The assessment of existing and planned RES H support instrument in Poland

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "The assessment of existing and planned RES H support instrument in Poland"

Transkrypt

1 D19 Documentation of the national conference The assessment of existing and planned RES H support instrument in Poland D19 of the WP6 from the RES-H Policy project A report prepared as a part of the IEE project Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy) Written by Katarzyna Jóźwiak (kjozwiak@kape.gov.pl), KAPE Ryszard Wnuk (rwnuk@kape.gov.pl), KAPE

2 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference The project "Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy)" is supported by the European Commission through the IEE programme (contract no. IEE/07/692/SI ). The sole responsibility for the content of this report lies with the authors. It does not represent the opinion of the European Communities. The European Commission is not responsible for any use that may be made of the information contained therein. The Polish National Energy Conservation Agency, May

3 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference Content 1. MINUTES FROM THE NATIONAL CONFERENCE LIST OF THE PARTICIPANTS AIM OF THE NATIONAL CONFERENCE DESCRIPTION OF THE PRESENTATIONS CONCLUSION PRESENTATIONS

4 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 1. Minutes from the national conference Conference Development of RES heat in Poland. Support instruments and qualification of installers was organized by the Polish National Energy Conservation Agency in the cooperation with the Ministry of Economy. The conference contained two sessions: - session I The assessment of existing and planned RES H support instrument in Poland - this session has presented the results from the RES H Policy Project; - session II - Common quality accreditation & certification for installers of smallscale renewable energy systems has included the presentation of results from the QualiCert Project (KAPE is one of the partners in the project). The session I the results of the RES H Policy Project, was performed in the framework of work package six. The agenda of the national conference is presented below (table 1). Table 1 The agenda of the workshop 10:00-10:30 10:30-10:40 SESSION I: 10:40-10:55 10:55-11:20 11:20-11:30 11:30-11:50 11:50-12:30 12:30-13:15 SESSION II: Registration Welcome address Zbigniew Szpak President of KAPE Tomasz Dąbrowski Director of Energy Department In Ministry of Economy RES-H Policy RES Support instruments in the light of the draft of Act on Energy from Renewable Sources representative of Polish Ministry of Economy Assessment of the effectiveness and economic efficiency of selected support options for Poland Katarzyna Jóźwiak, KAPE Coffee break Recommendations from the RES-H policy project Ryszard Wnuk, KAPE Discussion: - Institute for Renewable Energy (EC BREC) - District Heating Chamber of Commerce - Polish Geothermal Society - The Polish Heat Pumps Association - The Polish Biomass Society - Mazovia Energy Agency LUNCH QualiCert 4

5 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 13:15-13:25 13:25-13:50 13:50-14:10 14:10-14:30 14:30-14:40 14:40-16:10 16:10-16:20 16:20-16:30 QualiCert project description Marjolaine PONT, ADEME (project coodinator) QualiCert manual - a common approach for certification or equivalent qualification of installers of small-scale renewable energy systems in buildings Emanuela Giovannetti, European Renewable Energy Council Certification system for RES installers in the light of the draft of Act on Energy from Renewable Sources representative of Polish Ministry of Economy Building Workforce Training & Qualification Initiative Gianluca Tondi, EACI Coffee break Round table: - Ministry of Education - Ministry of Environment (tbd) - Cracow University of Technology (project INSTALL+RES) - Polish Corporation of the Sanitary, Heating, Gas and Air-conditioning technologies (project SIRET) - The Polish Economic Chamber of Renewable Energy (PIGEO) - Energy Regulatory Office - Polish Accreditation Centre - The International Solar Energy Society (ISES) Signature of Letter of interest on the methodology developed In QualiCert and the common criteria that have been chosen. Conclusions and closing Ryszard Wnuk KAPE The national conference was organized on 28 th April 2001 at the Ministry of Economy building. In the framework of preparation of conference, KAPE sent about 100 invitations to KAPE sent 100 invitations to various actors of the RES-H market in Poland, including: - governmental organizations responsible for RES legislation, - energy agencies, professional organization, - RES-H market players manufactures, installers of RES-H, energy suppliers, energy consultants, engineers, and journalists. In addition, for a planned discussion KAPE sent a special invitation to major RES authorities and institution directly related to heat market. As a result KAPE received five conformations from fallowing institution: - EC BREC Institute for Renewable Energy (IEO); - District Heating Chamber of Commerce - Polish Geothermal Society - The Polish Heat Pumps Association - Mazovia Energy Agency. To sum up, 68 people attended to the final conference. The final D13 report was sent to the participants one week before the conference. 5

6 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 1.1. List of the participants The list of participants is presented below. No. Name Surname Company The Institute for Sustainable 1. Arcipowska Aleksandra Development (ISD) 2. Batóg Patrycja Nowy Przemysł wnp.pl 3. Baumeister Frank CEETB 4. Bednarczyk Marta 5. Bryzek Katarzyna 6. Chwieduk Dorota 6 Twoja Energia (Your energy) magazine THE POLISH SOLAR ENERGY SOCIETY 7. Ciszewska Aneta The Ministry of Economy Polish Economic Chamber of 8. Ćwil Michał Renewable Energy 9. Dudek Arkadiusz BUDOPOL 10. Fajfer Jakub FOREF- JAKUB FAJFER 11. Frais Krzysztof Voice Consalting 12. Głuszek Aneta Cracow University of Technology 13. Goczyński Bogdan THE POLISH SOLAR ENERGY SOCIETY 14. Grochal Brunon J. The Polish Heat Pump Association 15. Guzik Robert GDF SUEZ - Lewiatan 16. Hatowska Katarzyna Polish Centre for Accreditation 17. Hilse Danuta HILKAP 18. Hilse Piotr HILKAP 19. Jarzemska Monika The Polish National Energy Conservation Agency 20. Jóźwiak Katarzyna The Polish National Energy Conservation Agency 21. Jurgaś Aureliusz Marek The Central Statistic Office 22. Kałęcka Agnieszka MURATOR 23. Kamińska Magdalena WIKANA BIOENERGIA SP. z o. o. LUBLIN 24. Kaniszewska Antonina The Polish National Energy Conservation Agency 25. Kasprzak Grażyna Environmental Protection Bank (BOŚ), 26. Kelral Felicja POL BIOM The Ministry of Science and 27. Kiełmiński Maciej Higher Education 28. Kompa Bogdan Managment Service

7 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 29. Korpysz Krzysztof Warsaw University of Life Science - SGGW 30. Kowalczyk Krzysztof Lubań Heating Plant Sp. z o.o. 31. Kucharski Krzysztof Grupa Bio Alians 32. Lachman Paweł Vaillant Saunier Duval Sp. Z o.o. 33. Lisowski Aleksander Warsaw University of Life Science - SGGW 34. Loth-Babut Karolina The Polish National Energy Conservation Agency 35. Łoś Andrzej Maybatt Sp. z o.o. S.K. 36. Magiera Janusz Cracow University of Technology 37. Malowany Tomasz Polish Corporation of Sanitary, Heating, Gas and Airconditioning Technology 38. Marczewska Milena Marshal's Office Warszawa 39. Mazurkiewicz Marta Marshal's Office Warszawa 40. Mikucki Oskar Cost Cutters Sp. z o.o. 41. Muras Zdzisław The Energy Regulatory Office 42. Muskała Aneta International Paper Kwidzyn Sp. z o.o. Social Ecological Institute 43. Nowakowski Zbigniew 44. Oczoś Andrzej DANFOSS SP. Z O.O. 45. Owczarek Stefan Military University of Technology 46. Pieprzyca Beata Grunenwald AG 47. Pietruszko Stanisław Photovoltaics Poland 48. Pomierny Włodzimierz The Mazovian Energy Agency 49. PONT Marjolaine ADEME 50. Przybysz Justyna National Fund for Environmental Protection and Water Management 51. Radziszewski Mariusz The Ministry of Economy The Heating Industry Chamber of 52. Regulski Bogusław Commerce 53. Rogozińska Marzena Marshal's Office Warszawa 54. Różański Tomasz CEC Government Relations The Polish National Energy 55. Sikora Łukasz Conservation Agency 56. Sowiński Stanisław Association EkoWawer 57. Starościk Janusz Association of Heating Appliances Manufacturers and Importers (SPIUG) 58. Szpak Zbigniew The Polish National Energy Conservation Agency Grodzisk Mazowiecki 59. Śliwonik Andrzej Community 7

