Załącznik do Uchwały Nr IX/29/11 Rady Powiatu w Staszowie z dnia 30 marca 2011 r. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Staszowie

Transkrypt

1 Załącznik do Uchwały Nr IX/29/11 Rady Powiatu w Staszowie z dnia 30 marca 2011 r. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Staszowie STAN SANITARNY p o w i a t u s t a s z o w s k i e g o

2 Spis treści Wstęp 3 I. Ocena zagrożenia epidemicznego.. 4 II. Jakość wody do spożycia III. Zapobiegawczy nadzór sanitarny.. 14 IV. Stan sanitarny obiektów użyteczności publicznej. 18 V. Stan sanitarny zakładów ochrony zdrowia 20 VI. Warunki sanitarno-higieniczne środowiska pracy. 23 VII. Nadzór nad placówkami nauczania i wychowania oraz placówkami wypoczynku dzieci i młodzieży VIII. Stan sanitarny obiektów żywności, żywienia i przedmiotów użytku 33 IX. Promocja zdrowia i oświata zdrowotna. 45 Podsumowanie. 50 Stan sanitarny powiatu staszowskiego

3 WSTĘP Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Staszowie prowadzi nadzór sanitarny na terenie powiatu staszowskiego, który obejmuje obszar 8 gmin, o powierzchni 926 km 2, zamieszkiwany przez ludności (stan na r. na podstawie wykazów przesłanych przez urzędy miast i gmin). Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej w 2010 roku ukierunkowana była na ochronę zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych oraz zapobieganie powstawaniu chorób, w tym zakaźnych i zawodowych. Cel ten realizowano poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami: zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku, higieniczno sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których udzielane są świadczenia zdrowotne higieny środowiska higieny pracy w zakładach pracy higieny procesów nauczania i wychowania higieny wypoczynku i rekreacji Wykonywanie tych zadań polegało na sprawowaniu zapobiegawczego i bieżącego nadzoru sanitarnego, działalności zapobiegawczej i przeciwepidemicznej oraz oświatowozdrowotnej. Działalność Państwowej Inspekcji Sanitarnej realizowana była w oparciu o sporządzane plany pracy, zgodnie z opracowanym wzorem i Wytycznymi Głównego Inspektora Sanitarnego. W działalności kontrolnej Państwowej Inspekcji Sanitarnej stosowano wdrożony system jakości oraz jednolite procedury kontroli obiektów i urządzeń. Wyniki działalności Państwowej Inspekcji Sanitarnej pozwalają na ocenę sytuacji epidemiologicznej i stanu sanitarnego powiatu staszowskiego, uwzględniającą istniejące oraz mogące pojawić się zagrożenia. Sytuację epidemiologiczną powiatu staszowskiego opracowano na podstawie posiadanych materiałów oraz danych zebranych w 2010 roku. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

4 I. OCENA ZAGROŻENIA EPIDEMICZNEGO W 2010 roku działalność Sekcji Nadzoru Przeciwepidemicznego Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Staszowie była skoncentrowana na: monitorowaniu sytuacji epidemiologicznej w celu identyfikacji zagrożeń związanych z możliwością wystąpienia chorób niebezpiecznych monitorowaniu na bieżąco sytuacji epidemiologicznej w zakresie zachorowań na grypę sezonową, prowadzeniu szczególnego nadzoru na wypadek wystąpienia grypy A/H1N1 działaniach związanych z poprawą sytuacji w zakresie jednostek chorobowych, dla których notuje się dużą zapadalność na terenie powiatu nadzorze nad realizacją Programu Szczepień Ochronnych w celu utrzymania wysokiego odsetka uodpornienia populacji nadzorze nad placówkami ochrony zdrowia w celu poprawy ich stanu sanitarnohigienicznego i zmniejszeniu zagrożenia szerzenia się zakażeń zakładowych monitorowaniu sytuacji epidemiologicznej na terenie gmin objętych powodzią II. Działania w sytuacjach kryzysowych W Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej opracowano Plan działania przeciwepidemicznego w sytuacjach kryzysowych, który w ciągu roku 2010 był na bieżąco aktualizowany. Powiatowa Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Staszowie posiada czynny telefon alarmowy udostępniony placówkom służby zdrowia i organom współpracującym ze służbami sanitarnymi. Przedstawicie PPIS w Staszowie brali czynny udział w symulacjach zagrożeń katastroficznych organizowanych i przeprowadzanych przez Powiatowy Zespół Reagowania Kryzysowego. W 2010 roku na terenie powiatu staszowskiego wystąpiła powódź, która swoim zasięgiem objęła 3 gminy: Łubnice, Połaniec, Osiek. W związku z zaistniałym zdarzeniem zostały wdrożone procedury działania w przypadku wystąpienia sytuacji katastroficznych: Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Staszowie uczestniczył w posiedzeniach Powiatowego Centrum Zarządzania Kryzysowego następnie informował pracowników Stacji o aktualnej sytuacji, podjętych decyzjach i sposobie postępowania poszczególnych służb, przeprowadzono akcję szczepień przeciwko tężcowi. Profilaktycznie zaszczepiono grupy ratownicze i osoby biorące udział w usuwaniu skutków powodzi Przez cały okres trwania powodzi i po jej zakończeniu szczepiono ludzi narażonych po ekspozycji. Sekcja Nadzoru Przeciwepidemicznego zaopatrywała w szczepionki placówki medyczne wykonujące szczepienia, z magazynu WSSE w Kielcach przywieziono 300 dawek szczepionki przeciw tężcowi. Zaszczepiono łącznie 141 osób. Przez cały okres prowadzonej akcji przesyłano raporty do WSSE w Kielcach o ilości i rodzaju zużytych preparatów szczepionkowych oraz ilości zaszczepionych osób, dostarczano i wydawano na terenach objętych powodzią środki dezynfekcyjne przywożone z magazynu WSSE w Kielcach (wydano 70 kg chloraminy) informując zainteresowane osoby o sposobach prowadzenia dezynfekcji, zachowaniu środków ostrożności w postępowaniu z preparatem dezynfekcyjnym. Rozprowadzano bezpośrednio wśród powodzian lub za pośrednictwem urzędów gmin ulotki informacyjne skierowane do powodzian, do placówek medycznych z terenu gmin objętych powodzią przekazano środki dezynfekcyjne do zastosowania w bieżącej pracy, prowadzono akcję informacyjną dotyczącą powodzi umieszczając na stronie internetowej Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Staszowie ulotki otrzymywane z GIS, Stan sanitarny powiatu staszowskiego

5 monitorowano sytuację epidemiologiczną oraz przesyłano meldunki z zarejestrowanych chorób (zatruć) do Świętokrzyskiego Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Kielcach. 2. Sytuacja epidemiologiczna w zakresie chorób zakaźnych a) Choroby umieszczone w obowiązującym w 2010 roku wykazie zakażeń i chorób zakaźnych, a które nie wystąpiły w roku 2010 na terenie powiatu staszowskiego: - cholera - dur brzuszny - dury rzekome A,B,C - czerwonka bakteryjna - kryptosporydioza - zatrucia jadem kiełbasianym, gronkowcowe - zakażenia jelitowe wywołane E.coli enterokrwotoczną, Campylobacter - wąglik - tularemia - dżuma - listerioza - leptospiroza - gorączki krwotoczne - odra - malaria - legioneloza - ornitozy - encefalopatie gąbczaste - pryszczyca - bąblowica - wągrzyca - włośnica - tężec - SARS - grypa ptaków A(H5N1) Stan sanitarny powiatu staszowskiego

6 b) W roku 2010 zarejestrowano na terenie powiatu staszowskiego następujące choroby zakaźne /dla porównania podano dane za rok 2009/ rok 2009 rok 2010 salmonelozy inne bakteryjne zakażenia jelitowe wirusowe zakażenia jelitowe szkarlatyna 2 5 biegunka o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu bakteryjne zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych 0 3 róża 2 0 borelioza ospa wietrzna różyczka wirusowe zapalenie wątroby typu B 2 1 typu C 2 3 świnka 6 7 lamblioza 10 3 grypa grypa A(H1N1) 3 0 krztusiec 0 1 choroba meningokokowa 0 1 styczność i narażenie na wściekliznę 3 8 kleszczowe zapalenie mózgu 1 0 W zakresie kilku jednostek chorobowych w roku 2010 odnotowano spadek liczby zachorowań w porównaniu do roku ubiegłego. Zmniejszyła się ilość schorzeń żołądkowojelitowych, spadła również liczba zachorowań na salmonelozę. Znacznie poprawiła się sytuacja epidemiologiczna chorób wirusowych wieku dziecięcego. Pierwszy raz od 2007 r nastąpił znaczny spadek zachorowań na ospę wietrzną, chorobę, której zapobiec można tylko przez wprowadzenie szczepień obowiązkowych. W stosunku do roku ubiegłego znacząco zmniejszyła się liczba zachorowań na różyczkę. W dalszym ciągu utrzymuje się bardzo mała ilość zachorowań na nagminne zapalenie przyusznic /świnka/, co jest efektem wprowadzenia w 2006 roku obowiązkowych szczepień przeciwko tej chorobie u dzieci w drugim i dziesiątym roku życia i niemal 100-procentowej wyszczepialności w naszym powiecie. Od 2007 roku odnotowuje się spadek zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu B. W roku 2010 zarejestrowano 1 przypadek przewlekłego wirusowego zapalenia wątroby typu B. Od kilku lat nie notuje się zachorowań na ostre wirusowe zapalenie wątroby typu B. Liczba zachorowań na wirusowe zapalenie wątroby typu C w powiecie staszowskim jest porównywalna z rokiem ubiegłym Z uwagi na niedostępność badań laboratoryjnych oraz brak Stan sanitarny powiatu staszowskiego

7 poradni hepatologicznej na terenie powiatu ilość rozpoznanych i zgłoszonych przypadków zachorowań na wzw typu C może być niedoszacowana. Podobnie jak w latach ubiegłych sytuację epidemiologiczną w zakresie chorób szerzących się głównie drogą krwi, można na terenie powiatu ocenić jako bardzo dobrą. W roku sprawozdawczym zapadalność na wirusowe zakażenia jelitowe w powiecie staszowskim przekroczyła wskaźniki zapadalności województwa i kraju. W dalszym ciągu wśród wirusowych schorzeń jelitowych u dzieci przeważają zachorowania o etiologii rotawirusowej. W zapobieganiu zakażeń rotawirusami najskuteczniejszą metodą zapobiegania są szczepienia zalecane u małych dzieci, dostępne w naszym powiecie, jednak zbyt mało popularne (wysoki koszt preparatu). W roku sprawozdawczym: odnotowano wzrost zachorowań na boreliozę w stosunku do ubiegłego roku wystąpiło więcej pokąsań przez nieznane zwierzęta, po których wszczęto szczepienia przeciwko wściekliźnie zarejestrowano 3 przypadki zachorowań na zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych o etiologii bakteryjnej, nie wystąpiły natomiast zachorowania na wirusowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych wystąpiło zachorowanie na meningokokowe zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych sytuacja epidemiologiczna grypy w powiecie staszowskim przedstawiała się dobrze. Odnotowano w ciągu całego roku tylko 125 przypadków zachorowań na grypę i zachorowania grypopodobne, co w porównaniu do roku ubiegłego stanowiło 10 krotny spadek zachorowań nie zarejestrowano na terenie powiatu staszowskiego zachorowań na grypę wywołaną wirusem A/H1N1v Działania podjęte w związku z sytuacją zagrożenia szerzenia się zakażeń nowym wirusem grypy A/H1N1v: na bieżąco monitorowano sytuację epidemiologiczną w zakresie zachorowań na grypę sezonową, przesyłano codzienne raporty dotyczące hospitalizacji osób z objawami zachorowań na grypę lub zachorowaniami grypopodobnymi, przesyłano codzienne zbiorcze raporty o potwierdzonych przypadkach zgonów i zachorowań na grypę A/H1N1v. Przesyłanie raportów zakończono po ogłoszeniu w dniu r. przez Światową Organizację Zdrowia zakończenia pandemii grypy A/H1N1v. W ramach monitoringu chorób odzwierzęcych Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Staszowie współpracuje z Powiatowym Lekarzem Weterynarii. Sekcja Nadzoru Przeciwepidemicznego przekazuje kwartalne sprawozdania o zachorowaniach na choroby zakaźne, zakażeniach i zatruciach. W roku sprawozdawczym nie wystąpiło na terenie powiatu staszowskiego zbiorowe zatrucie pokarmowe w którym źródłem zachorowania lub zakażenia pokarmowego były zwierzęta lub środki spożywcze pochodzenia zwierzęcego. Prowadzono działania związane z zapobieganiem i zwalczaniem chorób odzwierzęcych na terenie powiatu staszowskiego, głównie wścieklizny. W roku 2010 podobnie jak w latach poprzednich współpracę miedzy Państwowym Powiatowym Inspektorem Sanitarnym z organami Inspekcji Weterynaryjnej należy ocenić dobrze. Zatrucia pokarmowe W 2010 r. zarejestrowano 1 czteroosobowe ognisko chorób przewodu pokarmowego (czynnik etiologiczny nieustalony). Zachorowanie wystąpiło u żołnierzy z Jednostki Wojskowej z Tomaszowa Mazowieckiego biorących udział w akcji ratowniczej w miejscowości Rybitwy, gm. Połaniec, którzy po wypadnięciu z łódki, mieli kontakt z brudną wodą powodziową. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

