Podstawy technik informatycznych

Transkrypt

1 Podstawy technik informatycznych MGR INŻ. ALICJA PITUŁA-WILCZYŃSKA KATEDRA INFORMATYKI I METOD KOMPUTEROWYCH AKADEMIA PEDAGOGICZNA IM. KEN W KRAKOWIE

2 Tematyka wykładu Zestaw komputerowy Nośniki danych Wydajność komputera Software Licencje Zagrożenia Sieci komputerowe Zastosowania komputerów Handel elektroniczny Ochrona i bezpieczeństwo danych Zasady BHP Ochrona środowiska

3 Jak komputer ułatwia nam życie? Prowadzenie rejestrów banki, biblioteki, urzędy, szkoły, przedsiębiorstwa,... Przeprowadzanie skomplikowanych obliczeń badania naukowe, urzędy,... Symulacje komputerowe. Komunikacja Szkolenia np. symulatory lotów Bankowość elektroniczna. Telepraca. Dostęp do informacji encyklopedie, prasa codzienna, rozkłady jazdy, Repertuar, Inne zastosowania

4 Software TYPY OPROGRAMOWANIA ETAPY TWORZENIA PROGRAMÓW KOMPUTEROWYCH PRAWO AUTORSKIE LICENCJE WIRUSY KOMPUTEROWE

5 Co to jest software? Są to programy, które pozwalają na pracę komputerową. Numer wersjioprogramowania identyfikuje konkretny etap rozwoju produktu. Upgrade aktualizacja oprogramowania.

6 Etapy tworzenia oprogramowania 1. Specyfikacja 2. Analiza Definicja problemu. Rozpoznanie wymagań użytkowników. Opracowanie odpowiedniej metody (algorytmu) działania. 3. Projektowanie Planowanie funkcji programu, na podstawie wcześniejszej analizy. 4. Programowanie Tworzenie oprogramowania. Zapis algorytmu w języku programowania. 5. Uruchamianie i testowanie 6. Wdrażanie Sprawdzenie poprawności działania. Szkolenie użytkowników oprogramowania. Eksploatacja oprogramowania. 7. Konserwacja programu.

7 BIOS Basic Input/Output System Podstawowy system wejść i wyjść. Przechowywany jest w pamięci ROM komputera. Procedury uruchamiania komputera. Pośredniczy pomiędzy zasobami sprzętowymi, a programowymi. Jest ściśle związany z płyta główną. Podczas uruchamiania komputera: Przeprowadza testy sprzętowe Inicjuje program rozruchowy Przekazuje sterowanie do systemu operacyjnego.

8 Sterowniki (drivery) Oprogramowanie umożliwiające pracę z urządzeniami peryferyjnymi. Licencję na aktualną wersję sterownika otrzymuje się wraz z zakupem sprzętu. Sterowniki są najczęściej dostarczane przez producenta sprzętu.

9 System operacyjny Program lub zbiór programów obsługujących sprzęt i aplikacje naszego komputera. Uruchamiany jest z dysku twardego komputera. Przykładowe systemy operacyjne: MS Windows, Linux, Mac OS, Unix, Novel. W awaryjnej sytuacji system operacyjny można odpalić z dyskietki lub płyty CD.

10 Zadania systemu operacyjnego Nadzoruje współpracę jednostki centralnej z urządzeniami zewnętrznymi. Kontroluje przydział zasobów w komputerze. Zapewnia komunikację z użytkownikiem. Zarządza plikami i folderami na dysku twardym. Przemieszcza dane do i z pamięci komputera. Nadzoruje i kontroluje wykonywane operacje, np. Uruchamianie i działanie programów. Kopiowanie plików. Sygnalizuje błędy.

11 Oprogramowanie użytkowe Grupa programów komputerowych, używanych do tworzenia oraz edytowania różnorodnych dokumentów elektronicznych. Do oprogramowanie użytkowego zaliczamy: Edytor tekstowy Arkusz kalkulacyjny Edytor prezentacji multimedialnych Edytor baz danych Klient poczty elektronicznej Oprogramowanie użytkowe dużej skali: Programy w administracji państwowej. Obsługa banków.

12 I inne DTP DeskTop Publishing Oprogramowanie służące m.in. do tworzenia materiałów reklamowych, broszur,.. Programy graficzne Skanery antywirusowe Edytory stron internetowych WYSWIG WhatYouSeeIsWhatYouGet Wygląd na ekranie zgodny z wyglądem wydruku. Przeglądarki różnego rodzaju

13 Prawo autorskie Prawo autorskie jest wyłącznym prawem autorów oprogramowania do tworzenia kopii z ich własnego produktu. Prawna ochrona własności oprogramowania. Haker osoba o rozległej wiedzy informatycznej, którą często wykorzystuje dla celów niezgodnych z prawem. Piractwo komputerowe nieupoważnione kopiowanie i rozprowadzanie oprogramowania.

14 Licencja Prawo do użytkowania oprogramowania. Nie można kopiować oprogramowania (poza jedną kopią bezpieczeństwa). Nie wolno odsprzedawać ani odstępować kopii programu. Można zainstalować oprogramowanie na jednym stanowisku komputerowym, chyba że licencja mówi inaczej. Jest prawnym kontraktem pomiędzy autorem lub wydawcą oprogramowania a użytkownikiem. Korzystanie z nielegalnego oprogramowania jest przestępstwem w każdym przypadku.

