależnione od czynników zewnętrznych, np. Internetu, sprzętu nieograniczone zasięgiem i zakresem przedstawione w postaci interaktywnej, a nawet z elementami multimedialnymi rozproszone

8 Znaczenie elektronicznych spisów bibliograficznych ESB są: atrakcyjnym dopełnieniem/zastąpieniem form drukowanych, elastycznym źródłem informacji o dokumentach (pozwalają na bieżącą korektę danych, ich import i eksport) sprawnym narzędziem wyszukiwawczym informacji bibliograficznej, nieocenioną pomocą w budowaniu katalogów lokalnych, ułatwieniem w tworzeniu zestawień bibliograficznych, wsparciem samokształcenia, pracy dydaktycznej i naukowej.

9

10 Przewodnik Bibliograficzny Bibliografia Zawartości Czasopism Bibliografia Wydawnictw Ciągłych Polonica Zagraniczne

11 KSIĄŻKI POLSKIE (MARC 21, 1973-) Baza jest elektronicznym zapisem pozycji rejestrowanych w "Przewodniku Bibliograficznym". Obejmuje książki ze wszystkich dyscyplin wiedzy oraz literaturę piękną wydane po roku 1973.

12 BIBLIOGRAFIA POLSKA w opracowaniu - retrospektywna bibliografia narodowa jako kontynuacja chronologiczna Bibliografii polskiej XIX w. Estreicherów

13 ARTYKUŁY Z CZASOPISM POLSKICH ( ) ARTYKUŁY Z CZASOPISM POLSKICH (2005-) Bazy są elektronicznym zapisem pozycji zawartych w Bibliografii Zawartości Czasopism.

14 ARTYKUŁY Z GAZET I TYGODNIKÓW POLSKICH ( ) Baza zawiera opisy bibliograficzne (w formacie MARC-BN) artykułów wybranych z następujących czasopism: Apokryf, Gazeta Bankowa, Gazeta Polska, Gazeta Wyborcza, Głos: tygodnik katolicko-narodowy, Głos Nauczycielski, Literacki Głos Nauczycielski, Myśl Polska, Najwyższy Czas, Niedziela, Nowa Myśl Polska, Nowe Państwo (2001), Nowe Życie Gospodarcze, Polityka, Prawo i Życie (lata ), Przegląd, Przegląd Techniczny, Przegląd Tygodniowy, Rzeczpospolita, Tygodnik Powszechny, Tygodnik Solidarność, Wiadomości Kulturalne, Wprost, Życie Gospodarcze.

15 BIBLIOGRAFIA WYDAWNICTW CIĄGŁYCH BWC (MARC BN) BWC (MARC BN) BWC (MARC BN) BWC (MARC BN) BWC 2000 (MARC 21) BWC (MARC 21) BWC 2006(MARC 21)

16 CZASOPISMA POLSKIE PODZIEMNE Baza zawiera opisów bibliograficznych czasopism polskich wydawanych w Polsce poza cenzurą, w latach

17 Baza CZASOPISMA POLSKIE zawiera opisy bibliograficzne wydawnictw ciągłych opublikowanych do tej pory we wkładce do Przewodnika Bibliograficznego pt. "Bibliografia Wydawnictw Ciągłych Nowych, Zawieszonych i Zmieniających Tytuł" - z lat i od 2001 r.

18 POLONICA ZAGRANICZNE - baza zawiera opisy bibliograficzne książek uznanych za polonica i wydanych poza granicami Polski (od 1993 r.). Baza jest aktualizowana na bieżąco. Rocznie przybywa ok opisów. Pełna zawartość bazy publikowana jest także w rocznikach pt. POLONICA ZAGRANICZNE. BIBLIOGRAFIA.

19 PRZEKŁADY LITERATURY POLSKIEJ od roku w bazie zgromadzono ponad opisów bibliograficznych książek z literatury polskiej, które zostały przełożone na język obcy i wydane w latach Łącznie zarejestrowano przekłady na 79 języków, wydane w 72. krajach. Pozycje z lat oraz opublikowano w osobnych bibliografiach LITERATURA POLSKA W PRZEKŁADACH.

20 DZIEŁA JANA PAWŁA II : bibliografia publikacji piśmienniczych wydanych poza Polską. Baza stanowi elektroniczną, na bieżąco poprawianą i uzupełnianą wersję książkową z 2005 r. Zawiera ponad opisów dzieł opublikowanych w 89. krajach w 57. językach (w tym w transliteracji), zarówno dokumentów papieskich, jak i filozoficznych, literackich i innych.

21 Bibliografia Dokumentów Elektronicznych Bibliografia Dokumentów Dźwiękowych Bibliografia Dokumentów Kartograficznych Bibliografie bibliologiczne

22 Bibliografia Dokumentów Elektronicznych zawiera zarówno opisy bibliograficzne dokumentów elektronicznych od 2001 r. o charakterze wydawnictwa zwartego, jak i wydawnictwa ciągłego, opublikowanych w Polsce.

23 Bibliografia Dokumentów Dźwiękowych Baza zawiera opisy bibliograficzne dokumentów dźwiękowych opublikowanych w Polsce w latach Opisy bibliograficzne sporządzono z autopsji, w trzecim stopniu szczegółowości.

24 Bibliografia Dokumentów Kartograficznych BDK rejestruje od 2002 roku wszystkie typy dokumentów kartograficznych (mapy, atlasy, globusy) na podstawie egzemplarzy obowiązkowych dostarczanych przez wydawców do Biblioteki Narodowej.

