Strona 1 z 10 ZNACZENIE UKŁADU CHŁONNEGO METODY FIZJOTERAPII CHORYCH Z OBRZĘKAMI CHŁONNYMI PO LECZENIU ONKOLOGICZNYM OBRZĘK CHŁONNY

Transkrypt

1 ZNACZENIE UKŁADU CHŁONNEGO METODY FIZJOTERAPII CHORYCH Z OBRZĘKAMI CHŁONNYMI PO LECZENIU ONKOLOGICZNYM UTRZYMANIE ŚRODOWISKA CHEMICZNEGO W PRZESTRZENI MIĘDZYKOMÓRKOWEJ USUWANIE PRODUKTÓW PRZEMIANY MATERII KOMÓREK ELIMINOWANIE OBUMARŁYCH I ZMUTOWANYCH KOMÓREK USUWANIE OBCYCH ANTYGENOWO KOMÓREK (BAKTERII, WIRUSÓW, GRZYBÓW, PASOŻYTÓW) OBRZĘK CHŁONNY NASTĘPSTWA OBRZĘKU CHŁONNEGO STAN ZAPALNY SŁONIOWACIZNA NIEDOWŁADY I PORAŻENIA NACZYNIAKOMIĘSAK LIMFATYCZNY CZYNNIKI PRZEPŁYWU CHŁONKI WPŁYWAJĄCE NA TWORZENIE SIĘ PŁYNU TKANKOWEGO WARUNKUJĄCE PRZEJŚCIE PŁYNU TKANKOWEGO DO NACZYŃ CHŁONNYCH ODDZIAŁUJĄCE NA RUCH CHŁONKI W NACZYNIACH CHŁONNYCH CZYNNIKI TWORZENIA SIĘ PŁYNU TKANKOWEGO EFEKTYWNE CI ŚNIENIE FILTRACJI ECF = (CHK+CKP) -(CHP+CKK) ECF DLA TĘTNICZEGO KOŃCA KAPILARÓW ECF = (30+6) (0+28) = +8 MM HG ECF DLA ŻYLNEGO KOŃCA KAPILARÓW ECF = (15+6) (0+28) = -7 MM HG CZYNNIKI ODPŁYWU PŁYNU TKANKOWEGO CZYNNIKI PRAWIDŁOWEGO PRZEPŁYWU CHŁONKI POMPA TKANKOWA RUCHY TKANEK POMPA CHŁONNA SKURCZE ŚCIANY NACZYNIA CHŁONNEGO FALA TĘTNA RUCHY CZĘŚCI CIAŁA RUCHY ODDECHOWE KLATKI PIERSIOWEJ TŁOCZNIA BRZUSZNA CZYNNOŚĆ SSĄCA SERCA TĘTNIENIE NACZY Ń CZYNNOŚĆ PRZEPONY Strona 1 z 10

2 CZYNNIKI WZMAGAJĄCE PRZEPŁYW CHŁONKI WZROST CIŚNIENIA TĘTNICZEGO WZROST CIŚNIENIA ŻYLNEGO ZWIĘKSZONA PRZEPUSZCZALNO ŚĆ NACZYŃ WZMOŻONA CZYNNOŚĆ NARZĄDU NADMIERNY WYSIŁEK MIĘŚNIOWY PODSTAWY FIZJOLOGICZNE FIZJOTERAPII CHORYCH Z OBRZĘKAMI CHŁONNYMI KOŃCZYN UKŁAD CHŁONNY STANOWI CAŁOŚĆ CZYNNIKI ZMNIEJSZAJĄCE TWORZENIE SIĘ PŁYNU TKANKOWEGO EFEKTYWNE CIŚNIENIE FILTRACJI CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE ODPŁYW CHŁONKI LIMFANGIOMOTORYKA POMPA MIĘŚNIOWA CELE FIZJOTERAPII CHORYCH Z OBRZĘKAMI CHŁONNYMI POBUDZENIE TWORZENIA SI Ę KRĄŻENIA OBOCZNEGO I REGENERACJI UK ŁADU CHŁONNEGO PRZYWRÓCENIE RÓWNOWAGI ODP ŁYWU CHŁONKI FIZJOTERAPIA