15 Rodzaje licencji Jednostanowiskowa Wielostanowiskowa Grupowa Sieciowa Firmware Komercyjna Edukacyjna Shareware Trialware Demo Freeware Donateware OpenSource General Public Licence (Free Software Foundation) Public Domain (własność ogółu) Linux

16 Freeware Oprogramowanie dostępne za darmo, bez opłat licencyjnych i opłat za użytkowanie. Rozprowadzane po kosztach nośnika (np. CD-ROM). Można go używać bez żadnych ograniczeń.

17 Shareware Oprogramowanie, które można używać przez określony czas (okres próbny), po którego upłynięciu należy je odinstalować, bądź zakupić pełną wersją programu.

18 GNU GPL General Public Licence Licencja umożliwiająca modyfikowanie kodu źródłowego oprogramowania.

19 Wirusy Program komputerowy, który w sposób celowy działa na szkodę systemu komputerowego. Potrzebują nosiciela pliku, na którym pasożytują. Wyjątek: tzw. robaki wirusy samodzielne. Potrafią samodzielnie się rozmnażać. Działają bez zgody i wiedzy użytkownika. Odwirusowanie usunięcie wirusa z zainfekowanego pliku.

20 Rodzaje wirusów Koń trojański Bomba logiczna Bomba zegarowa Pasożytnicze Makro-wirusy Plików wsadowych Polimorficzne Robak

21 Zabezpieczenie przed wirusami Regularne używanie skanera antywirusowego. Monitor antywirusowy ochrona non stop. Częste uaktualnianie bazy wirusów. Nie otwieranie plików niewiadomego pochodzenia (zwłaszcza pobieranych z Internetu lub przesyłanych w załącznikach poczty elektronicznej). Niepobieranie plików z niepewnych źródeł.

22 Język komputerów SYSTEM BINARNY DOKUMENTY ELEKTRONICZNE KOMPRESJA DANYCH

23 Bit BInary digit = cyfra dwójkowa Najmniejsza jednostka pamięci komputerowej. 8 bitów tworzy 1 bajt! W systemie dwójkowym (binarnym) przy zapisie danych posługujemy się zerami 0 i jedynkami 1. There are only 10 types of people in the world: Those who understand binary and those who don't.

24 Bajt podstawowa jednostka pamięci 1 B = 8 b (1 bajt = 8 bitów) 1 kilobajt (kb) = 2 10 bajtów = 1024 bajtów 1 megabajt (MB) = 2 10 kilobajtów = 1024 kb W przeciwieństwie do innych dziedzin nauki, w informatyce przedrostek kilo oznacza nie krotność 10 3, tylko 2 10

25 Dokumenty elektroniczne Mogą być drukowane. Mogą być przeglądane oraz edytowane. Można je łatwo i tanio magazynować. Przyczyniają się do ochrony środowiska. Szyfrowanie danych zapobiega nieautoryzowanemu dostępowi do danych. Dokumenty zawierające istotne dane, należy chronić przed nieupoważnionym dostępem!

26 Najpopularniejsze formaty plików Pliki graficzne.bmp.jpg.gif.png.pdf(?) Pliki tekstowe.doc.txt.rtf.pdf(?).html Pliki muzyczne.mp3.mp4.wav.mid Pliki filmów.mpeg.avi.swf

27 Kompresja danych Polega na zmniejszeniu ich objętości w taki sposób, aby była możliwa ich dekompresja. Do kompresji służą programy pakujące, np. WinRAR, WinZip, 7Zip,..

28 Jak zwiększyć wydajność pracy z komputerem? Zainstalować dodatkową pamięć RAM. Zainstalować szybszy procesor. Odinstalować niepotrzebne programy, zwłaszcza te, które pracują w tle.

29 Bezpieczeństwo i higiena pracy STANOWISKO KOMPUTEROWE OCHRONA ZDROWIA OCHRONA ŚRODOWISKA

30 Bezpieczeństwo i higiena pracy Zadbaj o odpowiednie ustawienie sprzętu. Ureguluj oświetlenie w pomieszczeniu. Odpowiednia wilgotność powietrza oraz wentylacja. ERGONOMIA optymalne projektowanie miejsca pracy.

31 Kręgosłup Prawidłowa postawa podczas pracy. Krzesło dopasowane do wzrostu. Można używać podnóżka. Należy odpowiednio ustawić klawiaturę i myszkę.

32 Nadgarstki Syndrom RSI (Repetitive Strain Injury). Uraz RSI spowodowany jest powtarzalnym wysiłkiem, związanym z nieprawidłowym ułożeniem rąk na klawiaturze. Aby uniknąć urazu pracuj z nadgarstkami zrównanymi z klawiaturą.

33 Oczy Rób częste przerwy podczas pracy: Ustaw monitor poniżej poziomu oczu. Ustaw monitor tak, aby nie powstawały odbicia światła. Dopilnuj, aby pomieszczenie było dobrze oświetlone unikniesz przemęczenia oczu i bólów głowy! Używaj monitora o niskim poziomie promieniowania (norma TCO).

34 Inne niebezpieczeństwa Niezabezpieczone, leżące na ziemi przewody.

35 Ochrona środowiska Używanie zwrotnych pojemników z tuszem/tonerem do drukarek. Regenerowanie tonerów i pojemników na tusz.

36 PEBCASe PROBLEM EXISTS BETWEEN COMPUTER AND CHAIR