AIDS. Daj sobie szansę na życie bez HIV, na życie bez AIDS. WSSE Gdańsk, PTOZ Olsztyn

Transkrypt

1 AIDS AIDS Bez względu na to jak się ubierasz, jakiej słuchasz muzyki, czy masz długie, czy krótkie włosy w dowolnym kolorze, gdzie mieszkasz i z kim się przyjaźnisz, bez względu na to, o czym marzysz i jaka czeka Cię przyszłość, daj sobie szansę na życie bez HIV-a na życie bez AIDS: od Ciebie zależy, czy złapiesz HIV-a, czy nie są tylko dwie drogi, jakimi Ty możesz się zakazić seks i krew Jeżeli decydujesz się na seks, jeżeli decydujesz się na narkotyki i kiedy myślisz, że alkohol dodaje Ci odwagi i nakręca Cię: WYHAMUJ często największym. nierealnym marzeniem zakażonych jest cofnięcie czasu do tej jednej, jedynej chwili, kiedy mogli zachować się inaczej podjąć inną decyzję. powiedzieć nie, gdy kumpel proponował im narkotyk, powiedzieć nie na szybki seks bez zabezpieczenia, powiedzieć nie w sytuacji, kiedy wiedzieli, że ryzykują. Daj sobie szansę na życie bez HIV, na życie bez AIDS WSSE Gdańsk, PTOZ Olsztyn

2 BEZPIECZNA KĄPIEL Kąpiel w chłodnej wodzie latem to prawdziwa przyjemność. Czasami jednak ta przyjemność bywa niebezpieczna, szczególnie w zbiornikach wodnych i miejscach nie przeznaczonych do kąpieli. Nieuregulowany brzeg (wysoki i śliski) i nieznane dno (obecność zatopionych niebezpiecznych przedmiotów, nagłe uskoki dna) zagrażają licznymi urazami, niespodziewanymi zachłyśnięciami. Nawet dobry pływak może sobie nie poradzić bez pomocy ratownika. Poza tym wody mogą być niezdatne do kąpieli z powodu zanieczyszczeń chemicznych i biologicznych nie zawsze widocznych gołym okiem. Wyjątkowo natrętnym biologicznym zanieczyszczeniem wód Bałtyku i pomorskich jezior są w ostatnich latach sinice jednokomórkowe glony. Wzrost temperatury wody powyżej 22 C powoduje ich masowy zakwit. Woda przybiera wtedy wygląd zupy szczawiowej. Kąpiel w takiej wodzie zagraża wystąpieniem stanów zapalnych skóry i spojówek a jej połknięcie może spowodować biegunkę, ból brzucha, wymioty, skurcze mięśni gładkich (kolka). Przyjemnie i bezpiecznie Kąp się tylko w miejscach do tego przeznaczonych, pod okiem ratownika. Patrz na kolor chorągiewek. Jeżeli będą: - białe kąpiel dozwolona - czerwone kąpiel zabroniona WSSE Gdańsk

3 BURZA - JAK SIĘ ZACHOWAĆ? Pioruny dążą do ziemi najkrótszą i najlepiej przewodzącą drogą. Z początku jest nią powietrze, które nie najlepiej przewodzi prąd. W końcu strumień elektronów (piorun) dociera do najwyższego punktu w okolicy, którym może być np. antena telewizyjna, samotne drzewo itp. Takim punktem może być także człowiek, znajdujący się na otwartej przestrzeni zwłaszcza, jeśli trzyma coś metalowego typu parasol, rower itp. Najbardziej niebezpiecznym miejscem, w którym ludzie chowają się podczas burzy są samotne drzewa. Piorun uderza w nie, ponieważ są wysokie, a strumień elektronów często przechodzi przez człowieka, gdyż przewodzi on prąd lepiej niż drzewo. Jedna czwarta ofiar porażenia piorunem to ludzie szukający schronienia pod drzewami. Piorun najczęściej uderza w brzozy, dęby, jesiony, ale nie jest to regułą w przypadku samotnie stojących lub wysokich drzew. Jeśli, więc zbliża się burza pozostań w domu, wyłącz wszystkie odbiorniki i wszelkie urządzenia elektryczne podłączone do prądu. Jednym z bezpieczniejszych miejsc, poza domem jest wnętrze samochodu. W jego przypadku prąd spływa po karoserii do ziemi. Jeśli burza zaskoczy Cię na zewnątrz: Poszukaj schronienia w budynku, jaskini lub wąwozie. Jeśli nie znajdziesz, udaj