ODPROWADZENIE NADMIARU PŁYNU ZMNIEJSZENIE ROZCI ĄGNIĘCIA TKANEK ZWIĘKSZENIE CIŚNIENIA HYDROSTATYCZNEGO ZMNIEJSZENIE CIŚNIENIA KOLOIDOOSMOTYCZNEGO PRZYW RÓCENIE WYDOLNOŚCI ZASTAWEK URUCHOMIENIE NIEWYKORZYSTANYCH NACZYŃ CHŁONNYCH LEPSZE WARUNKI ODŻYWIANIA NACZYŃ CHŁONNYCH TWORZENIE KRĄŻENIA OBOCZNEGO REGENERACJA UK ŁADU CHŁONNEGO METODY FIZJOTERAPII CZYNNE ĆWICZENIA RUCHOWE BIERNE RĘCZNY DRENA Ż CHŁONNY PRZERYWANA KOMPRESJA PNEUMATYCZNA BANDAŻOWANIE ELASTYCZNE RĘKAWY/POŃCZOCHY POZYCJE UŁOŻENIOWE ZABIEGI FIZYKALNE INNE EDUKACJA PACJENTA KOMPLEKSOWA TERAPIA UDRAŻNIAJĄCA RĘCZNY DRENAŻ LIMFATYCZNY LECZENIE KOMPRESYJNE PIELĘGNACJA SKÓRY ĆWICZENIA RUCHOWE FAZY KOMPLEKSOWEJ TERAPII UDRAŻNIAJĄCA FAZA I CODZIENNY DRENA Ż CHŁONNY CODZIENNE BANDAŻOWANIE KOMPRESYJNE FAZA II 1-2/TYDZIEŃ DRENAŻ CHŁONNY POŃCZOCHY/RĘKAWY KOMPRESYJNE ĆWICZENIA RUCHOWE ĆWICZENIA RUCHOWE MAJĄ DECYDUJACE ZNACZENIE W TRANSPORCIE CHŁONKI W KOLEKTORACH ORAZ POWROCIE ŻYLNYM Strona 2 z 10

3 WPŁYW ĆWICZEŃ RUCHOWYCH NA UKŁAD CHŁONNY WZROST SKUTECZNO ŚCI POMPY MIĘŚNIOWEJ DZIAŁANIE SSĄCE ZWIĘKSZONE OPRÓŻNIANIE ZBIORNIKA MLECZU WZROST SPRAWNO ŚCI PRZEP ŁYWU CHŁONKI W DUŻYCH NACZYNIACH WSPOMAGANIE POWROTU ŻYLNEGO WZROST PRZEP ŁYWU CHŁONKI NA JEDNOSTK Ę CZASU POMPA MIĘŚNIOWA SKURCZ MIĘŚNIA ZWIĘKSZENIE CIŚNIENIA TKANKOWEGO PRZEKAZANIE CIŚNIENIA NA ŚCIANĘ NACZYNIA ŻYLNEGO I CHŁONNEGO PRZEZ WŁÓKNA UCISK ŻYŁ POWIERZCHOWNYCH PRZEZ POWIERZCHNIĘ SKÓRY WYRZUT KRWI W DOŚRODKOWYM KIERUNKU PODCZAS SKURCZU MIĘŚNI POWTÓRNE NAPEŁNINIANIE NACZYŃ PODCZAS ROZLUŹNIENIA MIĘŚNI ZMNIEJSZENIE PRZEKRWIENIA ĆWICZENIA ODDECHOWE ĆWICZENIA RUCHOWE WDECH REDUKCJA CI ŚNIENIA W ŻYŁACH BLISKO SERCA TOWARZYSZĄCYCH WPŁYWOWI CHŁONKI DO KĄTÓW ŻYLNYCH. PRZYSPIESZONE KR ĄŻENIE W TYCH ŻYŁACH DZIAŁA SSĄCO PODOBNIE JAK W POMPIE WODNEJ WYDECH OPRÓŻNIANIE ZBIORNIKA MLECZU DO PRZEWODU PIERSIOWEGO DRENA Ż CHŁONKI Z KOŃCZYN DOLNYCH DO ZBIORNIKA MLECZU (EFEKT SSĄCY) WSZYSTKIE RODZAJE ĆWICZEŃ NAJBARDZIEJ WSKAZANE RODZAJE ĆWICZEŃ RUCHOWYCH ZASADY