8 Tabela nr 1. Zachorowania i zapadalność na wybrane choroby zakaźne i zatrucia w powiecie staszowskim Analiza porównawcza zapadalności na niektóre choroby zakaźne Lp. Jednostka chorobowa 2009 r. powiat 2010r. powiat 2010r. wojew. 2010r. Polska 1. Salmonelozy /zatrucia pokarmowe/ 66,66 25, ,49 2. Inne bakteryjne zakażenia jelitowe 16,32 21,82 8,58 16, Wirusowe i inne określone zakażenia jelitowe Biegunki i zapalenie żołądkowo-jelitowe o prawdopodobnie zakaźnym pochodzeniu 92,51 140,54 133,21 85,59 66,66 90,06 70,38 68,79 5. Lamblioza 3,60 4,09 3,14 6,16 6. Krztusiec 0 1,36 2,91 3,33 7. Płonica /szkarlatyna/ 16,32 6,82 37,08 36,47 8. Zapalenie opon m-r bakteryjne 0 4,09 3,46 0,94 9. Borelioza 13,60 19,10 14,17 23, Ospa wietrzna 688, ,21 480, Różyczka 202,72 12,28 8,42 11, Świnka 8,16 9,55 7,79 11,0 13. wzw typu B wzw typu C wzw typu A 2,71 4,08 0 1,36 4,08 0 3,70 12,99 0,07 3,89 10,80 0, Kleszczowe zapalenie mózgu 1,36 0 0,39 0, Choroba meningokokowa 0 1,36 0, Grypa ogółem 1551,06 170,58 38, , Grypa A(H1N1) 4,08 0 0,55 0, Styczność i narażenie na wściekliznę 4,08 10,91 13,69 19,65 Stan sanitarny powiatu staszowskiego

9 Wykres 1. Zapadalność na choroby wieku dziecięcego w Powiecie Staszowskim za 2009 i 2010 r. Wykres 2. Zapadalność na salmonelozy /zatrucia pokarmowe /w Powiecie Staszowskim za 2009 i 2010 r. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

10 Wykres 3. Zapadalność na choroby wieku dziecięcego dla powiatu, województwa i Polski za 2010 r. Wykres 4. Zapadalność na salmonelozy /zatrucia pokarmowe/ dla powiatu, województwa i Polski za 2010 r. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

11 Wykres 5 Zapadalność na wirusowe zapalenia wątroby dla powiatu, województwa i Polski. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

12 II. JAKOŚĆ WODY DO SPOŻYCIA W powiecie staszowskim wszystkie ujęcia wody do spożycia oparte są na wodach podziemnych. W stosunku do roku 2009 liczba nadzorowanych wodociągów nie uległa zmianie, w ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Staszowie znajduje się 16 ujęć wody, z czego 13 to ujęcia dla wodociągów sieciowych stanowiących podstawowe źródło zaopatrzenia w wodę ludności powiatu staszowskiego, pozostałe 3 to ujęcia lokalne, z których zaopatrywane są m. in. Dom Pomocy Społecznej w Kurozwękach, stadniny koni w Kurozwękach i Kotuszowie. Ponadto w dwóch gminach, tj. Osiek i Oleśnica część ludności korzysta z wody pochodzącej z wodociągów położonych poza terenem powiatu (tzw. sieci obce). W 2010 roku nadzorem objęto wszystkie zewidencjonowane urządzenia wodociągowe, co najmniej dwa razy w roku pobierane były próby wody z każdego urządzenia, przeprowadzono 99 kontroli jakości wody przeznaczonej do spożycia. W stosunku do roku ubiegłego jakość wody uległa poprawie, na koniec roku sprawozdawczego oceniono, że 100% wodociągów dostarczało wodę o odpowiedniej jakości (w roku 2009 było to 81,25%). W trakcie roku w części nadzorowanych wodociągów występowały niewielkie przekroczenia analizowanych parametrów, jednak powtórne badania wykazywały odpowiednią jakość wody w związku z czym nie wydawano decyzji unieruchamiających wodociągi, a jakość wody dostarczanej przez wszystkie wodociągi została oceniona pozytywnie. W przypadku 3 wodociągów, dla których na koniec roku 2009 stwierdzono warunkową przydatność do spożycia przez ludzi, kontrole sprawdzające wykazały odpowiednią jakość wody, dlatego też zostały wydane decyzje uchylające warunkową przydatność wody i stwierdzające przydatność wody do spożycia przez ludzi. W związku z sytuacją powodziową, jaka wystąpiła w 2010r. na terenie powiatu prowadzono wzmożony nadzór nad wodociągami zlokalizowanymi na terenach dotkniętych powodzią. Pobrane próby wykazały odpowiednią jakość wody, nie wystąpiły problemy z zaopatrzeniem ludności w wodę pitną na terenach zalanych. Na koniec roku sprawozdawczego oceniono, że wodę spełniającą wymogi określone rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 29 marca 2007r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi (Dz. U. z 2007r. nr 61, poz. 417 z późn. zm.) dostarczało 100% skontrolowanych wodociągów. Na podstawie danych uzyskanych od zakładów komunalnych oraz urzędów miast i gmin oszacowano, że w 2010 roku z wody wodociągowej korzystało 99,8% stałych mieszkańców powiatu. W dalszym ciągu 0,2% stałych mieszkańców powiatu nie ma możliwości korzystania z wody wodociągowej (miejscowości niepodłączone do sieci wodociągowej to: Potok Rządowy i Wymysłów w gm. Szydłów oraz Brody w gm. Oleśnica). Z wody spełniającej wymagania korzystało w 2010r. 99,8% ludności powiatu staszowskiego (w roku 2008 było to 81,4%). Charakterystyka poszczególnych grup urządzeń zaopatrzenia ludności w wodę Wodociągi o produkcji <100 m 3 / dobę Jest to najliczniejsza (8 obiektów) grupa wodociągów występujących na terenie powiatu, stanowią one 50% wszystkich zewidencjonowanych wodociągów, a zaopatrują jedynie 6,4 % ludności (stałych mieszkańców powiatu). Wszystkie wodociągi tej grupy zostały objęte kontrolą. W trakcie roku odnotowano przekroczenia parametrów w wodzie pochodzącej z wodociągu Rytwiany (stwierdzono przekroczenia manganu, żelaza, podwyższoną mętność oraz obecność bakterii grupy coli i E. coli), powtórne badania wykazywały odpowiednią jakość wody, w związku z czym na koniec roku wszystkie wodociągi zostały ocenione pozytywnie. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

13 Wodociągi o produkcji m 3 / dobę W tej grupie znajduje się 5 wodociągów, co stanowi 31,25% wszystkich zewidencjonowanych. W roku ubiegłym było 6 wodociągów, wodociąg Szydłów z uwagi na większą produkcję wody (1004,5 m 3 /dobę) został przeniesiony do kolejnej grupy. Z wody dostarczanej przez te wodociągi korzystało 29,8% ludności powiatu. W trakcie roku odnotowano przekroczenia parametrów w wodzie pochodzącej z wodociągu Ruda (stwierdzono pojedyncze przekroczenia manganu, podwyższoną mętność oraz obecność bakterii grupy coli i E. coli), powtórne badania wykazywały odpowiednią jakość wody. Poprawie uległa jakość wody pochodzącej z wodociągu Bogoria ujęcie wody w Zimnowodzie, co związane jest z uruchomieniem stacji uzdatniania wody na ujęciu. Na koniec roku sprawozdawczego wszystkie wodociągi tej grupy oceniono pozytywnie. Wodociągi o produkcji m 3 / dobę W tej grupie urządzeń wodnych znajdują się 3 wodociągi, co stanowi 18,75% wszystkich będących pod nadzorem PSSE. Są to wodociągi: Staszów, Wiązownica oraz wodociąg Szydłów, dla którego produkcja wody w roku sprawozdawczym przekroczyła 1000 m 3 / dobę. Z wody dostarczanej przez te wodociągi korzystało 59,9% ludności powiatu. W ciągu roku odnotowywano przypadki przekroczeń dopuszczalnych wartości parametrów w wodzie pochodzącej z wodociągu Staszów (podwyższona mętność, mangan, żelazo, obecność bakterii gr. Coli), były to pojedyncze przekroczenia niepotwierdzone w powtórnych badaniach. Na koniec roku sprawozdawczego jakość wody we wszystkich wodociągach została oceniona pozytywnie. Sieci tzw. obce To sieci wodociągowe znajdujące się na terenie powiatu staszowskiego, a zaopatrywane w wodę z wodociągów położonych poza terenem powiatu. W gm. Osiek miejscowość Bukowa zaopatrywana jest w wodę z wodociągu Ruszcza (powiat sandomierski), w gm. Oleśnica kilka miejscowości korzysta z wody pochodzącej z wodociągu Wójeczka (powiat buski). Łącznie z takiej wody korzysta 3,6% ludności powiatu. Jakość tej wody jest również systematycznie badana przez PSSE i nie budzi ona zastrzeżeń. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

14 III. ZAPOBIEGAWCZY NADZÓR SANITARNY Przedmiotem działalności nadzoru zapobiegawczego w 2010 roku było w szczególności: 1. Uzgadnianie dokumentacji projektowej pod względem wymagań higienicznych i zdrowotnych (projekty budowlane i technologiczne) Wydano 42 opinie sanitarne, 2 projekty zgodnie z art ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks Postępowania Administracyjnego (tekst jednolity -Dz. U. Nr 98/00 poz.1071 z późn. zm.) zostały pozostawione bez rozpatrzenia (nie uzupełniono wniosku), 2 projekty nie spełniały wymagań rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 3 lipca 2003 r. w sprawie szczegółowego zakresu i formy projektu budowlanego(dz.u. z 2003 roku nr 120 poz z późn. zm.). Uzgadnianie dokumentacji projektowej Ilość zajętych stanowisk Wykres 1. Uzgadniana dokumentacja projektowa. Porównując cztery ostatnie lata liczba uzgadnianych projektów budowlanych i technologicznych wzrasta, może to być związane niepobieraniem opłat za uzgadnianie dokumentacji projektowej. 2. Uzgadnianie wniosków dotyczących uzgodnienia realizacji inwestycji przed wydaniem decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach Wydano 10 opinii w formie postanowienia, na które w świetle art. 77 ust 7 ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, póz z późn. zm) nie przysługuje zażalenie. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

15 Lp. 1. Rodzaj inwestycji Inwestycji z zakresu transportu (drogi, mosty, linie kolejowe, lądowiska) Ilość wydanych postanowień 1 2. Zakładów produkcyjnych i usługowych 6 3. Sieci i instalacje zaopatrzenia w energię 2 4. Inne (wykonanie przegrody jeziora Osieckiego) 1 OGÓŁEM 10 Tab. 1 Ilość oraz rodzaj uzgadnianych decyzji środowiskowych. 3. Wydawanie opinii, co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko, a w przypadku stwierdzenia takiej potrzeby co do zakresu raportu o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko Wydano ogółem 35 opinii sanitarnych w tym 12 opinii o potrzebie przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko zgodnie z ustawą z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. Nr 199, póz z późn. zm.) Opinie co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Ilość zajętych stanowisk Wykres 2. Opinie, co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko Stan sanitarny powiatu staszowskiego

16 Ilość wydanych opinii co do potrzeby przeprowadzenia oceny oddziaływania przedsięwzięcia na środowisko zmniejszyła się w porównaniu do roku ubiegłego. 4. Uczestniczenie w dopuszczaniu do użytkowania obiektów budowlanych Wydano 20 opinii sanitarnych w tym wszystkie pozytywnie. Dopuszczenie do użytkowania Ilość zajętych stanowisk Wykres 3. Zajęte stanowisko w formie opinii dotyczące dopuszczenia do użytkowania obiektu budowlanego. W porównaniu z rokiem ubiegłymi zwiększyła się liczba obiektów zgłaszanych do odbioru. W większości odbiory dotyczyły budynków istniejących, adaptowanych pod nową działalność. 5. Opiniowanie i uzgadnianie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego Dokonano 4 uzgodnień zakresu i stopnia szczegółowości informacji wymaganych w prognozie oddziaływania na środowisko oraz wydano 2 postanowienia dotyczące projektu dokumentu wraz z prognozą oddziaływania na środowisko. W 2010r. Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Staszowie nie wydawał postanowień dotyczących miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Działalność zapobiegawczego nadzoru sanitarnego dotyczyła kontroli pod kątem zapewnienia właściwego stanu sanitarnego w nowo realizowanych obiektach, takich jak obiekty żywieniowo-żywnościowe, obiekty oświaty, obiekty usługowe i zakłady pracy. Mając na uwadze ochronę zdrowia publicznego, Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w ramach prowadzonych postępowań i uzgodnień w zakresie zapobiegawczego nadzoru sanitarnego zwracał szczególną uwagę na następujące zagadnienia: ochronę ludzi przed nadmiernym oddziaływaniem czynników środowiska pracy (hałas, zanieczyszczenie powietrza, właściwa wentylacja) poprzez egzekwowanie rozwiązań technicznych i odpowiednich materiałów budowlanych służących spełnieniu najwyższych dopuszczalnych stężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, właściwą gospodarkę wodno ściekową (zaopatrzenie ludności w wodę do picia, prawidłowe postępowanie z nieczystościami ciekłymi), Stan sanitarny powiatu staszowskiego

