Osobowa a nieosobowa forma czasownika

Transkrypt

1 LEKCJA 3 Osobowa a nieosobowa forma Katarzyna Mączyńska Język polski Klasa IV SP

2 Plan pracy Powtórzenie materiału z poprzednich zajęć - co wiemy już o czasowniku i jego formach. Sprawdzenie pracy domowej. Nieosobowa forma. Pisownia bezokoliczników zakończonych na: -ść, - źć. Praca domowa.

3 Co już wiemy o czasowniku i jego Czasownik tworzy zdanie, jest w zdaniu najważniejszym wyrazem! Czasownik odpowiadana pytania: Co robi? Co się z nim dzieje? Czasownik oznacza czynności i stany. Czasownik to część mowy. Czasownik odmienia się przez liczby i osoby. formach? Powtórzenie

4 Uczyć się pilnie przez cały rok, Metoda na prezenty Nie szturchać koleżanek w bok, Nie wisusować-nie tłuc szyb, Nie wyrażać się jak ciemny typ, Nie odmieniać wciąż słówka-ja, Pomagać innym każdego dnia, Nie być jak marynowany śledź, Zawsze na ustach uśmiech mieć, Nie włóczyć się-nie strzelać z proc ( ) L. J. Kern

5 Spośród podanych wyrazów wybierz czasowników. Pierwsze litery czasowników utworzą hasło. dom, być, emituje, gotowanie, zdobył, rusztowanie, wyliczanie, obliczył, kierują, pisanie, orientacja, oswoiła, lubi, zainteresowany, interesować, czekać, zwiedzanie, zostaliśmy, nadawca, nudzą się, iść, kupi, kreskówka B E Z O K O L I C Z N I K

6 rozmyślał on-3os. l.poj. znalazłaś ty-2os. l.poj. zasłonić bezokolicznik mówimy my-1os. l.mn. przeczytały one-3os. l.mn. myć i stłuc bezokoliczniki zabłądziłem ja-1os. l.poj. kłócili się oni-3os. l.mn. zaśpiewacie wy-2os. l.mn. biec i sapać bezokoliczniki jadłaś i piłaś ty -2os. l.poj. spało i śniło ono-3os. l.poj.

7 biec, kość, unieść, start, wszedł, kopać odpala, biec wszedł unieść jadła kopać pójdę lecieć odpala lecieć, jadła, cień, pójdę

8 szyć myć złość móc stłuc jeść ość strzec szewc

9 Utwórz bezokoliczniki od podanych czasowników poszliśmy pójść spałeś spać biegaliście biegać byłam być piekłam piec siedzisz siedzieć dał dać płacimy płacić

10 Wpisz odpowiednie formy osobowe czasowników utworzone od podanych bezokoliczników Na dworze (świecić - 3.os.l.poj.) Jednak Rafał (chcieć - 3.os.l.poj.) w domu. Ania i Maria (założyć - 3.os.l.mn.) i (wyjść - 3.os.l.mn.) (poznać - 3.os.l.mn.) (bawić-3.os.l.mn.) wyszły poznały bawili świeciło chciał słońce. zostać założyły buty na podwórko. Dziewczynki nowego kolegę i razem dobrze się

11 PODSUMOWANIE Czasownik występuje w formach osobowych i nieosobowych. Forma osobowa wskazuje na osobę, która wykonuje czynność (biegnę ja, stałaś - ty, śpiewali - oni). Forma nieosobowa- BEZOKOLICZNIK nie wskazuje na wykonawcę czynności, nie da się określić osoby, która wykonuje czynność (stać, móc, malować, czytać). Bezokolicznik ma zakończenia ć lub -c.

12 PRACA DOMOWA Podane bezokoliczniki dopasuj do zdań, zmień na formę osobową podana w nawiasie i dopasuj do zdań. przywieźć, przewieźć, wieźć, zawieźć, podwieźć, odwieźć 1. Czy chcesz, żebym (1.os.,l.poj.) na targi książki? 2. (1.os.,l.poj.) ci tę książkę, o którą prosiłaś? 3. Chcę, żebyście (2.os.,l.mn.) te książki z hurtowni do sklepu. 4. Zaraz (1.os.,l.mn.) ciocię do księgarni. 5. Kierowcy (3.os.,l.mn.) paczki z książkami.

13 Bibliografia M. Nagajowa, Słowo za słowem. Podręcznik do kształcenia literackiego, kulturowego i językowego dla klasy czwartej szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 1994 M. Nagajowa, Słowo za słowem. Zeszyt ćwiczeń dla klasy czwartej szkoły podstawowej, WSiP, Warszawa 1994 A. Łuczak, A. Murdzek, Język polski. Między nami. Zeszyt ćwiczeń dla klasy czwartej szkoły podstawowej, GWO, Gdańsk 2001 D. Chwastniewska, D. Rożek, A. Gorzałczyńska - Mróz, Maciej Szulc, A.Piechnik- Kaszuba, Język polski. Nauka o języku dla klasy czwartej szkoły podstawowej-część 1, GWO, Gdańsk 2000 A. Kempa, D. Szachnowska, Język polski dla klasy czwartej szkoły podstawowej - kształcenie językowe,wydawnictwo OPERON, Gdynia 2008 Wykorzystane ilustracje pochodzą z:

14 Dziękuję za uwagę Katarzyna Mączyńska