WPŁYW INNOWACYJNYCH TECHNIK WHR NA POPRAWĘ EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH
|
|
- Ludwika Żurek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 WPŁYW INNOWACYJNYCH TECHNIK WHR NA POPRAWĘ EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ PROCESÓW TECHNOLOGICZNYCH Jacek TOMASIAK, Jerzy DUDA Streszczenie: Entalpia procesowych gazów odlotowych jest najczęściej przyczyną niskiej sprawności procesów cieplnych. W artykule przedstawiono sposoby poprawy sprawności energetycznej wybranych, wysokotemperaturowych procesów cieplnych polegających głównie na skojarzeniu procesu technologicznego z układem WHR (Waste Heat Recovery). Nowe techniki WHR wytwarzania energii elektrycznej, oparte o cykl ORC lub Kaliny, stworzyły warunki do wykorzystania entalpii gazów odlotowych o niskiej temperaturze. Na przykładzie wybranych procesów cieplnych przedstawiono sposób zagospodarowania procesowej entalpii odpadowej. Słowa kluczowe: przemysł mineralny, proces wypalania, kogeneracja, ORC. 1.Wprowadzenie W strategii Zrównoważona Europa dla lepszego świata, określono zmiany klimatyczne jako ważną barierę na drodze zrównoważonego rozwoju. Zobowiązuje ona kraje UE do ograniczenia emisji z procesów spalania paliw oraz poszukiwania alternatywnych źródeł energii elektrycznej. Zarówno Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2001/77/WE oraz Pakiet klimatyczno-energetyczny 3x20, który zakłada uzyskanie do roku 2020 ograniczenie o 20%: emisji gazów cieplarnianych (baza 1990) i zużycia energii oraz zwiększenie o 20% udziału energii ze źródeł odnawialnych (OZE), wymuszają zmianę podejścia do problemu energochłonności procesów technologicznych Do grupy przemysłów szczególnie energochłonnych i w związku z tym, uciążliwych dla środowiska, oprócz sektora energetycznego (elektrownie i ciepłownie), należy szeroko pojęty przemysł mineralny. W związku z tym, są to branże, w których problem zwiększenia efektywności energetycznej i szkodliwego oddziaływania na środowisko należą do priorytetowych działań. Wzrost efektywności energetycznej procesu należy do najszybszych i opłacalnych sposobów ograniczenia: zużycia paliw nieodnawialnych, emisji szkodliwych dla środowiska gazów i pyłów, zwiększenia bezpieczeństwa energetycznego kraju. Jednym z warunków intensyfikacji produkcji i zwiększenia efektywności energetycznej, zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju, jest wdrożenie czystych, bezodpadowych technologii oraz ograniczenie strat cieplnych i zużycia surowców i paliw nieodnawialnych kosztem wykorzystania OZE i odpadów przemysłowych [1,3].W sektorze energetycznym działaniem takim jest wdrażanie technologii CHP (Combined Heat and Power), polegające na skojarzeniu (kogeneracji) procesu wytwarzania energii elektrycznej z wytwarzaniem 510
2 energii cieplnej. Na rys.1 przedstawiono wpływ kogeneracji na ograniczenie zużycia paliw. Rys.1. Porównanie układu kogeneracyjnego z oddzielną produkcją tej samej ilości energii elektrycznej i cieplnej Podobnie jak w energetyce, również w innych procesach produkcyjnych, zwłaszcza dotyczących wysokotemperaturowych procesów wypalania(przemysł mineralny), możliwe jest skojarzenie tych technologii z wytwarzaniem energii elektrycznej. Jest to jeden ze sposobów ograniczenia strat cieplnych i poprawy efektywności energetycznej procesu, który został uwzględniony w najnowszym BREF-ie 2013 (BAT Referenc Document)[2]. Nadbudowa procesu wypalania układem kogeneracyjnym WHR jest działaniem zgodnym z dyrektywami unijnymi i ustawami krajowymi (Dyrektywa 2004/8/WE CHP i Ustawa z dnia (Dz.U. z r. Nr 21;) które w rozwoju produkcji rozproszonej energii elektrycznej, zakładają uzyskanie wzrostu lokalnego bezpieczeństwa energetycznego z równoczesną redukcją emisji CO Technologie WHR Nowoczesne instalacje wytwarzania energii elektrycznej tzw. WHR (Waste Heat Recovery), których działanie opiera się na wykorzystywaniu procesowej entalpii odpadowej, bazują na następujących technikach wytwarzania energii elektrycznej: klasycznego obiegu parowego C-R (Cykl Clausiusa Rankine a), organicznego cyklu Rankine a (ORC), cyklu Kaliny. Pierwsze instalacje WHR oparte były na klasycznym obiegu Clausisa Rankine a, Schemat sposobu produkcji energii elektrycznej z wykorzystaniem ciepła odpadowego za pomocą instalacji C-R przedstawiono na rys.2. Ze względu na czynnik roboczy w obiegu C-R - przegrzaną parę wodną wymagana jest do jej wytworzenia wysoka (>700K) temperatura ciepła odpadowego. Wysoka temperatura ciepła odpadowego była główną poza wysokimi kosztami przyczyną braku większego zainteresowania tą techniką. Jednym ze sposobów wykorzystania entalpii o niższej temperaturze jest zastąpienie czynnika roboczego pary wodnej, inną cieczą, która charakteryzuje się niższą temperaturą wrzenia i niższą entalpią parowania [4]. 511
3 Rys.2. Schemat obiegu Clausiusa Rankine a Nowe, niskotemperaturowe techniki wytwarzania energii elektrycznej w oparciu o układy ORC lub obieg Kaliny, w których wodę zastąpiono cieczami organicznymi (np. izopentanem lub izobutanem) lub mieszaniną wody i amoniaku (NH 3/H 2O- obieg Kaliny), stworzyły warunki do wykorzystania procesowego niskotemperaturowego ciepła odpadowego. Na rys,3 przedstawiono instalację ORC i Kaliny, pracujące na wspólnym źródle- entalpii odpadowej.. Rys.3. Schemat obiegu ORC i Kaliny 512
4 Cykl ORC jest układem dwuobiegowym. Jeden obieg tworzy tzw. czynnik pośredni grzewczy, np. termoolej. Natomiast drugi, zasadniczy obieg, tworzy czynnik roboczy - płyn organiczny (np.izobutan lub izopentan). Układ dwuobiegowy stosuje się ze względu na bezpieczeństwo pracy instalacji ORC. Procesowe ciepło odpadowe entalpia gazów odlotowych - podgrzewa w kotle odzyskowym czynnik pośredni termoolej (olej silikonowy). Gorący termoolej wykorzystany jest następnie w parowniku do wytworzenia pary z cieczy organicznej, która napędza turbinę sprzężoną z generatorem. Podobnym rozwiązaniem do układu ORC, bazującym również na obiegu Rankine a jest cykl Kaliny, który został wynaleziony w Rosji w 1967 przez Aleksandra Kalinę. Zasadnicza różnica cyklu Kaliny w stosunku do cyklu ORC polega na zmianie czynnika roboczego. W cyklu Kaliny w miejsce cieczy organicznej zastosowano mieszaninę dwuskładnikową (wody z amoniakiem) tzw. system binarny. Zazwyczaj udział ten wynosi 70% amoniaku i 30% wody. Mieszanina (NH 3 /H 2O) w stosunku do cieczy jednorodnej wody, wrze w szerokim zakresie temperatur, dzięki czemu ilość energii odzyskanej ze strumienia ciepła odpadowego jest znacznie (o 15-25%) wyższa w porównaniu z wodą. Jak wynika z przedstawionego na rys.3 porównania, są to układy bardzo podobne, wywodzące się z tego samego wzorca obiegu C-R [4,5]. W wyniku dostarczenia ciepła (entalpii gazów odlotowych) do kotła odzyskowego następuje odparowanie czynnika roboczego mieszaniny (wody i amoniaku). Następnie w separatorze z powstałej fazy parowej wydzielona zostaje para o dużej zawartości amoniaku, która napędza turbinę. Natomiast wodna faza z separatora przepływa przez wymiennik i następnie miesza się z rozprężoną w turbinie parą amoniaku. Powstała mieszanina pary i wody doprowadzona zostaje poprzez rekuperator do kondensatora. Powstały kondensat za pomocą pompy obiegowej przepompowany zostaje poprzez regenerator i następnie wymiennik-podgrzewacz do parownika. Cykl Kaliny, to coraz częściej stosowana technika wykorzystania procesowej entalpii odpadowej do produkcji energii elektrycznej. Stosowany jest podobnie jak cykl ORC do niskich i średnich temperatur ciepła odpadowego ( K). Ważną zaletą obiegu ORC i Kaliny jest mniejsza wrażliwość na zmiany obciążenia niż w klasycznym obiegu C-R, który jest bardzo wrażliwy na te zmiany. 3. Modernizacja małych ciepłowni lokalnych Strategia rozwoju źródeł energii, sformułowana w 1997 roku w Białej Księdze Komisji UE Energia dla przyszłości - odnawialne źródła energii, zakłada rozwój odnawialnych źródeł energii (OZE). Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Europy 2001/77/WE wyznacza docelowy udział OZE na poziomie 22%. Polska, przystępując do Unii Europejskiej, zobowiązała się do systematycznego zwiększania, pozyskiwania i wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Zgodnie z rządową Strategią rozwoju energetyki odnawialnej z roku 2001 oraz Pakietem Klimatycznym, udział OZE w krajowej produkcji energii elektrycznej w roku 2020 powinien wynosić 15%. Jak wynika z danych statystycznych GUS, podstawowym źródłem energii odnawialnej(ok.60%) w Polsce, podobnie jak w większości krajów UE, jest biomasa. Według ekspertyzy EC BREC obecny potencjał techniczny biomasy w Polsce szacowany jest na ok. 800 PJ/rok. Jednak w stosunku do możliwości, zasoby biomasy są wykorzystywane tylko w 13%. Zrealizowane w ostatnim okresie technologie OZE charakteryzują się wysokimi jednostkowymi nakładami kapitałowymi zbliżonymi do wskaźników dla państw EU. Wynika to z wysokich kosztów zakupu często importowanych technologii, opłat licencyjnych i podatków. Duży 513
5 wpływ na wysokie koszty technologii OZE ma również brak doświadczeń w realizacji takich inwestycji oraz brak własnych rozwiązań. Tradycyjnie biomasa ( drzewo, słoma) spalana jest w małych paleniskach domowych lub ciepłowniach osiedlowych. W ostatnich latach obserwuje się wykorzystywanie biomasy jako paliwo dodatkowe w energetyce zawodowej. Najczęściej stosuje się współspalanie lub współzgazowanie. Ze względu na niskie koszty inwestycyjne i możliwość wykorzystania istniejących urządzeń w elektrowni, współspalanie biomasy, polegające na wspólnym przemiale z węglem kamiennym, jest często stosowaną metodą. Przy takim wykorzystaniu biomasy należy liczyć się ze spadkiem sprawności kotła pyłowego oraz z dużymi problemami eksploatacyjnymi. Stosowane w kraju metody wykorzystania biomasy w pyłowych kotłach energetycznych są rozwiązaniem kontrowersyjnym. Dotyczy to zarówno możliwości zabezpieczenia odpowiedniej ilości biomasy - problemy logistyczne (zabezpieczenie transportu i magazynowania) oraz problematycznych efektów energetycznych, wynikających ze sposobu wykorzystania biomasy[6]. W związku z tym, uzasadnionym wykorzystaniem biomasy wydają się być lokalne ciepłownie. Za takim rozwiązaniem przemawia zarówno łatwość zabezpieczenia w pobliżu ciepłowni odpowiedniej ilości biomasy oraz zalecany zgodnie z dyrektywą unijną, rozwój lokalnych, rozproszonych źródeł energii. Unia Europejska upatruje w rozwoju rozproszonej kogeneracji (Dyrektywa 2004/8/WE (CHP)) z wykorzystaniem lokalnych zasobów energii odnawialnej szansę na wzrost lokalnego bezpieczeństwa energetycznego i redukcję emisji CO 2..Zgodnie z tą dyrektywą wymagana będzie zmiana sposobu wykorzystania biomasy z prostego spalania, na zgazowanie. Podobnie jak w przypadku nieodnawialnych paliw stałych-węgli, biomasa może podlegać konwersji do bardziej szlachetnych nośników energii. Jedną z takich technologii jest zgazowanie. Na rys.4 przedstawiono typowe sposoby wykorzystania biomasy oraz wielkości możliwej do uzyskania energii. Rys.4. Wpływ sposobu wykorzystania biomasy na sprawność Sprawność energetyczna wykorzystania biomasy w technologii zgazowania jest znacznie wyższa od sprawności technologii stosującej spalanie biomasy. Zgazowanie biomasy (produkcja gazu syntezowego) jest postrzegane jako źródło energii alternatywnej dla paliw kopalnych. Skład gazu syntezowego zależy od rodzaju biomasy, temperatury, ciśnienia i czynnika zgazowującego. Dzięki nowoczesnym technologiom można coraz efektywniej wykorzystywać naturalny potencjał energetyczny biomasy. Przykładem takiego innowacyjnego wykorzystania biomasy, jest technologia zastosowana przez firmę REPOTEC w Güssing Austria [8]. Elektrociepłownia BIOMASSE KRAFTWERK GÜSSING w Güssing w południowo-wschodniej części Austrii, zastosowała technologię zgazowania biomasy (zrębki drewna) parą wodną w temperaturze 1000 K.. Wytworzony gaz,po schłodzeniu, jest następnie oczyszczony z pyłu w filtrze tkaninowym. Natomiast zanieczyszczenia kwaśne i zasadowe są wymywane z 514
6 gazu w skruberze z obiegiem wodnym. Oczyszczony gaz wodorowy, o wartości opałowej ok kj/nm3, jest następnie spalany w silniku gazowym, który napędza agregat prądotwórczy. Do produkcji ciepła (ciepłej wody) na cele ogrzewania budynków w mieście Güssing, wykorzystuje się kocioł wodny opalany wytworzonym gazem oraz ciepło odpadowe z procesu technologicznego zgazowania. Na wytworzenie energii elektrycznej o mocy 2 MW e i ciepła użytkowego o mocy 4,5 MW th zużywa się około 1,76 Mg/h zużytego drewna. Schemat technologiczny tej instalacji przedstawiono na rys.5. Rys.5. Schemat technologiczny układu kogeneracji w Gussing [8] Rozwój technologiczny energetyki rozproszonej a zwłaszcza wykorzystanie biomasy - jako biopaliwa w układach kogeneracyjnych, należy do przyjaznych dla środowiska działań, które oprócz ograniczenia zużycia paliw nieodnawialnych i emisji szkodliwych gazów, pozwalają wygenerować znaczne efekty ekonomiczne. W krajach byłej 15UE pracuje wiele podobnych instalacji, różnią się tylko sposobem wytwarzania energii elektrycznej. Takie metody wykorzystania biomasy powinny być również szeroko rozpowszechniany i stosowany w Polsce, w małych, lokalnych ciepłowniach. W kraju zastosowano już podobne rozwiązania kogeneracyjne w lokalnych ciepłowniach. Przykładem takim może być np. ciepłownia w Ostrowie Wielkopolskim. 4. Wykorzystanie instalacji WHR w przemyśle mineralnym Przemysł mineralny, a zwłaszcza produkcja cementu, wapna, ceramiki budowlanej i materiałów ogniotrwałych, należy do przemysłów szczególnie uciążliwych dla środowiska naturalnego. W ostatnich latach obserwuje się w kraju duże zaangażowanie przemysłu mineralnego w realizację zobowiązań wynikających z pakietu klimatyczno-energetycznego. Wdrożone w ostatnim okresie nowe, energooszczędne techniki przemiału i wypalania spowodowały, że wskaźniki dotyczące zużycia paliw i energii oraz emisji szkodliwych gazów i pyłów w tych przemysłach odpowiadają już najnowszym technologiom i wskaźnikom emisyjnym, 515
