- SIEDEM PRZESĄDÓW MEDYCYNY -

Transkrypt

1 - SIEDEM PRZESĄDÓW MEDYCYNY - Czy naprawdę wykorzystujemy zaledwie dziesięć procent mózgu? Czy zdrowo jest pić osiem szklanek wody dziennie? Naukowcy postanowili sprawdzić ile prawdy jest w podobnych twierdzeniach dotyczących zdrowia? Nie czytaj przy złym oświetleniu! Musisz więcej pić! OstroŜnie z telefonem komórkowym w szpitalu! Czy wy równieŝ słyszycie w swoich głowach głos, który wie, co naleŝy robić, a czego unikać, Ŝeby cieszyć się dobrą kondycją fizyczną i psychiczną? Te rady nie zawsze są słuszne. Często to zwykłe przesądy, powtarzane nawet przez cieszących się autorytetem lekarzy i personel medyczny szpitali. Dwóch amerykańskich naukowców z Indianapolis postanowiło sprawdzić, ile prawdy jest w siedmiu najczęściej powtarzanych mądrościach. W tym celu przeszukali medyczną bazę danych Medline oraz sprawdzili informacje wyszukane w Google. Oto wynik prac przeprowadzonych przez Rachel Vreeman z Uniwersytetu Indiana i Aarona Carolla z Instytutu Regenstriefa: wszystkie twierdzenia okazały się nieprawdziwe. śadnego z nich nie udało się udowodnić. Wyniki badań opublikował British Medical Journal. Przesąd nr 1: Pij co najmniej osiem szklanek wody kaŝdego dnia Picie wody stało się religią. Na całym świecie na ulicach widać ludzi przyssanych do plastikowych butelek z wodą. Chodzi o coś znacznie więcej niŝ ochłodę. Wielu miłośników wody mineralnej chyba się boi, Ŝe mogliby wyschnąć. Źródłem tego strachu są zapewne zalecenia amerykańskich dietetyków z 1945 roku. UwaŜano wówczas, Ŝe dziennie trzeba wypić 2,5 litra wody. Rada ta zyskała wielką popularność, ale wszyscy zapomnieli o drugiej części zdania: większość płynów niezbędnych dla normalnego funkcjonowania organizmu zawarta jest w zwykłym poŝywieniu. Wodę przyswajamy więc, jedząc posiłki, a resztę zapotrzebowania pokrywają soki, mleko i napoje zawierające kofeinę. Samej wody wcale pić nie trzeba. Zdaniem naukowców, picie zbyt duŝych ilości wody moŝe nawet okazać się szkodliwe. Przesąd nr 2: UŜywamy zaledwie dziesięciu procent mózgu To twierdzenie od ponad stu lat uwaŝane jest za prawdziwe. Niektórzy uwaŝają, Ŝe jego autorem jest Albert Einstein, ale nie ma na to Ŝadnych dowodów. Kościół scjentologiczny pozyskuje nowych wyznawców, wykorzystując to twierdzenie oraz zdjęcie Einsteina. Dzięki współczesnym metodom badania pracy mózgu moŝna udowodnić, Ŝe kaŝda jego część jest aktywna i kaŝda ma określona funkcję, więc to niemoŝliwe, aby 90 procent było bezuŝyteczne. Widać to choćby na przykładzie osób cierpiących z powodu urazów mózgu kiedy jego część zostanie uszkodzona, ma to powaŝne i trwałe skutki dla funkcjonowania organizmu. Przesąd nr 3: Po śmierci włosy i paznokcie nadal rosną śeby włosy i paznokcie rosły, muszą zachodzić skomplikowane procesy metaboliczne, a po śmierci nie zachodzą, nawet jeśli komórki skóry Ŝyją jeszcze przez kilka godzin. Złudzenie, Ŝe włosy i paznokcie po śmierci jeszcze urosły, powstaje, gdyŝ skóra wysycha i odrobinę się ściąga, przez co włosy i paznokcie wydają się dłuŝsze. Przesąd nr 4: Częste golenie sprawia, Ŝe włosy rosną szybciej, są ciemniejsze i mocniejsze Tę pomyłkę sprostowano juŝ w 1928 roku, po przeprowadzeniu odpowiednich badań. Golenie nie ma wpływu ani na przyrost włosa, ani na jego grubość. Podczas golenia obcina się tylko martwą, zewnętrzną część włosa. Jeśli przyjrzeć się świeŝo zgolonym włosom, mogą one sprawiać wraŝenie ciemniejszych i grubszych, gdyŝ jeszcze nie spłowiały i nie mają ostrych końcówek. Przesąd nr 5; Czytanie przy złym świetle psuje oczy Czytanie przy słabym oświetleniu to dla oczu duŝy wysiłek. W półmroku trudniej o ostre widzenie. Poza tym mniej się mruga, więc rogówka łatwiej wysycha, co dodatkowo draŝni oko. Taki efekt jest jednak przejściowy i szybko mija. Specjaliści uwaŝają dziś, Ŝe czytanie przy złym oświetleniu nie moŝe trwale uszkodzić oka. Czy jest przyjemne, to juŝ zupełnie inna sprawa. Przesąd nr 6: Jedzenie indyka powoduje zmęczenie To przekonanie jest rozpowszechnione przede wszystkim w Ameryce, gdzie tradycyjnie indyka jada się w Święto Dziękczynienia. Chodzi o to, Ŝe indyk, tak jak kaŝdy rodzaj drobiu, zawiera tryptofan aminokwas, który czasami wywołuje senność. Jednak więcej tryptofanu zawiera wieprzowina czy Ŝółty ser. Zapewne da się inaczej wytłumaczyć fakt, Ŝe zjedzenie duŝej porcji indyka wywołuje senność krew napływa do przewodu pokarmowego, więc ukrwienie mózgu zmniejsza się i jest gorzej dotleniony. Męczące moŝe okazać się zjedzenie kaŝdego posiłku bogatego w białka czy węglowodany. Czasami nie bez znaczenia jest takŝe to, Ŝe do posiłku pijemy lampkę wina. Przesąd nr 7: UŜywanie telefonów komórkowych w szpitalu jest niebezpieczne KtóŜ z nas nie widział zakazu korzystania z telefonów komórkowych na drzwiach szpitala? Brak jednak jakichkolwiek dowodów na to, Ŝe pole elektromagnetyczne moŝe spowodować zakłócenia pracy aparatury medycznej. Takie opinie wzięły się zapewne z anegdot. Po przeprowadzeniu badań naukowych ustalono, Ŝe do interakcji dochodzi bardzo rzadko i tylko wtedy, gdy telefon znajduje się w odległości mniejszej niŝ jeden metr od urządzenia. Zdaniem naukowców nowoczesne rozwiązania techniczne zminimalizowały tego rodzaju niebezpieczeństwo. W 2007 r. opublikowano wyniki badań, z których wynika jednoznacznie, Ŝe przy normalnym korzystaniu z telefonów nie dochodzi do Ŝadnej interakcji z aparaturą medyczną. Wręcz przeciwnie lekarze twierdzą, Ŝe dzięki komórkom rzadziej zdarzają im się pomyłki, gdyŝ mogą łatwiej komunikować się z pacjentami. Jedno jest pewne przekonanie o szkodliwości uŝywania telefonów komórkowych w szpitalach jest korzystne finansowo, bo pacjenci płacą za rozmowy z automatu. HELMUT WEWETZER Tagesspiegle, 2008 Biuletyn informacyjny OIPiP, 1

2 - NACIĄĆ SIĘ NA śycie AUTOAGRESJA - Pocięta skóra, wbijanie ostrych przedmiotów w ciało, oparzenia, połykanie ostrych przedmiotów wszystko to moŝe świadczyć o autoagresji. WyraŜa się ona aktami agresji skierowanej na siebie, która w niektórych przypadkach moŝe zagraŝać zdrowiu, a nawet Ŝyciu dziecka. MłodzieŜ okalecza się, aby znieść stres, zapomnieć o problemach, kłopotach domowych lub szkolnych, kompleksach, aby w ten sposób rozładować napięcie psychiczne i uzyskać poprawę swojego samopoczucia. Autoagresji nie powinno się lekcewaŝyć, ani teŝ demonizować. NaleŜy poznać na czym polega, co jej sprzyja i jak pomóc dziecku, którego ten problem dotknął. Autoagresja sposób odreagowania Autoagresja to skierowana do wewnątrz, mająca na celu spowodowanie sobie fizycznej albo psychicznej szkody. Wynika ona z zaburzenia instynktu samozachowawczego, co wyraŝa się tendencją do samouszkodzeń, mogących zagraŝać Ŝyciu (autodestrukcja). Samookaleczenie jest złoŝonym procesem zaburzeń w sferze psychicznej i społecznej. U dzieci i młodzieŝy najczęściej wynika z: problemów z nieradzeniem sobie z otoczeniem (szczególnie w szkole, w domu) oraz trudności w relacjach z otoczeniem, z grupą rówieśniczą; problemów domowych rozwód, alkoholizm, kłótnie z rodzicami (wg pedagogów jest to najczęstsza przyczyna); niewłaściwych postaw rodzicielskich (odrzucenia, zaniedbania, nadopiekuńczości, nadmiernych wymagań), trudnej sytuacji ekonomicznej; urazów spowodowanych w dzieciństwie: bicia dziecka, poniŝania go, ignorowania jego potrzeb, co moŝe prowadzić do zaburzeń w sferze emocjonalnej i w konsekwencji do autoagresji. W większości przypadków, samookaleczenie jest dramatyczną próbą wołania o pomoc. Autoagresja bywa czasem elementem zaburzeń psychicznych i emocjonalnych, jak np. psychopatia, schizofrenia. MoŜe być związana z chorobami wrodzonymi (np. autyzm, mutyzm) oraz nabytymi (np. zapalenie mózgu). Coraz częściej moŝna spotkać się z samookaleczaniem się młodzieŝy dla szpanu (postawa buntownika w niektórych grupach młodzieŝy jest na topie). Przyczyny tego zaburzenia mogą mieć takŝe podłoŝe biochemiczne, o mechanizmie podobnym do powstawania takich nałogów jak np. narkomania. Osoby samookaleczające się nie czują w trakcie tej czynności bólu, gdyŝ we krwi pojawia się endorfina, eliminująca uczucie bólu, poprawiająca samopoczucie, znosząca napięcie. Po dłuŝszym okresie okaleczania się osoby, które zaprzestają się okaleczać tracą źródło poprawy samopoczucia i bezpieczeństwa, przez co mogą czuć się jak narkomani w trakcie kuracji odwykowej. Wg badań brytyjskich, tendencje do autoagresji występują czterokrotnie częściej u nastoletnich dziewcząt niŝ chłopców, oraz osób wychowywanych w rodzinach niepełnych, maltretowanych fizycznie i psychicznie. Typy i przejawy autoagresji WyróŜniamy autoagresję: bezpośrednią (samookaleczenie) oraz pośrednią, gdy dziecko swoim zachowaniem wymusza, prowokuje, a następnie poddaje się agresji ze strony innych osób; werbalną i niewerbalną; werbalna polega na zaniŝaniu swojej samooceny, krytyce własnej osoby, wmawianiu sobie niskiej wartości. Niewerbalna to samookaleczenie; jawną samookaleczenie oraz ukrytą. Autoagresja ukryta polega na pozorowaniu objawów choroby fizycznej lub psychicznej. Osoby z tą formą agresji wierzą, Ŝe są powaŝnie chore, zaprzeczają faktowi, Ŝe sami wywołują dolegliwości chorobowe. Samookaleczanie moŝe mieć formę powierzchniowych lub głębokich ran ciętych (najczęściej na ramionach, udach, brzuchu), przecinania naczyń krwionośnych, wbijania ostrych przedmiotów w ciało, połykania ich, polewania się kwasem, przypalania np. papierosem, wycinania lub uszkadzania fragmentów ciała takŝe narządów płciowych, gałek ocznych, itp. Wszelkie zachowania autoagresywne, nawet te najdrobniejsze, nie powinny być lekcewaŝone. Pozornie niewinne objawy mogą bowiem świadczyć o powaŝnych zaburzeniach lub nieleczone mogą do nich doprowadzić. Biuletyn informacyjny OIPiP, 2

