gospodarowanie energią

Transkrypt

1 Konferencja pn. Racjonalne gospodarowanie energią 4 listopada 2010 roku Finansujący: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu FIO

2 Rola edukacji ekologicznej w racjonalnym gospodarowaniu energią Janina Kawałczewska - RCEE w Płocku Zadanie realizowane w ramach projektu: Człowiek energia środowisko. Zrównoważona przyszłość Mazowsza, Kujaw i Ziemi Łódzkiej finansowanego ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie.

3 1. Rola edukacji ekologicznej w kształtowaniu świadomości ekologicznej społeczeństwa. definicja świadomości ekologicznej wg. mgr Tadeusza Burgera,,to zespół informacji i przekonań na temat środowiska naturalnego oraz postrzegania związków między stanem i charakterem środowiska naturalnego a warunkami i jakością życia człowieka, świadomość ekorozwojowa to stan wiedzy i umiejętności na tematy ekorozwojowe, ukształtowanie przekonań i postaw wobec problemów gospodarczych, społecznych i środowiskowych,

4 - edukacja dla zrównoważonego rozwoju to warunek konieczny praktycznego wdrażania zrównoważonego rozwoju : musi być skierowana do osób pełniących władzę, nauczycieli, przedsiębiorców, organizacji społecznych, dzieci i młodzieży całego społeczeństwa, musi być tak prowadzona, aby przekonać ludzi o wadze problemów zrównoważonego rozwoju.

5 2. Priorytety Polityki ekologicznej Państwa w latach z perspektywą do roku 2016: działania na rzecz zapewnienia realizacji zasady zrównoważonego rozwoju, przeciwdziałanie zmianom klimatu, ochrona różnorodności biologicznej, udział społeczeństwa w działaniach na rzecz ochrony środowiska: podnoszenie świadomości ekologicznej społeczeństwa, aby doprowadzić do: proekologicznych zachowań konsumenckich, prośrodowiskowych nawyków pobudzania odpowiedzialności za stan środowiska, organizowania akcji lokalnych służących ochronie środowiska, uczestnictwa w procederach dotyczących dostępu społeczeństwa do informacji o środowisku.

6 3. Niektóre z wyników badań socjologicznych przeprowadzanych w latach 1992, 1993, 1997, 2000, 2008 Instytutu na rzecz Ekorozwoju: zachowania konsumenckie silnie zdominowane przez dwa motywy: ekonomiczny i zdrowotny: ludzie skłonni do działań proekologicznych, jeśli widzą w nich związek z ochroną i poprawą stanu zdrowia swojego i osób najbliższych, łatwiej uzyskuje się efekt ekologiczny w postaci oszczędzania wody, energii, segregacji odpadów, jeśli efekty tych działań wiążą się z wymiernymi korzyściami dla oszczędzających,

7 zagrożenia cywilizacyjne: zanieczyszczenie środowiska nie jest odbierane jako najpoważniejsze zagrożenie cywilizacyjne, obecne zagrożenia (hałas komunikacyjny, odpady) możliwe do opanowania dzięki działaniom samorządu i mieszkańców oraz ścisłemu egzekwowaniu norm prawnych, szczególnie istotne są zagrożenia socjalne (bezrobocie, zubożenie rodzin),

8 zagrożenia ekologiczne: ocieplenie klimatu jest postrzegane przez 25 % badanych jako istotne, co świadczy o zainteresowaniu społeczeństwa tym problemem, inne zagrożenia, to: dziura ozonowa (50%), zanieczyszczenia powietrza (30%), zanieczyszczenia wód (31%), kwaśne deszcze (21%), ginięcie bioróżnorodności (19%), wyczerpywanie zasobów (8%),

9 z rozmów trenerów RCEE ze społeczeństwem wynika, iż: tworząc opinię o ociepleniu klimatu jako jednego ze źródeł zagrożeń ekologicznych, opiera się nie tylko na własnych obserwacjach i doświadczeniach, ale także upublicznionych opiniach ekspertów, doniesieniach mediów, a opinie - nie są jednoznaczne, polska opinia publiczna,,zastygła w oczekiwaniu na jednoznaczny przekaz na temat ocieplenia klimatu ze strony kompetentnych źródeł.

10 4. RCEE w Płocku na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatycznym 4.1. Ku zrównoważonemu rozwojowi gmin województwa mazowieckiego (szkolenia i warsztaty dla pracowników samorządów gmin, organizacji społecznych) rok, źródło finansowania: WFOŚiGW w Warszawie. Przykłady szkoleń, seminariów, -Gospodarowanie odpadami a efekt cieplarniany -Skutki globalnego ocieplenia dla Polski i przeciwdziałania im. Konferencja Narodów Zjednoczonych w sprawie zmian klimatu-poznań 2008r, -budowa odnawialnych źródeł energii na Mazowszu, -Co możemy zrobić w domu, w środowisku lokalnym, aby przeciwdziałać zmianom klimatycznym? -Finansowanie budowy odnawialnych źródeł energii ze środków polskich funduszy ekologicznych i funduszy zagranicznych, w tym Unii Europejskiej.