8 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 60. Tomaszewski Łukasz The Ministry of Economy 61. Tondi Gianluca EACI 62. Turalska Małgorzata The Ministry of Economy 63. Wasiak Anna Ministry of National Education 64. Wielomska Magdalena The University of Warsaw 65. Wiśniewski Grzegorz Institute for Renewable Energy (EC BREC) 66. Wnuk Ryszard The Polish National Energy Conservation Agency 67. Zamielski Jacek National Fund for Environmental Protection and Water Management 68. Zieliński Bartosz Polish Geothermal Society Table 2 List of the participants 8

9 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 2. Aim of the national conference The main aim of the conference was discussion and assessment of existing and planned RES heat support instrument in Poland. Additionally, during the conference the representative of the Ministry of Economy presented a draft of new renewable energy sources law. Furthermore, the other part of conference included the presentation of simulation results prepared in the framework of D13 report and presentation of recommendation from the future development of renewable energy heat production. The results from presentation were used as a starting point for discussion between all participants Description of the presentations During the meeting were presented six presentations (presented below). The participants expressed their own opinion and evaluations Welcome - Zbigniew Szpak (President, KAPE S.A.) and Janusz Pilitowski (Deputy Director of the Energy Department of Ministry of Economy). The conference was opened by the President of the KAPE - Mr. Zbigniew Szpak. During the presentation, Mr. Szpak highlighted that organisation of this conference with cooperation with the Ministry of Economy is very important for the better understanding the current and future situation of renewable energy use in Poland. According to the speech, this meeting was so important because it gave the opportunity for discussion about future RES development. Although, in Member States the largest contribution is expected from renewable electricity, but in the case of Poland we expect the largest share of heat from renewable sources and in the further years also the RES cooling production (especially in heat pumps and solar collectors). The second voice in the discussion took the Deputy Director of the Energy Department. Director pointed out that renewable energy sources in the future will play a huge role for ensure energy security in Poland. That is way renewable energy sources are one of the main priorities in the Energy Policy of Poland until In addition, Mr. Janusz Pilitowski highlighted that Ministry of Economy is truly involved in promotion of used renewable energy sources by preparing Nation Renewable Energy Action Plan, and currently prepared the draft of new renewable energy act law. 9

10 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference RES support instruments in the light of the draft of renewable energy act law, presented by Mr. Mariusz Radziszewski, the Energy Department, the Ministry of Economy. During the presentation Mr. Mariusz Radziszewski presented the main assumption included in the NREAP and for the currently prepared the draft of renewable energy act law. According to the presented data, the expected share of energy from renewable energy sources in gross energy consumption of energy in 2020 is estimated for 15,5 %, of which 55% of total energy production is estimated for RES-heat production, 26% for RES E production, and 19% for RES T. Taking into account the diversification into different RES heat technology, the largest share is expected for solid biomass (78%), and successively 9% for solar energy, 8% for biogas, 3% for geothermal energy and 2% for heat pumps. In the second part of presentation, Mr. Mariusz Radziszewski presented the main assumption in the prepared the draft of new renewable energy act law. Among the most important pillars included in this document, the representative of the Ministry of Economy introduced the RES support instruments, and flexible mechanism for better cooperation The results of the assessment of the effectiveness and economic efficiency of different support instrument options to foster the market penetration of RES-H/C in Poland presented by Katarzyna Jóźwiak (KAPE S.A.). In the framework of this presentation were presented the results of the INVERT model simulation for Poland. For the purpose of the modeling were selected two RES heat support instruments: subsidies and use obligation for new and existing buildings. For the purpose of the modeling also has been prepared the simulation of development of RES-Heat production based on combination of two instruments: use obligation and investment subsidies. For these three different options were presented results of the costs simulation (public transfer costs) and benefits (e.g. grow in RES heat capacities, avoided fuel costs, reduced GHG emissions). In addition was also analyzed and discussed how the different policy options will influence the development of different RES-H/C technologies. And for the end of the presentation, Katarzyna Jóźwiak presented the estimation of the transaction costs and the direct employment effect that can be linked to the two analyzed support policy options. 10

11 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference As a result or presentation all participant highlighted that currently existing RES Heat support instrument are not sufficient to properly stimulate the development of RES technology. Therefore, it is necessary to create a new support system or systems and initiate the changes at polish legislation. Moreover, all participants indicated that the only one existing instrument is not enough to archive the expected RES-heat production (presented in PEP2030 and NREAP). So for the proper functioning it is necessary to exist at least two support instruments Recommendations from the RES-H policy project presented by Ryszard Wnuk (KAPE S.A.) During the presentation Mr. Ryszard Wnuk, presented the main conclusions and recommendations obtained by the all RES heat Policy Project partners. According to their observations and experience, despite the high RES heat potential, currently there is no policy and regulatory framework for archiving the targets presented in NREAPs. It is necessary to establish and crate the appropriate conditions for the future better development of renewable energy sources. This future development should be based on coherent and well-coordinated policy, which will enable to overcome the economic, financial and administrative barriers. These activities should be aimed mainly at deepen the knowledge of use of RES by specialized training centers and financial measures (e.g. investment grants, tax related support, soft loans). Additionally, in accordance with recommendations prepared by the RES Policy project, appropriate RES heat policy should be connected with policies to improve energy efficiency in building sector (for example thermomodernization). During the presentation was highlighted that the main part of EU Member States apply to different RES-H support instruments (subsidies, grants, loans).moreover, the main part of these instruments come from public budget. Furthermore, in accordance with the prepared recommendations it is very important to create the own support instruments which will be depended on current situation and policy (a good example UK with the introducing the Renewable Heat Incentive (RHI)). To sum up, Mr. Ryszard Wnuk highlighted that with the implementation of RES heat support policy also should be implemented appropriate measures to monitor and evaluate the impact of the adopted policy. These measures are very important due to they are the key elements for enabling the policy sector to react undesirable effects. 11

12 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference Discussion The first voice in the discussion took Mr. Grzegorz Wiśniewski, President of the Institute for Renewable Energy (EC BREC). According to EC BREC suggestions the most important RES-heat instruments should be toward to tax related measures (tax credits, VAT reduction). Furthermore, Mr. Grzegorz Wiśniewski highlighted that instrument introduced by NFOŚiGW which gives possibility to received a premium of 45% of the loan used for purchase and installation of solar collectors for individuals, should be extended to others RES technologies. According to Mr. Wiśniewski the controversies arising from the discussion during the meeting due to lack of effective support instrument as well as the lack of coordination in currently existing fund. Moreover, the President of IEO suggested that a very dangers move is to assume the existing support instrument until According to IEO the support instrument should exist not for a long time, because RES technologies should be able to develop without support instrument in the future time. Therefore, it is necessary to create competition policy. Furthermore, support instruments should be depending on the amount of CO2 reduction, i.e. how much the technology allows to reduce CO2 and what is the cost of that technology. The second voice in the discussion took Mr. Bogusław Regulski, the Vice President of The Heating Industry Chamber of Commerce. Mr. Regulski also highlighted that a very important criterion for support instrument should be amount of CO2 reduction. Another person who presented opinion was Mr. Bartosz Zieliński from the Polish Geothermal Society. In the speech, Mr. Bartosz Zieliński has focused on the major barriers for geothermal energy development. Among the most important barriers which effectively block the geothermal development are very long administration procedures. Moreover, in Poland there is lack of effective financial instruments, including instruments such as the green certificates in the heating sector. 12

13 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 3. Conclusion Prepared workshop had created a very good condition for discussion about assessment of the effectiveness and economic efficiency of existing RES heat support instruments. Organized conference had possibilities to present the first time the assumption for the new draft of renewable energy sources law. According to the presentation presented by the representative of the Ministry of Economy, one of the main pillars of the new law will be introduction of new RES support instruments, which the most important role among RES heat support instruments will have: - systems of financial initiatives; - systems of market regulations; - education systems, various types of training. In addition, the participants in the panel discussion agreed that the most effective solution would be to link the new support instruments with the CO2 reduction. That system is able to give possibility to ensure the competitiveness among the various technologies and select the best technology. Moreover, it was emphasized that that in Poland it is necessary to establish appropriate condition for the development of RES through a coherent and well coordinated policy. These activities should be aimed at the introduction of new financial initiatives in the first step should be toward to tax credits, and VAT reduction. 13

14 RES-H Policy D19- Documentation of the national conference 4. Presentations 14

15 Instrumenty wsparcia wytwarzania ciepła i chłodu z OZE w świetle projektu ustawy o energii ze źródeł odnawialnych Mariusz Radziszewski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki 28 kwietnia 2011 r., Warszawa 1