3 Jak zrozumieć? Gdy spytamy osobę, która się okalecza, dlaczego to robi, najczęściej odpowie: nienawidzę siebie, nienawidzę rodziców, rodzice mnie nienawidzą, ludzie mnie ignorują i krytykują, nikt nie stara się mnie wysłuchać i zrozumieć, jestem o wszystko oskarŝany, jestem nikim, jestem inny, Powody te mogą otoczeniu wydawać się błahe lub urojone, jednak osoby autoagresywne są o tym głęboko przekonane. Aby zrozumieć zjawisko samookaleczania, przedstawiam wypowiedzi samookaleczających się dzieci i młodzieŝy, zaczerpnięte z forów internetowych. Myślę, Ŝe pomogą one zrozumieć istotę problemu i odczucia dzieci okaleczających się: Mając 17 lat okaleczałam się. Teraz mam całą rękę w bliznach i strasznie się tego wstydzę. A dlaczego to robiłam? Nie wiem. Lubiłam czuć ten ból, czułam, Ŝe na niego zasługuję, Ŝe wraz z krwią spływa cały syf, który mnie otacza. Wydaje mi się, Ŝe wynikało to z tego, Ŝe nienawidzę siebie i okaleczaniem swego ciała karzę je za to, jakie jest. Tnę się by zagłuszyć ból duszy, bo nienawidzę siebie, bo jestem bezradna. Z drugiej strony z niczym nie czuję się tak bezpiecznie jak z moją samotnością i Ŝyletką. Nie mam siły ani ochoty, Ŝeby z tym walczyć. Będę dalej wiodła moje Ŝałosne Ŝycie, bo nie mam odwagi porządnie się skrzywdzić. Ewa potrafi się kaleczyć bez przerwy przez minut, w tym czasie robi mnóstwo malutkich nacięć. Czasem jest ich blisko 600! Przydarza jej się to często, raz w miesiącu, a nawet w tygodniu. I tak juŝ od 4 lat. Dlaczego ona to robi: bo nie potrafi znieść psychicznej presji, gdy ma jakieś kłopoty, np. pokłóci się z rodzicami. Zawsze po tym czuje się wyciszona i uspokojona, jak ktoś, kto się wypłakał. Na pytanie dlaczego tak robiłam, odpowiem tak: dlatego, Ŝe ból psychiczny w pewnym momencie jest tak potęŝny, Ŝe aby go zlikwidować lub przynajmniej zmniejszyć, trzeba sobie sprawić ból fizyczny. Tak naprawdę w momencie gdy to robiłam, to bólu fizycznego nie czułam. Wydaje mi się, Ŝe ludzie kiedy się tną, to siebie nienawidzą, gardzą sobą występuje ogromna złość na siebie. Dopiero gdy poczuję ból oraz zobaczę krew na mojej ręce, to wtedy wiem, Ŝe naprawdę Ŝyję (lat 15 Kasia). To forma oswajania się z bólem. Przyzwyczajenie do kaleczenia. Stopniowe przygotowywanie się do wykonania najwaŝniejszego cięcia w swoim Ŝyciu. Tego, które ma Ŝycia pozbawić. Cięcie to sposób przypominający metodę klin-klinem. Ból fizyczny ma odwrócić uwagę od bólu psychicznego. Zepchnąć go na drugi plan. Sprawić byśmy zajęli się bólem, który łatwiej znieść. Ale tu trafimy na złośliwy dowcip natury. Ból fizyczny po pewnym czasie przechodzi. Wtedy problemy wracają, a blizny pozostają na całe Ŝycie. Wcześniej kiedy miałam problemy, wypłakiwałam je. Ale ciągłe powtarzanie przez innych nie płacz hamowało mnie. W końcu przestałam. Zaczęłam się ciąć. Gdy nie mogę wytrzymać tej pustki w sobie i otaczającego mnie bezsensu, chwytam noŝyczki, Ŝyletkę i tnę się. A pozwala mi to poczuć radość, momentalny spokój. Jak pomóc? Dziecko, u którego zauwaŝono przejawy autoagresji, powinno być objęte diagnozą i terapią psychologiczną. Terapia osób autoagresywnych powinno obejmować nie tylko osobę zaburzoną, ale całą rodzinę, gdyŝ występowanie tego zaburzenia moŝe świadczyć o problemach całej rodziny. Bardzo waŝne jest wsparcie psychiczne ze strony bliskich, świadomość, Ŝe chcą jej pomóc. Terapia obejmuje psychoterapię oraz zajęcia socjoterapeutyczne mające poprawić funkcjonowanie jednostki w relacjach z otoczeniem. W przypadku stwierdzenia symptomów depresji lub chorób psychicznych, konieczne jest leczenie psychiatryczne. Dzieci i młodzieŝ szczególnie z grup ryzyka powinny być objęte troskliwą opieką, a szczególnie naleŝy im okazać uwagę, zainteresowanie ich problemami. Często wystarczy rozmowa z dzieckiem, dbanie aby miało poczucie bezpieczeństwa. Nawet najbardziej zbuntowany nastolatek oczekuje od rodziców zainteresowania, przytulenia, rozmowy. Problem autoagresji jest duŝy, ale niedostrzegalny. Przyczyną tego jest nie tylko zbyt mała ilość uwagi jaką rodzice poświęcają dziecku, ale takŝe opanowana do perfekcji sztuka kamuflaŝu i ukrywania samookaleczeń. Jednak mimo, Ŝe problemu autoagresji nie widać, naleŝy o nim mówić, gdyŝ w pewnym momencie moŝe się zdarzyć, Ŝe dziecku sznyty na rękach mogą juŝ nie wystarczyć. Beata Paździor Dziecięcy Szpital Kliniczny im. Prof. Antoniego Gębali w Lublinie przedruk z: Biuletyn Ogólnopolski PSPP 2/2007 Biuletyn informacyjny OIPiP, 3

4 XVIII OKRĘGOWY ZJAZD SPRAWOZDAWCZO WYBORCZY DELEGATÓW OKRĘGOWEJ IZBY PIELĘGNIAREK I POŁOśNYCH Z SIEDZIBĄ W PILE 19 października 2007 roku Hotel Gromada w Pile gościł delegatów XVIII Zjazdu Sprawozdawczo Wyborczego. Uroczystego otwarcia obrad dokonał Przewodniczący Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych Tomasz Baran. Przywitał licznie przybyłych gości oraz delegatów reprezentujących ponad trzytysięczną rzeszę pielęgniarek i połoŝnych z Północnej Wielkopolski i Powiatu Wałeckiego. W dalszej kolejności głos zabrali zaproszeni goście, którzy oprócz Ŝyczeń owocnych obrad często nawiązywali do aktualnej sytuacji pielęgniarek i połoŝnych w ochronie zdrowia. Wybrano równieŝ: 1. Komisję mandatową w składzie: Barbara Śledzińska przewodnicząca, Barbara Karykowska, Anna Kasińska. 2. Komisję wyborczo skrutacyjną w składzie: Danuta Budzisz przewodnicząca, Sabina Karpowicz, Hanna Gajewska, Renata Wojciechowska, Halina Sidor, Janina Bodnar, Alina Zych. 3. Komisję uchwał i wniosków w składzie: Danuta Celkowska przewodnicząca, ElŜbieta Sobolewska, Maria Łotysz. PREZYDIUM XVIII ZJAZDU PIELĘGNIAREK I POŁOśNYCH Od lewej: Emilia Jagat, Władysława Rieger Sekretarz XVIII Zjazdu PiP, Marcin Michlewicz Przewodniczacy Zjazdu PiP, Hanna Jakubowska, Tomasz Baran Zostały złoŝone podziękowania za współpracę i zaangaŝowanie na rzecz naszego samorządu osobom: Pani Alinie Czerwińskiej Dyrektor ZDZ-CK w Pile, Senatorowi RP Panu Mieczysławowi Augustynowi i Panu Janowi Lus właścicielowi pilskiej księgarni. Zjazd był równieŝ doskonałą sposobnością, aby w obecności gości i delegatów uroczyście przyznać tytuł Przyjaciela samorządu pielęgniarek i połoŝnych, który otrzymał Prezydent Miasta Piły Zbigniew Kosmatka. Na Zjeździe miały moŝliwość zaprezentowania swoich produktów firmy Promedica 24, Nutricia, Zepter, Nepentes oraz Medagro. Przewodniczącym Zjazdu został Marcin Michlewicz, a sekretarzem Zjazdu Pani Władysława Rieger. Przy stole Prezydialnym zasiedli takŝe: - Tomasz Baran Przewodniczący OIPiP - Emilia Jagat Wiceprzewodnicząca - Hanna Jakubowska połoŝna, aktualnie członek Prezydium ORPiP W trakcie kilkugodzinnych obrad Zjazd podjął siedem uchwał, trzy wnioski oraz przyjął cztery stanowiska i dwa apele. Na Przewodniczącego Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych ponownie wybrano Pana Tomasz Barana. Zjazd wytypował równieŝ delegatów na V Krajowy Zjazd Pielęgniarek i PołoŜnych, który odbył się w Warszawie w dniach 3 5 grudnia 2007 r. Delegatami zostały: Emilia Jagat, Joanna Kabat oraz Władysława Rieger. W wystąpieniu końcowym Przewodniczący Tomasz Baran podziękował delegatom za zaufanie, jakim Go obdarzono. Na tym obrady XVIII Zjazdu zakończono. Przewodniczący Zjazdu Marcin Michlewicz podziękował delegatom, Prezydium Zjazdu oraz pracownikom biura za pracę włoŝoną w organizacje tego zjazdu, pogratulował wyboru na przewodniczącego ORPiP, Przewodniczących i członków organów Izby, a takŝe nowowybranym członkom ORPiP, a następnie ogłosił XVIII Zjazd Sprawozdawczo Wyborczy za zamknięty. Zainteresowanym polecamy pełna informację na stronie Biuletyn informacyjny OIPiP, 4

