} Wykład 11 CHRZEST JEZUSA
|
|
- Dominik Kurowski
- 9 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wykład 11 CHRZEST JEZUSA A gdy Jezus został ochrzczony, natychmiast wyszedł z wody. A oto otworzyły się <nad Nim> niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego jak gołębica i przychodzącego nad Niego. A oto głos z nieba mówił: «Ten jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie» (Mt 3,16-17). Ks. Michał Bednarz Dlaczego Jezus przyjął chrzest z rąk swego poprzednika? Najpierw zwróćmy uwagę na to, iż nie chodzi w tym wypadku o chrzest w naszym rozumieniu, gdyż pochodzi on od Jezusa. Ludzie Wschodu, i nie tylko oni, uważali, że człowiek powinien się obmyć zanim przystąpi do Boga lub do miejsca świętego. Dlatego autorzy Starego Testamentu wspominają bardzo często o oczyszczeniach. Niektóre wspólnoty związane z religią Mojżeszową, np. członkowie zgromadzenia z Qumran nad Morzem Martwym, dokonywali w ciągu dnia wielokrotnych obmyć. Podobnie czynił Jan Chrzciciel. Polewał wodą przychodzących do niego a był to znak wewnętrznego ich oczyszczenia i dowód, że żałują za grzechy. Jezus był bez grzechu. Dlaczego więc poddał się temu rytowi, który symbolizuje wewnętrzne oczyszczenie? Jak dowodzą Ewangelie oraz literatura pierwotnego chrześcijaństwa, chrzest Chrystusa był trudny do zrozumienia dla pierwszych chrześcijan. Pytali: Jak bezgrzeszny Mistrz z Nazaretu mógł stanąć w jednym szeregu z grzesznikami? Odpowiedź na to pytanie znajdziemy w Ewangelii św. Mateusza. Ewangelista wspomina o rozmowie Jana Chrzciciela z Mistrzem z Nazaretu (Mt 3,14-15). Wyjaśnia ona, dlaczego bezgrzeszny i sprawiedliwy Jezus poddał się oczyszczeniu Jana. Z opowiadania wynika, że syn Zachariasza wiedział, kim jest Jezus z Nazaretu i dlatego nie chciał Mu udzielić chrztu. Stwierdził: To ja potrzebuję chrztu od Ciebie, a Ty przychodzisz do mnie? Wtedy Jezus mu odpowiedział: Ustąp teraz, bo tak godzi się nam wypełnić wszystko, co sprawiedliwe (Mt 3,14-15). Kluczem do zrozumienia tej rozmowy są niewątpliwie słowa: Wypełnić wszystko, co sprawiedliwe. Sprawiedliwości nie należy tutaj rozumieć w sensie moralnym, czyli, że nie chodzi o wypełnienie Bożych przykazań (Ps 119), ale o wolę Bożą, czyli o plan Boży względem ludzkości. O tym zaś planie mówiły księgi Starego Testamentu. Jezus i Jan Chrzciciel mieli więc razem wypełnić Boży plan, który, choć w tym momencie jeszcze ukryty, ujawni się jednak w pełni w odpowiednim czasie. Wyrażenie wszystko, co sprawiedliwe oznacza zatem: wypełnić to wszystko, co jest napisane w Prawie i u Proroków (por. Mt 5,17). Słowo sprawiedliwość ma związek przede wszystkim z misją Sługi Pańskiego cierpiącego za innych. Jezus nie miał potrzeby oczyszczenia, ale wziął na siebie grzechy ludzi jak cierpiący Sługa Pański (Iz 53,4-6) a to zaprowadzi Go aż do śmierci. Rozmowa Jezusa z Janem Chrzcicielem zmierzała więc do wykazania, że Mesjasz musi się identyfikować ze swoim ludem, czyli chodzi o wybór, który stanowi część tajemnicy kenozy, 1
2 czyli dobrowolnego uniżenia się Chrystusa (por. Flp 2,7). Całkowicie nastawiony na wolę Bożą i solidarnie związany z ludźmi, powinien wypełnić sprawiedliwość, czyli stać się podobnym do nas we wszystkim oprócz grzechu (Hbr 2,17). Jezus, mieszając się z tłumem wokół Jana Chrzciciela, solidaryzował się ludźmi i dokonał wyboru na całe ziemskie życie a akceptując symboliczny ryt swojego Poprzednika, upokorzył się i tym samym ogłosił się Mesjaszem grzeszników. Uczynił to, aby otrzymać dla nich przebaczenie i z tego powodu był to decydujący ryt w historii zbawienia (por. Łk 4,18; Dz 10,37-38). Potwierdza do jeszcze głos z nieba (Mt 3,17). Nadaje on sens misji, którą Jezus zaczynał właśnie realizować. Zgodnie z zapowiedzią Izajasza Sługa został wybrany przez Boga, aby uczyć narody i prowadzić je do zbawienia (Iz 42,1). Ten program zrealizuje Jezus a przyniesie Mu on także doświadczenia cierpienia (por. Iz 53). Zanim stanie się męczennikiem, będzie głosicielem prawdy i już wtedy będzie cierpiał. Celem niebieskiego objawienia nad Jordanem było pokazanie, że męka jest czymś zadekretowanym przez Boga i od tej chwili przeznaczeniem Jezusa stał się rzeczywiście krzyż. Przyjął rolę cierpiącego Sługi Pańskiego, który uniżył samego siebie i stał się posłuszny aż do śmierci i to śmierci krzyżowej (por. Flp 2,8). Złączył się z grzesznikami, których grzechy miał wziąć na siebie i dzięki temu uczynił już z chrztu akt zastępczej ofiary pojednawczej. Jeżeli o tym pamiętamy, nie dziwimy się, że chrzest Jezusa zajmuje niezwykle ważne miejsce w opisie Ewangelistów. Chodzi przecież o inaugurację Jego publicznej działalności. Jezus pojawił się niespodziewanie. Niełatwo jest określić, co wydarzyło się podczas chrztu Jezusa, gdyż opisy mają charakter programowy. Ewangeliści nie przedstawiają samego rytu chrztu, ale wspominają jedynie o tym, co się po nim wydarzyło, czyli koncentrują się na objawieniu i zaznaczają, że wizja otwartego nieba i Ducha zstępującego na Mistrza z Nazaretu była tylko Jego udziałem (Mk 1,10; Mt 3,16; por. także Łk 3,21-22). Trudno jednak rozstrzygnąć, czy chodzi o to, iż Jezus miał wizję wewnętrzną, czy też, że było to zjawisko zewnętrzne. Nie ulega wątpliwości, że od samego początku wspólnota chrześcijańska wyrażała przekonanie, iż Mistrz przeżył pewne doświadczenie. Opis chrztu jest wydarzeniem historycznym, gdyż od samego początku stwarzał ogromne trudności pierwotnej wspólnocie chrześcijańskiej. Starano się bowiem wyjaśnić, dlaczego Jezus go przyjął. Takiego faktu by nie wymyślono, gdyby nie odpowiadał rzeczywistości. Ewangeliści nie stwarzają niepotrzebnie trudności. W tym wypadku ma się bowiem wrażenie, że Jezus należał do kręgu uczniów Jana. Najważniejsze jest zaś, że Ojciec mówił do Niego. Ks. Mirosław Łanoszka On jest moim Synem umiłowanym, którego sobie upodobałem (Ps 2,7; Rdz 22,2; Iz 42,1) Ewangelista Mateusz przekazuje nam opowiadanie o chrzcie Jezusa w Jordanie, po którym następuje inauguracja publicznej działalności Syna Bożego (Mt 3,13-17). Fragment ten składa się z rozmowy Jezusa z Janem Chrzcicielem oraz z Bożego orędzia, które objawia tożsamość osoby Zbawiciela. Dialog Jezusa z Chrzcicielem nad Jordanem dotyczy potrzeby przyjęcia chrztu przez Chrystusa, ponieważ w ten sposób zostaną wypełnione mesjańskie proroctwa Starego Testamentu, które zapowiadano ze względu na zbawienie człowieka (Mt 3,14-15). Jezus po przy- 2