się do nisko położonego miejsca z dala od drzew, słupów i obiektów metalowych. Ukucnij na ziemi, schowaj głowę miedzy kolanami (zwiń się w kłębek), w takiej pozycji stanowisz najmniejszy cel dla pioruna. Nie leż płasko na ziemi. W lesie szukaj schronienia wśród najniższych drzew. Nie pływaj i nie żegluj podczas burzy kieruj się natychmiast do brzegu i znajdź bezpieczne schronienie. Woda jest dobrym przewodnikiem prądu i łatwo ściąga pioruny. W każdej sytuacji i miejscu odsuń od siebie metalowe przedmioty. Nie rozmawiaj przez telefon komórkowy. Jeśli przebywasz w większej grupie powinniście rozproszyć się. Jeśli nie zlekceważysz pierwszych sygnałów burzy zanim przyjdzie zdążysz znaleźć bezpieczne schronienie. Jak daleko od nas jest burza, możemy przekonać się licząc sekundy od momentu zobaczenia błyskawicy do usłyszenia grzmotów. Liczbę sekund mnożymy przez 330 metrów np. jeśli między błyskiem a grzmotem upłyną 3 sekundy burza jest w odległości 1 km. WSSE Gdańsk

4 PIERWSZA POMOC ZADŁAWIENIE nakłoń dorosłego przytomnego do kaszlu, przytomnego dorosłego pochyl tak, żeby głowa znajdowała się niżej niż płuca,. nasadą dłoni wykonaj 5 uderzeń między łopatki. Jeżeli nie nastąpiło usunięcie ciała obcego - stań za przytomną, zadławioną osobą, obejmij ją pod pachami, jedną dłoń przyłóż do ciała poszkodowanego i zaciśnij pięść na wysokości 1/3 mostka. Jeżeli nie nastąpiło usunięcie ciała obcego - połóż pięść jednej ręki powierzchnią od kciuka w nadbrzuszu. Drugą rękę połóż na pierwszej i wykonaj 5 uciśnięć w kierunku do siebie i ku górze. Wykonuj powyższe czynności naprzemiennie do chwili usunięcia ciała obcego lub utraty przytomności. Wezwij pomoc medyczną. W przypadku zadławienia dziecka, kiedy jest przytomne - nakłoń do kaszlu, - przełóż twarzą w dół przez kolana i uderz między łopatki nasadą dłoni 5 razy. Jeżeli nie nastąpiło usunięcie ciała obcego, dalej postępuj jak z osobą dorosłą. Wykonuj powyższe czynności naprzemiennie do chwili usunięcia ciała obcego lub utraty przytomności. Wezwij pomoc medyczną. KRWOTOK Z NOSA - ułóż poszkodowanego w bezpiecznej pozycji, - przy podejrzeniu urazu głowy (widoczny wypływ krwi z uszu i nosa) unieruchom głowę. - miejsce krwawienia przykryj jałowym opatrunkiem bez stosowania ucisku, - wezwij pomoc medyczną. Jeśli nie ma podejrzenia urazu czaszki i poszkodowany jest przytomny, to: - posadź poszkodowanego, uspokój, pochyl do przodu, - zastosuj ucisk pulsacyjny palcami na skrzydełka nosa do momentu ustania krwawienia, - połóż zimny opatrunek bezpośrednio na nos i szyję w miejscu przebiegu dużych naczyń. Jeśli poszkodowany jest nieprzytomny, wezwij pomoc medyczną. OPARZENIA SŁONECZNE - opuść miejsce nasłonecznione, - ochłodź skórę pod zimną wodą, - jeśli oparzenie jest poważne, zwróć się do lekarza. UDAR CIEPLNY - przenieś poszkodowanego w chłodne i zacienione miejsce, - ułóż w pozycji półsiedzącej, gdy jest przytomny, - udrożnij drogi oddechowe i skontroluj ważne funkcje życiowe, rozbierz poszkodowanego, - obniż temperaturę ciała poprzez schładzanie zimną wodą, - wezwij pomoc medyczną. UŻĄDLENIA PRZEZ OWADY - usuń żądło, jeżeli tkwi w skórze, - zastosuj zimny okład przez około 10 minut, - w przypadku, gdy ból i obrzęk nie ustąpi lub się zwiększy, udaj się do lekarza, LEKKIE RANY - usuń z rany ciała obce, - przemyj delikatnie skórę wokół rany antyseptycznym roztworem, - nałóż sterylny opatrunek lub plaster z gazą sterylną, - nie dotykaj rany, nawet czystym ręcznikiem, - nie dotykaj powierzchni