16 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Dyrektywa zobowiązała Państwa członkowskie do przygotowania dokumentu planistycznego, określającego sposób osiągnięcia ustanowionego celu - Krajowego Planu Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych. MINISTERSTWO GOSPODARKI 2

17 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Krajowy Plan Działania, zawiera szacunki dotyczące rozwoju trzech sektorów energetyki odnawialnej oraz wszystkich technologii: Elektroenergetyka Biomasa stała Biogaz Wiatr Woda Fotowoltaika Chłodnictwo i ciepłownictwo Biomasa stała Biogaz Geotermia Słoneczna Transport Bioetanol cukroskrobiowy Biodiesel z rzepaku Bioetanol II generacji Biodiesel II generacji Biowodór MINISTERSTWO GOSPODARKI 3

18 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywany kurs wykorzystania energii ze źródeł odnawialnych w stosunku do całkowitego zapotrzebowania na energię z podziałem na sektory [%]. 16,00% 14,00% 12,00% 10,00% 8,00% 6,00% 4,00% 2,00% 0,00% Sektor elektroenergetyki Sektor ciepła i chłodu Sektor transportu MINISTERSTWO GOSPODARKI 4

19 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywany podział zużycia energii z odnawialnych źródeł energii w podziale na poszczególne sektory w roku % 26% 55% elektroenergetyka ciepło i chłód transport MINISTERSTWO GOSPODARKI 5

20 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze ciepła i chłodu w perspektywie w podziale na poszczególne technologie [ktoe] Energia geotermalna [ktoe] Energia słoneczna [ktoe] Biomasa stała [ktoe] Biogaz [ktoe] Pompy ciepła [ktoe] MINISTERSTWO GOSPODARKI 6

21 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywany podział sektora ciepła i chłodu OZE na poszczególne technologie w roku % 2% 3% 9% 78% Pompy ciepła Energia geotermalna Słoneczna Biomasa stała Biogaz MINISTERSTWO GOSPODARKI 7

22 Wymogi dyrektywy 2009/28/WE Przewidywana moc zainstalowana w pompach ciepła w latach [MW] Pompy ciepła [MW] MINISTERSTWO GOSPODARKI 8

23 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Dyrektywa 2009/28/WE zostanie implementowana w nowej regulacji o randze ustawowej, tj. ustawie o energii ze źródeł odnawialnych. Ustawa ta będzie składała się z 7 podstawowych filarów: przepisy ogólne Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych statystyka i sprawozdawczość odbiór, przesył i dystrybucja energii pochodzącej z odnawialnych źródeł certyfikacja instalatorów niewielkich źródeł odnawialnych mechanizmy wsparcia elastyczne mechanizmy współpracy MINISTERSTWO GOSPODARKI 9

24 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Celem ustawy, oprócz implementacji dyrektywy, będzie zapewnienie zrównoważonego zaopatrzenie odbiorców końcowych w energię ze źródeł odnawialnych zmniejszenie makroekonomicznych kosztów zaopatrzenia w energię ochrona przyrody i środowiska ochrona nieodnawialnych, kopalnych źródeł energii rozwój nowoczesnych technologii rozwój regionów o dużym potencjalne odnawialnych źródeł energii utworzenie nowych miejsc pracy MINISTERSTWO GOSPODARKI 10

25 Wymogi Dyrektywy 2009/28/WE. Przewidywane zużycie energii ze źródeł odnawialnych w sektorze energetyki w perspektywie w podziale na poszczególne technologie [ktoe]. 8,6% 84,5% 4,0% 2,9% energia pochodząca z tradycyjnych źródeł energii OZE ciepłownictwo i chłodnictwo OZE elektroenergetyka OZE transport = 10% udziału w samym transporcie MINISTERSTWO GOSPODARKI 11

26 Podstawowe instrumenty wsparcia ciepła i chłodu z OZE system zachęt finansowych system regulacji rynku system edukacji, szkoleń oraz poradnictwo 12

27 Dziękuję za uwagę Mariusz Radziszewski Departament Energetyki Ministerstwo Gospodarki Pl. Trzech Krzyży 3/5, Warszawa Tel.: Fax: MINISTERSTWO GOSPODARKI

28 Ocena skuteczności ci i efektywności ekonomicznej wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła a z OZE w Polsce - wyniki modelowania Katarzyna JóźwiakJ Specjalista w zespole ds. OZE KAPE S.A. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

29 Model INVERT/EE EE-Lab Exogenous scenarios growth of building stock (t=t 1 t n ) Climate data (HDD, solar irradiation ) User behavior Technology data space heating and hot water (t=t 1 t n ) Energy prices (t=t 1 t n ) Options for thermal renovation (t=t 1 t n ) Database heating and hot water sector (t=t 0, input of simulation results for t 1 t n ) Building stock data -U-values -Geometry -Age -Regions -Type of use Installed heating and hot water systems - η/cop/solar yield - Type of energy carriers -O&M costs Space heating and hot water energy demand calculation module Simulation algorithm Multi-nominal logit approach Logistic growth model Simulation results (t=t 1 t n ) - Installation of heating and hot water systems - Total energy demand by energy carriers (GWh) - Total investments (M ) - Policy programmecosts (M ) etc. Diffusion restrictions (t=t 1 t n ) Biomass potentials (t=t 1 t n ) Policies (t=t 1 t n ) Preferences for heating systems,, traditions, inertia (t=t 1 t n ) Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

30 Instrument 1 dotacje do inwestycji - założenia Rodzaj technologii OŹE Udział procentowy dotacji w stosunku do całkowitych kosztów inwestycji Drewno kawałkowe (s.sc.) 40% Zrębki (s.sc.) 45% Pelety (s.sc.) 45% Pompy ciepła powietrze/woda 20% Pompy ciepła solanka/woda 20% Biomasa (systemy ciepłownicze) 20% Energia słoneczna (cwu, co) 30% Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

31 INSTRUMENTY WSPARCIA UŻYTE U W MODELU 1. Dotacje do inwestycji; 2. Obowiązek wykorzystania OŹE w nowych i modernizowanych budynkach; 3. Kombinacja instrumentu 1 z 2. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

32 Instrument 2 obowiązek wykorzystania ciepła a z OŹEO - założenia obowiązek 20% udziału ciepła z OŹE w stosunku do całkowitego zapotrzebowania na energię (co i cwu) w nowych i istniejących budynkach, które zostaną poddane modernizacji po 2010 roku; kara w wysokości 60 EUR za m 60 EUR za m 2 powierzchni, w przypadku gdy udział OŹE wynosić będzie 0% w stosunku do całkowitej produkcji ciepła z OŹE. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

33 Kombinacja instrumentu 1 z 2 założenia system pełnych dotacji przyjęto (tak jak w instrumencie 1) do 2013 roku, po 2014 roku dotacje zostały zmniejszone o połowę i obejmują wszystkie budynki, również te nieobjęte obowiązkiem 20% udziału ciepła z OŹE; obowiązek wykorzystania OŹE w nowych i modernizowanych budynkach obowiązuje od 2014 roku. Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

34 Instrument Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c RES-H [GWh] RES-H [GWh] Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c. LP Rozwój wykorzystania OŹE HP Instrument Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c RES-H [GWh] RES-H [GWh] Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c.

35 Instrument 1 z Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c. LP Rozwój wykorzystania OŹE HP RES-H [GWh] RES-H [GWh] Energia słoneczna Energia otoczenia Drew no kaw ałkow e Zrębki Pelety Biomasa s.c.