3 jęciu chrztu z rąk Jana, natychmiast wyszedł z wód Jordanu. Wówczas doświadczył wizji otwartych niebios oraz aktywnej obecności Ducha Bożego (Mt 3,16). Ten sam Duch, który u początku stworzenia unosił się nad wodami (Rdz 1,2), teraz zstępuje na Jezusa-Mesjasza. Wydarzenie to staje się początkiem nowego stworzenia czasów ostatecznych. Z otwartych niebios rozlega się głos, który oznajmia: On jest moim Synem umiłowanym, którego sobie upodobałem (Mt 3,17). Słowa te stanowią kulminacyjny moment opowiadania o chrzcie Jezusa. Głos z nieba jest orędziem Boga, który osobiście zwraca się do swojego Syna. Objawiająca tożsamość Jezusa Boża mowa zawiera ważne odniesienia do tekstów Starego Testamentu. Początkowe słowa przekazanego przez Boży głos orędzia, które brzmią: On jest moim Synem, przywodzą na myśl siódmy werset Psalmu 2, gdzie czytamy: Ogłoszę postanowienie Pana, On rzekł do mnie: Ty jesteś moim Synem, Ja Ciebie dziś zrodziłem! (Ps 2,7). Psalm 2 opowiada o powszechnym panowaniu Boga oraz Jego Pomazańca, czyli Mesjasza. Treść tego religijnego utworu poetyckiego wskazuje, że mamy do czynienia z tak zwanym Psalmem królewskim. Odnajdujemy w nim klimat tęsknoty i nadziei społeczności żydowskiej, która, zwłaszcza od czasu przesiedlenia babilońskiego, oczekuje na przyjście Króla-Mesjasza. Pamiętajmy, że pojawiające się w historii narodu wybranego mesjańskie zapowiedzi były powiązane z dynastią króla Dawida. Z tego względu kluczowym proroctwem, które rzuca istotne światło na interpretacje innych tekstów o Bożym Pomazańcu, jest przekazana przez proroka Natana wyrocznia (2Sm 7). Zawiera ona obietnicę Boga, zapowiadającą przyjście mesjańskiego potomka, pochodzącego z królewskiego rodu Dawida. To ważne proroctwo zostało zapisane na kartach Drugiej Księgi Samuela, gdzie czytamy: Kiedy dobiegną kresu twoje dni i spoczniesz obok twych przodków, Ja wywyższę twojego potomka, który wyjdzie z twoich wnętrzności, i utrwalę jego królestwo. On zbuduje dom Mojemu imieniu, a Ja utrwalę tron jego królestwa na wieki. Ja będę mu ojcem, a on będzie Mi synem (2Sm 7,12-14). Społeczność starożytnego Izraela koncentrując swoją uwagę na władcach pochodzących z Dawidowej dynastii, próbowała dostrzec w nich jakiś obraz i zapowiedź idealnego króla, który nadejdzie. Oczywiście żaden z ziemskich monarchów, związanych z królewską linią Dawida, nie zrealizował tego ideału, dlatego wszystkie teksty mesjańskie przepełnia tęsknota i nadzieja na nadejście Bożego wybrańca, który przyniesie wyczekiwane zbawienie. Zatem znajdująca się w Psalmie 2 wypowiedź Ty jesteś Moim Synem (Ps 2,7) dotyczy Króla-Mesjasza. Chrześcijańska tradycja odniosła te słowa do osoby Jezusa, o którym na początku Ewangelii Mateusza jest napisane: Rodowód Jezusa Chrystusa, syna Dawida (Mt 1,1). Podczas chrztu Jezusa rozległ się głos Boga Ojca objawiając, że Ten, który przyszedł wypełnić mesjańskie proroctwa Starego Testamentu jest Synem Bożym. Ten Syn Boży został nazwany przez głos z nieba umiłowanym (Mt 3,17). Określenie to precyzuje wcześniejszy tytuł Syn, przez co całość frazy Ten jest mój Syn umiłowany (Mt 3,17) należy rozumieć jako jedynie umiłowany. A zatem chodzi o Jezusa - jedynego Syna Bożego. Rozumiejąc w ten sposób określenie umiłowany, można dostrzec pewne nawiązanie do osoby Izaaka, syna Abrahama, o którym czytamy w Księdze Rodzaju: Wtedy Bóg rzekł: «Idź do kraju Moria razem z twoim jedynym synem Izaakiem, którego miłujesz. Tam złożysz go na ofiarę na jednym z pagórków, który ci wskażę» (Rdz 22,2). Abraham poddany przez Boga tej trudnej próbie okazuje niezwykłą dojrzałość ducha, która wyraża się w postawie bezgranicznego zaufania dobremu Stwórcy. Bóg doświadczając wiarę Abrahama nie pozwala, aby jego jedyny i umiłowany syn Izaak został złożony w krwawej ofierze. Ofiarowanie przez Abra- 3
4 hama Izaaka staje się zapowiedzią krzyżowej ofiary Jezusa. Dla zbawienia rodzaju ludzkiego, bezgraniczna miłość Boga ofiaruje swojego jedynego i umiłowanego Syna, Jezusa Chrystusa, który całkowicie świadomie i dobrowolnie pozwoli się przybić do krzyża. Końcowe słowa rozlegającego się z nieba Bożego orędzia podczas chrztu Jezusa brzmią: którego sobie upodobałem (Mt 3,17). Fundamentalne znaczenie dla właściwego zrozumienia tej wypowiedzi zawiera tekst Księgi Izajasz, w którym czytamy: Oto mój sługa, którego wspieram, mój wybrany, którego sobie upodobałem. Zesłałem na niego mojego ducha, a on zaniesie narodom sprawiedliwość (Iz 42,1). Przytoczony fragment jest początkiem pierwszej z czterech pieśni tworzących kolekcję utworów lirycznych, które opowiadają o życiu i misji cierpiącego sługi Pana (Iz 49,1-4.5n). Nazwanie tego Bożego wybrańca Sługą, zwłaszcza w tekście pierwszej pieśni posiada bardzo zaszczytny charakter. Teksty Starego Testamentu odnoszą określenie sługa zwłaszcza do Patriarchów, królów i proroków. Księga Powtórzonego Prawa zawiera modlitwę Mojżesza, który wstawiając się za grzesznym Izraelem prosi Boga, aby pamiętał o swoich sługach: Abrahamie, Izaaku i Jakubie (Pwt 9,27). Kiedy Bóg poleca prorokowi Natanowi iść do króla Dawida, mówi: Idź do mojego sługi Dawida, i powiedz mu: Tak mówi Pan (2Sm 7,5). Jeżeli chodzi o proroków, to w Księdze Jeremiasza czytamy: Od dnia, gdy wasi przodkowie wyszli z Egiptu, aż do dzisiaj posyłałem do was ciągle na nowo moje sługi proroków (Jr 7,25). Widzimy zatem, że starotestamentowe teksty ukazują Sługę Pana jako osobę, która pełniąc urząd o charakterze religijno-politycznym realizuje określoną przez Boga misję. Pieśni o Słudze Pana opowiadają o głębokiej zażyłości, jaka łączy tę tajemniczą postać z Bogiem, co znalazło swój wyraz w sformułowaniach takich jak: mój sługa, mój wybrany, czy właśnie ten, którego sobie upodobałem. Pozostającemu w bliskiej relacji z Bogiem Słudze zostaje powierzona specjalna misja, gdyż Najwyższy ma w nim upodobanie. Dla zrealizowania tego posłannictwa Sługa Pana zostaje obdarzony szczególną pomocą, którą stanowi obecność Bożego Ducha. Celem powierzonej przez Boga misji jest dokonanie dzieła zbawienia wszystkich narodów. Chrystus i autorzy pism Nowego Testamentu odwołując się do starotestamentowych proroctw o Słudze Pana, wskazali, że zostały one wypełnione w misji i odkupieńczej śmierci Jezusa. Ewangelista Mateusz opowiadając o chrzcie Chrystusa, podczas którego Bóg odsłonił tożsamość zapowiadanego Mesjasza, pragnie nam powiedzieć, że Tym umiłowanym Synem, w którym Bóg ma upodobanie jest Jezus. To właśnie Jezus przyjmując posłusznie misję cierpiącego Sługi Pana przynosi wszystkim ludziom zbawienie. Ks. Piotr Łabuda Chrzest być na zawsze z Chrystusem (Rz 6,3-10) Zasadniczo dla każdego z nas termin chrzest odnosi się do sakramentu, który przyjmujemy najczęściej w dzieciństwie. Mówiąc o chrzcie, myślimy zapewne w duchu Katechizmu Kościoła Katolickiego: Chrzest święty jest fundamentem całego życia chrześcijańskiego, bramą życia w Duchu (vitae spiritualis ianua) i bramą otwierającą dostęp do innych sakramentów. Przez chrzest zostajemy wyzwoleni od grzechu i odrodzeni jako synowie Boży, stajemy się członka- 4
