SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI ZADANIA W RAMACH KONKURSU NASZE JEZIORO NASZA SPRAWA

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI ZADANIA W RAMACH KONKURSU NASZE JEZIORO NASZA SPRAWA pt. - Jezioro Mergiel Duży -źródłem Eko-ryb wg umowy dotacji nr WFOŚ/D/738/240/2014. Koszt kwalifikowany : 1700 zł Zadanie konkursu Nasze jezioro nasza sprawa pt. Mergiel Duży źródłem Eko-ryb, realizowane było przez Zespół Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego im. Józefa Wybickiego w Bolesławowie, gmina Skarszewy, w terminie od września 2014 roku do końca czerwca 2015 roku. Sprawozdanie z wykonanego zadania jest częścią rozliczenia zadania wg formularza rozliczenia. Zadania w w/w konkursie dotyczyły następujących obszarów działań : 1. Monitoring jakości wody i badanie parametrów fizyko-chemicznych jeziora Mergiel Duży dalsze badanie parametrów wody (temperatura, ph, zawartość tlenu) 2. Sprzątanie brzegów jeziora. 3. Inwentaryzacja przyrodnicza jeziora, 3.1. Biologiczne wskaźniki jakości wód 3.2. Monitoring antropopresji. 4. Wykorzystanie narzędzi pułapkowych do selektywnego połowu ryb. 5. Przygotowanie i przeprowadzenie działań dla społeczności lokalnych RAPORT Z W/W ZADAŃ : 1. Monitoring jakości wody i badanie parametrów fizyko-chemicznych jeziora Mergiel Duży. W celu sprawdzenia parametrów fizyczno-chemicznych wód jeziora Mergiel Duży został zbadany: zakres zmian temperatur na różnych głębokościach i szerokość warstw limionowych (epilimnion, metalimion, hypolimion) w różnych miejscach jeziora i porach roku: latojesień, badanie zawartości tlenu i odczynu ph przeprowadzone równolegle w czasie i miejscu z badaniem temperatury jeziora. Badanie temperatury wody, zawartości tlenu i wartości ph na poszczególnych głębokościach i w różnych miejscach i porach roku wykonali uczniowie Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia praktycznego w Bolesławowie pod opieką opiekuna jeziora absolwenta Wydziału Ochrony Wód i Rybactwa Śródlądowego na AR-T w Olsztynie z zachowaniem zasad bezpieczeństwa nad wodą. Do przeprowadzenia badan niezbędny był zakupiony sprzęt z dotacji WFOŚiGW w Gdańsku : pakiet narzędzi i odczynników chemicznych do badań zawartości tlenu w wodzie. Wykorzystano zakupiony sprzęt i narzędzia ze środków z poprzedniej edycji konkursów ( odczynniki, teleskop, obuwie, łódź, silnik elektryczny i inne). Badania zostały przeprowadzone na tych samych stanowiskach (kąpielisko, na dopływie, odpływie, tarliskach i toni wodnej), na różnych, porównywalnych głębokościach patrz mapka.

2 Wyniki badań zawartości tlenu i temperatury oraz ph wody jeziora Mergiel Duży. Stanowisko 1 jesień( październik/listopad) 1 3 próby próby próba

3 Stanowisko 1- lato (czerwiec) 1 3 próby próby próba Stanowisko 2 - jesień( październik/listopad) 2 3 próby próby próba Stanowisko 2 - lato (czerwiec) 2 3 próby próby próba Stanowisko 3 - jesień( październik/listopad) 1 3 próby próby próba Stanowisko 3 lato -czerwiec 1 3 próby próby próba *dotyczy badań ph dna na bieżącej głębokości słupa wody (3 próba) Przygotowanie prób, dokonywanie pomiarów, obliczenia i analizy wyników wykonywali uczniowie ZSR CKP z Bolesławowa ( 3 klasy technikum oraz członkowie koła rybackiego) pod opieką opiekuna jeziora Piotra Pobłockiego. Razem wykonano 36 pomiarów. Średnie wyniki zestawiono w formie wykresów, które uzupełniają dane zależności temperatury i tlenu od głębokości w pozostałych porach roku. Wyniki wskazują na charakterystyczne dla jezior wymieszanie się warstw wód jeziora(cyrkulacja jesienna) oraz na uwarstwienie letnie (stagnacja letnia). Wartości ph dna (zasadowe lub lekko kwaśne ) są zadawalające i rokują dobre warunki buforowe dla organizmów żywych. Wartości temperatur i tlenu są zadawalające i pozwalają na wprowadzenie założeń tj. zarybianie jeziora sieją, gdyż w jeziorze w całym cyklu rocznym panują bardzo dobre warunki bytowe dla coregonidów takich jak sieja.