36 500,0 450,0 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 Instrument 1 500,0 400,0 300,0 200,0 100,0 0, , Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna RES-H dotacje na inwestycje M RES-H dotacje na inwestycje M Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna Koszty poniesione przez budżet państwa LP HP 500,0 450,0 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0,0 Instrument 1 z 2 500,0 450,0 400,0 350,0 300,0 250,0 200,0 150,0 100,0 50,0 0, Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna RES-H dotacje na inwestycje M RES-H dotacje na inwestycje M Pompy ciepła Biomasa (poza siecią) Biomasa (sieć) Energia słoneczna

37 25,0 Instrument 2 25,0 20,0 20,0 15,0 10,0 5,0 15,0 10,0 5,0 0,0 0, Dochód z tytułu kar (M ) Dochód z tytułu kar (M ) LP HP Instrument 1 z 2 Dochód z tytułu kar

38 Instrument Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs LP Uniknięte koszty HP Instrument Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs Fuel costs (M ) Total fuel costs RES-H scenario Total fuel costs fossil reference scenario Net avoided fuel costs

39 25,0 20,0 15,0 10, ,0 0,0 Instrument 1 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Uniknięta emisja CO2 (Mt) , Uniknięta emisja CO2 (Mt) Redukcja emisji CO 2 LP HP 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 Instrument 2 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 Uniknięta emisja CO2 (Mt) Uniknięta emisja CO2 (Mt) 0,0 0,

40 ,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0,0 Instrument 1 z 2 Redukcja emisji CO 2 25,0 20,0 15,0 10,0 5,0 0, Uniknięta emisja CO2 (Mt) Uniknięta emisja CO2 (Mt) LP HP

41 Produkcja ciepła a z OŹE O zestawienie prognoz Produkcja ciepła z OZE [GWh] Instrument 1 (LP) Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030 Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

42 Produkcja ciepła z OZE [GWh] Instrument 1 (LP) Geotermia Instrument 1 (LP) Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Produkcja ciepła z OZE [GWh] Energia słoneczna Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030 Produkcja ciepła z OZE [GWh] Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030 Biomasa Instrument 1 (LP) Instrument 1 (HP) Instrument 2 (LP) Instrument 2 (HP) Instrument 1+2 (LP) Instrument 1+2 (HP) KPD PEP2030

43 Wpływ wybranych scenariuszy na wielkość zatrudnienia Bottom-up Top-down Green-X Total expenditures in Operations and maintenance Investments Fuel INVERT Technology Heat Biogas grid Heat Solid biomass grid Heat Solid biomass non grid Heat Biowaste grid Heat Geothermal grid Heat Heat pumps Heat Solar thermal and hot water coefficients of cost components Operations and Maintenance Investments fuel EmployRES Coefficient Employment total/ value added for each cost component and technology Employment effects top-down approach bottom-up approach Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

44 Roczny wzrost zatrudnienia dotacje do inwestycji High price scenario Low price scenario Full time equivalent (1000) Full time equivalent (1000) Solarthermal Heat and hot water Heat pumps Solid biomass grid Solid biomass non grid Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

45 Instrument 2 wyniki modelowania dla bottom-up (model INVERT) High price scenario Low price scenario Full time equivalent (1000) Full time equivalent (1000) Solarthermal Heat and hot water Heat pumps Solid biomass grid Solid biomass non grid Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

46 Dziękuje za uwagę!!! Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. ul. Mokotowska Warszawa Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.

47 Konferencja Wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł energii w Polsce 28 kwietnia2011, Ministerstwo Gospodarki Sesja I Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE Wnioski z projektu RES-H dla rozwoju produkcji ciepła z OZE - rekomendacje Dr inż. Ryszard Wnuk Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Polsko-Japońskie Centrum Efektywności Energetycznej rwnuk@kape.gov.pl

48 Krajowy cel na 2020 rok oraz przewidywany kurs dotyczący wykorzystania energii ze źródełodnawialnych w ciepłownictwie i chłodnictwie (systemy sieciowe i niesieciowe), elektroenergetyce oraz transporcie [%] 7,53% 13,00% 14,68% 16,78% 8,85% 11,13% 15,64% 13,85% 10,19% 12,19% 19,13% Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (2010)

49 Wielkości energii ze źródełodnawialnych w poszczególnych sektorach w końcowym zużyciu energii , [ktoe] Przewidywane końcowe zużycie energii brutto ze źródeł odnawialnych w ciepłownictwie i chłodnictwie Przewidywane końcowe zużycie energii elektrycznej brutto ze źródeł odnawialnych Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (2010)

50 Oszacowanie łącznego wkładu (końcowe zużycie energii) przewidywanego dla każdej z technologii energii odnawialnej w Polsce w realizacjęwiążących celów na rok 2020 oraz orientacyjnego kursu okresowego w zakresie udziału energii ze źródełodnawialnych w ciepłownictwie i chłodnictwie w latach (ktoe) 7000 ktoe Pompy ciepła Biogaz Biomasa stała 2000 Energia słoneczna Energia geotermalna (bez pomp ciepła) Krajowy Plan Działań w zakresie energii ze źródeł odnawialnych (2010)

51 Rekomendacje ogólne projektu RES-H Policy Ustalanie priorytetów W Krajowych Planach Działańw Zakresie Energii ze ŹródełOdnawialnych (NREAPs) wszystkie państwa członkowskie określają wielkość wykorzystania energii elektrycznej, ciepła i w transporcie, pochodzących ze źródeł odnawialnych. Przewiduje się, że do 2020 roku największe znaczenie w UE będzie miała odnawialna energia elektryczna, jednak duże znaczenie ma również ciepło/chłód wytworzone w źródłach odnawialnych. Niektóre państwa członkowskie (szczególnie Wielka Brytania, Luksemburg, Belgia, Włochy, Irlandia, Holandia i Węgry) mająwyjątkowo ambitne dotyczące wielkości produkcji ciepła ze źródeł odnawialnych. Ambitne liczby nie znajdująjednak przełożenia na proces budowy solidnych podstaw politycznych i regulacyjnych umożliwiających osiągnięcie założonych celów w zakresie produkcji ciepła w odnawialnych źródłach. Konieczne jest, aby państwa członkowskie przełożyły cele na pracęnad ustanowieniem odpowiednich warunków do rozwoju ciepła z OŹE.

52 Spójna, skoordynowana polityka/regulacje Dynamiczny rozwój rynków ciepła z RES-H/C wymaga spójnej i dobrze skoordynowanej polityki, umożliwiającej pokonywanie barier ekonomicznych, ale i równieżtych o charakterze nie finansowym, jak barier administracyjnych i braków w zakresie wiedzy i praktycznych umiejętności. Zintegrowane prawo/regulacje Polityka wspierająca produkcjęciepła w OŹE, powinna byćzintegrowana z politykąpoprawy efektywności energetycznej w budynkach (standardy ochrony cieplnej, termomodernizacja). Zintegrowane prawo jest wymagane by uruchomićodpowiednie środki renowacyjne w istniejących budynkach, jak i również, żeby nakierowaćsektor budownictwa w kierunku budynków nisko/zero energochłonnych, które sąprzedmiotem dyrektywy 2010/31/EU (EPBD). Minimalne wymagania prawne Wymagania dyrektywy 2009/28/WE, odnoszące się do harmonizacji polityk, muszą byćw przejrzysty i skuteczny sposób wdrożone, aby mogły byćefektywnie w przyszłości rozwijane. W szczególności odnosi sięto Art. 13(4). (4. Państwa członkowskie wprowadzają w swoich przepisach, np. w prawie budowlanym odpowiednie środki służące zwiększeniu udziału energii ze źródełodnawialnych wsektorzebudownictwa.)

53 Innowacyjne instrumenty wsparcia Większośćpaństw członkowskich stosujeróżne finansowe instrumenty wsparcia (tj. dotacje inwestycyjne, ulgi podatkowe, niskooprocentowane kredyty) dla rozwoju wykorzystania ciepła z OŹE. Na ogółte instrumenty sąfinansowane z budżetów publicznych, których możliwości są ograniczone. Tylko niektóre państwa używająnie-finansowychśrodków, jak obowiązek wykorzystania ciepła z OŹE (tj. Niemcy, Portugalia, Hiszpania) lub kwalifikowania inwestycji w ramach systemów białych certyfikatów (tj. Francja, Włochy). Poza tymi podejściami, państwa członkowskie powinny same wypracowywaćwłasne innowacyjne mechanizmy wsparcia, takich jak cenowe lub ilościowe instrumenty (dobrym przykładem jest wprowadzenie przez WielkąBrytanięsystemu Promocji Ciepła Odnawialnego Ciepła Renewable Heat Incentive(RHI).

54 Stałe warunki inwestycyjne Instrumenty wspierające różniąsiępod względem zapewniania stałych warunków inwestycyjnych. Programy wsparcia finansowego z publicznego budżetu zależąod sum na ten cel przeznaczonych. Z tego powodu dostępne środki oraz warunki finansowania zależą od stanu budżetu państwowego i potencjalnych jego cięć. Zmieniające sięwarunki jw. powodująniepewnośćinwestorów. Co więcej, dotarcie informacji o programach do odpowiedniej grupy docelowej zajmuje również dużo czasu. Częste zmiany zasad mogą prowadzić do nieporozumień,a w konsekwencji do zniechęcenia inwestorów. W celu uniknięcia tej sytuacji, instrumenty powinny zapewniaćstałe lub przewidywalne warunki wsparcia.

