Konferencja podsumowująca PROGRAM KOMPLEKSOWEJ OCHRONY JEZIOR LOBELIOWYCH W POLSCE ETAP I. PODSTAWY, MODELOWE ROZWIĄZANIA

Transkrypt

1 Konferencja podsumowująca PROGRAM KOMPLEKSOWEJ OCHRONY JEZIOR LOBELIOWYCH W POLSCE ETAP I. PODSTAWY, MODELOWE ROZWIĄZANIA Gdańsk, r.

2 Projekt finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego w ramach Funduszu Małych Grantów dla Programu Operacyjnego PL02 Ochrona Różnorodności Biologicznej PROGRAM KOMPLEKSOWEJ OCHRONY JEZIOR LOBELIOWYCH W POLSCE ETAP I. PODSTAWY, MODELOWE ROZWIĄZANIA Ichtiofauna i gospodarka rybacka jezior lobeliowych Andrzej Kapusta Zakład Hydrobiologii Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie

3 Cel zadania: Uzupełnienie wiedzy o zasobach ichtiofauny oraz gospodarce rybackiej jezior lobeliowych

4 Teren badań

5

6

7 Metody badawcze: Kwerenda danych literaturowych, w tym dokumentacji dotyczącej planów zadań ochronnych obszarów Natura 2000, planów ochrony rezerwatów i operatów rybackich Badania ankietowe i wywiad środowiskowy Odłowy kontrolne ryb

8 Znormalizowane odłowy kontrolne ryb Specjalistyczne sieci typu nordyckiego Metodyka określa ilość i wersję sieci oraz miejsca połowów

9

10 Ichtiofauna jezior lobeliowych Bogactwo gatunkowe: 7 (2-17) gatunków Zagęszczenie ryb: jeziora lobeliowe < 50 kg/ha jeziora harmoniczne ok kg/ha Znaczny udział gatunków o wysokim statusie ochronnym Znaczne rozprzestrzenienie gatunków obcych

11 % jezior Projekt finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego Bogactwo gatunkowe <3 gatunków 3-5 gatunków 6-10 gatunków >10 gatunków

12 Bogactwo gatunkowe Wody śródlądowe Jeziora Jeziora lobeliowe Gatunki rodzime Gatunki obce

13 20 Bogactwo gatunkowe jeziora polski 4 0

14 kleń ciernik sumik karłowaty sum tołpyga amur biały krąp sieja słonecznica ukleja karaś srebrzysty wzdręga leszcz płoć okoń Frekwencja

15 karaś pospolity ukleja sielawa karaś srebrzysty karp wzdręga węgorz leszcz lin płoć szczupak okoń kiełb kleń peluga ciernik pstrąg tęczowy sumik karłowaty koza sum jaź tołpyga miętus amur biały różanka krąp sandacz sieja jazgarz słonecznica

16 Zagęszczenie ryb w jeziorach lobeliowych jest wielokrotnie niższe niż w jeziorach harmonicznych, wydajność rybacka najczęściej < 3 kg/ha Projekt finansowany ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego

17 Kategorie zagrożenia wg IUCN GO 23% CR 4% VU 15% NT 8% LC 50%

18

19

20 Gatunki rodzime Gatunki obce Wody śródlądowe Jeziora Jeziora lobeliowe 0% 20% 40% 60% 80% 100%

21 Gatunek Jeziora lobeliowe polski Jeziora lobeliowe projektowe Inwazyjny Inwazyjny w Polsce Karp Karaś srebrzysty Amur biały Tołpygi Pstrąg tęczowy Sumik karłowaty Peluga

22

23 Typ gospodarki rybackiej Rybacka Rybacko-wędkarska Wędkarska Brak Specjalna

24 Formy użytkowania użytkownicy LP 9% 3% PZW 18% rezerwat 6% dzierżawcy prywatni 40% Lasy Państwowe 6% własność prywatna 12% Gmina Bytów 6%

25

26

27

28

29

30

31

32 Zagrożenia jezior lobeliowych Nieodpowiednia gospodarka rybacka sprzyja wzrostowi trofii jezior Wprowadzenie nutrientów przez wędkarzy poprzez stosowanie nęcenia ryb (rybactwo amatorskie) Odłowy ryb narzędziami ciągnionymi tj. niewód, przywłoka (rybactwo profesjonalne) Intensywne zarybienia, szczególnie gatunkami żerującymi nad dnem

33 Rekomendacje: 1. Niezbędne jest uporządkowanie sposobu rybackiego użytkowania jezior lobeliowych 1. Jeziora lobeliowe z ograniczoną liczebnie i gatunkowo ichtiofauną powinny zostać wyłączone z gospodarki rybackiej 1. W pozostałych jeziorach lobeliowych gospodarka rybacka powinna być podporządkowana działaniom ochronnym i oparta na naturalnej produktywności

34 W prezentacji wykorzystano zdjęcia autorstwa: A. Kapusta, T. Czarkowski Dziękuję za uwagę