Jak zrobić krótki film o tematyce społecznej?

Transkrypt

1 Jak zrobić krótki film o tematyce społecznej? Fot. Flickr_ by m4tik_ CC BY- NC 2.0

2 Czym jest spot o tematyce społecznej? Jest to krótki, skondensowany film, którego walory estetyczne, takie jak jego strona wizualna, dźwiękowa, aktorska są podporządkowane naczelnemu celowi doprowadzeniu do zmiany w świecie. Zmiana ta może dotyczyć postawy społeczeństwa bądź wybranej grupy względem jakiegoś zjawiska. Czasem spot ma na celu także zmianę prawa bądź polityki różnych instytucji w danej sprawie. Spot kampanii społecznej może dotyczyć najróżniejszych kwestii od edukacji seksualnej młodych w sprawie AIDS przez dyskryminację osób starszych czy też imigrantów aż po kaleczenie języka ojczystego.

3 Dlaczego robi się takie spoty? Spot jest sugestywnym środkiem przekazu łączącym obraz z dźwiękiem, a często i z tekstem. Inne media nie mają w pojedynkę aż takiej mocy przekonywania. Spoty są więc często najlepszym sposobem na to by zmienić świat na lepsze zwalczać szkodliwe zjawiska lub promować pożądane zachowania i rozwiązania. Sam spot nie wystarczy, by rozwiązać dany problem. Może on jednak stanowić jednak impuls do zmiany w myśleniu i działaniu, albo

4 chociaż do rozpoczęcia dyskusji publicznej na temat danej sprawy. Przy łatwym dostępie do nowych technologii i informacji stworzenie spotu o tematyce społecznej jest zdecydowanie łatwiejsze i tańsze od np. wydrukowania 2000 plakatów i rozwieszenia w wyeksponowanych miejscach. Młodzi ludzie mogą dziś sami tworzyć mniej lub bardziej profesjonalne spoty. Czy spoty są tylko dokumentalne czy też fabularne? Najbardziej popularne są dwa rodzaje spotów. Spot dokumentalno-informacyjny przedstawia dany problem za pomocą np. animacji, statystyk, fotografii, informacji tekstowych, zmontowanych materiałów audio i video.

5 Przykład: prawu narkotykowemu spot kampanii przeciwko polskiemu Spot fabularny stanowi wypowiedź artystyczną o określonej fabule czasami bezpośrednio ilustrującą problem a czasami nawiązującą do niego w sposób metaforyczny, symboliczny. Przykłady: szereg spotów przygotowywanych przez Ministerstwo Sprawiedliwości,

6 spot Nie bądź częścią statystyki dotyczący jazdy po spożyciu alkoholu

7 spot kampanii Przytul Psa - Rysiek z Klanu wraca do gry Te dwie formy spotów odpowiadają dwóm najbardziej popularnym formom reklamy informacyjnej, przedstawiającej dane dotyczące produktu (np. pasta do zębów, która ma takie i takie właściwości) i fabularno-artystycznej działającej pośrednio poprzez tworzenie pozytywnego wizerunku produktu i firmy. Dwa rodzaje spotów często się ze sobą łączą. Spot może być fabularną, zgrabnie opowiedzianą historyjką zakończoną planszą informacyjną

8 ukazującą statystyki dotyczące problemu. Spot fabularny może zawierać w swojej treści informacje dotyczące poruszanej kwestii (wypowiadane na przykład przez aktorów). Spot może być fabularyzowaną opowieścią w której głównym bohaterem nie jest aktor, tylko osoba, której problem dotyczy. Przykłady: przewrotny spot reklamujący paraolimpiadę i walczący z dyskryminacją osób niepełnosprawnych

9 albo First World Problems zrealizowany przez kampanię WaterIsLife. W ostatnich latach w spotach kampanii społecznych coraz częściej kładzie się nacisk na atrakcyjną, zaskakującą formę, a nie na konwencjonalne przedstawianie faktów. Nie oznacza to jednak, że powinniśmy zabierać się za realizowanie spotu bez rzetelnej wiedzy na temat sprawy, którą chcemy się zająć.