55 Bariery nie-finansowe Poza istniejącymi barierami ekonomicznymi istnieje równieżwiele barier nie-finansowych hamujących rozwój wytwarzania ciepła ze źródełodnawialnych. Przykładowe bariery: procedury administracyjne, zachowania społeczne, techniczne, brak i asymetria informacji. Polityka wsparcia powinna byćadresowana na pokonanie określonych barier. Działania przełamujące bariery powinny być oparte na solidnych stałych podstawach. Efektywne działania to: szkolenia, informacje adresowane do określonych grup docelowych, środki motywacyjne. Konieczny jest proces ciągłej identyfikacji i usuwania barier administracyjnych.

56 Znaczenie budynków istniejących W ostatnich latach w wielu państwach członkowskich roczna stopa przyrostu nowych budynków wynosiła 1%. Przy założeniu, że nie ulegnie ona zmianie, sektor budynków w 2020 i 2030 nadal będzie zdominowany przez obecne budynki. Rozwój budownictwa z kolei charakteryzuje tendencja realizacji budynków niskoenergochłonnych, poprzez też zaostrzanie standardów ochrony cieplnej. Mechanizmy wsparcia powinny więc obejmowaćistniejące budynki i tutaj zrealizowaćpotencjałwykorzystania ciepła wytwarzanego w źródłach odnawialnych. Planowane zwiększenie wykorzystania ciepła ze źródełodnawialnych powinno uwzględniaćcykle modernizacyjne i remontowe budynków, proces ich przygotowania i częstość. Budynki niemieszkalne Charakteryzuje je, przy ich dużej różnorodności, również duży potencjał wykorzystania ciepła ze źródełodnawialnych, a adresowane na ten sektor instrumenty wsparcia powinny umożliwić realizacje tego potencjału.

57 Długookresowa perspektywa System wsparcia musi być uwzględniać rozwój technologii, sprzyjać nowym, innowacyjnym rozwiązaniom. Standardy jakości Ukierunkowanie rynku ciepła ze źródełodnawialnych na rozwiązania technologiczne wysokiej jakości wymaga wdrożenia odpowiednich standardów, nawet wychodzących poza ramy określone dyrektywą. Synergia procedur administracyjnych Ograniczanie kosztów administracyjnych obsługi systemów wsparcia wymaga poszukiwania synergii pomiędzy istniejącymi procedurami administracyjnymi, coprzy ewentualnych usprawnieniach, pozwoli na uniknięcia powielania procedur i prac. Zapewnienie wydajności systemów Specyfika systemów grzewczych wykorzystujących odnawialne źródła energii wymaga planowania i projektowania, przy spełnieniu odpowiednich wymagańodnośnie instalacji i standardów ochrony cieplnej budynków (pompy ciepła).

58 Wzorcowa rola budynków publicznych Budynki publiczne pełniąwzorcowąrolęw kwestii efektywności energetycznej. Jak ustalono w dyrektywie 2009/28/EC, państwa członkowskie powinny przyjąć taką politykę, że zarówno we wszystkich nowo powstałych budynkach publicznych, jak i tych, które przechodzągruntownąrenowacje (jak określono w dyrektywie), zostanązainstalowane systemy wykorzystujące ciepło ze źródełodnawialnych. Ten wymóg powinien równieżzostaćrozszerzony o przypadki, kiedy instalacja grzewcza jest modernizowana. Wzorcowa rola wzoru jest szczególnie ważna w przypadku budynków użyteczności publicznej, takich jak biblioteki, szkoły czy budynki administracji publicznej. RE w systemach ciepłowniczych (DH) Celowe jest zwiększenie wsparcia wykorzystania odnawialnych źródełenergii w systemach ciepłowniczych. Obecnie następuje to poprzez ETS. Wobec wskazańdo rozwoju systemów ciepłowniczych w ogóle, wzrost wykorzystania w nich odnawialnych źródełenergii powinien byćw szczególności promowany. Przełamywanie barier nie-finansowych, np. instytucjonalnych, administracyjnych, w kontekście równieżwykorzystania mechanizmu planowania energetycznego, jest w tym przypadku również celowe i potencjalnie skuteczne. Zcentralizowana produkcja ciepła umożliwia i ułatwia równieżwykorzystywanie paliw o niższej jakości niżw przypadku użytkowników indywidualnych (do tych należą: biodegradowalneodpady, pozostałości rolnicze oraz leśne oraz ciepło odpadowe procesów przemysłowych), z możliwościami realizacji CHP.

59 Obserwacja i ocena Wraz z wdrożeniem mechanizmów wsparcia produkcji ciepła w odnawialnych źródłach, należy przedsięwziąćodpowiednie środki monitorowania i oceniania ich rezultatów. Monitoring i ocena rezultatów sąkluczowe dla właściwego reagowania i wymiany doświadczeń(w tym między krajami). Przejrzystośćzapewnianych dostępu do danych Systemy raportowania powinny byćotwarte i umożliwićdostęp do wyników zainteresowanych instytucji. System zbierania danych statystycznych, o odpowiedniej szczegółowości, powinien byćrównieżprzejrzysty i umożliwiaćocenępostępów i efektów mechanizmów wsparcia. (Oczywiście wzory NREAP określają minimum w tym zakresie.) Odnawialne Chłodzenie Obecne zapotrzebowanie na chłód jest stosunkowo małe, w porównaniu do zapotrzebowania na ciepło. Jednakże, można sięspodziewaćtutaj wystąpienia tendencji wzrostowych. Równieżoferta rynkowa w zakresie urządzeńwytwarzających chłód nie jest szeroka. Intensyfikacja prac badawczo-rozwojowych jest wskazana. Standardy ochrony cieplnej powinny objąćrównieżzużycie chłodu w budynkach.

60 Rekomendacje dotyczące wykorzystywania mechanizmu obowiązku wykorzystania odnawialnych źródeł energii Nałożenie obowiązku na istniejące budynki Obecnie wprowadzony obowiązek jw. (Niemcy, Hiszpania, Portugalia) dotyczy nowych budynków. Celowe jest rozważenie, aby objąłon równieżbudynki istniejące (podlegające termomodernizacji lub w których modernizowane sątylko same systemy grzewcze W tym drugim przypadku trzeba się uniemożliwić odwlekanie modernizacji, np. ustalając terminy.) Obligacje, w odniesieniu do różnych technologii Poziom obowiązku ma zasadniczy wpływ na wybór stosowanej technologii. Mniejszy preferuje np. wykorzystanie systemów słonecznych, wyższy biomasy i pomp ciepła. Zróżnicowanie obowiązku w zależności od zastosowanej technologii zapewni równieżróżnorodnośćw odniesieniu do wyboru systemów i technologii realizujących obowiązek. Dynamiczna wielkośćobowiązku Obecne obligacje mającharakter raczej statyczny poprzez ustawienie obowiązkowego minimum. Wydaje się, że różne uwarunkowania spowodująmożliwośćzwiększenia tego minimum w czasie. Powinno byćto uwzględnione i przejrzyste na etapie planowania i wdrażania mechanizmu, dla zapewnienia racjonalności działań. Wprowadzenie elementów kompensujących Sztywnie wprowadzony obowiązek nie stymuluje właścicieli mających większe wdrożenia odnawialnych źródełniżon określa. Obowiązek teżjest efektywny gdy wprowadzony jest system kar za jego niewypełnienie. Mechanizm wymiany nadwyżek byłby korzystny dla podmiotównie wywiązujących sięlub przekraczających obowiązek.