17 w uzgodnieniach środowiskowych zwracano uwagę na ochronę życia i zdrowia ludzi zamieszkujących w pobliżu planowanych inwestycji. W ramach profilaktyki inwestycyjnej podejmowano działania w zakresie: uzgadniania dokumentacji projektowych, zapewniając właściwe warunki sanitarnozdrowotne w miejscach pobytu ludzi, a także odpowiednie warunki pracy osobom zatrudnionym w zakładach pracy. Przy odbiorach obiektów użyteczności publicznej zwracano uwagę na wykonanie podjazdów i parkingów dla osób niepełnosprawnych oraz zapewnienie wewnątrz budynków warunków umożliwiających swobodne poruszanie się tym osobom (windy, odpowiednia szerokość korytarzy, toalety przystosowane dla osób niepełnosprawnych). Stan sanitarny powiatu staszowskiego

18 IV. STAN SANITARNY OBIEKTÓW UŻYTECZNOŚCI PUBLICZNEJ W 2010 roku na 181 obiektów użyteczności publicznej znajdujących się w ewidencji PSSE w Staszowie, kontrolą objęto 118 obiektów komunalnych, co stanowiło 65,2% (w roku 2009 było to 53,6%). Powyższe liczby nie ujmują zakładów opieki zdrowotnej oraz środków transportu osobowego. Ze wszystkich skontrolowanych obiektów użyteczności publicznej zły stan sanitarno techniczny stwierdzono w 11 obiektach, co stanowi 9,3% skontrolowanych, wydano 7 decyzji administracyjnych na usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości (zalecenia 5 decyzji zostały wykonane). Na koniec roku sprawozdawczego tylko 2 obiekty, tj. 1,7% skontrolowanych zostały ocenione jako złe pod względem technicznym, w roku poprzednim było to 2,1%. Wydano 1 decyzję przedłużającą termin wykonania zaleceń, 2 decyzje wygaszające, nałożono 1 grzywnę w celu przymuszenia, mandatów karnych nie nakładano. Ustępy publiczne W ewidencji PSSE w Staszowie znajduje się 5 ustępów publicznych, w tym jeden szalet funkcjonujący sezonowo (kontener sanitarny ustawiony przy plaży w Golejowie). W roku sprawozdawczym oddano do użytkowania drugi szalet publiczny w Staszowie. Szalet w Połańcu w dotychczasowym budynku przestał funkcjonować, toalety ogólnodostępne zapewnione są w Galerii Połanieckiej. Stan sanitarny oraz techniczny skontrolowanych obiektów nie budził zastrzeżeń. Domy Pomocy Społecznej W ewidencji PSSE w Staszowie znajdują się 3 domy pomocy społecznej, w tym jeden środowiskowy dom samopomocy. W roku sprawozdawczym kontrolą objęto wszystkie obiekty, przeprowadzono 3 kontrole, stan sanitarno techniczny obiektów nie budził zastrzeżeń. Baza noclegowa (hotele i obiekty wczasowo turystyczne) Do tej grupy obiektów należą hotele, motel, ośrodki wczasowe, inne obiekty świadczące usługi hotelarskie. W ewidencji znajdują się 3 hotele, 1 motel, 9 innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie łącznie 13 obiektów. W roku sprawozdawczym oddano do użytkowania Dom i Bibliotekę Sichowską w Sichowie Dużym zaliczony do grupy innych obiektów, w których są świadczone usługi hotelarskie. Skontrolowano wszystkie obiekty. Nieodpowiedni stan techniczny stwierdzono w 2 obiektach, tj. w Zespole Pałacowym w Kurozwękach (zły stan sanitariatów ogólnodostępnych) oraz w motelu Dersław (zły stan łazienek przy części pokoi), wydane zostały decyzje, zalecenia których zostały wykonane. Zakłady usługowe W ewidencji PSSE w Staszowie znajduje się 68 zakładów usługowych, w tym: 41 zakładów fryzjerskich, 8 zakładów kosmetycznych, 15 zakładów, w których są świadczone łącznie więcej niż jedna z usług, najczęściej są to usługi fryzjerskie połączone z solarium bądź usługami kosmetycznymi, 4 zakłady odnowy biologicznej, W bieżącym roku kontrolą objęto 46 zakładów usługowych co stanowi 67,6% (w roku ubiegłym kontrolą objęto 49 zakładów, tj. 73,1%), wydano 2 decyzje administracyjne na poprawę stanu technicznego, tj. odnowienie ścian, zalecenia decyzji zostały wykonane. Na koniec roku 2010 zły stan techniczny utrzymuje się w 1 zakładzie decyzja wydana w latach ubiegłych, w związku z niewykonaniem zaleceń decyzji na właścicielkę została nałożona grzywna w celu przymuszenia. Uchybień w zakresie stanu sanitarno porządkowego nie stwierdzano, w związku z czym mandatów karnych nie nakładano. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

19 Obiekty komunikacji publicznej W ewidencji PSSE w Staszowie znajduje się 1 dworzec PKS. W roku sprawozdawczym przeprowadzono 2 kontrole obiektu, stan sanitarno techniczny nie budził zastrzeżeń. Cmentarze W wyniku ogólnopolskiej akcji zainicjowanej przez Głównego Inspektora Sanitarnego, dotyczącej wzmożenia nadzoru nad cmentarzami skontrolowane zostały wszystkie cmentarze funkcjonujące na terenie powiatu staszowskiego, tj. 23 obiekty, 5 w miastach i 18 na wsiach. W przypadku 4 cmentarzy stwierdzono nieodpowiedni stan sanitarny, przepełnione kontenery i boksy na nieczystości stałe. Zarządcy cmentarzy zostali zobowiązani do bezzwłocznego uporządkowania cmentarzy. Zakłady pogrzebowe W powiecie staszowskim funkcjonuje 5 zakładów pogrzebowych, prowadzących usługi w zakresie transportu zwłok i organizacji pogrzebów, żaden zakład nie świadczy usług przechowywania zwłok. Kontrole przeprowadzone we wszystkich 5 zewidencjonowanych zakładach dotyczyły środków transportu do przewozu zwłok i szczątków. Stan sanitarno techniczny pojazdów nie budził zastrzeżeń. Inne obiekty użyteczności publicznej W 2010 r. w ewidencji znajdowało się 59 obiektów zakwalifikowanych jako inne obiekty użyteczności publicznej. Do tej grupy obiektów zaliczono: aptek, stacji paliw, obiektów kultury, kwater prywatnych, 2 obiekty sportowe, 1 parking Kontrolą objęto 19 obiektów, co stanowi 25% zewidencjonowanych. Zły stan techniczny stwierdzono w przypadku 3 obiektów, tj. hali sportowej w Staszowie i Miejsko Gminnego Ośrodka Kultury w Osieku wydane decyzje nakazujące doprowadzenie do należytego stanu technicznego ścian zostały wykonane oraz Staszowskiego Ośrodka Kultury zalecono odnowienie ścian i sufitów we wszystkich pomieszczeniach i sanitariatach obiektu termin realizacji został przedłużony do r. Kąpieliska i baseny kąpielowe Pod nadzorem PPIS w Staszowie znajduje się kąpielisko w Golejowie oraz Pływalnia Kryta Delfin w Połańcu. W roku sprawozdawczym przeprowadzono 2 kontrole stanu sanitarno technicznego kąpieliska oraz 8 kontroli w trakcie, których pobrano do analizy laboratoryjnej 16 prób wody z kąpieliska. Nie notowano problemów z jakością wody, zastrzeżeń nie budził również stan sanitarny kąpieliska. Regularnie 1 raz w miesiącu, z wyjątkiem miesiąca maja, pobierane były próby wody z pływalni, ogółem pobrano 44 próby wody basenowej (11 kontroli) oraz przeprowadzono 2 kontrole stanu sanitarno technicznego basenu. Stan sanitarno techniczny obiektu nie budził zastrzeżeń, nie notowano również problemów z jakością wody. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

20 V. STAN SANITARNY ZAKŁADÓW OCHRONY ZDROWIA W ewidencji PSSE w Staszowie znajduje się 97 placówek opieki zdrowotnej, w tym 27 zakładów opieki zdrowotnej, 65 praktyk lekarskich i pielęgniarskich oraz 5 innych obiektów świadczących usługi medyczne, niebędących zakładami opieki zdrowotnej. Kontrolą objęto 94 obiekty, co stanowi 96,9% wszystkich zewidencjonowanych. W roku sprawozdawczym powstały 3 Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, tj. Poradnie Zdrowia Psychicznego w Staszowie, 2 gabinety indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej oraz 1 praktyka pielęgniarska, do nadzoru przez ŚPWIS zostały przejęte 3 obiekty, tj. SPZZOZ w Staszowie: szpital, poradnie specjalistyczne oraz pogotowie ratunkowe, zlikwidowano jedną praktykę lekarską. Przychodnie, poradnie, ośrodki zdrowia W roku sprawozdawczym powstały 3 Niepubliczne Zakłady Opieki Zdrowotnej, tj. Poradnie Zdrowia Psychicznego w Staszowie, 1 publiczny ośrodek zdrowia na wsi został przekształcony w NZOZ. Kontrolą objęto 24 placówki lecznictwa ambulatoryjnego przychodni, poradni i ośrodków zdrowia (11 w mieście i 13 na wsi, 11 placówek publicznych i 13 niepublicznych). Przeprowadzono w w/w placówkach 41 kontroli z zakresu ddd w tym 33 kontrole ze szczepień ochronnych i 21 kontroli kompleksowych. W roku sprawozdawczym wydano 1 decyzję dotyczącą poprawy stanu technicznego placówki zalecenia zostały wykonane. Przeprowadzono łącznie 22 zewnętrze kontrole skuteczności sterylizacji za pomocą testów biologicznych nie było prób kwestionowanych. Stan sanitarno techniczny Stan techniczny tej grupy obiektów ulega systematycznej poprawie, sukcesywnie realizowane są programy dostosowawcze. W 2010 roku przeprowadzono remonty w MGSPZOZ w Staszowie, tj. w Przychodni Rejonowej w Staszowie przeprowadzono remont centralnego ogrzewania połączony z wymianą grzejników, w Ośrodku zdrowia w Wiązownicy wykonano podjazd dla osób niepełnosprawnych, NZOZ Auxilium w Bogorii w roku sprawozdawczym działalność zakładu została przeniesiona do pomieszczeń w nowym budynku, obiekt dostosowany do obowiązujących przepisów prawa. W pomieszczeniach użytkowanych dotychczas przewidywany jest remont. Planuje się wydzielenie poradni dla dzieci. 3 obiekty nie spełniają wymogów Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 listopada 2006r. w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pod względem fachowym i sanitarnym pomieszczenia i urządzenia zakładu opieki zdrowotnej (Dz.U. nr 213 poz z późn. zm.), są to: MGSPZOZ w Osieku - Ośrodek Zdrowia w Tursku Wielkim program dostosowawczy w trakcie realizacji GSPZOZ w Szydłowie Filia w Potoku, program dostosowawczy nie został opracowany, planowane jest przeniesienie placówki do innego budynku NZOZ w Łubnicach Ośrodek Zdrowia w Łubnicach program dostosowawczy w trakcie realizacji, w roku sprawozdawczym przeprowadzono remont w gabinecie stomatologicznym (odnowiono przez pomalowanie, zapewniono prawidłowe stanowisko do mycia rąk, wyposażono gabinet w nowy unit stomatologiczny). W pozostałych obiektach stan techniczny oceniany jest jako dobry, w roku sprawozdawczym w 1 obiekcie stwierdzono nieodpowiedni stan techniczny sufitów, zalecenia decyzji zostały wykonane. Stan sanitarny w placówkach nie budził zastrzeżeń. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