opatrunku, która przylega do rany, - skonsultuj z lekarzem możliwość zaszczepienia przeciwko tężcowi. - jeżeli jesteś uczulony na użądlenia, natychmiast skontaktuj się z lekarzem CIAŁO OBCE W OKU Pod powieką dolną - poszkodowanemu poleć patrzeć ku górze, - pocieraj ostrożnie wewnętrzną powierzchnię powieki chusteczką, przesuwając w kierunku donosowym. Pod powieką górną - poszkodowanemu poleć patrzeć ku dołowi, - uchwyć za rzęsy górnej powieki i pociągnij ku dołowi nad dolną powiekę, - pozwól powrócić powiece górnej do pozycji wyjściowej. W ten sposób rzęsy powieki dolnej przesuwają się i oczyszczają wewnętrzną powierzchnię dolnej części powieki górnej. Przy ciałach obcych tkwiących w gałce ocznej nie wolno podejmować żadnej próby ich usunięcia. Należy w takim przypadku osłonić opatrunkiem chore oko, następnie zabandażować oboje oczu równocześnie po to, aby zapobiec ruchom chorego oka poprzez ruchy oka zdrowego i jak najszybciej przetransportować poszkodowanego do lekarza. OPARZENIA LEKKIE - schładzaj zimną wodą oparzoną powierzchnię około 30 minut, - zdejmij wszystkie ciasne przedmioty zanim nastąpi obrzęk i utworzą się pęcherze, - zabezpiecz ranę jałowym opatrunkiem, - przy oparzeniach w obrębie jamy ustnej, schładzaj także gardło poprzez płukanie zimną wodą lub ssanie kawałków lodu. Nie należy: - zrywać ubrania, które przykleiło się do skóry, - stosować żadnych maści, masła, okładów np. z kwaśnego mleka, - neutralizować kwasów zasadami i odwrotnie, - przekłuwać pęcherzy. POGRYZIENIA - umyj dokładnie ranę wodą z mydłem, - trzymaj ranę pod bieżącą wodą przez co najmniej 5 minut, - zakryj ranę opatrunkiem, - zgłoś się do lekarza. W przypadku poważnych zranień - przykryj ranę opatrunkiem jałowym, - w przypadku silnego krwawienia załóż opatrunek uciskowy, - wezwij pomoc medyczną. Jeżeli pogryzienie nastąpiło przez psa lub kota, dowiedz się, czy był on szczepiony przeciwko wściekliźnie.

5 KLESZCZE Wiosenne słońce sprzyja wędrówkom, biwakowaniu, wypadom na majówki. Jest to czas kiedy najczęściej i najchętniej obcuje się z przyrodą wyjeżdża na urlopy, długie weekendy, na działkę poza miastem. O tej porze roku rozpoczyna się również największa aktywność kleszczy najgroźniejszych pasożytów zewnętrznych człowieka. 1 Borelioza przebiega w 3 etapach: I etap trwa od 2 do 30 dni U 60-80% zakażonych osób, po kilku dniach od ukąszenia przez kleszcza, pojawia się niebolesny i nieswędzący rumień wędrujący. Na początku tworzy grudkę, która w miarę upływu czasu, rozszerza się pierścieniowo, w końcu blednie po środku i znika. Wystąpienie rumienia jednoznacznie świadczy o zakażeniu ale u 20-40% osób zakażonych ten objaw nie występuje. Chorobę można wtedy wykryć, oznaczając przeciwciała w 7-14 dniu od ukąszenia. Temu etapowi choroby mogą towarzyszyć łagodne objawy grypopodobne. II etap trwa od 1 do 4 miesięcy Charakteryzują go pojawiające się i znikające w różnych miejscach zaczerwienienia oraz ostre zmiany zapalne narządów m.in. stawów, serca, ośrodkowego i obwodowego układu nerwowego. Na tym etapie chorobę można wykryć badając przeciwciała. III etap trwa od kilku miesięcy do kilku lat. W tej fazie choroby pojawia się uogólnione zapalenie stawów, zanikowe zmiany skórne, późne zmiany neurologiczne (zaburzenia czucia, mowy, pamięci, stany depresyjne). Nierozpoznana, nieleczona borelioza zagraża licznymi niebezpiecznymi powikłaniami. Można je spotkać na terenie całej Polski. Lubią tereny leśne, podmokłe, porośnięte wysoką trawą, również