ĆWICZEŃ RUCHOWYCH CZYNNE WSPOMAGAJĄCE POMPĘ MIĘŚNIOWĄ BIERNE WSPOMAGAJĄCE POMPĘ STAWOWĄ ODDECHOWE ROZLUŹNIAJĄCE OPTYMALNA INTENSYWNOŚĆ POZYCJA UŁOŻENIOWA WOLNE RUCHY KOLEJNOŚĆ ĆWICZEŃ ĆWICZENIA ZMNIEJSZAJ ĄCE PRZEKRWIENIE PRZED I PO ĆWICZENIACH STYMULACJA W ŁAŚCIWYCH WĘZŁÓW CHŁONNYCH I DUŻYCH DRÓG CHŁONNYCH (AUTOMASA Ż) ROZGRZEWKA POWTÓRZE Ń RUCHÓW W DUŻYCH STAWACH Z GŁĘBOKIMI ODDECHAMI ĆWICZENIA ZMNIEJSZAJĄCE PRZEKRWIENIE OD CZĘŚCI DYSTALNYCH W KIERUNKU PROKSYMALNYM. SKURCZ MIĘŚNI KKG POŁĄCZONY Z WDECHEM, A KKD Z WYDECHEM ROZCIĄGANIE MIĘŚNI PRZEZ SEKUND ĆWICZENIA UŁATWIAJĄCE ODPŁYW CHŁONKI ROZLUŹNIAJĄCE CZYNNE MIĘŚ NI SZYI IZOMETRYCZNE MIĘŚNI SZYI CZYNNE OBRĘCZY BARKOWEJ ODDECHOWE TOREM PRZEPONOWYM IZOMETRYCZNE MIĘŚ NI BRZUCHA ODDECHOWE TOREM ŻEBROWYM CZYNNE KOŃCZYN GÓRNYCH (RAMIĘ, PRZEDRAMIĘ, RĘKA) IZOMETRYCZNE KOŃCZYN GÓRNYCH Strona 3 z 10 ROZLUŹNIAJĄCE

4 RĘCZNY DRENAŻ CHŁONNY SPECJALNY RODZAJ DELIKATNEGO MASAŻU WYKONYWANY W KIERUNKU DOŚRODKOWYM OD CZĘŚCI BLIŻSZYCH DO DALSZYCH WPŁYW RDCH NA WYTWARZANIE CHŁONKI I LIMFANGIOMOTORYKĘ RĘCZNY DRENAŻ CHŁONNY ZWIĘKSZONE WYTWARZANIE CH ŁONKI ZWIĘKSZENIE PRZESUWANIA P ŁYNU TKANKOWEGO W PRZEDLIMFATYCZNYCH KANAŁACH ŁĄCZNOTKANKOWYCH WZROST CZĘSTOTLIWOŚCI WYPE ŁNIANIA I OPRÓ ŻNIANIA POCZĄTKOWYCH NACZYŃ CHŁONNYCH ROZCIĄGNIĘCIE ŚCIANY LIMFANGIONU PODW YŻSZENIE LIMFANGIOMOTORYKI (MECHANIZM FRANKA STARLINGA) WZROST OBJĘTOŚCI CZASOWEJ CH ŁONKI ZASADY RĘCZNEGO DRENAŻU CHŁONNEGO KIERUNEK DOŚRODKOWY KOLEJNO ŚĆ OD CZĘŚCI BLIŻSZYCH DO DALSZYCH POWOLNE W YKONYWANIE (CZĘSTOTLIWOŚĆ SKURCZÓW ZDROWYCH KOLEKTORÓW 6/MIN W SPOCZYNKU I 20/MIN PODCZAS RUCHU) ODPOWIEDNIA SIŁA CHWYTÓW (ZBYT DUŻY USZKADZA WŁÓKNA KRATKOWATE) ODPOCZYNEK PO DRENAŻU (UTRZYMYWANIE SIĘ PODW YŻSZONEJ AKTYW NOŚCI LIMFANGIONU) RODZAJE CHWYTÓW (STAŁE OKRĘŻNE, OBROTOW E, POMPUJĄCE, CZERPIĄCE) FAZY DRENAŻU (PRZESUWANIA, ODPRĘŻANIA) WSKAZANIA DO RĘCZNEGO DRENAŻU CHŁONNEGO OBRZĘK CHŁONNY PIERWOTNY I WTÓRNY OBRZĘK ŻYLNO-LIMFOSTATYCZNY OBRZĘKI POURAZOWE I