Lesson 14 Travel Podróż

Transkrypt

1 Lesson 14 Travel Podróż This lesson will introduce you to: - Vocabulary related to travel - How to buy a train, bus, or airplane ticket - How to understand schedules - Border crossing and roadblock procedures. Train tickets can be purchased at ticket windows at train stations or from travel agencies, such as Orbis. Most of the trains have seats in two classes-1st class and 2nd class - ( w pierwszej klasie lub drugiej klasie). The price of tickets does not depend on the distance but on the comfort and speed of the journey, thus buying a ticket for an express train (pociąg ekspresowy) or fast train (pociąg pospieszny), travelling 200 km. in the first class will be more expensive than a ticket for a local train travelling the same distance. First class is much more comfortable, there is more room and extra service. Second class is usually crowded. Passengers have a choice between smoking or non smoking car - ( dla palących lub dla nie palących). The most comfortable way of travelling long distance on trains is in sleeping cars or couchettes, but they require a reservation. Bus tickets can be bought at the bus station or directly from the driver. For airplane tickets one needs to call a travel agency or the airline to reserve a ticket for a specific date. 188

2 1. Listen to the following dialogue about buying a ticket at a train station, and read along in the workbook. Soldier: Excuse me, ma am. Przepraszam panią. Ticket Seller: Can I help you? Czym mogę panu służyć? Soldier: I need to buy a ticket to Lublin. Proszę bilet do Lublina. Ticket Seller: Departing on what day? Na kiedy? Soldier: Today. Na dzisiaj. Ticket Seller: One-way or roundtrip? Bilet w jedną stronę czy w obie? Soldier: Roundtrip. W obie. Ticket Seller: First class or second class? Pierwszą czy drugą klasę? Soldier: Second class, please. Drugą proszę. Ticket Seller: Returning on what day? Powrót na kiedy? Soldier: Friday Na piątek Ticket Seller: Morning, afternoon, or evening? Rano, po południu czy wieczorem? Soldier: Afternoon Po południu Ticket Seller: Twenty-two dollars, please. The next train leaves in one hour from platform number 5. Dwadzieścia dwa dolary proszę. Następny pociąg odjeżdża z peronu numer 5 za godzinę. 189

3 Soldier: Thank you. What is the train number? Dziękuję. Który numer pociągu? Ticket Seller: Soldier: Is this an express train? Czy to jest pociąg ekspresowy? Ticket Seller: Yes, it is an express train Tak, to jest pociąg ekspresowy. The verb to board in reference to boarding an airplane or ship is expressed in Polish by the infinitive wchodzić na pokład (samolotu, statku,) e.g., Pasażerowie odlatujący do Krakowa lotem 25 wchodzą na pokład samolotu wejściem numer 3. (Flight 25 to Kraków is boarding at gate 3). The infinitive wsiadać is used when we talk about boarding a train or a bus. The prefix w indicates movement towards the inside. Verbs with this prefix take the preposition do + Genitive e.g., Studenci wsiadają do pociągu na peronie drugim. (Students board the train on platform # 2). Odjeżdżać/przyjeżdżać - to depart/arrive, is used when we travel by land transportation, e.g., Pociąg do Olsztyna odjeżdża z peronu czwartego. (The train to Olsztyn is now departing from platform 4). Autobus z Radomia przyjeżdża za 15 minut. (The bus from Radom arrives in 15 minutes). The prefix od indicates movement from the object. The prefix przy indicates that the movement reached its destination. Singular Plural Ja odjeżdżam/przyjeżdżam My odjeżdżamy/przyjeżdżamy Ty odjeżdżasz/przyjeżdżasz Wy odjeżdżacie/przyjeżdżacie On (pan) odjeżdża/przyjeżdża Oni (panowie)odjeżdżają/przyjeżdżają Ona (pani) One (panie) We use the verb wychodzić (to leave) when we go out of a building, a room, etc. The prefix wy describes movement out or to the outside. e.g., Piotr wychodzi z biura. (Peter is leaving the office). It has the same endings as the verb chodzić (to walk). Prefixes are important! They modify the meaning of the verb. Singular Plural Ja wychodzę My wychodzimy Ty wychodzisz Wy wychodzicie On,ona,ono wychodzi Oni wychodzą Infinitive wracać (to return, come back) e.g., Oni wracają pociągiem w niedzielę. They are coming back/returning by train on Sunday). The verb musieć (must) expresses obligation, e.g., Muszę jechać do Warszawy. (I must go to Warsaw). The obligation may result from the speaker s personal choice or external circumstances. 2. Read the dialogue with a partner. Take turns being the Ticket Seller and Soldier. 3. Role-play the dialogue. You can substitute the name of a city where you need to buy a ticket to, the time and day of arriving and departing, and the price of the ticket. 190