miejskie parki i skwery. Średnio, co 5 zakażony jest krętkami z rodzaju Borrelia, wywołującymi u człowieka boreliozę. Dorosłe kleszcze mają długość od 2,5 do 4 mm, larwy i nimfy są dużo mniejsze na skórze wyglądają jak małe kropeczki. Jak ustrzec się kleszczy: - Odpowiednio ubierać się. Ubranie powinno chronić całe ciało. Najlepiej założyć spodnie i bluzkę z długim rękawem, skarpety oraz nakrycie głowy. - Starannie obejrzeć całe ciało po powrocie z lasu lub parku. Kleszcze, zanim zakotwiczą się w skórze, poszukują odpowiedniego miejsca do wkłucia. - U dzieci najczęściej (w około 70% przypadków) lokalizują się na głowie, zazwyczaj na granicy włosów i za uszami. U dorosłych w miejscach, gdzie skóra jest delikatna (np. pod kolanami, w pachwinach, na brzuchu). - W przypadku zauważenia kleszcza należy go jak najszybciej usunąć ze skóry. Ryzyko zakażenia rośnie wraz z czasem zakotwiczenia na ciele ofiary. Kleszcza ze skóry należy wyciągnąć pęsetą a miejsce ukłucia starannie zdezynfekować. Nie wolno go wcześniej smarować tłuszczem ponieważ dusząc się, zwiększa wydzielanie śliny, w której mogą być zarazki. - Stosować środki odstraszające (spryskiwać ubranie- nie smarować skóry). Substancje aktywne zawarte w tych preparatach powodują, że człowiek jest niewidoczny dla kleszczy.. Człowiek zakaża się najczęściej: Zatrucia pokarmowe - Salmonelloza : Zatrucia pokarmowe, czyli ostre schorzenia żołądkowo-jelitowe wywoływane są najczęściej drobnoustrojami lub ich toksynami, które dostały się do organizmu wraz z pożywieniem. Okres wiosenno-letni zwykle jest okresem o zwiększonej liczbie zatruć pokarmowych, których przyczyną są najczęściej bakterie typu Salmonella. Naturalnym miejscem bytowania tych bakterii jest przewód pokarmowy zwierząt dzikich i hodowlanych. Bakterie te wydalane z kałem, w warunkach sprzyjających, takich jak ciepło, wilgoć, obecność białka, mogą być poza organizmem żywym nawet przez kilka miesięcy np. w glebie około 3 m-cy, w wodzie - od kilku dni do kilku tygodni, a w wysuszonych produktach spożywczych mogą trwać przez czas nieograniczony poprzez żywność zanieczyszczoną odchodami zakażonych zwierząt np. drobiu, myszy, szczurów, poprzez produkty żywnościowe pochodzące od zwierząt zakażonych (jaja, mięso, czasami surowe mleko), od zakażonych zwierząt i ludzi wydalających z kałem pałeczki Salmonella, Z obserwacji wielu lat wynika, że główną przyczyną zatruć pokarmowych jest używanie surowych jaj do ciast nie poddawanych pieczeniu np. sernik "na zimno", leguminy, ciasta z masą kremową na bazie surowych jajek, jajecznica, domowe majonezy, poza tym rozdrobnione przetwory mięsne typu galaretki, pasztety, pierogi, kotlety mielone, tatar itp. Metody uniknięcia zachorowań, o których trzeba pamiętać to: mycie rąk po wyjściu z ubikacji i przed przygotowywaniem i spożywaniem posiłków, utrzymywanie w czystości pomieszczeń, sprzętów kuchennych i naczyń stołowych, przechowywanie żywności w niskiej temperaturze, zapobieganie rozmrażaniu i ponownemu zamrażaniu żywności, całkowite rozmrożenie drobiu, mięsa i ich przetworów przed przystąpieniem do ich smażenia, pieczenia, gotowania, skrupulatne przestrzeganie rygorów technologicznych, które jeśli nie likwidują bakterii, to znacząco ograniczają ich namnażanie się, poddawanie żywności działaniu wysokiej temperatury (gotowanie, pieczenie, duszenie), które jest najłatwiejszym sposobem zniszczenia bakterii, wydzielenie miejsca w lodówce na surowy drób, mięso i jaja, tak aby nie stykały się z innymi