POOPERACYJNE ZAPOBIEGANIE OBRZĘKOM CHŁONNYM? POGLĄDY NA PROFILAKTYCZNE STOSOWANIE RĘCZNEGO DRENAŻU CHŁONNEGO PROFILAKTYCZNE ZNACZENIE RĘCZNEGO DRENAŻU CHŁONNEGO Profilaktyczne stosowanie ręcznego drenażu chłonnego jest zbędne i nieracjonalne Idealne byłoby zastosowanie ręcznego drenażu chłonnego zaraz po operacji, a nie dopiero po rozwinięciu obrzęku Herpertz,1995 Kurz, 1989 Zim mermann 2005 PRZECIWWSKAZANIA DO RĘCZNEGO DRENAŻU CHŁONNEGO BEZWZGLĘDNE NIEWYRÓWNANA NIEWYDOLNO ŚĆ SERCA OSTRE STANY ZAPALNE (BAKTERIE, GRZYBY, WIRUSY) WZGLĘDNE OBRZĘKI SPOWODOWANE PRZEZ NOWOTWORY ZŁOŚLIWE PRZERYWANA KOMPRESJA PNEUMATYCZNA (IPC) PRZERYWANY UCISK OBRZĘKNIĘTEJ ZA POMOCĄ DWUWARSTWOWEGO RĘKAWA LUB NOGAWICY STEROWANYCH AUTOMATYCZNĄ POMPĄ Strona 4 z 10

5 WPŁYW PRZERYWANEJ KOMPRESJI PNEUMATYCZNEJ NA UKŁAD NACZYNIOWY ZMNIEJSZENIE CIŚNIENIA ŻYLNEGO ZWIĘKSZENIE PRZEPŁYWU TĘTNICZEGO ROZSZERZENIE NACZYŃ ZMNIEJSZENIE LEPKOŚCI KRWI AKTYWIZACJA FIBRYNOLIZY HIPOTETYCZNE MECHANIZMY DZIAŁANIA IPC POMPA MIĘŚNIOWA? ZMNIEJSZENIE FILTRACJI KAPILARNEJ? STYMULOWANIE WYDZIELANIA CZYNNIKÓW ŚRÓDBŁONKOWYCH I HUMORALNYCH PRZERYWANA KOMPRESJA PNEUMATYCZNA (IPC) WSKAZANIA DO PRZERYWANEJ KOMPRESJI PNEUMATYCZNEJ UZNANA METODA FIZJOTERAPII W CHOROBACH NACZYŃ UCISK OBRZĘKNIĘTEJ REGULOWANY CZAS UCISKU I PRZERWY REGULOWANA WYSOKOŚĆ CIŚNIENIA UCISKU RÓŻNE RODZAJE RĘKAWÓW WSKAZANIA CIŚNIENIE LICZBA ZABIEGÓW CZAS UCISKU CZAS PRZERWY OBRZ ĘK KG x 3 GODZ SEK SEK OBRZ ĘK KD x 3 GODZ SEK SEK OW RZODZENIE ŻYLAKOW ATE FORMOW ANIE KIKUTA MIA ŻDŻYCA TĘTNIC ZAPOBIEGANIE OBRZ ĘKOM 85 1 x 2,5 GODZ 3/TYDZIEŃ SEK 30 SEK x 4 GODZ SEK SEK MIN 3 SEK. 17 SEK? PRZECIWWSKAZANIA DO IPC OSTRE STANY ZAPALNE NACZY Ń OBJĘTOŚCI GÓRNEJ W BADANYCH GRUPACH OSTRE ZAKRZEPOWE ZAPALENIE ŻYŁ NIEWYDOLNO ŚĆ KRĄŻENIA ZESPÓŁ NERCZYCOWY NIEDOBÓR BIAŁKA DUŻE DEFORMACJE KOŃCZYN CIĘŻKIE NIEDOKRWIENIE KOŃCZYN objęto ść kończyny g órnej [l] 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0 średnia średnia ± odch. std. min.