Gminny Program Wspierania Rodziny dla Miasta Pruszkowa na lata

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały NR XX Rady Miejskiej w Pruszkowie z dnia 2 czerwca 2016r. Gminny Program Wspierania Rodziny dla Miasta Pruszkowa na lata Wprowadzenie 2. Diagnoza problemu w aspekcie społecznej sytuacji lokalnej 3. Adresaci programu 4. Cele programu 5. Harmonogram i źródło finansowania 6. Realizatorzy programu 1.Wprowadzenie Zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016r, poz.575), która nakłada na gminę obowiązek opracowania 3 letniego programu wspierania rodziny powstał pierwszy Program Wspierania Rodziny dla Miasta Pruszkowa na lata , który został przyjęty Uchwałą Nr XXIX/266/2013 Rady Miejskiej w Pruszkowie. Nakreślał on działania, jakie powinny być podejmowane na rzecz rodziny, która jest pierwszym podstawowym środowiskiem kształtującym młodego człowieka. To rodzina wprowadza w świat wartości i norm społecznych a jednocześnie zaspakaja potrzeby oraz daje poczucie bezpieczeństwa. Rodzina przekazuje wzorce i przygotowuje do pełnienia ról społecznych. Jest jednak wiele czynników, które wpływają na destabilizację rodziny i mogą zagrażać prawidłowemu jej funkcjonowaniu, dlatego konieczne jest ciągłe wspieranie rodziny poprzez system zaplanowanych i zintegrowanych działań. Zostały one ujęte w Gminnym Programie Wspierania Rodziny na lata , który jest kontynuacją poprzedniego Programu, wpisuje się on również w Strategię Integracji i Rozwiązywania Problemów Społecznych Dla Miasta Pruszkowa na lata Diagnoza problemu w aspekcie społecznej sytuacji lokalnej Pruszków, jako 60 tysięczne miasto, jest bardzo zróżnicowany w swojej strukturze i występujących problemach. Duże jest też zróżnicowanie zamożności społeczeństwa i w związku z tym różne oczekiwania i potrzeby. Na mocy ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, jednostki 1

2 samorządu terytorialnego mają obowiązek szczególnej troski o rodziny wychowujące dzieci, zwłaszcza te, które nie radzą sobie z wypełnianiem swojej funkcji opiekuńczo-wychowawczej. Wychodząc naprzeciw tym oczekiwaniom i potrzebom podejmowanych było szereg inicjatyw i działań, ujętych w Gminnym Programie Wspierania Rodziny na lata , które koordynowane były przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej przy współudziale Urzędu Miasta, placówek oświatowych, Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, Straży Miejskiej, policji, kuratorów, placówek leczniczych i organizacji pozarządowych. Niezbędnym warunkiem aby rodzina podejmowała aktywność w kierunku zmiany modelu wychowawczego, systemu wartości i podniesienia swojej świadomości w kształtowaniu prawidłowych zachowań i postaw rodzicielskich jest umożliwienie jej zaspakajania podstawowych potrzeb bytowych. W wielu sytuacjach rodzina wymaga wsparcia w tym zakresie, ponieważ swoim staraniem nie jest w stanie sprostać tym zadaniom i wówczas konieczne jest udzielenie pomocy materialnej w postaci zasiłków i w formie rzeczowej w oparciu o ustawy, których realizacja zajmuje się Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. Podejmowane działania poprzedzoną są diagnozą środowiska i potrzeb rodzin zagrożonych wykluczeniem społecznym i przeżywających trudności w wypełnianiu funkcji opiekuńczo-wychowawczych. Prowadzona jest praca socjalna, szeroko rozumiane poradnictwo, przyznawana jest