1 marca 2007 Przełom wiosenny

Transkrypt

1 Aktualności z Biebrzy 1 marca 2007 Przełom wiosenny Wygląda na to, że z ostatnim dniem lutego ostatecznie pożegnaliśmy zimę. 28 lutego z niedowierzaniem patrzyliśmy na pierwszą ropuchę, która dzielnie ruszyła na miłosny podbój i niezdarnie krocząc przez wciąż zalegające połacie śniegu, próbowała odrętwiałym mięśniom nadać skoordynowane ruchy : ) już następnego dnia jednak bagna zaczęły wyzwalać się z okowów zimy, a przestrzeń powietrzną opanowały skowronki i czajki. Żurawie zmasowanym przylotem odtrąbiły początek nowego rozdziału w życiu Biebrzy. Gęsi (gęgawe, białoczelne i zbożowe), kaczki (świstuny, rożeńce, gągoły, czernice, krzyżówki) i łabędzie (nieme, krzykliwe i czarnodziobe) nie pozostały dłużne. Tegoroczne przedwiośnie mile nas zaskoczyło. Ponieważ ptaki, dzięki krótkiej i łagodnej zimie nie musiały daleko odlatywać na zimowiska, mogły masowo pojawić się u nas już pierwszego dnia

2 zimowiska, mogły masowo pojawić się u nas już pierwszego dnia wiosny. 5 marca 2007 Rekordowa woda Takiej wody dawno już nie było. Potrzebna była interwencja Straży PPoż w usuwaniu zatorów lodowych na Kanale Rudzkim w Osowcu Twierdzy, ponieważ woda przelewała się przez drogę krajową Białystok-Ełk. Większość śródbagiennych grobli, a nawet regularnych dróg, znalazło się całkowicie pod nią. Grobla Zajki - pod wodą zaraz na wjeździe; grobla Mścichy - przerwana już na początku; grobla Barwik - na wysokie buty gumowe; droga za Dolistowem nieprzejezdna; Błotniakowa Droga - we władaniu wody i bobrów. Można uznać, że mamy apogeum rozlewisk. Wody raczej już nie przybędzie, a jeśli utrzymają się wysokie temperatury, to woda zacznie szybko opadać. W tym roku wyjątkowo atrakcyjnie zapowiada się marzec, a przerwa urlopowa wielkanocna będzie dużo bardziej interesująca niż weekend majowy.

3 Jeśli więc ktoś zamierzał obejrzeć Biebrzę w najbardziej spektakularnym momencie to należy się spieszyć. Szczególnym Państwa zainteresowaniem w tym momencie cieszą się loty balonem. 14 marca 2007 Z każdym dniem przybywa ptaków Coraz większe rzesze ptaków dolatują nad Biebrzę, a zamarznięte jeszcze niedawno rozlewiska rozbrzmiewają gęganiem gęsi, klangorem żurawi i "trąbieniem" łabędzi. Dla niektórych skrzydlatych wędrowców Biebrza będzie już kresem wyczerpującej wiosennej wędrówki. Te ptaki łatwo rozpoznać po tym, że przebywają w parach. Dla większości jednak to tylko dłuższy (lecz niezbędny do przeżycia) przystanek po drodze na północne lęgowiska. Te ptaki nie muszą jeszcze ustanawiać i bronić terytorium lęgowego, stawiają raczej na obfity popas w bezpiecznym towarzystwie setek innych osobników. Są wśród nich ekscytujące rarytasy. 14 marca 2007 Pierwsze ptasie rarytasy tegorocznych przelotów W weekend marca nasi wytrawni terenowcy odkryli

4 W weekend marca nasi wytrawni terenowcy odkryli prawdziwe ptasie rarytasy podróżujące z wielotysięcznymi stadami gęsi. Są to: gęś krótkodzioba, bernikla białolica i bernikla rdzawoszyja. Ta ostatnia zalatuje do nas wyjątkowo rzadko. W rejonie Biebrzy i Narwi odnotowano ją dotychczas 4 razy. Podsumowanie przelotów ptasich na dzień 14 marca Masowo nad Biebrzą przebywają: żurawie, gęsi białoczelne, gęsi zbożowe, gęsi gęgawy, krzyżówki, świstuny, rożeńce, czernice, gągoły, czajki, łabędzie nieme, łabędzie krzykliwe, mewy śmieszki, lerki, siewki złote. W mniejszych grupach lub pojedynczo: tracze bielaczki, cyranki, kormorany, łąbędzie czarnodziobe, czaple siwe, czaple białe, mewy srebrzyste, potrzosy, droździki, drozdy śpiewaki, paszkoty, pliszki siwe, błotniaki zbożowe, sieweczki obrożne, krwawodzioby. Ptasie rarytasy przelotów 2007 to: bernikla rdzawoszyja, bernikla białolica, gęś krótkodzioba.

