gospodarowanie energią

Transkrypt

1 Konferencja pn. Racjonalne gospodarowanie energią 4 listopada 2010 roku Finansujący: Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w ramach Rządowego Programu FIO

2 Możliwości wprowadzenia technik oszczędności energii oraz technologii energetyki odnawialnej na terenie województwa mazowieckiego.

3 Odnawialne źródła energii na Mazowszu MOŻLIWOŚCI WPROWADZENIA TECHNIK ENERGETYKI ODNAWIALNEJ NA TERENIE WOJ. MAZOWIECKIEGO

4 Mazowiecka Agencja Energetyczna Cele powołania MAE: Przygotowanie kompleksowego programu energetyki regionalnej. Zwiększenie wykorzystywane zasobów odnawialnych źródeł energii oraz poprawa efektywności energetycznej. Poprawa spójności pomiędzy miejskim/przemysłowym rozwojem w regionie i ciągłym wzrostem bezpieczeostwa energetycznego Zmniejszenie wydatków regionu na import energii z zewnątrz. Wspieranie nowego modelu energetyki, utrzymującego równowagę pomiędzy dużymi przedsiębiorstwami energetycznymi a lokalnymi niezależnymi producentami energii. Pozyskiwanie dla regionu środków z UE i partnerów na działania służące poprawie bezpieczeostwa energetycznego, rozwój nowych technologii oraz lokalnego przemysłu. Inicjowanie, wspieranie i wdrażanie programów w zakresie efektywności energetycznej

5 DEFINICJA ODNAWIALNEGO ŻRÓDŁA ENERGII Od 1 stycznia 2003 r., w myśl pkt. 20 art. 3 ustawy Prawo energetyczne, odnawialne źródło energii określono jako źródło wykorzystujące w procesie przetwarzania energię wiatru, promieniowania słonecznego, geotermalną, fal, prądów i pływów morskich, spadku rzek oraz energię pozyskiwaną z biomasy, biogazu wysypiskowego, a także biogazu powstałego w procesach odprowadzania lub oczyszczania ścieków albo rozkładu składowanych szczątek roślinnych i zwierzęcych.

6 Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energetyka wodna Energetyka geotermalna Energetyka wiatrowa Energetyka słoneczna Biomasa stała Biogaz rolniczy

7 DETERMINANTY ENERGETYKI ODNAWIALNEJ : za Ograniczenia zasobów paliw energetycznych Ograniczenie szkodliwych oddziaływao na środowisko Dywersyfikacja pozyskiwania energii Wzrost świadomości społecznej dokonanych zniszczeo w środowisku naturalnym Przeciw duża kapitałochłonnośd inwestycji długotrwałe, skomplikowane procedury duże ryzyko biznesowe

8 Wysokośd jednostkowych nakładów inwestycyjnych w 2005/kW dla różnych technologii produkcji energii elektrycznej. Źródło: Komisja Europejska, EC BREC IEO.

9 Rentownośd instalacji dla poszczególnych technologii OZE Technologia OZE, zainstalowana moc elektryczna ( el ), cieplna ( th ) Zdyskonto wany okres zwrotu [lata] Prosty okres zwrotu [lata] Kolektor słoneczny do podgrzewania powietrza 42 kw th 3,7 1,8 Ręcznie obsługiwany kocioł na drewno małej mocy 80 kw th 4,9 3,1 Ręcznie obsługiwany kocioł na słomę małej mocy 65 kw th 4,6 2,6 Mała elektrownia wodna zbudowana na istniejącym jazie 45kW el 10,4 4,1 Instalacja wykorzystująca gaz wysypiskowy 400 kw el 9,4 4,7 Kolektor słoneczny do podgrzewania wody 4kW th 11,9 7,3 Ciepłownia na słomę kw th >20 7,6 Ciepłownia na zrębki drzewne 500 kw th >20 9,7 Elektrownia wiatrowa sieciowa - 2x600 kw el >20 12 Mała elektrownia wodna z jazem zbudowana od podstaw 90 kw el >20 14 Biogazownia rolnicza na gnojowicę - 15 kw th >20 14 Ciepłownia geotermalna kw th >20 20 System fotowoltaiczny do zasilania lampy ulicznej 0,12 kw el >20 20

10 Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energetyka wodna Potencjał wzdłuż większych cieków wodnych, a w szczególności rzek: Radomka, Skrwa Prawa, Wkra, Jeziorka, Liwiec, Iłżanka Korzyści: podniesienie bezpieczeostwa energetycznego i pewności zasilania w obszarach wiejskich o słabo rozwiniętej sieci elektroenergetycznej podniesienie walorów turystyczno krajobrazowych sprzyjanie renaturyzacji ekosystemów

11 Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energetyka geotermalna Potencjał zachodnia i południowo zachodnia częśd województwa Korzyści: rozwój turystyki i lecznictwa sanatoryjnego znacznie większy zasięg wdrożeo może uzyskad tzw. płytka geotermia ciepła) (pompy