4 To understand future tense in Polish we need to know the difference between perfective and imperfective verbs. Polish verbs express the aspect of an action. Verbs, which refer to an action that has been completed or will be completed, are called perfective verbs. Verbs which refer to the action that is not completed or is repeated are imperfective verbs. For example: Imperfective verbs: Perfective verbs formed by stem alteration and change of the stem suffix: wracać (come back/return) wrócić pomagać(help) pomóc Imperfective verbs: Perfective verb formed by adding a prefix iść (to go on foot,walk) pójść jechać (by transportation) pojechać czekać (to wait) poczekać Imperfective verbs: wychodzić (leave, go out of) odjeżdżać przyjeżdżać Imperfective verbs: kupować (to buy) Perfective verbs from two different stems wyjść odjechać przyjechać Perfective verbs formed by a change of the stem suffix kupić Since perfective verbs refer to completed actions they only have two tenses: the past tense (the speaker knows that the action has been completed), and the future tense (the speaker expresses his belief that the action will be completed). We use perfective verbs for the future for single complete actions (assuming that the action will be completed). For Example: Jechać pojechać iść pójść Present tense Future Tense Present tense Future Tense Ja jadę Ja pojadę Ja idę Ja pójdę Ty jedziesz Ty pojedziesz Ty idziesz Ty pójdziesz On,ona jedzie On, ona pojedzie On,ona idzie On,ona pójdzie My jedziemy My pojedziemy My idziemy My pójdziemy Wy jedziecie Wy pojedziecie Wy idziecie Wy pójdziecie Oni,one jadą Oni,one pojadą Oni,one idą Oni,one pójdą If the perfective verb differs from the imperfective only by prefix then the endings are the same. Forming the future tense of imperfective verbs is more complex. It consists of two parts: the future tense form of być (to be + the infinitive of the inflected verb). For example: Ja będę podróżować Ty będziesz podróżować On,ona będzie podróżować My będziemy podróżować Wy będziecie podróżować Oni,one będą podróżować 191

5 4. Listen to the following statements and read along in the workbook. Attention, passengers! The next express train to Radomia will depart from platform 10 in 15 minutes. Uwaga, pasażerowie! Następny pociąg ekspresowy do Radomia odjedzie z peronu 10 za 15 minut. Attention, passengers! The next local train will arrive at platform 10 in 5 minutes. Uwaga, pasażerowie! Następny pociąg miejscowy przyjedzie na peron 10 za 5 minut. Attention, passengers! Flight number 92 from Sydney will be one hour late. Please check the schedule for updates. Uwaga, pasażerowie! Samolot z Sydney lot numer 92, będzie godzinę opóźniony. Prosimy sprawdzać na rozkładzie lotów czy informacje są aktualne. Attention, passengers! The bus from Olsztyn will arrive at terminal 3 in 10 minutes. Uwaga, pasażerowie! Autobus z Olsztyna przyjedzie na stanowisko numer 3 za 10 minut. 5. Match each picture with the correct Polish term by writing the term below the correct picture. 192

6 Pasażerowie Bagaż Peron Rozkład jazdy Bilet Okienko do odprawy Poczekalnia Wejście We express obligation by using the verb musieć (must): Singular Plural Ja muszę My musimy Ty musisz Wy musicie On Oni Ona musi One muszą Ono For example: On musi pomagać rodzicom. (He must help his parents). 6. Listen to the following statements and read along in the workbook. You must have a ticket to board the train. Musisz mieć bilet, żeby wsiąść do pociągu. You must have a ticket to board the airplane. Musisz mieć bilet, żeby wejść na samolot. Passengers for flight number 25 must go to gate 14. Pasażerowie odlatujący lotem numer 25 muszą pójść do wyjścia 14. You must pay for your ticket. Musisz zapłacić za bilet. Passengers have to wait in the waiting area. Pasażerowie muszą czekać w poczekalni. You have to wait for your luggage at the baggage claim area. Musisz czekać na bagaż w sektorze odbioru bagażu. 193