5 mi Chrystusa oraz zostajemy wszczepieni w Kościół i stajemy się uczestnikami jego posłania: «Chrzest jest sakramentem odrodzenia przez wodę i w słowie» (KKK 1213). Warto jednak pamiętać, że obmycie, czy też obmycia określane w języku greckim terminem baptidzō były znane i szeroko praktykowane w świecie starożytnym. Rytualne obmycia, mające na celu oczyszczenie obmycie, były znane i praktykowane w wielu religiach. Mimo jednak obecności tego obrzędu, polegającego na obmywaniu, oczyszczaniu czy też zanurzaniu, w religiach starożytnych i późniejszych kultach, w tym szczególnie w religii judaistycznej, obrzęd i znaczenie chrztu w chrześcijaństwie było i jest całkowicie odmienne 1. W Nowym Testamencie po raz pierwszy termin chrzest pojawia się wraz z działaniem Jana Chrzciciela (zob. Mk 1,5; Mt 3,1-6; Łk 3,3n.; J 1,26) 2. Chrzest jednak janowy był obrzędem zewnętrznym. Był innym od obmyć udzielanych w tradycji judaistycznej, jednak nie sprawiał skutków takich, które sprawia chrzest, który jest sakramentalnym znakiem we wspólnocie Kościoła Chrystusowego. Chrzest udzielany we wspólnocie popaschalnego Kościoła ma swój początek w nakazie misyjnym Chrystusa: Idźcie więc i nauczajcie wszystkie narody, udzielając im chrztu w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Uczcie je zachowywać wszystko, co wam przekazałem (Mt 28,19-20). Idźcie na cały świat i głoście Ewangelię wszelkiemu stworzeniu! Kto uwierzy i przyjmie chrzest, będzie zbawiony: a kto nie uwierzy, będzie potępiony (Mk 16,15-16). Chrzest zatem jest fundamentem całego życia uczniów Chrystusa i bramą życia w Duchu otwierającą dostęp do zbawienia. Przez chrzest stajemy się bowiem członkami Chrystusa, wyzwolonymi z grzechu synami Bożymi. Przez przyjęcie znaku obmycia zostajemy też wszczepieni w mistyczne ciało Chrystusa we wspólnotę Kościoła 3. Chronologicznie pierwsze świadectwa o udzielaniu chrztu we wspólnocie Kościoła jak również pogłębioną myśl teologiczną odnośnie tego sakramentu znajdujemy w Listach św. Pawła 4. Obok Listów do Koryntian, do Efezjan, na szczególną uwagę w tym względzie zasługuje przesłanie Listu do Rzymian. Paweł stwierdza: Czyż nie wiadomo wam, że my wszyscy, którzyśmy otrzymali chrzest zanurzający w Chrystusa Jezusa, zostaliśmy zanurzeni w Jego śmierć? Zatem przez chrzest zanurzający nas w śmierć zostaliśmy razem z Nim pogrzebani po to, abyśmy i my wkroczyli w nowe życie. Jeżeli bowiem przez śmierć, podobną do Jego śmierci, zostaliśmy z Nim złączeni w jedno, to tak samo będziemy z Nim złączeni w jedno przez podobne zmartwychwstanie. To wiedzcie, że dla zniszczenia grzesznego ciała dawny nasz człowiek został razem z Nim ukrzyżowany po to, byśmy już więcej nie byli w niewoli grzechu. Kto bowiem umarł, stał się wolny od grzechu. Otóż, jeżeli umarliśmy razem z Chrystusem, wierzymy, że z Nim również żyć będziemy, wiedząc, że Chrystus powstawszy z martwych już więcej nie umiera, śmierć nad Nim nie ma już władzy. Bo to, że umarł, umarł dla grzechu tylko raz, a że żyje, żyje dla Boga. Tak i wy rozumiejcie, że umarliście dla grzechu, żyjecie zaś dla Boga w Chrystusie Jezusie (Rz 6,3-10). 1 Zob. F. Amiot, Chrzest, w: Słownik teologii biblijnej, red. X. Leon-Dufour, Poznań 1994, s Zob. K. Romaniuk, Sakramentologia biblijna. Zarys teologii sakramentów dla teologów, katechetów, duszpasterzy, Warszawa 1994, s Zob. W. Słomka, Chrzest jako podstawa duchowości chrześcijańskiej, w: Chrzest nowość życia, red. A. Nowak, W. Słomka, Lublin 1992, s Listy Apostoła Pawła zostały napisane przed powstaniem Dziejów Apostolskich i Ewangelii. 5
6 Według Apostoła Narodów chrzest zanurza człowieka w śmierć Chrystusa. Każdy, kto jest uczniem Chrystusa musi mieć świadomość, że wkraczając w tajemnicę Chrystusa tym samym umiera dla grzechu. Śmierć dla grzechu i powstanie do prawdziwego życia następuje w każdym człowieku, w chwili, gdy przyjmuje chrzest, przez co zostaje złączony z Tajemnicą Chrystusa. Stąd też przygana Pawła skierowana do chrześcijan mieszkających w Rzymie: Jeśli umarliśmy dla grzechu, jakże możemy żyć w nim nadal? (Rz 6,2). Pawłowy opis umierania i zanurzania się chrześcijanina w śmierć Chrystusa, wyraźnie nawiązuje do obrzędu chrzcielnego. Chrztu bowiem w pierwotnym kościele udzielano przez symboliczną czynność całkowitego zanurzenia. Wejście bowiem do wody symbolizowało zstępowanie do grobu. Wynurzenie zaś było symbolem powstania do życia. W tajemnicy chrztu człowiek umierał dla jednego rodzaju życia, by być ożywionym dla innego rodzaju bytowania. Zanurzenie jest uczestnictwem w śmierci Chrystusa, uśmierceniem starego człowieka wraz z jego pożądliwościami. Wynurzenie oznacza zmartwychwstanie mocą Chrystusa do nowego życia, nowe narodzenie, odrodzenie w Chrystusie. Przyjęcie chrztu sprawia, że człowiek staje się nierozerwalnie złączony z Chrystusem. Bycie Chrystusa w ochrzczonym, jak i bycie ochrzczonego w Panu, w tekstach Pawłowych jest wyrażane za pomocą różnych zwrotów. Jednym z niezwykle ważnych dla Pawłowej teologii chrzcielnej jest sformułowanie syn Christō z Chrystusem (zob. np. Rz 6,8; 1 Tes 4,17; Flp 1,23; 2 Kor 4,14). Na szczególną uwagę w powyższym złożeniu zasługuje grecki przyimek syn, który podkreśla wspólnotę, wspólne przebywanie, towarzyszenie, czy wręcz, jak podkreślają komentatorzy, stały i nierozerwalny związek, ścisłą łączność, przynależność. Złożenie z tym przyimkiem (gr. syn) służy także do podkreślania i wyrażania zgodności i współdziałania 5. Wyrażenie z Chrystusem wskazuje także nierozerwalną łączność, wspólne nieustanne wieczne przebywanie. Przyjęty zatem do wspólnoty Kościoła chrześcijanin, będąc z Chrystusem jest nie tyle zobowiązany do bycia z Chrystusem i w Chrystusie, ale przez fakt chrztu, jest on nierozerwalnie złączony i uzdolniony do wspólnego działania. Mówiąc o tajemnicy chrztu Paweł podkreśla, że każdy przyjmujący znak obmycia w sposób nierozłączny i nieodwołalny w chwili zanurzenia w chwili chrztu, zostaje nierozerwalnie złączony z Chrystusem. Ten, który uwierzył i został ochrzczony, przynależy do nowego porządku ustanowionego przez Chrystusa. Od tej chwili, w wieczności na zawsze, życie chrześcijanina jest byciem z Chrystusem. Przyjęty chrzest sprawia w wierzącym, podobnie jak w tradycji starotestamentalnej obrzezanie, nowy stan. Tą nowością jest oczyszczenie z grzechów (zob. Rz 3,24-26; 1 Kor 6,11; 2 Kor 5,21), złączenie z Chrystusem oraz otwarcie na nieskończoność i wieczność. Ochrzczony będąc świętym należy do rzeczywistości, gdzie Ojciec przez Syna w Duchu Świętym udziela prawdziwego życia. Paweł podkreśla, że wszyscy, którzy pielęgnują i zachowują w sobie dar Ducha otrzymany na chrzcie otrzymują życie (zob. Rz 8,1nn.). Na mocy przyjęcia daru obmycia chrztu, chrześcijanin staje się współdziedzicem wszystkiego tego, co dotyczy Chrystusa współdziedzicami obietnicy w Chrystusie (zob. Rz 8,17). Na mocy śmierci Mistrza z Nazaretu i naszego wszczepienia w Jego tajemnicę śmierci, uczeń Chrystusa wspólnie z Nim żyje. Paweł mówiąc o tej relacji chrześcijanina i Chrystusa używa termi- 5 Zob. R. POPOWSKI, Wielki słownik grecko-polski, s