21 Dezynfekcja i sterylizacja Podczas prowadzonych kontroli nie stwierdzono uchybień w zakresie dezynfekcji. Placówki posiadają opracowane i wdrożone stosowne procedury. Wyposażenie placówek w preparaty dezynfekcyjne wystarczające, preparaty używane zgodnie z przeznaczeniem. Stężone preparaty przechowywane w oryginalnych opakowaniach, zabezpieczone przed dostępem osób niepowołanych. W roku 2010 w 10 placówkach lecznictwa ambulatoryjnego znajdowało się na stanie 12 autoklawów. GSPZOZ w Szydłowie został wyposażony w autoklaw parowy oraz myjkę ultradźwiękową do mycia narzędzi, 2 placówki, tj. SPZOZ Przychodnia Zdrowia w Połańcu i NZOZ Centrum Medyczne w Połańcu posiadają po 2 autoklawy parowe, 1 placówka korzysta z usług szpitalnej sterylizatorni, w 7 placówkach stosowany jest wyłącznie sprzęt jednorazowego użytku. W każdej placówce wykonującej sterylizację prowadzona jest 1 x w miesiącu biologiczna kontrola skuteczności sterylizacji oraz kontrola każdego cyklu przy użyciu testów chemicznych. Zarówno wyniki kontroli biologicznej jak i testy chemiczne archiwizowane i przechowywane w placówkach, udostępniane podczas prowadzonych kontroli. W roku 2010 Sekcja Nadzoru Przeciwepidemicznego prowadziła kontrolę zewnętrzną skuteczności procesu sterylizacji przy użyciu biologicznych testów fiolkowych firmy 3 M. Nadzór nad szczepieniami W 2010 roku przeprowadzono 33 kontrole z zakresu szczepień ochronnych. Kontrole nie wykazały uchybień w sposobie realizacji Programu Szczepień Ochronnych ani poważnych braków w wykonawstwie. Nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie warunków i sposobu przechowywania preparatów szczepionkowych. Placówki posiadają opracowane procedury zabezpieczenia preparatów szczepionkowych na wypadek wystąpienia awarii urządzenia chłodniczego. W roku sprawozdawczym w wyniku prowadzonego nadzoru zlikwidowano 2 środowiska oporne - zaszczepiono 9 dzieci. Zaopatrzenie w wodę Wszystkie placówki lecznictwa ambulatoryjnego zaopatrywane są w wodę przez wodociągi sieciowe będące pod stałym nadzorem PPIS w Staszowie. W ciągu roku odnotowywano przypadki przekroczeń dopuszczalnych wartości, zwłaszcza mętności, manganu i żelaza. Na koniec roku sprawozdawczego we wszystkich wodociągach zaopatrujących w wodę placówki służby zdrowia jakość wody nie budziła zastrzeżeń, w związku z czym stwierdzono przydatność wody do spożycia. Gospodarka bielizną W roku sprawozdawczym wszystkie placówki korzystały z bielizny jednorazowego użytku (prześcieradła, serwety, ręczniki). Odzież ochronna prana była przez personel we własnym zakresie lub na miejscu w ośrodkach. Własne pralnie posiadają: Przychodnia Zdrowia w Połańcu oraz Ośrodek Zdrowia w Oleśnicy. Centrum Medyczne w Połańcu korzysta z usług firmy zewnętrznej, tj. firmy Marpol z Tarnobrzega. Ośrodki w Osieku i Szydłowie prowadzą pranie fartuchów ochronnych na miejscu (pralki w łazienkach) praniem zajmują się sprzątaczki. W pozostałych placówkach (GSPZOZ w Rytwianach, NZOZ Auxilium w Bogorii, Ośrodek Zdrowia w Jurkowicach, Centrum Medyczne w Staszowie, Przychodnia w Staszowie, Przychodnia Rodzinna w Staszowie, Ośrodki Zdrowia w Kurozwękach, Stan sanitarny powiatu staszowskiego

22 Wiązownicy, Wiśniowej, Gacach Słupieckich, SPZOZ w Koniemłotach, NZOZ w Łubnicach) personel pierze fartuchy we własnym zakresie. Gospodarka odpadami W placówkach zachowana jest segregacja odpadów na komunalne i pochodzenia medycznego, segregacja prowadzona jest w miejscu ich powstawania. W ośrodkach wydzielone są pomieszczenia wyposażone w urządzenia chłodnicze do gromadzenia odpadów medycznych. Wszystkie placówki posiadają umowy na odbiór odpadów podpisane ze specjalistycznymi firmami. Nie stwierdzano uchybień w zakresie gospodarowania odpadami. Inne zakłady opieki zdrowotnej W tej grupie znajdują się 2 zakłady opiekuńczo lecznicze, 2 niepubliczne zakłady opieki zdrowotnej świadczące usługi w zakresie praktyki pielęgniarskiej, laboratorium diagnostyczne oraz 5 obiektów świadczących usługi medyczne, a niebędących zakładami opieki zdrowotnej, tj.: ośrodek rehabilitacyjno edukacyjno wychowawczy, a także cztery gabinety rehabilitacji. Kontrole przeprowadzone w roku sprawozdawczym nie wykazały uchybień w tej grupie placówek Ponadto, Sekcja Nadzoru Przeciwepidemicznego skontrolowała 61 gabinetów prywatnej praktyki lekarskiej, w których przeprowadzono 89 kontroli z zakresu ddd i sterylizacji. Nie stwierdzono nieprawidłowości, nie wydawano zaleceń wpisywanych do książki kontroli sanitarnej. Stan sanitarno-techniczny prywatnych gabinetów lekarskich w roku 2010 oceniono jako dobry. Ponadto przeprowadzono łącznie 46 zewnętrznych kontroli sterylizacji w prywatnych gabinetach stomatologicznych i gabinetach zabiegowych w Zakładach Opiekuńczo- Leczniczych. Nie było prób kwestionowanych. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

23 VI. WARUNKI SANITARNO HIGIENICZNE ŚRODOWISKA PRACY Ochrona zdrowia pracowników przed niekorzystnym wpływem szkodliwości występujących w środowisku pracy realizowana była przez Pion Nadzoru Środowiska Pracy Państwowej Inspekcji Sanitarnej powiatu staszowskiego poprzez sprawowanie bieżącego nadzoru sanitarnego oraz kontrole przestrzegania przepisów dotyczących warunków środowiska pracy. Były to działania dotyczące ochrony zdrowia pracowników przed niekorzystnym wpływem szkodliwości występujących w środowisku pracy oraz zapobiegania chorobom zawodowym. W 2010 r. w ewidencji Powiatowej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Staszowie znalazło się 240 zakładów pracy. W grupie tej przeważają podmioty zatrudniające od kilku do 20 pracowników 187 firm, co stanowi 78 % wszystkich zakładów pracy. Liczba pracowników zatrudnionych w zakładzie pracy Liczba zakładów pracy % udział w ogólnej ilości zakładów do , , ,3 > ,7 ogółem Tabela 1. Struktura zakładów pracy w 2010 r. 1. Zakres kontroli warunków pracy W 2010 r. przeprowadzono 182 kontrole w 130 zakładach zatrudniających 7394 pracowników (w 2009 r. odpowiednio 164 kontrole w 123 zakładach zatrudniających 7094 osoby), które dotyczyły następujących tematów: Tematyka kontroli Liczba kontroli 2009r. 2010r. % udział wszystkich kontroli przeprowadzonych w 2010r. Nadzór nad warunkami pracy Nadzór nad substancjami i preparatami chemicznymi, w tym nadzór nad prekursorami kategorii 2 i Czynniki rakotwórcze i mutagenne Czynniki biologiczne Produkty biobójcze Warunki pracy w zakładach ochrony zdrowia OGÓŁEM Tabela 2. Liczba kontroli z podziałem na tematy Stan sanitarny powiatu staszowskiego

24 Intensywność sprawowania bieżącego nadzoru sanitarnego w 2010 roku zróżnicowana była w zależności od zagrożeń oraz ryzyka zawodowego na stanowiskach pracy. Pod uwagę wzięto następujące kryteria: 1. Występowanie czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy 2. Występowanie przekroczeń najwyższych dopuszczalnych stężeń (NDS) i najwyższych dopuszczalnych natężeń (NDN) czynników szkodliwych dla zdrowia (hałas, pyły, substancje toksyczne, drgania mechaniczne) 3. Stosowanie i wprowadzanie do obrotu substancji i preparatów chemicznych, w tym prekursorów kategorii 2 i 3 4. Występowanie czynników rakotwórczych i mutagennych, w tym stosowanie azbestu 5. Stosowanie i wprowadzanie do obrotu produktów biobójczych 6. Występowanie czynników biologicznych 7. Zapadalność na choroby zawodowe 2. Postępowanie administracyjno egzekucyjne W wyniku przeprowadzonych 182 kontroli w 130 zakładach wydano 31 decyzji oraz nałożono 1 mandat na kwotę 100 złotych za nieprawidłowości w zakresie czystości i porządku w obrębie nieruchomości (porównawczo w 2009r. w 123 zakładach przeprowadzono odpowiednio 164 kontrole i wydano 17 decyzji). Wydane w 2010r. decyzje zawierały 73 nakazy dotyczące: 1. Poprawy warunków pracy w zakresie pomieszczeń pracy oraz zaplecza higieniczno sanitarnego 27 nakazów 2. Przeprowadzenia badań i pomiarów środowiska pracy 17 nakazów 3. Dokonania oceny ryzyka zawodowego 10 nakazów 4. Sporządzenia instrukcji bhp 5 nakazów 5. Wyposażenia pracowników w odzież roboczą 2 nakazy 6. Zaprowadzenia rejestrów badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia oraz kart badań i pomiarów 12 nakazów W porównaniu z 2009r. liczba kontroli wzrosła o 10%, a liczba wydanych decyzji o 45%. Najwięcej, bo aż 60 % wszystkich przeprowadzonych w 2010r. kontroli, dotyczyło tematyki realizacji ogólnych wymogów higieny pracy. Wzrosła liczba kontroli tematycznych w zakresie czynników biologicznych, czynników rakotwórczych i mutagennych, natomiast zmniejszyła się liczba kontroli w zakresie czynników chemicznych. 3. Nadzór nad warunkami pracy charakterystyka działań naprawczych. Bieżącym nadzorem sanitarnym objęto 130 zakładów zatrudniających 7394 osoby, z których 524 (7 %) pracowało w przekroczeniach NDS i NDN czynników szkodliwych w 20 zakładach (w 2009 r. odpowiednio 123 zakładów zatrudniających ogółem 7021 pracowników, z których 530, tj. 7,5% pracowało w przekroczeniach NDS i NDN w 21 zakładach). Stan sanitarny powiatu staszowskiego

25 Dział PKD Wykaz grup zakładów pracy i osób pracujących w przekroczeniach NDS i NDN czynników szkodliwych dla zdrowia Rodzaj działalności (nazwa działu PKD) Liczba zakładów pracy, w których stwierdzono przekroczenia NDS / NDN Liczba osób pracujących w przekroczeniach NDS / NDN Procent osób pracujących w przekroczeniach NDS / NDN Uwagi 01 Rolnictwo Hałas 02 Usługi leśne Hałas 08 Górnictwo i Kopalnictwo Hałas 16 Produkcja drewna i wyrobów z drewna Hałas i pyły 22 Produkcja pozostała Hałas 25 Obróbka mechaniczna elementów metalowych Hałas 33 Produkcja metalowych wyrobów gotowych Hałas i pyły 35 Zaopatrzenie w energię elektryczną Hałas 37 Usługi komunalne Hałas 38 Gospodarka odpadami Pyły 41 Usługi budowlane Hałas 81 Pozostała działalność usługowa, komunalna Hałas socjalna i indywidualna OGÓŁEM Tabela 3. Wykaz zakładów pracy i osób pracujących w przekroczeniach NDS i NDN Liczba osób pracujących w przekroczeniach NDSiN czynników szkodliwych Liczba osób Wykres 1. Rodzaj działalności (nazwa działu PKD) Stan sanitarny powiatu staszowskiego

26 W porównaniu z 2009 rokiem tylko nieznacznie zmieniła się ilość osób pracujących w warunkach przekroczeń normatywów higienicznych NDSiN odnotowano minimalny spadek o 0,5%. W minionym roku pracodawcy w miarę możliwości technicznych poprawiali warunki pracy, a w przypadkach, gdzie zmniejszenie do granic NDS i NDN działania czynników szkodliwych było niemożliwe ze względów technologicznych wprowadzano i realizowano: programy działań organizacyjno-technicznych zmierzających do ograniczenia narażenia na hałas i drgania mechaniczne w środowisku pracy inne rozwiązania organizacyjne, mające na celu zmniejszenie narażenia (stosowanie indywidualnych ochron, rotacja pracowników, izolowanie stanowisk), dzięki czemu uzyskano poprawę warunków pracy w zakresie likwidacji przekroczeń normatywów higienicznych (hałas, drgania mechaniczne) oraz zmniejszenie narażenia na pięciu stanowiskach pracy - hałas i trzech stanowiskach - drgania mechaniczne. W ramach nadzoru nad warunkami pracy wydano ogółem 73 zarządzenia dotyczące poprawy warunków pracy, w tym 17 zarządzeń dotyczących przeprowadzenia badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy oraz 10 zarządzeń dotyczących oceny ryzyka zawodowego. Stwierdzono, że pracodawcy w miarę możliwości technicznych poprawiali warunki pracy poprzez zakup nowych maszyn i urządzeń, montaż urządzeń odpylających oraz systematyczne przeglądy, konserwacje i naprawy maszyn. Ponadto, w przypadkach, gdzie zmniejszenie do granic NDS i NDN działania czynników szkodliwych nie było możliwe ze względów technologicznych, wprowadzano rozwiązania organizacyjne, mające na celu zmniejszenie narażenia (stosowanie indywidualnych ochron, rotacja pracowników, izolowanie stanowisk). CZYNNIKI CHEMICZE I PREKURSORY Wśród nadzorowanych w 2010r. zakładów znajdują się 104 zakłady i obiekty stosujące, magazynujące i prowadzące dystrybucję substancji i preparatów chemicznych w tym: 7 zakładów wprowadzających do obrotu substancje w postaci własnej lub jako składniki w preparatach 7 producentów substancji chemicznych (w tym 4 rejestrujących substancje zgodnie z REACH) 86 dalszych użytkowników substancji i preparatów 18 dystrybutorów substancji i preparatów chemicznych. W 2010 roku w 14 zakładach przeprowadzono 15 kontroli tematycznych z zakresu chemikaliów i podobnie jak w 2009r nie stwierdzono uchybień w tematyce nadzoru nad substancjami i preparatami chemicznymi. CZYNNIKI BIOLOGICZNE W 2010 roku kontynuowano wdrażanie tematyki zagrożeń czynnikami biologicznymi w środowisku pracy. Przeprowadzono 7 kontroli w zakresie zagrożeń czynnikami biologicznymi w 7 zakładach pracy. Uchybień w tym zakresie, podobnie jak w roku 2009 nie stwierdzano. CZYNNIKI RAKOTWÓRCZE W 2010 roku przeprowadzono ogółem 11 kontroli w zakresie czynników rakotwórczych i mutagennych, w tym 2 kontrole dotyczące wykonywania prac z azbestem. Stwierdzono, że w narażeniu i kontakcie z czynnikami rakotwórczymi w powiecie staszowskim Stan sanitarny powiatu staszowskiego

