JAKOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI W PRODUKCJI WARZYW. Warsztaty szkoleniowe dla producentów warzyw

Transkrypt

1 TRAFOON project is funded by the European Community's Seventh Framework Programme (FP7/007-0) under grant agreement no. 69 JAKOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO ŻYWNOŚCI W PRODUKCJI WARZYW Warsztaty szkoleniowe dla producentów warzyw

2 Monitoring pozostałości środków ochrony roslin. Dr Artur Miszczak Zakład Badania Bezpieczeństwa Żywności Instytut Ogrodnictwa

3 Plan wystąpienia Podstawowe normy prawne dot. zastosowania środków ochrony roślin Nowe wyzwania dla laboratoriów, jako narzędzi do badań pozostałości środków ochrony roślin Monitoring urzędowy przykładowe wyniki badań Podsumowanie

4 Przepisy i normy prawne UE Dyrektywa (WE) nr 009/8/WE ustanawiająca ramy wspólnotowego działania na rzecz zrównoważonego stosowania pestycydów - art. 4 i załącznik III wprowadza zasady integrowanej ochrony roślin Rozporządzenie WE nr 07/009 dotyczące wprowadzania do obrotu środków ochrony roślin - art Środki ochrony roślin muszą być stosowane właściwie tzn. zgodnie z zapisami w etykietach Dyrektywy i rozporządzenia UE odnoszą się do tylko do krajów UE!!!

5 Liczba substancji aktywnych ś.o.r. zarejestrowanych w EU i PL ( substancje) (zgodnie z Rozporządzeniem (WE) 96/ ) 59 Niedopuszczone do stosowania W trakcie oceny 5 79 Niebędące PPP 0 7 Dopuszczone w EU i nie w Polsce Dopuszczone tylko w Polsce

6 Liczba Środków ochrony roślin zarejestrowanych w polsce (64 Środki) (zgodnie z Rejestrem MRiRW ) 0 8 Insektycydy, Akarycydy, Rodentycydy, Repelenty Fungicydy Chwastobójcze Regulatory wzrostu, Atraktanty

7 Przygotowanie laboratorium do wykonania analiz pozostałości środków ochrony roślin

8 Nowa klasa aparatury analitycznej w laboratoriach HPLC-DAD vs. LC-MS/MS GC-ECD,NPD,MS vs. GC-MS/MS

9 Rodzaje metod analitycznych używane obecnie w badaniach pozostałości pestycydów Zakres dostępnych metod w laboratorium Metoda główna multi (MRM) - GC/MS/MS - LC/MS/MS Metody pojedyncze (SRM): - Ditiokarbaminiany - Glifosat, AMPA,Etefon - Chlormekwat, Mepikwat, Cyromazyna - Kwaśne pestycydy (MCPA;,4-D, Fluroxypyr, itp.) - Fosetyl, fosforyny - Ditianon, dodyna

10 Uzgodniony zakres badań Metoda: PN-EN 566:008 technika GC/MS-MS 6 substancje technika LC/MS/MS 4 substancje (LOQ: 0,005 0,00mg/kg) Metoda: PN-EN 96-:00 fungicydy ditiokarbaminianowe GC/MS (LOQ: 0,0 mg/kg) Użyte metody są akredytowane i pozytywnie sprawdzone w międzynarodowych badaniach biegłości organizowanych przez laboratoria referencyjne UE

11 Badania międzylaboratoryjne w 05 roku EU Proficiency Test on Pesticide Residues in Fruit and Vegetables, CRL-MRM, University of Almeria, Spain; (uzyskanie klasy A) EU Pesticide Residues in Cereals using Multi and Single Residue Methods. CRL Cereals and Feedingstuff, National Food Institute, Danish Technical University (uzyskanie klasy A) CRL Single Residue Methods, CVUA Stuttgard, Germany. (uzyskanie klasy A) EU Pesticides Residues in Food of Animal Origin, CRL CVUA Freiburg, Germany (uzyskanie klasy A) miód Sigma-Aldrich PT Pesticides in soil, Proficiency Test LPTP4-S4 (w pełni pozytywny wynik) - gleba

12 Zależność między zakresem metod analitycznych a wykrywalnością pestycydów (zwiększenie zakresu badanych substancji i lepsza od do 0 razy czułość oznaczeń) Liczba badanych pestycydów Próby bez wykrycia badanych pestycydów % 54.9 % % % 6.0 % 7. % % 7. %