pomoc finansowa w oparciu o ustawę z dnia 12 marca 2004r o pomocy społecznej i na mocy innych ustaw, których realizacją zajmuje się MOPS. Środki na realizację zadań pochodzą z budżetu Miasta Pruszkowa, wykorzystywane są też środki z budżetu państwa oraz pozyskane z projektów unijnych. W 2015 r. świadczeniami pomocy społecznej objętych było 1326 rodzin, w tym rodziny z dziećmi, z których 260 dzieci skorzystało z pomocy w formie posiłku czy też zasiłku przyznanego rodzinie na dożywianie a 92 dzieciom dofinansowano pobyt w przedszkolu. Wśród rodzin, które w 2015 r. korzystały ze świadczeń z pomocy społecznej 372 to rodziny z dziećmi ogółem w tym:152 rodziny z 1 dzieckiem, 131 rodzin z 2 dzieci, 58 rodzin z 3 dzieci, 18 rodzin z 4 dzieci, 7 rodzin z 5 dzieci, 3 rodziny z 6 dzieci, 3 rodziny z 7 i więcej dzieci. Spośród wymienionych powyżej 166 to rodziny niepełne. Świadczeniami rodzinnymi objętych było 1430 rodzin w 2015 roku. Świadczeniami funduszu alimentacyjnego 253 rodziny Obok pomocy finansowej udzielane jest wsparcie rzeczowe w formie produktów spożywczych w ramach programu FEAD, który realizowany jest przy współudziale organizacji pozarządowych a także w ramach Świątecznej Zbiórki Żywności. W 2015 r. ponad 800 rodzin otrzymało skierowanie po odbiór paczek 2

3 żywnościowych w ramach FEAD a także przygotowano 1100 paczek świątecznych. Inną formą wsparcia dla rodzin są zajęcia prowadzone w Centrum Aktywności Lokalnej przy ul. Jasnej 3, adresowane do dzieci, młodzieży i dorosłych. Działają tam grupy wsparcia dla osób doświadczających przemocy, poszukujących pracy, dla kobiet zagrożonych wykluczeniem społecznym, Klub Mam, Kącik Wesołego Smyka, Kącik Internetowy, Klub Wirtualnego Gracza. Woluntarystycznie prowadzone są tam również korepetycje z różnych przedmiotów, z czego skorzystało 12 uczniów. Znajduje się tam też punkt konsultacyjny dla rodzin dotkniętych przemocą, gdzie można uzyskać poradę psychologa, prawnika i specjalisty ds. przemocy, dyżuruje konsultant ds. narkomanii a także można uczestniczyć w mediacjach rodzinnych. W 2015 roku udzielono 431 w nim porad. Ponadto w siedzibie Ośrodka rodzina wymagająca wsparcia może skorzystać z pomocy psychologa, specjalisty ds. bezrobocia oraz specjalisty ds. uzależnień Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej jest inicjatorem wykładów i warsztatów psychoedukacyjnych dla nauczycieli i rodziców ale także dla dzieci. Zajęcia organizowane były na terenie placówek oświatowych Pruszkowa (szkół, przedszkoli). Zajęcia te dotyczyły różnych sfer funkcjonowania społecznego i pomagały rozwijać umiejętności radzenia sobie w codziennym życiu. Były to m.in. zajęcia:,,spotkajmy się,,,magiczne kryształy,,,jak być sobą i oprzeć się presji,,,przeciwdziałanie agresji w szkole Zajęciami objętych było 2329 młodych ludzi. W ramach Rządowego programu Wyprawka szkolna w 2015 roku 200 uczniom przyznano pomoc w tej formie, 370 uczniom udzielono pomocy materialnej w postaci stypendiów szkolnych a 8 uczniom przyznano zasiłki losowe. Ze względu na różnorodne uwarunkowania zewnętrzne, dynamikę zmian społecznych, ekonomicznych jest wiele rodzin z dziećmi, które nie radzą sobie w obszarze opiekuńczo-wychowawczym, konieczna jest ingerencja Sądu i umieszczenie dzieci w pieczy zastępczej a rodziny wymagają wsparcia w codziennym funkcjonowaniu. Od 2012 r. gminy mają obowiązek partycypowania w kosztach utrzymania tych dzieci w pieczy zastępczej. Poniższa tabela przedstawia jak kształtuje się liczba umieszczeń w pieczy zastępczej (poza zrzeczeniem blankietowym). Rok 2012r. 2013r. 2014r. 2015r. 3