5 - V KRAJOWY ZJAZD PIELĘGNIAREK I POŁOśNYCH - V Krajowy Zjazd Pielęgniarek i PołoŜnych najwyŝsza władza samorządu zawodowego obradował od 3 do 5 grudnia 2007 r. w Warszawie. Brali w nim udział delegaci wybrani przez okręgowe zjazdy oraz członkowie organów Naczelnej Izby IV kadencji. Z ramienia Okręgowej Izby Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Pile w zjeździe uczestniczyli: Władysława Rieger, Joanna Kabat, Emilia Jagat oraz przewodniczący Tomasz Baran. W pierwszym dniu obrad Zjazdu wybrano przewodniczących organów Naczelnej Izby, w tym prezesa Naczelnej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych - panią ElŜbietę Buczkowską. Panią Joannę Kabat oraz Pana Tomasza Barana obdarzono mandatem zaufania i będą zasiadać w Naczelnej Radzie jako przedstawiciele OIPiP zs. w Pile. Świadomość nowych wyzwań, jakie stoją przed polskim pielęgniarstwem, znajduje swój pełny wyraz w uchwale nr 11 (programowej) V KZPiP, którą publikujemy poniŝej. DELEGACI NA V KRAJOWY ZJAZD Od lewej: Emilia Jagat Wiceprzewodnicząca, Joanna Kabat - Członek Prezydium OR, Tomasz Baran Przewodniczący, Władysława Rieger Członek Prezydium OR Uchwała Nr 11 V Krajowego Zjazdu Pielęgniarek i PołoŜnych z dnia 4 grudnia 2007 r. w sprawie programu samorządu pielęgniarek i połoŝnych na okres V kadencji tj. lata Na podstawie art. 31 pkt 4 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o samorządzie pielęgniarek i połoŝnych (Dz. U. Nr 41, poz zmiany: Dz. U. z 1996 r. Nr 24, poz. 110 i Nr 91, poz. 410; z 1998 r. Nr 106, poz. 668; z 2000 r. Nr 120, poz. 1268; z 2002 r. Nr 62, poz. 559, Nr 153, poz i Nr 240, poz. 2052, z 2004 r. Nr 92, poz. 885, z 2007 r. Nr 176, poz.1237) uchwala się, co następuje: 1 V Krajowy Zjazd Pielęgniarek i PołoŜnych, obradujący w dniach 3-5 grudnia 2007 r. w Warszawie, jako najwyŝszy organ samorządu pielęgniarek i połoŝnych, który: 1. będąc przeświadczonym o wielkim potencjale wiedzy i wartościach duchowych, tkwiących w naszych zawodach, 2. rozumiejąc doniosłość misji, jaką mają do spełnienia izby pielęgniarek i połoŝnych w społeczeństwie obywatelskim i w państwie prawa, które dokonało przekazania części swojej władczej roli grupom społecznym, zorganizowanym w samorządy, 3. uznając rolę samorządu pielęgniarek i połoŝnych jako partnera władz politycznych i administracyjnych w skali kraju, regionach oraz w środowiskach lokalnych, 4. uznając sprawowanie pieczy i nadzoru nad prawidłowym wykonywaniem zawodów pielęgniarki i połoŝnej jako wyraz społecznego zaufania do instytucji samorządu, 5. zdając sobie sprawę z ogromu oczekiwań i nadziei, jakie pokłada w swoim samorządzie społeczność pielęgniarek i połoŝnych, 6. mając świadomość nowych wyzwań, jakie stoją przed polskim pielęgniarstwem, 7. przedstawia niniejszym priorytetowe zadania samorządu na rozpoczynającą się kadencję. I. W sprawach dotyczących organizacji opieki zdrowotnej: 1. dąŝyć do budowy systemu ubezpieczenia zdrowotnego w oparciu o otwarty rynek ubezpieczeniowy - pozwalający społeczeństwu dokonać świadomego wyboru zakresu uzyskiwanych świadczeń zdrowotnych w ramach odprowadzanej składki, 2. zabiegać o wprowadzenie i wdroŝenie społecznego ubezpieczenia pielęgnacyjnego jako zabezpieczenia potrzeb pielęgnacyjno - opiekuńczych osób niesamodzielnych, niezdolnych do samodzielnej egzystencji, 3. zapewnić udział przedstawicieli samorządu zawodowego pielęgniarek i połoŝnych w pracach administracji rządowej i samorządowej na wszystkich poziomach, mając na celu podejmowanie decyzji dotyczących ustalania warunków wykonywania zawodów. 4. domagać się wdroŝenia tzw. koszyka świadczeń gwarantowanych w ramach powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego, 5. zapewnić udział przedstawicieli samorządu zawodowego pielęgniarek i połoŝnych w pracach organów załoŝycielskich zakładów opieki zdrowotnej w celu reprezentowania zawodowych, społecznych i gospodarczych interesów tych zawodów, 6. dąŝyć do wzmacniania samodzielności i autonomii zawodowej. II. W sprawach dotyczących finansowania ochrony zdrowia: 1. domagać się wzrostu nakładów środków publicznych na ochronę zdrowia do poziomu gwarantującego zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego pacjentów, 2. domagać się poprawy sytuacji ekonomicznej pielęgniarek i połoŝnych, 3. występować wobec płatnika za świadczenia zdrowotne w obronie interesów, gospodarczych pielęgniarek i połoŝnych będących samodzielnymi świadczeniodawcami, 4. czynić starania dla stworzenia korzystnych regulacji podatkowych dla pielęgniarek i połoŝnych, a w szczególności moŝliwości odliczania od podatku kosztów ponoszonych na kształcenie podyplomowe oraz składek członkowskich z tytułu przynaleŝności do samorządu zawodowego, Biuletyn informacyjny OIPiP, 5

6 5. kontynuować prace nad wprowadzeniem systemu definiowania i wartościowania procedur, świadczeń pielęgniarskich i połoŝniczych przy współpracy towarzystw naukowych, organizacji, instytucji działających w ochronie zdrowia, który pozwoli na lepsze wykonywanie zawodów pielęgniarki i połoŝnej, ich właściwą wycenę oraz poprawę wynagrodzeń. III. W sprawach dotyczących środowiska pielęgniarek i połoŝnych: 1. doprowadzić do pilnej nowelizacji aktów prawnych dotyczących wykonywania zawodów pielęgniarki i połoŝnej tak aby praca pielęgniarek i połoŝnych była wykonywana w takich samych warunkach jak w krajach Unii Europejskiej, 2. wzmacniać działania organów samorządu zawodowego w zakresie odpowiedzialności zawodowej oraz stałego podnoszenia kwalifikacji ich członków, 3. upowszechniać znajomość i praktyczne stosowanie zasad Kodeksu Etyki Zawodowej. IV. W sprawach dotyczących kształcenia podyplomowego pielęgniarek i połoŝnych: 1. dąŝyć do zapewnienia kaŝdej pielęgniarce i połoŝnej warunków do podjęcia doskonalenia zawodowego, 2. czynić starania na rzecz ułatwienia członkom samorządu doskonalenia się poprzez organizowanie przez izby spotkań szkoleniowych, konferencji, seminariów itp. 3. wspierać merytorycznie i finansowo pielęgniarki i połoŝne uczestniczące w róŝnych formach kształcenia podyplomowego, 4. dąŝyć do powstania jednolitych, szczegółowych programów kształcenia podyplomowego (kursy specjalistyczne, kwalifikacyjne, specjalizacje), 5. ujednolicić zasady powrotu do wykonywania zawodu po przerwie dłuŝszej niŝ 5 lat, 6. współdziałać z organizacjami skupiającymi pielęgniarki i połoŝne. V. Działania samorządu zawodowego pielęgniarek i połoŝnych: 1. bronić samorządności zawodowej jako instytucji zaufania publicznego, 2. bronić dobrego imienia pielęgniarek i połoŝnych, udzielać im wsparcia prawnego w zakresie wykonywania zawodu, 3. działać na rzecz rozwoju instytucji samopomocowych, itp., 4. podtrzymywać tradycje opieki nad seniorami zawodów pielęgniarki i połoŝnej, 5. udzielać członkom samorządu pomocy w trudnych sytuacjach losowych, 6. interweniować w sprawach pracowniczo- zawodowych, współpracować z organizacjami i stowarzyszeniami zawodowymi w kraju i zagranicą. 2 Zobowiązuje się organy samorządu zawodowego pielęgniarek i połoŝnych do realizacji przepisów niniejszej uchwały. 3 Uchwała wchodzi w Ŝycie z dniem podjęcia. PRZEWODNICZĄCA V Krajowego Zjazdu Pielęgniarek i PołoŜnych (-) Aleksandra Wojtak Stanowisko Naczelnej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych z dnia 13 grudnia 2007 roku w sprawie wartości stawek kapitacyjnych dla lekarza, pielęgniarki, połoŝnej podstawowej opieki zdrowotnej, które mają obowiązywać od 2008 roku Naczelna Rada Pielęgniarek i PołoŜnych wnioskuje do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia o podjęcie natychmiastowych działań zmierzających do zmiany załącznika nr 1 do Zarządzenia Nr 69/2007/DSOZ Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 25 września 2007 roku w sprawie określenia warunków zawierania i realizacji umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej w rodzaju: podstawowa opieka zdrowotna, w kwestii dotyczącej jednostki rozliczeniowej (stawki kapitacyjnej) przeznaczonej dla pielęgniarki, połoŝnej poz, pielęgniarki środowiska nauczania i wychowania na świadczenia realizowane przez ww. świadczeniodawców i zobowiązania Oddziały Wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia, aby zaproponowane stawki maksymalne obowiązywały od 1 stycznia 2008 roku (a nie od 1 lipca 2008 roku). Naczelna Rada Pielęgniarek i PołoŜnych postuluje, aby stawki bazowe kawitacyjne określone w załączniku nr 1 Wartości stawek kapitacyjnych, porad, ryczałtów i punktu w POZ powinny wynosić od 1 stycznia 2008 roku: - dla pielęgniarki poz. 20,28; - połoŝnej poz. 10,44; - pielęgniarki szkolnej 37,44. Pielęgniarki i połoŝne inwestowały i nadal inwestują olbrzymie środki finansowe przeznaczone na funkcjonowanie indywidualnych praktyk, grupowych praktyk, niepublicznych zakładów opieki zdrowotnej. Ponadto realizując świadczenia zdrowotne ponoszą koszty związane z zapewnieniem świadczeniobiorcy wyrobów medycznych niezbędnych do realizacji indywidualnego planu opieki pacjenta. W przypadku nie uwzględnienia stanowiska Naczelnej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych dojdzie do pauperyzacji środowiska zawodowego, obniŝenia jakości świadczeń zdrowotnych i stosowania dumpingu przez płatników - Wojewódzkie Oddziały Narodowego Funduszu Zdrowia i sprowadzenia pielęgniarek i połoŝnych do roli podwykonawców zleceń. Nie uwzględnienie powyŝszego postulatu będziemy traktować jako dyskryminacje pielęgniarek i połoŝnych podstawowej opieki zdrowotnej. Prezes (-) ElŜbieta Buczkowska Biuletyn informacyjny OIPiP, 6