10 Jak przygotować się do robienia spotu? Zwłaszcza w przypadku spotu dokumentalnego konieczne jest rzetelne zbadanie problemu, o którym chcemy opowiedzieć. Tutaj jakikolwiek zauważalny brak wiedzy zmniejszy wiarygodność spotu. W przypadku spotu drugiego typu krótkiego filmu fabularnego zbadanie sprawy też jest ważne, ale mniej istotne. Tutaj warto przede wszystkim zrozumieć problem, o którym chcemy opowiedzieć, zobaczyć jego złożoność i zastanowić się nad różnymi przykładami sytuacji, które dobrze ukazują jego istotę. W przypadku spotu fabularnego musimy dobrze wiedzieć co i dlaczego chcemy przy jego pomocy powiedzieć.

11 Ważne jest napisanie scenariusza czyli opisu akcji i dialogów, które pojawiają się w naszym filmie. Można to zrobić w darmowym programie celtx ( lub w dowolnym edytorze tekstu. W śródtytułach oddzielających od siebie sceny podajemy miejsce i moment dnia, w którym dzieje się akcja: np. Plener. Opustoszała ulica, noc albo Wnętrze. Biuro prezesa firmy, poranek. Inną ważną, choć nie konieczną rzeczą jest stworzenie scenopisu czyli technicznego opisu ujęć, z których ma składać się nasz film. Nie warto robić spotu

12 kampanii społecznej, dłuższego niż 2-minuty, a wielu twierdzi, że im krócej tym lepiej. Możliwości celtx żartobliwie prezentuje filmik Kto może zostać naszym sojusznikiem przy jego realizacji? Warto zgłosić się o pomoc merytoryczną do instytucji zajmującej się problemem społecznym, o którym chcemy opowiedzieć, np. stowarzyszeń, fundacji, instytucji

13 publicznych, mediów. Jeśli nasz spot wymaga dostępu do danych statystycznych, materiałów archiwalnych (zdjęć, filmów, nagrań audio) takie instytucje mogą udostępnić nam potrzebne materiały, albo wskazać, gdzie ich szukać. Gdy nasz spot wymaga budżetu (wydatków na wypożyczenie sprzętu filmowego, wypożyczenie kostiumów itp.) warto spróbować poszukać wsparcia finansowego we wspomnianych instytucjach lub u prywatnych sponsorów firm, czy osób, które, naszym zdaniem, mogłoby być zainteresowane tematem, który podejmujemy. Z dźwiękiem czy bez? Najczęstszym problemem amatorskich produkcji filmowych jest zły, niezrozumiały dźwięk. Dlatego lepiej, jeżeli mamy taką możliwość, nagrywać go osobno na

14 dyktafonie lub zrezygnować z dialogów w filmie na rzecz narracji lektora. Jeżeli chcemy nagrywać dźwięk na dobry dyktafon niezależnie od rejestracji filmu musimy pamiętać o klapsie który pozwoli nam zsynchronizować dźwięk z obrazem. Robi się także spoty bez dźwięku, w których narracja jest w formie napisów lub plansz. Uczniowie gimnazjum nr 14 w Gliwicach nakręcili spot przekonujący do wprowadzenia Wi-Fi i częstego korzystania z nowych technologii na lekcjach.

15 Czego możemy użyć w naszym spocie? Jeśli myślimy o wrzuceniu filmu do internetu musimy zadbać o to, by nie pojawiły się w nim żadne materiały, do których nie posiadamy praw autorskich. W internecie znajduje się sporo witryn, które zawierają darmowe, ogólnodostępne zdjęcia, rysunki, animacje, itp. umieszczone tam na zasadzie tak zwanych wolnych licencji Creative Commons (CC) Przykłady: Materiał edukacyjny Centrum Edukacji Obywatelskiej opracowany na podstawie materiału z programu Jak Urządzić Świat.