27 w skontrolowanych zakładach pracy pracuje ogółem 100 osób. Narażeni to: pracownicy Elektrowni olej opałowy ciężki; pracownicy laboratoriów- odczynniki chemiczne; pracownicy stacji paliw opary benzyny; pracownicy ZOZ-ów promieniowanie jonizujące, wzw B, tlenek etylenu; pracownicy budownictwa azbest; pył drewna twardego. W 2010 r. na terenie powiatu staszowskiego przeprowadzono 2 kontrole firm zajmujących się usuwaniem oraz zabezpieczaniem i transportem wyrobów zawierających azbest. Decyzji w tej tematyce nie wydawano. W porównaniu z 2009 rokiem liczba osób narażonych zmalała o 94 osoby, uchybień w zakresie czynników rakotwórczych nie stwierdzano. CHOROBY ZAWODOWE W 2010 roku wpłynęło 15 podejrzeń chorób zawodowych. Przeprowadzono 12 wizytacji w ramach postępowań dowodowych w sprawach chorób zawodowych, w wyniku których sporządzono 17 kart oceny narażenia zawodowego i wydano ogółem 18 decyzji. Decyzji stwierdzających choroby zawodowe wydano 5, z których 3 dotyczyło chorób związanych ze sposobem wykonywania pracy (poz. 19 i poz. 20 wykazu chorób zawodowych) oraz 2 decyzje dot. nowotworu i choroby wibracyjnej (poz. 17 i 22 wykazu chorób). Wydano 13 decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. Decyzje dotyczyły chorób alergicznych, niedosłuchu, nowotworów, oraz chorób związanych ze sposobem wykonywania pracy. W porównaniu z 2009 rokiem zmniejszyła się o 4 liczba decyzji stwierdzających choroby zawodowe, natomiast zwiększyła się o 4 liczba decyzji o braku podstaw do stwierdzenia choroby zawodowej. PROMOCJA ZDROWIA W ŚRODOWISKU PRACY 1. W tematyce Promocja zdrowia w środowisku pracy w planie zasadniczych przedsięwzięć na 2010 rok zaplanowano dwa spotkania z przedstawicielami zakładów pracy w miesiącu kwietniu oraz październiku 2010r. Przygotowane na spotkania prezentacje szkoleniowe dotyczyły następującej tematyki: "Karta charakterystyki w/g REACH - związek z Raportem Bezpieczeństwa" CLP - nowe zasady klasyfikacji, pakowania i oznakowania substancji i mieszanin chemicznych" 2. W trakcie kontroli potwierdzano, iż Pracodawcy podejmowali działania mające na celu ochronę zdrowia pracowników przed niekorzystnym wpływem zawodowego narażenia na choroby związane ze sposobem wykonywania pracy, w szczególności będące przyczyną stwierdzanych w powiecie chorób zawodowych. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

28 VII. NADZÓR NAD PLACÓWKAMI NAUCZANIA I WYCHOWANIA ORAZ PLACÓWKAMI WYPOCZYNKU DZIECI I MŁODZIEŻY Pod stałym nadzorem PSSE w Staszowie znajdują się 64 placówki nauczania i wychowania. W 2010 roku wszystkie placówki zostały skontrolowane, łącznie przeprowadzono143 kontrole sanitarne. W wyniku postępowania pokontrolnego wydano 36 decyzji administracyjnych w tym 12 zmieniających termin. Wyegzekwowano wykonanie obowiązku wynikającego z 23 decyzji administracyjnych w tym 8 z lat ubiegłych. Tabela 1. Działalność represyjna dane za 2010r. Działalność represyjna Rodzaje placówek wydano decyzji nałożono mandatów administracyjnych ogółem na kwotę Przedszkola 3 w tym 1 zmieniająca - - Szkoły Podstawowe 14 w tym 4 zmieniające - - Gimnazja 9 w tym 3 zmieniające - - Zespoły Szkół Ogólnokształcących 8 w tym 4 zmieniające - - Internaty Ośrodki szkolno-wychowawcze Razem 36 w tym 12 zmieniających termin - - Decyzje w placówkach szkolnych dotyczyły: złego stanu technicznego ogrodzenia, nawierzchni dróg i przejść, zewnętrznej elewacji budynków; złego stanu technicznego podłóg, złego stanu technicznego sal gimnastycznych wraz z zapleczami, korytarzy szkolnych, braku osłon na grzejnikach, brudnych ścian, lamperii, sufitów w pomieszczeniach edukacyjnych; złego stanu technicznego stolarki okiennej oraz drzwiowej, zniszczonych mebli szkolnych, złego stanu sanitarno-technicznego sanitariatów; braku zabezpieczenia wolnych przestrzeni między biegami schodów oraz poręczy, zabezpieczenia podłóg przed poślizgiem; złego stanu technicznego schodów, ubytków glazury i terakoty w łazienkach, zabezpieczenia bieżącej wody ciepłej i zimnej w gabinecie profilaktyki zdrowotnej, zapewnienia odpowiednich warunków do przechowywania odzieży i obuwia. Warunki sanitarno techniczne Na terenie powiatu zdecydowana większość placówek nauczania i wychowania zapewnia odpowiednie warunki higieniczno - sanitarne dla dzieci i młodzieży. We wszystkich placówkach oświatowo wychowawczych zapewniona jest bieżąca ciepła woda. Wszystkie placówki funkcjonujące na terenie powiatu są podłączone do wodociągów oraz kanalizacji centralnej lub miejscowej, nie funkcjonują placówki z ustępami zewnętrznymi. W 2010 roku rozbudowano jedno przedszkole. W jednym gimnazjum zbudowano i oddano do użytku obserwatorium astronomiczne. W dwóch szkołach podstawowych, dwóch gimnazjach i czterech przedszkolach przeprowadzono termoizolację budynków łącznie z wymianą dachów. W szkołach, które dotknęła powódź w 2010r przeprowadzono generalne Stan sanitarny powiatu staszowskiego

29 remonty zalanych i zniszczonych pomieszczeń, boisk oraz działek szkolnych, w 27 placówkach przeprowadzono generalne remonty. 2 placówki nie zapewniają właściwych warunków higienicznych, tj. występuje zbyt mała liczba umywalek i oczek ustępowych. W jednej szkole podstawowej nie zapewniono odpowiednich warunków do przechowywania odzieży wierzchniej i obuwia. 2 zespoły placówek oświatowych oraz 2 publiczne szkoły podstawowe nie posiadają żadnej sali gimnastycznej (zajęcia WF prowadzone są na korytarzach szkolnych, w salach lekcyjnych i na boiskach szkolnych). W jednym przedszkolu mieszczącym się na parterze domu jednorodzinnego, występuje ponadnormatywna liczba przedszkolaków na urządzenia ustępowe, funkcjonuje jedno przedszkole w złym stanie technicznym. Analiza w zakresie higieny procesów nauczania. Kontrola dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii w 2010 r. przeprowadzona została w klasach IV VI szkół podstawowych. Oceny dokonano wg Polskiej Normy PN-EN i PN-EN na 709 stanowiskach w 50 oddziałach w 14 placówkach szkolnych. Nieprawidłowych stanowisk nie stwierdzono, w dwóch placówkach stwierdzono natomiast meble edukacyjne w złym stanie technicznym zostały wydane decyzje administracyjne. Dobór mebli do wzrostu uczniów jest niezwykle istotny, szczególnie dla uczniów szkół podstawowych oraz gimnazjalistów, którzy są w okresie intensywnego rozwoju fizycznego i ostatecznego kształtowania się układu kostnego. Liczba dzieci ze stwierdzonymi wadami postawy wskazuje na niewłaściwe warunki nauki, a także niekorzystny tryb życia uczniów po zajęciach szkolnych (dodatkowe zajęcia edukacyjne i brak aktywności fizycznej). Nadal główną przyczyną niedostosowania mebli w szkołach pozostaje rotacyjny sposób nauczania, czyli przemieszczanie się uczniów po terenie całej szkoły (dotyczy to głównie klas IV-VI szkół podstawowych i gimnazjów), w zależności od rodzaju zajęć, a także brak należytego nadzoru nad skompletowaniem mebli w niektórych szkołach zdarzają się rozkompletowane zestawy mebli (zestawienie dwóch różnych numerów stołów i krzeseł). Oceny rozkładu zajęć lekcyjnych dokonano w 110 oddziałach 20 szkół podstawowych i 6 gimnazjów. Niezgodności z obowiązującymi przepisami stwierdzono w 13 placówkach, w 52 skontrolowanych oddziałach. Wszystkie uwagi omawiano na miejscu w trakcie kontroli, zalecając zmiany tego stanu wg możliwości dyrekcji. Główną przyczyną niedostosowania planów lekcyjnych do zaleceń higienistów i przepisów prawnych jest zbyt mała liczba pomieszczeń dydaktycznych w stosunku do liczby uczniów i oddziałów, praca nauczycieli w różnych placówkach oraz dojazdy dzieci i młodzieży do szkół. Dla porównania w roku 2009 na ocenione 74 oddziały w 14 placówkach niewłaściwy rozkład stwierdzono ogółem w 41 oddziałach w 8 placówkach. W 2010 r. przeprowadzano również kontrole pracowni komputerowych. W zdecydowanej większości placówek nie zanotowano znaczących uchybień, powtarzającą się nieprawidłowością był brak osłon na jarzeniówkach. Warunki do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego Na 45 skontrolowanych placówek oświatowych, 41 posiadało sale gimnastyczne, z czego 19 szkół posiadało typową salę gimnastyczną, czyli salę z zapleczem sanitarnym (z natryskami, ustępami, przebieralnią). Wyłącznie salę gimnastyczną zastępczą posiadało 22 szkoły. Zastępcze sale gimnastyczne najczęściej urządzone są w salach lekcyjnych. Powierzchnia i wysokość tych pomieszczeń znacznie ogranicza zakres ćwiczeń. W 4 szkołach stwierdzono brak typowej lub zastępczej sali gimnastycznej. Zajęcia WF prowadzone są na Stan sanitarny powiatu staszowskiego

30 korytarzach szkolnych w salach lekcyjnych i boiskach szkolnych. Możliwość korzystania z basenu posiadało 5 szkół. Analiza dostępu do natrysków po zajęciach sportowych wykazała, że pomimo posiadania infrastruktury do zajęć sportowych i posiadania czynnych natrysków, uczniowie sporadycznie korzystają z możliwości umycia się po zajęciach. Jest to spowodowane faktem umieszczania zajęć wf w planie lekcyjnym pomiędzy innymi przedmiotami a także tym, że przerwa 10 minutowa jest niewystarczająca na skorzystanie z pryszniców. Sytuacja w zakresie prowadzenia zajęć wychowania fizycznego od lat nie ulega poprawie. Organy prowadzące placówki oświatowe nie podejmują działań zmierzających do zapewnienia odpowiednich warunków do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego szkoły posiadające zastępczą salę gimnastyczną szkoły posiadające typową salę gimnastyczną szkoły nie posiadające żadnej sali do zajęć z kultury fizycznej - Ryc. 1 Infrastruktura do prowadzenia zajęć wychowania fizycznego w szkołach Opieka medyczna w szkołach. W 2010 roku 10 szkół posiadało gabinety profilaktyki zdrowotnej i pomocy przedlekarskiej. Jedna szkoła podstawowa posiada gabinet stomatologiczny. W 35 szkołach profilaktyczna opieka zdrowotna nad uczniami jest świadczona poza terenem placówki. W związku z powyższym stanem rzeczy konieczna jest poprawa w tym zakresie. Wypoczynek dzieci i młodzieży W 2010 roku wypoczynku zimowego na terenie powiatu staszowskiego nie organizowano. Z letniego skorzystało 185 dzieci i młodzieży w 4 placówkach. Placówki były zarejestrowane w elektronicznej bazie wypoczynku. Opiekę medyczną podczas akcji zapewniono na miejscu w 1 placówce, w 3 natomiast podpisano umowę z pielęgniarką (dochodzącą). W trakcie trwania akcji nie zanotowano wystąpienia większych urazów ani wypadków. We wszystkich placówkach prowadzono pełne dożywianie. W wyniku kontroli sanitarnych przeprowadzonych w trakcie trwania turnusów nie stwierdzono zaniedbań w zakresie porządku i czystości. Kontrole wykazały zdecydowaną poprawę warunków mieszkaniowych w porównaniu z rokiem ubiegłym. Działalność prowadzona w zakresie dożywiania Dożywianie w szkołach prowadzone jest w formie śniadań, obiadów jedno- lub dwudaniowych. Z tych różnych form dożywiania w 2010 roku skorzystało 3586 uczniów w 39 placówkach, w tym z posiłków dofinansowanych korzystało 2609 uczniów. W porównaniu Stan sanitarny powiatu staszowskiego