7 7. Fill in the blanks with the correct term from the list below. Check your answers with the answer key. Uwaga Sektor odbioru bagażu Ekspres Pierwsza klasa Peron Rozkład jazdy/lotów Druga klasa Kasa biletowa Wyjście A. Idź do żeby kupić bilety. B. Bagaż można odebrać C.! Wszyscy pasażerowie muszą mieć bilet, żeby wsiąść do autobusu. D. Sprawdź,żeby dowiedzieć się kiedy odlatuje samolot. E. jest szybki ponieważ nie zatrzymuje się na stacjach miejscowych. F. Każdy pociąg przyjeżdża na inny G. Uwaga, pasażerowie! Lot numer 725 odlatuje z A For each question below, there is a corresponding answer. Match them by writing the letter of each question on the blank line in front of the appropriate answer. Check your answers with the answer key. A. Gdzie mogę kupić bilet na pociąg miejscowy? 1. Tak, proszę. B. Kiedy jest następny autobus do Zakopane? 2. Następny pociąg do Zakopanego odjeżdża za 20 minut. C. Ile kosztuje bilet pierwszej klasy do Olsztyna? 3. W kasie biletowej przy peronie pierwszym. D. Czy chce pan miejsce przy oknie? 4. Ten pociąg przyjedzie na peron numer 16 za 10 minut. E. Na który peron przyjeżdża pociąg ekspresowy z Warszawy? dolary proszę. 9. Role-play the short dialogues from Exercise 8. Change the cities and numbers. 194

8 10. What do you hear? Listen to the speaker and determine which statement is spoken. Check your work with the answer key. 1. A You must have a ticket to board the bus. B You must have a ticket to board the ferry. 2. A I need a first-class roundtrip ticket to Frankfurt. B I need a first-class one-way ticket to Frankfurt 3. A. The next express train will depart from platform 15 in 10 minutes. B The next local train will depart from platform 15 in 10 minutes. At border crossings and roadblocks 11. Listen to these new words and phrases. Border Customs Checkpoint Roadblock Passport Drivers license Documents Papers ID card Show me Give me Search Inspect/inspection Trunk (of a car) Proceed Rental (car) Citizen Granica Odprawa celna Punkt kontrolny Blokada drogowa Paszport Prawo jazdy Dokumenty Papiery/Dokumenty Dowód osobisty Pokaż mi Daj mi Rewizja Kontrolować/Kontrola Bagażnik (samochodu) Jechać dalej Wypożyczalnia (samochodów) Obywatel 195

9 12. At roadblocks and border crossings, officials usually ask questions about driver identification and vehicle documents. Try to match up the Polish border crossing requests and questions with their English equivalents. - Give me your driver s license. Proszę pokazać dokumenty samochodowe. Proszę mi dać paszport. Skąd pan/i jest ( ty jesteś)? Dlaczego musi pan/i ( ty musisz) tam jechać? Proszę mi dać prawo jazdy. Czy ma pan/i dowód osobisty? - Do you have an ID card? - Why do you need to go there? - Show me your car papers. - Give me your passport. - Where are you from? 13. Listen to and read the following dialogue at a border crossing, and then answer the questions below. Try to guess the meaning of unknown words from the context. Check your work with the answer key. Customs Official: Proszę paszport i prawo jazdy. Car Driver: W porządku. Czy jest pan/pani obywatelem/obywatelką USA? Tak Czy ma pan/ pani dokumenty samochodowe? Tak. To jest samochód wynajęty. Dokąd pan/pani jedzie? Vancouver. British Columbia. Na jak długo? Dziesięć dni. W jakim celu? Odwiedzić rodzinę. Proszę otworzyć bagażnik. Musimy przeprowadzić rewizję. W porządku. W porządku. Dziękuję. Może pan/ pani jechać. 196

10 Did you understand the words trunk and inspection? A. Where is the driver from? B. Does the driver own the vehicle he is driving? C. Where is the driver going? D. Why is he going there? E. How long will he be there? F. What does the guard ask the driver to do at the end? G. Why? 14. Work with a partner. Take turns role-playing the Customs Official and the Car Driver. 197

11 End-of-Lesson Tasks 1. Translate the following sentences into English. Check your work with the answer key. A. Proszę bilet w obydwie strony do Nowego Jorku. Wyjeżdżam 12 listopada i wracam 3 grudnia. Proszę miejsce przy oknie. B. Czy to jest pociąg ekspresowy? C. Z którego stanowiska odchodzi autobus do Gdyni? D. Pociąg 34 odjeżdża z peronu trzeciego za pięć minut. 2. Work with a partner or in a small group. Look at the pictures and come up with the story. Do you think these people are arriving or departing? Do you think they are on time? Is their flight late? Mention their names, age, profession, what they are wearing, and where and why they need to fly or where they are arriving from. Also, tell how they got to the airport (by car, by bus, by train). 198

