SPRAWOZDANIE. z wizytacji Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec w dniach 8-11 i 14

Transkrypt

1 SPRAWOZDANIE z wizytacji Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec w dniach 8-11 i 14 września 2009 r, przez s ę d z i e g o J a n u s z a _ M i c h a l s k i e g o z W y d z i a ł u XI Penitencjarnego Sądu Okręgowego w Warszawie Poprzednia wizytacja została przeprowadzona w w/w Areszcie Śledczym w dniach września i 16 października 2008 r. przez w/w, który ocenił pozytywnie pracę jednostki we wszystkich badanych odcinkach. Przedmiotem niniejszej wizytacji były zagadnienia wynikające z rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 25 sierpnia 2003 r. (Dz.U. Nr 152,poz.1496). Wizytacją objęto okres od r. do dnia r. Podczas wizytacji dokonano w szczególności następujących czynności: -przeprowadzono rozmowy i uzyskano dane od Dyrektora Aresztu Śledczego Warszawa Służewiec, kierowników poszczególnych działów, wychowawców oraz lekarza w zakresie funkcjonowania jednostki i istni ejących problemów, -dokonano oględzin niektórych pomieszczeń aresztu, a zwłaszcza cel mieszkalnych, sali widzeń i świetlicy, -zapoznano się wyrywkowo z dokumentacja penitencjarną, a zwłaszcza z aktami osobowymi osadzonych i sk ładanymi przez nich skargami. Zaludnienie jednostki wg. stanu na dzień r. oraz ruch osadzonych w okresie od r. do r. W dniu r. przebywa ło w wizytowanej jednostce 914 osadzonych, z tego 564 skazanych,12 ukaranych,280 tymczasowo aresztowanych oraz 58 tzw. karno-śledczych (osoby skazane w stosunku do których stosuje się nadto tymczasowe aresztowanie w innej sprawie). W omawianym okresie przyj ęto do aresztu ogółem 2868 osób, w tym 1875 skazanych, 190 ukaranych i 803 tymczasowo aresztowanych(brak danych co do osadzonych karno-śledczych).

2 Wśród osadzonych dobrowolnie zgłosiło się do aresztu 101 osób, z czego 87 skazanych i 14 ukaranych, a ani jeden tymczasowo aresztowanych. Doprowadzonych zostało 1063 skazanych,175 ukaranych i 630 tymczasowo aresztowanych. 3% innych jednostek przetransportowano 899 osób, z tego 725 skazanych, jednego ukaranego i 173 tymczasowo aresztowanych. W omawianym okresie ubyło 2910 osadzonych, z tego 2093 skazanych, 186 ukaranych i 631 tymczasowo aresztowanych. Zwolnionych zostało 1335 osób, z tego 763 skazanych, 178-ukaranych i 394 tymczasowo aresztowanych. Do innych jednostek przetransportowano 1573, z tego 1330 skazanych, 8 ukaranych i 235 tymczasowo aresztowanych. Dwie osoby zmarły. Wypadki nadzwyczajne W omawianym okresie stwierdzono: -pobicia osadzonego-11 wypadków -samouszkodzenie osadzonego-9 wypadków -napaść na funkcjonariusza poza służbą-1 wypadek -usiłowanie dokonania samobój stwa-2 wypadki -ujawnienie niebezpiecznego przedmiotu-3 wypadki -samobójstwo osadzonego-1 wypadek -ucieczka z systemu bez konwojenta-ł wypadek W ograniczonym stopniu stosowano środki przymusu bezpośredniego. Użycie siły fizycznej i założenie pasa obezwładniającego oraz umieszczenie w celi zabezpieczającej miało miejsce w jednym przypadku.