31 ogółem w tym wyłącznie posiłki jednodaniowe z pełnych obiadów z posiłków jednodaniowych liczba placówek liczba korzystających liczba placówek liczba korzystających Liczba dzieci i młodzieży korzystających z posiłków dofinansowywanych z rokiem ubiegłym wzrosła liczba dzieci korzystających z posiłków w szkołach, (3084 uczniów w 2009 r.) natomiast obniżyła się liczba uczniów korzystających z posiłków dofinansowanych (2655 w 2009 r.). Tabela 2. Prowadzenie dożywiania w roku 2010 Liczba placówek skontrolowanych, w których stwierdzono: Rodzaje placówek Liczba placówek skontrolo wanych Wydawanie ciepłych posiłków liczba placówek wydających liczba korzystających dzieci i młodzieży Organizowanie śniadań szkolnych Podawanie napoju Szkoły podstawowe Gimnazja Liceum Ogólnokształcące Zespołach szkół Razem Prace problemowe W 2010r. wykonano następujące prace problemowe: 1. Monitoring absencji chorobowej uczniów i przedszkolaków w związku z możliwością wystąpienia zwiększonej zachorowalności na grypę i infekcje grypopodobne, na podstawie cotygodniowych raportów przesyłanych w każdy czwartek z placówek oświatowowychowawczych powiatu staszowskiego. W okresie od r do r. prowadzonego monitoringu zwiększonej zachorowalności na grypę i infekcje grypopodobne w 9 przedszkolach stwierdzono absencję chorobową powyżej 40% dzieci uczęszczających oraz w 14 szkołach powyżej 20% uczniów. 2. Opracowanie oceny z przygotowania szkół do rozpoczęcia nowego roku szkolnego 2010/2011. Skontrolowano w tym zakresie 24 szkoły z 19 otrzymano pisemne informacje od dyrektorów szkół. Na podstawie prowadzonych kontroli i uzyskanych informacji stwierdzono, że przygotowanie obiektów dydaktycznych na terenie powiatu do rozpoczęcia nowego roku szkolnego 2010/2011 jest zadowalające. Sale lekcyjne, korytarze, bloki Stan sanitarny powiatu staszowskiego

32 sportowe, sanitariaty są w dobrym stanie technicznym i nie stanowią zagrożenia dla przebywających w nich osób. 3. Sprawozdanie z prowadzonych badań dotyczących dostosowania mebli edukacyjnych do zasad ergonomii w klasach IV-VI szkół podstawowych. W badanych placówkach nieprawidłowych stanowisk nie stwierdzono, w dwóch szkołach stwierdzono nieodpowiedni stan techniczny mebli edukacyjnych zostały wydane decyzje administracyjne. 4. Ocena higieny procesu nauczania w 4 szkołach podstawowych wg arkuszy,,poradnika do oceny higieny procesu nauczania uczenia się w szkole podstawowej za I i II semestr roku szkolnego 2009/2010 W odniesieniu do oceny higieny procesu nauczania w szkołach podstawowych wg arkuszy,,poradnika uzyskana przez szkoły punktacja wskazuje na stan dobry lecz wymagający analizy, opisu i zaleceń w tym zakresie. Oceniane placówki zapewniają bardzo dobre warunki w kategorii dzieci 6-letnich i edukacji wczesnoszkolnej. 5. Ocena posiadania przez szkoły certyfikowanych mebli oraz sprzętu sportowego. W wyniku oceny stwierdzono, że większość szkół i przedszkoli na terenie powiatu staszowskiego posiada znaczną część meble edukacyjnych certyfikowanych oraz sprzętu sportowego: w tym 3 przedszkola oraz 4 szkoły posiadają 100% mebli, 5 szkół posiada 100% sprzętu sportowego. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

33 VIII. STAN SANITARNY OBIEKTÓW ŻYWNOŚCI, ŻYWIENIA I PRZEDMIOTÓW UŻYTKU Wg rejestru zakładów w roku 2010 nadzorem objętych było 716 obiektów, w tym skontrolowano 411 obiektów, tj. 57,4%. Szczegółową strukturę obiektów będących pod nadzorem i odsetek skontrolowanych w 2009r. i 2010r. przedstawia poniższa tabela nr 1: Tabela nr 1 Rodzaj obiektu Odsetek Ilość Ilość Ilość objętych skontrolowanych skontrolowanycnych kontroli przeprowadzo- nadzorem zakładów (%) 2009r 2010r 2009r 2010r 2009r 2010r 2009r 2010r Zakłady produkcji żywności ,4 88,8 - piekarnie ciastkarnie wytwórnie lodów automaty do lodów inne wytwórnie żywności w tym przechowalnie ,2 owoców Obiekty obrotu żywnością ,7 45,0 Obiekty żywienia zbiorowego otwarte ,8 Obiekty żywienia zbiorowego zamknięte Obiekty obrotu kosmetykami Miejsca obrotu materiałami i wyrobami przeznaczonymi ,3 do kontaktu z żywnością Suma: ,0 57,4 W porównaniu do 2009r. w 2010r. w powiecie staszowskim zwiększyła się ilość nadzorowanych obiektów, skontrolowano wszystkie zakłady produkcyjne i prowadzące żywienie zbiorowe zamknięte i otwarte prowadzące działalność od surowca do gotowej potrawy. W 2010 roku skontrolowano ogółem 57,4% nadzorowanych zakładów, natomiast w 2009r.- 62%. Odsetek skontrolowanych zakładów w 2009r. i 2010r.uwzględniających poszczególne rodzaje obiektów przedstawia poniższy wykres. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

34 Odsetek skontrolowanych obiektów [%] Odsetek skontrolowanych zakładów w 2009r. i 2010r ,4 88,8 zakłady produkcji 52,7 45 obiekty obrotu 8483,8 obiekty zywienia obiekty zywienia obiekty obrotu 92,392,3 miejsca obrotu 62 57,4 ogółem 2009 rok 2010 rok żywności żywnością zbiorowego otwarte zbiorowego kosmetykami materiałami i zamknięte wyrobami przeznaczonymi do kontaktu z żywnością Rodzaj obiektu Odsetek skontrolowanych zakładów w 2009r. i 2010r. Ogółem w skontrolowanych obiektach w 2010r.: wydano 86 decyzji administracyjnych na oprawę stanu sanitarno technicznego nałożono 40 mandatów karnych na kwotę 6650,00 zł Tabela nr 2 l.p. Rodzaj obiektu Ilość obiektów sklasyfikowanych Ilość wydanych decyzji administracyjnych Ilość nałożonych mandatów karnych kwota manatów 2009r 2010r 2009r 2010r 2009r 2010r 2009r 2010r Zakłady produkcji żywności ,0 400,0 - piekarnie ,0 400,0 - ciastkarnie wytwórnie lodów automaty do lodów inne wytwórnie żywności Obiekty obrotu żywnością ,0 3700,0 Obiekty żywienia zbiorowego otwarte ,0 2550,0 Obiekty żywienia zbiorowego zamknięte Suma: ,0 6650,0 Stan sanitarny powiatu staszowskiego

35 Ilość nałozonych mandatów karnych w 2009r. i 2010r. Ilość wydanych decyzji administarcyjnych Ilość wydanych decyzji administracyjnych w 2009r. i 2010r rok 2010 rok zakłady produkcji ży wności obiekty obrotu ży wnością obiekty zy wienia zbiorowego otwarte Rodzaj obiektów obiekty zy wienia zbiorowego zamknięte ogółem Ilość wydanych decyzji administracyjnych w 2009r. i 2010r. Ilość nałożonych mandatów karnych w 2009r. i 2010r rok 2010 rok zakłady produkcji żywności obiekty obrotu żywnością obiekty zywienia zbiorowego otwarte 0 0 obiekty zywienia zbiorowego zamknięte ogółem Rodzaj obieków Ilość nałożonych mandatów karnych w 2009r.i 2010r. Spośród 411 obiektów skontrolowanych zostało ocenionych na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego dla poszczególnych rodzajów obiektów. Jeden obiekt - zakład żywienia zbiorowego zamkniętego - stówka przedszkolna uzyskała ocenę niezgodną, która była wynikiem negatywnej oceny w obszarze mycia i dezynfekcji naczyń. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

36 Stan sanitarny poszczególnych obiektów 1. Zakłady produkcji żywności Najczęściej występujące nieprawidłowości dotyczyły głównie piekarni i ciastkarni : zły stan techniczny pomieszczeń zakładu (zniszczone ściany, posadzki, sufity i stolarka okienna), nieprawidłowy stan techniczny urządzeń i sprzętu wykorzystywanego w produkcji, w jednym obiekcie nieprawidłowe znakowanie produkowanych i konfekcjonowanych w zakładzie środków spożywczych. Analizując poprzedni rok sprawozdawczy i 2010 należy stwierdzić, iż nie obserwuje się znaczących zmian i różnic w zakresie stwierdzanego stanu sanitarno technicznego. Co roku przeprowadzane kontrole wykazują w około 50% zakładów uchybienia techniczne dotyczące stanu technicznego pomieszczeń, które to nieprawidłowości usuwane są w oparciu o wydawane decyzje. W 2010r. wydano 16 decyzji administracyjnych na usunięcie stwierdzonych uchybień (w roku decyzji administracyjnych) oraz nałożono 2 mandaty karne na kwotę 400 zł. za stwierdzone uchybienia: brak czystości i porządku w pomieszczeniach zakładu, brak środków myjąco-dezynfekcyjnych do utrzymania w czystości pomieszczeń, sprzętu i rąk, nieprawidłowy stan sanitarny urządzeń i sprzętu produkcyjnego, brak prawidłowej dokumentacji z pełnionej kontroli wewnętrznej w zakładzie w zakresie zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego, prowadzonych zabiegów i dezynfekcji, kontroli obecności szkodników, szkoleń wewnętrznych pracowników. 2. Obiekty obrotu żywnością Grupa ta obejmuje sklepy spożywcze (w tym supermarkety, kioski), magazyny hurtowe, obiekty ruchome i tymczasowe. W 2010r. nadzorem objęto: 522 zakłady, w których nałożono 25 mandatów karnych na łączną kwotę 3700 zł. Mandaty karne najczęściej nakładane były za: nieprawidłowy bieżący stan higieniczno sanitarny obiektów, brak lub nieaktualne zaświadczenia lekarskie do celów sanitarno epidemiologicznych personelu, brak segregacji, nieprawidłowe przechowywanie, oraz oznakowanie środków spożywczych w tym mięsa wołowego wprowadzanego do obrotu, nieprzestrzeganie zasad higieny sprzedaży, brak wystarczającej ilości środków myjąco- dezynfekcyjnych oraz ręczników jednorazowego użytku, sprzedaż środków spożywczych po upływie okresu przechowywania. W 2010r. wydano 47 decyzji administracyjnych na poprawę stanu sanitarnotechnicznego zakładów, które dotyczyły: nieprawidłowego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń, urządzeń i sprzętu, zapewnienia prawidłowych warunków przechowywania artykułów spożywczych, braku dokumentowania lub niepełna dokumentacja z wyników pełnionej kontroli wewnętrznej z wdrożenia i przestrzegania Instrukcji GHP oraz wdrożenia zasad systemu HACCP. W stosunku do roku poprzedniego ilość i jakość stwierdzanych nieprawidłowości w analizowanym roku 2010 pozostała na podobnym poziomie. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

37 3. Obiekty żywienia zbiorowego: A/ zakłady żywienia zbiorowego zamknięte: stołówka pracownicza i bufet w zakładzie pracy, stołówki w domach wczasowych, bloki żywienia w domach opieki społecznej, stołówki szkolne i przedszkolne, stołówka w internacie oraz stołówka w zakładzie wychowawczorehabilitacyjnym. Wg arkuszy oceny stanu sanitarnego 1 zakład stołówka przedszkolna w Moszynach, uzyskał ocenę niezgodną w obszarze mycia i dezynfekcji naczyń stołowych, ponadto stwierdzono niefunkcjonalność zakładu w zakresie dostaw środków spożywczych, produkcji i wydawania posiłków oraz zwrotu naczyń stołowych brudnych. W związku z powyższym została wydana decyzja administracyjna na zapewnienie prawidłowej funkcjonalności pomieszczeń w obiekcie z terminem wykonania r. Aktualnie opracowano procedury, przy zastosowaniu których można zapewnić bezpieczeństwo zdrowotne produkowanych posiłków. Bieżący stan sanitarny w zakładzie zachowany. Najczęściej stwierdzane nieprawidłowości w tej grupie zakładów dotyczyły: nieprawidłowego stanu sanitarno-technicznego pomieszczeń, braku prawidłowej funkcjonalności pomieszczeń, krzyżowanie dróg czystych i brudnych (dotyczy to stołówek szkolnych, przedszkolnych i punktów wydawania posiłków). W grupie tych obiektów w 2010r. nie nakładano mandatów karnych. Wydano 10 decyzji administracyjnych na usunięcie stwierdzonych nieprawidłowości dotyczących: nieprawidłowego stanu sanitarno- technicznego pomieszczeń (ścian, sufitów, podłóg, okien i drzwi) oraz wyposażenia i sprzętu produkcyjnego. nieprawidłowej wentylacji w pomieszczeniach produkcyjnych, nieprawidłowej funkcjonalności pomieszczeń, nieprawidłowego przechowywania sprzętu produkcyjnego. W stosunku do 2009r. nastąpiła znaczna poprawa w zakresie dokumentowania wyników pełnionej kontroli wewnętrznej, opracowania i wdrażania zasad systemu HACCP. B/ zakłady żywienia zbiorowego otwarte. tj. restauracje prowadzące działalność produkcyjną posiłków od surowca do gotowej potrawy i zakłady małej gastronomii. Wszystkie zakłady uzyskały ocenę zgodną na podstawie arkusza oceny stanu sanitarnego. Podczas przeprowadzanych kontroli najczęściej stwierdzane uchybienia dotyczyły: - nieodpowiedniego stanu technicznego pomieszczeń; ścian, sufitów, podłóg, otworów okiennych i drzwiowych, - braku prawidłowo wydzielonych i oznakowanych stanowisk produkcyjnych, - braku warunków do mycia i dezynfekcji opakowań transportowych, - braku warunków do transportu żywności wymagającej chłodzenia, - braku prawidłowej dokumentacji w zakresie opracowania i wdrażania zasad systemu HACCP W tej grupie obiektów wydano w 2010r decyzji administracyjnych na usunięcie stwierdzanych nieprawidłowości. Nałożono 13 mandatów karnych na kwotę zł za uchybienia dotyczące bieżącego stanu sanitarnego: brak czystości i porządku w pomieszczeniach zakładu, brak wystarczającej ilości środków myjąco-dezynfekcyjnych i ręczników jednorazowego użytku, brak bieżącej ciepłej wody dla potrzeb zakładu, brak prawidłowego oznakowania środków spożywczych oraz segregacji w urządzeniach chłodniczych, brak orzeczeń lekarskich do celów sanitarno-epidemiologicznych zatrudnionego personelu, Stan sanitarny powiatu staszowskiego