7 Dz.U ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo połoŝną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego Na podstawie art. 6 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o zawodach pielęgniarki i połoŝnej (Dz. U. z 2001 r. Nr 57, poz. 602, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje: 1.1. Pielęgniarka jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego: 1) świadczeń zapobiegawczych obejmujących: a) prowadzenie poradnictwa w zakresie samoopieki w Ŝyciu z chorobą i niepełnosprawnością w stosunku do człowieka chorego i jego rodziny, b) psychoedukację chorych z zaburzeniami psychicznymi i uzaleŝnieniami oraz ich rodzin, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, c) prowadzenie poradnictwa w zakresie Ŝywienia dorosłych oraz dzieci zdrowych, d) prowadzenie poradnictwa w zakresie Ŝywienia dzieci chorych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego, e) prowadzenie poradnictwa w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi z grup dyspanseryjnych, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa w środowisku nauczania i wychowania lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa pediatrycznego, f) pielęgnację skóry i błon śluzowych z zastosowaniem środków farmaceutycznych i materiałów medycznych, g) wykonywanie szczepień ochronnych w ramach kalendarza szczepień i na zlecenie właściwych jednostek organizacyjnych słuŝby zdrowia oraz wystawianie związanych z tym zaświadczeń, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, h) organizację izolacji chorych zakaźnie w miejscach publicznych i w warunkach domowych; 2) świadczeń diagnostycznych obejmujących: a) wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, b) wykonywanie badania fizykalnego umoŝliwiającego wczesne wykrywanie chorób sutka, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, c) kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieranie materiałów do badań diagnostycznych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, d) kierowanie na badania lub pobieranie materiałów do badań bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wymazy z nosa, gardła i narządów płciowych i inne wydzieliny), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, e) wykonywanie testów diagnostycznych dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi i w moczu, f) oznaczanie glikemii za pomocą glukometru, g) wykonywanie badań przesiewowych oraz kierowanie do lekarzy, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa w środowisku nauczania i wychowania lub w zakresie pielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego), h) wykonywanie EKG, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, i) wykonywanie pulsoksymetrii, j) wykonywanie pomiarów stęŝenia gazów biorących udział w procesie oddychania (gazometrii, kapnometrii), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, k) ocenę wydolności oddechowej metodą spirometrii, l) wstępną ocenę cięŝkości urazów i organizację bezpiecznego transportu chorego, m) ocenę stopnia i powierzchni oparzeń oraz podjęcie działań leczniczych w ramach pomocy przedlekarskiej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, n) ocenę stanu świadomości chorego z wykorzystaniem właściwych metod oceny (schematów, klasyfikacji), pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii lub uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, o) ocenę poziomu znieczulenia pacjenta oraz relaksometrię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, p) prowadzenie bilansu wodnego, q) ocenę stopnia przewodnienia pacjenta dializowanego, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, r) ocenę i monitorowanie bólu oraz innych objawów u przewlekle chorych objętych opieką paliatywną oraz ocenę wydolności fizycznej chorego, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, s) ocenę jakości Ŝycia chorego objętego opieką paliatywną, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego; 3) świadczeń leczniczych obejmujących: a) ustalanie diety w Ŝywieniu ludzi chorych, w oparciu o obowiązujące w tym zakresie wytyczne, b) dobór i wykorzystanie róŝnych technik karmienia u chorych, c) zakładanie zgłębnika do Ŝołądka i odbarczenie treści, d) wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna, e) zakładanie cewnika do pęcherza moczowego i usuwanie załoŝonego cewnika, f) płukanie pęcherza moczowego, g) wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa, wlewka, kroplówka), h) dobór sposobów i opatrywanie oparzeń, ran, odleŝyn (do III włącznie) oraz przetok, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, i) zdejmowanie szwów, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, j) doraźne podawanie tlenu, k) tlenoterapię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, l) wykonywanie inhalacji, m) stosowanie baniek lekarskich, n) wykonywanie kaniulacji Ŝył obwodowych, o) podawanie doŝylne leków oraz kroplowe przetaczanie doŝylne płynów w ramach postępowania w resuscytacji krąŝeniowo-oddechowej według obowiązujących standardów postępowania w stanach naglących, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, p) doraźną modyfikację stałej dawki leczniczej insuliny krótkodziałającej, q) kroplowe przetaczanie doŝylne płynów, podawanie doŝylne leków (Heparinum, Natrium Chloratum 0,9%, Glucosum 5%, Natrium Chloratum 10%, Calcium 10%) oraz modyfikację ich dawki, w trakcie trwania dializy, zgodnie z planem leczenia ustalonym dla danego pacjenta oraz obowiązującymi w danym zakładzie opieki zdrowotnej standardami, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, r) doraźną modyfikację dawki leczniczej leku przeciwbólowego i leków stosowanych w celu łagodzenia innych dokuczliwych objawów (duszność, nudności, wymioty, lęk, delirium) u chorych objętych opieką paliatywną, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, s) podawanie na zlecenie lekarskie doŝylne, zewnątrzoponowe i podskórne leków łagodzących dokuczliwe objawy u chorych objętych opieką paliatywną, z uwzględnieniem nowoczesnych technik (stosowanie analgezji sterowanej przez chorego- PCA, ciągłego podawania leków i płynów podskórnie przy uŝyciu zestawu "Buterfly" oraz infuzorów), pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, t) przygotowanie chorych (i ich rodzin) leczonych metodami: Ciągła Ambulatoryjna Dializa Otrzewnowa (CADO), Automatyczna Dializa Otrzewnowa (ADO) i hemodializa oraz hiperalimentacja - do współudziału w prowadzonym leczeniu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, u) wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, w) wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, x) zastosowanie unieruchomienia przy złamaniach kości i zwichnięciach oraz przygotowanie chorego do transportu, y) zlecanie transportu chorego, z) prowadzenie psychoterapii podstawowej oraz wykorzystanie elementów psychoterapii kwalifikowanej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego; 4) świadczeń rehabilitacyjnych obejmujących: a) prowadzenie rehabilitacji przyłóŝkowej w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia, b) prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi), c) prowadzenie aktywizacji podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, d) prowadzenie terapii kreatywnej i rehabilitacji chorych wymagających opieki paliatywnej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, e) prowadzenie instruktaŝu w zakresie treningu pęcherza moczowego u chorych z problemem nietrzymania moczu, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, f) prowadzenia instruktaŝu w zakresie hartowania i kształtowania kikuta amputowanej kończyny, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, g) rehabilitację podopiecznych z zaburzeniami psychicznymi, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, h) wnioskowanie o objęcie opieką społeczną, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie pielęgniarstwa środowiskowego (rodzinnego). 2. Rodzaje badań diagnostycznych i materiałów do tych badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. c, określa załącznik nr 1 do rozporządzenia. 2.Pielęgniarka systemu w rozumieniu art. 3 pkt 6 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym (Dz. U. Nr 191, poz oraz z 2007 r. Nr 89, poz. 590), jest uprawniona do wykonywania samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego medycznych czynności ratunkowych obejmujących: 1) ocenę stanu pacjenta w celu ustalenia postępowania i podjęcia decyzji o prowadzeniu lub odstąpieniu od medycznych czynności ratunkowych; 2) układanie pacjenta w pozycji właściwej dla jego stanu zdrowia lub odniesionych obraŝeń; 3) podjęcie i prowadzenie podstawowej i zaawansowanej resuscytacji krąŝeniowo oddechowej u dorosłych i dzieci według standardów ogłoszonych w obwieszczeniu wydanym na podstawie art. 43 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym; 4) bezprzyrządowe przywracanie droŝności dróg oddechowych; 5) przyrządowe przywracanie i zabezpieczanie droŝności dróg oddechowych z zastosowaniem w szczególności: a) rurki ustno gardłowej, b) rurki nosowo gardłowej, c) maski krtaniowej, d) rurki krtaniowej, e) konikopunkcji (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); 6) odsysanie dróg oddechowych; 7) podjęcie tlenoterapii biernej lub wspomagania oddechu lub wentylacji zastępczej powietrzem lub tlenem: a) ręcznie - z uŝyciem: - maski twarzowej, - zastawki jednokierunkowej i worka oddechowego, b) mechanicznie z uŝyciem respiratora; 8) intubację dotchawiczą w laryngoskopii bezpośredniej w nagłym zatrzymaniu krąŝenia przez usta lub przez nos, bez uŝycia środków zwiotczających oraz prowadzenie wentylacji zastępczej; 9) wykonanie EKG; 10) wykonanie defibrylacji ręcznej na podstawie EKG; 11) wykonanie defibrylacji zautomatyzowanej; 12) monitorowanie czynności układu oddechowego; 13) monitorowanie czynności układu krąŝenia metodami nieinwazyjnymi; 14) wykonanie kaniulacji Ŝył obwodowych kończyn górnych i dolnych oraz Ŝyły szyjnej zewnętrznej; 15) wykonanie dojścia doszpikowego przy uŝyciu gotowego zestawu (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); 16) podawanie leków drogą doŝylną, domięśniową, podskórną, dotchawiczą, doustną, doodbytniczą i wziewną oraz doszpikową, przy uŝyciu gotowego zestawu (podawanie leków drogą doszpikową pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); Biuletyn informacyjny OIPiP, 7

