Sposób na bilans wody w budynku

Transkrypt

1

2 Historia firmy Firma FILA jest firmą rodzinną, która działalność gospodarczą rozpoczęła produkcją kształtek żeliwnych - muf, kolanek, nypli 21 marca 1982 r. Początkowo zakład pod szyldem Ślusarstwo Produkcyjne mieścił się w przydomowym warsztacie i zatrudniał 6 osób. W 1989 r. kupiliśmy zaniechaną inwestycję Gdańskiej Fabryki Mebli - halę magazynową, która mieściła się na ulicy Żeromskiego, nad jeziorem, wśród lasów. Po przeprowadzce na nowe miejsce, 21 marca 1989 r., nastąpiła zmiana nazwy firmy na Zakłady Metalowe FILA. Kontynuowaliśmy produkcję wyrobów z żeliwa, poszerzając asortyment o produkcję mosiężną. W tym czasie zatrudnienie wynosiło około 60 osób. W trudnym okresie, jakim była realizacja planu Balcerowicza zatrudnione były jedynie 3 osoby a produkcja spadła praktycznie do zera. Przyczyną takiego stanu rzeczy był kryzys w budownictwie mieszkaniowym, który był naszym głównym odbiorcą. Kryzys udało się przetrwać a my doświadczeni w obróbce mosiądzu w roku 1992 wystartowaliśmy w przetargu ogłoszonym przez firmę METRON na obróbkę korpusu wodomierza JS 1,5 tak rozpoczęła się nasza przygoda z wodomierzem, która trwa do dziś. Jako kooperant wykonywaliśmy obróbkę korpusów dla Metronu, a później dla Powogazu. Celem nadrzędnym był dla nas kompletny wodomierz. Pierwszy własny wodomierz zalegalizowaliśmy 21 czerwca 2001 r. To ważne dla nas wydarzenie poprzedziły lata projektowania, badań i prób. Samodzielnie zbudowaliśmy 7 stanowisk legalizacyjnych, najnowocześniejszych w Polsce, które pozwalają nam na osiągnięcie niespotykanej dokładności przy bardzo wysokiej wydajności. Aby uporządkować projektowanie, produkcję i sprzedaż wodomierzy przygotowywaliśmy się do uzyskania certyfikatu ISO, który ostatecznie został nam przyznany 16 kwietnia 2003 r. 17 września 2004 r. firma zmieniła nazwę na Polska Fabryka Wodomierzy i Ciepłomierzy FILA. Przy produkcji wodomierza stawiamy na wysoką dokładność pomiaru wszelkie nasze wysiłki konstrukcyjne idą w kierunku uzyskania jak najdokładniejszego pomiaru przepływającej wody, co oznacza także uniemożliwienie ingerencji użytkowników w jego wskazania. Ponadto kładziemy duży nacisk na wytrzymałość i bezawaryjność naszych przyrządów pomiarowych od 5 lat wskaźnik reklamacji wodomierzy wynosi 0,02 %. W listopadzie 2007 r. jako pierwsi w Polsce skorzystaliśmy z możliwości, jaką daje dyrektywa europejska MID. Po zdobyciu Certyfikatu Oceny Zgodności Moduł D wykonujemy samodzielnie legalizację wodomierzy (aktualnie jest to ocena zgodności). Oznacza to dla nas znaczne polepszenie organizacji i wydajności pracy oraz większą swobodę konstrukcyjną. Z drugiej strony nakłada na naszą firmę całkowitą odpowiedzialność za wyprodukowany wodomierz. Od początku produkcji wodomierzy preferujemy bezpośredni kontakt z Klientem producentami wody i jej odbiorcami. Umożliwia nam to na zdefiniowanie ich potrzeb i wprowadzanie niezbędnych zmian w naszych wodomierzach. Stąd tak dużo zgłoszonych przez naszą firmę patentowanych rozwiązań technicznych. Sprzedaż ponad sztuk wodomierzy oraz tysiące zadowolonych klientów są dla nas wielką radością i pozwalają nam na spokojny rozwój produkcji na rosnącym poziomie sprzedaży. Naszym nadrzędnym celem jest wyprodukowanie takiego wodomierza, który możliwie najlepiej mierzy przepływ wody. Obiektywnym sprawdzianem poziomu jakości naszych wodomierzy jest bilans, jaki osiągają nasi Klienci. W sieci wodociągowej uzyskują oni naszym wodomierzem deficyt na poziomie 6-9 %, a w budownictwie mieszkaniowym 2-4 %. Od 2007 r. czterokrotnie otrzymaliśmy dofinansowanie UE naszych projektów. W ramach Działania Wsparcie dla przedsiębiorstw dokonujących nowych inwestycji, Działania Program Operacyjny Innowacyjna Gospodarka o budżecie zł, Działania Wspieranie wdrażania elektronicznego biznesu typu B2B o budżecie zł oraz Działania 8.1 Rozwój pracowników i przedsiębiorstw w regionie.