7 nu, który oznacza żyć z kimś, żyć wspólnie, żyć razem (sydzaō) 6. Znamiennym jest, że to obecne wspólne życie z Jezusem, nierozłączne złączenie i wszczepienie w Chrystusa (zob. Rz 11,17), odnosi się także do przyszłości. Wyznawca Chrystusa mając w sobie życie Boże, tym samym rozpoczyna swoje istnienie w rzeczywistości zbawienia. To zbawienie już jest jego udziałem. Rzeczywistość przyszła już jest, choć paradoksalnie równocześnie wciąż staje się, udziałem ochrzczonego. To złączenie obejmuje wszystkie obszary życia człowieka, ukierunkowując go ku zbawieniu. Człowiek ochrzczony staje się przeznaczonym do zmartwychwstania i realizacji prawdziwego, wiecznego życia z Chrystusem (zob. Rz 6,3n.; Kol 2,12; Ef 2,5n.). Przyjęcie Chrystusowego obrzezania polegające na porzuceniu grzesznego ciała oznacza całkowite porzucenie z grzechem i wejście na drogę naśladowania Chrystusa. Rzecz jasna, iż włączenie w tajemnicę Chrystusa, złączenie z Nim, a także napełnienie chrześcijanina Chrystusem, nie sprawia i nie wprowadza ochrzczonego do rzeczywistości zbawienia ipso facto. Ten który został ochrzczony rzeczywiście jest świętym w Chrystusie (zob. 1 Kor 1,2), jako, iż mieszka w nim Duch Święty (zob. 1 Kor 3,16; Ef 2,22). Jednak to mieszkanie Ducha Świętego może zostać zniszczone przez grzech. Niezwykle znamiennym jest fakt, że w Liście do Rzymian Paweł bezpośrednio po nauce odnoszącej się do chrztu (zob. Rz 6,1-11) udziela kategorycznego pouczenia dotyczącego grzechu. Człowiek ochrzczony nie może pozwolić, by grzech mógł królować w jego ciele. Apostoł podkreśla: Nie oddawajcie też członków waszych jako broń nieprawości na służbę grzechowi, ale oddajcie się na służbę Bogu jako ci, którzy ze śmierci przeszli do życia, i członki wasze oddajcie jako broń sprawiedliwości na służbę Bogu (Rz 6,13). Każdy ochrzczony winien żyć nowym życiem, które w żaden sposób nie może łączyć się ze starym człowiekiem. Tajemnica chrztu nie jest bowiem przekształceniem starej rzeczywistości w nową, ale diametralnym zerwaniem starego po to, aby mogło żyć nowe 7. Oczywiście chrzest, w którym człowiek otrzymuje złączenie z Chrystusem, jest początkiem zmagania się nowego człowieka, zanurzonego i oddanego Chrystusowi, ze starym człowiekiem, który mimo wszystko czasami pragnie się odrodzić pragnie sprowadzić nas na drogi zła. Jeśli człowiek odstąpi od Chrystusa, jeśli nie wytrwa w wierności, nie będzie dopuszczony do życia wiecznego, którego zadatek otrzymujemy w tajemnicy chrztu (zob. 2 Kor 1,22; 5,5). Pytanie: Wypowiedź: On jest moim Synem umiłowanym, którego sobie upodobałem (Mt 3,13) składa się ze starotestamentowych cytatów. Z jakich ksiąg pochodzą te fragmenty i kogo dotyczą? 6 Zob. R. POPOWSKI, Wielki słownik grecko-polski, s Zob. W. DE BOOR, List do Rzymian, Korntal 1983, s
Lectio Divina Rz 6,1-14
Lectio Divina Rz 6,1-14 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ADWENT, BOŻE NARODZENIE I OKRES ZWYKŁY ROK A Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2007/2008 25 Adwent I Niedziela Adwentu 2 grudnia 2007 Iz 2, 1-5 Ps 122
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY. Komentarze do niedzielnej liturgii słowa
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B OKRES PASCHALNY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 17 18 II Niedziela Wielkanocna 19 kwietnia 2009 Dz 4,32-35 Ps 118 1 J 5,1-6 J 20,19-31
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego Sens życia Gdy na początku dnia czynię z wiarą znak krzyża, wymawiając słowa "W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego", Bóg uświęca cały czas i przestrzeń, która otworzy
Komantarzbiblijny.pl. Komentarze. 1 list apostoła Piotra
Komantarzbiblijny.pl Komentarze 1 list apostoła Piotra Październik 2015 1 Spis treści 1 Pt. 3:21... 3 2 Komentarz Biblijny do 1 Pt. 3:21 "Odpowiednik tego teraz i was wybawia, mianowicie chrzest (nie usunięcie
6. Chrześcijanin i chrzest
6. Chrześcijanin i chrzest 1. Jaki obrządek jest ściśle związany z zawierzeniem Ewangelii? (s.2) 2. Z czym łączy się chrzest według apostoła Pawła? (s.2) 3. Jakie wskazówki otrzymał strażnik więzienia
Uczeń spełnia wymagania na ocenę dopuszczającą, oraz: - wykazuje w jaki sposób powstała Biblia. - opisuje symbole Ewangelistów w sztuce sakralnej
WYMAGANIA EDUKACYJNE NA POSZCZEGÓLNE OCENY Religia klasa 5 : oceny dopuszczająca i dostateczna : oceny dobra, bardzo dobra, celująca Uwaga dotycząca oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną,
W I E R ZĘ W D U C H A ŚWIĘTEGO
W I E R ZĘ W D U C H A ŚWIĘTEGO Wykład 17 ks. Michał Bednarz DUCH ŚWIĘTY ZSTĄPIŁ NA JEZUSA (MK 1,9-11) Wzmianka o Duchu Świętym pojawia się tylko pięciokrotnie w Ewangelii św. Marka (Mk 1,8; 1,10; 3,29;
Trójca Święta wzór doskonałej wspólnoty
Trójca Święta wzór doskonałej wspólnoty Prawda o Bogu w Trójcy Jedynym należy do największych tajemnic chrześcijaństwa, której nie da się zgłębić do końca. Można jedynie się do niej zbliżyć, czemu mają
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy
Lectio Divina Rz 5,12-21
Lectio Divina Rz 5,12-21 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY
Archidiecezjalny Program Duszpasterski ROK B ADWENT, NARODZENIE PAŃSKIE I OKRES ZWYKŁY Komentarze do niedzielnej liturgii słowa Poznań 2008/2009 25 ADWENT I Niedziela Adwentu 30 listopada 2008 Iz 63,16b-17.19b;
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam
raniero cantalamessa w co wierzysz? rozwazania na kazdy dzien przelozyl Zbigniew Kasprzyk wydawnictwo wam 3 Spis treści Przedmowa.... 5 CZĘŚĆ PIERWSZA Otwórzcie drzwi wiary! 1. Drzwi wiary są otwarte...