produktami, nie poddawanymi obróbce termicznej mycie owoców i warzyw przed spożyciem, unikanie spożywania lodów i ciastek pochodzących od nieznanych wytwórców, spożywanie potraw bezpośrednio po przygotowaniu lub szybkie ich schłodzenie i przechowywanie w niskiej temperaturze, tępienie owadów i gryzoni przenoszących zarazki. Ukłucie kleszcza bywa niezauważalne. Po wkłuciu wtryskuje on do rany ślinę zawierającą środki przeciwbólowe, dzięki którym ofiara najczęściej nie czuje, że została zaatakowana. Można go zauważyć dokładnie przeglądając skórę po powrocie do domu. Jeśli kleszcz był zakażony bakteriami lub wirusami wywołującymi choroby, może dojść do zakażenia. Aby jednak mógł zakazić żywiciela musi być odpowiednio długo przyssany do skóry postać dorosła ok. 2 dni, larwa lub nimfa kilka godzin. W przypadku wystąpienia objawów chorobowych takich jak nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunki i podwyższona temperatura należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza. WSSE Gdańsk WSSE Gdańsk

6 NARKOTYKI NIE UFAJ OBCYM Narkotyki to substancje odurzające działające na ośrodkowy układ nerwowy, który jest stymulatorem całego naszego organizmu. Substancje odurzające stały się dostępne w wielu miejscach: w szkole, na ulicy, w dyskotekach. Handel nimi jest dochodowym biznesem na całym świecie. Dealerzy są bezwzględni i stosują rozmaite metody, aby zdobyć klienta. Wakacje to czas odpoczynku, poszukiwania przygód i różnorakich wrażeń. Sprzyja to podejmowaniu nieprzemyślanych decyzji i ryzykownych zachowań. MOŻE O TYM NIE WIESZ? Posiadanie nawet najmniejszych ilości narkotyków jest zagrożone karą więzienia od roku do lat 5 ciu Produkcja narkotyków jest zagrożona karą więzienia od sześciu miesięcy do lat 10-ciu Handel narkotykami jest zagrożony karą więzienia od roku do lat 10-ciu Udostępnianie komuś narkotyków, albo nakłanianie innych do brania jest zagrożone karą więzienia do lat 5-ciu PAMIĘTAJ!!! Narkotyki są bardziej niebezpieczne dla dzieci niż dla dorosłych /dzieci i młodzież bardzo szybko się uzależniają/. Wszystkie narkotyki mają zdolność wywoływania uzależnień!!! Narkotyki to substancje uszkadzające najważniejsze narządy / mózg, serce, wątroba, płuca/. Substancje odurzające działają na ośrodkowy system nerwowy, zmieniają nastrój, uczucia i sposób odbierania rzeczywistości. UWAGA!!! Narkotyki wyłączają urządzenia kontrolne naszego organizmu. Pod ich wpływem może dojść do: - odwodnienia i przegrzania organizmu podczas wysiłku /np. taniec /, w konsekwencji, udaru cieplnego - niewydolności krążenia, drgawek, zaburzenia świadomości, śmierci - wylewu, zapaści, utraty przytomności w połączeniu narkotyków z alkoholem - flash back, czyli nawrót działania narkotyku, mimo, że od czasu zażycia upłynęło wiele dni. Halucynacje wzrokowe lub słuchowe mogą się pojawić w najmniej oczekiwanych momentach, np. podczas prowadzenia pojazdu. CO MOŻESZ ZROBIĆ ABY NIE WPAŚĆ W PUŁAPKĘ Nie ufaj tym którzy zachwalają efekty brania substancji odurzających to śmiertelne niebezpieczeństwo Eksperymenty z narkotykami to dowód niedojrzałości,a nie oznaka dorosłości Branie z ciekawości,pod wpływem innych lub chwili, jest brakiem szacunku dla siebie i swojego ciała Nawet jednorazowy eksperyment może prowadzić do uzależnienia, a to śmiertelna choroba KUPIŁEŚ PIERWSZĄ W ŻYCIU DZIAŁKĘ OD DEALERA, KTÓREGO POLICJA MA NA OKU masz pecha i... brudne papiery!!!! WSSE Gdańsk