3 Przepustki i zezwolenia na opuszczenie Aresztu Śledczego oraz u d z i e l a n i e w a r u n k o w y c h p r z e d t e r m i n o w y c h z w o l n i e ń W o k r e s i e o d r. d o r. u d z i e l o n o ł ą c z n i e 1591 zezwoleń i przepustek na czasowe opuszczenie aresztu, z których korzystało 101 osadzonych. W poszczególnych przypadkach podstawą były: -152 nagrody z art.138 l pkt 7 k.k.w. tj. zezwolenie na widzenie bez dozoru z osobę najbliższą poza terenem aresztu na czas nie przekraczający 30 godzin, -50 nagród z art.l38 l pkt.8 k.k. w. tj. zezwolenie na opuszczenie aresztu na czas nie przekraczający 14 dni, -7 przepustek z art.91 pkt 7 tj. udzielanych nie częściej niż raz na 2 miesiące, łącznie na okres nie przekraczający 14 dni w roku, -27 zezwoleń w trybie art.141a l k.k.w., w tym 14 pod konwojem tj. opuszczenie zakładu karnego na czas nie przekraczający 5 dni w wypadkach szczególnie ważnych dla skazanego -294 zezwolenia celem udziału w zajęciach kulturalno-oświatowych(art.91 pkt.4 k.k.w. ), -na podstawie art.91 pkt 3 k.k.w. udzielono 1092 zezwoleń celem udziału w: -zajęciach terapeutycznych-872 zezwolenia -nauczaniu 200 zezwoleń -szkoleniach-20 zezwoleń. W okresie tym wszyscy osadzeni powrócili z udzielonych im zezwoleń. W okresie od r. do r. Sąd Penitencjarny rozpatrzył 382 wnioski o warunkowe przedterminowe zwolnienie. Pozytywnie rozpatrzono 39,tj. 26% ogółu wniosków. Z ogólnej liczby rozpatrywanych wniosków 21 na ogólną liczbę wniósł Dyrektor aresztu, z czego 18 uwzględniono.

4 4 Podstawy udzielenia zezwoleń były następujące: -265 nagród z art.138 l pkt 7 k.k.w.-zezwolenia na widzenie bez dozoru z osobą najbliższe poza terenem aresztu na czas nie przekraczający 30 godzin, -86 nagród z art.138 l pkt 8 k.k.w.-zezwolenie na opuszczenie aresztu na czas nie przekraczający 14 dni, -14 przepustek na podstawie art.91pkt 7 k.k.w. udzielonych skazanym odbywających karę w zakładzie typu półotwartego, -25 zezwoleń w trybie art.141a l k.k. w tym 7 pod konwojem funkcjonariuszy SW (t r z y osoby były tymczasowo aresztowane). Zezwoleń, o których mowa w art.91 pkt 3 i 4 k.k.w. tj. na uczestniczenie w nauczeniu, szkoleniu oraz w zajęciach terapeutycznych organizowanych poza terenem zakładu, a także w związku z organizowanymi przez administrację poza terenem zakładu karnego grupowych zajęciach kulturalno-oświatowych lub sportowych udzielono łącznie Z art.91 pkt 4 k.k.w. udzielono 487 zezwoleń celem udziału: -w zajęciach kulturalno-oświatowych-316 zezwoleń, -w zajęciach sportowych - l71 zezwoleń. Z art.91 pkt 3 k.k.w. udzielono 785 zezwoleń celem udziału: -w zajęciach terapeutycznych-712 zezwoleń, -w nauczaniu-73 zezwolenia. W roku 2008 wzrosła przede wszystkim liczba zezwoleń na zajęcia terapeutyczne, na mitingi AA i AN, a także ilość wyjść na zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowe organizowane poza terenem aresztu. W okresie od r. do r. wszyscy osadzeni, w wyznaczonym terminie powrócili z udzielonych im zezwoleń na opuszczenie terenu aresztu. Ten pozytywny wskaźnik został osiągnięty na skutek pogłębionej wiedzy co do prognozowania kryminologiczno-społecznego. Przed podjęciem decyzji przeprowadza się rozmowę z bliskimi, do których

5 Pozytywne rezultaty, jakie osiągnięto w przypadku wydawania przepustek i zezwoleń na opuszczenie aresztu nie miały charakteru przypadkowego. Związane były z prawidłową oceną prognozy kryminologiczno-społecznej. Przed podjęciem decyzji przeprowadza się rozmowę z bliskimi, do których osadzony ma się udać celem ustalenia jej sytuacji materialnej. Te informacje są weryfikowane co 3 miesiące z uwzględnieniem danych co do zachowania się osadzonego korzystającego z przepustek. Dokonywana jest konfrontacja informacji od bliskich o wykorzystywaniu przepustek z danymi posiadanymi przez właściwe komendy policji i kuratorów. Sporządzana jest również opinia psychologa przed propozycją pierwszego wyjścia. Opinia ta uwzględnia negatywny wpływ nadużywania alkoholu bądź środków odurzających oraz ewentualne zmiany osobowości spowodowane izolacją a mogące mieć wpływ na prawidłowe wykorzystanie pobytu poza terenem jednostki. Problematyka skarg. W omawianym okresie do Aresztu Śledczego w Warszawie-Służewcu wpłynęło ogółem 350 skarg przekazanych przez osoby osadzone bezpośrednio do dyrektora aresztu bądź pośrednio przez organy właściwe do rozpatrywania skarg. Ich problematyka była bardzo zróżnicowana i przedstawia się wg. przedstawionych zarzutów następująco: -praca oraz traktowanie przez funkcjonariuszy-87 -warunki bytowe-86 -opieka zdrowotna-72 -sposób załatwiania skargi-21 -nieprawidłowości związane z przetransportowaniem-17 -korespondencja-11 -realizacja zakupów-9 -inne sprawy-6 -zapoznanie z opiniami i udostępnianie dokumentów aktów prawnych-6