12 Energetyka geotermalna

13 Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energetyka wiatrowa Potencjał zachodnia i południowo zachodnia częśd Województwa Mazowieckiego w szczególności w powiatach : płockim, płooskim, mławskim, ciechanowskim, grójeckim, garwolioskim Korzyści: podniesienie bezpieczeostwa energetycznego i pewności zasilania w obszarach wiejskich o słabo rozwiniętej sieci elektroenergetycznej

14 Energetyka wiatrowa

15 Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Energetyka słoneczna Potencjał całe województwo Duże zainteresowanie jednostek samorządu terytorialnego w zakresie możliwości wykorzystania energii słonecznej

16 Energetyka słoneczna

17 Instalacja kolektorów słonecznych do podgrzewania cwu Analiza opłacalności inwestycji źródło: NFOŚiGW 2010

18 Usłonecznienie Usłonecznienie (roczna suma usłonecznienia) określa średnią (w danym okresie) liczbę godzin z bezpośrednią widoczną operacją słoneczną. Usłonecznienie zależy od czynnika astronomicznego, jakim jest długośd dnia oraz od zachmurzenia i przezroczystości atmosfery. Obejmuje ono średnio około 18% roku, co odpowiada 1580 godzinom. Sumy roczne usłonecznienia w Warszawie wahały się od 1241 do 1898 godzin w mijającym stuleciu, średnio 1600 godzin/rok.

19 Napromieniowanie słoneczne

20 Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Biogaz rolniczy Potencjał w powiatach mławskim, płockim, siedleckim, żuromioskim, sierpeckim, płooskim, ostrowskim, ostrołęckim (duża koncentracja hodowli zwierząt), Bariery wysokie koszty instalacji, zapewnienie odbioru ciepła i energii elektrycznej

21 Biogaz rolniczy

22 Program możliwości wykorzystania odnawialnych źródeł energii dla Województwa Mazowieckiego Biomasa stała Potencjał biomasa drzewna, największy w powiatach: makowskim, ostrowskim, ostrołęckim, przasnyskim, wyszkowskim, grójeckim, garwolioskim Słoma ciechanowski, płocki, płooski, sochaczewski, lipski, radomski, zwoleoski W perspektywie krótkoterminowej biomasa będzie miała największy udział wśród paliw odnawialnych (duże systemy grzewcze, małe instalacje domowe).

23 Biomasa stała

24 Natężenie promieniowania słonecznego Ilośd energii słonecznej docierającej w ciągu jednej sekundy na powierzchnię jednego metra kwadratowego, prostopadłą do kierunku promieniowania i leżącą poza atmosferą (tzw. promieniowanie pozaziemskie) w średniej odległości Ziemi od Słooca ( 149,5 mln km) nazywa się stałą słoneczną o wartości 1367 W/m 2 Najwyższe natężenie promieniowania słonecznego bezpośredniego stwierdzono na Kasprowym Wierchu ok W/m 2, natomiast nad morzem maksymalna jego wartośd wynosiła 1050 W/m 2. Dla przeważającej części kraju, w tym dla Polski Środkowej, wartości te rzadko przekraczają 1000 W/m 2. Najczęściej notowane wartości promieniowania bezpośredniego wynoszą W/m 2.

25 Napromieniowanie słoneczne Dla Polski można przyjąd wartośd napromieniowania całkowitego 3600 MJ/m 2 w ciągu roku. Centralne obszary Polski otrzymują około 40% promieniowania pozaziemskiego, to jest ok MJ/m 2 na rok. Udział promieniowania rozproszonego waha się od 47% w miesiącach letnich do ok. 70% w grudniu, dając przeciętną ok. 50% w skali całego roku. Najniższe sumy miesięczne występują w grudniu (ok.1,3% sumy rocznej), najwyższe zaś w czerwcu i lipcu (po ok. 16%). Okres od maja do czerwca obejmuje ok. 58% rocznej sumy promieniowania, natomiast od listopada do lutego tylko 8%.

26 Potencjał energetyczny w Województwie Mazowieckim Wolne zasoby Typ zasobów energii odnawialnej Potencjał techniczny Wykorzystanie Jednostki fizyczne % potencjału Biomasa stała TJ % Energia słoneczna TJ % Energia wiatru TJ % Energia wodna TJ % Energia geotermalna TJ %

27 Działania MAE w obszarze energetyki słonecznej Informacja, promocja i edukacja Szkolenia (m.in. dla instalatorów, dla użytkowników z branży agroturystycznej) Formułowanie mechanizmów wsparcia dla energetyki słonecznej Współpraca z producentami oraz użytkownikami urządszeo energetyki słonecznej Uczestniczenie w tworzeniu gminnych programów kolektorów słonecznych

28 Finansowanie inwestycji energetyki z odnawialnych źródeł dla Województwa Mazowieckiego ( przykłady ) Finansowanie: fundusze ochrony środowiska (NFOŚiGW, WFOŚiGW) Bank Ochrony Środowiska Mazowiecki Fundusz Poręczeo Kredytowych środki własne inwestorów prywatnych PPP Partnerstwo Publiczno- Prywatne Programy UE: Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata Regionalny Program Operacyjny Województwa Mazowieckiego (priorytet IV, Działanie 4.3)

29 Dziękuję za uwagę! DARIUSZ CIARKOWSKI tel MAZOWIECKA AGENCJA ENERGETYCZNA