7 zdefiniowanym w BREF 2013 (BAT Referenc Dokument) [1]. Specyficznym problemem tej branży, mimo wdrożenia szeregu wysokosprawnych rozwiązań, jest niska sprawność energetyczna, wysokotemperaturowych procesów wypalania, wynikająca głównie z wysokiej entalpii procesowych gazów odlotowych. Ograniczenie zużycia i strat różnej postaci energii jest jednym z ważniejszych celów strategicznych UE. W związku z tym, aktualny jest w tym przemyśle problem zagospodarowania entalpii gazów odlotowych i zwiększenia efektywności energetycznej tych technologii. Jedną z efektywnych metod zagospodarowania entalpii gazów odlotowych, dotychczas powszechnie stosowaną, jest wykorzystanie jej do suszenia surowców i paliwa oraz do produkcji ciepłej wody lub pary wodnej na cele grzewcze i socjalne. W ostatnich latach obserwuje się na świecie inne podejście do wykorzystania procesowego ciepła odpadowego, polegające na wykorzystaniu tej entalpii do produkcji tzw. czystej energii elektrycznej, nie obciążającej środowiska naturalnego emisjami gazowymi i pyłowymi. Możliwości takie zostały stworzone dzięki nowym innowacyjnym niskotemperaturowym technikom wytwarzania energii. Na rys.5. przedstawiono jeden ze sposobów wykorzystania strat entalpii z procesu wypalania klinkieru w piecu obrotowym. Rys.5. Sposób wykorzystania entalpii odpadowej z procesu wypalania klinkieru Technologie WHR są coraz powszechniej stosowane w przemyśle cementowym na świecie, W Polsce, mimo szeregu opracowań, nie udało się jeszcze dotychczas wdrożyć tej technologii. Jedną z głównych przyczyn takiego stanu jest ograniczona wielkość możliwej do uzyskania mocy wytwarzanej energii elektrycznej. Wynika to z wysokiej wilgotności złożowej surowców i konieczności wykorzystania znacznej części tej entalpii do suszenia. Jak wynika z doświadczeń światowych, wymagana moc wytwarzanej energii, która zapewnia opłacalność takiej inwestycji, powinna zabezpieczać co najmniej 20% mocy zainstalowanej w cementowni. W warunkach krajowych, przy uwzględnieniu wykorzystania entalpii odpadowej w procesach suszenia, jest to moc odpowiadająca 516
8 ok.10% mocy zainstalowanej. W związku z tym, poszukuje się innych technik, które pozwolą wykorzystać pozostałą stratę w instalacji WHR. Podobnie jak w przemyśle cementowym również w pozostałych branżach przemysłu mineralnego, w których podstawowym procesem technologicznym jest wypalanie w piecach tunelowych, poszukuje się metod ograniczenia strat cieplnych z gazami odlotowymi. Z uwagi jednak na znacznie niższą wydajność pieców tunelowych i wynikające z tego niższe zużycie paliw, możliwa do wykorzystania w układach WHR entalpia gazów odlotowych jest znacznie niższa (niższa temperatura i ilość gazów odlotowych). W wyniku tego możliwa do uzyskania moc elektryczna np. w instalacji ORC nie będzie zachęcała do inwestowania w takie rozwiązanie. Jednym z istotnych czynników oprócz nakładów inwestycyjnych, który decyduje o opłacalności - efektywności takiego rozwiązania, są koszty eksploatacyjne związane z obsługą i konserwacją układu WHR. Praktycznie koszty te są stałe, niezależnie od wytwarzanej mocy. W instalacjach o małej mocy koszty stałe stanowią znaczny udział po stronie wydatków, co w porównaniu z uzyskiwanymi efektami powoduje, że ekonomiczne wskaźniki dynamiczne, charakteryzujące opłacalność takiej inwestycji jak: NPV, IRR i czas zwrotu nakładów (>10lat), nie zachęcają do realizacji takiego rozwiązania. Warunkiem uzyskania korzystniejszego NPV i IRR, celowe jest zwiększeniu mocy wytwarzanej energii elektrycznej. W stosunku do wyżej przedstawionych problemów w przemyśle cementowym, znacznie łatwiej można ten problem rozwiązać w branżach wykorzystujących piece tunelowe [7]. Wspólną dla zakładów ceramicznych cechą jest opalanie pieców tunelowych gazem ziemnym. Istniejąca w tych zakładach infrastruktura gazowa sprzyja wykorzystaniu gazu do zwiększenia ilości wyprodukowanej energii elektrycznej. W ostatnich latach obserwuje się intensywny rozwój energetyki gazowej. Wynika to m.in. z rozwoju nowych, wysokosprawnych silników i turbin gazowych. W krajach byłej 15 UE udział energetyki gazowej w wytwarzaniu energii elektrycznej jest bardzo wysoki i wynosi około 50%. Polska należy do państw unii, które w małym stopniu (ok.4%) wytwarzają energię w oparciu o gaz. Wynika to głównie z braku własnego gazu i jednocześnie ze znacznych zasobów węgla. Zalety energetyki gazowej: niska emisja gazów cieplarnianych, wysoka elastyczność i możliwość dopasowania mocy do wymagań odbiorcy powodują, że gazowe układy kogeneracyjne wykorzystywane są coraz częściej w małych źródłach energii: w ciepłowniach lokalnych, szpitalach czy w małych zakładach produkcyjnych. Przykładem nowego wykorzystania energetyki gazowej mogą być zakłady,,które ze względów technologicznych stosują gaz ziemny lub inny np. wysypiskowy czy biogaz w procesie produkcyjnym. Do grupy takich zakładów należą między innymi zakłady ceramiki zarówno budowlanej jak i szlachetnej-użytkowej, w których w procesach wypalania stosuje się gaz ziemny. Dzięki posiadanej już w tych zakładach infrastruktury gazowej, koszty wdrożenia gazowego układu kogeneracyjnego będą znacznie niższe. Wykorzystując istniejącą infrastrukturę gazową w zakładach ceramicznych, można zastosować różne warianty zwiększające efektywność zagospodarowania entalpii odpadowej z pieca tunelowego. Od najprostszych, polegających na zwiększeniu entalpii gazów odlotowych za pomocą dodatkowego palnika gazowego w kotle odzyskowym do bardziej wyszukanych, polegających na skojarzeniu instalacji WHR z instalacją kogeneracji gazowej. Podobnie jak w energetyce zawodowej, gdzie coraz większą popularność zyskały układy gazowo-parowe, można również tutaj zastosować układ gazowy sprzężony z instalacją WHR. Jako układ gazowy można zastosować silnik gazowy lub dla wymaganych większych mocy - turbinę gazową. Ciepło odpadowe z instalacji gazowej, wspólnie z 517
9 gazami odlotowymi z pieca tunelowego, doprowadzone zostaną do olejowego kotła odzyskowego, współpracującego z instalacją ORC. Układ taki pozwoli na dopasowanie mocy współpracującego zespołu kogeneracyjnego do zapotrzebowania w energię elektryczną przez zakład. Przykład takiego rozwiązania przedstawiono na rys. 6. Rys. 6. Schemat technologiczny nadbudowy pieca tunelowego układem kogeneracyjnym WHR-ORC + silnik gazowy Podstawowym układem nadbudowy jest wysokosprawna kogeneracja gazowa z silnikiem tłokowym. Urządzeniem wtórnym jest układ ORC, który będzie pracował wykorzystując odpadową entalpię procesową z pieca tunelowego i entalpię gazów odlotowych z silnika gazowego w kotle olejowym. Ciepło odpadowe z instalacji chłodzenia silnika gazowego i ze skraplacza układu ORC, będzie wykorzystane do produkcji CPU + CO. Celowe jest również rozbudowanie takiego układu o tzw. polikogenerację, która w okresie letnim pozwoli wykorzystać ciepło z kondensatora do produkcji wody lodowej na cele klimatyzacyjne. Pozwoli to na klimatyzację pomieszczeń narażonych na wysokie temperatury, co w przemyśle ceramicznym jest szczególnie uciążliwe [7]. Argumentem przemawiającym za takim rozwiązaniem jest fakt, że zakłady ceramiczne ulokowane są zazwyczaj w małych miejscowościach i praktycznie jest to jedyny większy zakład w okolicy. W związku z tym, nadmiar mocy elektrycznej i cieplnej można będzie bez problemu sprzedać w danej gminie po cenach konkurencyjnych. Efekt ekonomiczny i ekologiczny takiego rozwiązania jest wówczas zapewniony. Jest to rozwiązanie zgodne z dyrektywami UE dotyczącymi rozwoju energetyki rozproszonej i układów kogeneracyjnych i w związku z tym, istnieje duża szansa na dofinansowanie projektu z funduszy unijnych, co znacznie poprawi efektywność takiej realizacji. 4. Podsumowanie Podstawową tezą zrównoważonego rozwoju jest efektywne użytkowanie i oszczędzanie energii oraz wykorzystanie alternatywnych paliw i źródeł energii. Rozwój nowych 518
10 niskotemperaturowych technik wytwarzania energii elektrycznej w układach ORC, stworzyło nowe możliwości nadbudowy urządzeń produkcyjnych układami kogeneracyjnymi. Zastosowanie nowoczesnych instalacji kogeneracyjnych, wykorzystanie entalpii procesowych gazów odlotowych oraz modernizacja instalacji przemysłowych może w znacznym stopniu przyczynić się do zmniejszenia zużycia paliw kopalnych, podniesienia efektywności systemów energetycznych oraz poprawy warunków środowiska naturalnego. Skojarzenie wysokotemperaturowych procesów wypalania w przemyśle mineralnym procesem wytwarzania energii elektrycznej, oprócz poprawy sprawności energetycznej tych procesów ma również korzystny wpływ na środowisko. Produktem wykorzystania procesowego ciepła odpadowego w układzie WHR jest czysta energia elektryczna (Clean Energy), wyprodukowanie której nie ma wpływu na szkodliwe oddziaływania na środowisko. Znaczącym efektem nadbudowy procesów wypalania układami kogeneracyjnymi jest redukcja emisji CO 2. Każda wyprodukowana 1 kwh energii w instalacji WHR pośrednio powoduje redukcję emisji o ok.0,8 kg CO 2. Jest to wielkość, z jaką związana jest produkcja 1kWh w elektrowni węglowej. Literatura 1. Duda J.: Ciepło odpadowe z procesu wypalania klinkieru cementowego źródłem niekonwencjonalnej energii elektrycznej, III Międzynarodowa Konferencja- Energia i środowisko w technologiach materiałów budowlanych, Szczyrk-Opole, 2004, s BREF 2013 Cement, Lime and Magnesium Oxide Manufacturing Industries, European Commission, 3. Duda Jerzy, Tomasiak Jacek.: Redukcja emisji CO 2 w procesie produkcji cementu, pod redakcją R. Knosali, Oficyna Wydawnicza Polskiego Towarzystwa Zarządzania Produkcją, (w druku) 4. Duda J.: Dlaczego ORC jest najlepszym rozwiązaniem do wykorzystania energii odpadowej w cementowni, Prace Instytutu Ceramiki I Materiałów Budowlanych nr 9, Warszawa-Opole 2012, s Harder J.: Latest Waste Heat Utilisation Trends in Cement Plants. Global CemPower, Waste Heat Recovery Conference & Exhibition, June 2013, London, UK. 6. Duda J.: Współspalanie biomasy w kotle energetycznym, National Consumption Scientific Workshop, 2007, s Duda J., Nowe wyzwanie wynikające z pakietu klimatyczno-energetycznego dla przemysłu materiałów budowlanych i ceramicznych, Prace ICiMB nr 13/ Rauch R., Hofbauer H.: Dezentrale Strom Und Warmeerzeugung auf Basis Biomasse- Vergasung. In: Tagungsband zum 14.DVV Kolloquium , Wien. Mgr inż. Jacek TOMASIAK Dr hab. inż. Jerzy DUDA, prof. PWSZ Instytut Zarządzania Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie Nysa, ul. Armii Krajowej 7 jacek.tomasiak@pwsz.nysa.pl jerzy.duda@pwsz.nysa.pl 519
Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1
Wykorzystanie ciepła odpadowego dla redukcji zużycia energii i emisji 6.07.09 1 Teza ciepło niskotemperaturowe można skutecznie przetwarzać na energię elektryczną; można w tym celu wykorzystywać ciepło
IV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ
IV. PREFEROWANE TECHNOLOGIE GENERACJI ROZPROSZONEJ Dwie grupy technologii: układy kogeneracyjne do jednoczesnego wytwarzania energii elektrycznej i ciepła wykorzystujące silniki tłokowe, turbiny gazowe,
ZAGADNIENIA KOGENERACJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA
Bałtyckie Forum Biogazu ZAGADNIENIA KOGENERACJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ I CIEPŁA Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk Gdańsk, 7-8 września 2011 Kogeneracja energii elektrycznej i ciepła
Kogeneracja w oparciu o źródła biomasy i biogazu
Biogazownie dla Pomorza Kogeneracja w oparciu o źródła biomasy i biogazu Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN Przemysław Kowalski RenCraft Sp. z o.o. Gdańsk, 10-12 maja 2010 KONSUMPCJA ENERGII
INNOWACYJNE CZYSTE TECHNOLOGIE SZANSĄ ROZWOJU PRZEMYSŁU
INNOWACYJNE CZYSTE TECHNOLOGIE SZANSĄ ROZWOJU PRZEMYSŁU Anna DUCZKOWSKA-KĄDZIEL, Jerzy DUDA, Marek WASILEWSKI Streszczenie: W artykule na przykładzie przemysłu cementowego przedstawiono możliwości wdrożenia
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Małe układy do skojarzonego wytwarzania energii elektrycznej
JERZY DUDA * Słowa kluczowe: piec obrotowy, energia odpadowa, kogeneracja.
JERZY DUDA * Słowa kluczowe: piec obrotowy, energia odpadowa, kogeneracja. Tradycyjne metody wykorzystania ciepła odpadowego z pieca obrotowego w procesie suszenia surowców i węgla są już niewystarczające.
Kogeneracja w Polsce: obecny stan i perspektywy rozwoju
Kogeneracja w Polsce: obecny stan i perspektywy rozwoju Wytwarzanie energii w elektrowni systemowej strata 0.3 tony K kocioł. T turbina. G - generator Węgiel 2 tony K rzeczywiste wykorzystanie T G 0.8
Jerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel. 071-321-13-43,www.cieplej.pl
OCENA ENERGETYCZNA BUDYNKÓW Jerzy Żurawski Wrocław, ul. Pełczyńska 11, tel. 071-321-13-43,www.cieplej.pl SYSTEM GRZEWCZY A JAKOŚĆ ENERGETYCZNA BUDNKU Zapotrzebowanie na ciepło dla tego samego budynku ogrzewanego
Skojarzone wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w źródłach rozproszonych (J. Paska)
1. Idea wytwarzania skojarzonego w źródłach rozproszonych Rys. 1. Wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła: rozdzielone (a) w elektrowni kondensacyjnej i ciepłowni oraz skojarzone (b) w elektrociepłowni
Element budowy bezpieczeństwa energetycznego Elbląga i rozwoju rozproszonej Kogeneracji na ziemi elbląskiej
Mgr inŝ. Witold Płatek Stowarzyszenie NiezaleŜnych Wytwórców Energii Skojarzonej / Centrum Elektroniki Stosowanej CES Sp. z o.o. Element budowy bezpieczeństwa energetycznego Elbląga i rozwoju rozproszonej
NOWE TECHNIKI ENERGETYCZNE SZANSĄ REALIZACJI DYREKTYWY MCP
NOWE TECHNIKI ENERGETYCZNE SZANSĄ REALIZACJI DYREKTYWY MCP Jerzy DUDA, Mariusz KOŁOSOWSKI, Przemysław MALINOWSKI, Jacek TOMASIAK Streszczenie: Rozwój gospodarczy i wzrost produkcji przemysłowej na świecie
Efektywność ekonomiczna elektrociepłowni opalanych gazem ziemnym
Efektywność ekonomiczna elektrociepłowni opalanych gazem ziemnym Autor: dr hab. inŝ. Bolesław Zaporowski ( Rynek Energii 3/2) 1. WPROWADZENIE Jednym z waŝnych celów rozwoju technologii wytwarzania energii
Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki)
Załącznik 1. Propozycja struktury logicznej Programu (cele i wskaźniki) CEL GŁÓWNY: Wypracowanie rozwiązań 1 wspierających osiągnięcie celów pakietu energetycznoklimatycznego (3x20). Oddziaływanie i jego
69 Forum. Energia Efekt Środowisko
Przykłady realizacji przemysłowych otrzymania ciepła z biomasy 69 Forum Energia Efekt Środowisko Warszawa dnia 28 stycznia 2015r Prelegent Przykłady realizacji przemysłowych otrzymania ciepła z biomasy
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy
Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski. dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r.
Rola kogeneracji w osiąganiu celów polityki klimatycznej i środowiskowej Polski dr inż. Janusz Ryk Warszawa, 22 październik 2015 r. Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych Rola kogeneracji w osiąganiu
WDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE
WDRAŻANIE BUDYNKÓW NIEMAL ZERO-ENERGETYCZNYCH W POLSCE Prof. Edward Szczechowiak Politechnika Poznańska Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Styczeń 2013 Poznań, 31. stycznia 2013 1 Zakres Kierunki
Kocioł na biomasę z turbiną ORC
Kocioł na biomasę z turbiną ORC Sprawdzona technologia produkcji ciepła i energii elektrycznej w skojarzeniu dr inż. Sławomir Gibała Prezentacja firmy CRB Energia: CRB Energia jest firmą inżynieryjno-konsultingową
ANALIZA UWARUNKOWAŃ TECHNICZNO-EKONOMICZNYCH BUDOWY GAZOWYCH UKŁADÓW KOGENERACYJNYCH MAŁEJ MOCY W POLSCE. Janusz SKOREK
Seminarium Naukowo-Techniczne WSPÓŁCZSN PROBLMY ROZWOJU TCHNOLOGII GAZU ANALIZA UWARUNKOWAŃ TCHNICZNO-KONOMICZNYCH BUDOWY GAZOWYCH UKŁADÓW KOGNRACYJNYCH MAŁJ MOCY W POLSC Janusz SKORK Instytut Techniki
Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych
Instytutu Ceramiki i Materiałów Budowlanych Scientific Works of Institute of Ceramics and Building Materials Nr 17 (kwiecień czerwiec) Prace są indeksowane w BazTech i Index Copernicus ISSN 1899-3230 Rok
Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce
Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu Olsztyn, 22 lutego 2016r. Struktura paliw w ciepłownictwie systemowym w Polsce na tle kilku krajów UE 100% 90% 80% 70%
W temperaturze 850 stopni... Zgazowanie zrębków parą wodną
W temperaturze 850 stopni... Zgazowanie zrębków parą wodną Autor: Prof. dr hab. inż. Włodzimierz Kotowski ( Energia Gigawat luty 006) Wobec ograniczonych zasobów nieodnawialnych nośników energii oraz rosnącej
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na
REC Waldemar Szulc. Rynek ciepła - wyzwania dla generacji. Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych PGE GiEK S.A.
REC 2012 Rynek ciepła - wyzwania dla generacji Waldemar Szulc Wiceprezes Zarządu ds. Operacyjnych PGE GiEK S.A. PGE GiEK S.A. PGE Górnictwo i Energetyka Konwencjonalna Spółka Akcyjna Jest największym wytwórcą
ANKIETA DLA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH I OBIEKTÓW USŁUGOWYCH
ANKIETA DLA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH I OBIEKTÓW USŁUGOWYCH dla potrzeb opracowania Planu gospodarki niskoemisyjnej dla Gminy Rudnik współfinansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i
Konsultacja zmian dla Programu Priorytetowego NFOŚiGW Czysty Przemysł
Konsultacja zmian dla Programu Priorytetowego NFOŚiGW Czysty Przemysł Urszula Zając p.o. Dyrektora Departamentu Przedsięwzięć Przemyslowych Forum Energia Efekt Środowisko Zabrze, 6 maja 2013 r. Agenda
Nowe układy kogeneracyjne polska rzeczywistość i wyzwania przyszłości
Nowe układy kogeneracyjne polska rzeczywistość i wyzwania przyszłości Janusz Lewandowski Sulechów, 22 listopada 2013 Wybrane zapisy DYREKTYWY PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY 2012/27/UE z dnia 25 października
WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY. INSTYTUT BADAWCZO-WDROŻENIOWY MASZYN Sp. z o.o.
WYSOKOTEMPERATUROWE ZGAZOWANIE BIOMASY ZASOBY BIOMASY Rys.2. Zalesienie w państwach Unii Europejskiej Potencjał techniczny biopaliw stałych w Polsce oszacowano na ok. 407,5 PJ w skali roku. Składają się
DORAGO ENERGETYKA DOŚWIADCZENIA Z WDRAŻANIA I EKSPLOATACJI UKŁADÓW KOGENERACYJNYCH Opracował Andrzej Grzesiek Pakiet 3x20 (marzec 2007r) Kompleksowe rozwiązania energetyczno klimatyczne kierunki dla ciepłownictwa:
Finansowanie infrastruktury energetycznej w Programie Operacyjnym Infrastruktura i Środowisko
Głównym celem tego programu jest wzrost atrakcyjności inwestycyjnej Polski i jej regionów poprzez rozwój infrastruktury technicznej przy równoczesnej ochronie i poprawie stanu środowiska, zdrowia społeczeństwa,
Zwiększanie efektywności wytwarzania mediów energetycznych w przemyśle mleczarskim na przykładzie Mlekovity
Zwiększanie efektywności wytwarzania mediów energetycznych w przemyśle mleczarskim na przykładzie Mlekovity Program Prezentacji 1) Wstęp 2) Podnoszenie sprawności kotłowni parowych 3) Współpraca agregatów
Pompa ciepła zamiast kotła węglowego? Jak ograniczyć niską emisję PORT PC
Pompa ciepła zamiast kotła węglowego? Jak ograniczyć niską emisję PORT PC 19.03.2015 Wprowadzane w polskich miastach działania naprawcze w zakresie ograniczenia emisji zanieczyszczeń tylko nieznacznie
Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność
Prawo Energetyczne I Inne Ustawy Dotyczące Energetyki Kogeneracja Skuteczność Nowelizacji I Konieczność dr inż. Janusz Ryk Polskie Towarzystwo Elektrociepłowni Zawodowych II Ogólnopolska Konferencja Polska
I Forum Dialogu Nauka - Przemysł Warszawa, 9-10 października 2017 r.
I Forum Dialogu Nauka - Przemysł Warszawa, 9-10 października 2017 r. Paliwa z odpadów jako źródło energii dla klastrów energetycznych Aleksander Sobolewski Instytut Chemicznej Przeróbki Węgla Spis treści
PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO
PRIORYTETY ENERGETYCZNE W PROGRAMIE OPERACYJNYM INFRASTRUKTURA I ŚRODOWISKO Strategia Działania dotyczące energetyki są zgodne z załoŝeniami odnowionej Strategii Lizbońskiej UE i Narodowej Strategii Spójności
Miasto Wągrowiec posiada scentralizowany, miejski system ciepłowniczy oparty na źródle gazowym. Projekt Nowa Energia Dla Wągrowca zakłada
Miasto Wągrowiec posiada scentralizowany, miejski system ciepłowniczy oparty na źródle gazowym. Projekt Nowa Energia Dla Wągrowca zakłada modernizację i rozbudowę sieci ciepłowniczej w oparciu o źródła
PROJEKT INDYWIDUALNY MAGISTERSKI rok akad. 2018/2019. kierunek studiów energetyka
PROJEKT INDYWIDUALNY MAGISTERSKI rok akad. 2018/2019 kierunek studiów energetyka Lp. Temat projektu Tytuł/stopień, inicjał imienia i nazwisko prowadzącego Imię i nazwisko studenta* Katedra Termodynamiki,
Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań
Budowa układu wysokosprawnej kogeneracji w Opolu kontynuacją rozwoju kogeneracji w Grupie Kapitałowej ECO S.A. Poznań 24-25.04. 2012r EC oddział Opole Podstawowe dane Produkcja roczna energii cieplnej
Ankieta do opracowania "Planu Gospodarki Niskoemisyjnej na terenie Gminy Konstancin-Jeziorna"
Ankieta do opracowania "Planu Gospodarki Niskoemisyjnej na terenie Gminy Konstancin-Jeziorna" I. CZĘŚĆ INFORMACYJNA Nazwa firmy Adres Rodzaj działalności Branża Osoba kontaktowa/telefon II. Budynki biurowe
ROZPROSZONE SYSTEMY KOGENERACJI
ROZPROSZONE SYSTEMY KOGENERACJI Waldemar Kamrat Politechnika Gdańska XI Konferencja Energetyka przygraniczna Polski i Niemiec Sulechów, 1o października 2014 r. Wprowadzenie Konieczność modernizacji Kotły
Czym w ogóle jest energia geotermalna?
Energia geotermalna Czym w ogóle jest energia geotermalna? Ogólnie jest to energia zakumulowana w gruntach, skałach i płynach wypełniających pory i szczeliny skalne. Energia ta biorąc pod uwagę okres istnienia
Skojarzona gospodarka cieplno-elektryczna. Energia, ciepło i chłód
Skojarzona gospodarka cieplno-elektryczna. Energia, ciepło i chłód Autor: Piotr Kubski (Nafta & Gaz Biznes marzec 2005) Skojarzone wytwarzanie ciepła i energii elektrycznej (ang. Combined Heat and Power
ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH. Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego
ENERGETYKA W FUNDUSZACH STRUKTURALNYCH Mieczysław Ciurla Dyrektor Wydziału Rozwoju Gospodarczego Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Regionalny Program Operacyjny Województwa Dolnośląskiego
Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.
Polityka zrównoważonego rozwoju energetycznego w gminach Toruń, 22 kwietnia 2008 Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Zrównoważona polityka energetyczna Długotrwały rozwój przy utrzymaniu
DOFINANSOWANIE DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH
DOFINANSOWANIE DZIAŁAŃ ZWIĄZANYCH Z EFEKTYWNOŚCIĄ ENERGETYCZNĄ ZE ŚRODKÓW ZEWNĘTRZNYCH Poziom krajowy Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko (PO IiŚ) 1.2 Promowanie efektywności energetycznej i
G S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ MIASTA CHOJNICE na lata 2015 2020 2020 17.10.2015 2015-10-07 1 Spis treści 1. Wstęp 2. Założenia polityki energetycznej na szczeblu międzynarodowym i krajowym 3. Charakterystyka
Wpływ polityki spójności na realizację celów środowiskowych Strategii Europa 2020 na przykładzie Poznania
Wpływ polityki spójności na realizację celów środowiskowych Strategii Europa 2020 na przykładzie Poznania Tomasz Herodowicz Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Struktura
Wpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku
Wpływ sposobu ogrzewania na efektywność energetyczną budynku dr inż. Adrian Trząski MURATOR 2015, JAKOŚĆ BUDYNKU: ENERGIA * KLIMAT * KOMFORT Warszawa 4-5 Listopada 2015 Charakterystyka energetyczna budynku
Odnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu
Odnawialne źródła energii w dokumentach strategicznych regionu Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Ochrony Środowiska Katowice, 31 marca 2015 r. STRATEGIA ROZWOJU WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO ŚLĄSKIE
Wyzwania i szanse dla polskich systemów ciepłowniczych
Warszawa 2018.01.25 Wyzwania i szanse dla polskich systemów ciepłowniczych Andrzej Rubczyński O nas Forum Energii to think tank zajmujący się energetyką Wspieramy transformację energetyczną Naszą misją
Siłownie kogeneracyjne energetyki rozproszonej skojarzone z układami produkcji paliw z biomasy
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej (Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego i Europejski Instrument Sąsiedztwa i Partnerstwa) Siłownie kogeneracyjne energetyki rozproszonej skojarzone
KOGENERACJA ENERGII CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ W INSTALACJACH ŚREDNIEJ WIELKOŚCI
KOGENERACJA ENERGII CIEPLNEJ I ELEKTRYCZNEJ W INSTALACJACH ŚREDNIEJ WIELKOŚCI Autor: Opiekun referatu: Hankus Marcin dr inŝ. T. Pająk Kogeneracja czyli wytwarzanie energii elektrycznej i ciepła w skojarzeniu
gospodarki energetycznej...114 5.4. Cele polityki energetycznej Polski...120 5.5. Działania wspierające rozwój energetyki odnawialnej w Polsce...
SPIS TREŚCI Wstęp... 11 1. Polityka energetyczna Polski w dziedzinie odnawialnych źródeł energii... 15 2. Sytuacja energetyczna świata i Polski u progu XXI wieku... 27 2.1. Wstęp...27 2.2. Energia konwencjonalna
Pompy ciepła 25.3.2014
Katedra Klimatyzacji i Transportu Chłodniczego prof. dr hab. inż. Bogusław Zakrzewski Wykład 6: Pompy ciepła 25.3.2014 1 Pompy ciepła / chłodziarki Obieg termodynamiczny lewobieżny Pompa ciepła odwracalnie
Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii
Analiza zastosowania alternatywnych/odnawialnych źródeł energii Artykuł 6 Dyrektywy KE/91/2002 o charakterystyce energetycznej budynków wprowadza obowiązek promowania przez kraje członkowskie rozwiązań
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gminy miejskiej Mielec Piotr Stańczuk
Projekt założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe gminy miejskiej Mielec Piotr Stańczuk Małopolska Agencja Energii i Środowiska sp. z o.o. ul. Łukasiewicza 1, 31 429 Kraków
Stan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego
AKTUALIZACJA ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA OBSZARU MIASTA POZNANIA Część 05 Stan zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego W 755.05 2/12 SPIS TREŚCI 5.1
WYMAGANIA USTAWOWE DOTYCZĄCE DEŁ CIEPŁA
WYMAGANIA USTAWOWE DOTYCZĄCE CE ŹRÓDE DEŁ CIEPŁA MTP INSTALACJE 2012 Poprawa parametrów energetyczno-ekologicznych źródeł ciepła w budownictwie prof. Edward Szczechowiak Wydział Budownictwa i Inżynierii
Ismo Niittymäki Head of Global Sales Metso Power business line. Zgazowanie biomasy i odpadów Projekty: Lahti, Vaskiluoto
Ismo Niittymäki Head of Global Sales Metso Power business line Zgazowanie biomasy i odpadów Projekty: Lahti, Vaskiluoto Rozwój technologii zgazowania w Metso Jednostka pilotowa w Tampere TAMPELLA POWER
Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej
Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej
Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta Kościerzyna. Projekt. Prezentacja r.
Założenia do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe miasta Kościerzyna Projekt Prezentacja 22.08.2012 r. Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. 1 Założenia do planu. Zgodność
5.5. Możliwości wpływu na zużycie energii w fazie wznoszenia
SPIS TREŚCI Przedmowa... 11 Podstawowe określenia... 13 Podstawowe oznaczenia... 18 1. WSTĘP... 23 1.1. Wprowadzenie... 23 1.2. Energia w obiektach budowlanych... 24 1.3. Obszary wpływu na zużycie energii
prowadzona przez Instytut Techniki Cielnej
Politechnika Śląska Wydział Inżynierii Środowiska i Energetyki Kierunek studiów Energetyka Specjalność prowadzona przez Instytut Techniki Cielnej www.itc.polsl.pl Profil absolwenta PiSE wiedza inżynierska
PEC S.A. w Wałbrzychu
PEC S.A. w Wałbrzychu Warszawa - 31 lipca 2014 Potencjalne możliwości wykorzystania paliw alternatywnych z odpadów komunalnych RDF koncepcja budowy bloku kogeneracyjnego w PEC S.A. w Wałbrzychu Źródła
Wykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013
Wykorzystanie węgla kamiennego Warszawa, 18 grudnia 2013 2 Zasoby kopalin energetycznych na świecie (stan na koniec 2012 r.) Ameryka Płn. 245/34/382 b. ZSRR 190/16/1895 Europa 90/3/150 Bliski Wschód 1/109/2842
Innowacyjny układ odzysku ciepła ze spalin dobry przykład
Innowacyjny układ odzysku ciepła ze spalin dobry przykład Autor: Piotr Kirpsza - ENEA Wytwarzanie ("Czysta Energia" - nr 1/2015) W grudniu 2012 r. Elektrociepłownia Białystok uruchomiła drugi fluidalny
Proekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, Spis treści
Proekologiczne odnawialne źródła energii / Witold M. Lewandowski. - Wyd. 4, dodr. Warszawa, 2010 Spis treści Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek 13 Przedmowa 17 Wstęp 19 1. Charakterystyka obecnego
ENERGETYKA A OCHRONA ŚRODOWISKA. Wpływ wymagań środowiskowych na zakład energetyczny (Wyzwania EC Sp. z o.o. - Studium przypadku)
ENERGETYKA A OCHRONA ŚRODOWISKA Wpływ wymagań środowiskowych na zakład energetyczny (Wyzwania EC Sp. z o.o. - Studium przypadku) Kim jesteśmy Krótka prezentacja firmy Energetyka Cieplna jest Spółką z o.
Ustawa o promocji kogeneracji
Ustawa o promocji kogeneracji dr inż. Janusz Ryk New Energy User Friendly Warszawa, 16 czerwca 2011 Ustawa o promocji kogeneracji Cel Ustawy: Stworzenie narzędzi realizacji Polityki Energetycznej Polski
Formularz danych dotyczących przedsiębiorstwa ciepłowniczego na potrzeby opracowania "Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Kudowa Zdrój"
Formularz danych dotyczących przedsiębiorstwa ciepłowniczego na potrzeby opracowania "Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Kudowa Zdrój" I. CZĘŚĆ INFORMACYJNA Nazwa firmy Adres Rodzaj działalności
KOGENERACJA Rozwiązanie podnoszące efektywność energetyczną. 1 2013-01-29 Prezentacja TÜV Rheinland
Rozwiązanie podnoszące efektywność energetyczną 1 2013-01-29 Prezentacja TÜV Rheinland Rozwiązanie podnoszące efektywność energetyczną Usługi dla energetyki Opinie i ekspertyzy dotyczące spełniania wymagań
OCHRONA ATMOSFERY. WFOŚiGW w Zielonej Górze wrzesień, 2015 r.
OCHRONA ATMOSFERY WFOŚiGW w Zielonej Górze wrzesień, 2015 r. LISTA PRZEDSIĘWZIĘĆ PRIORYTETOWYCH WFOŚiGW W ZIELONEJ GÓRZE NA 2016 ROK KOMPONENT OCHRONA ATMOSFERY Wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii.
Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek Przedmowa Wstęp 1. Charakterystyka obecnego stanu środowiska1.1. Wprowadzenie 1.2. Energetyka konwencjonalna
Wykaz ważniejszych oznaczeń i jednostek Przedmowa Wstęp 1. Charakterystyka obecnego stanu środowiska1.1. Wprowadzenie 1.2. Energetyka konwencjonalna 1.2. l. Paliwa naturalne, zasoby i prognozy zużycia
I. CZĘŚĆ INFORMACYJNA. Nazwa firmy. Adres. Rodzaj działalności
Formularz danych dotyczących przedsiębiorstwa ciepłowniczego na potrzeby opracowania "Aktualizacji założeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe dla Miasta Żory" I. CZĘŚĆ
GWARANCJA OBNIŻENIA KOSZTÓW
GWARANCJA OBNIŻENIA KOSZTÓW ENERGIA PRZYSZŁOŚCI AUDYT ENERGETYCZNY DLA PRZEDSIĘBIORSTW CEL AUDYTU: zmniejszenie kosztów stałych zużywanej energii wdrożenie efektywnego planu zarządzania energią minimalizacja
Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.
Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych Seminarium Planowanie energetyczne na poziomie gmin 24 stycznia 2008, Bydgoszcz Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. BIOMASA BIOMASA DREWNO
Solsum: Dofinansowanie na OZE
Solsum: Dofinansowanie na OZE Odnawialne źródło energii (OZE) W ustawie Prawo energetyczne źródło energii odnawialnej zdefiniowano jako źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania
Energetyka w Polsce stan obecny i perspektywy Andrzej Kassenberg, Instytut na rzecz Ekorozwoju
Energetyka w Polsce stan obecny i perspektywy Andrzej Kassenberg, Instytut na rzecz Ekorozwoju Mtoe Zużycie energii pierwotnej i finalnej 110 100 90 80 70 60 50 40 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997
M.o~. l/i. Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku ul. Kościuszki 29, 19-400 Olecko
l/i M.o~. Liceum Ogólnokształcące im. Jana Kochanowskiego w Olecku ul. Kościuszki 29, 19-400 Olecko Adres e-mail szkoły:dyrektor@lo.olecko.pl Telefon: +875234183 Nauczyciel chemii: mgr Teresa Świerszcz
Emisja pyłu z instalacji spalania paliw stałych, małej mocy
Politechnika Śląska, Katedra Inżynierii Chemicznej i Projektowania Procesowego Emisja pyłu z instalacji spalania paliw stałych, małej mocy dr inż. Robert Kubica Każdy ma prawo oddychać czystym powietrzem
Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych. Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.
Odnawialne Źródła Energii w systemach grzewczych Seminarium Planowanie energetyczne w gminach Województwa Mazowieckiego 27 listopada 2007, Warszawa Edmund Wach Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.
Ciepłownictwo narzędzie zrównoważonego systemu energetycznego. Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu
Ciepłownictwo narzędzie zrównoważonego systemu energetycznego Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu Struktura form zaopatrzenia gospodarstw domowych w ciepło w Polsce ogółem * 17% 1% 38% 42% 2% Ciepło z
Zagospodarowanie energii odpadowej w energetyce na przykładzie współpracy bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC.
Zagospodarowanie energii odpadowej w energetyce na przykładzie współpracy bloku gazowo-parowego z obiegiem ORC. Dariusz Mikielewicz, Jan Wajs, Michał Bajor Politechnika Gdańska Wydział Mechaniczny Polska
Seminarium Biomasa - Odpady - Energia 2011 Siłownie biomasowe Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk Gdańsk, 10-11 marca 2011
Seminarium Biomasa - Odpady - Energia 2011 Siłownie biomasowe Piotr Lampart Instytut Maszyn Przepływowych PAN, Gdańsk Gdańsk, 10-11 marca 2011 Energetyka biomasowa Spalanie biomasy drzewnej, rolnej i odpadowej
KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA
KONWERGENCJA ELEKTROENERGETYKI I GAZOWNICTWA vs INTELIGENTNE SIECI ENERGETYCZNE WALDEMAR KAMRAT POLITECHNIKA GDAŃSKA SYMPOZJUM NAUKOWO-TECHNICZNE Sulechów 2012 Kluczowe wyzwania rozwoju elektroenergetyki
Ankieta do opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN) dla Gminy Lubliniec I. CZĘŚĆ INFORMACYJNA. Nazwa firmy. Adres. Rodzaj działalności
Ankieta do opracowania Planu Gospodarki Niskoemisyjnej (PGN) dla Gminy Lubliniec I. CZĘŚĆ INFORMACYJNA Nazwa firmy Adres Rodzaj działalności Branża Osoba kontaktowa/telefon II. Budynki biurowe (administracyjne)
TECHNIKI ORAZ TECHNOLOGIE SPALANIA I WSPÓŁSPALANIA SŁOMY
Międzynarodowe Targi Poznańskie POLAGRA AGRO Premiery Polska Słoma Energetyczna TECHNIKI ORAZ TECHNOLOGIE SPALANIA I WSPÓŁSPALANIA SŁOMY Politechnika Poznańska Katedra Techniki Cieplnej LAUREAT XI EDYCJI
Ciepłownictwo filarem energetyki odnawialnej
Ciepłownictwo filarem energetyki odnawialnej Autor: Maciej Flakowicz, Agencja Rynku Energii, Warszawa ( Czysta Energia nr 6/2013) Z zaprezentowanego w 2012 r. sprawozdania Ministra Gospodarki dotyczącego
Plany gospodarki niskoemisyjnej
Plany gospodarki niskoemisyjnej Beneficjenci: gminy oraz ich grupy (związki, stowarzyszenia, porozumienia) Termin naboru: 02.09.2013 31.10.2013 Budżet konkursu: 10,0 mln PLN Dofinansowanie: dotacja w wysokości
Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V
Wienkra: Hydro Kit - Moduł centralnego ogrzewania i ciepłej wody użytkowej dla systemów MULTI V Hydro Kit LG jest elementem kompleksowych rozwiązań w zakresie klimatyzacji, wentylacji i ogrzewania, który
Biomasa i wykorzystanie odpadów do celów energetycznych - klimatycznie neutralne źródła
Biomasa i wykorzystanie odpadów do celów energetycznych - klimatycznie neutralne źródła energii dla Polski Konferencja Demos Europa Centrum Strategii Europejskiej Warszawa 10 lutego 2009 roku Skraplanie
PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE
PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE Paweł Bućko Konferencja Rynek Gazu 2015, Nałęczów, 22-24 czerwca 2015 r. Plan prezentacji KATEDRA ELEKTROENERGETYKI Stan
REDUKCJA EMISJI CO2 W PROCESIE PRODUKCJI CEMENTU
REDUKCJA EMISJI CO2 W PROCESIE PRODUKCJI CEMENTU Jerzy DUDA, Jacek TOMASIAK Streszczenie: Produkcja cementu ze względu na wysokotemperaturowy proces wypalania klinkieru należy do przemysłów szczególnie
PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW
PIROLIZA BEZEMISYJNA UTYLIZACJA ODPADÓW Utylizacja odpadów komunalnych, gumowych oraz przerób biomasy w procesie pirolizy nisko i wysokotemperaturowej. Przygotował: Leszek Borkowski Marzec 2012 Piroliza
Kierownik: Prof. dr hab. inż. Andrzej Mianowski
POLITECHNIKA ŚLĄSKA Etap 23 Model reaktora CFB, symulacja układu kogeneracyjnego IGCC, kinetyka zgazowania za pomocą CO2, palnik do spalania gazu niskokalorycznego Wykonawcy Wydział Chemiczny Prof. Andrzej
Jaki jest optymalny wybór technologii OZE?
Jaki jest optymalny wybór technologii OZE? 05/2010 Argumenty PC Folia 1 Pompa ciepła Kocioł na biomasę Kolektory słoneczne Fotowoltaika Energetyka wiatrowa Cele pakietu energetyczno-klimatycznego Unii
Układ siłowni z organicznymi czynnikami roboczymi i sposób zwiększania wykorzystania energii nośnika ciepła zasilającego siłownię jednobiegową
PL 217365 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 217365 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 395879 (51) Int.Cl. F01K 23/04 (2006.01) F01K 3/00 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej
Nowa CHP Zabrze. czyste ciepło dla Zabrze i Bytomia. Adam Kampa, CHP Plant Development Manager
Nowa CHP Zabrze czyste ciepło dla Zabrze i Bytomia Adam Kampa, CHP Plant Development Manager Fortum Lider w obszarze czystej energii MISJA Naszym klientom dostarczamy rozwiązania energetyczne poprawiające
Ciepłownictwo systemowe na obecnym i przyszłym rynku ciepła
Ciepłownictwo systemowe na obecnym i przyszłym rynku ciepła Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu III Konferencja Rynku Urządzeń Grzewczych Targi Instalacje 2016 r. Ciepłownictwo systemowe w Polsce w liczbach