PROGRAM NAUCZANIA DLA ZAWODU MECHANIK AUTOMATYKI PRZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ PRECYZYJNYCH, O STRUKTURZE MODUŁOWEJ

Transkrypt

1 ROGRAM NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH, O STRUKTURZE MODUŁOWEJ wersja przed recenzją(wersja robocza) z dn Warszawa 2012 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.

2 SIS TREŚI 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO INFORMAJA O ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH OWIĄZANIA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z INNYMI ZAWODAMI ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH LAN NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW M1 Montowanie układów automatyki przemysłowej M2 Montowanie urządzeń precyzyjnych M3. Uruchamianie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych M4. Obsługiwanie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych M5. rzygotowanie do wejścia na rynek pracy ZAŁĄZNIKI rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 1

3 TY SZKOŁY: ZASADNIZA SZKOŁA ZAWODOWA 1. TY ROGRAMU: MODUŁOWY 2. RODZAJ ROGRAMU: LINIOWY Doskonalenie podstaw programowych kluczem do modernizacji kształcenia zawodowego 3. AUTORZY, REENZENI I KONSULTANI ROGRAMU NAUZANIA: Autorzy: mgr inż. Grzegorz Lis, dr inż. Zbigniew ilch, mgr inż. Roman Ruprecht Recenzenci: Konsultanci: mgr inż. Robert Wanic 4. ODSTAWY RAWNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO rogram nauczania dla zawodu MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH opracowany jest zgodnie z poniższymi aktami prawnymi: Ustawą z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw Rozporządzeniem w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego z dnia 23 grudnia 2011 r. Rozporządzeniem w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania z dnia 7 lutego 2012 r. Rozporządzeniem w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników z dnia 8 czerwca 2009 r. Rozporządzeniem w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych z dnia 30 kwietnia 2007 z późn. zmianami. Rozporządzeniem w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach z dnia 17 listopada 2010 r. Rozporządzeniem w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach z dnia 31 grudnia 2002 r. z późn. zmianami. 5. ELE OGÓLNE KSZTAŁENIA ZAWODOWEGO Opracowany program nauczania pozwoli na osiągnięcie, co najmniej następujących celów ogólnych kształcenia zawodowego: rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 2

4 elem kształcenia zawodowego jest przygotowanie uczących się do życia w warunkach współczesnego świata, wykonywania pracy zawodowej i aktywnego funkcjonowania na zmieniającym się rynku pracy. Zadania szkoły i innych podmiotów prowadzących kształcenie zawodowe oraz sposób ich realizacji są uwarunkowane zmianami zachodzącymi w otoczeniu gospodarczo-społecznym, na które wpływają w szczególności: idea gospodarki opartej na wiedzy, globalizacja procesów gospodarczych i społecznych, rosnący udział handlu międzynarodowego, mobilność geograficzna i zawodowa, nowe techniki i technologie, a także wzrost oczekiwań pracodawców w zakresie poziomu wiedzy i umiejętności pracowników. W procesie kształcenia zawodowego ważne jest integrowanie i korelowanie kształcenia ogólnego i zawodowego, w tym doskonalenie kompetencji kluczowych nabytych w procesie kształcenia ogólnego, z uwzględnieniem niższych etapów edukacyjnych. Odpowiedni poziom wiedzy ogólnej powiązanej z wiedzą zawodową przyczyni się do podniesienia poziomu umiejętności zawodowych absolwentów szkół kształcących w zawodach, a tym samym zapewni im możliwość sprostania wyzwaniom zmieniającego się rynku pracy. W procesie kształcenia zawodowego są podejmowane działania wspomagające rozwój każdego uczącego się, stosownie do jego potrzeb i możliwości, ze szczególnym uwzględnieniem indywidualnych ścieżek edukacji i kariery, możliwości podnoszenia poziomu wykształcenia i kwalifikacji zawodowych oraz zapobiegania przedwczesnemu kończeniu nauki. Elastycznemu reagowaniu systemu kształcenia zawodowego na potrzeby rynku pracy, jego otwartości na uczenie się przez całe życie oraz mobilności edukacyjnej i zawodowej absolwentów ma służyć wyodrębnienie kwalifikacji w ramach poszczególnych zawodów wpisanych do klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego. 6. KORELAJA ROGRAMU NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z ODSTAWĄ ROGRAMOWĄ KSZTAŁENIA OGÓLNEGO rogram nauczania dla zawodu MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH uwzględnia aktualny stan wiedzy o zawodzie ze szczególnym zwróceniem uwagi na nowe technologie i najnowsze koncepcje nauczania. rogram uwzględnia także zapisy zadań ogólnych szkoły i umiejętności zdobywanych w trakcie kształcenia w szkole ponadgimnazjalnej umieszczonych w podstawach programowych kształcenia ogólnego, w tym: 1) umiejętność zrozumienia, wykorzystania i refleksyjnego przetworzenia tekstów, prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa; 2) umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym; 3) umiejętność wykorzystania wiedzy o charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania problemów, a także formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody lub społeczeństwa; 4) umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach obcych; 5) umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjnymi i komunikacyjnymi; rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 3