3 Sposób na bilans wody w budynku Bilans wody to różnica między wskazaniami wodomierza głównego (budynkowego) a sumą wskazań wodomierzy mieszkaniowych w budynku lub w poszczególnych pionach. Problem bilansu wody w budynkach wielorodzinnych dotyczy praktycznie wszystkich zarządców, zarówno spółdzielni mieszkaniowych, gospodarek komunalnomieszkaniowych, jak i najmniejszych wspólnot. W niniejszych rozważaniach zakładam, że wszystkie mieszkania są opomiarowane (wyposażone w wodomierze ciepłej i zimnej wody). Ostatnio jestem świadkiem zmagań pomiędzy lobby wodociągowym a spółdzielczością mieszkaniową w sprawie opomiarowania i rozliczania wody w mieszkaniach. Lobby mieszkaniowe optowało za rozwiązaniem takim, jakie jest w przypadku prądu i gazu. Wprawdzie, zgodnie z art. 6.6 ustawy o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz.U z 2001 r. nr 72, poz. 747), wodociągi muszą przejąć opomiarowanie mieszkań od zarządcy na jego wniosek, okazało się jednak, że jest to pyrrusowe zwycięstwo. Warunki, na jakich zakłady wodociągowe przejmują opomiarowanie w mieszkaniach są takie, że tylko nieświadomi wszystkich konsekwencji decydują się na skorzystanie z ustawowego zapisu. Taka sytuacja jest źródłem wielu konfliktów. Nie dość, że zarządca, będący darmowym pośrednikiem w sprzedaży wody, musi odczytywać wskazania wodomierza, rozliczać i inkasować należność za wodę, to jeszcze musi do tego dołożyć w przypadku ujemnego bilansu wody. Czy to jest normalne? Sądzę, że nie. Po 30 lipca 2007 r. ten problem jeszcze się powiększył. O ile do tej pory większość spółdzielni mieszkaniowych bilansu wody dokonywała w stosunku do całości zasobów, to teraz rozliczenie musi dotyczyć poszczególnych nieruchomości (art. 4 ust. 41 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych, Dz.U z 2007 r. nr 125, poz. 873). Przykładowo w Spółdzielni Mieszkaniowej Pomezania w Kwidzynie, po trzech latach od wymiany wodomierzy na produkowane przez nas (jeszcze wtedy suchobieżne ze wskaźnikiem magnetycznym), bilans dla całej spółdzielni wynosił -6,5%. Wynik niby nienajgorszy. Obecnie, po wejściu ustawy o spółdzielczości, analiza bilansu wody musi być pogłębiona i dotyczyć poszczególnych nieruchomości. Okazało się, że w tej spółdzielni są bloki mieszkalne o bilansie -25%, a nawet -34%. Taka sytuacja wymaga natychmiastowych działań. Bo jak wytłumaczyć lokatorowi słuszność dopłat do wskazań wodomierza. Chociaż znam mechanizm powstawania deficytu wody, nie jestem w stanie uzasadnić kilkunasto- czy kilkudziesięcioprocentowej dopłaty. Natomiast dopłata kilkuprocentowa jest na ogół akceptowana. W przypadku przekroczenia deficytu 9 % proponujemy następujący tok postępowania: Krok 1 - sprawdzenie błędów wskazań wodomierza głównego Można go dokonać dwojako, poprzez: a) wykonanie ekspertyzy urzędowej przez Obwodowy Urząd Miar lub przez firmę certyfikowaną, b) określenie błędu wskazań wodomierza głównego dzięki wstawieniu za wodomierzem głównym wodomierza kontrolnego, najlepiej wywzorcowanego klasy C. Wówczas ten błąd określimy z dokładnością do ±1%. Do tej pory uważałem, że wodociągi (jak żona Cezara) są poza wszelkimi podejrzeniami. Dzisiaj już tak nie uważam. Spotkałem się z faktami nieświadomego zawyżania wskazań na wodomierzu głównym, którego przyczyną jest przeważnie zarastanie kanałów wlotowych. W takich przypadkach spotkałem się z różnymi reakcjami: jedni bez problemu zwracają nadpłacone kwoty, eliminując z sieci te wodomierze, które doprowadziły do takiej sytuacji; inni natomiast mataczą, nawet w oczywistej sytuacji, kiedy wykonano ekspertyzę wodomierza głównego dwoma sposobami i w obu uzyskano ten