8 17) odbarczenie odmy pręŝnej drogą nakłucia jamy opłucnowej (pod warunkiem odbycia dodatkowego kursu specjalistycznego); 18) oznaczanie poziomu parametrów krytycznych z uŝyciem dostępnego sprzętu, w tym w szczególności: a) poziomu glukozy w surowicy, b) poziomu elektrolitów w surowicy, c) badania gazometrycznego krwi włośniczkowej; 19) opatrywanie ran; 20) tamowanie krwotoków; 21) unieruchamianie kręgosłupa ze szczególnym uwzględnieniem odcinka szyjnego; 22) odebranie porodu nagłego w warunkach pozaszpitalnych; 23) segregację medyczną w rozumieniu art. 43 ust. 2 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym; 24) podejmowanie działań zabezpieczających w celu ograniczenia skutków zdrowotnych zdarzenia; 25) przygotowanie pacjenta i opieka medyczna podczas transportu przez zespół ratownictwa medycznego w rozumieniu art. 3 ust. 10 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym. 3. Pielęgniarka, o której mowa w 2, wykonująca określone w rozporządzeniu medyczne czynności ratunkowe, jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 2 do rozporządzenia. 4. W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeń leczniczych pielęgniarka jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych wypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia Pielęgniarka zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje, bez zbędnej zwłoki, lekarza o samodzielnym wykonaniu świadczeń wymienionych w 1 oraz o podanych lekach. 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do pielęgniarki wykonującej opiekę nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeŝeli w jej obecności pacjent zostanie objęty opieką lekarską PołoŜna jest uprawniona do wykonywania samodzielnie: 1) świadczeń zapobiegawczych obejmujących: a) sprawowanie opieki przedkoncepcyjnej nad kobietą w celu przygotowania jej do świadomego planowania rodziny, sprawowania opieki nad noworodkiem i niemowlęciem, b) prowadzenie poradnictwa w zakresie przygotowania rodziny do pełnienia funkcji prokreacyjnej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, c) prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniu do kobiet cięŝarnych oraz kierowanie do lekarzy specjalistów, d) przygotowanie kobiet do prowadzenia samoobserwacji we wszystkich okresach Ŝycia w celu wczesnego wykrywania i likwidacji czynników ryzyka schorzeń nowotworowych, e) prowadzenie czynnego poradnictwa w odniesieniu do kobiet ze schorzeniami ginekologicznymi, f) ustalanie diety w poszczególnych okresach Ŝycia kobiety, w ciąŝy fizjologicznej i ciąŝy wysokiego ryzyka, g) przeprowadzanie wizyt patronaŝowych u połoŝnicy i noworodka (niemowlęcia), h) prowadzenie poradnictwa w zakresie Ŝywienia noworodków i niemowląt zdrowych, i) pielęgnację skóry i błon śluzowych z zastosowaniem środków farmaceutycznych i materiałów medycznych, j) wykonywanie szczepień ochronnych u noworodków w ramach kalendarza szczepień, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego; 2) świadczeń diagnostycznych obejmujących: a) pobieranie materiałów do badań i wykonywanie testów diagnostycznych: ciąŝowego, na obecność białka w moczu, oznaczenie poziomu glukozy we krwi, b) kierowanie na badania diagnostyczne lub pobieranie materiałów do badań diagnostycznych, c) pobieranie materiałów do badań bakteriologicznych (mocz, kał, plwocina, wydzielina z dróg rodnych, inne wydzieliny), d) wykonywanie badania fizykalnego, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, e) wykonywanie badania fizykalnego umoŝliwiającego wczesne wykrywanie chorób sutka, f) wykonywanie i interpretację badań słuŝących ocenie stanu zdrowia płodu i cięŝarnej, polegających na: badaniu połoŝniczym zewnętrznym, badaniu połoŝniczym wewnętrznym, kardiotokografii, g) wykonywanie pomiarów stęŝenia gazów biorących udział w procesie oddychania: gazometrii, kapnometrii, pod warunkiem odbycia kursu kwalifikacyjnego w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, h) wykonywanie pulsoksymetrii, i) ocenę stanu świadomości chorej z wykorzystaniem właściwych metod oceny (schematów, klasyfikacji), pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, j) wykonywanie EKG, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, k) prowadzenie bilansu wodnego; 3) świadczeń leczniczych obejmujących: a) prowadzenie i przyjęcie porodu fizjologicznego, b) prowadzenie porodu w wodzie, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, c) nacięcie, znieczulenie miejscowe i szycie krocza naciętego oraz pękniętego I według obowiązujących standardów postępowania, d) wykonywanie zabiegu Credego u noworodka, e) zdjęcie szwów z krocza, f) płukanie pochwy, g) wykonywanie zabiegów doodbytniczych (lewatywa, wlewka, kroplówka), h) wykonywanie zabiegów z zastosowaniem ciepła i zimna, i) stosowanie baniek lekarskich, j) wykonywanie inhalacji, k) doraźne podawanie tlenu, l) tlenoterapię, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa, m) zakładanie cewnika do pęcherza moczowego i usuwanie załoŝonego cewnika, n) płukanie pęcherza moczowego, o) dobór sposobów i opatrywanie ran, odleŝyn (do III włącznie), pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, p) zdejmowanie szwów z ran pooperacyjnych, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, q) wykonywanie kaniulacji Ŝył obwodowych, r) podawanie doŝylne leków oraz kroplowe przetaczanie doŝylne płynów w ramach postępowania w resuscytacji krąŝeniowo-oddechowej według obowiązujących standardów postępowania w stanach naglących, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, s) doraźną modyfikację dawki leczniczej leku przeciwbólowego, w leczeniu choroby nowotworowej u chorych przewlekle, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, t) wykonywanie intubacji dotchawiczej w sytuacjach nagłych, pod warunkiem uzyskania tytułu specjalisty w dziedzinie pielęgniarstwa w zakresie anestezjologii i intensywnej terapii, u) wykonywanie defibrylacji, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego, w) udzielanie pomocy połoŝniczej w nagłych przypadkach przed przybyciem lekarza: - udzielanie pomocy ręcznej w porodach miednicowych, - ręczne wydobycie łoŝyska w przypadku krwotoku (masaŝ macicy, zabieg Credego), - tamponowanie pochwy w przypadku pęknięcia szyjki macicy, - obrót wewnętrzny w przypadku porodu bliźniaczego, gdy po urodzeniu się pierwszego płodu drugi znajduje się w połoŝeniu poprzecznym, a zwiodła próba wykonania obrotu zewnętrznego, x) zlecanie transportu chorego; 4) świadczeń rehabilitacyjnych obejmujących: a) ćwiczenia usprawniające w ciąŝy, połogu i schorzeniach ginekologicznych, b) prowadzenie rehabilitacji przyłóŝkowej w celu zapobiegania powikłaniom wynikającym z unieruchomienia, c) prowadzenie usprawniania ruchowego (siadanie, pionizacja, nauka chodzenia, nauka samoobsługi), d) aktywizację podopiecznych z wykorzystaniem elementów terapii zajęciowej, pod warunkiem odbycia kursu specjalistycznego. 2.Rodzaje badań diagnostycznych i materiałów do tych badań, o których mowa w ust. 1 pkt 2 lit. b, określa załącznik nr 4 do rozporządzenia. 7.W związku z samodzielnym wykonywaniem świadczeń leczniczych połoŝona jest uprawniona do podania pacjentowi doraźnie w nagłych przypadkach, bez zlecenia lekarza, leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 3 do rozporządzenia, a w przypadku braku moŝliwości interwencji lekarskiej, gdy zwłoka w ich podaniu stwarza zagroŝenie dla Ŝycia i zdrowia matki lub dziecka - równieŝ leków zamieszczonych w wykazie stanowiącym załącznik nr 5 do rozporządzenia PołoŜna zatrudniona w zakładzie opieki zdrowotnej informuje bez zbędnej zwłoki lekarza zatrudnionego w tym zakładzie o samodzielnym wykonaniu świadczeń wymienionych w 6 oraz o podanych lekach. 2. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do połoŝnej sprawującej opiekę nad pacjentem poza zakładem opieki zdrowotnej, jeŝeli w jej obecności pacjent zostanie objęty opieką lekarską. 9.Pielęgniarka, połoŝna przy podejmowaniu czynności związanych z samodzielnym wykonywaniem świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych nie powinna wykraczać poza swoje umiejętności zawodowe, a w szczególności podejmować czynności wymagających umiejętności zawodowych, uzyskiwanych w drodze doskonalenia zawodowego w odpowiedniej formie kształcenia podyplomowego. 10.Traci moc rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 2 września 1997 r. w sprawie zakresu i rodzaju świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych, wykonywanych przez pielęgniarkę samodzielnie, bez zlecenia lekarskiego, oraz zakresu i rodzaju takich świadczeń wykonywanych przez połoŝną samodzielnie (Dz. U. Nr 116, poz. 750). 11.Rozporządzenie wchodzi w Ŝycie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. MINISTER ZDROWIA 1) Minister Zdrowia kieruje działam administracji rządowej zdrowie na podstawie 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 lipca 2006 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 131, poz.924). 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2001 r. Nr 89, poz. 969, z 2003 r. Nr 109, poz. 1029, z 2004 r. Nr 19, poz. 177, Nr 92, poz. 885 i Nr 173, poz. 1808, z 2005 r. Nr 175, poz. 1461, oraz z 2007 r. Nr 117, poz Załączniki do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 listopada 2007 r. (poz. 1540): ZAŁĄCZNIK NR 1 RODZAJE BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH I RODZAJE MATERIAŁÓW DO TYCH BADAŃ POBIERANYCH PRZEZ PIELĘGNIARKĘ Rodzaj materiału Rodzaj badania krew Morfologia OB Cukier Jonogram Mocznik Kreatynina Cholesterol Hbs Czas krzepnięcia* Obecność HCV, HIV* mocz Badanie ogólne PasoŜyty kał Krew plwocina BK * Dotyczy wyłącznie chorych dializowanych ZAŁĄCZNIK Nr 4 RODZAJE BADAŃ DIAGNOSTYCZNYCH I RODZAJE MATERIAŁÓW DO TYCH BADAŃ POBIERANYCH PRZEZ POŁOśNĄ Rodzaj materiału Krew mocz wydzielina z dróg rodnych Rodzaj badania Morfologia Cukier Test obciąŝenia glukozą Przeciwciała Rh Hbs Odczyn serologiczny w kierunku kiły Test na fenyloketonurię Test na hypotyreozę Badanie ogólne GC i stopień czystości pochwy Cytologia szyjki macicy Biuletyn informacyjny OIPiP, 8

9 - ZA OFIARNOŚĆ I POŚWIĘCENIE - Medal im. Florence Nightingale, najwyŝsze odznaczenie dla pielęgniarek, to nagroda za czyny wymagające wyjątkowego poświęcenia, wysokich kwalifikacji moralnych i zawodowych. Jest przyznawany co 2 lata przez Międzynarodowy Komitet Czerwonego KrzyŜa pielęgniarkom, które wyjątkowo wyróŝniły się w niesieniu pomocy rannym i chorym w czasie wojny lub pokoju. 8 grudnia 2007 r. w PodchorąŜówce w Łazienkach Królewskich w Warszawie medalem uhonorowano 2 polskie pielęgniarki: Annę Ginalską i Kamilę Łukaszewicz. Anna Ginalska (ur. 1932), nauczycielka pielęgniarstwa, pracowała w wielu placówkach i na róŝnych stanowiskach, zawsze z najwyŝszą starannością przekazując wiedzę i dbając o prestiŝ pielęgniarstwa. Podczas studiów podyplomowych na Uniwersytecie Kalifornijskim opiekowała się weteranami wojny w Korei i Wietnamie, organizowała równieŝ zbiórkę pieniędzy na rzecz najuboŝszych dzieci z afrykańskiej prowincji Biafra. Pracowała teŝ w Północnej Nigerii oraz Laosie; w Bardzo trudnych warunkach klimatycznych i sanitarnych szkoliła nauczycieli i słuŝby medyczne, prowadząc zajęcia z pierwszej pomocy oraz rehabilitacji niepełnosprawnych. Po powrocie do kraju w 1989 r. aŝ do emerytury pracowała w CMKP. Współdziałała z organizacjami pozarządowymi, m.in. Polskim Towarzystwem Pielęgniarskim, Polskim Czerwonym KrzyŜem, Fundacją Sue Ryder. Za swoją pracę otrzymała wiele medali i odznaczeń. Kamila Łukaszewicz (ur. 1922), od 1942 r. w AK. W czasie Powstanie Warszawskiego była komendantką patroli sanitarnych w Batalionie Pancernym Golski ; nie opuszczała punktu sanitarnego, opatrując rannych i szkoląc dziewczęta zgłaszające się do pomocy. Pracował niezwykle ofiarnie, ratując Ŝycie i zdrowie rannych. W 1944 r. została wywieziona do obozu w Skierniewicach, skąd uciekła do rodziny w Piotrkowie Trybunalskim; podjęła tam pracę w Radzie Głównej Opiekuńczej, dyŝurując na dworcu kolejowym, przez który przejeŝdŝały transporty z mieszkańcami zburzonej Warszawy. Po wojnie pracowała w zawodzie w wielu miejscach, od placówek zdrowotnych PCK poczynając, na pracy przełoŝonej pielęgniarek w szpitalu Górniczym w Katowicach kończąc. Po przejściu na emeryturę aktywnie działa, m.in. w Towarzystwie Pielęgniarskim, PCK, środowisku kombatanckim. Ma stopień porucznika; za ofiarną pracę otrzymała wiele odznaczeń i wyróŝnień. tk przedruk z: SłuŜba Zdrowia 1-4/2008 Okręgowa Izba Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Pile Piła, ul.motylewska 9 tel./fax (0-67) tel.:(0-67) Nr konta: oipippila@pro.onet.pl STANOWISKO Prezydium Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile Piła, dn r. Prezydium Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile w pełni popiera i solidaryzuje się z protestami naszego środowiska i po raz kolejny uznajemy Ŝądania za słuszne i uzasadnione. Popieramy działania podejmowane przez Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i PołoŜnych, zmierzające do zapewnienia pielęgniarkom i połoŝnym godziwych wynagrodzeń oraz poprawy warunków pracy. Osoby ratujące na co dzień ludzkie Ŝycie i zdrowie, świadczące cięŝką, niezwykle potrzebną i odpowiedzialną pracę zostały po raz kolejny postawione w sytuacji bez wyjścia, a ich postulaty płacowe zepchnięte na margines spraw waŝnych. Okręgowa Izba Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Pile apeluje do naszego środowiska o aktywne uczestnictwo w protestach organizowanych przez Ogólnopolski Związek Zawodowy Pielęgniarek i PołoŜnych. Do wiadomości: NRPiP OZZPiP Starostowie powiatów z obszaru działania OIPiP zs. w Pile Związki Zawodowe Pielęgniarek i PołoŜnych przy szpitalach z obszaru działania OIPiP zs. w Pile Biuletyn informacyjny OIPiP, 9