-maks. zdrowa chora przed IPC chora po IPC NOWOTWÓR ZŁOŚLIWY OBRZĘKNIĘTEJ ROZMIAR OBRZĘKU PRZED I PO IPC sekwencja cykl ucisku 90 s cykl ucisku 45 s ZMNIEJSZENIE SIĘ OBRZĘKU W BADANYCH GRUPACH (V c ho ra - Vz drow a)/vz dro wa [%] średnia śre dn ia ± od ch. std. min.-maks. 100 zabieg sekwe ncja cykl ucisku 90 s cykl ucisku 45 s V 1 - V 25 [%] 26 średnia średnia ±odch. std. min.-maks sekwencja cykl ucisku 90 s cykl ucisku 45 s Strona 5 z 10

6 DYNAMIKA ZMNIEJSZANIA SIĘ ROZMIARU OBRZĘKU WYNIKI LECZENIA OBRZĘKU CHŁONNEGO obrzęk w stosunku doko ń czyny zdrowej [%] średnia średnia ± odch. std. min.-maks. 40 zabieg sekwencja cykl ucisku 90 s cykl ucisku 45 s ROZMIAR OBRZĘKU 86% 51% 25% ROZMIAROBRZĘ KU PRZEDREHABILITACJĄ =86% BEZPOŚREDNIO = 51% ROZMIAR OBRZĘKU PO REHABILITACJI 6 MIESIĘCY = 25% STAŁY UCISK ELASTYCZNE RĘKAWY/POŃCZOCHY STAŁY UCISK ELASTYCZNE RĘKAWY/POŃCZOCHY ZWIĘKSZENIE CI ŚNIENIA HYDROSTATYCZNEGO TKANEK PROWADZ ĄCE DO OBNIŻENIA EFEKTYWNEGO CIŚNIENIA FILTRACYJNEGO I ZMNIEJSZENIA FILTRACJI KAPILARNEJ KLASA UCISKU WYSOKOŚĆ CIŚNIENIA MM HG WSKAZANIA I ZAPOBIEGAWCZO ZAGRAŻAJĄCY OBRZĘK II NIEWYDOLNOŚĆ ŻYLNA III ODWRACALNY OBRZĘK CHŁONNY IV NIEODWRACALNY OBRZĘK CHŁONNY UZUPEŁNIAJĄCE METODY FIZJOTERAPII W REDUKCJI OBRZĘKU CHŁONNEGO ELEKTROTERAPIA ELEKTROTERAPIA LASEROTERAPIA ULTRADŹWIĘKI HYDROTERAPIA KINESIO TAPING MASAŻ KLASYCZNY PRĄD STAŁY PRZECIWWSKAZANY (SILNY EFEKT PRZEKRWIENNY) WSKAZANY PRĄDY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI NP.TENS PRĄD INTERFERENCYJNY LASER BIOSTYMULACYJNY UTRADŹWIĘKI Pobudza lymfangiomotoryk ę Pobudza lymfangiogenez ę Pobudza makrofagi Redukuje zw łóknienie Ochrania drogi ch łonne Pobudza tworzenie nowych dróg ch łonnych 9 sesji (3/tydzień) 904 nanometry 5 miliwat 0,2 cm 2 Kontakt głowicy ze skórą Nad pach ą i ramieniem NIEWIELKI EFEKT PRZEKRWIENNY EFEKT MIKROMASAŻU WSKAZANE PRZY ZW ŁÓKNIENIU Strona 6 z 10