Temat: Sakrament chrztu świętego
Temat: Sakrament chrztu świętego UWAGA! Do spotkania należy przygotować obrzędy chrztu świętego (powinny być dostępne w zakrystii) oraz w miarę możliwości drugą część spotkania przeprowadzić w kościele
OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU
OBRZĘDY SAKRAMENTU CHRZTU OBRZĘD PRZYJĘCIA DZIECKA Rodzice: Rodzice: Rodzice: Chrzestni: Drodzy rodzice, jakie imię wybraliście dla swojego dziecka?... O co prosicie Kościół Boży dla? O chrzest. Drodzy
drogi przyjaciół pana Jezusa
Jezus prowadzi ElEmEnta rz dziecka bożego 1 Podręcznik do religii dla I klasy szkoły podstawowej drogi przyjaciół pana Jezusa Wydawnictwo WAM Księża Jezuici rozdział 1 Jezus nas kocha pragniemy Go poznawać
Najczęściej o modlitwie Jezusa pisze ewangelista Łukasz. Najwięcej tekstów Chrystusowej modlitwy podaje Jan.
"Gdy Jezus przebywał w jakimś miejscu na modlitwie i skończył ją, rzekł jeden z uczniów do Niego: «Panie, naucz nas się modlić, jak i Jan nauczył swoich uczniów». Łk 11,1 Najczęściej o modlitwie Jezusa
BĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI
BĘDZIECIE MI ŚWIADKAMI Lekcja 1 na 7 czerwca 2018 Ale weźmiecie moc Ducha Świętego, kiedy zstąpi na was, i będziecie mi świadkami w Jerozolimie i w całej Judei, i w Samarii, i aż po krańce ziemi (Dzieje
9 STYCZNIA Większej miłości nikt nie ma nad tę, jak gdy kto życie swoje kładzie za przyjaciół swoich. J,15,13 10 STYCZNIA Już Was nie nazywam
Wiara jest łaską, którą otrzymujesz Boga, ale wiara to także decyzja twojego serca, które mówi, tak, wierzę, że Bóg mnie kocha. Tak, wierzę, że moje życie może się zmienić. Tak, wierzę, że Bóg może przywrócić
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy. Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4
Zespół Szkół nr 21 w Bydgoszczy Informacja zwrotna RELIGIA szkoła podstawowa klasa 4 Opracowanie: mgr Violetta Kujacińska mgr Małgorzata Lewandowska Zasady: IZ może być ustna lub pisemna, IZ pisemną przekazujemy
List do Rzymian podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 22 jednostki lekcyjne
List do Rzymian podręcznik do nauki religii w drugiej klasie szkoły ponadgimnazjalnej razem 22 jednostki lekcyjne Zagadnienia programowe Lekcja organizacyjna Tematyka Cele i treści szczegółowe Liczba lekcji
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ. Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza
WYMAGANIA EDUKACYJNE W ZAKRESIE IV KLASY SZKOŁY PODSTAWOWEJ Zaproszeni przez Boga z serii Drogi przymierza Wymagania edukacyjne śródroczne Ocena celująca Ocenę celującą przewiduję dla uczniów przejawiających
Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym.
Duch Święty zstąpi na Ciebie i moc Najwyższego osłoni Cię. Dlatego też Święte, które się narodzi, będzie nazwane Synem Bożym. (Łk 1, 35) A oto otworzyły Mu się niebiosa i ujrzał Ducha Bożego zstępującego
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53
ROZKŁAD MATERIAŁU NAUCZANIA RELIGII W KLASACH I Gimnazjum W Gimnazjum nr 53 Numer programu AZ-3-02/10 Tytuł programu: Jezus Chrystus Drogą, prawdą i życiem Numer podręcznika AZ -31-02/10-0 Tytuł podręcznika:
Amen. Dobry Boże, spraw, aby symbole ŚDM, krzyż wraz z ikoną Maryi, Ojcze nasz Zdrowaś Maryjo
Nowenna przed peregrynacją symboli ŚDM które w najbliższym czasie nawiedzą nasze miasto (parafię, dekanat, diecezję), były znakami nadziei dla wszystkich, ukazując zwycięstwo Jezusa nad tym, co przynosi
KOŚCIÓŁ IDŹ TY ZA MNIE
SPOTKANIE 6 KOŚCIÓŁ Dla ułatwienia poszczególne zadania oznaczone są symbolami. Legenda pozwoli Ci łatwo zorientować się w znaczeniu tych symboli: IDŹ TY ZA MNIE Pewien mężczyzna miał zwyczaj mówić w każdą
Źródło: ks. Andrzej Kiciński,,Historia Światowych Dni Młodzieży * * *
W Niedzielę Palmową u 1984 na zaproszenie Papieża zgromadziła się w Rzymie młodzież z całego świata: w Roku Odkupienia, obchodząc «Jubileusz młodzieży», a w 1985 Międzynarodowy Rok Młodzieży. W Niedzielę
Potem wyprowadził go na dwór i rzekł: Spójrz ku niebu i policz gwiazdy, jeśli możesz je policzyć! I rzekł do niego: Tak liczne będzie potomstwo
Lekcja 1 na 6. października 2018 Potem wyprowadził go na dwór i rzekł: Spójrz ku niebu i policz gwiazdy, jeśli możesz je policzyć! I rzekł do niego: Tak liczne będzie potomstwo twoje.wtedy uwierzył Panu,
KERYGMAT. Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia
KERYGMAT Opowieść o Bogu, który pragnie naszego zbawienia 1. BOŻA MIŁOŚĆ Ukochałem cię odwieczną miłością Bóg kocha cię osobiście. Bóg kocha właśnie ciebie, ponieważ jest TWOIM Ojcem. Iz 43, 1 Ja i Ty
WYMAGANIA Z RELIGII. 1. Świadkowie Chrystusa
WYMAGANIA Z RELIGII 1. Świadkowie Chrystusa często nie przynosi go na lekcje. definiuje, czym jest lęk; określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa. potrafi podać z nauczyciela zasady życia wspólnoty
Pięćdziesiątnica i Paruzja. 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja
Pięćdziesiątnica i Paruzja 2. Jak być lojalnym wobec Pana i swego dziedzictwa kościelnego: proroctwo i instytucja Kontekst Odnowy DŚ został wylany w Odnowie na świat pełen poważnych podziałów, włącznie
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII. Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą.
KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA I Semestr I Ocena dopuszczająca -Umie wykonać znak krzyża, -Zna niektóre modlitwy i wymaga dużej pomocy
Bóg Ojciec kocha każdego człowieka
1 Bóg Ojciec kocha każdego człowieka Bóg kocha mnie, takiego jakim jestem. Raduje się każdym moim gestem. Alleluja Boża radość mnie rozpiera, uuuu (słowa piosenki religijnej) SŁOWA KLUCZE Bóg Ojciec Bóg
ustanowionym według Ducha Świętości przez powstanie z martwych pełnym mocy Synem Bożym - o Jezusie Chrystusie, Panu naszym.
Lectio Divina Rz 1,1-17 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
1. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie piątek, 6 listopada
1. Chrzest Pana Jezusa w Jordanie piątek, 6 listopada Jezus przyszedł z Galilei nad Jordan do Jana, żeby przyjąć chrzest od niego. Lecz Jan powstrzymywał Go, mówiąc: «To ja potrzebuję chrztu od Ciebie,
Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych. Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz
Program nauczania biblijnego uczniów klas gimnazjalnych Program powstaje pod kierunkiem Elżbiety Bednarz Klasa I Ja i Bóg na co dzień Redaktor: Michał Stępień Nauka o Jezusie Chrystusie Jezus Syn Boży
Dlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił?
Dlaczego bywa ciężko i jak nabierać sił? Dwie rzeczywistości Dobro i zło Inicjatywa królestwa światłości Inicjatywa królestwa światłości Chrześcijanin Zaplecze Zadanie Zaplecze w Bogu Ef. 1, 3-14 Wszelkie
Tym zaś, którzy Go przyjęli, dał prawo stać się dziećmi BoŜymi, tym, którzy wierzą w imię Jego. Ew. Jana 1:12. RóŜnica
Tym zaś, którzy Go przyjęli, dał prawo stać się dziećmi BoŜymi, tym, którzy wierzą w imię Jego. Ew. Jana 1:12 Stworzenie BoŜe Dziecko BoŜe Naturalna rasa pochodzenie ziemskie Duchowa rasa pochodzenie niebiańskie
List Pasterski na Adwent AD 2018
List Pasterski na Adwent AD 2018 Czuwajcie, bo nie wiecie, kiedy czas ten nadejdzie (Mk 13, 33) Umiłowani w Chrystusie Bracia i Siostry Narodowego Kościoła Katolickiego, Kiedy wraz z dzisiejszą niedzielą
2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM
2 NIEDZIELA PO NARODZENIU PAŃSKIM PIERWSZE CZYTANIE Syr 24, 1-2. 8-12 Mądrość Boża mieszka w Jego ludzie Czytanie z Księgi Syracydesa. Mądrość wychwala sama siebie, chlubi się pośród swego ludu. Otwiera
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV
Religia ks. Paweł Mielecki Klasa IV Na ocenę celującą uczeń: Posiada wiedzę i umiejętności przewidziane na ocenę bardzo dobrym (co najmniej w 90%), a nad to: Samodzielnie i twórczo rozwija własne zainteresowania
Egzystencjalny wymiar kerygmatu Apostoła Pawła
ISSN 1392-7450 SOTER 2011.37(65) Egzystencjalny wymiar kerygmatu Apostoła Pawła Pranešimas skaitytas tarptautinėje mokslinėje konferencijoje Evangelizacija šiandienos pasaulyje: ištakos, iššūkiai, perspektyvos.
Jezus prowadzi. Wydawnictwo WAM - Księża jezuici
Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Wydawnictwo WAM - Księża jezuici Jezus prowadzi Elementarz dziecka bożego 1 Drogi przyjaciół Pana Jezusa Księża Jezuici - Wydawnictwo WAM 1 Pan Jezus gromadzi
Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31)
Lekcja 5 na 4 listopada 2017 Czy więc zakon unieważniamy przez wiarę? Wręcz przeciwnie, zakon utwierdzamy (Rzymian 3:31) W dniu 31 października 1517 r. Marcin Luter zawiesił swoje dziewięćdziesiąt pięć
Ewangelia z wyspy Patmos
Ewangelia z wyspy Patmos Lekcja 1 na 5. stycznia 2019 Błogosławiony ten, który czyta, i ci, którzy słuchają słów proroctwa i zachowują to, co w nim jest napisane; czas bowiem jest bliski (Objawienie 1:3)
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z RELIGII KLASA I I. Cele nauczania: Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób
Rodzice mają obowiązek zgłosić dziecko w biurze parafialnym przynajmniej trzy tygodnie przed chrztem, aby omówić sprawy związane z udzieleniem chrztu
SAKRAMENTY - SAKRAMENT CHRZTU (KKK 1213) Chrzest święty jest fundamentem całego życia chrześcijańskiego, bramą życia w Duchu (vitae spiritualis ianua) i bramą otwierającą dostęp do innych sakramentów.
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY
Łk 1, 1-4 KRĄG BIBLIJNY Tomasz Kiesling Oborniki 2013 Być jak Teofil dziś Teofil konkretne imię adresata, chrześcijanina, do którego pisze św. Łukasz Ewangelię. Ewangelista przeprowadził wiele rozmów
były wolne od lęków wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. z tęsknotami Jezusa
I. Świadkowie Chrystusa 2 3 4 5 6 określa sposoby odnoszenia się do Boga na wzór Jezusa wyjaśnia, czym charakteryzuje się postępowanie ludzi, którzy mają nadzieję. określa sposoby odnoszenia się do Boga
20 Kiedy bowiem byliście. niewolnikami grzechu, byliście wolni od służby sprawiedliwości.
Lectio Divina Rz 6,15-23 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
AUTORYTET I EWANGELIA PAWŁA
AUTORYTET I EWANGELIA PAWŁA Lekcja 2 na 8 lipca 2017 A teraz, czy chcę ludzi sobie zjednać, czy Boga? Albo czy staram się przypodobać ludziom? Bo gdybym nadal ludziom chciał się przypodobać, nie byłbym
KRYTERIA OCENIANIA RELIGIA KLASA VI
KRYTERIA OCENIANIA RELIGIA KLASA VI DZIAŁ I TAJEMNICA KOŚCIOŁA CHRYSTUSOWEGO bardzo celująca - wie, komu objawił się Duch Święty; - podaje przykłady, dotyczące budowania wspólnoty - wyjaśnia, dlaczego
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia.