10 - PORADY PRAWNE - ZAPYTANIE Zwracam się z prośbą o opinie prawną ws. Wypłaty refundacji. W 2007 roku otrzymałam refundację za kurs, w tym roku równieŝ uczestniczę w kursie kwalifikacyjnym. Czy po złoŝeniu przeze mnie kolejnego wniosku o zwrot kosztów kursu mogę liczyć na przyznanie refundacji i jej wypłatę po upływie dwóch lat od przyznania tej ostatniej. Pracownicy biura mogliby np. odłoŝyć złoŝoną przeze mnie dokumentację i odpowiednio dopilnować terminu wypłaty ostatniej i po upływie dwóch lat wypłacić kolejną. Piła, 21 styczeń 2008 rok OPINIA PRAWNA W związku z zadanym mi pytaniem o interpretację zapisu jeden raz na dwa lata zawartego w Regulaminie finansowania kosztów kształcenia i doskonalenia zawodowego członków OIPiP w Pile stwierdzam co następuje: Podstawą dla Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile do ustalenia zasad refundacji kosztów kształcenia i doskonalenia zawodowego była Uchwała nr 12 XIV Okręgowego Zjazdu Delegatów OIPiP w Pile z r., która ustala tylko pewne ramy tej refundacji pozostawiając określenie szczegółowych jej zasad Okręgowej Radzie Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile. Okręgowa Rada Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile wykonując ww. uprawnienie określiła szczegółowe zasady refundacji w Regulaminie finansowania kosztów kształcenia i doskonalenia zawodowego członków OIPiP w Pile. Z treści tego regulaminu wynika, Ŝe członek OIPiP w Pile ma prawo do przewidzianej w tym regulaminie refundacji raz na dwa lata. PowyŜszy zapis nie jest co prawda jednoznaczny, jednak w mojej ocenie kierując się zasadami współŝycia społecznego, doświadczeniem Ŝyciowym, zakładaną racjonalnością działania pracodawcy (w tym przypadku ORPiP) naleŝy przyjąć, Ŝe zapis ten oznacza, iŝ w przypadku członka OIPiP, który skorzystał z refundacji jego kolejny wniosek o refundację powinien być przyjmowany i rozpatrywany po upływie pełnych dwóch lat tj. po upływie 730 dni (art. 114 Kodeksu Cywilnego). Według mnie inna interpretacja, zgodnie z którą bezpośrednio po jednej refundacji moŝna temu samemu członkowi OIPiP przyznać kolejną wstrzymując tylko jej wypłatę do czasu upływy dwóch lat będzie stanowić obejście prawa i sprzeczność z zasadami współŝycia społecznego, co moŝe skutkować niewaŝnością rozstrzygnięcia podejmowanego w oparciu o taką interpretację (art Kodeksu Cywilnego). Sprzeczność z zasadami współŝycia społecznego moŝe wynikać z tego, Ŝe tacy zapobiegliwi członkowie OIPiP mogą skutecznie blokować dostęp innych członków do środków przeznaczonych na refundację, które przecieŝ są ograniczone budŝetem OIPiP w Pile. NaleŜy jednak podkreślić, Ŝe Regulamin finansowania kosztów kształcenia i doskonalenia zawodowego członków OIPiP w Pile jest aktem prawnym wewnętrznym i pracodawca (w tym wypadku ORPiP w Pile) moŝe przyjąć za wiąŝącą odmienną od mojej interpretację ww. zapisu wskazująć, Ŝe przy podejmowaniu uchwały zamiarem było ustalenie stanu faktycznego i prawnego, w którym tylko wypłata refundacji moŝe nastąpić raz na dwa lata, a wnioski mogą być de facto składane i rozpatrywane jeden po drugim. Radca prawny Jarogniew Zdunek POROZUMIENIE O WSPÓŁPRACY OKRĘGOWYCH IZB PIELĘGNIAREK I POŁOśNYCH DZIAŁAJĄCYCH W REGIONIE WIELKOPOLSKI zawarte w dniu 18 stycznia 2008 r. w Poznaniu pomiędzy: 1. Okręgową Izbą Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Kaliszu, reprezentowaną przez Przewodniczącą Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych Małgorzatę Kowańską. 2. Okręgową Izbą Pielęgniarek i PołoŜnych w Koninie, reprezentowaną przez Przewodniczącą Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych Emilię Kin. 3. Okręgową Izbą Pielęgniarek i PołoŜnych w Koninie, reprezentowaną przez Przewodniczącą Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych Emilię Kin. 4. Okręgową Izbą Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile, reprezentowaną przez Przewodniczącego Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych Tomasza Barana. 5. Okręgową Izbą Pielęgniarek i PołoŜnych w Poznaniu, reprezentowaną przez Przewodniczącą Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych Eleonorę Kamińską. 1 Strony widzą potrzebę ścisłej współpracy z zakresie wspólnego reprezentowania zawodowych, społecznych i gospodarczych interesów pielęgniarek i połoŝnych Regionu Wielkopolski, a w szczególności: 1. współdziałania w ustalaniu kierunków rozwoju pielęgniarstwa, 2. zajmowania stanowiska w sprawach stanu zdrowia społeczeństwa, polityki zdrowotnej Regionu oraz organizacji ochrony zdrowia. 2 Wspólne postanowienia w sprawach wymienionych w 1 Porozumienia będą prezentowane w szczególności: Wojewodzie Wielkopolskiemu Marszałkowi Województwa Wielkopolskiego Sejmikowi Województwa Wielkopolskiego Wielkopolskiemu Oddziałowi Wojewódzkiemu Narodowego Funduszu Zdrowia 3 Przewodniczący okręgowych rad pielęgniarek i połoŝnych działających w regionie Wielkopolski tworzą Konwent Przewodniczących. Biuletyn informacyjny OIPiP, 10

11 Okręgowa Izba Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Pile Piła, ul.motylewska 9 tel./fax (0-67) tel.:(0-67) Nr konta: oipippila@pro.onet.pl STANOWISKO PREZYDIUM OKRĘGOWEJ RADY PIELĘGNIAREK I POŁOśNYCH Z SIEDZIBĄ W PILE Z DNIA r. Prezydium Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Pile wyraŝa głębokie niezadowolenie w związku z brakiem podwyŝek dla połoŝnych będących na kontraktach w latach Apelujemy po licznych interwencjach połoŝnych o uwzględnienie coraz wyŝszych kosztów, jakie połoŝne ponoszą w związku z wykonywanymi świadczeniami medycznymi. Jesteśmy przekonania, iŝ dotychczasowa współpraca z NFZ w Poznaniu pozostanie nadal na wysokim poziomie, a zadowolone połoŝne będą coraz sprawniej opiekowały się swoimi pacjentami. Nasz znak: OIPiP/68/2008 Piła, dn r. Narodowy Fundusz Zdrowia Wielkopolski Oddział Wojewódzki w Poznaniu W nawiązaniu do Stanowiska Prezydium Okręgowej Pady Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile z dnia r., proszę o informację zwrotną, czy i w jakiej wysokości Narodowy Fundusz Zdrowia uwzględni postulaty połoŝnych w ww. sprawie. Z wyrazami szacunku Do wiadomości: Kolegium Pielęgniarek i PołoŜnych Środowiskowo - Rodzinnych Znak:WSOZ/Z UG-K/POZ/08 Poznań, dnia 14 lutego 2008r. Sz.P. Tomasz Baran Przewodniczący OIPiP ul. Motylewska Piła Dotyczy: stanowiska Okręgowej Izby Pielęgniarek i PołoŜnych z dnia 8 lutego 2008 roku W odpowiedzi na pismo z dnia 12 lutego 2008 roku dotyczące stawek kawitacyjnych dla świadczeń w zakresie kompetencji połoŝnych podstawowej opieki zdrowotnej, Wielkopolski Oddział Wojewódzki Narodowego Funduszu Zdrowia wyjaśnia co następuje: Załącznik Nr 1 do zarządzenia Prezesa NFZ Nr 69/2007/DSOZ z dnia 25 września 2007roku określa wysokość stawek kawitacyjnych, porad, ryczałtów i punktu w POZ obowiązujących od 1 stycznia 2008 do 31 grudnia 2008 roku. W części dotyczącej świadczeń połoŝnej poz wskazana jest minimalna roczna stawka kawitacyjna wynosząca 9,12 zł. Oraz maksymalna stawka kawitacyjna wynosząca 10,44 zł., gdzie stawka maksymalna ma obowiązywać wszystkie oddziały od 1 października 2008 roku. ZałoŜeniem WOW NFZ było zakontraktowanie wszystkich zakresów świadczeń zdrowotnych w rodzaju: POZ na poziomie maksymalnych stawek kawitacyjnych od 1 stycznia 2008 roku. Dla połoŝnych poz maksymalna stawka kawitacyjna obowiązywała juŝ od 1 października 2007 roku, stąd nie mógł nastąpić jej wzrost od stycznia 2008 roku, tak jak w odniesieniu do świadczeń pielęgniarki poz (wzrost do maksymalnej stawki o 1,68zł) czy teŝ higieny szkolnej o 0,24 zł. Pragniemy dodać, Ŝe w przypadku zwiększenia planu finansowego w rodzaju poz świadczeniodawcy realizujący świadczenia w zakresie połoŝnej poz będą brani pod uwagę w ich rozdziale. Biuletyn informacyjny OIPiP, 11