7 HYDROTERAPIA KRIOTERAPIA KONTROWERSYJNE ZASTOSOWANIE MASAŻU WIROWEGO WSKAZANE PŁYWANIE ( CIŚNIENIA HYDROSTATYCZNEGO) W WODZIE O TEMPERATURZE O C DZIAŁANIE PRZECIWBÓLOWE PRZECIWZAPALNE ROZLUŹNIAJACE KRIOTERAPIA ZWOLNIENIE LIMFANGIOMOTORYKI PRZECIWWSKAZANE ODRUCHOWE PRZEKRWIENIE CZYNNIKI CIEPLNE MASAŻ KLASYCZNY CIEPŁO PRZEKRWIENIE WZROST OBCIĄŻENIA LIMFATYCZNEGO ZMNIEJSZENIE CZASOWEJ OBJĘTOŚCI LIMFY (>41 0 C) PRZECIWWSKAZANE W OBSZARZE OBRZĘKOWYM I PRZYNALE ŻNYCH KWADRANTACH TU ŁOW IA PRZECIWWSKAZANE CIEPŁO OGÓLNOUSTROJOWE MOŻLIWE POZA OBSZAREM OBRZĘKOWYM ZNACZNE PRZEKRWIENIE PRZECIWWSKAZANY W OBSZARZE OBRZĘKOWYM I PRZYNALEŻNYCH KWADRANTACH TUŁOWIA KINESIO TAPING NORMALIZACJA NAPIĘCIA MIĘŚNIOWEGO? POPRAWA MIKROKR ĄŻENIA? EFEKT UNOSZENIA SKÓRY? DZIAŁANIE PODOBNE DO DRENAŻU LIMFATYCZNEGO? EDUKACJA CHOREGO POSTĘPOWANIE W CZASIE I PO ZAKOŃCZENIU SESJI ZABIEGÓW UNIKANIE CZYNNIKÓW ZWI ĘKSZAJĄCYCH RYZYKO OBRZ ĘKU STOSOWANIE METOD WSPOMAGAJ ĄCYCH ODPŁYW CHŁONKI SKUTECZNOŚĆ RÓŻNYCH METOD W REDUKCJI OBRZĘKU POZIOMY EBM POZIOM WIARYGODNOŚĆ OPIS AUTOMASAŻ UŁOŻENIE ĆWICZENIA KO MPRESJOT ERAPIA LASER PRZERYWANA KOMPRESJA PNEUMATYCZNA RĘCZNY DRENAŻ CHŁONNY KOMPLEKSOWA FIZJOTERAPIA KOMPLEKSOWA TERAPIA UDRAŻNIAJACA I SILNA SPÓJNE WYNIKI WIELU BADA Ń II ŚREDNIA SPÓJNE WYNIKI WIELU BADA Ń NISKIEJ JAKOŚCI I JEDNO WYSOKIEJ III OGRANICZONA JEDNO BADANIE EKSPERYMENTALNE NISKIEJ JAKO ŚCI IV SPRZECZNA NIESPÓJNE WYNIKI WIELU BADA Ń -50% -45% -40% -35% -30% -25% -20% -15% -10% -5% 0% V BRAK BRAK BADA Ń Annals of Oncology, 2007 Strona 7 z 10

8 WYKAZ PRAC W BAZIE PUBmed OBRZĘKI CHŁONNE + REHABILITACJA POZIOM WIARYGODNOŚCI METOD REDUKCJI OBRZĘKU CHŁONNEGO OD 1950 ROKU Metaanaliza Metaanaliza Eksperymentalna Eksperymentalna Nieeksperymentalna Nieeksperymentalna Pozostałe Pozostałe METODA KOMPLEKSOWA TERAPIA UDRA ŻNIAJĄCA PRZERYWANA KOMPRESJA PNEUMATYCZNA WYROBY UCISKOWE WYROBY UCISKOWE + ELEKTROTERAPIA BANDAŻOWANIE LASER BIOSTYMULACYJNY TENS MAGNETOTERAPIA CMAJ 2001 POZIOM EBM I II/V V II III V KOMPLEKSOWA TERAPIA UDRAŻNIAJĄCA ĆWICZENIA FIZYCZNE RĘCZNY DRENAŻ LIMFATYCZNY