Cele nauczania w ramach przedmiotu - religia. Katecheza jest wychowaniem w wierze dzieci i młodzieży. Obejmuje przede wszystkim wyjaśnianie nauki chrześcijańskiej, podawanej w sposób systematyczny i całościowy
żyjący Odkupiciel Odkupiciel stał się człowiekiem. godny naśladowania Odkupiciel ukrzyżowany Odkupiciel cierpiący Odkupiciel zwycięski Odkupiciel
Lekcja 12 na 17 grudnia 2016 Pod koniec historii Joba Bóg przedstawia się jako Wielki Stworzyciel i cierpienia Joba kończą się. Niemniej jednak konflikt między Bogiem a szatanem, który spowodował ten
LITURGIA DOMOWA. Modlitwy w rodzinach na niedziele Adwentu Spis treści. Gliwice 2017 [Do użytku wewnętrznego]
Spis treści LITURGIA DOMOWA Wstęp do Liturgii Domowej w Okresie Adwentu 2017 r.... 2 Spotkania na niedziele Adwentu: I Niedziela Adwentu [B]... 3 II Niedziela Adwentu [B]... 4 III Niedziela Adwentu [B]...
Ewangelia św. Marka - cz. 4
Ewangelia św. Marka - cz. 4 ks. dr hab. Piotr Łabuda - Krąg biblijny nr 34 4. Czas i miejsce powstania Ewangelii św. Marka Najstarsze świadectwa wskazują, że Marek spisał swoją ewangelię po śmierci Piotra
Lekcja 4 na 28 stycznia 2017
Lekcja 4 na 28 stycznia 2017 Czy Duch Święty jest siłą wypływającą od Boga, czy też boską Osobą równą Ojcu i Synowi? Czy ta kwestia ma znaczenie i czy wpływa ona na nasze relacje z Bogiem? Jezus i Duch:
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA UCZNIÓW KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII DLA UCZNIÓW KLASY IV SZKOŁY PODSTAWOWEJ PROGRAM NAUCZANIA POZNAJĘ BOGA I W NIEGO WIERZĘ PODRĘCZNIK JESTEM CHRZEŚCIJANINEM ROZDZIAŁ 1. Żyję w przyjaźni z Jezusem rozumie sens
Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10)
Lekcja 5 na 4 lutego 2017 Złodziej przychodzi tylko po to, by kraść, zarzynać i wytracać. Ja przyszedłem, aby miały życie i obfitowały (Jan 10:10) Możemy dowiedzieć się o chrzcie Duchem Świętym i jak wierzący
SŁOWO BISKUPA GLIWICKIEGO NA III NIEDZIELĘ ADWENTU. Bądźmy uczniami Chrystusa
SŁOWO BISKUPA GLIWICKIEGO NA III NIEDZIELĘ ADWENTU Bądźmy uczniami Chrystusa Drodzy Bracia i Siostry, umiłowani Diecezjanie! W niedzielę 2-go grudnia rozpoczęliśmy czas świętego Adwentu. Adwent to czas
Spotkanie 2 Zrozumieć powody przyjścia Chrystusa na ziemię
Spotkanie 2 Zrozumieć powody przyjścia Chrystusa na ziemię W co naprawdę wierzy nasza młodzież? Badania pokazują, że 64% młodzieży chodzącej do kościoła wierzy, że Chrystus przyszedł na ziemię, aby nauczyć
Lectio Divina 8, 1-11
Lectio Divina 8, 1-11 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus powiedzieć.
Wymagania edukacyjne dla klasy V z religii
1 Wymagania edukacyjne dla klasy V z religii 1. Zna podział Pisma Świętego: Stary Nowy Testament. Wie, kto jest autorem Ewangelii. Zna księgi Nowego Testamentu: Listy Apostolskie, Dzieje Apostolskie, Apokalipsa
Rozkład materiału do podręcznika Obdarowani przez Boga dla klasy 5 szkoły podstawowej zgodnego z Programem nauczania religii nr AZ-2-01/10
Rozkład materiału do podręcznika Obdarowani przez Boga dla klasy 5 szkoły podstawowej zgodnego z Programem nauczania religii nr AZ-2-01/10 Grupa tematyczna Tytuł jednostki Treści Wymagania uczeń potrafi
Temat: Chrzest Pana Jezusa
13 styczeń 2013 Temat: Chrzest Pana Jezusa prorok Izajasz- oto mój sługa, którego wybrałem, mój umiłowany, Jezus posłany szczególnie do tych, których życie jest złamane, Jan Chrzciciel dba o swoją duszę,
Wymagania edukacyjne z religii kl. VI w oparciu o realizowany program Poznaję Boga i w Niego wierzę nr: AZ-2-01/10
Wymagania edukacyjne z religii kl. VI w oparciu o realizowany program Poznaję Boga i w Niego wierzę nr: AZ-2-01/10 Ocena niedostateczny Uczeń nie opanował umiejętności i wiadomości określonych w podstawie
ADORACJA EUCHARYSTYCZNA
ADORACJA EUCHARYSTYCZNA Gdy w środowisku chrześcijańskim mówi się o adoracji, spontanicznie i słusznie myślimy o adoracji Najświętszego Sakramentu. Ona jest źródłem i uprzywilejowanym miejscem wszelkiej
22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA. Wspomnienie obowiązkowe. [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań.
22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA Wspomnienie obowiązkowe [ Formularz mszalny ] [ Propozycje czytań mszalnych ] Godzina czytań II Czytanie 1 / 5 Z Homilii św. Jana Pawła II, papieża, wygłoszonej
Konspekt szkółki niedzielnej propozycja 1. niedziela po Epifanii
Centrum Misji i Ewangelizacji / www.cme.org.pl Konspekt szkółki niedzielnej propozycja 1. niedziela po Epifanii Główna myśl: Pan Jezus chce być blisko każdego z nas. Tekst: Mt 3,13-17: Chrzest Jezusa Wiersz:
Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI
Polish FF Curriculum Translation in Polish Studium Katechetyczne Wychowując w Wierze tłumaczenie po Polsku. OBJAWIENIE W PIŚMIE ŚWIĘTYM I TRADYCJI 1. Objawienie: Pismo Św. i Tradycja a. Pismo Święte: Części,
Jezus przed swoim ukrzyżowaniem w modlitwie do Ojca wstawiał się za swoimi uczniami (i za nami).
Lekcja 3 na 20 października 2018 A nie tylko za nimi proszę, ale i za tymi, którzy przez ich słowo uwierzą we mnie. Aby wszyscy byli jedno, jak Ty, Ojcze, we mnie, a Ja w tobie, aby i oni w nas jedno byli,
ROK SZKOLNY 2016/2017
ROK SZKOLNY 2016/2017 Podstawowe kryteria przedmiotowego systemu oceniania z religii dla klas III Ocena celująca spełnia wymagania na ocenę bardzo dobrą; posiadane wiadomości łączy ze sobą w systematyczny
Ewangelia wg św. Jana. Rozdział 1
Ewangelia wg św. Jana Rozdział 1 Na początku było Słowo, a Słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. 2 Ono było na początku u Boga. 3 Wszystko przez Nie się stało, a bez Niego nic się nie stało, co się stało.
Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach. Kościoła Zielonoświątkowego w RP
Pismo Święte podstawowym źródłem treści w programach nauczania biblijnego Kościoła Zielonoświątkowego w RP Podstawa Programowa katechezy zielonoświątkowej Za podstawowe źródło treści oraz główną przesłankę
Proszę bardzo! ...książka z przesłaniem!