12 KRAJOWY KONSULTANT W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA PEDIATRYCZNEGO Opinia w sprawie obsady pielęgniarskiej w oddziałach dziecięcych pracujących w trybie całodobowym Zgodnie z 2 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia r. w sprawie sposobu ustalania minimalnych norm zatrudnienia pielęgniarek i połoŝnych w zakładach opieki zdrowotnej (Dz.U. z r. Nr 99), minimalne normy zatrudnienia ustala kierownik zakładu po przedłoŝeniu ich przez naczelną/przełoŝoną pielęgniarek. Dalej treść Rozporządzenia wskazuje na sposób dokonania wyliczeń, których to bez wątpienia dokonuje pielęgniarka oddziałowa. Jej udział w określaniu norm w zatrudnieniu pielęgniarek w oddziale pediatrycznym jest szczególnie istotny. Pielęgniarka oddziałowa oddziału pediatrycznego z racji swej specjalności i doświadczenia zawodowego zna specyficzne problemy zdrowotne pacjentów i wynikające z tego specyficzne problemy pielęgnacyjne oraz organizacyjne. To one wyznaczają zasadę, Ŝe w oddziale pediatrycznym obsada pielęgniarska na dyŝurach nie powinna być jednoosobowa. Liczba, struktura i kwalifikacje personelu realizującego opiekę nad pacjentem oddziału dziecięcego powinny być planowane przez pielęgniarkę oddziałową stosownie do tzw. zapotrzebowania pacjentów na opiekę oraz stosownie do organizacji pracy w szpitalu. W celu racjonalizacji opieki nad pacjentem w oddziałach dziecięcych, poza pielęgniarkami mogą pracować takŝe opiekunki dziecięce. NaleŜy jednak określić zakres ich kompetencji, zadań i odpowiedzialności. Do ustalenia liczby pielęgniarek i opiekunek niezbędnych do zapewnienia minimalnej obsady naleŝy uwzględnić: liczbę i wiek pacjentów oraz zapotrzebowanie na opiekę, wynikającą z tzw. katalogu świadczeń bezpośrednich, liczbę i strukturę tzw. świadczeń pośrednich, co pozwoli na wyliczenie efektywnego czasu pracy pielęgniarek, organizacje pracy w szpitalu, lokalizację oddziału i warunki lokalowe, absencję (zwolnienia chorobowe, szkoleniowe, urlopy), przerwy w pracy. Równie istotnym zagadnieniem w planowaniu obsady pielęgniarskiej w oddziale są względy epidemiologiczne, wynikające z róŝnorodności przyczyn hospitalizacji, wieku pacjenta i jego podatności na zakaŝenie. Te względy często przemawiają za wyodrębnieniem pielęgniarek do opieki nad pacjentami z róŝnych grup ryzyka epidemiologicznego. Reasumując: opiekę pielęgnacyjną nad pacjentami oddziałów dziecięcych powinny sprawować co najmniej 2 osoby (2 pielęgniarki lub pielęgniarka i opiekunka dziecięca). Liczba pielęgniarek na dyŝurach powinna odpowiadać zapotrzebowaniu pacjentów na opiekę oraz uwzględniać specyficzne problemy pielęgnacyjne u dzieci i wynikające z tego faktu specyficzne warunki organizacyjne. Opinia w sprawie rozpuszczania i przygotowania leków na oddziałach szpitalnych przez pielęgniarki Ustawa Prawo farmaceutyczne z dnia r. wprowadziła zapis, Ŝe usługą farmaceutyczną w aptece szpitalnej jest m.in. przygotowanie leków w dawkach dziennych, w tym leków cytostatycznych. NaleŜy przez to rozumieć, Ŝe przygotowanie dawek dziennych wszystkich leków, w tym cytostatycznych, jest usługą farmaceutyczną, a w związku z tym, Ŝe pracownikiem apteki moŝe być farmaceuta usługi farmaceutyczne wykonuje farmaceuta. Jeśli organizacja pracy apteki szpitalnej i całego szpitala w zakresie farmakoterapii opiera się na przygotowywaniu przez aptekę dziennych dawek leków na oddziały, wówczas usługę tę wykonują farmaceuci. Apteka wymaga rozbudowanej nie tylko przestrzeni, ale i struktury. Organizacja pracy w większości szpitali w Polsce uwzględnia apteczki oddziałowe i przygotowywanie dawek leków w oddziałach przez pielęgniarki co nie jest sprzeczne z prawodawstwem, poniewaŝ pielęgniarka posiada wiedzę i umiejętności oraz uprawnienia do rozpuszczania i przygotowywania dawek leków dla pacjentów do podania. Ustawa o zawodach pielęgniarki i połoŝnej (art. 4 ust. 2 pkt 4) określa, Ŝe udzielanie świadczeń pielęgniarka realizuje poprzez m.in....realizację zleceń lekarskich w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji. W programie nauczania w zawodzie pielęgniarki jest farmakologia, a w programach z poszczególnych pielęgniarstw znajdują się treści dostarczające wiedzę i kształtujące umiejętności pielęgniarki w zakresie rozpuszczania i podawania leków pacjentom. Ponadto programy kursów dla pielęgniarek w ramach kształcenia podyplomowego obejmują równieŝ treści dotyczące przygotowywania i podawania leków, np. program ramowy kursu specjalistycznego dla pielęgniarek pt.: Opieka nad dzieckiem z chorobą nowotworową zatwierdzony przez CKPPIP w Warszawie obejmuje m.in. umiejętność przygotowywania i podawania leków cytostatycznych. Program został zatwierdzony w 2005 r. i zaopiniowany przez konsultantów krajowych: - prof. dr hab. med. Jerzego Kowalczyka, dr n. med. Annę Koper. Ustawa Prawa farmaceutyczne z 2001 r. wprowadziła w wykazie usług farmaceutycznych usługę przygotowywanie leków w dawkach dziennych, w tym leków cytostatycznych nie dlatego, Ŝe pielęgniarki w oddziałach nie mają uprawnień, wiedzy i umiejętności w tym zakresie, ale dlatego, aby rozszerzyć zakres usług farmaceutycznych otwierając drogę do wprowadzenia nowych rozwiązań organizacyjnych. Podsumowując: Właściwe prawnie są oba rozwiązania: 1. Rozpuszczanie i przygotowywanie dziennych dawek leków ( w tym cytostatycznych) w aptece przez osobę uprawnioną. 2. Rozpuszczanie i przygotowanie dziennych dawek leków w oddziale przez pielęgniarkę. Niewłaściwym byłoby, gdyby pielęgniarka była zatrudniona w aptece szpitalnej i przygotowywała dzienne dawki leków. W aptece mogą pracować tylko osoby uprawnione. Poza apteką czyli np. w oddziale szpitalnym, pielęgniarka moŝe rozpuszczać i przygotowywać dawki leków. W odniesieniu do leków cytostatycznych, powinny byś spełnione odpowiednie warunki w pracowni zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z r. (ze zmianą z r.) Krajowy Konsultant w dziedzinie Pielęgniarstwa Pediatrycznego dr n. med. Krystyna Piskorz-Ogórek Biuletyn informacyjny OIPiP, 12

13 - 1% PODATKU NA PTP - Co zrobić z 1% podatku? MoŜna przekazać Polskiemu Towarzystwu Pielęgniarskiemu, wystarczy wpisać to w zeznaniu PIT (28,36 czy 37) nr Krajowego Rejestru Sądowego (KRS) (urząd skarbowy sam dokona przekazania środków na podany nr konta), naleŝy wpisać nr konta ), moŝna teŝ wpłacić za pomocą formularza i pomniejszyć swój podatek o 1% przy składaniu zeznania, wpłaty naleŝy dokonać do dnia złoŝenia zeznania. Formularz jest dostępny na stronie: BARDZO DZIĘKUJEMY ZA POMOC I ZROZUMIENIE D. Kilańska Przewodnicząca ZG PTP KOMUNIKAT w sprawie przekazywania 1% podatku na rzecz organizacji poŝytku publicznego za pośrednictwem urzędów skarbowych. Zmiana zasad zasilania kont organizacji poŝytku publicznego 1% podatku naleŝnego wynikającego z zeznań podatkowych składanych przez osoby fizyczne, została wprowadzona ustawa z dnia 16 listopada 2006 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, póz. 1588) i obowiązuje od l stycznia 2007 r. Jej celem było uproszczenie mechanizmu alokacji 1% przez darczyńców polegające na tym, aby to urząd skarbowy a nie podatnik dokonywał wpłaty na rachunek bankowy organizacji poŝytku publicznego, o co wielokrotnie postulowano w latach ubiegłych. PowyŜsza zmiana zasad przekazywania wpłat z tytułu 1% nie oznacza, Ŝe darczyńcy zostali pozbawieni prawa do swobodnego ich przekazania. Nadal to podatnik decyduje o tym, czy chce wspomóc cele statutowe organizacji poŝytku publicznego, której organizacji oraz jaką kwotą. Taka sama reguła obowiązywała w poprzednim stanie prawnym. Zgodnie z istniejącym do końca 2006 r. art. 27d w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, odpowiednio art. 14a w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, zmniejszenie podatku naleŝnego przysługiwało z tytułu dokonania wpłaty na rzecz organizacji poŝytku publicznego działającej na podstawie ustawy o działalności poŝytku publicznego i o wolontariacie. Zatem wprowadzona zmiana dotyczy jedynie mechanizmu przekazywania 1%. Nie ogranicza natomiast prawa podatnika do obdarowywania organizacji poŝytku publicznego. Nie pomniejsza równieŝ roli jaką organizacje poŝytku publicznego odgrywają w Ŝyciu społecznym. W konsekwencji, w obecnym stanie prawnym, podatnik, który chce podzielić się 1% swojego podatku z organizacją poŝytku publicznego, nie musi sam dokonywać wpłaty na konto tej organizacji, a jedynie w składanym przez siebie zeznaniu podatkowym (PIT-28, PIT-36, PIT-36L, PIT-37, PIT-38) podać wysokość wnioskowanej (zadeklarowanej) wpłaty, która nie moŝe przekroczyć kwoty odpowiadającej 1% podatku naleŝnego, oraz dane pozwalające na właściwe zidentyfikowanie organizacji poŝytku publicznego, tj. jej nazwę oraz numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego. Podatnik ma prawo wybrać tylko jedną organizację, z zamieszczonych w wykazie ogłoszonym do końca roku podatkowego w drodze obwieszczenia przez Ministra Pracy i Polityki Społecznej w porozumieniu z Ministrem Sprawiedliwości. PowyŜszą zmianę zasad przekazywania 1% na konto organizacji poŝytku publicznego odzwierciedla konstrukcja zeznań podatkowych za 2007 r. Jednocześnie, podatnik w składanym przez siebie zeznaniu podatkowym moŝe równieŝ podać dodatkowe informacje, które w jego ocenie mogą mieć wpływ na dystrybucję środków gromadzonych przez organizację poŝytku publicznego (np. na konkretny cel). Informację tę podatnik będzie mógł zamieścić w rubryce Inne informacje, w tym ułatwiające kontakt z podatnikiem", znajdującej się bezpośrednio nad wnioskiem o przekazanie 1% podatku naleŝnego, odpowiednio w: poz. 135-PIT-28, poz. 311-PIT-36, poz. 107-PIT- 36L, poz. 123-PIT-37, poz. 59-PIT-38. PowyŜsze informacje zostaną przesłane organizacji poŝytku publicznego przez organ podatkowy jako uszczegółowienie przekazanych kwot. NaleŜy jednak pamiętać, Ŝe rozdysponowanie środków przekazanych przez organ podatkowy pozostaje wyłącznej gestii organizacji poŝytku publicznego i powinno odbywać się w zgodzie z podmiotem działalności organizacji określonym w statucie oraz z przepisami prawa powszechnie obowiązującego. Biuletyn informacyjny OIPiP, 13