4 Liczba dzieci Liczby w tabeli pokazują, że działania podejmowane na rzecz rodziny przynoszą wymierne korzyści, spada bowiem liczba dzieci, które musiały być zabrane spod opieki rodziców biologicznych ze względu na ich niewydolność wychowawczą. Aby zapobiec sytuacjom kryzysowym, które prowadzą do umieszczania dzieci w pieczy zastępczej rodziny mogą korzystać ze wsparcia asystenta rodziny, który edukuje rodzinę w obszarze zagadnień opiekuńczo- wychowawczych, pomaga w codziennej organizacji dnia, udziela pomocy w rozwiazywaniu problemów. W 2014r MOPS zatrudniał. 5 asystentów rodziny, którzy pracowali z 60 rodzinami, z czego 2 asystentów w ramach projektu,,serwis rodzinny i 3 asystentów w ramach,,programu asystent rodziny koordynator rodzinnej pieczy zastępczej na 2014r. W 2015 roku zatrudniano 3 asystentów, którzy pracowali z 30 rodzinami. Praca asystenta rodziny pozwala zapobiec wielu sytuacjom kryzysowym, ale też wychwycić niebezpieczeństwo zagrażające dziecku, z którym rodzina nie potrafi bądź nie chce sobie poradzić i wówczas konieczne jest podjęcie działań interwencyjnych. W 2014 r. zakończył się 7 letni projekt,,serwis rodzinny współfinansowany ze środków unijnych, w ramach, którego różnego rodzaju wsparciem i pomocą w formie materialnej, rzeczowej poradnictwa, szkoleń i konsultacji skorzystało w sumie 252 beneficjentów, a w 2014 r. 42 beneficjentów. W Pruszkowie działają 4 placówki wsparcia dziennego, w których ponad 150 dzieci ma zapewnioną opiekę, otrzymuje pomoc w odrabianiu lekcji, ma możliwość rozwijania zainteresowań, uczestniczenia w różnych imprezach okolicznościowych i wycieczkach w atrakcyjne miejsca ( kino, kręgielnia, basen, wycieczki i zabawy plenerowe). Placówki te zajmują się też organizacją czasu wolnego dla dzieci pozostających w mieście podczas wakacji czy ferii zimowych. Od 1 czerwca 2014 roku wdrażany jest w naszym mieście Pruszkowski Program Dużej Rodziny, którego celem jest poprawa warunków życiowych pruszkowskich rodzin wielodzietnych poprzez zmniejszenie wydatków z rodzinnych budżetów na zakup produktów i usług dzięki wprowadzeniu Pruszkowskiej Karty Dużej Rodziny. Do dnia 30 kwietnia 2016r wydano 2127 Kart Dużej Rodziny. 3.Adresaci programu Program adresowany jest przede wszystkich do rodzin wychowujących dzieci, mających trudności z prawidłowym wypełnianiem swojej roli opiekuńczo- 4

5 wychowawczej. Wśród powodów ubiegania się o pomoc, bezradność w sprawach opiekuńczo-wychowawczych jest jednym z powodów dominujących, chociaż należy podkreślić, że niejednokrotnie w jednej rodzinie występuje kilka powodów sytuacji kryzysowej i konieczności ubiegania się o pomoc MOPS. Mając na względzie dobro rodziny, a przede wszystkim dobro dzieci należy uznać, że obok działań pomocowych i naprawczych, bardzo ważna jest szeroko rozumiana profilaktyka, która obejmuje edukację rodzin w zakresie pełnienia swojej funkcji opiekuńczo - wychowawczej ale też tworzenie zaplecza i różnego rodzaju form wsparcia ułatwiających rodzinie codzienne funkcjonowanie. Nieporadność w sprawach opiekuńczo- wychowawczych, często skutkuje zaniedbaniami w obszarze edukacji dzieci, zdrowia czy też społecznego funkcjonowania, zgodnego z normami społecznymi, co w konsekwencji niejednokrotnie prowadzi do umieszczenia dziecka w pieczy zastępczej. Dlatego bardzo ważna jest także praca z rodziną i na rzecz rodziny, której dzieci zostały umieszczone w pieczy zastępczej. Jej celem jest reintegracja rodziny i budowanie w niej poczucia sprawczości i wiary we własne możliwości a dzieciom przywrócenia radości wychowywania w rodzinie biologicznej. 