38 poszerzenie działalności bez zapewnienia odpowiednich warunków, nieprawidłowa higiena personelu, brak odzieży ochronnej, nieprawidłowe WC dla konsumentów ( brudne, niedezynfekowane), kwestionowanych 2 próbek lodów z automatu, za ponadnormatywną liczbę bakterii z grupy Enterobacteriacea w 1g. W analizowanym roku nie nastąpiła znaczna poprawa w zakresie stwierdzonych nieprawidłowości technicznych zakładu. W stosunku do roku 2009 zanotowano poprawę w dokumentowaniu wyników pełnionej kontroli wewnętrznej oraz wdrażania zasad systemu HACCP, ale w dalszym ciągu stan ten jest niezadowalający. 4. Targowiska Na terenie powiatu staszowskiego funkcjonują 4 place targowe, tj w: - Połańcu 1 plac - Staszowie 2 place - Osieku- 1 plac W sumie w 2010 roku przeprowadzono 2 kontrole na 1 placu funkcjonującym na terenie powiatu, kontrole dotyczyły bieżącego stanu sanitarnego z uwzględnieniem warunków sprzedaży środków spożywczych oraz kontrole dotyczyły legalności pochodzenia i wprowadzania do obrotu mięsa i przetworów mięsnych oraz sprzedaży grzybów świeżych. Stan sanitarny placów utrzymuje się na poziomie roku poprzedniego. Kontrole w zakresie wprowadzania do obrotu grzybów świeżych wykazały, iż na targowisku w Staszowie nie są zatrudnieni klasyfikatorzy i grzyboznawcy, w związku z powyższym zgodnie z informacją umieszczaną przez administratora placu na tablicy ogłoszeń obowiązywał zakaz sprzedaży grzybów świeżych. Stan wdrożenia systemów zapewniania bezpieczeństwa żywności w oparciu o GHP, GMP oraz zasady systemu HACCP w roku 2009r. i 2010r. Tabela nr 3 Rodzaj obiektu Zakłady produkcji żywności Obiekty obrotu żywnością (sklepy, hurtownie, kioski) Zakłady żywienia zbiorowego otwarte Zakłady żywienia zbiorowego zamknięte Liczba obiektów objętych nadzorem PPIS w Staszowie System zapewnienia bezpieczeństwa liczba obiektów posiadających opracowany, wdrożony i udokumentowany system % nadzorowanych obiektów, które wdrożyły system 2009r. 2010r. 2009r. 2010r. 2009r. 2010r. GHP , GMP ,4 HACCP ,6 94, GHP ,2 70,2 GMP HACCP ,4 68,5 GHP ,7 93,8 GMP ,7 93,8 HACCP ,3 93,8 GHP ,7 98,2 GMP ,7 98,2 HACCP ,7 98,2 Stan sanitarny powiatu staszowskiego

39 Stan wdrożenia systemu HACCP [%] Stan wdrozenia systemów GHP/GMP [%] W 2010r. nastąpiła poprawa w stosunku do roku poprzedniego w zakresie wdrożenia i dokumentowania GHP i GMP w zakładach produkcyjnych, obrotu środkami spożywczymi, żywienia zbiorowego zamkniętego, co obrazują poniższe wykresy. Analizując dane zebrane w tabeli należy stwierdzić, że w dalszym ciągu proces wdrażania systemów zapewnienia bezpieczeństwa żywności, tj wdrożenia zasad GHP, GMP oraz zasad systemu HACCP w nadzorowanych obiektach nie jest zadawalający we wszystkich zakładach mimo znacznej poprawy. W dalszym ciągu pewien odsetek zakładów nie podjął żadnych działań w kierunku wdrażania zasad sytemu HACCP. Stan wdrożenia systemów GHP/GMP w obiektach w 2009r. i 2009r ,4 98,2 93,8 91, , rok 2010 rok ,2 50, zakłady produkcji żywności obiekty obrotu żywnością obiekty zywienia zbiorowego otwarte obiekty zywienia zbiorowego zamknięte Rodzaj obiektów Stan wdrożenia systemów GHP/GMP w obiektach w 2009r. i 2010r. Stan wdrożenia systemu HACCP w obiektach w 2009r. i 2010r ,4 98,2 93,8 91, ,6 68, ,4 49, rok 2010 rok zakłady produkcji żywności obiekty obrotu żywnością obiekty zywienia zbiorowego otwarte obiekty zywienia zbiorowego zamknięte Rodzaj obiektów Stan wdrożenia systemu HACCP w obiektach w 2009r. i 2010r. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

40 Działania i przedsięwzięcia realizowane celem zapewnienia bezpieczeństwa zdrowotnego żywności, żywienia i przedmiotów użytku na terenie powiatu w roku Kontrola obiektów żywnościowo żywieniowych zlokalizowanych na trasach i w miejscowościach turystycznych regionu, parkingach, stacjach paliw w sezonie letnim, tj. w obrębie miejscowości wypoczynkowych Golejów i Korytnica oraz miejscowościach turystycznych: Kurozwęki, Szydłów, Staszów, Połaniec Rytwiany. W 2010r. w okresie letnim skontrolowano 111 obiektów zlokalizowanych na trasach i w miejscowościach turystycznych naszego powiatu. Nałożono w tych obiektach 12 mandatów karnych, na łączną kwotę 2000 zł (w tym 4 na kwotę 750zł w PMG, 6 na kwotę 900 zł w miejscach obrotu środkami spożywczymi, 2 na kwotę 350 zł w zakładach żywienia zbiorowego typu otwartego). Mandaty karne nałożono za stwierdzane nieprawidłowości: brak czystości i porządku w pomieszczeniach zakładu, brak bieżącej ciepłej wody, poszerzenie działalności bez zapewnienia odpowiednich warunków, nieprawidłowe przechowywanie naczyń jednorazowego użytku, brudne niedomyte naczynia kuchenne, nieprawidłowa higienę personelu, brak odzieży ochronnej brak orzeczeń lekarskich do celów sanitarno - epidemiologicznych brak segregacji środków spożywczych i ich nieprawidłowe przechowywanie kwestionowaną 1 próbkę lodów z automatu, za ponadnormatywną liczbę bakterii z grupy Enterobacteriacea w 1g brak prawidłowego oznakowania przetworów mięsnych. 2. Klasyfikacja i ocena wypoczynku zimowego i letniego dzieci i młodzieży na terenie powiatu. W 2010r. w okresie zimowym w powiecie staszowskim nie organizowano wypoczynku dzieci i młodzieży. W okresie letnim wypoczynek zorganizowano w 2 miejscach, funkcjonował obóz jeździecki 3 turnusy oraz kolonie letnie 2 turnusy. W obiektach tych przeprowadzono 5 kontroli sanitarnych bloków żywienia w trakcie trwania sezonu. W 2010r. nie nakładano mandatów karnych i nie wydawano decyzji administracyjnych, jak również nie zgłaszano skarg do PSSE w Staszowie dotyczących nieprawidłowości funkcjonowania bloków żywienia w miejscach wypoczynku dzieci i młodzieży na terenie powiatu staszowskiego. 3. Działania podejmowane w ramach kontroli akcyjnych: wprowadzania do obrotu niebezpiecznych środków spożywczych zwanych dopalaczami W 2010r na terenie powiatu staszowskiego działalność w zakresie sprzedaży wyrobów pn. dopalacze prowadziły 2 sklepy. Przeprowadzono 5 kontroli (2 kontrole sanitarne, 3 kontrole sprawdzające). Pobrano do badania laboratoryjnego 33 próbki wyrobów pn. dopalacze. W przypadku większości pobranych prób proces badań nie został zakończony. Sprawozdania ze zbadanej części prób są w trakcie analizowania. Na pozostałe wyroby wydano 2 decyzje administracyjne dotyczące ich zabezpieczenia poprzez odebranie, które następnie zdeponowano w Powiatowej Komendzie Policji w Staszowie. Podczas prowadzonego bieżącego nadzoru sanitarnego w kontrolowanych zakładach gastronomicznych oraz wprowadzających do obrotu środki spożywcze i przedmioty użytku nie stwierdzono w sprzedaży i na stanie środków odurzających, środków deklarowanych jako artykuły i gadżety kolekcjonerskie, środków do palenia, wąchania, określanych jako dopalacze. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

41 sytuacji powodziowej w części powiatów województwa świętokrzyskiego W 2010r w związku z sytuacją powodziową w powiecie staszowskim przeprowadzono 22 kontrole akcyjne tj; 12 kontroli w sklepach (w tym w 2 sklepach wielkopowierzchniowych) 2 kontrole w hurtowni 5 kontroli w stołówkach szkolnych 3 kontrole w innych obiektach ( punktu wydawania żywności z darów) W czasie powodzi zastało zalanych 5 obiektów (4 sklepy spożywcze i 1 stołówka w zespole placówek oświatowych) i 1 obiekt został podtopiony (stołówka w szkole podstawowej). W trakcie powodzi została zalana oraz zniszczona w wyniku braku energii elektrycznej żywność w 1 sklepie spożywczym (zgodnie z wykazem przedłożonym przez właściciela zakładu) o wartości 2725,80 zł tj; wędliny, chleb, art. sypkie (sól, cukier, mąka, ryż), przetwory nabiałowe (mleko, śmietana, masło), słodycze (ciastka, czekolada, paluszki, cukierki), makarony, koncentraty zup, galaretki, kisiele, lody. Zgodnie z oświadczeniem właściciela sklepu wędliny zostały przeznaczone jako karma dla własnych psów natomiast pozostała żywność zalana i zniszczona została usunięta do kontenera jako odpad komunalny. W nowym roku szkolnym 2010/2011 zakłady żywienia zbiorowego po przeprowadzonych remontach i odnowieniu pomieszczeń rozpoczęły produkcję posiłków (przeprowadzono kontrole). Po przeprowadzeniu remontu działalność wznowiły też 2 sklepy spożywcze. nadzoru nad prawidłowością znakowania wołowiny i przetworów z mięsa wołowego w obrocie W 2010r. przeprowadzono 9 kontroli tematycznych, w tym w 3 sklepach wielkopowierzchniowych w zakresie oceny prawidłowości znakowania wołowiny i przetworów z mięsa wołowego w obrocie. 5 kontroli przeprowadzono wspólnie z Inspekcją Weterynaryjną. W 3 zakładach sklepach wielkopowierzchniowych stwierdzono nieprawidłowości, tj.: - w 1 zakładzie sklepie pakowano próżniowo mięso wołowe, na opakowaniu brak etykiety z oznakowaniem, pochodzenie dokumentowano fakturą dostaw z zakładu mięsnego z dołączoną etykietą, na której brak danych dotyczących terminu i warunków przechowywania. Za stwierdzone nieprawidłowości nałożono mandat karny w wysokości 200 zł oraz wystosowano pismo informujące właściwego terenowo lekarza weterynarii, na terenie którego znajduje się zakład przetwórstwa mięsnego z którego pochodziło mięso wołowe o nieprawidłowym znakowaniu wołowiny w tym zakładzie. Podczas następnej kontroli w sklepie nieprawidłowości w tym zakresie nie stwierdzono. - w 2 zakładach nie przedłożono dokumentacji mówiącej o pochodzeniu zwierzęcia lub zwierząt, z których mięso pochodzi oraz handlowego dokumentu identyfikacyjnego. Na stwierdzone nieprawidłowości wydano zalecenie przedłożenia brakującej dokumentacji, którą przedłożono w PSSE w ciągu 3 dni. Podczas bieżącego nadzoru sanitarnego w zakładach wprowadzających do obrotu mięsa i przetwory z mięsa wołowego oraz w zakładach żywienia zbiorowego nieprawidłowości dotyczących znakowania wołowiny i przetworów z mięsa wołowego nie stwierdzono. suplementów dla mężczyzn Stan sanitarny powiatu staszowskiego

42 W 2010r przeprowadzono ogółem 8 kontroli interwencyjnych, dotyczących zafałszowanych suplementów diety dla mężczyzn pn. Ceedra, Satibo, LibidoForte, Cupido Max, Intim X, Intim Y. Podczas przeprowadzanych kontroli nie stwierdzono w obrocie w/w zafałszowanych suplementów diety. 4. Pobrano w ramach urzędowej kontroli i monitoringu 124 próbki, w tym 80 próbek żywności w kierunku oznaczeń mikrobiologicznych, 39 próbek żywności do badań w kierunku oznaczeń parametrów fizykochemicznych oraz 5 próbek wyrobów przeznaczonych do kontaktu z żywnością. Zakwestionowano 3 próbki, w tym: 2 próbki lodów z automatu, za ponadnormatywną liczbę bakterii z grupy Enterobacteriacea w 1g 1 próbkę mleka spożywczego pasteryzowanego 2% za ponadnormatywną liczbę bakterii z grupy Enterobacteriacea w 1 ml Poziom kwestionowanych próbek utrzymywał się na poziomie roku ubiegłego. 5. Kontrola obecności składników modyfikowanych genetycznie oraz nadzoru nad przestrzeganiem warunków określonych w rozporządzeniach WE nr 1829/2003 i 1830/2003, w związku z powyższy pobrano - 1 próbkę środków spożywczych w kierunku obecności składników GMO w ramach urzędowej kontroli. Próbka nie kwestionowana. 6. W ramach funkcjonowania systemu RASFF (sytemu wczesnego ostrzegania o niebezpiecznych produktach żywnościowych i środkach żywienia zwierząt) otrzymano 20 powiadomień z poza terenu objętego działalnością tut. Inspektora Sanitarnego. W związku z powyższym sporządzono 73 protokoły interwencyjne. W ramach prowadzonego nadzoru podejmowano czynności kontrolne po otrzymaniu każdego powiadomienia alarmowego. Podczas przeprowadzanych kontroli interwencyjnych stwierdzono w obrocie środki spożywcze oraz wyroby do kontaktu z żywnością wymienione w powiadomieniach tj.: - powiadomienie w sprawie przekroczenia dopuszczalnej zawartości barwnika czerwień Allura AC (E129) w produkcie pn. Omega med pregna dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego dla kobiet w ciąży i karmiących, - środek ten stwierdzono w sprzedaży w 3 aptekach, został wycofany ze sprzedaży, a następnie zwrócony do dystrybutorów zgodnie z przedłożoną dokumentacją - w sprawie wysokiej migracji ołowiu i kadmu z powierzchni obrzeża kubków szklanych Wenecja dekor o poj.240ml, produkcji chińskiej wyrób ten stwierdzono w sprzedaży w 4 zakładach, które następnie zostały wycofane ze sprzedaży i zwrócone do dostawców. 7. W związku z otrzymanymi zawiadomieniami o umieszczeniu w systemie RAPEX notyfikacji kosmetyków, które nie powinny się znajdować w obrocie, przeprowadzono 49 kontroli interwencyjnych w obiektach obrotu środkami spożywczymi i kosmetykami, tj. w sklepach spożywczych, hurtowniach chemicznych i sklepach wielobranżowych. W żadnym przypadku nie stwierdzono obecności produktów zgłaszanych w ramach systemu RAPEX. 8. Wycofywano z obrotu środki spożywcze przeterminowane oraz z powodu braku znakowania, dokumentów pochodzenia oraz nieprawidłowych cech organoleptycznych - głównie mięso świeże i przetwory mięsne, drób, przetwory nabiałowe, wyroby cukiernicze i garmażeryjne, produkty zbożowe i przetwory rybne, koncentraty spożywcze, przetwory owocowo- warzywne, tłuszcze, przyprawy, kawa. Łącznie w 2010r. wycofano z obrotu i produkcji środki spożywcze na kwotę 1159,03zł, to jest wartość porównywalna do roku Stan sanitarny powiatu staszowskiego

43 9. W minionym roku zgłoszono do PPIS w Staszowie 27 interwencji, z czego 8 były to interwencje potwierdzone i uzasadnione. Interwencje te dotyczyły głównie nieodpowiedniej higieny sprzedaży środków spożywczych, w tym w handlu obwoźnym, stanu sanitarnotechnicznego obiektów żywnościowo żywieniowych, sprzedaży środków spożywczych po upływie okresu przechowywania oraz pojedyncze interwencje dotyczące nieodpowiedniego stanu sanitarnego otoczenia obiektów obrotu żywnością, nieodpowiedniej jakości oferowanych do sprzedaży środków spożywczych, jakości zdrowotnej wody. 10. Przeprowadzono 146 własnych pomiarów temperatur w 127 obiektach. Pomiarów dokonywano w trakcie kontroli sanitarnych celem sprawdzenia zachowania ciągłości łańcucha chłodniczego oraz warunków przechowywania surowców, środków spożywczych zgodnie z zaleceniami producenta w urządzeniach chłodniczych i zmrażających, magazynach, chłodniach, pomieszczeniach sprzedaży. Nieprawidłowości nie stwierdzono. 11. Przeprowadzono 13 kontroli tematycznych dotyczących zgodności oferowanych w sprzedaży suplementów diety, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, środków spożywczych wzbogaconych witaminami i składnikami mineralnymi z obowiązującymi przepisami w zakresie znakowania, składu, sposobu wprowadzania do obrotu, w tym reklamy. Oceniono 35 preparatów. Nieprawidłowości nie stwierdzano. 12. Przeprowadzono 9 kontroli tematycznych w 9 zakładach w zakresie oceny jakości żywienia tj. ocen dekadowego jadłospisu metodą rutynową z uwzględnieniem raportów magazynowych w następujących zakładach żywienia zbiorowego: w domu opieki społecznej oraz w stołówkach szkolnych i przedszkolnych. Generalnie żywienie nie budziło większych zastrzeżeń. Stwierdzano pojedyncze nieprawidłowości, tj. niewystarczającą ilość dodatków owocowo-warzywnych (6 przypadków), zbyt małą ilość mleka i jego przetworów w posiłkach (2 przypadki), brak pieczywa razowego ( 4 przypadki), brak urozmaicenia stosowanych technik kulinarnych przygotowywania posiłków i urozmaicenia potraw w dekadzie, brak zachowanej równowagi kwasowo-zasadowej w przygotowywanych posiłkach oraz nieprawidłowo zestawione posiłki obiadowe z uwzględnieniem pełnowartościowego białka. Pracownicy PIS zobowiązywali osoby odpowiedzialne do podjęcia kroków zmierzających do ich wyeliminowania. W ramach promowania Zasad racjonalnego żywienia i działań Trzymaj formę przeprowadzono prelekcje dla młodzieży gimnazjalnej oraz szkolenia dla koordynatorów, nauczycieli, pielęgniarek środowiskowych w tym zakresie. 13. Przeprowadzono 23 kontrole odbiorowe nowopowstałych obiektów żywnościowożywieniowych oraz 13 konsultacji i uzgodnień projektów dotyczących w/w zakładów. 14. W ramach współdziałania z Powiatowym Lekarzem Weterynarii w Staszowie przeprowadzono wspólnie 8 kontroli, w zakresie zapewnienia warunków sprzedaży i legalności pochodzenia ryb, drobiu, mięsa i wędlin oraz w zakresie warunków sprzedaży karpia żywego w okresie przedświątecznym. W trakcie wymienionych kontroli nałożono 1 mandat karny na kwotę 200 zł w sklepie spożywczym za nieprawidłowe znakowanie mięsa wołowego. Pozostałe kontrole nie wykazały naruszenia obowiązujących przepisów. 15. W 2010r. wspólnie z przedstawicielami Policji przeprowadzono 14 kontroli interwencyjnych, tj. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

44 1 kontrolę handlu obwoźnego środkami spożywczymi, podczas której nałożono 1 mandat karny na kwotę 100zł (brak czystości i porządku, nieprawidłowe warunki przechowywania środków spożywczych wymagających chłodzenia, niewłaściwa higiena sprzedaży) 5 kontroli sklepów wprowadzających do obrotu dopalacze 8 kontroli punktów małej gastronomii zlokalizowanych w miejscowości wypoczynkowej Golejów Jezioro w związku z wprowadzaniem do obrotu i konsumpcją na miejscu wyrobów alkoholowych. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

45 IX. PROMOCJA ZDROWIA I OŚWIATA ZDROWOTNA Kierunki działania Sekcji Promocji Zdrowia i Oświaty Zdrowotnej realizowane przez Powiatową Stację Sanitarno Epidemiologiczną w Staszowie w roku 2010 roku, wynikały z wytycznych Wojewódzkiej Stacji Sanitarno Epidemiologicznej w Kielcach, założeń Narodowego Programu Zdrowia na lata , sytuacji epidemiologicznej kraju i powiatu oraz posiadanych informacji o potrzebach lokalnych w tym zakresie. Działalność była skierowana do wszystkich placówek oświatowo - wychowawczych, zarówno publicznych, jak i niepublicznych oraz społeczeństwa powiatu staszowskiego.. W realizacji powyższych zadań współpracowano z następującymi organizacjami i instytucjami: szkołami wszystkich poziomów zakładami opieki zdrowotnej Starostwem Powiatowym w Staszowie, Urzędem Miasta i Gminy w Staszowie, Staszowskim Ośrodkiem Kultury Powiatowym Zespołem Doradców Metodycznych w Staszowie Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Staszowie Komendą Powiatową Policji w Staszowie mediami. Powyższe działania dotyczyły kontynuacji oraz wdrażania w placówkach nauczania i wychowania programów edukacyjnych o zasięgu ogólnopolskim, wojewódzkim i lokalnym oraz wspierania realizatorów tychże programów i interwencji nieprogramowych. W roku 2010 wdrożono w szkołach dwa nowe programy edukacyjne: w szkołach gimnazjalnych - program p.h. Znajdź właściwe rozwiązanie, w szkołach podstawowych - program Nie pal przy mnie, proszę. Pozostałe programy oraz interwencje nieprogramowe w 2010 roku były kontynuowane. Programy krajowe: Program Trzymaj Formę Program Trzymaj Formę" współorganizowany jest przez Główny Inspektorat Sanitarny i Stowarzyszenie Polska Federacja Producentów Żywności w ramach strategii WHO dotyczącej diety, aktywności fizycznej i zdrowia. Program "Trzymaj Formę był realizowany metodą projektu. Podejmowane działania w ramach projektu miały służyć promocji aktywności fizycznej i uczyć prawidłowego i zbilansowanego sposobu odżywiania się dzieci i młodzieży, ze szczególnym uwzględnieniem odpowiedzialności indywidualnej za zdrowie i zasady wolnego wyboru. W roku szkolnym 2009/2010 IV edycję programu realizowało 12 szkół gimnazjalnych i 2 szkoły podstawowe. Zasięg programu utrzymał się na poziomie roku ubiegłego. Ogółem programem objęto 2558 osób. Stan sanitarny powiatu staszowskiego

46 Program Ograniczenia Zdrowotnych Następstw Palenia Tytoniu w Polsce Celem Programu jest zmniejszenie zachorowań na choroby układu krążenia, układu oddechowego, nowotwory i zgonów wynikających z palenia tytoniu poprzez zmniejszenie ekspozycji na dym tytoniowy. Większość prowadzonych działań wynikała z pierwszego zadania w/w programu t.j.: 1. Zmiana klimatu społecznego i zachowań w stosunku do palenia tytoniu poprzez wielopłaszczyznowe populacyjne działania edukacyjno-interwencyjne oraz szkoleniowe. W/w programem w roku szkolnym 2009/2010 objęto 6 gimnazjów, 8 szkół podstawowych i 14 przedszkoli. W ramach tego zadania zorganizowano między innymi: Światowy Dzień bez Tytoniu, którego celem była edukacja młodzieży i społeczeństwa w zakresie korzyści płynących z niepalenia oraz zagrożeń wynikających z czynnego i biernego palenia tytoniu. Zasięg programu w porównaniu z rokiem ubiegłym nieco zwiększył się i wyniósł 1762 osoby. Program edukacyjny dla przedszkoli Czyste powietrze wokół nas jest skierowany do dzieci 6-letnich. Stanowi on pierwszy etap nabywania wiedzy na temat szkodliwości dymu tytoniowego. Uczy sposobów radzenia sobie w sytuacjach, w których dziecko narażone jest na przebywanie w środowisku osób palących. Celem programu jest: wzrost kompetencji rodziców w zakresie ochrony dzieci przed ekspozycją na dym tytoniowy, zwiększenie umiejętności dzieci w zakresie radzenia sobie w sytuacjach gdy przebywają w towarzystwie osób palących. Zasięg programu w porównaniu do roku 2009 zwiększył się. Program realizowało 14 przedszkoli wśród 537 dzieci i ich rodziców. Program Nie pal przy mnie, proszę przeznaczony jest dla uczniów klas I-III szkół podstawowych. Stanowi on drugie ogniwo w cyklu programów antynikotynowych dla dzieci i młodzieży. Program zawiera uporządkowane wiadomości dotyczące zdrowia, dostosowane do poziomu rozumienia dziecka. Ma charakter profilaktyczny, ale przede wszystkim jego celem jest wykształcenie u dzieci świadomej umiejętności radzenia sobie w sytuacjach, w których inne osoby palą przy nich papierosy. Program w roku szkolnym 2009/2010 w powiecie staszowskim był realizowany pilotażowo w Zespole Szkół, Publicznej Szkole Podstawowej nr 2 w Staszowie wśród 106 uczniów. Natomiast w roku szkolnym 2010/2011 do programu przystąpiło 546 uczniów z 8 szkół podstawowych Program Znajdź właściwe rozwiązanie adresowany jest do uczniów szkół gimnazjalnych. Najważniejsze cele programu to: zapobieganie paleniu tytoniu wśród młodzieży szkolnej, zwiększenie wiedzy w zakresie szkodliwości dymu tytoniowego, kształtowanie umiejętności dbania o zdrowie własne i swoich bliskich, Stan sanitarny powiatu staszowskiego