LECZENIE KOMPRESYJNE PIELĘGNACJA SKÓRY 7 BADAŃ W CIĄGU 8 LAT I POZIOM EBM ĆWICZENIA FIZYCZNE MAJĄ DECYDUJĄCE ZNACZENIE W TRANSPORCIE CHŁONKI W KOLEKTORACH ORAZ POWROCIE ŻYLNYM BRAK ISTOTNEJ REDUKCJI OBRZĘKU (I POZIOM EBM) ŁAGODZENIE BÓLU ŁAGODZENIE PRZECZULICY ĆWICZENIA RUCHOWE JAKOŚĆ ŻYCIA CMAJ 2001 CANCER 2011 RĘCZNY DRENAŻ CHŁONNY HIPOTETYCZNE MECHANIZMY DZIAŁANIA IPC SPECJALNY RODZAJ DELIKATNEGO MASAŻU WYKONYWANY W KIERUNKU DOŚRODKOWYM OD CZĘŚCI BLIŻSZYCH DO DALSZYCH BRAK DOSTATECZNEJ LICZBY BADAŃ SAMODZIELNEGO WPŁYWU RDCh NA POZIOM II/III EBM POMPA MIĘŚNIOWA? ZMNIEJSZENIE FILTRACJI KAPILARNEJ? JEDNO EKSPERYMENTALNE BADANIE WYŁĄCZNEGO WPŁYWU IPC NA POZOSTAŁE BADANIA Z UŻYCIEM INNYCH METOD II/V POZIOM EBM STAŁY UCISK ELASTYCZNE RĘKAWY/POŃCZOCHY ELEKTROTERAPIA KLASA UCISKU WYSOKOŚĆ CIŚNIENIA MM HG WSKAZANIA I ZAPOBIEGAWCZO ZAGRAŻAJĄCY OBRZĘK II NIEWYDOLNOŚĆ ŻYLNA III ODWRACALNY OBRZĘK CHŁONNY BRAK BADAŃ SAMODZIELNEGO WPŁYWU NA REDUKCJ Ę OBRZĘKU PRĄD STAŁY PRZECIWWSKAZANY (SILNY EFEKT PRZEKRWIENNY) WSKAZANY PRĄDY MAŁEJ CZĘSTOTLIWOŚCI NP.TENS BRAK BADAŃ SAMODZIELNEGO WPŁYWU ELEKTROTERAPII NA IV NIEODWRACALNY OBRZĘK CHŁONNY PRĄD INTERFERENCYJNY Strona 8 z 10

9 LASER BIOSTYMULACYJNY UTRADŹWIĘKI Pobudza lymfangiomotoryk ę Pobudza lymfangiogenez ę Pobudza makrofagi Redukuje zw łóknienie Ochrania drogi ch łonne Pobudza tworzenie nowych dróg ch łonnych 9 sesji (3/tydzień) 904 nanometry 5 miliwat 0,2 cm 2 Kontakt głowicy ze skórą Nad pach ą i ramieniem NIEWIELKI EFEKT PRZEKRWIENNY EFEKT MIKROMASAŻU WSKAZANE PRZY ZWŁÓKNIENIU BRAK BADAŃ SAMODZIELNEGO WPŁYWU ULTRADŹWIĘKÓW NA HYDROTERAPIA KRIOTERAPIA KONTROWERSYJNE ZASTOSOWANIE MASAŻU WIROWEGO WSKAZANE PŁYWANIE ( CIŚNIENIA HYDROSTATYCZNEGO) W WODZIE O TEMPERATURZE O C BRAK BADAŃ SAMODZIELNEGO WPŁYWU HYDROTERAPII NA DZIAŁANIE PRZECIWBÓLOWE PRZECIWZAPALNE ROZLUŹNIAJACE ODRUCHOWE PRZEKRWIENIE KRIOTERAPIA ZWOLNIENIE LIMFANGIOMOTORYKI PRZECIWWSKAZANE BRAK EKSPERYMETALNYCH BADAŃ SAMODZIELNEGO WPŁYWU