4.Cele programu Cel główny : Zapewnienie zintegrowanego i kompleksowego systemu wsparcia rodzinie wychowującej dzieci, wzmacniającego w rodzinie poczucia własnej sprawczości i wpływającego pozytywnie na jej funkcjonowanie. Cele szczegółowe - podejmowane działania: 1. Zabezpieczenie potrzeb bytowych rodziny, poprzez : - udzielanie wsparcia finansowego rodzinom, - udzielanie pomocy rzeczowej, - finansowanie dzieciom dożywiania w placówkach oświatowych, - dofinansowanie pobytu dzieci w przedszkolach. 2. Zapewnienie bezpieczeństwa dziecku i ochrony w sytuacjach kryzysowych, poprzez: - dokonywanie systematycznej diagnozy środowisk zagrożonych, - współpracę instytucji działających na rzecz rodziny, - realizowanie programów i warsztatów dla dzieci, młodzieży oraz rodziców w zakresie profilaktyki uzależnień i przemocy, - współfinansowanie działalności placówek wsparcia dziennego, - organizowanie zajęć pozaszkolnych dla dzieci i imprez okolicznościowych dla całych rodzin, promujących zdrowe i aktywne formy spędzania czasu, - zabezpieczenie środków na pobyt dzieci w pieczy zastępczej. 3. Poprawa jakości opieki sprawowanej przez biologicznych rodziców, poprzez: 5

6 - szczegółowe i wieloaspektowe rozpoznanie sytuacji rodzin przez pracowników socjalnych oraz pedagogów szkolnych, - opracowywanie i wdrażanie projektów i programów profilaktyczno - edukacyjnych dla rodzin w tym warsztatów umiejętności wychowawczych oraz prowadzenia gospodarstwa domowego, - udzielanie konsultacji i poradnictwa specjalistycznego skierowanego do rodziców, - motywowanie osób uzależnionych do leczenia i uczestnictwa w terapii; - przydzielenie rodzinie asystenta rodziny - udzielenie rodzicom pomocy w znalezieniu zatrudnienia - pozyskiwanie rodzin wspierających - współpracę pracownika socjalnego i asystenta rodziny z organizatorem pieczy zastępczej w celu opracowania planu pomocy dziecku i kierunku działań pracy z rodzicami biologicznymi. 4. Podnoszenie jakości usług i wsparcia na rzecz rodziny, poprzez: - udział pracowników socjalnych i asystentów rodziny w szkoleniach, - zatrudnienie większej liczby asystentów - pozyskiwanie nowych partnerów do działań na rzecz rodziny 5.Harmonogram i źródło finansowania Gminny Program Wspierania Rodziny realizowany będzie przez okres 3 lat, tj. od 2016 roku do końca 2019 roku. Zadania realizowane w ramach programu finansowane będą ze środków budżetu Miasta oraz ze środków pozyskiwanych z innych źródeł. 6.Realizatorzy programu Jednostką organizacyjną odpowiedzialną za realizację Gminnego Programu Wspierania Rodziny jest Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Pruszkowie. Współorganizatorami i partnerami są: Urząd Miejski w Pruszkowie,placówki oświatowe, Poradnia Psychologiczno Pedagogiczna, Straż Miejska, policja, Sąd, kuratorzy, ośrodki kultury, kluby sportowe, organizacje pozarządowe, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie 6