61 Wybrane Projekty programu Inteligentna Energia dla Europy KE, z udziałem KAPE Odnawialne źródła energii RES-H Policy Wzmocnienie wsparcia politycznego i opracowanie rekomendacji dla rozwoju wytwarzania ciepła i chłodu w odnawialnych źródłach energii QualiCert Ujednolicenie metod akredytacji i certyfikacji instalatorów małych systemów OZE CA-RES monitoring wdrażania dyrektywy 2009/28/WE BAP Driver Rozwój krajowych strategii i planów działańna rzecz zrównoważonego, energetycznego wykorzystania biomasy GreenGasGrid usuwanie barier rozwoju rynku biometanu

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Prognozy rozwoju produkcji ciepła z OŹE w Polsce

WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów c.o. Prognozy rozwoju produkcji ciepła z OŹE w Polsce Promowanie systemów geotermalnego centralnego ogrzewania w Europie Promote Geothermal District Heating in Europe, GEODH WP3.1. Warsztaty krajowe Możliwości rozwoju i bariery dla geotermalnych systemów

Bardziej szczegółowo

Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy)

Policy development for improving RES-H/C penetration in European Member States (RES-H Policy) D19 Sprawozdanie z konferencji Wsparcie polityki zwiększania produkcji ciepła i chłodu w OŹE (RES-H Policy) zorganizowane w Warszawie w ramach projektu Komisji Europejskiej RES H Policy. Policy development

Bardziej szczegółowo

D15. Rekomendacje dla rozwoju ciepła z odnawialnych źródeł energii w Polsce

D15. Rekomendacje dla rozwoju ciepła z odnawialnych źródeł energii w Polsce D15 Rekomendacje dla rozwoju ciepła z odnawialnych źródeł energii w Polsce Zadanie 15, Pakier roboczy 4 Raport przygotowany w ramach projektu IEE " Wsparcie polityki zwiększenia produkcji ciepła i chłodu

Bardziej szczegółowo

Regionalny SEAP w województwie pomorskim

Regionalny SEAP w województwie pomorskim ENNEREG International Conference Transfer of knowledge in the field of sustainable use of energy 22 May 2012, Wielkopolska Voivodship Office, Poznań, Poland Regionalny SEAP w województwie pomorskim Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Reporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8)

Reporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8) Reporting on dissemination activities carried out within the frame of the DESIRE project (WP8) Name, Affiliation Krzysztof Wojdyga, Marcin Lec, Rafal Laskowski Warsaw University of technology E-mail krzysztof.wojdyga@is.pw.edu.pl

Bardziej szczegółowo

UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU

UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU UWARUNKOWANIA PRAWNE ROZWOJU BIOGAZU Według przepisów prawa UE i Polski inż. Bartłomiej Asztemborski basztemborski@kape.gov.pl dr inż. Ryszard Wnuk Zmień odpady na zysk - Biogazownia w Twojej gminie Rozwój

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności i efektywności wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła w odnawialnych. źródłach energii Zadanie 13, Pakiet roboczy 4

Ocena skuteczności i efektywności wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła w odnawialnych. źródłach energii Zadanie 13, Pakiet roboczy 4 Ocena skuteczności i efektywności wybranych instrumentów wsparcia produkcji ciepła w odnawialnych źródłach energii Zadanie 13, Pakiet roboczy 4 Raport przygotowany w ramach projektu IEE " Wsparcie polityki

Bardziej szczegółowo

www.promobio.eu Warsztaty PromoBio, 17 Maja 2012 Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Bartosza Głowackiego 17, Olsztyn

www.promobio.eu Warsztaty PromoBio, 17 Maja 2012 Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Bartosza Głowackiego 17, Olsztyn Warsztaty PromoBio, 17 Maja 2012 Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli, ul. Bartosza Głowackiego 17, Olsztyn Promocja regionalnych inicjatyw bioenergetycznych PromoBio Możliwości wykorzystania biomasy w świetle

Bardziej szczegółowo

Perspektywy rozwoju energetyki wodnej w Polsce. Konferencja STREAM MAP, Warszawa, 27 października 2011 r.

Perspektywy rozwoju energetyki wodnej w Polsce. Konferencja STREAM MAP, Warszawa, 27 października 2011 r. Perspektywy rozwoju energetyki wodnej w Polsce Konferencja STREAM MAP, Warszawa, 27 października 2011 r. 2 Polityka Rządu w zakresie OZE Odnawialne źródła energii w Polsce (dane historyczne) 8 7 6 5 4

Bardziej szczegółowo

Porozumienie między Burmistrzami europejska inicjatywa wspierająca zrównowaŝony rozwój regionu

Porozumienie między Burmistrzami europejska inicjatywa wspierająca zrównowaŝony rozwój regionu Slide 1 Porozumienie między Burmistrzami europejska inicjatywa wspierająca zrównowaŝony rozwój regionu Pomorskie Dni Energii 12 kwietnia 2011 Katarzyna Grecka Slide 2 Dlaczego? zapobieŝenie wzrostowi temperatury

Bardziej szczegółowo

Perspectives of photovoltaics in Poland

Perspectives of photovoltaics in Poland Perspectives of photovoltaics in Poland Stanisław M. Pietruszko Polish Society for Photovoltaics Warsaw University of Technology PV power installed in Poland Year Capacity [MW] No of systems Yearly growth

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie do wybranych narzędzi i modeli do zrównoważonego planowania energetycznego na poziomie lokalnym: REAM i SEC-BENCH

Wprowadzenie do wybranych narzędzi i modeli do zrównoważonego planowania energetycznego na poziomie lokalnym: REAM i SEC-BENCH Wprowadzenie do wybranych narzędzi i modeli do zrównoważonego planowania energetycznego na poziomie lokalnym: REAM i SEC-BENCH Endre Ottosen, NEPAS Doskonalenie poziomu edukacji w samorządach terytorialnych

Bardziej szczegółowo

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia

Bardziej szczegółowo

Stan aktualny oraz kierunki zmian w zakresie regulacji prawnych dotyczących wykorzystania biomasy leśnej jako źródła energii odnawialnej

Stan aktualny oraz kierunki zmian w zakresie regulacji prawnych dotyczących wykorzystania biomasy leśnej jako źródła energii odnawialnej Stan aktualny oraz kierunki zmian w zakresie regulacji prawnych dotyczących wykorzystania biomasy leśnej jako źródła energii odnawialnej 2 Ramy prawne funkcjonowania sektora OZE Polityka energetyczna Polski

Bardziej szczegółowo

Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej

Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej

Bardziej szczegółowo

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Modernizacja ciepłowni w świetle wymagań stawianych w Dyrektywie MCP. Zbigniew Szpak, Prezes Zarządu Dariusz Koc, Dyrektor Zarządzający

Modernizacja ciepłowni w świetle wymagań stawianych w Dyrektywie MCP. Zbigniew Szpak, Prezes Zarządu Dariusz Koc, Dyrektor Zarządzający Modernizacja ciepłowni w świetle wymagań stawianych w Dyrektywie MCP Zbigniew Szpak, Prezes Zarządu Dariusz Koc, Dyrektor Zarządzający 1 Agenda Dyrektywy MCP i IED kogo obowiązują i do czego zobowiązują?

Bardziej szczegółowo

Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce. Sustainable Urban Mobility Planning Poland. Wprowadzenie. Introduction

Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce. Sustainable Urban Mobility Planning Poland. Wprowadzenie. Introduction Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce Sustainable Urban Mobility Planning Poland Wprowadzenie Introduction Wyzwania polityki UE w zakresie transportu miejskiego Zatłoczenie centrów miast

Bardziej szczegółowo

EXPERIENCE OF ŁUBIANKA

EXPERIENCE OF ŁUBIANKA EXPERIENCE OF ŁUBIANKA COMMUNE 1 2 SUSTAINABLE ENERGY ACTION PLAN REDUCTION OF CO 2 PROMOTION OF RES ENERGY EFFICIENCY IMPROVEMENT MOBILIZATION OF LOCAL POPULATION 3 REDUCTION OF CO 2 (PLAN 5X20) Of min

Bardziej szczegółowo

Umowa o współpracy ponadnarodowej

Umowa o współpracy ponadnarodowej Wzór minimalnego zakresu umowy o współpracy ponadnarodowej w ramach PO KL Umowa o współpracy ponadnarodowej Nazwa Programu Operacyjnego w Polsce: : Numer i nazwa Priorytetu: Numer i nazwa Działania: Numer

Bardziej szczegółowo

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond.

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond. Project CARETRAINING PROJECT EVALUATION QUESTIONNAIRE Projekt CARETRAINING KWESTIONARIUSZ EWALUACJI PROJEKTU Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project

Bardziej szczegółowo

Keep on Track! - nasze działania dla monitorowania realizacji celów wspólnotowych w różnych krajach

Keep on Track! - nasze działania dla monitorowania realizacji celów wspólnotowych w różnych krajach Keep on Track! - nasze działania dla monitorowania realizacji celów wspólnotowych w różnych krajach Anna Pobłocka-Dirakis eclareon Consulting Warszawa, 24 Wrzesień 2014 Strategy Consulting Policy Consulting

Bardziej szczegółowo

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł)

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) Financial support for start-uppres Where to get money? - Equity - Credit - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) - only for unymployed people - the company must operate minimum

Bardziej szczegółowo

2.4 Plan studiów na kierunku Technologie energetyki odnawialnej I-go stopnia

2.4 Plan studiów na kierunku Technologie energetyki odnawialnej I-go stopnia .4 Plan studiów na kierunku Technologie energetyki odnawialnej I-go stopnia PLAN STUDIÓW STACJONARNYCH I-go STOPNIA (inżynierskich) NA WYDZIALE ELEKTROTECHNIKI, AUTOMATYKI I INFORMATYKI na kierunku Technologie

Bardziej szczegółowo

Energetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie

Energetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie Energetyka OZE/URE w strategii Unii Europejskiej: w kierunku promocji odnawialnych źródeł energii w Europie 30/03/2011 Natalia Matyba PLAN PREZENTACJI I. Strategia Europa 2020 nowe kierunki działao Unii

Bardziej szczegółowo

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o.