5 Paradoksalna niedogodność Przebywające obecnie w rejonie Biebrzy i Narwi ptaki mają łącznie do dyspozycji około 130 tysięcy hektarów rozlewisk i podmokłych łąk, co stanowi bezpieczny raj dla ptaków ale jest utrudnieniem dla miłośników ptasiego życia. Ptaki są słabo dostępne i rozproszone na ogromnym obszarze. Wyruszając na obserwację ptaków należy zaopatrzyć się w dobry sprzęt optyczny, cierpliwość do pokonywania kilometrów w poszukiwaniu ptaków i oczywiście wiedzę gdzie znajdują się najbardziej dogodne ptasio stanowiska. Dobrze jest też pamiętać, że za dnia ptaki znajdują się na typowych sobie żerowiskach: gęsi i żurawie na łąkach a kaczki na płytkiej wodzie. Na nocleg zaś gromadzą się w spokojnych i bezpiecznych miejscach - głównie na głębokiej wodzie. Nasi "terenowi korespondenci" : ) na bieżąco śledzą poziom rozlewisk i miejsca największych koncentracji ptaków.

6 Safari Łosiowe na finiszu W związku z wczesną wiosną safari łosiowe może skończyć się wcześniej niż zazwyczaj przewidujemy, że łosie utrzymają się w gwarantującej bliskie spotkania, ostoi zimowej najwyżej do końca marca. Już teraz namiętnie nawiedzają oziminy, wchodząc w konflikt z rolnikami... Komary nad Biebrzą wystartują około 1 maja Jeśli ktoś panicznie boi się komarów to proponujemy odwiedzić Biebrzę jeszcze w okresie najbliższego miesiąca. Zazwyczaj komary pojawiają się w okolicach długiego weekendu majowego. Jeśli jednak już wcześniej trafią się 2 tygodnie bez odrobiny nawet przymrozku (czynnik efektywnie zabijający rozwijające się w wodzie larwy komarów), to na towarzystwo tych krwiożerczych bestii możemy liczyć już w ostatnim tygodniu kwietnia.

7 24 marca Zakwitły kaczeńce - łosie wyszły na bagna Wcześniej niż zwykle zakwitły kaczeńce, a za swoim przysmakiem łosie podążyły na płytko zalane bagienne łąki. Apogeum kwitnienia kaczeńców powinno w tym roku wypaść około połowy kwietnia. 26 marca Pojawiły się wielotysięczne stada batalionów Ku naszemu zaskoczeniu już 26 marca zawitały do nas wielotysięczne stada batalionów. Co prawda są jeszcze niewybarwione i miną jeszcze 2 3 tygodnie aż zaproszą nas na niemy spektakl walk godowych, ale jest faktem, że przylot w tym roku nastąpił wcześniej niż zazwyczaj. Opada woda w rozlewiskach Od 2 tygodni woda w rozlewiskach opada w błyskawicznym tempie. Znamiennym jest, że z roku na rok woda opada coraz szybciej. Wynika to m.in. z faktu, że niski latem poziom wody gruntowej, skutkujący przesuszaniem torfowisk, prowadzi do nieodwracalnej mineralizacji torfu, czyli zamieniania go w pozbawiony właściwości

8 mineralizacji torfu, czyli zamieniania go w pozbawiony właściwości chłonnych - mursz. Redukująca się w ten sposób warstwa gąbki torfowej może przetrzymywać coraz mniejsze ilości wody. Lot nad Biebrzą Spod opadającej wody rozlewisk zaczyna się wyłaniać różnorodność ukształtowania bagiennej doliny Biebrzy. Żaby moczarowe zagotowały bagna Bagna zaczęły się gotować. Powodem tej nadzwyczajnej sytuacji są głucho brzmiące, bulgocące odgłosy wielu tysięcy żab moczarowych. To limfa, krążąca u samców w okresie godowym płytko pod skórą, nadaje im na kilka, kilkanaście dni charakterystyczny, błękitny odcień. Największe wrażenie robi chór żab wysłuchiwany ze śródbagiennych grobli, podczas bezwietrznych ciepłych nocy. W świetle dziennym z kolei wprawni obserwatorzy mogą zabawić się w interpretację rysujących się na pyszczkach samców emocji, związanymi z pozycją zajmowaną w często nadarzających się, trójkątach płciowych :) Żaby moczarowe można będzie oglądać jeszcze do połowy kwietnia. 29 marca

9 29 marca Odleciała zdecydowana większość gęsi i żurawi Minęło apogeum przelotów gęsi; już tylko niewielkie stadka stanowią wspomnienie po masowych przelotach. Na kolejne poczekamy do przyszłego marca. Kiedy i na co, w najbliższym czasie? na niebieskie żaby moczarowe - natychmiast do połowy kwietnia na przeloty (już niestety nie masowe) gęsi, kaczek i żurawi - natychmiast na rozlewiska natychmiast do połowy kwietnia na lot balonem natychmiast na masowo kwitnące kaczeńce - od Świąt Wielkanocnych do 5 maja na chór kumaków - w kwietniu i maju na tłumy homo sapiens - w długi weekend majowy na chór rzekotek - w maju na tokujące bataliony - od 20 kwietnia do 20 maja na komary - od 15 kwietnia :(