7 UKĄSZENIE PRZEZ ŻMIJE Żmija zygzakowata jest jedynym gatunkiem węża jadowitego w Polsce. Jej długość może dochodzić do 85 cm. Znane są trzy barwne odmiany: szara, brązowa czarna. U osobników o zabarwieniu jasnym wyraźnie widoczny jest, biegnący od szyi wzdłuż całego grzbietu czarny, regularny zygzak, wyraźniejszy u samców. U okazów bardzo ciemnych lub czarnych jest na ogół niewidoczny. Żmija zygzakowata ma szparowate, pionowo ustawione źrenice oczu, co odróżnia ją od innych gatunków węży występujących w Polsce. Żmija zygzakowata jest gatunkiem chronionym w Polsce. Kryje się w wykrotach, wśród kamieni, pod zwalonymi pniami drzew, w norach gryzoni. Najchętniej zamieszkuje wilgotne polany leśne porośnięte mchem torfowym i borówką bagienną. Można ją spotkać na dobrze nasłonecznionych porębach leśnych, w pobliżu wód stojących i rowów. Dobrze pływają. Jesienią i zimą (od października do marca) przesypia w ukryciu, aktywność życiową przejawia wiosną i latem. Żmije nie należą do agresywnych zwierząt, które rzucałyby się na człowieka bez powodu. Atakują tylko wtedy, gdy czują się zagrożone odcięciem drogi ucieczki, nagłym zbliżeniem, dotknięciem kijem lub nogą. Bezpośrednio po kontakcie ze żmiją należy poszukać na ciele śladów ukąszenia w postaci dwóch ranek kłutych (jak po ukłuciu szpilką) w odległości do 1 cm od siebie (nie muszą krwawić). Jeśli w ciągu 10 minut w miejscu ukąszenia nie pojawi się zaczerwienienie i obrzęk, można z dużym prawdopodobieństwem wnioskować, że jad nie został wpuszczony. Ukąszenie jest szczególnie niebezpieczne dla dzieci i osób starszych, nie stanowi jednak śmiertelnego zagrożenia dla zdrowego dorosłego człowieka. OBJAWY PO UKĄSZENIU: ogólne: osłabienie ogólne, znużenie, senność mdłości, wymioty, bóle brzucha, biegunka poty, dreszcze uczucie drętwienia, znieczulenia, np. wokół ust wzmożone pragnienie obrzęk twarzy, węzłów chłonnych, podbiegnięcia krwawe tętno słabe, niemiarowe, niewyczuwalne (spadek ciśnienia, wstrząs) miejscowe : typowa ranka kłuta narastający, rozchodzący się obrzęk ból w miejscu ukąszenia zaczerwienienie, zasinienie, krwawienie z ranki (rzadko) CZEGO NIE NALEŻY ROBIĆ:

8 nie masować, nie nacinać miejsca ukąszenia nie odsysać ustami nie podawać alkoholu, leków cucących nie podawać surowicy przeciw jadowi żmij bez decyzji lekarza CO ROBIĆ PIERWSZA POMOC przemyć rankę wodą i odkazić np. wodą utlenioną powyżej miejsca ukąszenia założyć opaskę uciskową (nie za mocno i co 10 do 20 minut zwalniać jej ucisk na 1-2 minut. Jeśli nie gwarantujesz dopilnowania czasu zwalniania ucisku nie należy zakładać opaski. Bezpieczniej jest ochładzać miejsce ukąszenia np. woreczkami z lodem ułożyć poszkodowanego wygodnie i okryć, aby nie wykonywał zbędnych ruchów podawać duże ilości płynów do picia wezwać lekarza JAK ZAPOBIEGAĆ do lasu, na skałki - ubierać pełne wysokie obuwie, najlepiej skórzane, patrzeć pod nogi, nie dotykać, nie zaczepiać żmii, pozwolić jej uciec, zawsze uprzednio obejrzeć miejsce, gdzie chce się usiąść lub oprzeć rękami. Warto wiedzieć, że zazwyczaj żmija przed ukąszeniem najpierw głośno syczy. To powinno być dla człowieka ostrzeżeniem. PTOZ Olsztyn

9

10