13 Liczba i rodzaj prób dostarczonych do badań i wyniki analiz

14 Metodologia badań Okres badań: wrzesień-grudzień 05r. Próby były pobierane przez pracowników 6 WIORiN ów i przekazywane do ZBBŻ Owoce, warzywa i zboża pochodziły z upraw po zbiorach i z magazynów w gospodarstwach Sprawozdania wysyłano do WIORiN i zawiadamiano w przypadkach: 00%-owych przekroczeń NDP (zgłoszenie RASFF); wykrycia pozostałości nieprawidłowych pestycydów w danych produktach roślinnych (informacja w sprawozdaniach z badań) Interaktywna współpraca z oddziałami terenowymi PIORiN dotycząca wykrytych pozostałości

15 Podstawy prawne interpretacji wyników badań Regulacja Komisji Europejskiej i Rady nr 96/005 z późn. zm. Rejestr Środków Ochrony Roślin MRiRW Etykiety Instrukcji Stosowania Środków Ochrony Roślin

16 Próby dostarczone przez PIORIN

17 65 prób warzyw (7 gatunków) Groch/groszek zielony; 7; 5% Kapusta; 5; 4% Kalafior; ; % Kapusta pekińska; 5; 5% Marchew; ; 9% Ogórek; 5; 7% Pietruszka; 46; % Papryka; ; 4% Pieczarka; ; % Fasola szparagowa; ; % Cebula; 4; 4% Burak ćwikłowy; 5; % Brokuły; 5; 7% Bób; 0; % Seler; 9; 8% Pomidor; 48; % Por; 7; %

18 Pochodzenie prób brokuła ( próby) zachodniopomorskie 4 pomorskie kujawskopomorskie warmińskomazurskie podlaskie lubuskie 5 dolnośląskie wielkopolskie 45 opolskie 9 łódzkie 4 śląskie 4 4 małopolskie mazowieckie świętokrzyskie lubelskie podkarpackie

19 Pozostałości w brokule ( próby) wyniki ogólne 7; 74% Prawidłowe Przekroczenia ; % ; % Nieprawidłowe Średnio w próbie wykrywano,6 pozostałości po ś.o.r Liczba różnych pestycydów w próbie 0

20 Pozostałości w brokule ( próby) najczęściej wykrywane (powyżej 0%) Ditiokarb.,7 Chloropyryfos

21 Pozostałości w brokule ( próby) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy (6) Chloropyryfos Dimetoat Indoksakarb Spinosad Spirotetramat Tiachlopryd Fungicydy (5) Azoksystrobina Difenokonazol Ditiokarbaminiany (x>ndp) Karbendazym Metalaksyl

22 Pochodzenie prób kapusty pekińskiej (6 prób) zachodniopomorskie 4 pomorskie kujawskopomorskie warmińskomazurskie podlaskie lubuskie 5 dolnośląskie wielkopolskie 4 opolskie 9 łódzkie 7 śląskie 8 małopolskie mazowieckie świętokrzyskie lubelskie podkarpackie

23 Pozostałości w kapuście pekińskiej (6 prób) wyniki ogólne 7; 9% 4; % Średnio w próbie wykrywano, pozostałości po ś.o.r. 5; 70% Prawidłowe Przekroczenia Nieprawidłowe Liczba różnych pestycydów w próbie 4 0

24 Pozostałości w kapuście pekińskiej (6 prób) najczęściej wykrywane (powyżej 0%) 5,0 0,0 5,0 0,0 5,0 0,0 5,0, 7,8 7,8 5,0 5,0 6,7 6,7,9,9,9,, 0,0

25 Pozostałości w kapuście pekińskiej (6 prób) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy (7) Acetamiryd (x>ndp) Chlorpyryfos Chlorantraniliprol Dimetoat Imidachlopryd Indoksakarb Pirymikarb Fungicydy (0) Boskalid Chlorotalonil (x>ndp) Karbendazym Tiofanat metylu (x>ndp) Flutriafol Metalaksyl Piraklostrobina Pirymetanil Tebukonazol (x>ndp) Trifloksystrobina (x>ndp)

26 Pochodzenie prób marchwi (0 prób) zachodniopomorskie pomorskie 4 kujawskopomorskie warmińskomazurskie podlaskie 5 lubuskie dolnośląskie wielkopolskie opolskie 6 łódzkie 7 śląskie 8 małopolskie mazowieckie świętokrzyskie lubelskie podkarpackie

27 Pozostałości w marchwi (0 prób) wyniki ogólne ; % Średnio w próbie wykrywano, pozostałości po ś.o.r. 4; 47% Prawidłowe Przekroczenia 5; 50% Nieprawidłowe Liczba różnych pestycydów w próbie

28 Pozostałości w marchwi (0 prób) najczęściej wykrywane (powyżej 0%) 40,0 5,0 0,0 5,0 0,0 5,0 0,0 5,0 0,0 6,7, 0,0, 0,0, 0,0