KRIOTERAPII NA CZYNNIKI CIEPLNE KINESIO TAPING CIEPŁO PRZEKRWIENIE WZROST OBCIĄŻENIA LIMFATYCZNEGO ZMNIEJSZENIE CZASOWEJ OBJĘTOŚCI LIMFY (>41 0 C) PRZECIWWSKAZANE W OBSZARZE OBRZĘKOWYM I PRZYNALEŻNYCH KWADRANTACH TU ŁOWIA PRZECIWWSKAZANE CIEPŁO OGÓLNOUSTROJOWE MOŻLIWE POZA OBSZAREM OBRZĘKOWYM NORMALIZACJA NAPI ĘCIA MIĘŚNIOWEGO? POPRAWA MIKROKRĄŻENIA? EFEKT UNOSZENIA SKÓRY? DZIAŁANIE PODOBNE DO DRENA ŻU LIMFATYCZNEGO? KINESIO TAPING VS BANDA ŻOWANIE REDUKCJA OBRZ ĘKU NS MNIEJSZY DYSKOMFORT MNIEJSZA NIETOLERANCJA MNIEJSZA TRUDNO ŚĆ SUPPORT CANCER CARE, 2009 EDUKACJA CHOREGO METODY REDUKCJI OBRZĘKU CHŁONNEGO PO LECZENIU RAKA PIERSI POSTĘPOWANIE W CZASIE I PO ZAKOŃCZENIU SESJI ZABIEGÓW UNIKANIE CZYNNIKÓW ZWIĘKSZAJĄCYCH RYZYKO OBRZĘKU STOSOWANIE METOD WSPOMAGAJĄCYCH ODPŁYW CHŁONKI ISTOTNIE WSPOMAGA INNE METODY REDUKCJI OBRZĘKU BRAK BADA Ń SAMODZIELNEGO WPŁYWU EDUKACJI NA Metoda/czas trwania Opis Wskazania Kompleksowa fizjoterapia 3-5/tydzień przez 4 tygodnie Ręczny drenaż chłonny 3 tygodnie 8 sesji w 2 tygodnie Ćwiczenia fizyczne 2/dzień przez 1 miesi ąc 3/tydzień przez 8 tygodni Przerywana kompresja pneumatyczna 2-5/tydzień, 2-4 tygodni Bandażowanie Elastyczny r ękaw 18 dni 24 godziny na dob ę Ćwiczenia, banda żowanie, spacer, automasa ż, masa ż ręczny i wibracyjny, elastyczny rękaw Standardowo Banda żowanie Ćwiczenia Ćwiczenia kkg, ćw. oddechowe, minut, mm Hg 1 godzina mm Hg 6 godzin, 160 mm Hg BD Obrzęk jednostronny, <5 cm, >150 ml, czas >1 rok, Obrzęk jednostronny, >2 cm lub >200 ml, czas >1 rok, >10% ró żnicy Obrzęk jednostronny, >200 ml, czas >0,5 roku, 2-8 cm Obrzęk jednostronny, >10 cm, >100 ml, > 20% ró żnicy Obrzęk jednostronny, >20% ró żnicy European Journal of Obstetrics&Gynecology and Reproductive Biology, 2010 Strona 9 z 10

10 SKUTECZNOŚĆ POSZCZEGÓLNYCH METOD W REDUKCJI OBRZĘKU ER/B IPC ĆW RDL KF 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% European Journal of Obstetrics&Gynecology and Reproductive Biology, 2010 Strona 10 z 10