Proszę bardzo!...książka z przesłaniem! Przesłanie, które daje odpowiedź na pytanie co ja tu właściwie robię? Przesłanie, które odpowie na wszystkie twoje pytania i wątpliwości. Z tej książki dowiesz się,
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół podstawowych. Minimum programowe nie uwzględnia podziału treści materiału
- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy
Kryteria oceniania z religii kl. I gimnazjum Ocena celująca - uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy - twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o własną
Przewodnik modlitewny dla zabieganego człowieka
Przewodnik modlitewny dla zabieganego człowieka przykład modlącego się św. Pawła Spotkanie Wspólnotowe Poznań, 4 czerwca 2018 rok 1 2 Misja św. Pawła Paweł, sługa Chrystusa Jezusa, z powołania apostoł,
Ku przemienionemu człowiekowi
3 11 Wstęp Ku przemienionemu człowiekowi Chrześcijaństwo, które jest czymś więcej niż jedynie religią (doktryna, kult, moralność), musi być nieustannie na nowo odkrywane i zgłębiane. Ono jest drogą, na
Celebracja zamknięcia Roku Wiary
Celebracja zamknięcia Roku Wiary W czasie Mszy św. niedzielnej 24 listopada 2013 roku. Jest to uroczystość Chrystusa Króla Wszechświata. 1. Przed Mszą św. wiernym rozdaje się świece i zapala się paschał
Kryteria oceniania z religii
Kryteria oceniania z religii OCENA NIEDOSTATECZNA - wykazuje się brakiem jakiejkolwiek wiedzy w zakresie materiału przewidzianego programem, - ma lekceważący stosunek do przedmiotu, do wartości religijnych
WYMAGANIA OGÓLNE. SEMESTR I i II OCENA CELUJĄCA
Wymagania edukacyjne i kryteria oceniania z religii w klasie VI Zgodne z programem nauczania nr AZ 2 01/10 z dnia 9 czerwca 2010 r. Poznaję Boga i w Niego wierzę. Wierzę w Kościół WYMAGANIA OGÓLNE SEMESTR
Chrzest w Duchu Świętym
Chrzest w Duchu Świętym Niniejszy traktat, w formie pytań i odpowiedzi, omawia zagadnienie chrztu w Duchu Świętym. Jako taki stanowi on niejako część I względem traktatu Dary Ducha Świętego. Chrzest w
PROPOZYCJA CZYTAŃ BIBLIJNYCH tylko na Msze św. z formularzem o św. Janie Pawle II.
22 października ŚW. JANA PAWŁA II, PAPIEŻA Wspomnienie obowiązkowe [ Formularz mszalny ] [ Liturgia Godzin ] PROPOZYCJA CZYTAŃ BIBLIJNYCH tylko na Msze św. z formularzem o św. Janie Pawle II. 1 / 8 W pozostałych
Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana?
Bóg a prawda... ustanawiana czy odkrywana? W skali od 1 do 10 (gdzie 10 jest najwyższą wartością) określ, w jakim stopniu jesteś zaniepokojony faktem, że większość młodzieży należącej do Kościoła hołduje
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum
Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Rozkład materiału nauczania treści programowe dla klasy pierwszej gimnazjum Przedmiot: religia Klasa: pierwsza gimnazjum Tygodniowa
1. Pismo Święte. Stary Testament:
1. Pismo Święte Pismo Święte jest w pełni wystarczającą, pewną nieomylną normą poznania, wiary i posłuszeństwa, które stanowią o zbawieniu. Jest ono w całości natchnionym przez Ducha Świętego Słowem Bożym.
Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Jezus wychodzi z grobu. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy.
Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Jezus wychodzi z grobu. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy. Jezus przychodzi mimo zamkniętych drzwi. Przedstaw otrzymane zdanie za pomocą pantomimy.
Ewangelizacja O co w tym chodzi?
Ewangelizacja O co w tym chodzi? Droga małego ewangelizatora ;) Warsztaty ewangelizacyjne: 11 maja 2013 r. Ks. Tomek Moch, Diecezjalna Diakonia Ewangelizacji Ruchu Światło-Życie Archidiecezja Warszawska
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH
Kościół Boży w Chrystusie PODSTAWA PROGRAMOWA DLA SZKÓŁ PONADPODSTAWOWYCH CHARAKTERYSTYKA: Program przeznaczony jest dla uczniów szkół ponadpodstawowych: liceum, technikum oraz szkół zawodowych. Katechezy
Czyż nie jest wam wiadomo, bracia - mówię przecież do tych, co Prawo znają - że Prawo ma moc nad człowiekiem, dopóki on żyje?
Lectio Divina Rz 7, 1-6 1. Czytanie Prowadzący: wezwijmy Ducha św.: Przybądź Duchu Święty... - weźmy do ręki Pismo św.. - Słuchając jak w Kościele śledźmy tekst, aby usłyszeć, co chce nam dzisiaj Jezus
rozpoznaje znaki sakramentalne; okazuje szacunek wobec znaków obecności Boga. Określa, od kiedy rozpoczęła się jego przyjaźń z Jezusem; szczęśliwego;
I. Poszukiwanie szczęścia i wspólnoty 2 3 4 5 6 Określa, od kiedy rozpoczęła się jego przyjaźń z Jezusem; wymienia cechy człowieka szczęśliwego; wskazuje osoby, które troszczą się o niego; charakteryzuje,
- uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy
Kryteria oceniania z religii klasa II gimnazjum Ocena celująca - uczeń posiadł wiedzę i umiejętności znacznie przekraczające program nauczania katechezy - twórczo rozwija własne uzdolnienia oraz dba o
Kim jest Jezus? Jezus z Nazaretu mit czy rzeczywistość?
Kim jest Jezus? Jezus z Nazaretu mit czy rzeczywistość? Kim jest Jezus? To nie jest pytanie tylko naukowe. To pytanie dotyczy każdego z nas. Musimy je zadawać nieustannie. Pytanie to organizuje nasze życie,
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII
ZESPÓŁ SZKÓŁ NR. 1 im. JANA PAWŁA II W BEŁŻYCACH. SZKOŁA PODSTAWOWA KRYTERIUM WYMAGAŃ Z RELIGII Uczeń otrzymujący ocenę wyższą spełnia wymagania na ocenę niższą. KLASA IV Program AZ-2-01/10. Ocena dopuszczająca
On grzechy nasze sam na ciele swoim poniósł na drzewo, abyśmy, obumarłszy grzechom, dla sprawiedliwości żyli; jego sińce uleczyły was
Lekcja 8 na 20 maja 2017 On grzechy nasze sam na ciele swoim poniósł na drzewo, abyśmy, obumarłszy grzechom, dla sprawiedliwości żyli; jego sińce uleczyły was (1 Piotra 2:24) Piotr znał Jezusa i osobiście
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII W KLASIE PIĄTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ
WYMAGANIA EDUKACYJNE Z RELIGII W KLASIE PIĄTEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ opracowane na podstawie materiałów katechetycznych Obdarowani przez Boga z serii Drogi Przymierza Rozdział I KOMU WIERZĘ I UFAM? - wyjaśnia,
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY. w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH. KLASY II i III
WYMAGANIA PROGRAMOWE I KRYTERIA WYMAGAŃ z KATECHEZY w SZKOLE PODSTAWOWEJ w KOŃCZYCACH MAŁYCH KLASY II i III WYMAGANIA Z RELIGII DLA KLASY II I. Znajomość modlitw: Znak Krzyża; Modlitwa Pańska; Pozdrowienie
OKRES ADWENTU I BOŻEGO NARODZENIA
SPIS TREŚCI WYKAZ SKRÓTÓW............................................... 5 SPECYFIKA EWANGELII PROKLAMOWANEJ W ROKU LITURGICZNYM C...................................... 7 OKRES ADWENTU I BOŻEGO NARODZENIA
Kryteria ocen z religii klasa IV
Kryteria ocen z religii klasa IV dopuszczający znajomość podstawowych modlitw chrześcijańskich: Ojcze nasz, Pozdrowienie Anielskie..., formuła spowiedzi świętej, warunki sakramentu pokuty, wyjaśnienie