sam wynik zawyżenia o 19%. Spotkałem się również ze świadomym zawyżaniem wskazań. Tu przyczyną jest najczęściej wstawianie siatki tuż przed wodomierzem. Sama siatka nie jest bezpośrednią przyczyną zawyżania wskazań wodomierza, dopiero zanieczyszczenia, które się na niej osadzą, powodują to zawyżanie. Zmniejszenie przekroju czynnego przed wodomierzem powoduje zmianę gradientu prędkości strumienia wody w wodomierzu. Miejscowy wzrost prędkości wody w wodomierzu powoduje zawyżanie jego wskazań. Eksperyment wykonany w 3 firmie FILA z wodomierzem jednostrumieniowym 1,0 m /h, gdzie w miejsce uszczelki na wlocie do wodomierza wstawiono kryzę Ø 4 mm, wykazał zawyżanie wskazań +103%. Pragnę podkreślić, że są to bardzo rzadkie przypadki, nie dające podstawy do oceny środowiska wodociągowców jako całości. Coraz rzadziej ma miejsce sytuacja, gdy wodociągi nie dbają o stan przyrządów pomiarowych, zwłaszcza jeśli stosują wodomierze regenerowane. Wówczas nie ma problemu z bilansem wody, który bywa nawet dodatni. Sytuacja radykalnie się zmienia, kiedy zastosowane zostaną wodomierze klasy C lub zestawy pomiarowe wodomierzowe dostosowujące ich nominał do rzeczywistych przepływów (po wykonaniu monitoringu). Wówczas bilans gwałtownie wzrasta i mamy problem. Krok 2 - sprawdzenie szczelności Należy sprawdzić, czy wszystkie punkty czerpalne w mieszkaniach są opomiarowane i usunąć ewentualne przecieki. Najłatwiej dokonać tego podczas wymiany wodomierzy, wykonując odpowiednią adnotację w protokole wymiany. Krok 3 - wymiana wodomierzy mieszkaniowych na wodomierze mokrobieżne Wodomierze mokrobieżne charakteryzują się całkowitą odpornością na działanie pola magnetycznego (brak sprzęgła magnetycznego). Jeżeli ktoś twierdzi, że wodomierz suchobieżny lub ekstrasuchy jest odporny na magnes, to albo nie wie, o czym mówi, albo po prostu kłamie. Powyższe sformułowanie jest rzeczywiście ostre, lecz chcę tym zwrócić uwagę na wytworzony celowo przez handlowców zamęt informacyjny. Wodomierza mokrobieżnego nie można zatrzymać przez ścisk (zadziała wskaźnik), przewiercić kopułki (zaleje pomieszczenie), jest on także odporny na zanieczyszczenia ferromagnetyczne (w suchobieżnych, szczególnie przy ciepłej wodzie, istnieje niebezpieczeństwo hamowania wodomierza przez zanieczyszczenia ferromagnetyczne wychwycone z wody przez magnes na wirniku). Brak sprzęgła magnetycznego czyni wodomierz mokrobieżny odpornym na jego zrywanie (w wodomierzu suchobieżnym przy gwałtownym otwarciu zaworu kulowego jest być przepływ, a liczydło stoi). Na polskim rynku mamy dwa rodzaje wodomierzy mokrobieżnych: z bębenkami gołymi, zanurzonymi w wodzie i z bębenkami w glicerynie (hybrydowe). Firma FILA uruchomiła produkcję obydwu typów: Polko i Franco (hybrydowy). Po około pół roku wycofaliśmy się z produkcji wodomierzy Polko. Okazało się, że mimo niższej ceny (o 6 zł), ryzyko problemów z odczytem wskazań z powodu złej jakości wody jest na tyle duże, że decyzja ta, wprawdzie dla mnie bolesna, mogła być jedyną słuszną. Są miejscowości, gdzie wodomierze Polko odczytuje się bez problemu (Lublin, Świdnik, Biskupiec), ale są też takie, gdzie po pół roku odczytanie wskazań takiego wodomierza jest niemożliwe (Częstochowa, Puck). Natomiast bez problemu dokonuje się odczytu wskazań wodomierza mokrobieżnego hybrydowego Franco, nawet jeśli przepływa przez niego nieprzezroczysta ciecz. Wychodząc naprzeciw potrzebom w budownictwa wielorodzinnego, w którym często trzeba 3 3 opomiarować pobory miesięczne rzędu kilku m, najnowszy asortyment firmy FILA, produkowany wg Dyrektywy 2004/22/WE (MID), rozpoczyna się już od 0,63 m /h przepływu ciągłego.

4 Krok 4 - zainstalowanie zaworów antykropelkowych Jest to już absolutna ostateczność. Badania nad zaworem antykropelkowym firmy A. R. I., prowadzone na naszym firmowym stanowisku badawczym w firmie przez magistrantkę Politechniki Śląskiej w Gliwicach, pod nadzorem dr inż. Floriana Piechurskiego, potwierdziły skuteczność jego działania. Ponieważ zastosowanie zaworu firmy A. R. I. wymaga przeróbki instalacji. Firma FILA produkuje zawory antykropelkowe zamontowane w łączniku wlotowym wodomierza - nie jest więc konieczna przeróbka instalacji. Na podstawie informacji otrzymywanych od naszych klientów, którzy zastosowali wodomierze mokrobieżne hybrydowe Franco, stwierdzam, że uzyskują oni średnio 3 4% deficytu wody. Przyjęcie 9% dopuszczalnego deficytu, wprawdzie znacznie odbiegającego od uzyskiwanych wyników, daje nam i naszym klientom gwarancję wiarygodności naszych deklaracji w całym pięcioletnim okresie ważności legalizacji. Bilans wody w budynku jest rezultatem wielu czynników. Do niektórych, jako badacz zjawisk towarzyszących metrologii wodomierzy, odniosę się na podstawie wyników własnych badań w zakresie, na jaki pozwalają ramy niniejszego opracowania. Klasa metrologiczna wodomierzy Już od trzech lat jesteśmy jedynym w Polsce producentem wodomierzy klasy C, jednak tam, gdzie wodomierz ma pracować w pozycji innej niż pozioma, odradzam ich stosowanie. W pozycji niepoziomej (np. pionowej) jego klasa obniża się do B, a nawet do A. Wodomierz klasy C musi spełniać przy legalizacji określone wymagania, ale tylko w pozycji poziomej. Wodomierz mokrobieżny wyjątkowo nadaje się do zabudowy niepoziomej, gdyż stosunek progu rozruchu w pozycji niepoziomej do progu rozruchu w pozycji poziomej jest niewielki i wynosi poniżej 2, zaś w wodomierzach suchobieżnych ten stosunek wynosi ponad 4. Wobec tego wodomierze mokrobieżne klasy B zachowują swoją klasę w każdej pozycji. Wprowadzając wodomierze mokrobieżne należy się liczyć z narzekaniami niektórych lokatorów na zawyżanie wskazań, zarówno w budownictwie wielorodzinnym, jak i jednorodzinnym. Przyczyną tego jest niski próg rozruchu wodomierza. Mogą pojawić się żądania wykonania ekspertyzy. Aby zarządca nie miał problemów z uzyskaniem ekspertyzy na wodomierz FRANCO z wynikiem pozytywnym w ciągu całego okresu ważności legalizacji, w najnowszej generacji wodomierzy mieszkaniowych przyjąłem bardzo bezpieczną wartość R=20. Montaż wodomierza Wielkość odcinków prostych przed i za wodomierzem określa producent, zaś w przypadku badania typu B (dawniej: zatwierdzenia typu) wielkości odcinka prostego przed wodomierzem U i za wodomierzem D zawarte są w certyfikacie B. Na podstawie wielu badań, z pełnym naciskiem stwierdzam, że za wodomierzami mieszkaniowymi, niezależnie od typu czy konstrukcji, propagacja zaburzeń przepływu wstecz jest na tyle mała, że nie mają one żadnego wpływu na metrologię wodomierza, więc odcinek prosty za wodomierzem nie jest wymagany. Dla wodomierzy wielostrumieniowych i objętościowych odcinek prosty przed wodomierzem również nie jest wymagany. Zaburzenia gradientu prędkości strumienia przed wodomierzem mają olbrzymi wpływ na metrologię wodomierza, ale tylko jednostrumieniowego. Zwykle wymaga się aby, odcinek prosty przed wodomierzem wynosił 3-5 średnic. Łącznik przed wodomierzem spełnia najczęściej ten wymóg. Dobór nominału wodomierza 3 Ponieważ przepływy maksymalne w mieszkaniu rzadko przekraczają 1 m /h, trudno przeciążyć nawet najmniejszy wodomierz spotykany na rynku (JS 0,6 produkcji 3 Metronu czy FRANCO 0,63 produkcji FILA). Dopuszczalne przepływy przeciążeniowe tych wodomierzy znacznie przekraczają 1 m /h. Równie poprawnie dobranym wodomierzem jest ten o nominale 1,0 lub 1,6, pod jednym wszakże warunkiem: nie może być w mieszkaniu spłuczki typu tajfun z rozregulowanym tłumikiem zamykania. Groźny dla wodomierza jest nie tyle znaczny przepływ, co fala uderzeniowa powstająca w momencie gwałtownego zamknięcia zaworu w tej spłuczce 3 może ona doprowadzić do uszkodzenia wirnika wodomierza. W takich przypadkach bezpieczniej jest zastosować wodomierz o nominale 2,5 m /h. Próg rozruchu Jest to przepływ w l/h, przy którym wodomierz zaczyna zliczać przepływ. Wprawdzie nie jest to oficjalny parametr metrologiczny, lecz dla mnie jako konstruktora jest to parametr, który świadczy o czułości wodomierza. Tu pragnę podeprzeć się autorytetem światowym w osobie prof. Adama T. Troskolańskiego, którego badania dotyczyły również progu rozruchu wodomierza (w metodzie lipskiej wielkość progu rozruchu jest podstawą do legalizacji wodomierza). Badać próg rozruchu wodomierza należy w pozycji takiej, w jakiej będzie zamontowany. W tym celu firma FILA zainteresowanym zbadaniem progu rozruchu wodomierzy przez nich stosowanych użycza nieodpłatnie stanowisko do badania progu rozruchu w pozycji poziomej i pionowej z dokładnością do 0,1 l/h. Jedynie dla wodomierzy objętościowych pozycja położenia przy badaniu progu rozruchu nie ma większego znaczenia. Odczyty wskazań Metodyka odczytów wskazań jest często przyczyną nierzetelnego sporządzania bilansu. Jeżeli mamy problemy z bilansem, to odczyty powinien dokonywać bezpośrednio pracownik zarządcy i to jak najczęściej. Głównym celem wizyty pracownika w mieszkaniu powinny być oględziny wodomierza, a przy okazji odczyt nie odwrotnie. Ideałem jest odczyt zdalny, ale z jednym zastrzeżeniem: jeżeli na wskazania wodomierza suchobieżnego można wpływać na tyle sposobów, to nie widzę sensu stosowania takich odczytów. Zdalny odczyt może nawet pogorszyć bilans, gdyż wodomierz jest rzadziej oglądany. Dopiero wodomierz mokrobieżny, odporny na wszelkie działania odbiorcy wody, nadaje się do zdalnego odczytu. Mając taki nadajnik również na wodomierzu głównym, można codziennie wygenerować bilans wody dla każdej nieruchomości i to o bardzo dużej dokładności. W systemie zdalnego odczytu RadioBilans istnieje także możliwość wykrycia przecieków np. spłuczkach. Cofanie wodomierza ciepłej wody Jeżeli ciśnienie wody zimnej jest wyższe niż ciepłej, to po spięciu tych instalacje nastąpi cofanie wodomierza wody ciepłej wodą zimną. Może ono być świadome, ale również nieświadome (przebicie przez baterię niższej jakości). Rozwiązanie jest proste: wystarczy zamontować zawór zwrotny w gałązce wylotowej wodomierza, aby ten problem przestał istnieć. Trwałość metrologiczna Zależy ona przede wszystkim od jakości wody i konstrukcji wodomierza. Pogarszanie się metrologii wodomierzy w tracie eksploatacji jest przyczyną pogarszania się bilansu. Powód dla którego jestem zdeklarowanym fanem wodomierzy mokrobieżnych hybrydowych jest ich niezwykła trwałość metrologiczna. Badania trwałościowe wodomierzy mokrobieżnych wykazały, że po przepływie m3 (odpowiada to pięciodziesięcioletniemu poborowi wody przez poszczególny wodomierz) zachowały metrologię w granicach dopuszczalnych dla wodomierzy nowych. Wodomierze suchobieżne po takim czasie nie są w stanie zmieścić się w dopuszczalnych granicach błędu.

5 wodomierz mokrobieżny, hybrydowy

6 Charakterystyka wodomierza Średnica nominalna: DN 15; DN 20 Po okresie legalizacji wykonamy odbudowę wodomierzy poprzez 3 Nominalny strumień objętości: 0,63 ; 1,0 ; 1,6 ; 2,5 ; 4,0 m /h wymianę wstawy pomiarowej za 50 % aktualnej ceny plus koszt Klasa metrologiczna: od R 20 do R 160 legalizacji z gwarancją na kolejne 5 lat o o Temperatura robocza: woda zimna - do 30 C, woda ciepła - do 90 C Możliwość przeciążeń do 100 % Wodomierz jednostrumieniowy skrzydełkowy, mokrobieżny Wodomierz FRANCO współpracuje z zaworem antykropelkowym - hybrydowy próg rozruchu w poziomie 1-2 l/h, w pionie 2-4 l/h (dla DN 15) Ze względu na brak sprzęgła magnetycznego wodomierz całkowicie Zgodny z normą EN-PN odporny na działanie magnesów, zrywanie sprzęgła oraz Dostępne w wersji antyskażeniowej EA, z klapką oraz w korpusie ze hamowanie przez osadzone na magnesie wirnika zanieczyszczenia stali nierdzewnej ferromagnetyczne Także w wersji przystosowanej do systemu zdalnego odczytu Odizolowany od wody zespół bębenków wypełniony gliceryną RadioBilans i RadioOdczyt zapewnia łatwy odczyt wskazań wodomierza przez cały okres Głowica liczydła wodomierzy mokrobieżnych nie jest obracana. użytkowania Nasza firma jako jedyna w Polsce jest w stanie dostarczyć Ze względu na właściwości metrologiczne i eksploatacyjne wodomierze z tarczą ustawioną zgodnie z kierunkiem zasilania szczególnie zalecany do opomiarowania mieszkań i budynków wodomierza jednorodzinnych Osiągany bilans zużycia wody w budynku - do +/- 2 % Straty ciśnienia Małe gabaryty ułatwiają montaż przy zachowaniu standardowych wymiarów przyłączeniowych - pełna zamienność z innymi wodomierzami Atest higieniczny PZH Zabezpieczenie przed ściskaniem (wskaźnik) Legalizacja spełniająca wymagania UE Gwarancja na cały okres legalizacji (nie mniej niż 5 lat, nie więcej niż 6 lat) Wymiary ogólne i dane metrologiczne FRANCO Wielkość DN Przepływ minimalny Q 1 Współczynnik R Q 3 /Q 1 Przepływ pośredni Q 2 Przepływ nominalny Q 3 Przepływ maksymalny Q 4 Próg rozruchu l/h z zaworem antykropelkowym l/h Ciśnienie maksymalne Mpa Strata ciśnienia bar Długość mm Wysokość mm Szerokość mm Waga mm Gwint króćca cal Pozycja pracy H V poziom pion H V H V H V H V 0,0125 0,0250 0,0200 0,0400 0,0125 0,0250 0,0200 0, dla instalacji poziomej H dla instalacji poziomej H dla instalacji pionowej V 80 - dla instalacji pionowej V 0,0200 0,0400 0,0320 0,0640 0,0200 0,0400 0,0320 0,0640 2,5 4,0 1,6 2,5 3,13 5 3, ,4-1,6 1,4-1,6 1,4-1,6 1,4-1,6 2,5-3,0 2,5-3,0 2,5-3,0 2,5-3,0 1,6 1,6 1,6 1,6 0,16 0,16 0,16 0, /74 71/ ,38/0,38 0,48/0,45 0,38 0,45 G 3/4 G 1 G 3/4 G 1 poziom/pion

7

8 Wielkość DN Przepływ minimalny Q ,005 0,01 0,008 0,016 Współczynnik R Q 3 /Q ( 160 ekoinox) - instalacja V 500 ( 315 ekoinox) - instalacja H Przepływ pośredni Q 2 Przepływ nominalny Q 3 Przepływ maksymalny Q 4 Próg rozruchu l/h 0,008 0,016 0,0128 0,0256 1,61 2,51 2,1 3,131 H 1 1 V 2 2 Zakres wskazań liczydła Ciśnienie maksymalne Mpa Długość mm Wysokość mm Szerokość mm Waga mm Gwint króćca cal 1,6 1, /96 77/96 0,44 0,52 G 3/4 G 1 Pozycja pracy poziom/pion poziom/pion

9

10 Wielkość DN Przepływ nominalny Q 3 Współczynnik R Q 3 /Q 1 Przepływ pośredni Q 2 Przepływ minimalny Q 1 Przepływ maksymalny Q 4 Próg rozruchu l/h Temperatura pracy 15 1/2 1,6 2, ,130 0,20 0,080 0,13 2,0 (3,0*) 3,1 (5,0*) pion poziom woda zimna 0,1-30 C, woda ciepła C Zakres wskazań liczydła Ciśnienie maksymalne Mpa Długość mm Wysokość mm Szerokość mm Waga mm Gwint króćca cal Rodzaj pracy 1, ,38 0,465 G 3/4 G 1 poziom/pion

11 Łatwy, szybki i dokładny odczyt danych przed budynkiem lub posesją, dokładność rejestracji danych, eliminacja pomyłek przy naocznym odczycie wskazań Komfort mieszkańców zachowanie prywatności mieszkańców, brak wizyt inkasentów Rzeczywiste rozliczenie wody bez szacunków oraz nadpłat, eliminacja błędów podczas ręcznego wpisywania danych Mniejszy bilans strat zmniejszenie różnic pomiędzy wodomierzami lokalowymi a wodomierzem na zasilaniu przez jednoczesność odczytu Bezpieczeństwo i monitoring bezpieczny, kodowany system danych, kontrola próby manipulacji Monitoring bilansu codzienna kontrola bilansu zużycia wody Informacja o przeciekach detekcja przecieku już od 2 l/h* Informacja o awarii Pozwala na szybkie usunięcie awarii i ochronę lokatorów przed zalaniami oraz wynikającymi z awarii wysokimi rachunkami * w przypadku zastosowania wodomierza FRANCO z zaworem antykropelkowym lub wodomierza Zuzanna

12

13 Deficyt wody w II Deficyt wody w I Deficyt wody w półroczu 2009 (przed półroczu 2010 zamontowaniem zaworów antykropelkowych) (montaż zaworów - w maju) Lubelska 66 31,26% 7,66% 0% brak danych Kolejowa 10 23,00% 3,80% 0% brak danych Droga Męczenników 6 13,20% 12,76% 4,94% brak danych Wirskiego 8 * 17,50% 31,50% 20,70% 1,20% Adres budynku II półroczu 2010 I i II m-c 2011 r. * w dniu 18/10/2010 opomiarowano ostatnie mieszkanie [kpa] ,35 0,51 0,74 0,95 1,12 1,25 3 [m /h] 1,4 1,55 1,75 1,92 2

14