11 WSZAWICA GŁOWOWA Wszawica jest powodowana przez pasożyta - wesz głowową o długości 2-3 mm, która żyje wyłącznie na owłosionej skórze głowy człowieka, żywiąc się jego krwią. Dorosła samiczka składa od 100 do 300 jajeczek, w rytmie 8-10 dziennie, które przylegają mocno do włosów dzięki substancji klejącej. Z tych jajeczek w ciągu 6-10 dni wykluwa się larwa (gnida), która przeradza się w dorosłego pasożyta. W miejscu ukłucia przez wesz powstaje niewielka grudka, której towarzyszy świąd. Wszawica jest chorobą zakaźną. Jej rozpowszechnianiu sprzyjają duże skupiska ludzkie. Możliwości przenoszenia są różnorodne. Można ją przenieść stojąc blisko siebie w środkach komunikacji miejskiej, w szkołach, przedszkolach poprzez kontakt zdrowych włosów z zakażonymi lub poprzez grzebienie, czapki, szaliki, bieliznę pościelową. powinny mieć kontaktu ze środkiem owadobójczym. Ponadto poleca się prać w temperaturze nie niżej niż 60 C bieliznę pościelową, ręczniki, czapki, szaliki i inne rzeczy, na których mogą znajdować się insekty i ich jajeczka (temperatura powyżej 53,5 C zabija wszy i ich jaja). Odzież, której nie można wyprać w wysokiej temperaturze należy wyprasować gorącym żelazkiem. ZAPOBIEGANIE Łatwiej jest zapobiegać wszawicy niż ją leczyć. Należy, zatem zadbać o higienę osobistą wszystkich domowników: częste mycie głowy, włosów, codzienną zmianę bielizny osobistej i częstą zmianę pościeli. U dziewcząt w wieku przedszkolnym i szkolnym, zwłaszcza z długimi włosami, podczas czesania włosów sprawdzać skórę głowy, czy nie ma tam pasożytów i ich jaj. Miejsca, w których najczęściej występują gnidy to okolice za uszami oraz skronie. LECZENIE Wszawicę można zwalczać licznymi środkami: szamponami, lotionami, nalewkami roślinnymi. Środki te można kupić w aptekach. Zabiegi dezynsekcyjne należy powtórzyć po upływie 7-10 dni, gdyż preparaty te słabiej działają na gnidy. Można je usunąć z głowy płucząc uprzednio umyte włosy ciepłym octem 6 %, który powoduje ich odklejanie. Po kuracji można też użyć grzebienia o bardzo gęstych zębach, żeby w trakcie wyczesania lepiej odczepić jajeczka. W przypadku, gdy wszawica występuje u jednego z członków rodziny, zabieg zwalczania należy przeprowadzić u wszystkich domowników, za wyjątkiem dzieci do lat 3, które nie RODZICE!!!!!!!!!!!! Kontrolujcie Głowy Waszych Dzieci WSSE Gdańsk

12 ZATRUCIA GRZYBAMI Zatrucia grzybami należą do zatruć pokarmowych. W naszych lasach rośnie wiele grzybów o różnej toksyczności. Są gatunki śmiertelnie trujące, trujące, warunkowo jadalne i jadalne. Większość grzybów najbardziej niebezpiecznych, śmiertelnie trujących, posiada po spodniej stronie kapelusza blaszki. Należą do nich muchomory, a wśród nich najgroźniejszy - muchomor sromotnikowy. Trucizny w nich zawarte nie rozpuszczają się w wodzie, dlatego gotowanie tych grzybów nie powoduje zmniejszenia ich właściwości trujących. Muchomora sromotnikowego łatwo można pomylić z zielono zabarwionym gołąbkiem, gąską zieloną, czubajką kanią. Muchomora wiosennego i jadowitego zbieracze mylą z młodymi dziko rosnącymi pieczarkami. Do grzybów powodujących śmiertelne zatrucia w wyniku uszkodzenia wątroby, nerek i nadnerczy należy zasłonak rudy i piestrzenica kasztanowata. Takie gatunki, jak: strzępiaki, czernidlaki, lejkówki, muchomory czerwone i plamiste zawierają trucizny, które atakują system nerwowy. Do tej grupy zalicza się olszówkę, która zawiera w sobie truciznę rozpuszczalną w wodzie. Obgotowanie zmniejsza, lecz nie likwiduje właściwości trujących, a objawy inne niż gastryczne nie są kojarzone ze spożyciem olszówki. Inna grupa grzybów, która powoduje zatrucia objawiające się biegunkami i wymiotami prowadzącymi do odwodnienia organizmu to: niektóre czubajki, gołąbki, mleczaje, gąski a także muchomor cytrynowy, wieruszka ciemna, pieczarka żółtawa, maślanka wiązkowa i ceglasta. Pamiętajmy, że nie tylko grzyby trujące mogą być przyczyną poważnych kłopotów zdrowotnych. Zebrane grzyby jadalne pozostawione w warunkach sprzyjających rozwojowi drobnoustrojów mogą być również czynnikiem wywołującym zatrucia bakteryjne. Należy unikać podawania potraw z grzybów dzieciom, osobom starszym i chorym. Grzyby zawierają dużo substancji chitynowych, co powoduje, że nawet gatunki jadalne są ciężkostrawne. W obrębie grupy grzybów, które po spodniej stronie kapelusza posiadają rurki, przypominające gąbkę spotyka się grzyby trujące takie, jak: borowik purpurowy, borowik grubotrzonowy, borowik szatański (rzadko spotykany w Polsce). Goryczak żółciowy (niepoprawnie nazywany szatanem) nie posiada właściwości trujących, jest jedynie gorzki i dlatego nie nadaje się do spożycia. PAMIĘTAJ! Związki trujące zawarte w grzybach, nie są wykrywane żadnymi sposobami domowymi. Należy zbierać tylko dobrze znane gatunki grzybów pamiętając, że wiele grzybów trujących jest bardzo podobnych do jadalnych i tylko dobra znajomość cech charakterystycznych dla danego gatunku pozwala uniknąć tragicznej pomyłki!!! Nie zbierać grzybów małych, ukrytych w ściółce, u których nie można dostrzec charakterystycznych cech gatunkowych Muchomor sromotnikowy występuje od lipca do października, w lasach liściastych i mieszanych, kapelusz ma zielonooliwkowy, czasami z odcieniem brązowym, na górnej części trzonu znajduje się przyrośnięty pierścień (rys. 1a). zwisający w postaci kołnierza, podstawa trzonu jest bulwiasto zgrubiała. tkwi w odstającej pochwic (rys. l b), w młodych owocnikach trzon jest wewnątrz mięsisty, później staje się gąbczasty, w najstarszych owocnikach pustawy (rys. 1, c), blaszki niezmiennie białe. Przebieg zatrucia sromotnikiem Okres utajenia objawów - najczęściej 8-24 godzin. Im dłuższy okres utajenia tym cięższy przebieg zatrucia. Okres ostrego nieżytu żołądkowo - jelitowego: nudności, wymioty, bóle brzucha, biegunka, bóle głowy, osłabienie. Objawy ze strony przewodu pokarmowego zazwyczaj uspokajają się lub ustępują na krótki czas (6~8 godzin). Okres uszkodzeń narządów (najczęściej w 3-4 dniu choroby): wątroby, nerek, serca, śledziony. 50 g sromotnika wystarczy, żeby spowodować śmierć dorosłego człowieka. Bez względu na to jak się ubierasz, jakiej słuchasz muzyki, czy masz długie, czy krótkie włosy w dowolnym kolorze, gdzie mieszkasz i z kim się przyjaźnisz, bez względu na to, o czym marzysz i jaka czeka Cię przyszłość, daj sobie szansę na życie bez HIV-a na życie bez AIDS od Ciebie zależy, czy złapiesz HIV-a, czy nie są tylko dwie drogi, jakimi Ty możesz się zakazić seks i krew AIDS Jeżeli decydujesz się na seks, jeżeli decydujesz się na narkotyki i kiedy myślisz, że alkohol dodaje Ci odwagi i nakręca Cię, WYHAMUJ Daj sobie szansę na życie bez HIV, na życie bez AIDS często największym. nierealnym marzeniem zakażonych jest cofnięcie czasu do tej jednej, jedynej chwili, kiedy mogli zachować się inaczej podjąć inną decyzję. powiedzieć nie, gdy kumpel proponował im narkotyk, powiedzieć nie na szybki seks bez zabezpieczenia, powiedzieć nie w sytuacji, kiedy wiedzieli, że ryzykują.. Rys. 2 czubajka kania a/ ruchomy pierścień b/ bulwiaste rozszerzenie trzonu c/ pusty trzon PTOZ Olsztyn W przypadku, wystąpienia jakichkolwiek dolegliwości po spożyciu grzybów należy natychmiast zgłosić się do lekarza. Resztki grzybów, kał, wymiociny zawierające zjedzone grzyby powinno się zabezpieczyć i przekazać do badań diagnostycznych w celu określenia gatunku, grzyba, który spowodował zatrucie. PTOZ Olsztyn