14 - POSIEDZENIE OKRĘGOWEJ RADY PIELĘGNIAREK I POŁOśNYCH - W dniach grudnia 2007 roku w Centrum Konferencyjnym Geovita Płotki odbyło się uroczyste posiedzenie Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych oraz osób funkcyjnych. Uczestnicy szkolenia mieli moŝliwość bliŝszego zapoznania się w miłej, świątecznej atmosferze. Połączono je ze szkoleniem, którego celem było wprowadzenie nowowybranych członków Rady w tematykę i zakres działania samorządu. Wykład ze znajomości i interpretacji aktów prawnych poprowadził Przewodniczący OIPiP zs. w Pile Tomasz Baran. Szkolenie zakończono uroczystym wręczeniem certyfikatów. - WAśNE INFORMACJE - Okręgowa Rada Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 20 września 2007 roku (Dz. U. z dnia 2 listopada 2007 r.) powołała Zespół ds. Nadzoru nad Wykonywaniem Indywidualnych, Indywidualnych Specjalistycznych i Grupowych Praktyk Pielęgniarek i PołoŜnych, która w terminie 30 dni od dnia złoŝenia wniosku o wpis do rejestru praktyk oraz w innych przypadkach deleguje zespół wizytacyjny składający się z pielęgniarek i połoŝnych. Kontrola ma na celu dokonanie oceny pomieszczeń, urządzeń, sprzętu medycznego oraz aparatury medycznej i sporządzania opinii w przedmiocie moŝliwości udzielania deklarowanych przez pielęgniarkę, połoŝną, pielęgniarki, połoŝne świadczeń zdrowotnych z zachowaniem zasad określonych w art. 18 ustawy o zawodach pielęgniarki i połoŝnej. Przewodniczącymi ww. zespołu są: Henryka Grześkowiak pielęgniarka członek Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile Hanna Jakubowska połoŝna członek Prezydium Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych w Pile. Wybrano 20 osób, które są przedstawicielami z poszczególnych powiatów obszaru działania Okręgowej Izby Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Pile, w obrębie których będą przeprowadzane kontrole. Skład członków zespołu przedstawia się następująco: Czarnków, Trzcianka Jadwiga Liszkowska GraŜyna Komorowska Maria Matuszak (połoŝna) ChodzieŜ Teresa Slosorz (połoŝna) Jadwiga Witczak Piła-Wyrzysk Henryka Grześkowiak Dorota Wesołowska Hanna Jakubowska (połoŝna) Danuta Celkowska Bernadeta Pater Donata Jasik (połoŝna) Wałcz ElŜbieta Sobolewska Monika Sałyga Małgorzata Wysakowska (połoŝna) Wągrowiec Małgorzata Barańska Anna Michalska Wiesława Nowakowska (połoŝna) Złotów Anna Rogut Urszula Szczodra Zdziasława Zawadzka (połoŝna) Biuletyn informacyjny OIPiP, 14

15 - KALENDARIUM - 1. W dniu 10 października odbyło się spotkanie Kolegium Pielęgniarek i PołoŜnych Środowiskowo - Rodzinnych w sali konferencyjnej OIPiP zs. w Pile października Pani Emilia Jagat uczestniczyła w konferencji pt. Model kształcenia pielęgniarek i połoŝnych teoria i praktyka zorganizowanej przez Departament Pielęgniarek i PołoŜnych w Ministerstwie Zdrowia w Warszawie. 3. W dniu 10 listopada 2007r. odbyło się wręczenie Złotych i Srebrnych Eskulapów w Delegaturze Pilskiej Wielkopolskiej Izby Lekarskiej. W spotkaniu uczestniczyła pani Barbara Karykowska członek Prezydium ORPiP w Pile. 4. Pani A. Łopatko i J. Liszkowska uczestniczyły w dniu 15 listopada 2007r. w spotkaniu zorganizowanym w Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu, a tematyką spotkania była obecna sytuacja w ochronie zdrowia oraz świadczenia medyczne NFZ. 5. W dniach listopada w Teresinie Niepokalanowie pani Dorota Urbańska była uczestnikiem szkolenia nt. Aktualne uwarunkowania i perspektywy rozwoju opieki długoterminowej w Polsce. 6. Przewodniczący OIPiP zs. w Pile w dniu 23 listopada 2007r. spotkał się z Prezydentem Piły Zbigniewem Kosmatką. Tematem spotkania była bieŝąca sytuacja w ochronie zdrowia. 7. Pani Urszula Dźwigała ORzOZ i Pani Emilia Adamska z ca ORzOZ uczestniczyły w dniach listopada w szkoleniu dla RzOZ i jego zastępców zorganizowanym przez NIPiP w Warszawie. 8. W Warszawie odbył się V Krajowy Zjazd Pielęgniarek i PołoŜnych. Z ramienia Izby zgodnie z Uchwałą Zjazdową delegatów zs. w Pile uczestnikami byli: Emilia Jagat, Joanna Kabat i Władysława Rieger oraz Tomasz Baran z racji pełnionej funkcji Przewodniczącego ORPiP zs. w Pile grudnia 2007r. odbyło się spotkanie Kolegium Pielęgniarek Środowiskowo Rodzinnych w siedzibie OIPiP przy ul. Motylewskiej W siedzibie Izby dnia 10 grudnia 2007r. odbyło się spotkanie z Dyrektorem MZGM. 11. W dniu 13 grudnia 2007r. w ośrodku Geovita odbyło się posiedzenie Okręgowej Rady Pielęgniarek i PołoŜnych oraz członków organów: Okręgowego Sądu, Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej i Okręgowej Komisji Rewizyjnej, połączone ze szkoleniem z zakresu regulacji prawnych dotyczących samorządu. 12. Pani Joanna Kabat dnia 1 grudnia 2007 r. w Poznaniu uczestniczyła w seminarium dla kierowniczej kadry pielęgniarskiej w siedzibie Wielkopolskiego Centrum Zdrowia Publicznego. 13. Dnia 17 grudnia Przewodniczący Tomasz Baran uczestniczył w uroczystym otwarciu Pracowni Radiologicznej w Szpitalu Specjalistycznym w Pile. 14. W dniu 15 stycznia 2008r. odbyło się spotkanie Pana Tomasza Barana z Panią Aliną Czerwińską Dyrektorem Zakładu Doskonalenia Zawodowego Centrum Kształcenia w Pile oraz panem M. Mikołajczykiem Prezesem Zakładu Doskonalenia Zawodowego, na którym omawiano problemy związane z organizacją kursów dla Pielęgniarek i PołoŜnych. 15. W siedzibie OIPiP w dniu 28 stycznia 2008r. Przewodniczący spotkał się z Panem Grzegorzem Wroną Dyrektorem Szpitala Specjalistycznego w Pile, tematem przewodnim była aktualna sytuacja w słuŝbie zdrowia lutego 2008r. w sali konferencyjnej OIPiP zs. w Pile odbyło się spotkanie Kolegium Pielęgniarek i PołoŜnych Środowiskowo Rodzinnych lutego 2008 r. na zaproszenie Dyrektor ZDZ CK Aliny Czerwińskiej odbyło się spotkanie z Przewodniczącym Tomaszem Baranem, tematem spotkania były Problemy Kształcenia w 2008 roku lutego 2008 r. w Szpitalu Specjalistycznym w Pile odbyło się spotkanie Tomasza Barana Przewodniczącego OIPiP zs. w Pile, Sekretarza OIPiP zs. w Pile z przedstawicielami Związków Zawodowych Pielęgniarek i PołoŜnych gdzie omówiono podłoŝe problemu i sprecyzowano zakres informacji, który został przedstawiony 26 lutego 2008 roku na Posiedzeniu Rady Społecznej. 19. Posiedzenie Rady Szpitala r., na którym Przewodniczący OIPiP zaproponował rozszerzenie dyskusji na temat aktualnej sytuacji protestujących pielęgniarek i połoŝnych oraz zaproponował, aby wszelkie nadwyŝki przychodów zostały przeznaczone na podwyŝki dla naszego środowiska lutego 2008 roku odbyło się szkolenie zorganizowane przez Naczelną Radę Pielęgniarek i PołoŜnych dla Okręgowych Komisji Rewizyjnych oraz Skarbników Okręgowych Rad Pielęgniarek i PołoŜnych, w którym uczestniczyły Pani Dorota Urbańska Przewodnicząca Komisji Rewizyjnej oraz Barbara Pietras Główna Księgowa OIPiP zs. w Pile lutego 2008 r. w Szpitalu Specjalistycznym w Pile odbyło się spotkanie Związków Zawodowych Pielęgniarek i PołoŜnych, Przewodniczącego OIPiP zs. w Pile Tomasza Barana w obecności Radcy Prawnego Jarogniewa Zdunka marca 2008 r. w sali konferencyjnej OIPiP zs. w Pile odbyło się Kolegium Pielęgniarek i PołoŜnych marca 2008 r. odbyło się szkolenie nt. Wielodyscyplinarna opieka nad pacjentem ze schorzeniami neurologicznym, w którym uczestniczyło 14 pielęgniarek ze Szpitala Specjalistycznego z Piły oraz 4 pielęgniarki ze 107 Szpitala Wojskowego w Wałczu. 24. W dniach marca w Warszawie odbyła się Naczelna Rada Pielęgniarek i PołoŜnych, w której uczestniczyła Pani Joanna Kabat członek NRPiP marca 2008 roku w hotelu Gromada odbył się Zjazd Sprawozdawczo budŝetowy. 1) r. Prezydium ORPiP 2) r. Okręgowa Rada Pielęgniarek i PołoŜnych 3) r. - Komisja egzaminacyjna po 5 cio letniej przerwie w wykonywaniu zawodu 4) r. Prezydium ORPiP 5) r. Komisja egzaminacyjna po 5 cio letniej przerwie w wykonywaniu zawodu 6) r. Okręgowa Rada Pielęgniarek i PołoŜnych. W posiedzeniu rady brały równieŝ udział Pielęgniarki Naczelne i PrzełoŜone jednostek organizacyjnych naszego regionu. Biuletyn informacyjny OIPiP, 15

16 - GRATULUJEMY - W Szpitalu Specjalistycznym w Pile odbyły się postępowania konkursowe na stanowiska: Pielęgniarki Oddziałowej Oddziału Chirurgicznego, w którym Pielęgniarką Oddziałową została Pani Ewa Nowotna Pielęgniarki Oddziałowej Oddziału Dermatologicznego, w którym Pielęgniarką Oddziałową została Pani Magdalena Matyniak Pielęgniarki Oddziałowej Oddziału Okulistycznego, w którym Pielęgniarką Oddziałową została Pani Dorota Wojda PołoŜnej Oddziałowej Oddziału Ginekologiczno PołoŜniczego, w którym PołoŜną Oddziałową została Pani Katarzyna Pochylska OGŁOSZENIE W dniu r. odbędzie się Zjazd Absolwentów Szkół Medycznych w Radomiu z okazji 50-lecia istnienia szkoły Absolwentki i absolwenci tej szkoły proszeni są o zgłaszanie chęci uczestnictwa wraz z przedpłatą w kwocie 50 zł na konto szkoły: Samorząd Uczniowski przy Medycznej Szkole Policealnej Radom ul. Kelles-Krauza 3 z oznaczeniem Zjazd, oraz podaniem swojego dokładnego adresu do 30 marca 2008 r. BliŜsze informacje moŝna uzyskać: Hanna GiełŜecka Tel , lub hannagielzecka@o2.pl 8 MARCA Z okazji tego szczególnego dnia Spełnienia wszystkich marzeń, Zarówno tych malutkich i tych troszkę większych i aby kaŝdy kolejny dzień był Dniem Kobiet - SŁOWO - Nie wiąŝ się nigdy z tym, dla kogo środkiem jest to, co dla Ciebie celem. Christian Friedrich Hebbel Piękna kobieta to ta, którą ja spostrzegam, pełna wdzięku to ta, która mnie spostrzega. John Erskine Ŝyczą Panowie z zespołu redakcyjnego Okręgowa Izba Pielęgniarek i PołoŜnych z siedzibą w Pile, ul. Motylewska 9, Piła. Tel./fax (0-67) , tel.(0-67) , oipippila@pro.onet.pl, KONTO: ING Bank Śląski Biuletyn opracowali: Tomasz Baran, Marcin Michlewicz redaktor naczelny, Monika Ponicka, Anna Skowrońska. Biuletyn informacyjny OIPiP, 16