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. PROGRAM STAŻU Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. Miejsce odbywania stażu / Legal address Muchoborska 8, 54-424 Wroclaw Stanowisko, obszar działania/

Bardziej szczegółowo

GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland

GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland INSTITUTE OF TECHNOLOGY AND LIVE SCIENCES POZNAŃ BRANCH Department of Environmental Management in Livestock Buildings and

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

PAKIET KLIMATYCZNO ENERGETYCZNY UE

PAKIET KLIMATYCZNO ENERGETYCZNY UE FORUM BRANŻOWYCH ORGANIZACJI GOSPODARCZYCH PAKIET KLIMATYCZNO ENERGETYCZNY UE SZANSA DLA INNOWACJI CZY ZAGROŻENIE DLA GOSPODARKI? STANOWISKO PRZEMYSŁU ANDRZEJ WERKOWSKI PRZEWODNICZĄCY FORUM CO2 WARSZAWA,

Bardziej szczegółowo

Adam Kozierkiewicz JASPERS

Adam Kozierkiewicz JASPERS Adam Kozierkiewicz JASPERS Europa 2020 Flagship initiatives Priorities Targets Digital agenda for Europe Innovation Union Youth on the move Resource efficient Europe An industrial policy for the globalisation

Bardziej szczegółowo

List of ECOWILL-certified Ecodriving trainers for short duration trainings

List of ECOWILL-certified Ecodriving trainers for short duration trainings List of ECOWILL-certified Ecodriving trainers for short duration trainings POLAND January 2013 The sole responsibility for the content of this report lies with the authors. It does not necessarily reflect

Bardziej szczegółowo

Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce

Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce Przyszłość ciepłownictwa systemowego w Polsce Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu Olsztyn, 22 lutego 2016r. Struktura paliw w ciepłownictwie systemowym w Polsce na tle kilku krajów UE 100% 90% 80% 70%

Bardziej szczegółowo

System optymalizacji produkcji energii

System optymalizacji produkcji energii System optymalizacji produkcji energii Produkcja energii jest skomplikowanym procesem na który wpływa wiele czynników, optymalizacja jest niezbędna, bieżąca informacja o kosztach i możliwościach wykorzystania

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

Inteligentna Energia Program dla Europy

Inteligentna Energia Program dla Europy Inteligentna Energia Program dla Europy informacje ogólne, priorytety. Antonina Kaniszewska Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji (2007-2013) Competitiveness and Innovation framework Programme

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

Program operacyjny Bezpieczeństwo Energetyczne, Infrastruktura, Środowisko Cel tematyczny 4 i 7.5

Program operacyjny Bezpieczeństwo Energetyczne, Infrastruktura, Środowisko Cel tematyczny 4 i 7.5 Program operacyjny Bezpieczeństwo Energetyczne, Infrastruktura, Środowisko Cel tematyczny 4 i 7.5 2 Koncentracja tematyczna: 1) cele tematyczne (CT): - określają ogólne obszary tematyczne, w których interwencje

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

No matter how much you have, it matters how much you need

No matter how much you have, it matters how much you need CSR STRATEGY KANCELARIA FINANSOWA TRITUM GROUP SP. Z O.O. No matter how much you have, it matters how much you need Kancelaria Finansowa Tritum Group Sp. z o.o. was established in 2007 we build trust among

Bardziej szczegółowo

Raport bieżący: 44/2018 Data: g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc

Raport bieżący: 44/2018 Data: g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc Raport bieżący: 44/2018 Data: 2018-05-23 g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc Temat: Zawiadomienie o zmianie udziału w ogólnej liczbie głosów w Serinus Energy plc Podstawa prawna: Inne

Bardziej szczegółowo

Projekt ENSPOL. Energy Saving Policies and Energy Efficiency Obligation Scheme

Projekt ENSPOL. Energy Saving Policies and Energy Efficiency Obligation Scheme Energy Saving Policies and Energy Efficiency Obligation Scheme Projekt ENSPOL Korzyści dla przedsiębiorstw wynikające z Dyrektywy UE w sprawie Efektywności Energetycznej 9-10 czerwca 2016r. Karolina Loth

Bardziej szczegółowo

Micha Ćwil Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej

Micha Ćwil Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej Micha Ćwil Polska Izba Gospodarcza Energii Odnawialnej Bieslko-Bia a 15.10.2010 Konferencja: Odnawialne źród a energii perspektywy rozwoju Agenda 2 1. Wyzwania dla rynku energii w ujęciu dyrektywy 2009/28/WE

Bardziej szczegółowo

Implementation of the JEREMIE initiative in Poland. Prague, 8 November 2011

Implementation of the JEREMIE initiative in Poland. Prague, 8 November 2011 Implementation of the JEREMIE initiative in Poland Prague, 8 November 2011 Poland - main beneficiary of EU structural funds - 20% of allocation within cohesion policy (EUR 67 bln) Over EUR 10 bln of NSRF

Bardziej szczegółowo

Umowa o współpracy ponadnarodowej

Umowa o współpracy ponadnarodowej Załącznik nr 6 do Dokumentacji Konkursowej Załącznik 6 Wzór minimalnego zakresu umowy o współpracy ponadnarodowej w ramach PO KL Umowa o współpracy ponadnarodowej Nazwa Programu Operacyjnego w Polsce:

Bardziej szczegółowo

I INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE

I INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE I INTERNATIONAL SCIENTIFIC CONFERENCE EU SECURITY AND CRISIS MANAGEMENT FLOOD-2010 ATENEUM UNIVERSITY IN GDANSK P FUNDATION PRO POMERANIA NOTICE NO. 1 I International Scientific Conference EU SECURITY

Bardziej szczegółowo

- ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII

- ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII Poziom i struktura wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce i Unii Europejskiej z uwzględnieniem aspektów ekologicznych i ekonomicznych ogrzewania domu jednorodzinnego Prof. dr hab. inż. Mariusz

Bardziej szczegółowo

Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe

Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe Rynek ciepła z OZE w Polsce źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe Janusz Starościk PREZES ZARZĄDU SPIUG 69 Spotkanie Forum EEŚ Warszawa, NFOŚiGW 28 stycznia 2015 Rynek ciepła ze źródeł odnawialnych

Bardziej szczegółowo

Kierunki transformacji potencjał OZE w systemach ciepłowniczych

Kierunki transformacji potencjał OZE w systemach ciepłowniczych This project has received funding from the European Union's Horizon 2020 research and innovation programme under grant agreement No 691624 KONFERENCJA "CZYSTE CIEPŁO. OSTATNI DZWONEK DLA MAŁYCH SYSTEMÓW

Bardziej szczegółowo

Effective Governance of Education at the Local Level

Effective Governance of Education at the Local Level Effective Governance of Education at the Local Level Opening presentation at joint Polish Ministry OECD conference April 16, 2012, Warsaw Mirosław Sielatycki Ministry of National Education Doskonalenie

Bardziej szczegółowo

Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce

Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce 2 Regulacje Prawne 3 Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię

Bardziej szczegółowo

Tworzenie zintegrowanych strategii miejskich. Creation of integrated urban strategies? the example of the Krakow Functional Area

Tworzenie zintegrowanych strategii miejskich. Creation of integrated urban strategies? the example of the Krakow Functional Area ZRÓWNOWAŻONY ROZWÓJ OBSZARÓW MIEJSKICH W KRAJACH CZŁONKOWSKICH UE W LATACH 2014-2020 29 września 1 października 2015 r. Sesja warsztatowa - Zintegrowane Strategie Miejskie tworzenie i realizacja Tworzenie

Bardziej szczegółowo

EGARA 2011. Adam Małyszko FORS. POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r

EGARA 2011. Adam Małyszko FORS. POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r EGARA 2011 Adam Małyszko FORS POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r HISTORIA ELV / HISTORY ELV 1992r. 5 Program działań na rzecz ochrony środowiska / EAP (Environmental Action Plan) 1994r. Strategia dobrowolnego