4 głębokość [m] głębokość [m] Wykresy zależności temperatury i tlenu od głębokości - jesień tlen [mg/l]/temperatira [C] temperatura w zależności od głebokości tlen w zależności od głebokości Wykresy zależności temperatury i tlenu od głębokości - czerwiec tlen [mg/l]/temperatira [C] temperatura w zależności od głebokości tlen w zależności od głebokości Podsumowując - dobre warunki tlenowe, przy lekko-zasadowym ph w okresie badań jak i całorocznym (poprzednie edycje konkursu), gwarantują dobrą kondycję wszystkich organizmów żywych w biocenozie jeziora, a z punktu rybackiego klasyfikuje jezioro do leszczowo-szczupakowych z możliwością wprowadzenia materiału zarybieniowego siei, ryby o wysokich wymaganiach parametrów wody (duża zawartość tlenu w głębszych warstwach wody, stabilność temperaturowa, nie kwaśne ph wody). 2. Sprzątanie brzegów jeziora. Coroczne sprzątanie brzegów jeziora jest kontynuacją naszych zadań ekologicznych choć mając nadzieję, że proces ten będzie się poprawiał na rzecz środowiska, to tegoroczna akcja przyniosła nam niemiłą niespodziankę, ponieważ ilość śmieci wokół brzegów jeziora i na drogach dojazdowych była przerażająco duża 17 worków 120-litrowych. Młodzież Zespołu

5 Szkół CKP w Bolesławowie wraz z opiekunami (wychowawcami) pozbierała śmieci i umożliwiła ich wywiezienie na wysypisko. W wybieraniu śmieci z jeziora pomocne były, rękawiczki i worki oraz zakupione grabie z poprzednich edycji z dotacji WFOŚiGW w Gdańsku. Zadanie to wykonali 2 klasy uczniów (55 osób) w 4 cyklach. Dowóz i powrót uczniów wraz z opiekunami oraz wywóz śmieci zabezpieczyła dyrekcja ZSR CKP w Bolesławowie, podstawiając nam bus Iveco. Paliwo do samochodu na wszystkie cele wynikające z realizacji projektu pochodziło również z dotacji WFOŚiGW w Gdańsku. 3. Inwentaryzacja przyrodnicza jeziora Biologiczne wskaźniki jakości wód. Uczniowie (4 osoby) wraz z opiekunem opływając i fotografując jezioro sporządzili mapę jeziora z zaznaczeniem na niej ilościową i jakościową powierzchnię roślinności brzegowej, wynurzonej i pływającej. Pozwoliło to nam określić ilość metrów kwadratowych trzcinowisk i łąk podwodnych stanowiących dla większości gatunków ryb jedyne miejsce tarła. Roślinność brzegowa wynurzona (sity, trzcina, tatarak) oraz pływająca i zanurzona (grążel żółty, grzybień biały, strzałka wodna) występują na 85,4 % długości linii brzegowej jeziora Mergiel Duży, co stanowi metra. Średnia szerokość roślinności wodnej wynosi 5 metrów, co daje 1,36 ha, tj % powierzchni jeziora. Czterokrotnie większą powierzchnię tj ha zajmuje tylko roślinność zanurzona, która ma mniejsze znaczenie jako tarlisko, gdyż znajduje się głębiej, gdzie wiosną jest jeszcze znacznie zimniejsza woda (badania jesień-wiosna wcześniejsze edycje konkursu). Wyniki wskazują na wystarczające możliwości tarlisk naturalnych dla występujących w jeziorze ryb ( leszcz, płoć, szczupak, lin, okoń ), szczególnie roślinność pływająca występująca na zachodnio-północnym brzegu jest bardzo sprzyjającym miejscem tarła lina, a duże siedliska roślinności zanurzonej będą dobrą bazą dla naturalnego tarła siei.