11 4.2. Płocka akademia ekologii dla rozwoju zrównoważonego Mazowsza, Kujaw i Ziemi Łódzkiej (szkolenia, warsztaty dla młodzieży, przedsiębiorców, pracowników samorządowych) r r - źródło finansowania: NFOŚiGW *konkursy grantowe i warsztaty pn. Oszczędzając energię, racjonalnie gospodarując odpadami, chrońmy klimat Ziemi * warsztaty i konferencje z okazji Międzynarodowego Dnia Ziemi w Płocku, Włocławku i Kutnie. -happeningi przygotowane przez młodzież, -badanie poziomu wiedzy ekologicznej dot. zmian klimatu, -prezentacja społeczeństwu odnawialnych źródeł energii(pomp ciepła, kolektorów słonecznych), -tematyka konferencji z okazji Międzynarodowego Dnia Ziemi * zadania mieszkańców, firm i instytucji w zakresie klimatu w aspekcie ustaleń konferencji klimatycznej, * wdrażanie pakietu energetyczno-klimatycznego w przedsiębiorstwach w aspekcie konferencji klimatycznej w Poznaniu, * odnawialne źródła energii a ochrona przyrody, * Jak wykorzystać fundusze UE do działań na rzecz ochrony klimatu.

12 4.3. Region płocki, Kujaw i Ziemi Kutnowskiejregionem świadomym ekologicznie roku roku -źródło finansowania NFOŚiGW. Niektóre cele projektu: inicjowanie działań służących wdrażaniu zrównoważonego rozwoju ze szczególnym uwzględnieniem zmian klimatycznych, -zwiększenie odpowiedzialności społeczeństwa za działania służące ochronie klimatu, -kształtowanie roli szkoły jako lokalnego centrum zrównoważonego rozwoju. -ułatwienie współpracy samorządów gmin z organizacjami pozarządowymi w zakresie wdrażania ZR. Uczestnicy: przedstawiciele samorządów gmin, radni, sołtysi, nauczyciele, organizacje społeczne, szkoły Tematyka niektórych seminariów i warsztatów. Seminaria: - Zmiany klimatu - Odnawialne źródła energii - Zalesienia i zadrzewiania a ochrona klimatu Warsztaty: - Co mogę zrobić dla ochrony klimatu, - Odnawialne źródła energii a ochrona przyrody w naszych środowiskach. - Przygotowujemy projekty zadrzewień i zalesień. - Jak oszczędzać energię w domu, miejscu pracy, w życiu codziennym, aby przeciwdziałać zmianom klimatycznym?

13 4.4 Sięgnij po słońce program wykorzystania energii odnawialnej w społecznościach wiejskich metodą zrób to sam

14 Założeniem programu Sięgnij po słońce jest pokazanie jak własnymi siłami, od podstaw, przy minimalnych nakładach finansowych można zbudować kolektor słoneczny typu wodnego, który zainstalowany na obiekcie, jakim może być szkoła, gminny dom kultury, ośrodek pomocy społecznej czy urząd gminy spełnia rolę wspierającego źródła energii do podgrzania ciepłej wody użytkowej. Program bazuje na autorskim modelu instalacji solarnej pana Adama Chodźki z Międzyrzeca Podlaskiego.

15 Cele Programu wyszkolenie kadry około 150 osób z praktycznymi umiejętnościami budowy kolektorów słonecznych (wodnych) i całych instalacji wodnych. wykonanie 15 modelowych instalacji solarnych (6 m² absorbera + instalacja na każdy obiekt): 10 na Mazowszu (gmina Brudzeń Duży, Drobin, Bielsk, Nowy Duninów, Gąbin, Staroźreby, Słupno, Przasnysz, Gostynin) 2 w kujawsko-pomorskim (gmina Włocławek i Baruchowo) 1 w pomorskim (gmina Kwidzyn) 1 w śląskim (gmina Jeleśnia) 1 na Podlasiu (gmina Jeleniewo)

16 Cele Programu cd. wskazanie rolnikom i innym członkom społeczności lokalnych alternatywnego źródła zarobkowania w zakresie budowy instalacji solarnej metodą zrób to sam jako przykładu łączenia kwestii socjalnych z ekologicznymi. budowanie współpracy pomiędzy członkami lokalnej społeczności w celu zdobycia poparcia dla zmian proekologicznych na terenie swojego sołectwa czy gminy. ochrona środowiska przyrodniczego poprzez budowę nowoczesnej proekologicznej instalacji solarnej, która zastępując tradycyjne systemy ogrzewania wody eliminuje ilość zanieczyszczeń powęglowych, szczególnie na terenach przyrodniczo cennych. kampania promocyjno-informacyjna dotycząca wykorzystywania energii odnawialnej, ze szczególnym wskazaniem na energię słońca.

17 5. Badania poziomu wiedzy ekologicznej uczestników warsztatów prowadzonych przez RCEE dotyczące: oszczędzania energii w domu, miejscu pracy, mieszkam w domu ocieplonym, ze szczelnymi oknami (50% odpowiedzi - tak), ogrzewanie w domu jest ekologiczne (20% - tak), moja pralka ma mniej niż 10 lat (20% - tak), piorę w pralce wypełnionej całkowicie (80% - tak), myjąc zęby, goląc się, zakręcam wodę (60% - tak), stosuję energooszczędne żarówki (30% - tak), wyłączam telewizor, komputer, radio z trybu stand by (10% - tak), moja zamrażarka jest ustawiona na -18 C (10% - tak), używam prysznica zamiast wanny (20% - tak), nie zasłaniam grzejników (50% - tak), moje zainteresowanie instalacją kolektorów słonecznych (30% - tak).

18 6. Analiza sytuacji w zakresie oszczędzania energii i budowy OZE w regionie: mało OZE w regionie płockim, dużo więcej we włocławskim, możliwość odbudowy elektrowni wodnych.

19 7. Analiza wyników ankiet i to dało pomysł na realizację nowego projektu,,człowiek energia środowisko. Zrównoważona przyszłość Mazowsza, Kujaw i Ziemi Łódzkiej, którego celem jest: podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców województw: mazowieckiego, kujawsko pomorskiego i łódzkiego nt. przeciwdziałania zmianom klimatu, promowania racjonalnego gospodarowania energią, uświadomienie ludziom tego, jak bardzo jesteśmy uzależnieni od energii.

20 8. Trzeba nasilić edukację ekologiczną społeczeństwa na rzecz przeciwdziałania zmianom klimatu i racjonalnego gospodarowania energią: wyjaśnić rzeczywistość w zakresie zmian klimatu, przybliżyć społeczeństwu, władzy, firmom problemy polskiej energetyki oraz pokazać inne niż dotychczas preferowane sposoby ich rozwiązania, uświadomić należy wszystkim, że tradycyjne zasoby naturalne służące wytwarzaniu energii to zasoby nieodnawialne, uświadomić, że emitowane zanieczyszczenia z energetyki konwencjonalnej dominującej w Polsce stanowią znaczące uciążliwości dla środowiska, w tym także dla klimatu Ziemi, a Polacy mają ponadto zobowiązania międzynarodowe i unijne do redukcji emisji gazów cieplarnianych,

21 uświadomić, iż od naszego zachowania w domu, w pracy, w drodze do pracy, podczas rekreacji, zależy zużycie energii elektrycznej i cieplnej, nasze zasoby pieniężne i zmiany klimatyczne, należy pokazać, jak każdy człowiek, rodzina, firma, szkoła, może ograniczyć zużycie energii, uświadomić, że w naszym regionie są bardzo duże zasoby energii tzw. odnawialnej która w sposób bezpieczny dla środowiska i zdrowia ludzi, może być wykorzystana. Są w Polsce sprzyjające temu: przepisy prawne, źródła finansowania,

22 musimy uświadomić naszych mieszkańców o ich odpowiedzialności za tzw. ekologiczny styl życia,,o wysokiej efektywności energetycznej : działania potrzebne są w sferze edukacyjnej i informacyjnej całego społeczeństwa, w opracowywanych programach ochrony środowiska uwzględniać zaopatrzenie całych gmin w energię elektryczną i cieplną, termomodernizacji budynków.

23 9. Rozwiązanie problemów energetycznych naszego regionu, to sprawa: władzy, społeczeństwa, przedsiębiorców, szkoły, organizacji społecznych

24 10.Mamy nadzieję na zainteresowanie w/w grup naszym projektem. Będzie możliwe wówczas jego prowadzenie także w innych częściach Polski. Liczymy na pomoc w jego realizacji: wojewódzkie władze samorządowe, WFOŚiGW, ekspertów z polskich uczelni, Mazowiecką Agencję Energetyczną w Warszawie, Energię SA Operator Płock PKN Orlen SA jako największego odbiorcę energii w regionie.