29 Pozostałości w marchwi (0 prób) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy (4) DDT Chlorpyryfos Dimetoat DEET (x>ndp) Fungicydy (5) Karbendazym Fluopikolid Propamokarb Protiokonazol Tetrakonazol Herbicydy () Trifluralina (brak rej. w UE)

30 Pochodzenie prób ogórka ( próby) zachodniopomorskie pomorskie 4 kujawskopomorskie warmińskomazurskie podlaskie 5 lubuskie dolnośląskie wielkopolskie opolskie 6 łódzkie 5 śląskie małopolskie mazowieckie świętokrzyskie lubelskie podkarpackie

31 Pozostałości w ogórka ( próby) wyniki ogólne ; 9% Średnio w próbie wykrywano,7 pozostałości po ś.o.r. 6 7; % Prawidłowe Przekroczenia ; 59% Nieprawidłowe Liczba różnych pestycydów w próbie

32 Pozostałości w ogórka ( próby) najczęściej wykrywane (powyżej 0%) 40,0 5,0 0,0 5,0 0,0 5,0 0,0 5,0 0,0 6,4 6,4 8,,6 Karbendazym Propamokarb Acetamipryd Metalaksyl

33 Pozostałości w ogórka ( próby) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy (5) Chlorpyryfos Bifentryna (brak rej. w PL) Cypermetryna Pirymikarb Fenazachina Fungicydy () Boskalid Fluopyram Karbendazym (x>ndp)

34 Pochodzenie prób pietruszki (7 prób) zachodniopomorskie pomorskie kujawskopomorskie warmińskomazurskie podlaskie 5 lubuskie dolnośląskie wielkopolskie 5 opolskie 4 łódzkie 5 śląskie 6 5 małopolskie mazowieckie świętokrzyskie lubelskie podkarpackie

35 Pozostałości w pietruszce (7 prób) wyniki ogólne ; 5% 0; 7% Średnio w próbie wykrywano,0 pozostałości po ś.o.r ; 68% Prawidłowe Przekroczenia Nieprawidłowe Liczba różnych pestycydów w próbie

36 Pozostałości w pietruszce (7 prób) najczęściej wykrywane (powyżej 0%) 60,0 50,0 40,0 0,0 5,4 0,0 0,0 5, 9,7 6, 0,0 Linuron Azoksystrobina Chlorpyryfos Boskalid

37 Pozostałości w pietruszce (7 prób) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy () Chlorpyryfos (x>ndp) Pirymikarb Herbicydy () Pendimetalina Fungicydy () Karbendazym Tiofanat metylu Azoksystrobina Cyprokonazol Fluopikolid Flutriafol Iprodion Propikonazol Tebukonazol Tetrakonazol Trifloksystrobina

38 Pochodzenie prób pomidora (4 prób) zachodniopomorskie pomorskie kujawskopomorskie warmińskomazurskie podlaskie lubuskie dolnośląskie wielkopolskie 7 opolskie 4 łódzkie śląskie 6 4 małopolskie mazowieckie świętokrzyskie lubelskie podkarpackie 5

39 Pozostałości w pomidorze (4 prób) wyniki ogólne 9; % 0; 0% Średnio w próbie wykrywano,6 pozostałości po ś.o.r. 4 0 Prawidłowe Przekroczenia ; 78% Nieprawidłowe Liczba różnych pestycydów w próbie

40 Pozostałości w pomidorze (4 prób) najczęściej wykrywane (powyżej 0%) 0,0 8,0 6,0 4,0,0 0,0 8,0 6,0 4,0,0 0,0 9,5 7, 7,, Propamokarb Ditiokarb. Azoksystrobina Boskalid

41 Pozostałości w pomidorze (4 prób) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy (4) Chlorpyryfos Fenazachina Flonikamid Spirodiklofen Fungicydy () Fluopikolid Fluopyram Pirymetanil

42 Pochodzenie prób selera (8 prób) zachodniopomorskie pomorskie kujawskopomorskie warmińskomazurskie podlaskie lubuskie dolnośląskie wielkopolskie opolskie łódzkie 4 śląskie 4 4 małopolskie mazowieckie świętokrzyskie lubelskie podkarpackie

43 Pozostałości w selerze (8 prób) wyniki ogólne 9; % Prawidłowe Przekroczenia ; 4% 8; 64% Nieprawidłowe Średnio w próbie wykrywano, pozostałości po ś.o.r Liczba różnych pestycydów w próbie

44 Pozostałości w selerze (8 prób) najczęściej wykrywane (powyżej 0%) 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 0,0 0,0 0,0 0,0 75,0 9, 7,9 7,9 4,

45 Pozostałości w pomidorze (4 prób) wykrywane nieprawidłowości Insektycydy () Chlorpyryfos Propamokarb (x>ndp Fungicydy () Fluopikolid Propikonazol Tebukonazol