6 Mapka - występowanie obszarów roślinności nad brzegiem j. Mergiel Duży. 3. Inwentaryzacja przyrodnicza jeziora,

7 3.2. Monitoring antropopresji. W okresie trwania projektu tj. wrzesień-czerwiec dodatkowo monitorowano brzegi jeziora w celu ograniczenia kłusownictwa. Okres ochronny ustawowo trwa do 30 kwietnia każdego roku kalendarzowego ( gł. ochrona szczupaka) oraz pomiędzy 15 czerwca a 15 lipca ochrona połowu węgorza. Zadanie to wykonało kilka osób (społeczna straż rybacka wraz z opiekunem jeziora ( trzy osoby) jako ochrona mienia szkolnego. Wykonano 5 kursów Bolesławowo-Obozin. Nasza obecność na pewno przyczyniła się do ograniczenia kłusownictwa (ankiety i dane wędkarzy). Nie zauważono zrzutów ścieków ( poza śmieciami sprzątanymi przez młodzież),, wycinek trzcin, ogrodzeń dojść do wody, a prowizoryczne, niebezpieczne i nieprawne pomosty rozebrano ( 2 sztuki). Zauważono i usunięto kilka drewnianych drągów (kłusownicze narzędzia głuszenia szczupaków podczas tarła). 4. Wykorzystanie narzędzi pułapkowych do selektywnego połowu ryb. Nie otrzymaliśmy również dotacji na zakup żaków, mieroży, kozaków ale zastosowaliśmy pożyczone narzędzia pułapkowe (żaki, kozaki), które nie przyniosły zamierzonego celu. Kilka z narzędzi nam zaginęło (kłusownictwo) a w pozostałe nie były dość selektywnie łowne zdarzały się małe i duże sztuki ryb ( płocie, leszcze, okonie, szczupaki). Złowione ryby stanowiły dobry surowiec pod dania rybne serwowane na festynie, zjeździe absolwentów szkoły. 5. Przygotowanie i przeprowadzenie działań dla społeczności lokalnych Wszystkie nasze działania na rzecz poprawy stanu wód, które wykonaliśmy w ostatnich edycjach konkursu, przedstawiliśmy i upowszechniliśmy naszej społeczności lokalnej mieszkańcom wsi Obozin i Bolesławowo zainteresowanym gościom, absolwentom naszej szkoły. Uczniowie wraz z opiekunem przygotowali 10 plakatów-prezentacji przedstawiających nasze zadania do realizacji, przedsięwzięcia i wyniki oraz wnioski. Dodatkowo przy pomocy pracowników kuchni szkolnej przygotowano potrawy z ryb ( smażone, w occie, galarecie, zupa rybna). Zadbano o sztućce, naczynia i wystrój, a całość przeprowadzono w Centrum Kształcenia Praktycznego w Bolesławowie. Dyrekcja Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Bolesławowie zaprosiła gości: mieszkańców wsi, władze samorządowe (gminne, powiatowe) oraz społeczność szkolną z absolwentami. Festyn był częścią XI Zjazdu Absolwentów Szkoły Rolniczej w Bolesławowie, a uczestników było ok. 160 osób. Przygotowanie i przeprowadzenie festynu pod hasłem : eko-ryba-wiem co jem, miało na celu zwrócenie mieszkańcom, gościom uwagi na problem wzrostu sukcesji ekologicznej jeziora i możliwości jej hamowania. Uzmysłowiliśmy, że organizmy wodne też mają swoje potrzeby, a poprzez swe ograniczenia są skazane na naszą dolę i działanie.

8 Pokazaliśmy, że to głównie my mamy ogromny wpływ na to jak nasze wspólne jezioro jest i nadal będzie źródłem zdrowej i smacznej ryby, miejscem rekreacji i odpoczynku lub może stać się miejscem całkiem przeciwnym, do którego nie będziemy się przyznawać. Podsumowanie zadań wykonanych w ramach konkursu nasze jezioro-nasza sprawa. Wyżej opisane zadania udało się zrealizować głównie dzięki dofinansowaniu z WFOŚIGW w Gdańsku. Dużo pracy wykazali nasi uczniowie (kilkadziesiąt osób), wychowawcy klas, opiekunowie i pracownicy szkoły oraz społeczna straż rybacka. Na wszystkich dotowanych elementach (baner, prezentacje w antyramach ) zostało umieszczone logo WFOŚiGW w Gdańsku wg wzoru dotującego co przedstawiają zdjęcia. Wszyscy uczestnicy zadań konkursu zostali poinformowani o celach projektu i o otrzymanym dofinansowaniu ze środków WFOŚiGW w Gdańsku. Wszyscy uczestnicy konkursowych zadań wyrazili zgody na umieszczenie ich wizerunku w/w projekcie, a podpisy uczniów i nauczycieli znajdują się w kancelarii szkoły.zespół Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Bolesławowie umieścił na własnej stronie internetowej raport z przeprowadzonych działań oraz informacji o dofinansowaniu realizacji zadania w zakładce /konkursy. Bolesławowo czerwiec 2015r.