12 Vocabulary List Arriving/Arrivals Attention Baggage Border Bus station Checked Checkpoint Citizen Customs Delay/ed Departing/Departures Documents Driver s license Express First class Flight Fly Give me ID card Inspect Inspection Inspector Late One-way On-time Papers Passenger(s) Passport Platform Proceed Rental car Roadblock Roundtrip Schedule Second class Show me Terminal Ticket Ticket window To board To leave To return/come back Train station Trunk (of a car) Przyjeżdżać/Przyjazdy Uwaga Bagaż Granica Dworzec autobusowy Sprawdzony Punkt kontrolny Obywatel/obywatelka Odprawa celna Opóźnienie/opóźniony Odjeżdżać/odjazdy Dokumenty Prawo jazdy Ekspres Pierwsza klasa Lot Latać Daj mi Dowód osobisty Rewidować Rewizja Inspektor Opóźniony W jedną stronę O czasie Papiery/dokumenty Pasażer/pasażerowie Paszport Peron Jechać (dalej) wynajęty samochód Blokada drogowa Podróż w obie strony/powrotny Rozkład Druga klasa Pokaż mi Termina/dworzec Bilet Kasa biletowa Wsiadać do/ wchodzić (do autobusu) /na (samolot) Wysiadać z/wychodzić z Wracać do / z Stacja kolejowa Bagażnik 199

13 Update Waiting area Window seat Informacje Aktualne Poczekalnia Miejsce przy oknie 200

14 Answer Key Acitivity 7 C. Kasa biletowa - ticket window D. Sektor odbioru bagażu - baggage claim area E. Uwaga - attention F. Rozkład jazdy/lotów - schedule G. Ekspres - express H. Peron - platform G. Wyjście - gate Activity 8 A. Where can I buy a local train ticket? B. When is the next bus to Zakopane? C. How much is a first class ticket to Olsztyn. D. Do you want a window seat? E. From which platform is the express train from Warsaw arriving? 1. Yes, please. Tak, proszę. 2. The next bus to Zakopane departs in 20 minutes.następny pociąg do Zakopanego odjeżdża za 20 minut. 3. At the ticket window next to platform one. W kasie biletowej przy peronie pierwszym. 4. That train will arrive at platform 16 in ten minutes. Ten pociąg przyjedzie na peron numer 16 za 10 minut. 5. It is 64 dollars. 64 dolary proszę. A D B B C A D E E C 201

15 Activity 10 Activity 12 A. You must have a ticket to board the bus. Musisz mieć bilet, żeby wsiąść do autobusu. A. I need a first-class roundtrip ticket to Frankfurt. Poproszę bilet powrotny na pierwszą klasę do Frankfurtu. B. The next local train will depart from platform 15 in 10 minutes. Następny pociąg osobowy odjedzie z peronu 15 za 10 minut. - Show me your car papers. Proszę pokazać dokumenty samochodowe. - Give me your passport. Proszę mi dać paszport. - Where are you from? Skąd pan/i jest ( ty jesteś)? - Why do you need to go there? Dlaczego musi pan/i ( ty musisz) tam jechać? - Give me your driver s license. Proszę mi dać prawo jazdy. - Do you have an ID card? Czy ma pan/i dowód osobisty? Activity 13 Customs Official: Car Driver: Give me your passport and driver s license. O.K. Are you a U.S. citizen? Yes. Do you have papers for this car? Yes. It is a rental car. Where are you going? Vancouver. British Columbia. How long will you be there? Ten days. What will you do there? I will visit my family. Please open the trunk. We need to do an inspection.. W porządku. OK, thank you. You may proceed. O.K. 202

16 Did you understand the words trunk and inspection? A. Where is the driver from? U.S B. Does the driver own the vehicle he is driving? No, it is a rental. C. Where is the driver going? Vancouver, Bristih Columbia. D. Why is he going there? To visit family. E. How long will he be there? 10 days. F. What does the guard ask the driver to do at the end? Open the trunk. G. Why? For an inspection. End-of-Lesson Tasks Activity 1 A. I need to buy a roundtrip ticket to New York, please. I leave on November 12 and return on December 3. I want a window seat.. B. Is this an express train? C. What platform does the bus to Gdyni leave from? 0 D. Train 34 is departing from platform three in five minutes. 203