5 6) umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy informacji; 7) umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz uczenia się; 8) umiejętność pracy zespołowej. W programie nauczania dla zawodu MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH uwzględniono powiązania z kształceniem ogólnym polegające na wcześniejszym osiąganiu efektów kształcenia w zakresie przedmiotów ogólnokształcących stanowiących podbudowę dla kształcenia w zawodzie. Dotyczy to przede wszystkim takich przedmiotów jak: matematyka, a także podstawy przedsiębiorczości i edukację dla bezpieczeństwa 7. INFORMAJA O ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych należy do zawodów często spotykanych w sferze zatrudnienia. Dominującym układem czynności w zawodzie są prace montażowe i obsługowe, które wykonuje pracownik zajmujący się montażem, uruchamianiem, obsługiwaniem obejmującym naprawę i konserwację, urządzeń i układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. raca mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych wymaga na ogół zespołowego działania i oparta jest na współpracy, szczególnie w zakresie zadań związanych z montażem układów automatyki przemysłowej. Do typowych zadań zawodowych mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych należy między innymi: Organizowanie własnego miejsca pracy zgodnie z zasadami bhp, ergonomii oraz ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska rodukcja, obsługa, naprawa i konserwacja urządzeń i przyrządów precyzyjnych, przede wszystkim aparatury pomiarowo-kontrolnej i automatyki sterującoregulującej. Montowanie i demontowanie układów automatyki przemysłowej Montowanie i demontowanie urządzeń precyzyjnych Uruchamiania układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych Obsługiwania układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych. Lokalizowanie uszkodzeń oraz diagnozowanie przyczyn zaistniałych uszkodzeń w urządzeniach automatyki przemysłowej oraz urządzeniach precyzyjnych. zytanie dokumentacji technicznej urządzeń automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych Instalowanie oraz uruchamianie na stanowisku pracy nowych urządzeń automatyki przemysłowej Wykonywanie elementów konstrukcyjnych urządzeń automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych do celów napraw. rzeprowadzanie prób działania mechanizmów precyzyjnych po naprawie, regulacji lub konserwacji rzeprowadzanie kontroli jakości wykonanych przez siebie prac z zakresu instalowania, regulowania i naprawiania urządzeń automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 4

6 8. UZASADNIENIE OTRZEBY KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Nowoczesne gałęzie przemysłu maszynowego, wykorzystujące osiągnięcia mechaniki precyzyjnej należą do ważnych i rozwijających się gałęzi gospodarki w naszym kraju. W wielu przedsiębiorstwach różnych gałęzi przemysłu coraz powszechniej stosowane są układy automatyki, zautomatyzowane linie produkcyjne wymagające zatrudnienia pracowników o wysokich kwalifikacjach. Mechanicy automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych mogą wykonywać prace na stanowiskach monterów i konserwatorów układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych, pracowników technicznej obsługi i serwisu zautomatyzowanych linii przemysłowych. Mechanicy automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych mogą znaleźć pracę zarówno w dużych przedsiębiorstwach produkcyjnych(wytwórnie sprzętu elektrycznego i elektronicznego, lotniczego oraz mechaniki precyzyjnej, obrabiarek sterowanych numerycznie N), oraz jako wykwalifikowani pracownicy działu obsługi technicznej. Warunkiem podjęcia pracy w zawodzie jest ukończenie zasadniczej szkoły zawodowej. Mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych z wykształceniem zawodowym jest wykwalifikowanym robotnikiem, pracującym pod nadzorem przełożonego. Może kontynuować kształcenie na poziomie technikum, jednakże wymaga to wyboru zawodu pokrewnego(technik mechanik, technik mechatronik itp.), ponieważ nie ma bezpośredniej kontynuacji kształcenia dla mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Może również podnosić swoje kwalifikacje na kursach i szkoleniach(np. tokarz, optyk), co wzmocni jego pozycję na rynku pracy. 9. OWIĄZANIA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Z INNYMI ZAWODAMI odział zawodów na kwalifikacje czyni system kształcenia elastycznym, umożliwiającym uczącemu się uzupełnianie kwalifikacji stosownie do potrzeb rynku pracy, własnych potrzeb i ambicji. Wspólne kwalifikacje mają zawody kształcone na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej i technikum, np.: dla zawodu mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych wyodrębniono następującą kwalifikację: K1 - Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych(m.16.) Kwalifikacja M.16. jest kwalifikacją w zawodzie mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Inną grupą wspólnych efektów dotyczących obszaru zawodowego są efekty stanowiące podbudowę kształcenia w zawodach określone kodem KZ(M.a). KZ(M.a)występuje w zawodach: mechanik-operator pojazdów i maszyn rolniczych, zegarmistrz, optyk-mechanik, mechanik precyzyjny, mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych, mechanik-monter maszyn i urządzeń, mechanik pojazdów samochodowych, operator obrabiarek skrawających, ślusarz, kowal, monter kadłubów okrętowych, blacharz samochodowy, blacharz, lakiernik, technik optyk, technik mechanik lotniczy, technik mechanik okrętowy, technik budownictwa okrętowego, technik pojazdów samochodowych, technik mechanizacji rolnictwa, technik mechanik, monter mechatronik, rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 5

7 elektromechanik pojazdów samochodowych, technik mechatronik, technik transportu drogowego, technik energetyk, modelarz odlewniczy, technik wiertnik, technik górnictwa podziemnego, technik górnictwa otworowego, technik górnictwa odkrywkowego, technik przeróbki kopalin stałych, technik odlewnik, technik hutnik, operator maszyn i urządzeń odlewniczych, operator maszyn i urządzeń metalurgicznych, operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej. Kwalifikacja Symbol zawodu Zawód Elementy wspólne M.16. Montaż i obsługa układów automatyki Mechanik automatyki przemysłowej i KZ(M.a) przemysłowej i urządzeń precyzyjnych urządzeń precyzyjnych odział godzin na przedmioty z uwzględnieniem ramowego planu nauczania Zgodnie z Rozporządzeniem MEN w sprawie ramowych planów nauczania w zasadniczej szkole zawodowej minimalny wymiar godzin na kształcenie zawodowe wynosi 1600 godzin, z czego na kształcenie zawodowe teoretyczne zostanie przeznaczonych minimum 630 godzin, a na kształcenie zawodowe praktyczne 970 godzin. W podstawie programowej kształcenia w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych minimalna liczba godzin na kształcenie zawodowe została określona dla efektów kształcenia i wynosi: Efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów oraz efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów- 350 godz. M.16. Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 750 godz. 10. ELE SZZEGÓŁOWE KSZTAŁENIA W ZAWODZIE MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1.montowania układów automatyki przemysłowej; 2. montowania urządzeń precyzyjnych; 3. uruchamiania układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych; 4. obsługiwania układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych. Do wykonywania zadań zawodowych niezbędne jest osiągnięcie efektów kształcenia określonych w podstawie programowej kształcenia w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych: efekty kształcenia wspólne dla wszystkich zawodów(bh, DG, JOZ, KS) efekty kształcenia wspólne dla zawodów w ramach obszaru mechanicznego i górniczo-hutniczego stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów, stanowiące podbudowę do kształcenia w zawodzie lub grupie zawodów KZ(M.a), rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 6

8 efekty kształcenia właściwe dla kwalifikacji wyodrębnionej w zawodzie: M.16. Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych 750 godz. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 7

9 11. LAN NAUZANIA DLA ZAWODU MEHANIK AUTOMATYKI RZEMYSŁOWEJ I URZĄDZEŃ REYZYJNYH Tabela 3. lan nauczania dla programu o strukturze modułowej rzykładowy szkolny plan nauczania* /modułowe kształcenie zawodowe/ /1/ /2/ Typ szkoły: Zasadnicza Szkoła Zawodowa - 3-letni okres nauczania Zawód: Mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych; symbol odbudowa programowa: gimnazjum Kwalifikacje: K1 - Nazwa kwalifikacji Montaż i obsługa układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych(symbol, M16) Lp Obowiązkowe zajęcia edukacyjne I Klasa I II III II I II I II Liczba godzin tygodniowo w trzyletnim okresie nauczania Liczba godzin w trzyletnim okresie nauczania Modułowe kształcenie zawodowe ** 1 Montowanie układów automatyki przemysłowej , Montowanie urządzeń precyzyjnych Uruchamianie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych , Obsługiwanie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych rzygotowanie do wejścia na rynek pracy Tygodniowy wymiar godzin kształcenia zawodowego Tygodniowy wymiar godzin obowiązkowych zajęć edukacyjnych Egzamin potwierdzający pierwszą kwalifikację(k1) odbywa się pod koniec 2 semestru klasy III Godziny niezbędne do uzyskania minimum rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 8

10 Wykaz modułów i jednostek modułowych dla zawodu mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych Nazwa modułu M1 Montowanie układów automatyki przemysłowej Nazwa jednostki modułowej M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej i elektrycznej Liczba godzin przewidziana na jednostkę modułową 160 M1.J2 Montowanie elementów automatyki przemysłowej 208 M2 Montowanie urządzeń precyzyjnych M2.J1 osługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń 112 M2.J2 Stosowanie technik wytwarzania 200 M2.J3. Montowanie elementów urządzeń precyzyjnych 136 M3. Uruchamianie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych M4. Obsługiwanie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych M3.J1 Uruchamianie układów automatyki przemysłowej 200 M3.J2 Uruchamianie urządzeń precyzyjnych 136 M4.J1 Obsługiwanie układów automatyki przemysłowej 152 M4.J2 Obsługiwanie mechanizmów maszyn i urządzeń precyzyjnych 232 M5. rzygotowanie do wejścia na rynek pracy M5.J1 Działalność gospodarcza w branży mechanicznej 32 M5.J2 Język obcy w branży mechanicznej 32 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 9

11 12. ROGRAMY NAUZANIA DLA OSZZEGÓLNYH MODUŁÓW W programie nauczania dla zawodu mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych zastosowano taksonomię celów AB B. Niemierko 1. Montowanie układów automatyki przemysłowej 368 godz. 2. Montowanie urządzeń precyzyjnych 448 godz. 3. Uruchamianie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych 336 godz. 4. Obsługiwanie układów automatyki przemysłowej oraz urządzeń precyzyjnych 384 godz. 5. rzygotowanie do wejścia na rynek pracy 64 godz. Dydaktyczna mapa modułowego programu nauczania stanowi schemat powiązań między modułami oraz jednostkami modułowymi i określa kolejność ich realizacji. Szkoła powinna z niej korzystać przy planowaniu zajęć dydaktycznych. Ewentualna zmiana kolejności realizacji programu modułów lub jednostek modułowych powinna być poprzedzona szczegółową analizą dydaktycznej mapy programu nauczania oraz treści jednostek modułowych, przy zachowaniu korelacji treści kształcenia. odana w tabeli wykazu modułów i jednostek modułowych orientacyjna liczba godzin na realizację może ulegać zmianie w zależności od stosowanych przez nauczyciela metod nauczania i środków dydaktycznych. Nauczyciel realizujący modułowy program nauczania powinien posiadać przygotowanie w zakresie metodologii kształcenia modułowego, aktywizujących metod nauczania, pomiaru dydaktycznego oraz projektowania i opracowywania pakietów edukacyjnych. W zintegrowanym procesie kształcenia modułowego nie ma podziału na zajęcia teoretyczne i praktyczne. rogramy nauczania jednostek modułowych w poszczególnych modułach powinny być realizowane w różnych formach organizacyjnych, dostosowanych do treści i metod kształcenia. Stosowane metody i formy organizacyjne pracy uczniów powinny zapewnić osiągnięcie założonych w programie nauczania celów kształcenia. Wymaga to takiej organizacji kształcenia, w której proces uczenia się będzie dominować nad procesem nauczania, dlatego też szczególną uwagę należy zwrócić na dobrze zorganizowaną, samodzielną, kierowaną przez nauczyciela pracę uczniów. Zaleca się, aby kształcenie modułowe było realizowane metodami aktywizującymi, a w szczególności: metodą dyskusji dydaktycznej, przewodniego tekstu oraz poprzez metody praktyczne, takie jak: ćwiczenia praktyczne, metoda projektów, a także metody eksponujące: pokaz z objaśnieniem. Dominującą metodą nauczania powinny być ćwiczenia praktyczne. odczas realizacji programu nauczania należy położyć nacisk na samokształcenie uczniów oraz na wykorzystywanie innych niż podręcznikowe źródeł informacji, takich jak: normy, instrukcje, poradniki, katalogi, czasopisma techniczne, Internet i pozatekstowe źródła informacji. W realizacji treści programowych, w tym ćwiczeń, należy uwzględniać współczesne technologie, materiały, narzędzia i sprzęt. rowadzenie zajęć metodami aktywizującymi i praktycznymi wymaga przygotowania materiałów, takich jak: teksty przewodnie, instrukcje do wykonywania ćwiczeń, instrukcje stanowiskowe oraz instrukcje bezpieczeństwa i higieny pracy. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 10

12 rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 11

13 1. M1 Montowanie układów automatyki przemysłowej 1.1. M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej i elektrycznej 1.2. M1.J2 Montowanie elementów automatyki przemysłowej M1.J1 Stosowanie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy w branży mechanicznej i elektrycznej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom ( lub ) wymagań Kategoria programowych taksonomiczna Materiał kształcenia BH(1)1. określać pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną prawna ochrona pracy, przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią BH(1)2. stosować pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesie pracy, przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią ergonomia w kształtowaniu warunków pracy, BH(1)3. wyjaśniać zasady ochrony przeciwpożarowej na stanowisku pracy B wymagania dotyczące pomieszczeń pracy, BH(1)4. dobierać środki gaśnicze wymagania dotyczące pomieszczeń higienicznosanitarnych BH(2)1. określać instytucje oraz służby działające w zakresie ochrony pracy i wymagania bezpieczeństwa dotyczące stanowisk ochrony środowiska w olsce pracy BH(2)2. określać zadania instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony wymagania bezpieczeństwa dotyczące procesów pracy pracy i ochrony środowiska w olsce BH(2)3. określać uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie bezpieczna praca z urządzeniami i maszynami elektrycznymi ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce ochrona przeciwporażeniowa, BH(2)4. scharakteryzować zakres kompetencji instytucji oraz służb działających B zagrożenia dotyczące urządzeń i maszyn w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska w olsce elektrycznych, BH(2)5. różnicować instytucje działające w zakresie ochrony pracy i ochrony B zagrożenia pożarowe, środowiska w olsce zasady ochrony przeciwpożarowej, BH(3)1. przytaczać prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i B przepisy dotyczące ochrony środowiska, higieny pracy BH(3)2. przytaczać prawa i obowiązki pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i B pierwsza pomoc w przypadku porażenia prądem elektrycznym, higieny pracy pierwsza pomoc w przypadku urazów mechanicznych, BH(3)3. określać konsekwencje wynikające z nieprzestrzegania praw i wielkości elektryczne w układzie SI obowiązków pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy właściwości pola elektrycznego i magnetycznego BH(4)1. określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 12

14 środowisku pracy prawa dotyczące obwodów prądu stałego BH(4)2. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych rezystory rodzaje, oznaczenia, łączenie czynników w środowisku pracy; kondensatory rodzaje, oznaczenia, łączenie BH(4)3 analizować sposób zorganizowania stanowiska pracy w celu określenia moc i energia prądu stałego możliwości wystąpienia zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka obliczanie obwodów prądu stałego z jednym źródłem BH(4)4 analizować sposób zorganizowania stanowiska pracy w celu określenia napięcia możliwości wystąpienia zagrożeń dla mienia i środowiska wielości i przebiegi w obwodach prądu przemiennego BH(4)5 współpracować ze służbami promocji bezpieczeństwa i ochrony pracy w zjawisko rezonansu w układach prądu przemiennego i zakresie rozpoznawania zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz dla mienia i B jego wykorzystanie środowiska podstawowe pojęcia i układy połączeń w obwodach BH(5)1. określać substancje niebezpieczne w środowisku pracy trójfazowych BH(5)2. przewidywać sytuacje i okoliczności mogące stanowić zagrożenie dla D zabezpieczenia instalacyjne i silnikowe własności, zdrowia i życia człowieka oraz mienia i środowiska związane z wykonywaniem zastosowanie, symbole i oznaczenia zadań zawodowych cewki, elektromagnesy i sprzęgła elektromagnetyczne BH(5)3. zapobiegać ewentualnym zagrożeniom wynikającym z wykonywania silniki elektryczne prądu stałego i przemiennego zadań zawodowych podstawy budowy i zasady działania BH(6)1. wskazywać skutki oddziaływania czynników szkodliwych na organizm elementy stykowe mechaniczne i elektromechaniczne człowieka; układów sterowania elektrycznego i ich symbole BH(6)2. wskazywać skutki działania prądu elektrycznego na organizm człowieka układy stycznikowo-przekaźnikowe czujniki i przetworniki w układach elektrycznych BH(6)3. scharakteryzować skutki oddziaływania czynników szkodliwych na B podstawowe pojęcia metrologii, organizm człowieka; przyrządy pomiarowe wielkości elektrycznych, BH(7)1 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, elementy i urządzenia elektryczne w katalogach przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony układy scalone, środowiska w pracowni montażu elementy elektroniczne w katalogach BH(7)2 dobrać wyposażenie oraz rozmieścić je na stanowisku pracy zgodnie z D mikrokomputer - schemat blokowy, działanie, zasadami ergonomii zastosowanie- własności półprzewodników BH(7)3 określić wpływ procesu realizowanego na stanowisku pracy na zagrożenie termistory, warystory, pożarowe i warunki bhp diody i tranzystory BH(7)4 dobrać i zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt gaśniczy D elektroniczne elementy przełączające: diak, tyrystor, BH(7)5 określić oddziaływanie procesu realizowanego na stanowisku pracy na triak środowisko elementy i podzespoły optoelektroniczne, BH(7)6 dobrać i zgromadzić na stanowisku niezbędny sprzęt zabezpieczający symbole i oznaczenia elementów elektronicznych, środowisko przed wpływem szkodliwych czynników związanych z wykonywanym D zasilacze, w tym stabilizowane parametry, procesem rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 13

15 BH(8)1. dobrać środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania zadań zawodowych BH(8)2. dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych BH(8)3 zastosować środki ochrony zbiorowej właściwe dla wykonywania zadań D zawodowych mechanika; BH(9)1. dokonać analizy zasad bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów prawa dotyczących ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska BH(9)2. zastosować zasady bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisy prawa dotyczące ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska BH(9)3 stosować zasady ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych BH(10)1. organizować pierwszą pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia BH(10)2. zastosować pierwszą pomoc poszkodowanym w wypadkach przy pracy D oraz w stanach zagrożenia zdrowia i życia BH(10)3. udzielać pierwszej pomocy porażonemu prądem elektrycznym KS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań B KS(4)jest otwarty na zmiany; D KS(5)potrafi radzić sobie ze stresem; D KS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; D KS(8) potrafi ponosić odpowiedzialność za podejmowane działania D KS(9) potrafi negocjować warunki porozumień; KS(10) współpracuje w zespole D KZ(M.a)(8)1. scharakteryzować maszyny i urządzenia transportu wewnętrznego; KZ(M.a)(9)1. określić sposób transportu w zależności od rodzaju materiału; KZ(M.a)(9)2. określić sposób składowania w zależności od rodzaju materiału; KZ(M.a)(14)5. zorganizować stanowisko do wykonania pomiarów warsztatowych zgodnie z przepisami bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i wymaganiami ergonomii; zastosowanie wzmacniacze - parametry, zastosowanie, bramki logiczne w układach sterowania rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 14

16 - określać prawa i zasady mechaniki technicznej, elektrotechniki, elektroniki i automatyki - określać elementy obwodów elektrycznych elektrycznym - określać funkcję elementów w obwodzie - analizować obwody elektryczne D M.16.1(1)3. rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na schematach B elektrycznych układów automatyki przemysłowej; M.16.1(2)3. rozróżnić elementy, urządzenia i układy elektryczne automatyki B przemysłowej; lanowane zadania Zadaniem grupy uczniów(4-5 osób) jest zrealizowanie zadania: Zrealizować elektro-pneumatyczny układ wykonawczy bazujący na dwóch siłownikach pneumatycznych dwustronnego działania, sterowanych poprzez zawory elektro-pneumatyczne. Grupa ma rozwiązać następujące zagadnienia: Stosując właściwe symbole graficzne należy narysować schemat części elektrycznej układu sterowania. Układ ma składać się z przycisków elektrycznych START, STO, przekaźnika ze stykami zwiernymi i rozwiernymi, włączników krańcowych, przekaźnika czasowego z opóźnionym załączeniem oraz zaworów sterowanych elektromagnetycznie. o uruchomieniu tłoczysko pierwszego siłownika wysuwa się. o osiągnięciu położenia krańcowego inicjuje wysunięcie tłoczyska siłownika drugiego. o postoju tłoczyska siłownika drugiego przez czas nastawiony przez przekaźnik czasowy, tłoczysko wsuwa się, po czym inicjuje powrót siłownika pierwszego. Oscylacyjny ruch układu ma trwać aż do momentu naciśnięcia przycisku wyłącznika STO. Wykonany schemat układu pneumatycznego i elektrycznego należy porównać z otrzymanym wzorcem i dokonać samooceny prawidłowości wykonania zadania. Wskazać zagrożenia związane z BH i ppoż. związane z realizacją rzeczywistego układu. Szczególną uwagę należy skupić na zagadnieniach związanych z zagrożeniami dotyczącymi praktycznej realizacji instalacji pneumatycznej i elektrycznej. Wskazując zagrożenia należy również podać metody zaradcze. Opisać właściwą organizację miejsca pracy, konieczne wyposażenie związane z realizacją układu. Zmontować układ pneumatyczny oraz układ sterowania elektrycznego. Określić warunki bezpiecznego testowania układu. Zadanie należy opisać stosownym raportem, którego istotną częścią będzie podsumowanie. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne należy prowadzić w pracowni automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych wyposażonej w czujniki i przetworniki pomiarowe, elementy i urządzenia do montażu elektrycznych, pneumatycznych, elektropneumatycznych i hydraulicznych układów automatyki przemysłowej. onadto pracownia powinna być wyposażona w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: Kodeks racy, zbiory ustaw i rozporządzeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawnictwa z zakresu ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz eksploatacji urządzeń elektromechanicznych i elektronicznych, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagrożeń dla zdrowia występujących w pracy mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce bezpieczeństwa pracy w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych lub pokrewnych. Filmy dydaktyczne dotyczące zagrożeń pożarowych i rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 15

17 zachowań na wypadek pożaru, procedury postępowania w razie wypadku przy pracy, typowy sprzęt gaśniczy, odzież ochronna i sprzęt ochrony indywidualnej, wyposażenie do nauki udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej(fantom). Zalecane metody dydaktyczne Realizacja programu nauczania działu Bezpieczeństwo i higiena pracy ma przygotować ucznia do przestrzegania przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy. Zalecane metody dydaktyczne dla tego działu nauczania to metoda projektów, przypadków, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń praktycznych. Metodę projektów proponuje się zastosować podczas realizacji treści z zakresu wymagań bhp dotyczących pomieszczeń pracy i pomieszczeń higieniczno-sanitarnych oraz wymagań bezpieczeństwa dotyczących procesu pracy także opracowania instrukcji bhp czy poradnika. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie(klasie), zgodnie z zasadami metod aktywizujących. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się brać pod uwagę: aktywność i zaangażowanie uczniów w wykonywanie zadań podczas pracy grupowej lub indywidualnej, udział w dyskusji, wyniki testów wielokrotnego wyboru, zawartość merytoryczną dokumentacji projektowej(w tym poprawność rysunków i schematów), a także kartę pracy(poprawność wypełnienia). Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. M1.J2 Montowanie elementów automatyki przemysłowej Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: BH(4)1. określić zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy BH(4)2. scharakteryzować zagrożenia związane z występowaniem szkodliwych czynników w środowisku pracy; BH(4)3 analizować sposób zorganizowania stanowiska pracy w celu określenia możliwości wystąpienia zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka BH(4)4 analizować sposób zorganizowania stanowiska pracy w celu określenia możliwości wystąpienia zagrożeń dla mienia i środowiska oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia wymagania dotyczące pomieszczeń pracy, wymagania dotyczące pomieszczeń higienicznosanitarnych wymagania bezpieczeństwa dotyczące stanowisk pracy, środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas montażu i obsługi układów automatyki rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 16

18 BH(4)5 współpracować ze służbami promocji bezpieczeństwa i ochrony pracy w zakresie rozpoznawania zagrożeń dla zdrowia i życia człowieka oraz dla mienia i środowiska B BH(7)1 zorganizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska w pracowni montażu BH(7)2 dobrać wyposażenie oraz rozmieścić je na stanowisku pracy zgodnie z zasadami ergonomii B BH(7)3 określić wpływ procesu realizowanego na stanowisku pracy na zagrożenie pożarowe i warunki bhp BH(7)4 dobrać i zgromadzić na stanowisku pracy niezbędny sprzęt gaśniczy B BH(7)5 określić oddziaływanie procesu realizowanego na stanowisku pracy na środowisko BH(7)6 dobrać i zgromadzić na stanowisku niezbędny sprzęt zabezpieczający środowisko przed wpływem szkodliwych czynników związanych z wykonywanym B procesem. BH(8)1. dobrać środki ochrony indywidualnej podczas wykonywania zadań zawodowych BH(8)2. dobrać środki ochrony zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych BH(8)3 zastosować środki ochrony zbiorowej właściwe dla wykonywania zadań B zawodowych mechanika; KS(3) przewiduje skutki podejmowanych działań B KS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; D KZ(M.a)(4)1. rozpoznać części i mechanizmy maszyn i urządzeń precyzyjnych i automatyki przemysłowej B KZ(M.a)(4)6. sklasyfikować przekładnie mechaniczne; KZ(M.a)(4)7. wyjaśnić budowę przekładni zębatych prostych i złożonych; KZ(M.a)(5)1. rozróżnić rodzaje połączeń rozłącznych i nierozłącznych; B KZ(M.a)(6)3. sklasyfikować przyrządy pomiarowe oraz określić ich właściwości metrologiczne; B KZ(M.a)(6)4. dobrać przyrządy do pomiaru i sprawdzania części maszyn; B KZ(M.a)(6)5. wykonać pomiary wielkości geometrycznych; KZ(M.a)(6)6. zinterpretować wyniki pomiarów; B wymagania bezpieczeństwa dotyczące procesów pracy maszyny urządzenia, części, zespoły połączenia nierozłączne i rozłączne, połączenia elementów w urządzeniach i układach automatyki przemysłowej metrologia warsztatowa, przyrządy pomiarowe klasyfikacja i ich dobór, interpretacja wyników pomiaru, niepewność pomiarowa, maszyny i urządzenia transportowe w procesie montażu budowa i działanie wybranych maszyn transportowych symbole i oznaczenia stosowane na schematach urządzeń i układów automatyki przemysłowej elementy i urządzenia do montażu układów automatyki przemysłowej narzędzia do montażu układów automatyki przemysłowej dokumentacja, normy, katalogi układów oautomatyki przemysłowej przyrządy pomiarowe do pomiaru wielkości elektrycznych i nieelektrycznych stosowane podczas montażu układów automatyki przemysłowej planowanie montażu układów automatyki przemysłowej montaż układów automatyki przemysłowej ocena jakości montażu układów automatyki przemysłowej planowanie montażu układów automatyki przemysłowej - dobór elementów i urządzeń do montażu układów automatyki przemysłowej dobór narzędzi do montażu układów automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych dobór przyrządów pomiarowych do montażu układów rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 17

19 KZ(M.a)(8)2. określić budowę i zasadę działania wybranych maszyn i urządzeń transportu wewnętrznego; M.16.1(2)1. rozróżnić elementy, urządzenia i układy hydrauliczne automatyki przemysłowej; M.16.1(2)2. rozróżnić elementy, urządzenia i układy pneumatyczne automatyki przemysłowej; M.16.1(4)1. dobrać elementy do montażu układów automatyki przemysłowej; M.16.1(4)2. dobrać urządzenia do montażu układów automatyki przemysłowej; M.16.1(6)1. rozróżnić narzędzia do montażu urządzeń i układów automatyki przemysłowej; B M.16.1(6)2. dobrać narzędzia do montażu urządzeń i układów automatyki przemysłowej; M.16.1(7)1. rozróżnić przyrządy pomiarowe stosowane podczas montażu układów automatyki przemysłowej; B M.16.1(7)2. dobrać przyrządy pomiarowe do pomiaru wielkości elektrycznych podczas montażu układów automatyki przemysłowej; M.16.1(7)3. dobrać przyrządy pomiarowe do pomiaru wielkości nieelektrycznych podczas montażu układów automatyki przemysłowej; M.16.1(8)1. rozpoznać budowę montowanego urządzenia, strukturę układu automatyki przemysłowej M.16.1(8)2. ustalić połączenia i zależności funkcjonalne między elementami montowanego urządzenia, układu automatyki przemysłowej M.16.1(8)3. zaplanować kolejność montażu elementów i urządzeń D M.16.1(9)1. montować urządzenia automatyki przemysłowej; M.16.1(9)2. montować układy automatyki przemysłowej; M.16.1(12)1 określić kryteria jakościowe wykonywanego montażu M.16.1(12)2 ocenić jakość wykonanych prac montażowych M.16.2(3)1. rozróżnić elementy układów automatyki i ich własności; B M.16.2(3)2. rozróżnić urządzenia automatyki w układach sterowania i regulacji; B M.16.2(3)3. rozpoznać funkcje urządzeń automatyki w układach automatyki; B M.16.2(3)4. rozróżnić urządzenia pomiarowe w układach automatyki i ich własności; B M.16.2(3)5. rozróżnić regulatory w układach automatyki; B M.16.2(3)6. rozróżnić urządzenia wykonawcze w układach automatyki; B M.16.2(3)7. rozróżnić elementy i urządzenia w układach sterowania binarnego. B automatyki przemysłowej montaż układów automatyki przemysłowej sprawdzanie działania układów automatyki przemysłowej dobór przyrządów pomiarowych do obsługiwania układów automatyki przemysłowej uruchamianie układów automatyki przemysłowej dobór narzędzi do napraw układów automatyki przemysłowej rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 18

20 M.16.2(3)8. rozróżnić układy zasilania i ich parametry. B M.16.2(11)2. wykonać montaż aparatury kontrolno-pomiarowej w układach sterowania i regulacji; D M.16.3(1)2. określić parametry pracy urządzeń i układów automatyki lanowane zadania Twoim zadaniem jest przeprowadzenie montażu przetwornika pneumo-elektrycznego. W ramach zadania masz do wykonania: rzeprowadzenie analizy dokumentacji technicznej przetwornika oraz instrukcji stanowiskowej. Istotna jest analiza budowy i zasady działania przetwornika, zrozumienie jego zasady działania. Opis właściwej organizacji miejsca pracy, wskaż konieczne wyposażenie związane z realizacją operacji montażu. Wskaż zagrożenia związane z BH i ppoż. związane z realizacją rzeczywistego układu. Szczególną uwagę zwróć na zagadnienia związane z zagrożeniami dotyczącymi praktycznej realizacji instalacji pneumatycznej i elektrycznej. Wskazując zagrożenia należy również podać metody zaradcze. odaj środki ochrony osobistej adekwatne do realizowanego zadania. rzeprowadź montaż przetwornika zgodnie z opracowanym planem. W ramach podsumowania wykonania ćwiczenia zaprezentować przygotowane stanowisko i przeprowadzić dyskusję w celu oceny zorganizowanych stanowisk. Zmontuj przetwornik i określ warunki jego bezpiecznego testowania. ałość zadania opisz stosując właściwe słownictwo techniczne. Kartę pracy oddaj do oceny. Warunki osiągania efektów kształcenia w tym środki dydaktyczne, metody, formy organizacyjne Zajęcia edukacyjne należy prowadzić w pracowni automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych wyposażonej w czujniki i przetworniki pomiarowe, elementy i urządzenia do montażu elektrycznych, pneumatycznych, elektropneumatycznych i hydraulicznych układów automatyki przemysłowej. onadto pracownia powinna być wyposażona w rzutnik multimedialny, rzutnik pisma, komputer multimedialny z dostępem do Internetu i drukarką. W pracowni, w której prowadzone będą zajęcia edukacyjne powinny się znajdować: zbiory ustaw i rozporządzeń w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, wydawnictwa z zakresu ochrony środowiska, bezpieczeństwa i higieny pracy oraz eksploatacji urządzeń elektromechanicznych i elektronicznych, filmy i prezentacje multimedialne dotyczące zagrożeń dla zdrowia występujących w pracy mechanika automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych. Środki dydaktyczne Zestawy ćwiczeń, instrukcje do ćwiczeń, pakiety edukacyjne dla uczniów, karty samooceny, karty pracy dla uczniów, czasopisma branżowe, katalogi, filmy i prezentacje multimedialne o tematyce bezpieczeństwa pracy w zawodzie mechanik automatyki przemysłowej i urządzeń precyzyjnych lub pokrewnych. Filmy dydaktyczne dotyczące zagrożeń pożarowych i zachowań na wypadek pożaru, procedury postępowania w razie wypadku przy pracy, typowy sprzęt gaśniczy, odzież ochronna i sprzęt ochrony indywidualnej. Istotne są dla realizacji części praktycznej pedagogiczne środki pracy w postaci narzędzi, urządzeń i przyrządów pomiarowych. Zalecane metody dydaktyczne Realizacja jednostki modułowej Montowanie elementów automatyki przemysłowej ma przygotować ucznia do prac związanych z montowaniem elementów automatyki przemysłowej z uwzględnieniem przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i udzielania pierwszej pomocy osobom poszkodowanym w wypadkach przy pracy. Zalecane metody dydaktyczne dla tego działu nauczania to wykład informacyjny dla przekazania informacji teoretycznych oraz praktyczna metoda projektów, przypadków, dyskusji dydaktycznej oraz ćwiczeń praktycznych. Metodę projektów proponuje się zastosować podczas planowania operacji montażu. Formy organizacyjne Zajęcia powinny być prowadzone z wykorzystaniem zróżnicowanych form nauczania. Zajęcia teoretyczne odbywać się mogą w dużej grupie(klasie), zgodnie z zasadami metod rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 19

21 aktywizujących. ropozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania efektów kształcenia Do oceny osiągnięć edukacyjnych uczących się proponuje się brać pod uwagę: aktywność i zaangażowanie uczniów w wykonywanie zadań podczas pracy grupowej lub indywidualnej, udział w dyskusji, wyniki testów wielokrotnego wyboru, zawartość merytoryczną dokumentacji projektowej(w tym poprawność rysunków i schematów), a także kartę pracy(poprawność wypełnienia). Formy indywidualizacji pracy uczniów uwzględniające: dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb ucznia. dostosowanie warunków, środków, metod i form kształcenia do możliwości ucznia. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 20

22 2. M2 Montowanie urządzeń precyzyjnych 2.1. M2.J1 osługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń 2.2. M2.J2 Stosowanie technik wytwarzania 2.3. M2.J3. Montowanie elementów urządzeń precyzyjnych M2.J1 osługiwanie się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń Uszczegółowione efekty kształcenia Uczeń po zrealizowaniu zajęć potrafi: oziom wymagań programowych ( lub ) Kategoria taksonomiczna Materiał kształcenia KS(2) jest kreatywny i konsekwentny w realizacji zadań obszary zastosowań rysunku technicznego KS(6) aktualizuje wiedzę i doskonali umiejętności zawodowe; maszynowego KS(7) przestrzega tajemnicy zawodowej rodzaje rysunku technicznego(schematy, wykresy, KZ(M.a)(1)1. wykonać rysunki techniczne w rzutach prostokątnych rysunki konstrukcyjne wykonawcze, rysunki rozmieszczonych wg europejskiej metody E; podzespołów i zespołów) KZ(M.a)(1)2. stosować zasady wymiarowania od baz obróbkowych i rzuty aksonometryczne rodzaje, zalety i wady konstrukcyjnych; rzut prostokątny założenia, układ rzutni KZ(M.a)(1)3. stosować zasady zapisu wymiarów tolerowanych, pasowania, przedstawianie elementów prostych(punkt, odcinek, tolerancji kształtu i położenia powierzchni na rysunkach technicznych figura, bryła)w rzutach prostokątnych maszynowych; KZ(M.a)(1)4. stosować zasady oznaczeń chropowatości i kierunkowości zasady tworzenia widoków w rzutach prostokątnych, dobór układu rzutów powierzchni, obróbki cieplnej i cieplno-chemicznej na rysunkach technicznych tworzenie przekrojów na rysunkach konstrukcyjnych maszynowych; rodzaje przekrojów i ich oznaczanie na rysunku KZ(M.a)(1)5. rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na rysunkach wzory kreskowania i parametry go opisujące B technicznych maszynowych; zasady wymiarowania(wymiarowanie od baz KZ(M.a)(2)1. wykonać szkice figur płaskich w rzutach prostokątnych; wymiarowych itp.) KZ(M.a)(2)2. wykonać szkice brył geometrycznych w rzutach prostokątnych i znaki wymiarowe i zasady ich stosowania aksonometrycznych; szkice, jako odręczna forma rysunku technicznego KZ(M.a)(2)3. wykonać szkice części maszyn odwzorowujące kształty zewnętrzne i zasady doboru tolerancji wymiarowych wewnętrzne; zasada stałego otworu i stałego wałka KZ(M.a)(2)4. zwymiarować szkice typowych części maszyn; zasady doboru pasować typowe przykłady KZ(M.a)(2)5. zastosować uproszczenia rysunkowe do wykonania szkicu części programy komputerowe w zagadnieniach tworzenia maszyny; dokumentacji rysunkowej KZ(M.a)(2)6. rozróżnić rysunki techniczne: wykonawcze, złożeniowe, B symbole stosowane na schematach instalacji rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 21

23 zestawieniowe, montażowe, zabiegowe i operacyjne; KZ(M.a)(2)7. odczytać rysunki wykonawcze i złożeniowe; B pneumatycznych zasady tworzenia schematów pneumatycznych symbole stosowane na schematach instalacji hydraulicznych, zasady tworzenia schematów hydraulicznych dokładność w budowie maszyn wymiar, wymiary graniczne, odchyłka wymiaru, tolerancja wymiaru, pola i klasa tolerancji normalnych, luz, pasowanie. zasady wykonywania podstawowych obliczeń łańcuchów tolerancji wymiarowych, KZ(M.a)(3)1. wykorzystać oprogramowanie komputerowe wspomagające D wykonywanie rysunków technicznych maszynowych; KZ(M.a)(3)2. wykonać rysunki techniczne typowych części maszyn; KZ(M.a)(5)2. rozpoznać rodzaj połączenia na podstawie dokumentacji B konstrukcyjnej zespołu maszyny; KZ(M.a)(5)3. wykonać szkice połączeń; KZ(M.a)(6)1. wyjaśnić zasady tolerancji i pasowania; KZ(M.a)(6)2. zastosować układ tolerancji i pasowań; KZ(M.a)(6)7. obliczyć wymiary graniczne, odchyłki i tolerancje; KZ(M.a)(6)8. wybrać z norm wartości odchyłek dla zadanych pasowań; KZ(M.a)(6)9. obliczyć luzy i wciski oraz tolerancje wybranych pasowań; M.16.1(1)1. rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na schematach hydraulicznych układów automatyki przemysłowej; B M.16.1(1)2. rozpoznać symbole i oznaczenia stosowane na schematach pneumatycznych układów automatyki przemysłowej; B M.16.1(3)1. posłużyć się dokumentacją techniczną układów automatyki przemysłowej; M.16.1(3)2. posłużyć się normami dotyczącymi układów automatyki przemysłowej; M.16.1(3)3. wykorzystać katalogi układów automatyki przemysłowej; M.16.2(4)1. posłużyć się dokumentacją techniczną urządzeń precyzyjnych; M.16.2(4)2. posłużyć się normami dotyczącymi urządzeń precyzyjnych; M.16.2(4)3. wykorzystać katalogi urządzeń precyzyjnych; M.16.3(1)1. określić własności urządzeń i układów automatyki na podstawie dokumentacji technicznej i instrukcji obsługi M.16.3(1)5. określić własności urządzeń precyzyjnych na podstawie dokumentacji technicznej i instrukcji obsługi lanowane zadania(ćwiczenia) Na podstawie analizy rysunku serwisowego wkrętarki pneumatycznej należy zidentyfikować silnik pneumatyczny. Należy silnik zdemontować, zidentyfikować wszystkie elementy składowe. Wykonaj zestawienie elementów z katalogu części zamiennych, które mogą zostać wykorzystane do naprawy silnika. Wykonaj szkice części składowych. Wymiary elementów określ poprzez pomiary dobierając właściwe narzędzia. Na podstawie szkiców przygotuj rysunki konstrukcyjne części podlegających regeneracji. Na rysunkach nanieś wymiary, oznaczenia tolerancji i jakości powierzchni dla części. rojekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. 22