6 -sporządzenie wniosku o wymierzenie kary dyscyplinarnej-6 -wyżywienie niezgodne z wyznawane religią-5 -widzenia-4 -przepustki i zezwolenia na opuszczenie aresztu-3 -decyzja Komisji penitencjarnej-3 -traktowanie przez współosadzonych-1 -zwrot paczki-1 -obliczenie okresu wykonywania kary pozbawienia wolności-l -udzielenie informacji-1 -działalność kulturalno-oświatowa-1. Przyczyny i źródła powstawania skarg są bardzo zróżnicowane. Niejednokrotnie wynikają z chęci wymuszenia określonych działań ze strony administracji. Można również zauważyć, że składanie skarg stanowi wyraz postawy konfrontacyjnej i daje ujście skumulowanym negatywnie emocjom związanym z samym faktem pozbawienia wolności. Rzeczą charakterystyczną jest, że połowa skarg pochodziła od zaledwie czterech osób. Niejednokrotnie są one wynikiem nieznajomości uregulowań prawnych lub niezrozumienia intencji działań administracji jednostki penitencjarnej. Należy również zwrócić uwagę na fakt przebywania osadzonych w warunkach pozbawienia wolności i związanych z tym szereg obowiązków i ograniczeń, z którymi osadzeni nie mogą się pogodzić niezależnie od ich prawnego i faktycznego uzasadnienia. W związku z powyższym na odprawach kierownictwa omawiane są skargi, które mogą być wynikiem niedopracowania pewnych procedur i sposobów działania. Wypracowany jest wtedy nowy sposób działania, który może zapobiegać sytuacjom konfliktowym.

7 7 Na podstawie zbadanych s karg, a dotyczy t o wi ększości z nich, można s twierdzić, że bardzo szczegółowo j e s t prowadzone postępowanie wyjaśniające, a w sytuacj ach, gdy postępowanie administracji jest d la o s a dzonego niezrozumiałe lub b udzi j e g o wątpliwości kiero w n i c y d z i a ł ó w w t e r m i n i e k i l k u d n i m a j ą o b o w i ą z e k w y j a ś n i ć o s a dzonemu istotę problemu. O d p owiedzi na skargi z łożone w wizytowanej jednostce udziela o s a dzonym i nspektor d o s praw o rganizacyjno - p r awnych, a także poucza o możliwości wnies i e nia odwołania do Dyrektora Okręgowego Służby Więziennej w Warszawie. Z a w i a d o m i e n i e o p o p e ł n i e n i u p r z e s t ę p s t w a W omawianym okresie w Areszcie Ś ledczym s porządzono 1 8 z awia d o m i e ń o przestępstwie, które skierowano do Prokuratury Rejonowej w W. w s p r awach: - n iepowrotu o s adzonych do a resztu po u dzielonej p r zerwie w w yko n y waniu kary u cieczki osadzonych podczas wykonywania pracy w grupie skazanych z a t rudnionych p o za terenem jednostki w systemie b e z konwojenta - 3. Losowo_zbadane_akta "A" i " B" osadzonych l/sprawa D. B., skazanego z art.278 l k.k.,art.59 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i art.280 k. k. D o A Ś S ł u żewiec przybył w d niu r., u p rzednio o dbywał karę w ZK Kamińsk, AŚ Warszawa Służewiec i ZK Potulice. Klasyfikacja systemu odbywania kary to począ t k o w o P - l/z, a n a s t ę p n i e P - l/p. Rozpoczął odbywanie kary r., a j e j koniec przewidziano na r. Deklaruj e przynależność do p odkultury p r z estępczej. P rzy p r z yjęciu do aresztu przeprowadzono z nim rozmowę.

8 2/Sprawa R. P., skazanego z art.280 l k.k.,art.178 1k.k Skazany przybył do AS Warszawa Służewiec w dniu r. Uprzednio odbywał karę w AŚ Grójec, AŚ Nisko. Rozpoczął odbywanie kary r., a przewidywane zakończenie Klasyfikacja systemu odbywania kary to początkowo p-2/z, obecnie P-2/p. Podczas pobytu w areszcie dokonano 3 ocen okresowych. Skazany nie należy do podkultury przestępczej. Odbywa karę w programie indywidualnego oddziaływania. 3/Sprawa A. B., skazanego z art k.k. Do AŚ Służewiec przybył r. Koniec kary jest przewidziany na r. Odbywał karę początkowo w systemie P-2/z, obecnie-p-2/p. Karę odbywa po jej zarządzeniu w trybie art.75 l k.k. 4/Sprawa M. B., skazanego z art.158 l k. k.,286 l k.k., 178a l k.k.,229 3 k.k.. Do AS Warszawa Służewiec przybył S r., przewidywany koniec wykonania kary r. Karę odbywał początkowo w systemie P-2/z, obecnie P-2p.Od r. ma przebywać w oddziale terapeutycznym z uwagi na uzależnienie od alkoholu. Czterokrotnie miały miejsce okresowe oceny., skutkujące tu. in. systemem odbywania kary, który zmieniano na łagodniejszy. 5/Sprawa K. O., skazanego z art.231 l i 2 k.k. Skazany przybył do AŚ Warszawa Służewiec w dniu r., przewidywany koniec odbycia kary r. Początkowo odbywał karę w systemie P-2z, obecnie-p-2/p. W czasie pobytu dokonano 3 ocen okresowych.

9 6/Sprawa R. M. skazanego z art.2/9 l k.k.. Skazany przybył do AS Służewiec r.-przewidywany koniec odbywania kary r. Należy do podkultury przestępczej, jak również stosowane jest w stosunku do niego tymczasowe aresztowanie. W związku z czym przy kolejnych ocenach okresowych określono system odbywania kary na P-l/z. 7/Sprawa A. W. skazanego z art.253 l k.k.,art k.k. i in. Do AŚ Warszawa Służewiec przybył r.(należy do struktur nieformalnych). Koniec wykonywania kary przypada na r. Uprzednio przebywał w AŚ Warszawa Mokotów, AŚ Radom, ZK Włocławek i ZK Czerwony Bór. Przez cały czas odbywa karę w systemie P-l/z. 8/Sprawa M. S. skazanego z art k.k. w zw. z art. l78 1 k.k. Do AŚ Warszawa Służewiec przybył r. Uprzednio odbywał karę w AŚ Grójec. Przewidywany koniec kary r. Przez dłuższy okres odbywał karę w systemie P-2/z. Od karę odbywa w systemie P-2/p. Okresowe oceny miał miejsce uprzednio czterokrotnie. 9/Sprawa L. K. skazanego z art.207k.k. i art k.k. Do AŚ Służewiec przybył r., a koniec kary przewidziany jest na rok. Karę odbywa w systemie R-1/z. Ocena okresowa miała miejsce dwukrotnie 10/Sprawa K. H. skazanego z art.291 l k.k.,273 l k.k.,278 l k.k i art-178a 2 k.k. Skazany przybył do AŚ Służewiec r. Przewidywany koniec kary r. Początkowo system P-2/z, obecnie 2 /p. Okresowe oceny miały miejsce 3 razy.

10 11/ G. D., skazany z art.288 l k.k. i art.278 l k.k. Do AŚ Warszawa Służewiec przybył r.(uprzednio odbywał kary w ZK, Łowicz, Garbalin i Iława). Koniec odbywania kary upływa r. Odbywał ją początkowo w systemie P-2/z, obecnie P-l/2. 12/Sprawa G. T., skazanego z art.280 l k.k. Do AŚ Służewiec przybył r., a przewidywany koniec wykonania kary przypada na r. Karę odbywa w systemie P-2/p (uprzednio P-2/z).Klasyfikacja została zmieniona po okresowej ocenie w dniu r.(uprzednio odbywał karę w AŚ Mokotów i AŚ Gdańsk). 13/Sprawa S. F. skazanego z art.178a l k.k. Do AŚ Warszawa-Służewiec przybył r., przewidywany koniec wykonania kary r. Deklaruje przynależność do podkultury przestępczej. Odbywa karę w systemie R-2/z. Analizowane sprawy pozwalają na stwierdzenie, że w AŚ Warszawa Służewiec przestrzega się dyrektyw zawartych w art.79b l k.k.w., o ile nie zachodzą okoliczności przewidziane w 2 cyt. przepisu. Skazanego informuje się również o obliczonym okresie wykonywania kary( 3). Przeprowadzane są również okresowe oceny skazanych, skutkujące w niektórych przypadkach zmianą systemu odbywania kary. Oddział terapeutyczny dla uzależnionych od alkoholu W oddziale terapeutycznym dla osób uzależnionych od alkoholu przebywa aktualnie tyle osób ile jest miejsc tj.29. W okresie omawianym przyjęto łącznie 119 osób, z tego 111 skierowano decyzją komisji penitencjarnej, czterech skazanych przyjęto na podstawie art.117 k.k. w (w wyniku orzeczenia sądu penitencjarnego), a w stosunku do czterech miał zastosowanie art.62 k.k.

11 Terapia w oddziale trwa 12 tygodni i może zostać skrócona do 8, w sytuacji, gdy skazany nie wykazuje motywacji do jej stosowania. Średni czas oczekiwania na przyjęcie do oddziału wynosi 12 miesięcy. Obecnie na przyjęcie do oddziału oczekuje stu dwudziestu skazanych. Personel oddziału terapeutycznego stanowią cztery osoby: -kierownik oddziału, -psycholog, -dwóch terapeutów uzależnień. Najmniejszą motywację do poddania się terapii przejawia grupa skazanych, którzy są zobowiązani do terapii na mocy art.117 k.k.w. Oddział terapeutyczny dla skazanych uzależnionych od środków odurzających lub psychotropowych Oddział posiada 36 miejsc i tylu skazanych przebywało na nim w czasie wizytacji. W okresie od r. do r. do oddziału przyjęto 78 skazanych, w tym: -8 skazanych przyjętych na podstawie art.62 k.k., -2 skazanych wycofanych z oddziału decyzją Sądu Penitencjarnego. Terapia w oddziale trwa 6 miesięcy. Może ona zostać skrócona do 4 miesięcy w wypadku, gdy skazany nie wykazuje motywacji do poddania się jej, a próby nakłaniania go do większej aktywności nie przynoszą skutku, bądź w sytuacji, gdy jego możliwości intelektualne są ograniczone. Wtedy oddziaływanie terapeutyczne ograniczone są do oddziaływań motywacyjno-edukacyjnych. Takich przypadków w omawianym okresie było 18. Ze względów terapeutycznych jest możliwość przedłużenia okresu leczenia maksymalnie do 8 miesięcy. Takich przypadków było 5. Średni czas oczekiwania na przyjęcie do oddziału wynosi 8 miesięcy. Obecnie na przyjęcie do oddziału oczekuje 30 skazanych.

12 Personel oddziału liczy cztery osoby: -kierownik oddziału-psycholog, -3 psychologów (1 przebywa na urlopie wychowawczym). Z obserwacji personelu wynika, że najmniejsza motywację do leczenia mają skazani, którzy odbywają terapię pod koniec wyroku. Zatrudnienie skazanych w omawianym okresie Aresztowi Śledczemu przyznano na rok etatów dla osadzonych skierowanych do zatrudnienia odpłatnego przy pracach pomocniczych i porządkowych o charakterze administracyjno-gospodarczym. Zatrudnienie wewnątrz jednostki odbywało się w wymiarze czasu pracy 4/8,6/8,7/8 i 8/8 etatu oraz nieodpłatnie na podstawie art.123a l i 2 k.k.w. W celu zatrudnienia osadzonych wewnątrz jednostki wykonano 201 badań przez lekarza medycyny pracy i wydatkowano na ten cel kwotę zł. l/zatrudnienie odpłatne wewnątrz aresztu było związane z pracą 101 osadzonych na 80 etatach, którzy pracowali łącznie przez godziny. 2/Nieodpłatnie pracowało średnio miesięcznie 32 osadzonych, którzy wypracowali godzin. 3/ Na zewnątrz jednostki osadzeni pracowali u 7 podmiotów (średnio miesięcznie 62 osadzonych, którzy przepracowali godzin, a wartość ich pracy wyniosła szacunkowo zł). 4/Nieodpłatnie na zewnątrz jednostki przy pracach publicznych na rzecz organów administracji publicznej oraz przy pracach wykonywanych na cele charytatywne(art.123a 2 k.k.w.) osadzeni pracowali w 12 jednostkach, a średnio zatrudnionych było 27 osób, które przepracowały łącznie godzin.

13 Dział Służby Zdrowia W dziale zatrudnieni są: l/kierownik DSZ - l funkcjonariusz 2/lekarze ambulatorium-3 osoby(0,5+2 razy O, 75 etatu)łącznie 2 etaty +1 lekarz na 0,2 etatu w OZ Grodzisk Mazowiecki 3/lekarze stomatolodzy-2 osoby na łącznie 0,75 etatu 4/pielęgniarki-7 pełnych etatów-na stanowisku funkcjonariuszy (w tym 2 osoby na urlopach macierzyńskich i wychowawczych)+1 osoba w Ośrodku Zamiejscowym Grodzisk Mazowiecki na 0,4 etatu 5/ specjalista dermatolog-0,25 etatu 6/specjaliści psychiatrzy-2 osoby łącznie na 0,75 etatu 7/specjalista laryngolog-0,25 etatu 8/specjalista neurolog-0,2 etatu 9/lekarz radiolog-0,25 etatu. W omawianym okresie lekarza przeprowadzili następującą ilość przyjęć i konsultacji: l/lekarze ogólni /stomatolodzy /dermatolog-994 4/psychiatrzy /laryngolog-575 6/neurolog-327 Dodatkowo pacjentów tut. ZOZ kierowano na konsultacje i badania poza aresztem, zarówno w penitencjarnej służbie zdrowia jak i społecznej. W penitencjarnej służbie zdrowia konsultowano pacjentów; l/ortopedycznie-70 2/chirurgicznie-95 3/internistycznie i kardiologicznie-33

14 4/urologicznie-25 5/specjalista neurochirurg-1 6/okulista na kontrakcie -12 O Pacjenci mieli również wykonywane różnego rodzaju badania diagnostyczne w penitencjarnej służbie zdrowia: -RTG klatki piersiowej-1958(w tym 979 w cywilnej służbie zdrowia) -innego rodzaju badania RTG-332 -USG jamy brzusznej i układu moczowego-62 -badania laboratoryjne krwi-670 W przypadku braku dostępu do specjalisty lub braku możliwości wykonania badań w penitencjarnej służbie zdrowia, pacjenci kierowani byli planowo do specjalistycznych ośrodków społecznej służby zdrowia i tak przykładowo: -konsultacje chirurgowo naczyniowe -konsultacje onkologiczne -okulistyczne w zakresie wysokospecjalistycznym -endokrynologiczne -chirurga szczękowe go -inne-38 -leczenie szpitalne w społecznej służbie zdrowia pod konwojem-9 osób. W AŚ Warszawa Służewiec jest prowadzony program substytucyjny program leczenia metadonem. Korzystało z niego 26 osadzonych. Po zakwalifikowaniu przez specjalistę ds. HIV/AIDS lub w ramach kontynuacji leczenia w omawianym okresie było 12 pacjentów z rozpoznanym zakażeniem wirusem HIV, w tym 6 pacjentów otrzymało leczenie ARV. W wypadku diet stosowano następujące; -cukrzycowa-30 -cukrzycowa z insuliną-25 -lekkostrawna-311

15 Ponadto w 14 przypadkach przyznano administracyjnie diety wyznaniowe. W omawianym okresie wystawiono świadectwa lekarskie z wnioskami: -"może być leczony w ZK"-66 -"nie może być leczony w ZK"-6 -"proszę o wyznaczenie terminu przyjęcia do szpitala"-16 -"w trakcie diagnostyki"-11 W ostatnich latach znacznie poprawiono warunki świadczenia usług zdrowotnych w związku z oddaniem do użytku nowoczesnych i dobrze wyposażonych laboratoriów, zakupami sprzętu oraz możliwością zatrudnienia lekarza okulisty w ramach umowy cywilnoprawnej. W tej sytuacji należy uznać, że osadzeni mają zapewnioną właściwą opiekę medyczną, z reguły o wiele lepszą, niż przebywając na wolności. Ponadto przy analizie skarg. należy zauważyć, że poza żądaniami roszczeniowymi niektórych z nich, skargi są wyjątkowe. Działalność kulturalno-oświatowa Imprezy zorganizowane w A.Ś.Służewiec 1/ r-koncert zespołu "Jestem za..."w Milanówku z okazji "Festynu Rodzinnego "zorganizowanego przez władze miasta 2/04.10 i r.-zajęcia na temat asertywności 3/08.11,2008 r.-koncert zespołu "Jestem za...""-uroczystości rocznicowe "Bractwa Więziennego" w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie 4/ r.-finał akcji"150 snickersów dla 150 dzieci"-charytatywna akcja zorganizowana w Ośrodku dla Uchodźców w Mosznie pod hasłem "Polska przyjazna cudzoziemcom" 5/ r.-koncert zespołu "Jestem za..."w Środowiskowym Domu Opieki Społecznej na Jelonkach w Warszawie 6/ r.-rozpoczęcie kursu dla skazanych z wolontariatu Hospicyjnego, zapoznanie skazanych z ideą wolontariatu, przygotowanie skazanych do pracy w hospicjum

16 7/ r.-spotkanie zorganizowane dla dzieci osadzonych z okazji Mikołajek 8/ r.-wyjście z grupą osadzonych na recital Tadeusza Wośniaka 9/ r.-udział w XII Ogólnopolskim Konkursie Modeli Kartonowych o Puchar Ministra Sportu i Turystyki oraz Prezesa LOK 10/ r.-premiera spektaklu teatralnego "Na Pełnym Morzu" S. Mrożka w wykonaniu osadzonych. Połączona była z wystawą modeli, o b r a z ó w, g r a f i k wy k o n a n y c h p r z e z osadzonych 11/ r.-koncert zespołu "Jestem za..." na Placu Teatralnym z okazji "Charytatywnego Wieczoru Wigilijnego "zorganizowanego przez fundację "Pożywienie-Darem Serca" 12/ r.-spotkanie wigilijne dla skazanych 13/ r.-rozpoczęcie zajęć dla skazanych młodocianych pt. "Dążąc do doskonałości" 14/ Koncert zespołu" Jestem za..."w Domu Pomocy Społecznej na Ursynowie z okazji 35-lecia istnienia placówki 15/ r.-spektakl teatralny pt."na Pełnym Morzu" w wykonaniu grupy "Bez Kurtyny" dla skazanych przebywających w A.Ś. Warszawa Służewiec 16/31, r.-wyjście z grupą osadzonych w ramach zajęć kulturalno-oświatowych do Muzeum Narodowego 17/ r.-wizyta w areszcie dzieci z Ośrodka dla Uchod ź c ó w w M o s z n i e 18/ r.-wyjście z grupą osadzonych w ramach zajęć kulturalno oświatowych do Teatru Bajka na spektakl "Dzikie Żądze"

17 19/ r.-spotkanie z przedstawicielami organizacji, stowarzyszeń współpracujących z aresztem z okazji Międzynarodowego dnia Kobiet, połączone z występem- zespołu "Jestem za..."oraz grupy teatralnej "Bez Kurtyny" 20/ r.-wyjście z grupą osadzonych do kina na film "Popieł u s z k o " 21/ r.-pielgrzymka do Częstochowy osadzonych występujących w zespole "Jestem za..."z okazji święta "Dobrego Łotra". 22/ r.-wyjście z grupą osadzonych do Muzeum Powstania Warszawskiego 23/-pomoc przy realizacji filmu dokumentalnego o działalności artystycznej w zakładzie karnym pt."sztuka w Kratkę"( r.) 24/ r.-turniej o Mistrzostwo Pawilonu D w tenisie stołowym 25/ r.-spotkanie wielkanocne osadzonych przy udziale fundacji i stowarzyszeń współpracujących z aresztem 26/ r. -wyjście z grupą osadzonych na spektakl w wykonaniu kabaretu "Filip z Konopi" 27/ r.-spotkanie z rodzinami osadzonych z okazji Dnia Matki 28/ r.-spotkanie z rodzinami osadzonych z okazji Dnia Dziecka 29/ r.-koncert zespołu" Jestem za..."z okazji III Przeglądu Twórczości Abstynenckiej "Słonecznik i 2009" w Grodzisku Mazowieckim 30/ r.-występ kabaretu "Filip z Konopi" 31/ S r.-spotkanie z rodzinami osadzonych z okazji Dnia O j c a 32/ S r.-spotkanie z J. Mrozowskim reżyserem filmu "Wię-

18 zienne Bajery", projekcja filmów reżysera i dyskusja na ich t e m a t Realizowane są również programy resocjalizacji skazanych: -program edukacyjno-korekcyjny dla sprawców przemocy domowej "Partner" -program psychokorekcyjny "Hiob" dla osób, które prowadziły pojazdy w stanie nietrzeźwym -zajęcia dla skazanych z wolontariatu hospicyjnego -zajęcia plastyczne z elementami artterapii "Van Gogh" -zajęcia dla skazanych młodocianych "Dążąc do Doskonałości" -zajęcia z treningu zastępowania agresji -program kształtujący umiejętności społeczne "Mądre Gadanie" -program kształtowania umiejętności poznawczych "Łamigłówka" -program integracji rodzin skazanych "Mama,tata i ja" -program terapeutyczny poza oddziałem terapeutycznym dla skazanych uzależnionych od alkoholu -program terapeutyczny poza oddziałem terapeutycznym dla skazanych uzależnionych od środków odurzających lub psychotropowych -zajęcia z zakresu aktywizacji zawodowej -kursy zawodowe -kursy komputerowe -kursy poświęcone nauce języka angielskiego -opieka nad niepełnosprawnymi w pieszej pielgrzymce do Częstochowy, Istnieją również koła zainteresowań dla osadzonych, są to: -koło plastyczne "Pryzmat" -koło muzyczne - zespół "Jestem za..." -Dyskusyjny Klub Filmowy "Oskar" -warsztaty teatralne prowadzone przez wychowawcę kulturalno-oświa-

19 towego oraz aktorów z Kompanii Teatralnej "MAMRO" -koło sportowe "Ringo" -kolegium redakcyjne "Niecodziennik Służewca" -gazetka ukazuje się raz w miesiącu -w oddziałach mieszkalnych funkcjonują koła zainteresowań m.in. szachowe, brydżowe, modelarskie -w oddziałach funkcjonują grupy wsparcia dla skazanych z problemem alkoholowym lub uzależnienia od środków odurzających. Osadzeni mają możliwość korzystania również z bibliotek A.Ś pozycji, jak również książek, które są otrzymywane w ramach współpracy z Biblioteką Publiczną m.st. Warszawy Dzielnicy Mokotów (1204 pozycj e). W oddziałach mieszkalnych funkcjonują świetlice wyposażone w stoły do ping-ponga, piłkarzyki, telewizory, gry planszowe oraz pras ę. Codziennie w godzinach emitowany jest program z radiowęzła, w którym czytane są książki, nadawane programy własne, audycje przekazywane przez "Głos Ewangelii", a w niedzielę również msza święta. Kontakty z organizacjami i stowarzyszeniami współpracującymi A. Ś. Osadzeni spotykają się regularnie ze związkami wyznaniowymi: Świadków Jehowy, Kościoła Zielonoświątkowego, Kościoła Prawosławnego, Kościoła Rzymskokatolickiego. Korzystają również z bezpłatnej pomocy prawnej ze strony Biura Porad Obywatelskich, Kliniki 42, Kliniki Prawa oraz z Projektu "Watch 24",a pomocy materialnej dla najuboższych rodzin udziela Fundacja Homelees. Dzięki współpra-

20 20 cy z Bractwem Więziennym m o ż ł i v; e jest organizowanie kursów zawodowych dla skazanych. W areszcie realizowany jest program finansowy ze środków unijnych "Kapitał Ludzki", dziewki któremu organizowane są kursy zawodowe dla skazanych. Powyższe dane wskazują, że jedynie od samych osadzonych zależy skorzystanie ze stworzonych im możliwości. Struktura pomieszczeń_w Areszcie Śledczym Warszawy Służewiec Warunki odbywania kary mają miejsce nie odbiegające od innych zakładów karnych, jeżeli mieć na uwadze jedynie pomieszczenia przeznaczone dla osadzonych. Funkcjonuje 5 pawilonów o następującym przeznaczeniu: Pawilon A, który ma cztery oddziały, a przeznaczony jest dla osób tymczasowo aresztowanych, Pawilon B ma następujące oddziały: Oddział B-1-oddział przejściowy dla nowoprzyjętych skazanych. Oddział B - 2 oddział przejściowy dla nowoprzyjętych tymczasowo are - sztowanych oraz dla tymczasowo aresztowanych, Oddział B-3,B-4-przeznaczone dla tymczasowo aresztowanych. Pawilon C Oddział C-1- dla skazanych młodocianych i odbywających karę po raz pierwszy typu półotwartego dla skazanych uzależnionych od alkoholu, Oddział C-2-oddział dla skazanych młodocianych i odbywających karę po raz pierwszy typu zamkniętego dla skazanych uzależnionych od środków odurzających lub psychotropowych. Pawilony D-1, D-2 D - 3 i D-4-oddziały dla skazanych młodocianych i odbywających karę po raz pierwszy typu półotwartego. Pawilon E Oddziały E-l,E-2,E-3 i E-4-oddziały typu zamkniętego dla skazanych przebywających w jednostce w związku z udziałem w czynnościach procesowych oraz skazanych, którzy nie kwalifikują sią do odbywania kary w AŚ Warszawa-Służewiec.

21 W rozmowie ze skazanymi przebywającymi w Pawilonie C, a więc przewidzianym dla osób uzależnionych, nie uzyskałem wypowiedzi negatywnych. Tam zresztą wyjątkowo są przestrzegane normy zaludnienia. W innych pawilonach, co nie wynika z zaniedbań administracji AŚ, istnieje problem z ich utrzymaniem. Należy bowiem mieć na uwadze stałą fluktuację osadzonych. Wnioski końcowe 1.Uzyskane dane i osobista obserwacja pozwalają na stwierdzenie, że administracja Aresztu Śledczego prawidłowo realizuje, w ramach posiadanych możliwości, zarówno od strony formalnej jak i merytorycznej, założenia i przepisy kodeksu karnego wykonawczego. 2.Niejednokrotnie,zwłaszcza w zakresie przepustek, działań społeczno-kulturalnych oraz opieki zdrowotnej, założenia te są realizowane bardzo konsekwentnie, a co ważniejsze-skutecznie. Warszawa, r.

22