25 historii, literatury, edukacji.

26 Wersja elektroniczna BIBLIOGRAFII HISTORII POLSKIEJ, opracowana we współpracy z Instytutem Pamięci Narodowej, zawiera te same dane, co kolejne roczniki wydawane w formie książkowej przez Instytut Historii PAN. Aktualnie wersja elektroniczna pozwala na wyszukiwanie danych w rocznikach Baza jest uzupełniana na bieżąco.

27

28 Baza PBL to: tysiące informacji o pisarzach, literaturze polskiej i obcej, teorii literatury, tematach i motywach literackich, nauczaniu literatury, teatrze, filmie, życiu literackim i teatralnym, polskich aktorach i reżyserach. tysiące informacji o książkach, artykułach, recenzjach, wywiadach, spektaklach, audycjach telewizyjnych i radiowych, aktualnie opracowywany jest materiał za lata

29

30 Baza danych opracowana przez Oddział Informacji Naukowej Biblioteki Głównej Uniwersytetu Opolskiego. Zawiera opisy bibliograficzne książek, artykułów, przepisów prawnych m. in. z zakresu: pedagogiki opiekuńczo - wychowawczej wychowania przedszkolnego edukacji wczesnoszkolnej psychologii wychowawczej psychologii społecznej resocjalizacji itp. Zbiór obejmuje literaturę polską od 1990 roku (aktualizacja bieżąca).

31

32 Jest największą w Polsce bazą bibliograficzną artykułów z czasopism z dziedziny edukacji. Baza zawiera opisy bibliograficzne z większości tytułów czasopism pedagogicznych, metodycznych i psychologicznych o zasięgu ogólnokrajowym, selekcyjnie dobranych tytułów periodyków socjologicznych, społecznych, kulturalnych, filozoficznych, tytułów z zakresu informacji naukowej i bibliotekarstwa oraz innych dziedzin nauki i wiedzy. Jest systematycznie powiększana o artykuły z wydawnictw ciągłych wyższych uczelni, w szczególności uniwersytetów, akademii i wyższych szkół pedagogicznych.

33 Baza EDUKACJA tworzona jest przez: Dolnośląską Bibliotekę Pedagogiczną we Wrocławiu filie Dolnośląskiej Biblioteki Pedagogicznej we Wrocławiu biblioteki pedagogiczne z Dolnego Śląska będące w strukturach powiatowych ośrodków doradztwa. Obecnie liczy ponad 157 tys. rekordów, zawiera opisy bibliograficzne z ok. 360 tytułów czasopism.

34 Inne bibliografie dziedzinowe

35 Powszechnie wykorzystywane wyszukiwarki nie docierają do wszystkich zasobów umieszczonych w sieci. Do wyszukiwania naukowych i fachowych źródeł informacji warto korzystać ze specjalistycznych wyszukiwarek, opracowanych do przeszukiwania i udostępniania zasobów tzw. głębokiej sieci. Stosowanie specjalistycznych przeglądarek do poszukiwań potrzebnej literatury pozwala na uzyskiwanie w krótszym czasie, bez szumu informacyjnego, potrzebnych wydawnictw, opracowań, raportów, patentów itd.

36 BIBLIOGRAFIA wykazuje jakie dokumenty z interesującej nas dziedziny ukazały się nakładem rejestruje dokumenty bez względu na miejsce ich przechowywania podaje w opisie cechy wspólne, dotyczące wszystkich egzemplarzy nakładu KATALOG wykazuje egzemplarze dokumentów znajdujące się w danej bibliotece lub księgarni opis katalogowy ujmuje indywidualne cechy katalogowanego egzemplarza wskazuje, gdzie dany egzemplarz można znaleźć

37

38 KARO - Katalog Rozproszony Bibliotek Polskich daje możliwość sprawdzenie równocześnie kilkadziesiąt katalogów bibliotecznych wyszukiwarka, umożliwiająca dostęp do katalogów polskich bibliotek stanowi uzupełnienie polskiego centralnego katalogu NUKAT

39 THE EUROPEAN LIBRARY The EUROPEAN LIBRARY - otwarta w 2005 roku, nie posiada własnych zasobów, jest jedynie portalem, megawyszukiwarką umożliwiającą użytkownikom przeszukiwanie serwerów bibliotek europejskich. Daje możliwość równoczesnego wyszukiwania w katalogach wielu bibliotek narodowych. Biblioteka Europejska obejmuje 48 europejskich bibliotek narodowych, a prowadzi ją Biblioteka Królewska w Holandii.

40 WorldCat katalog rozproszony łączący zbiory 71 tys. bibliotek ze 112. krajów, które są uczestnikami serwisu Online Computer Library Center. Katalog jest tworzony i prowadzony przez biblioteki, których zbiory są w nim ujęte. Zawiera ponad 150 milionów rekordów bibliograficznych w ponad 470. językach. Jest to największa na świecie bibliograficzna baza danych.

41 Literatura 1. Bibliografia: metodyka i organizacja. Pod red. Z. Żmigrodzkiego. Warszawa: Wydaw. SBP, ISBN X. 2. Bibliografia: teoria, praktyka, dydaktyka. Pod red. J. Woźniak-Kasperek i M. Ochmańskiego. Warszawa: Wydaw. SBP, ISBN Bibliograficzne bazy danych: kierunki rozwoju i możliwości współpracy. Bydgoszcz, maja W: EBIB [online]. Materiały konferencyjne nr 19. [Warszawa]: SBP, 2009) [dostęp : 21 listopada 2010]. Dostępny w World Wide Web: