Skaning laserowy, jako narzędzie do modelowania na przykładnie urządzenia Faro Focus 3D

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Skaning laserowy, jako narzędzie do modelowania na przykładnie urządzenia Faro Focus 3D"

Transkrypt

1 Skaning laserowy, jako narzędzie do modelowania na przykładnie urządzenia Faro Focus 3D Autorzy: Rafał Antosz, Katarzyna Kościńska, Kinga Pięciak Opiekun naukowy: mgr inż. Monika Balawejder Wyższa Szkoła Inżynieryjno Ekonomiczna z siedzibą w Rzeszowie Koło Naukowe GEOTEAM 1. Streszczenie Nowoczesne technologie rozszerzają zakres pracy geodetów. Jedną z nich jest skaning laserowy. Szybki rozwój technologii i rosnące zapotrzebowanie w tej dziedzinie skłania do głębszego rozpoznania innowacyjnych technologii. Z wykorzystaniem skanera laserowego można dokonywać wiele pomiarów terenowych, określać dokładność położenia punktów, a nawet odkształcenia terenu czy budowli. Znalazł on zastosowania w wielu dziedzinach. Przykładowym a zarazem najczęściej spotykanym użyciem skanera laserowego jest modelowanie budynków. Można je wykonywać z dużą dokładnością. W celu wykonania modelu ścian zewnętrznych, czy to środka obiektu należy wykonać tylko prosty skan z wykorzystaniem odpowiedniego urządzenia. W pracy przedstawiona została najważniejsza problematyka wykonywania skaningu laserowego. Następnie opisano kolejność wykonywania pracy w celu uzyskania modelu wnętrza budynku. Projekt wykonany został przy użyciu skanera laserowego Faro Focus 3D. Efektem końcowym pracy było utworzenie wirtualnej prezentacji obiektu wybranego do pracy. 2. Wstęp Rozróżniamy wiele metod modelowania budowli. Najpowszechniejszą a zarazem najprężniej rozwijającą się w chwili obecnej jest to skaning laserowy. Szybkość wykonywanych pomiarów w połączeniu z dużą dokładnością znalazło wiele zastosowań. Możliwość wykonania cyfrowej wizualizacji wnętrza np. kościoła pozwala na późniejsze rekonstrukcje wnętrz. W sytuacji wykonywania modeli obiektów nowoczesnych może mieć to zastosowanie np. marketingowe. Skutkuje to stale rosnącym zainteresowaniem skaningiem laserowym. Projekty wykonywane tą metodą są bardzo dokładne. Można je uzyskać w bardzo krótkim czasie. Interesującym przykładem użyteczności skanera jest skaning zamku w Vaduz (UNESCO) lub ochrony zabytków takich jak prekolumbijskie petroglify, którym groziła zagłada na skutek erozji i rosnącego poziomu wód. Gęstość str. 1

2 punktów zapisywanych umożliwia niezwykle wyraźną rejestracje petroglifów z bardzo wysoką rozdzielczością. Na skanach można było dostrzec rysunki niewidoczne gołym okiem. Zastosowanie metody skaningu naziemnego zostało wykorzystana również w Polsce w trakcie budowy centrum handlowego Galeria Kaskada w Szczecinie. Rysunek 1. Skan prekolumbijskiego petroglifu W niniejszej pracy opisana została problematyka wykorzystania skanera laserowego. W tym celu wykorzystano urządzenie Faro Focus 3D. Za jego pomocą wykonano wizualizacje wnętrza auli Wyższej Szkoły Inżynieryjno - Ekonomicznej w Rzeszowie. Efekt oraz proces postępowania został przedstawiony w dalszym etapie pracy. 3. Rodzaje wykonywanych pomiarów laserowych oraz ich zastosowanie wraz z dokładnościami. Rozróżniamy wiele możliwości wykorzystania skaningu laserowego m.in.: skaning mobilny, lotniczy oraz naziemny. Wykorzystuje się go w zależności od rodzaju danych, jakie potrzebujemy uzyskać. Skaning naziemny wykonywany jest w celu wizualizacji wnętrz, wizualizacji pojedynczych obiektów. Pomiary uzyskane wykorzystuje się np. podczas badania odkształceń terenu lub budowli jak i inwentaryzacji architektonicznej. Wykonywany jest z ziemi. Wykonuje pomiar wszystkich elementów znajdujących się w zasięgu możliwości pomiarowej instrumentu. Skaning naziemny można porównać do pomiarów tachimetrycznych. Zasada wykonywania pomiaru jest taka sama. W połączeniu z GPS em można wykonywać pomiary w obowiązującym układzie odniesienia. Dokładność zależy od kolorystyki skanowanego obiektu. Znaczenie mają warunki atmosferyczne, do których należy dopasować typ parametrów w urządzeniu przed dokonaniem pomiarów. Poprawne zdefiniowanie szczegółowości pomiaru ma znaczenie na czas jego wykonania oraz gęstość chmury punktów uzyskanych. Poprzez występowanie efektu cienia (obiekt zasłania to, co jest za nim) konieczne jest wykonanie pomiarów z wielu stanowisk. Aby następnie połączyć je ze sobą należy zastosować odpowiednie znaki. Podczas prac kameralnych dokonuje się orientacji tych pomiarów względem siebie. Oznacza to połączenie ze sobą str. 2

3 chmury punktów uzyskanej z pomiarów z różnych stanowisk. Pojedyncze pomiary z różnych stanowisk tych samych obiektów można ze sobą łączyć z wykorzystaniem odpowiednich punktów dostosowania. Określają one te same miejsca na różnych skanach. Dzięki temu uzyskujemy widok tych samych obiektów z różnych stron oraz większy obszar skanowanego obszaru. 4. Budowa oraz zasada działania skanera laserowego Skaner laserowy jest zbudowany z mechanizmu obracającego instrument, wiązki laserowej oraz obracających się luster. Niektóre urządzenia dodatkowo wyposażone zostały w aparat dokonujący zdjęć skanowanego obszaru. Urządzenie pomiarowe obraca się w całym zakresie własnej osi. Horyzontalny obrót wynosi Pomiar zenitalny wykonywany jest jednak w zakresie ok 305 0, wynika to z faktu, że nie jest w stanie zrobić pomiaru bezpośrednio pod sobą. Na rysunku 2 przedstawione zostały kąty skanowania. Uniemożliwia to konstrukcja. Mechanizmy obracające oraz lustra umożliwiają zobrazowanie niemalże całej przestrzeni w obrębie urządzenia. Zdjęcia uzyskane w trakcie pomiarów ułatwiają dalszą interpretacje pozyskanych materiałów. W przypadku skanera Faro Focus 3D urządzenie wykonuje 2 obroty. Połowa pierwszego obrotu jest to pozyskiwanie chmury punktów. Druga połowa pierwszego obrotu jest to pozyskiwanie zdjęć. Cały drugi obrót jest to kalibracja urządzenia. Rysunek 2. Kąty skanowania 5. Wykonywany projekt - opis prac terenowych Projekt został wykonany na terenie Wyższej Szkoły Inżynieryjno Ekonomicznej w Rzeszowie. Wykonano skany na 7 stanowiskach pomiarowych za pomocą urządzenia Faro Focus 3D. Do jego najważniejszych cech (Rys. 3) zaliczyć można: Cechy urządzenia Dokładność odległości Parametry +- 2 mm str. 3

4 Zasięg Szybkość pomiaru Masa Wbudowany aparat Zakres skanowania 0,6 m do 120 m do punktów na sekundę 5 kg Fotorealistyczne kolorowe skany 3D w rozdzielczości do 70 megapikseli z kolorową nakładką bez błędu paralaksy 305 o /360 o Rysunek 3. Parametry urządzenia Faro Focus 3D. Pierwsze 3 stanowiska pomiarowe znajdowały się na terenie auli WSiE. Prace przygotowawcze polegały na ustawieniu punktów pomiarowych tarcz i kul, które posłużyły do późniejszej orientacji skanów. Kule ustawione zostały w miejscach dobrze widocznych i na tle o dobrym kontraście do ich barwy. W miejscach miej dostępnych kule przymocowane zostały za pomocą magnesów lub dzięki statywowi ustawione na odpowiednią wysokość. Drugi znak pomiarowy tarcze, dzięki możliwości umieszczenia go na obiektach wyposażenia umożliwiał wiele opcji usytuowania np.: na ścianach, drzwiach itp., więcej punktów pomiarowych pozwalało na większą dokładność wpasowania w późniejszych pracach kameralnych. Ważnym wymogiem przy rozmieszczaniu punktów orientacji jest konieczność widoczności niektórych z nich (przynajmniej jednego) z sąsiedniego stanowiska, co jest wymogiem do połączenia skanów. Kolejnym etapem prac było przygotowanie urządzenia do wykonania pomiarów. Należy umieścić instrument na statywie. Następnie wkładamy do urządzenia baterie oraz kartę pamięci, po tych czynnościach instrument jest gotowy do pracy. Po włączeniu skanera laserowego pojawia się ekran główny oraz menu, po którym poruszamy się za pomocą ekranu dotykowego. Oprogramowanie jest w języku polskim, co całkowicie ułatwiło pracę ze sprzętem. Przed rozpoczęciem pomiaru należało ustawić parametry skanera, które najbardziej odpowiadały do skanowania naszego obiektu. Po założeniu folderu, do którego będą zapisywane wszystkie skany dopasowujemy profil pomiaru. Profile mają zdefiniowane pewne podstawowe ustawienia odnośnie wykonania skanowania, są to: rozdzielczość, rozmiar skanu, kąty skanowania, opcje wykonania zdjęć, jakość, czas skanowania, odległość bezpieczna dla oczu oraz użycie dodatkowych str. 4

5 kompensatorów. W pracy wykorzystano profil, który charakteryzował się czasem pomiaru 9:06 min (potocznie nazywany 10 minutowym ) podczas, którego można uzyskać chmurę o wielkości 43,7 milionów punktów. Reszta ustawień jest dopasowana dla danego typu obiektów skanowanych. Czas skanowania Wielkość skanowania Liczba punktów (w mln) Odległości między punktami Rysunek 4. Ekran ustawień rozdzielczości i jakości skanowania Następnym etapem było wykonanie pomiaru. Rozpoczęto je od wciśnięcia start scan w menu głównym. Instrument informuje nas o rozpoczęciu pomiaru poprzez czerwone sygnały świetlne i sygnały dźwiękowe. W trakcie pomiaru należy pamiętać o bezpiecznej odległości tak, aby wiązka lasera nie uszkodziła naszych oczu oraz o włożeniu okularów ochronnych. Należało pamiętać o wcześniejszym przygotowaniu obiektu, aby na czas pomiaru w miejscach skanowanych nie pojawiały się osoby trzecie, które jeśli ulegną zeskanowaniu wprowadzają szumy i zakłócenia w chmurze punktów oraz pojawiają się na zdjęciach. Urządzenie wykonuje jednocześnie zdjęcia z obu stron skanera, dlatego wykonanie połowy obrotu wystarcza do zapisania odpowiedniej liczby obrazów (85). Oprogramowanie wbudowane w Faro Focus 3D łączy wszystkie zdjęcia. Po środku pojawia się linia, co wynika z faktu połączenia fotografii. Po wykonaniu pomiaru pierwsze wstępne efekty możemy obejrzeć na ekranie skanera gdzie wyświetla nam się fotografia wykonana na stanowisku pomiarowym. Umożliwia to wychwycenie błędów np.: zasłonięte punkty orientacji, w tym przypadku możemy powtórzyć pomiar i uzyskać poprawne skany. Na kolejnych stanowiskach został wykonany pomiar analogicznie jak na stanowisku pierwszym. Ważne jest, aby pamiętać o prawidłowym rozmieszczeniu punktów dostosowania łączących skany. str. 5

6 Kolejne stanowiska pomiarowe znajdowały się na korytarzach w budynku A Wyższej Szkoły Inżynieryjno Ekonomicznej. Ich wydłużone, wąskie kształty utrudniały umieszczenie znaków pomiarowych, tarcze znajdujące się na ścianach były umieszczone pod bardzo małym kątem w stosunku do skanera, co powodowało późniejsze problemy z dokładnością odczytania ich przez oprogramowanie. Ważne było także dobre oświetlenie, ponieważ korytarze nie posiadają okien a znaki pomiarowe muszą być dobrze widoczne. Wykorzystano 2 rodzaje znaków pomiarowych. Były to kule oraz tarcze. Skaner różnie rozpoznaje takie obiekty. Stosuje się je w zależności od odległości od stanowiska pomiarowego. Znaki pomiarowe należy umieszczać tak, aby były one widoczne ze wszystkich stanowisk pomiarowych. W sytuacji, gdy są one zasłonięte to nie możemy z nich skorzystać. Znaki takie wykorzystuje się do wykonania orientacji względem siebie stanowisk pomiarowych. 6. Prace kameralne Prace kameralne należy rozpocząć od przesłania plików z urządzenia do pamięci komputera. Po uruchomieniu oprogramowania Faro SCENE w wersji należy wczytać dane. Po wykonaniu tego w lewym pasku narzędziowym wyświetlą się wszystkie wczytane obiekty posiadające taką samą nazwę jak wprowadziliśmy do urządzenia przed pomiarem. Zielony kwadracik obok nazwy wskazuje, że obiekt jest już gotowy do wyświetlenia. Wykonując wszelkie czynności w programie należy kliknąć prawym przyciskiem myszy na obiekt. Z rozwiniętego menu wybieramy odpowiednią czynność. Na początku określamy zależności pomiędzy zdjęciami. Należy ustalić, który obiekt jest skanem stałym, a które skanem odniesienia. Po wykonaniu tego w pasku narzędziowym obok nazwy widać chmurkę z czerwonym (skan stały) lub niebieskim (skan odniesienia) kluczem. Dla programu oznacza to, że skan stały jest nie do ruszenia. Gdy nie określimy relacji skany zostaną odpowiednio przesunięte oraz obrócone tak, aby wpasować je do obrazu pierwotnego. Skan odniesienia jest pierwszym i najważniejszym skanem, do którego dołączane są pozostałe obiekty. W pracy można określić tylko jeden skan stały. W celu wykonania orientacji skanów należy wyświetlić zeskanowany obiekt w widoku płaszczyznowym. Następnie z górnego paska narzędziowego wybieramy Zaznacz docelowy obszar płaski okrągły, aby wskazać wszystkie kule pomiarowe. W celu wskazania tarczy pomiarowych wybieramy Oznacz szachownicę docelową. Następnie str. 6

7 wskazujemy obiekt i przypisujemy mu indywidualną nazwę. Najważniejsze pozycje to określenie dokładności. Obok znajduje się światełko kropka czerwona, która oznacza, że nie można wykorzystać obiektu, ponieważ jest zbyt duża odległość od stanowiska pomiarowego. Żółta pozwala warunkowo skorzystać z obiektu pomiarowego. Należy się liczyć jednak, że podczas orientacji może nastąpić widoczne przesunięcie pomiędzy dwoma niezależnymi stanowiskami pomiarowymi. Zielony kolor określa największą dokładność pomiarową. Wskazywanie obiektów wykonano na wszystkich skanach. Podczas pracy na tym etapie można przypisać odpowiednie współrzędne punktów. Dzięki temu w efekcie końcowym pracy uzyskujemy obiekt wpasowany bezpośrednio w aktualnie obowiązujący układ współrzędnych. Program ma możliwość automatycznego rozpoznawania punktów dostosowania. Funkcja ta nie została wykorzystana w niniejszych badaniach. Po wskazaniu wszystkich obiektów należy przeliczyć współrzędne chmur punktów wszystkich zeskanowanych obiektów. Program automatycznie dopasowuje sobie wszystkie obiekty dostosowania. W następnej zakładce, wyniki skanowania, można wejść w tryb widoku podobieństw, na którym można zobaczyć czy program prawidłowo dokonał orientacji. W tym widoku każdy kolor przedstawia chmurę punktów uzyskaną z innego stanowiska pomiarowego. Przesuwając pojedyncze skany widać czerwone linie łączące między sobą punkty dopasowania. Na tej podstawie można określić prawidłowość ich doboru. Po zaakceptowaniu tej czynności wszystkie skany zostaną odpowiednio zorientowane względem siebie. Obok nazw wszystkich skanów widać ich dokładność i przesunięcie względem siebie. Wartości te podawane są w metrach. W ostatniej zakładce naciągi odniesień wyczytać można dokładności pomiędzy poszczególnymi punktami skanowania. W każdej kolumnie widać nazwę punktu, dokładność oraz pomiędzy jakimi skanami zachodzi ta zależność. Na tej podstawie łatwo i szybko można znaleźć błędnie dobrane punkty dostosowania oraz te cechujące się wysoką dokładnością. W tej zakładce znajduje się również statystyka ważona. Zawiera ona informacje odnośnie błędów średnich, minimalnych, maksymalnych oraz odchylenia. Obraz domyślnie wyświetlany jest w skali odcieni szarości. Na tym etapie pracy zostały wykorzystane zdjęcia pozyskane podczas wykonywania pomiarów. Program automatycznie nałoży na chmurę punktów wszystkie zdjęcia pozyskane podczas wykonywania pomiarów. Każdy pojedynczy skan zawiera 85 zdjęć. str. 7

8 Ostatnim etapem prac jest wyświetlenie efektu pomiarów. W celu wyświetlenia całego obiektu należy w menu wybrać wyświetl widok 3D. Program wyświetli domyślnie obszar z zewnątrz. Chcąc zobaczyć wyniki prac, czyli wnętrze obiektu, należy zmienić widok. Wybierając polecenie zarządzaj punktami widoku, w nowo otworzonym oknie wybieramy początek. Program automatycznie ustawi się w centrum pierwszego stanowiska pomiarowego. Kolejnym narzędziem, możemy przenieść kamerę do punktu 3D, można wskazać następne stanowiska gdzie można ustawić kamerę. Wybierając funkcje spacer uzyskujemy możliwość chodzenia kursorami klawiatury komputera po obiekcie. 7. Podsumowanie Na postawie wykonanych badań można wyciągnąć wnioski: Wykonywanie modeli przestrzennych z wykorzystaniem technologii skaningu laserowego pomieszczeń jest dużo sprawniejsze w porównaniu do np. klasycznego modelowania 3D. Wykonany pomiar cechuje się dużą dokładnością. Można ją wstępnie ustawić, prawidłowo ustalając rozdzielczość oraz jakość skanowania. Docelowo można ją zmienić w czasie przetwarzania materiałów poprzez usunięcie części punktów. Skaner wykonuje zdjęcia obiektów. Ułatwia to dalsze opracowanie materiałów. Podczas wykonywania pomiarów w obszarze skanowania nie mogą znajdować się osoby. Powoduje to zakłócenia podczas pomiaru. Dobierając stanowiska pomiarowe należy zwrócić uwagę, aby były widoczne punkty, które zostaną wykorzystane do dokonania orientacji. Przez szkło przechodzi wiązka pomiarowa. Punkty takie należy usunąć. Nie można umieszczać tarcz pomiarowych na oknie. Program nie rozpoznaje ich, ponieważ jest zbyt mały kontrast. Tarcza pomiarowa musi być pod kątem zbliżonym do kąta prostego względem skanera. W innym przypadku nie zostanie ona rozpoznana. Wybór 10 minutowego skanowania okazał się wystarczający do mierzonego obiektu i cechuje się dużą dokładnością (elementy wnętrza nie zostały bardzo zniekształcone, zachowane linie proste) Praca ze skanerem jest intuicyjna i po pierwszym dniu pracy ze sprzętem można poznać jego funkcje i bez problemu posługiwać się nim w przyszłości. str. 8

9 8. Literatura z dnia 7 marca z dnia 7 marca 2013 Jankowicz B., Katedra Geodezji Rolnej, Katastru i Fotogrametrii, Zastosowanie metody teledetekcyjnych w tworzeniu katastru 3D na przykładzie Bawarii Mitka B., Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Kraków 2007, Możliwości zastosowania naziemnych skanerów laserowych w procesie dokumentacji i modelowania obiektów zabytkowych Mierzwa W. Rzonca A., Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Wrocław 2003, Skanowanie powierzchni, jako nowa metoda rejestracji i interpretacji szczegółów architektonicznych Pyka K. Rzonca A. Zakład Fotogrametrii i informatyki Teledetekcyjnej AGH, Kraków 2006, Badanie, jakości radiometrycznej ortofotogramów sporządzonych na drodze integracji fotogrametrii bliskiego zasięgu i skaningu laserowego Rzonca A. Zakład Fotogrametrii i informatyki Teledetekcyjnej AGH, Kraków 2004, Współczesne metody kompleksowej inwentaryzacji zabytków na przykładzie parafialnego kościoła w Michalicach Borowiec N., Archiwum Fotogrametrii, Kartografii i Teledetekcji, Wrocław 2010, Budowa modelu budynków na podstawie danych ewidencji gruntów i budynków oraz z lotniczego skaningu laserowego str. 9

Jak przygotować pliki gotowe do publikacji w sieci za pomocą DigitLabu?

Jak przygotować pliki gotowe do publikacji w sieci za pomocą DigitLabu? Jak przygotować pliki gotowe do publikacji w sieci za pomocą DigitLabu? Po zainstalowaniu DigitLabu na komputerze otrzymujemy pakiet programów niezbędnych do przygotowania cyfrowych wersji obiektów tekstowych.

Bardziej szczegółowo

Przemysław Kowalski Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN

Przemysław Kowalski Instytut Informatyki Teoretycznej i Stosowanej PAN Opracowanie systemowych rozwiązań wspomagających zabezpieczenie miejsca zdarzenia i proces wykrywczy na podstawie materiału dowodowego utrwalonego za pomocą technik skaningu laserowego oraz satelitarnych

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA PRZYGOTOWANIA ZDJĘĆ DO

INSTRUKCJA PRZYGOTOWANIA ZDJĘĆ DO INSTRUKCJA PRZYGOTOWANIA ZDJĘĆ DO ELEKTRONICZNEJ LEGITYMACJI STUDENCKIEJ: 1.PODSTAWOWE INFORMACJE Zdjęcie do Elektronicznej Legitymacji Studenckiej musi spełniać warunki zbliżone do tych co zdjęcie do

Bardziej szczegółowo

Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint

Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint Tworzenie prezentacji w MS PowerPoint Program PowerPoint dostarczany jest w pakiecie Office i daje nam możliwość stworzenia prezentacji oraz uatrakcyjnienia materiału, który chcemy przedstawić. Prezentacje

Bardziej szczegółowo

TELEDETEKCJA Z ELEMENTAMI FOTOGRAMETRII WYKŁAD 10

TELEDETEKCJA Z ELEMENTAMI FOTOGRAMETRII WYKŁAD 10 TELEDETEKCJA Z ELEMENTAMI FOTOGRAMETRII WYKŁAD 10 Fotogrametria to technika pomiarowa oparta na obrazach fotograficznych. Wykorzystywana jest ona do opracowywani map oraz do różnego rodzaju zadań pomiarowych.

Bardziej szczegółowo

Tworzenie nowego rysunku Bezpośrednio po uruchomieniu programu zostanie otwarte okno kreatora Nowego Rysunku.

Tworzenie nowego rysunku Bezpośrednio po uruchomieniu programu zostanie otwarte okno kreatora Nowego Rysunku. 1 Spis treści Ćwiczenie 1...3 Tworzenie nowego rysunku...3 Ustawienia Siatki i Skoku...4 Tworzenie rysunku płaskiego...5 Tworzenie modeli 3D...6 Zmiana Układu Współrzędnych...7 Tworzenie rysunku płaskiego...8

Bardziej szczegółowo

Naziemne skanowanie laserowe i trójwymiarowa wizualizacja Jaskini Łokietka

Naziemne skanowanie laserowe i trójwymiarowa wizualizacja Jaskini Łokietka Naziemne skanowanie laserowe i trójwymiarowa wizualizacja Jaskini Łokietka Przez 27 lat, od kiedy Jaskinia Łokietka w Ojcowskim Parku Narodowym została udostępniona dla masowego ruchu turystycznego, jej

Bardziej szczegółowo

POMOC / INSTRUKCJA OBSŁUGI

POMOC / INSTRUKCJA OBSŁUGI POMOC / INSTRUKCJA OBSŁUGI 1. Powiększanie mapy 2. Plakat 3. Schemat lekcji 4. Broszura informacyjna 5. Instrukcja obsługi Pasek narzędzi i menu wyboru Zmiana skali mapy Mini mapa - podgląd na położenie

Bardziej szczegółowo

Zbigniew Figiel, Piotr Dzikowicz. Skanowanie 3D przy projektowaniu i realizacji inwestycji w Koksownictwie KOKSOPROJEKT

Zbigniew Figiel, Piotr Dzikowicz. Skanowanie 3D przy projektowaniu i realizacji inwestycji w Koksownictwie KOKSOPROJEKT 1 Zbigniew Figiel, Piotr Dzikowicz Skanowanie 3D przy projektowaniu i realizacji inwestycji w Koksownictwie 2 Plan prezentacji 1. Skanowanie laserowe 3D informacje ogólne; 2. Proces skanowania; 3. Proces

Bardziej szczegółowo

Badanie ruchu złożenia

Badanie ruchu złożenia Badanie ruchu złożenia W wersji Standard programu SolidWorks mamy do dyspozycji dwie aplikacje: Podstawowy ruch symulacja ruchu z użyciem grawitacji, sprężyn, napędów oraz kontaktu między komponentami.

Bardziej szczegółowo

4.2. Program i jego konfiguracja

4.2. Program i jego konfiguracja 4.2. Program i jego konfiguracja Dopasowywanie wielkości widoku Podczas pracy z programem często dochodzi do sytuacji w której trzeba dopasować ilość zawartych danych w arkuszu do wielkości ekranu. Np.

Bardziej szczegółowo

OMÓWIENIE TECHNOLOGII NAZIEMNEGO SKANINGU SKANING LASEROWY LASEROWGO ORAZ PRAKTYCZNYCH ASPEKTÓW ZASTOSOWANIA TEJ TECHNOLOGII W POLSKICH WARUNKACH Jacek Uchański Piotr Falkowski PLAN REFERATU 1. Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter.

1. Opis okna podstawowego programu TPrezenter. OPIS PROGRAMU TPREZENTER. Program TPrezenter przeznaczony jest do pełnej graficznej prezentacji danych bieżących lub archiwalnych dla systemów serii AL154. Umożliwia wygodną i dokładną analizę na monitorze

Bardziej szczegółowo

Skanowanie OCR w aplikacji Kancelaria Komornika. Instrukcja dla użytkownika

Skanowanie OCR w aplikacji Kancelaria Komornika. Instrukcja dla użytkownika Skanowanie OCR w aplikacji Kancelaria Komornika Instrukcja dla użytkownika Spis treści 1. Zakładka Wyrażenia... 3 2. Zakładka Grupy wyrażeń... 5 3. Opcje Skanowania / OCR... 7 4. Rozpoznawanie Danych...

Bardziej szczegółowo

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy

Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Edytor tekstu OpenOffice Writer Podstawy Cz. 3. Rysunki w dokumencie Obiekt Fontwork Jeżeli chcemy zamieścić w naszym dokumencie jakiś efektowny napis, na przykład tytuł czy hasło promocyjne, możemy w

Bardziej szczegółowo

5.4. Efekty specjalne

5.4. Efekty specjalne 5.4. Efekty specjalne Przedstawiliśmy już sobie sporo kwestii związanych z dodawaniem, edytowaniem czy usuwaniem elementów, które możemy zamieścić w prezentacji. Ale pomyłką było by stwierdzenie, że więcej

Bardziej szczegółowo

Podstawy tworzenia prezentacji w programie Microsoft PowerPoint 2007

Podstawy tworzenia prezentacji w programie Microsoft PowerPoint 2007 Podstawy tworzenia prezentacji w programie Microsoft PowerPoint 2007 opracowanie: mgr Monika Pskit 1. Rozpoczęcie pracy z programem Microsoft PowerPoint 2007. 2. Umieszczanie tekstów i obrazów na slajdach.

Bardziej szczegółowo

Temat: Zaprojektowanie procesu kontroli jakości wymiarów geometrycznych na przykładzie obudowy.

Temat: Zaprojektowanie procesu kontroli jakości wymiarów geometrycznych na przykładzie obudowy. Raport z przeprowadzonych pomiarów. Temat: Zaprojektowanie procesu kontroli jakości wymiarów geometrycznych na przykładzie obudowy. Spis treści 1.Cel pomiaru... 3 2. Skanowanie 3D- pozyskanie geometrii

Bardziej szczegółowo

Temat: Skanowanie 3D obrazu w celu pomiaru odkształceń deski podobrazia

Temat: Skanowanie 3D obrazu w celu pomiaru odkształceń deski podobrazia Raport z przeprowadzonych badań Temat: Skanowanie 3D obrazu w celu pomiaru odkształceń deski podobrazia Spis treści Spis treści... 2 1.Cel badań... 3 2. Skanowanie 3D pozyskanie geometrii... 3 3. Praca

Bardziej szczegółowo

e-podręcznik dla seniora... i nie tylko.

e-podręcznik dla seniora... i nie tylko. Pliki i foldery Czym są pliki? Plik to w komputerowej terminologii pewien zbiór danych. W zależności od TYPU pliku może to być: obraz (np. zdjęcie z imienin, rysunek) tekst (np. opowiadanie) dźwięk (np.

Bardziej szczegółowo

OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH

OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH OPERACJE NA PLIKACH I FOLDERACH Czym są pliki i foldery? krótkie przypomnienie Wszelkie operacje można przedstawić w postaci cyfrowej. Do tego celu wykorzystywane są bity - ciągi zer i jedynek. Zapisany

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi programu

Instrukcja obsługi programu Instrukcja obsługi programu www.cadprojekt.com.pl Spis treści 1. Wstęp....... 3 2. Zapis projektu w programie...... 3 3. Wczytanie projektu i uruchomienie programu observer.... 6 4. Poruszanie się po programie........

Bardziej szczegółowo

Wstawianie nowej strony

Wstawianie nowej strony Wstawianie nowej strony W obszernych dokumentach będziemy spotykali się z potrzebą dzielenia dokumentu na części. Czynność tę wykorzystujemy np.. do rozpoczęcia pisania nowego rozdziału na kolejnej stronie.

Bardziej szczegółowo

DIGITAL PHOTOGRAMMETRY AND LASER SCANNING IN CULTURAL HERITAGE SURVEY

DIGITAL PHOTOGRAMMETRY AND LASER SCANNING IN CULTURAL HERITAGE SURVEY DIGITAL PHOTOGRAMMETRY AND LASER SCANNING IN CULTURAL HERITAGE SURVEY Fotogrametria cyfrowa i skaning laserowy w dokumentacji i archiwizacji obiektów dziedzictwa kulturowego Autorzy artykułu: A. Guarnieria,

Bardziej szczegółowo

IRONCAD. TriBall IRONCAD Narzędzie pozycjonujące

IRONCAD. TriBall IRONCAD Narzędzie pozycjonujące IRONCAD IRONCAD 2016 TriBall o Narzędzie pozycjonujące Spis treści 1. Narzędzie TriBall... 2 2. Aktywacja narzędzia TriBall... 2 3. Specyfika narzędzia TriBall... 4 3.1 Kula centralna... 4 3.2 Kule wewnętrzne...

Bardziej szczegółowo

Politechnika Warszawska Wydział Mechatroniki Instytut Automatyki i Robotyki

Politechnika Warszawska Wydział Mechatroniki Instytut Automatyki i Robotyki Politechnika Warszawska Wydział Mechatroniki Instytut Automatyki i Robotyki Ćwiczenie laboratoryjne 2 Temat: Modelowanie powierzchni swobodnych 3D przy użyciu programu Autodesk Inventor Spis treści 1.

Bardziej szczegółowo

I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point. 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu

I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point. 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu I Tworzenie prezentacji za pomocą szablonu w programie Power-Point 1. Wybieramy z górnego menu polecenie Nowy a następnie Utwórz z szablonu 2. Po wybraniu szablonu ukaŝe się nam ekran jak poniŝej 3. Następnie

Bardziej szczegółowo

4.2. Ustawienia programu

4.2. Ustawienia programu 4.2. Ustawienia programu Zmiana wielkości dokumentu Pracując w programie MS Excel 2010 niejednokrotnie doświadczysz sytuacji, w której otwarty przez Ciebie arkusz nie będzie mieścił się na ekranie monitora.

Bardziej szczegółowo

etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel

etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel etrader Pekao Podręcznik użytkownika Strumieniowanie Excel Spis treści 1. Opis okna... 3 2. Otwieranie okna... 3 3. Zawartość okna... 4 3.1. Definiowanie listy instrumentów... 4 3.2. Modyfikacja lub usunięcie

Bardziej szczegółowo

POMIARY WIDEO W PROGRAMIE COACH 5

POMIARY WIDEO W PROGRAMIE COACH 5 POMIARY WIDEO W PROGRAMIE COACH 5 Otrzymywanie informacji o położeniu zarejestrowanych na cyfrowym filmie wideo drobin odbywa się z wykorzystaniem oprogramowania do pomiarów wideo będącego częścią oprogramowania

Bardziej szczegółowo

MS Office Picture Manager

MS Office Picture Manager MS Office Picture Manager Edycja obrazów cyfrowych Poradnik powstał w ramach projektu Informacja dla obywateli cybernawigatorzy w bibliotekach, zainicjowanego przez polskich uczestników programu wymiany

Bardziej szczegółowo

Przed skonfigurowaniem tego ustawienia należy skonfigurować adres IP urządzenia.

Przed skonfigurowaniem tego ustawienia należy skonfigurować adres IP urządzenia. Korzystanie z Usług internetowych podczas skanowania sieciowego (dotyczy systemu Windows Vista z dodatkiem SP2 lub nowszym oraz systemu Windows 7 i Windows 8) Protokół Usług internetowych umożliwia użytkownikom

Bardziej szczegółowo

Praca w programie Power Draft

Praca w programie Power Draft Praca w programie Power Draft Tworzenie mapy cyfrowej w oparciu o wyznaczone w terenie współrzędne I. Przygotowanie foldera roboczego 1. Na ostatnim (alfabetycznie np. D) dysku komputera: - sprawdzić czy

Bardziej szczegółowo

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi funkcjami i pojęciami związanymi ze środowiskiem AutoCAD 2012 w polskiej wersji językowej.

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z podstawowymi funkcjami i pojęciami związanymi ze środowiskiem AutoCAD 2012 w polskiej wersji językowej. W przygotowaniu ćwiczeń wykorzystano m.in. następujące materiały: 1. Program AutoCAD 2012. 2. Graf J.: AutoCAD 14PL Ćwiczenia. Mikom 1998. 3. Kłosowski P., Grabowska A.: Obsługa programu AutoCAD 14 i 2000.

Bardziej szczegółowo

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy)

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Cz. 4. Animacje, przejścia, pokaz slajdów Dzięki animacjom nasza prezentacja może stać się bardziej dynamiczna, a informacje, które chcemy przekazać,

Bardziej szczegółowo

ERGO 3D COMARCH ERGO. Wizualizacja i pomiary danych pochodzących ze skaningu mobilnego

ERGO 3D COMARCH ERGO. Wizualizacja i pomiary danych pochodzących ze skaningu mobilnego ERGO 3D COMARCH ERGO Wizualizacja i pomiary danych pochodzących ze skaningu mobilnego COMARCH ERGO 3D Comarch ERGO 3D jest elementem kompleksowej Platformy Comarch ERGO, dostępnym we wszystkich jej systemach

Bardziej szczegółowo

VetLINK moduł MAPA Instrukcja obsługi

VetLINK moduł MAPA Instrukcja obsługi VetLINK moduł MAPA Instrukcja obsługi Spis treści Wstęp...1 Przeglądanie i filtrowanie danych...3 Dodawanie nowych obiektów...3 Dodawanie miejsca...3 Dodawanie ogniska...3 Dodawanie obszaru...4 Wstęp Moduł

Bardziej szczegółowo

PORTAL MAPOWY. 1 z , 07:41. DokuWiki. Elementy menu podstawowego. Warstwy mapy

PORTAL MAPOWY. 1 z , 07:41. DokuWiki. Elementy menu podstawowego. Warstwy mapy 1 z 5 2018-10-03, 07:41 DokuWiki PORTAL MAPOWY Portal Mapowy jest jednym z modułów aplikacji WebEWID. Aplikacja internetowa pozwala na przeglądanie danych przestrzennych. Przeglądarka map umożliwia użytkownikom

Bardziej szczegółowo

Pokaz slajdów na stronie internetowej

Pokaz slajdów na stronie internetowej Pokaz slajdów na stronie internetowej... 1 Podpisy pod zdjęciami... 3 Publikacja pokazu slajdów w Internecie... 4 Generator strony Uczelni... 4 Funkcje dla zaawansowanych użytkowników... 5 Zmiana kolorów

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO ETRADER ROZDZIAŁ XII. ALERTY SPIS TREŚCI

PRZEWODNIK PO ETRADER ROZDZIAŁ XII. ALERTY SPIS TREŚCI PRZEWODNIK PO ETRADER ROZDZIAŁ XII. ALERTY SPIS TREŚCI 1. OPIS OKNA 3 2. OTWIERANIE OKNA 3 3. ZAWARTOŚĆ OKNA 4 3.1. WIDOK AKTYWNE ALERTY 4 3.2. WIDOK HISTORIA NOWO WYGENEROWANYCH ALERTÓW 4 3.3. DEFINIOWANIE

Bardziej szczegółowo

Sprawozdanie z pomiaru naziemnym skanerem laserowym ScanStation części Zamku Kapituły Warmińskiej w Olsztynie

Sprawozdanie z pomiaru naziemnym skanerem laserowym ScanStation części Zamku Kapituły Warmińskiej w Olsztynie Sprawozdanie z pomiaru naziemnym skanerem laserowym ScanStation części Zamku Kapituły Warmińskiej w Olsztynie wyk. mgr inż. Karolina Hejbudzka, dr inż. Andrzej Dumalski Informacje wstępne W 2013r został

Bardziej szczegółowo

Zadanie 1. Stosowanie stylów

Zadanie 1. Stosowanie stylów Zadanie 1. Stosowanie stylów Styl to zestaw elementów formatowania określających wygląd: tekstu atrybuty czcionki (tzw. styl znaku), akapitów np. wyrównanie tekstu, odstępy między wierszami, wcięcia, a

Bardziej szczegółowo

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Geomonitoring. Techniki pozyskiwania informacji o kształcie obiektu. Kod Punktacja ECTS* 3

KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Geomonitoring. Techniki pozyskiwania informacji o kształcie obiektu. Kod Punktacja ECTS* 3 Geografia, stopień I studia stacjonarne semestr IV KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Geomonitoring Nazwa Nazwa w j. ang. Techniki pozyskiwania informacji o kształcie obiektu Digital measurement

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkownika ARSoft-WZ3

Instrukcja użytkownika ARSoft-WZ3 02-699 Warszawa, ul. Kłobucka 8 pawilon 119 tel. 0-22 853-48-56, 853-49-30, 607-98-95 fax 0-22 607-99-50 email: info@apar.pl www.apar.pl Instrukcja użytkownika ARSoft-WZ3 wersja 1.5 1. Opis Aplikacja ARSOFT-WZ3

Bardziej szczegółowo

6.4. Efekty specjalne

6.4. Efekty specjalne 6.4. Efekty specjalne Ile wart byłby porządny film bez efektów specjalnych. Przecież to właśnie one nadają charakter dla filmu i przykuwają uwagę widza. Dlaczego nie wykorzystać by tego w prezentacjach?

Bardziej szczegółowo

Kopiowanie przy użyciu szyby skanera. 1 Umieść oryginalny dokument na szybie skanera stroną zadrukowaną skierowaną w dół, w lewym, górnym rogu.

Kopiowanie przy użyciu szyby skanera. 1 Umieść oryginalny dokument na szybie skanera stroną zadrukowaną skierowaną w dół, w lewym, górnym rogu. Skrócony opis Kopiowanie Kopiowanie Szybkie kopiowanie 3 Naciśnij przycisk na panelu operacyjnym 4 Po umieszczeniu dokumentu na szybie skanera dotknij opcji Zakończ zadanie, aby powrócić do ekranu głównego.

Bardziej szczegółowo

Orientacja pojedynczego zdjęcia

Orientacja pojedynczego zdjęcia Orientacja pojedynczego zdjęcia 1. Na dysku D\\student założyć folder o nazwie PM_swoje nazwisko 2. Z dysku D\\!_Materiały_do_zajęć_sala_136\\Images(pl)\\Trybsz_30 przekopiować do swojego katalogu zdjęcie

Bardziej szczegółowo

Wahadło. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadą dokonywania wideopomiarów w systemie Coach 6 oraz obserwacja modelu wahadła matematycznego.

Wahadło. Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z zasadą dokonywania wideopomiarów w systemie Coach 6 oraz obserwacja modelu wahadła matematycznego. 6COACH38 Wahadło Program: Coach 6 Projekt: komputer H : C:\Program Files (x86)\cma\coach6\full.en\cma Coach Projects\PTSN Coach 6\Wideopomiary\wahadło.cma Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie

Bardziej szczegółowo

AKADEMIA MORSKA KATEDRA NAWIGACJI TECHNICZEJ

AKADEMIA MORSKA KATEDRA NAWIGACJI TECHNICZEJ AKADEMIA MORSKA KATEDRA NAWIGACJI TECHNICZEJ ELEMETY ELEKTRONIKI LABORATORIUM Kierunek NAWIGACJA Specjalność Transport morski Semestr II Ćw. 1 Poznawanie i posługiwanie się programem Multisim 2001 Wersja

Bardziej szczegółowo

E-geoportal Podręcznik użytkownika.

E-geoportal Podręcznik użytkownika. PROCAD SA E-geoportal Podręcznik użytkownika. gis@procad.pl 2 Spis treści 1. Wstęp.... 3 2. Ikony narzędziowe.... 4 2.1. Ikony narzędziowe przesuwanie obszaru mapy.... 5 2.2. Ikony narzędziowe informacja

Bardziej szczegółowo

Praca w programie Power Draft

Praca w programie Power Draft Praca w programie Power Draft I. Przygotowanie foldera roboczego 1. Na ostatnim (alfabetycznie np. D) dysku komputera: - sprawdzić czy istnieje folder Geomat (jeŝeli nie proszę go utworzyć); - w folderze

Bardziej szczegółowo

5.1. Światłem malowane

5.1. Światłem malowane https://app.wsipnet.pl/podreczniki/strona/39232 5.1. Światłem malowane DOWIESZ SIĘ, JAK poprawić podstawowe parametry zdjęcia (jasność, kontrast, kolorystykę), skorygować niekorzystne krzywizny obrazu,

Bardziej szczegółowo

6.4. Efekty specjalne

6.4. Efekty specjalne 6.4. Efekty specjalne W programie MS PowerPoint 2010 znajdziemy coś takiego jak efekty specjalne. Służą one po to by prezentacja nie stała się monotonna i zachęcała widzów do uwagi poprzez zastosowane

Bardziej szczegółowo

IPportal. Podręcznik użytkownika. Wydanie 4/06/2015 INSPE-PROJEKT 2015

IPportal. Podręcznik użytkownika. Wydanie 4/06/2015 INSPE-PROJEKT 2015 IPportal Podręcznik użytkownika Wydanie 4/06/2015 INSPE-PROJEKT 2015 INSPE-PROJEKT Sp. z o.o. ul. Strusińska 8/1 33-100 Tarnów biuro@inspe-projekt.pl www.inspe-projekt.pl Spis treści Spis treści... 2 1.

Bardziej szczegółowo

2014 Electronics For Imaging. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym tego

2014 Electronics For Imaging. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym tego 2014 Electronics For Imaging. Informacje zawarte w niniejszej publikacji podlegają postanowieniom opisanym w dokumencie Uwagi prawne dotyczącym tego produktu. 23 czerwca 2014 Spis treści 3 Spis treści...5

Bardziej szczegółowo

Praca w programie Power Draft

Praca w programie Power Draft Praca w programie Power Draft Tworzenie mapy cyfrowej w oparciu o wyznaczone w terenie współrzędne I. Przygotowanie foldera roboczego 1. Na ostatnim (alfabetycznie np. D) dysku komputera: - sprawdzić czy

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1 Wyznaczanie prawidłowej orientacji zdjęcia słonecznej fotosfery, wykonanego teleskopem TAD Gloria.

Ćwiczenie 1 Wyznaczanie prawidłowej orientacji zdjęcia słonecznej fotosfery, wykonanego teleskopem TAD Gloria. Ćwiczenie 1 Wyznaczanie prawidłowej orientacji zdjęcia słonecznej fotosfery, wykonanego teleskopem TAD Gloria. Autorzy: Krzysztof Ropek, uczeń I Liceum Ogólnokształcącego w Bochni Grzegorz Sęk, astronom

Bardziej szczegółowo

6.4. Efekty specjalne

6.4. Efekty specjalne 6.4. Efekty specjalne Rozdział ten będzie poświęcony efektom specjalnym, które również znalazły swoje zastosowanie w programie MS PowerPoint 2007. Pierwszym typem efektów jaki zostanie poddany naszej analizie

Bardziej szczegółowo

ArCADia-3D MAKER. Podręcznik użytkownika dla programu ArCADia- 3D MAKER

ArCADia-3D MAKER. Podręcznik użytkownika dla programu ArCADia- 3D MAKER ArCADia-3D MAKER Podręcznik użytkownika dla programu ArCADia- 3D MAKER 2019-03-07 Podstawowe informacje o programie Spis treści 1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PROGRAMIE... 2 1.1. DOSTĘPNE OPCJE ARCADIA-3D

Bardziej szczegółowo

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy)

Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Prezentacja multimedialna MS PowerPoint 2010 (podstawy) Cz. 2. Wstawianie obiektów do slajdu Do slajdów w naszej prezentacji możemy wstawić różne obiekty (obraz, dźwięk, multimedia, elementy ozdobne),

Bardziej szczegółowo

Podręczna pomoc Microsoft Power Point 2007

Podręczna pomoc Microsoft Power Point 2007 Podręczna pomoc Microsoft Power Point 2007 Animacja (przejście) slajdu... 2 Wybór przejścia slajdu... 2 Ustawienie dźwięku dla przejścia... 3 Ustawienie szybkości przejścia slajdu... 4 Sposób przełączenia

Bardziej szczegółowo

Lokalna Platforma GIS w Gminie Nowe Miasto Lubawskie

Lokalna Platforma GIS w Gminie Nowe Miasto Lubawskie Lokalna Platforma GIS w Gminie Nowe Miasto Lubawskie 1 Spis treści 1. Interfejs użytkownika podstawowe funkcje i narzędzia mapy... 3 1.1. Drukowanie... 4 1.2. Zapisz do pdf... 5 1.3. Przesuwanie... 5 1.4.

Bardziej szczegółowo

Dokumentacja użytkowa

Dokumentacja użytkowa 1 Dokumentacja użytkowa 2 Spis treści 1. Ekran wprowadzenia do aplikacji. 3 2. Rejestracja i logowanie 4 2.1. Ekran logowania do aplikacji 4 2.2. Ekran przypomnienia hasła 5 2.3. Ekran rejestracji 6 3.

Bardziej szczegółowo

Obsługa mapy przy użyciu narzędzi nawigacji

Obsługa mapy przy użyciu narzędzi nawigacji Obsługa mapy przy użyciu narzędzi nawigacji Narzędzia do nawigacji znajdują się w lewym górnym rogu okna mapy. Przesuń w górę, dół, w lewo, w prawo- strzałki kierunkowe pozwalają przesuwać mapę w wybranym

Bardziej szczegółowo

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1

Podręcznik użytkownika programu. Ceremonia 3.1 Podręcznik użytkownika programu Ceremonia 3.1 1 Spis treści O programie...3 Główne okno programu...4 Edytor pieśni...7 Okno ustawień programu...8 Edycja kategorii pieśni...9 Edytor schematów slajdów...10

Bardziej szczegółowo

Modelowanie części w kontekście złożenia

Modelowanie części w kontekście złożenia Modelowanie części w kontekście złożenia W rozdziale zostanie przedstawiona idea projektowania części na prostym przykładzie oraz zastosowanie projektowania w kontekście złożenia do wykonania komponentu

Bardziej szczegółowo

ArCADia-3D MAKER. Podręcznik użytkownika dla programu ArCADia- 3D MAKER

ArCADia-3D MAKER. Podręcznik użytkownika dla programu ArCADia- 3D MAKER ArCADia-3D MAKER Podręcznik użytkownika dla programu ArCADia- 3D MAKER 2018-03-22 Spis treści 1. SPIS TREŚCI 1 Spis treści 1. SPIS TREŚCI... 1 2. ZAPIS PREZENTACJI PROJEKTU... 3 2.1. ZAPIS PREZENTACJI

Bardziej szczegółowo

Program SigmaViewer.exe

Program SigmaViewer.exe e-mail sigma@projektsigma.pl www.projektsigma.pl Sigma Projekt 03-977 Warszawa, ul. Marokańska 21C rok założenia 2002 Program SigmaViewer.exe Wersja 2.0 Warszawa, listopad 2010 Program SigmaViewer.exe...

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do skanera 3D MF:

Instrukcja do skanera 3D MF: Instrukcja do skanera 3D MF: Jak używać skanera: Skaner został zaprojektowany aby można go było używać w różnie naświetlonych pomieszczeniach. Jeśli planujesz skanowanie na zewnątrz, należy pamiętać, że

Bardziej szczegółowo

P R Z E T W A R Z A N I E S Y G N A Ł Ó W B I O M E T R Y C Z N Y C H

P R Z E T W A R Z A N I E S Y G N A Ł Ó W B I O M E T R Y C Z N Y C H W O J S K O W A A K A D E M I A T E C H N I C Z N A W Y D Z I A Ł E L E K T R O N I K I Drukować dwustronnie P R Z E T W A R Z A N I E S Y G N A Ł Ó W B I O M E T R Y C Z N Y C H Grupa... Data wykonania

Bardziej szczegółowo

Kurs Adobe Photoshop Elements 11

Kurs Adobe Photoshop Elements 11 Kurs Adobe Photoshop Elements 11 Gladiatorx1 Część III kursu zawiera opis interfejsu edytora zdjęć w TRYBIE SZYBKIEJ EDYCJI 2014-12- 12 Spis treści Część III- Edytor zdjęć... 2 Tryb Szybka edycja... 2

Bardziej szczegółowo

Laboratorium z Grafiki InŜynierskiej CAD. Rozpoczęcie pracy z AutoCAD-em. Uruchomienie programu

Laboratorium z Grafiki InŜynierskiej CAD. Rozpoczęcie pracy z AutoCAD-em. Uruchomienie programu Laboratorium z Grafiki InŜynierskiej CAD W przygotowaniu ćwiczeń wykorzystano m.in. następujące materiały: 1. Program AutoCAD 2010. 2. Graf J.: AutoCAD 14PL Ćwiczenia. Mikom 1998. 3. Kłosowski P., Grabowska

Bardziej szczegółowo

Skaner Mustek Scan Express

Skaner Mustek Scan Express INSTRUKCJA OBSŁUGI Nr produktu 884056 Skaner Mustek Scan Express Strona 1 z 14 Instalacja sterownika skanera TWAIN. Sterownik TWAIN jest modułem skanującym dostarczonym wraz Twoim skanerem. Jest on łatwo

Bardziej szczegółowo

TELEDETEKCJA Z ELEMENTAMI FOTOGRAMETRII WYKŁAD IX

TELEDETEKCJA Z ELEMENTAMI FOTOGRAMETRII WYKŁAD IX TELEDETEKCJA Z ELEMENTAMI FOTOGRAMETRII WYKŁAD IX to technika pomiarowa oparta na obrazach fotograficznych. Taki obraz uzyskiwany jest dzięki wykorzystaniu kamery lub aparatu. Obraz powstaje na specjalnym

Bardziej szczegółowo

Zmiana rozdzielczości ekranu

Zmiana rozdzielczości ekranu Zmiana rozdzielczości ekranu Ze względu na technologię stosowaną w ekranach ciekłokrystalicznych (LCD) rozdzielczość ekranu jest zawsze stała. Dla najlepszego efektu należy wybrać największą obsługiwaną

Bardziej szczegółowo

W dowolnej przeglądarce internetowej należy wpisać poniższy adres: https://sip.powiat.chelm.pl/imap/

W dowolnej przeglądarce internetowej należy wpisać poniższy adres: https://sip.powiat.chelm.pl/imap/ Kurs 2 mapa turysty Uruchomienie aplikacji. W dowolnej przeglądarce internetowej należy wpisać poniższy adres: https://sip.powiat.chelm.pl/imap/ Zawartość Modułu - Mapa turysty Moduł w części publicznej

Bardziej szczegółowo

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Projekt graficzny z metamorfozą (ćwiczenie dla grup I i II modułowych) Otwórz nowy rysunek. Ustal rozmiar arkusza na A4. Z przybornika wybierz rysowanie elipsy (1). Narysuj okrąg i nadaj mu średnicę 100

Bardziej szczegółowo

Laboratorium - Podgląd informacji kart sieciowych bezprzewodowych i przewodowych

Laboratorium - Podgląd informacji kart sieciowych bezprzewodowych i przewodowych Laboratorium - Podgląd informacji kart sieciowych bezprzewodowych i przewodowych Cele Część 1: Identyfikacja i praca z kartą sieciową komputera Część 2: Identyfikacja i użycie ikon sieci w obszarze powiadomień

Bardziej szczegółowo

Mapa interaktywna Śladami Przeszłości - przewodnik użytkownika

Mapa interaktywna Śladami Przeszłości - przewodnik użytkownika Mapa interaktywna Śladami Przeszłości - przewodnik użytkownika http://mapy.gis-expert.pl/lubelszczyzna/sladami_przeszlosci/ Nawigacja po mapie przy użyciu myszy i klawiatury 1. Przybliżanie umieść kursor

Bardziej szczegółowo

Maskowanie i selekcja

Maskowanie i selekcja Maskowanie i selekcja Maska prostokątna Grafika bitmapowa - Corel PHOTO-PAINT Pozwala definiować prostokątne obszary edytowalne. Kiedy chcemy wykonać operacje nie na całym obrazku, lecz na jego części,

Bardziej szczegółowo

Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów

Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów Kopiowanie, przenoszenie plików i folderów Pliki i foldery znajdujące się na dysku można kopiować lub przenosić zarówno w ramach jednego dysku jak i między różnymi nośnikami (np. pendrive, karta pamięci,

Bardziej szczegółowo

Aplikacja projektu Program wycinki drzew i krzewów dla RZGW we Wrocławiu

Aplikacja projektu Program wycinki drzew i krzewów dla RZGW we Wrocławiu Aplikacja projektu Program wycinki drzew i krzewów dla RZGW we Wrocławiu Instrukcja obsługi Aplikacja wizualizuje obszar projektu tj. Dorzecze Środkowej Odry będące w administracji Regionalnego Zarządu

Bardziej szczegółowo

Fotografia i videografia sferyczna do obrazowania przestrzeni i pomiarów fotogrametrycznych

Fotografia i videografia sferyczna do obrazowania przestrzeni i pomiarów fotogrametrycznych Fotografia i videografia sferyczna do obrazowania przestrzeni i pomiarów fotogrametrycznych Karol Kwiatek Katedra Gospodarki Regionalnej Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Karol.Kwiatek@uek.krakow.pl 23.05.2014

Bardziej szczegółowo

Instrukcja obsługi programu Creative Fotos

Instrukcja obsługi programu Creative Fotos Instrukcja obsługi programu Creative Fotos Aby pobrać program Creative Fotos naleŝy wejść na stronę www.fotokoda.pl lub www.kodakwgalerii.astral.pl i kliknąć na link Program do wykonania albumów fotograficznych.

Bardziej szczegółowo

1. Dockbar, CMS + wyszukiwarka aplikacji Dodawanie portletów Widok zawartości stron... 3

1. Dockbar, CMS + wyszukiwarka aplikacji Dodawanie portletów Widok zawartości stron... 3 DODAJEMY TREŚĆ DO STRONY 1. Dockbar, CMS + wyszukiwarka aplikacji... 2 2. Dodawanie portletów... 3 Widok zawartości stron... 3 Omówienie zawartości portletu (usunięcie ramki itd.)... 4 3. Ikonki wybierz

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Wstęp. Niniejsza instrukcja jest przeznaczona dla użytkowników systemu wspomagającego planowanie przestrzenne.

Spis treści. Wstęp. Niniejsza instrukcja jest przeznaczona dla użytkowników systemu wspomagającego planowanie przestrzenne. Instrukcja systemu Spis treści Wstęp...2 1. Interfejs użytkownika podstawowe funkcje i narzędzia mapy...3 1.1. Drukowanie...4 1.2. Zapisywanie mapy do pliku PDF...5 1.3. Przesuwanie...6 1.4. Obszar widoku...6

Bardziej szczegółowo

Dell UltraSharp UP3017 Dell Display Manager Instrukcja użytkownika

Dell UltraSharp UP3017 Dell Display Manager Instrukcja użytkownika Dell UltraSharp UP3017 Dell Display Manager Instrukcja użytkownika Model: UP3017 Model - zgodność z przepisami: UP3017t UWAGA: UWAGA oznacza ważną informację, pomocną w lepszym używaniu komputera. Copyright

Bardziej szczegółowo

Rys. 1. Rozpoczynamy rysunek pojedynczej części

Rys. 1. Rozpoczynamy rysunek pojedynczej części Inventor cw1 Otwieramy nowy rysunek typu Inventor Part (ipt) pojedyncza część. Wykonujemy to następującym algorytmem, rys. 1: 1. Na wstędze Rozpocznij klikamy nowy 2. W oknie dialogowym Nowy plik klikamy

Bardziej szczegółowo

KGGiBM GRAFIKA INŻYNIERSKA Rok III, sem. VI, sem IV SN WILiŚ Rok akademicki 2011/2012

KGGiBM GRAFIKA INŻYNIERSKA Rok III, sem. VI, sem IV SN WILiŚ Rok akademicki 2011/2012 Rysowanie precyzyjne 7 W ćwiczeniu tym pokazane zostaną wybrane techniki bardzo dokładnego rysowania obiektów w programie AutoCAD 2012, między innymi wykorzystanie punktów charakterystycznych. Narysować

Bardziej szczegółowo

5.4. Tworzymy formularze

5.4. Tworzymy formularze 5.4. Tworzymy formularze Zastosowanie formularzy Formularz to obiekt bazy danych, który daje możliwość tworzenia i modyfikacji danych w tabeli lub kwerendzie. Jego wielką zaletą jest umiejętność zautomatyzowania

Bardziej szczegółowo

Instrukcja użytkowania

Instrukcja użytkowania ASPEL S.A. PL 32-080 Zabierzów, os. H. Sienkiewicza 33 tel. +48 12 285 22 22, fax +48 12 285 30 30 www.aspel.com.pl Instrukcja użytkowania Konfiguracja bezprzewodowej komunikacji rejestratora AsPEKT 703

Bardziej szczegółowo

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1

Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Wyższa Szkoła Ekologii i Zarządzania Informatyka Arkusz kalkulacyjny Excel 2010 dla WINDOWS cz. 1 Slajd 1 Excel Slajd 2 Ogólne informacje Arkusz kalkulacyjny podstawowe narzędzie pracy menadżera Arkusz

Bardziej szczegółowo

6.1 Pasek menu. Pasek menu modułu 3Dstudio zawiera następujące przyciski funkcyjne:

6.1 Pasek menu. Pasek menu modułu 3Dstudio zawiera następujące przyciski funkcyjne: 6. Moduł 3Dstudio W module 3Dstudio mogą Państwo indywidualnie projektować wirtualne wnętrza włącznie z oknami i drzwiami. Można je modelować przy użyciu barw, materiałów ulubionych oraz zapamiętywać projekty

Bardziej szczegółowo

Fiery Remote Scan. Uruchamianie programu Fiery Remote Scan. Skrzynki pocztowe

Fiery Remote Scan. Uruchamianie programu Fiery Remote Scan. Skrzynki pocztowe Fiery Remote Scan Program Fiery Remote Scan umożliwia zarządzanie skanowaniem na serwerze Fiery server i drukarce ze zdalnego komputera. Programu Fiery Remote Scan można użyć do wykonania następujących

Bardziej szczegółowo

LampScan. Nr produktu

LampScan. Nr produktu INSTRUKCJA OBSŁUGI LampScan Nr produktu 000284255 Strona 1 z 14 Wymagania systemowe Pentium 43GHz lub podobny AMD-CPU 1 GB RAM 300MB wolnego miejsca na dysku twardym Windows XP SP3, Windows Vista, Windows

Bardziej szczegółowo

KOŁA NAUKOWEGO GEODETÓW UNIWERSYTETU ROLNICZEGO. Created by Katarzyna Gruca & Agnieszka Głowacka

KOŁA NAUKOWEGO GEODETÓW UNIWERSYTETU ROLNICZEGO. Created by Katarzyna Gruca & Agnieszka Głowacka KOŁA NAUKOWEGO GEODETÓW UNIWERSYTETU ROLNICZEGO SEKCJA FOTOGRAMETRII JEST TO JAK DOTĄD JEDYNE DZIECKO KOŁA NAUKOWEGO GEODETÓW UR. ZRZESZAJĄCA OD PONAD ROKU CIEKAWSKICH STUDENTÓW PRAGNĄCYCH ROZWIJAĆ SWOJĄ

Bardziej szczegółowo

Podręcznik użytkownika Platformy Edukacyjnej Zdobywcy Wiedzy (zdobywcywiedzy.pl)

Podręcznik użytkownika Platformy Edukacyjnej Zdobywcy Wiedzy (zdobywcywiedzy.pl) Podręcznik użytkownika Platformy Edukacyjnej Zdobywcy Wiedzy (zdobywcywiedzy.pl) Spis treści Wstęp... 4 Strona główna platformy... 4 Logowanie do aplikacji... 5 Logowanie poprzez formularz logowania...

Bardziej szczegółowo

Jak rozpocząć pracę? Mapa

Jak rozpocząć pracę? Mapa Jak rozpocząć pracę? SWDE Manager jest aplikacją służącą do przeglądania graficznych i opisowych danych ewidencji gruntów i budynków zapisanych w formacie SWDE (.swd,.swg,.swde). Pracując w SWDE Managerze,

Bardziej szczegółowo