Bardziej szczegółowo

Forum Technologii w Energetyce Spalanie biomasy

Forum Technologii w Energetyce Spalanie biomasy Forum Technologii w Energetyce Spalanie biomasy Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej się gospodarki

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

The shape of and the challenges for the Polish EO sector initial findings of the SEED EO project

The shape of and the challenges for the Polish EO sector initial findings of the SEED EO project The shape of and the challenges for the Polish EO sector initial findings of the SEED EO project Drugie Forum Obserwacji Ziemi Ministerstwo Rozwoju Warszawa, 4 lipca 2016 2 Zadania projektu Stworzenie

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ Part-financed by EU South Baltic Programme w w w. p t m e w. p l PROSPECTS OF THE OFFSHORE WIND ENERGY DEVELOPMENT IN POLAND - OFFSHORE WIND INDUSTRY IN THE COASTAL CITIES AND PORT AREAS PORTS AS LOGISTICS

Bardziej szczegółowo

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific

Bardziej szczegółowo

MAGAZYNY ENERGII AKTUALNE POLSKIE REGULACJE PRAWNE NA TLE REGULACJI PRAWNYCH INNYCH KRAJÓW I UNII EUROPEJSKIEJ PRZEMYSŁAW KAŁEK

MAGAZYNY ENERGII AKTUALNE POLSKIE REGULACJE PRAWNE NA TLE REGULACJI PRAWNYCH INNYCH KRAJÓW I UNII EUROPEJSKIEJ PRZEMYSŁAW KAŁEK MAGAZYNY ENERGII AKTUALNE POLSKIE REGULACJE PRAWNE NA TLE REGULACJI PRAWNYCH INNYCH KRAJÓW I UNII EUROPEJSKIEJ PRZEMYSŁAW KAŁEK 3 PAŹDZIERNIKA 2016 AGENDA Wspólnotowe akty prawne dotyczące magazynów energii

Bardziej szczegółowo

Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20%

Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Nowe wyzwania stojące przed Polską wobec konkluzji Rady UE 3 x 20% Zbigniew Kamieński Ministerstwo Gospodarki Poznań, 21 listopada 2007 Cele na rok 2020 3 x 20% Oszczędność energii Wzrost wykorzystania

Bardziej szczegółowo

ENERGY IN POLAND AND IN NORWAY THE CHALLENGES, PRIORITIES, AND FIELDS OF COOPERATION LIDIA PUKA- KJØDE, BERGEN

ENERGY IN POLAND AND IN NORWAY THE CHALLENGES, PRIORITIES, AND FIELDS OF COOPERATION LIDIA PUKA- KJØDE, BERGEN ENERGY IN POLAND AND IN NORWAY THE CHALLENGES, PRIORITIES, AND FIELDS OF COOPERATION LIDIA PUKA- KJØDE, BERGEN 10.10.2017 COUNTRIES OVERVIEW Almost the same area Poland almost 8 times more populated But

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Tworzenie ankiety Udostępnianie Analiza (55) Wyniki

Bardziej szczegółowo

OPINIA NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA Dla Zgromadzenia Wspólników CRISIL Irevna Poland Sp. z o. o. 1. Przeprowadziliśmy badanie załączonego sprawozdania finansowego za rok zakończony dnia 31 grudnia 2016

Bardziej szczegółowo

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Clayton Reklewski Louis-Jean

Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Clayton Reklewski Louis-Jean Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A. Clayton Reklewski Louis-Jean Szczegółowa Oferta KAPE S.A. Usługi doradczo - inżynierskie Eksperckie analizy rynku dla zastosowań technologii energooszczędnych:

Bardziej szczegółowo

ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland

ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland 1957 the first ETICS was applied to residential building in Berlin, Germany the

Bardziej szczegółowo

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu IONS-14 / OPTO Meeting For Young Researchers 2013 Khet Tournament On 3-6 July 2013 at the Faculty of Physics, Astronomy and Informatics of Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) there were two

Bardziej szczegółowo

Council of the European Union Brussels, 7 April 2016 (OR. en, pl)

Council of the European Union Brussels, 7 April 2016 (OR. en, pl) Council of the European Union Brussels, 7 April 2016 (OR. en, pl) Interinstitutional File: 2015/0310 (COD) 7433/16 COVER NOTE From: Polish Senate date of receipt: 17 March 2016 To: Subject: General Secretariat

Bardziej szczegółowo

17 marca 2005. - recepcja uczestników / reception of participants - rozdanie materiałów konferencyjnych / distribution of conference materials

17 marca 2005. - recepcja uczestników / reception of participants - rozdanie materiałów konferencyjnych / distribution of conference materials Trzeci Sektor budowa pomostów w Europie. Konferencja brytyjsko-polska z udziałem partnerów z państw Europy Wschodniej. Lublin, 17-18 marca 2005 roku Hala Międzynarodowych Targów Lubelskich, ul. Dworcowa

Bardziej szczegółowo

Efficiency of RES-H/C support instrument in Poland and other countries

Efficiency of RES-H/C support instrument in Poland and other countries D12 Documentation of the consultation workshop Efficiency of RES-H/C support instrument in Poland and other countries D12 of the WP4 from the RES-H Policy project A report prepared as a part of the IEE

Bardziej szczegółowo

EN/PL COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION. Brussels, 29 August 2013. 13174/13 Interinstitutional File: 2013/0224 (COD)

EN/PL COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION. Brussels, 29 August 2013. 13174/13 Interinstitutional File: 2013/0224 (COD) COUNCIL OF THE EUROPEAN UNION Brussels, 29 August 2013 13174/13 Interinstitutional File: 2013/0224 (COD) ENV 782 MAR 119 MI 708 ONU 86 CODEC 1921 INST 459 PARLNAT 214 COVER NOTE from: Polish Senate date

Bardziej szczegółowo

Workshop programme Program warsztatów INT MARKT 12111

Workshop programme Program warsztatów INT MARKT 12111 Workshop programme Program warsztatów WORKSHOP ON: Standardisation and certification of steel products in the EU and Poland WARSZTATY NT.: Normalizacja i certyfikacja wyrobów stalowych w Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Wpływ strategii energetycznej regionu na rozwój odnawialnych źródeł energii. Katarzyna Grecka Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A.

Wpływ strategii energetycznej regionu na rozwój odnawialnych źródeł energii. Katarzyna Grecka Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Wpływ strategii energetycznej regionu na rozwój odnawialnych źródeł energii Katarzyna Grecka Bałtycka Agencja Poszanowania Energii S.A. Wrocław, 5 listopada 2008 Zrównoważony rozwój regionu Długotrwały

Bardziej szczegółowo

Raport syntetyczny dotyczący konsultacji dotyczących celów ilościowych na rok 2020 i 2030 produkcji ciepła i chłodu w odnawialnych źródłach energii

Raport syntetyczny dotyczący konsultacji dotyczących celów ilościowych na rok 2020 i 2030 produkcji ciepła i chłodu w odnawialnych źródłach energii D7 Raport syntetyczny dotyczący konsultacji dotyczących celów ilościowych na rok 2020 i 2030 produkcji ciepła i chłodu w odnawialnych źródłach energii Pakiet roboczy 3 Raport przygotowany w ramach projektu

Bardziej szczegółowo

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Projekt finansowany Fundusze Europejskie z budżetu państwa dla rozwoju oraz ze Polski środków Wschodniej Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Piąte spotkanie grupy partnerskiej w Katowicach (Polska) 19-20 maj 2015 Program Uczenie się przez całe życie Grundtvig Tytył projektu: Osoby 50+ na rynku

Bardziej szczegółowo

EUROPEJSKIE Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

EUROPEJSKIE Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego STUDIA EUROPEJSKIE Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego Numer 3 (75) 2015 Warszawa 2015 Recenzowany kwartalnik Studia Europejskie wydawany przez: Centrum Europejskie Uniwersytetu Warszawskiego

Bardziej szczegółowo

Sustainable mobility: strategic challenge for Polish cities on the example of city of Gdynia

Sustainable mobility: strategic challenge for Polish cities on the example of city of Gdynia Katedra Rynku Transportowego Sustainable mobility: strategic challenge for Polish cities on the example of city of Gdynia dr Marcin Wołek Department of Transportation Market University of Gdansk Warsaw,

Bardziej szczegółowo

ZAŁĄCZNIKI ROZPORZĄDZENIA DELEGOWANEGO KOMISJI (UE).../...

ZAŁĄCZNIKI ROZPORZĄDZENIA DELEGOWANEGO KOMISJI (UE).../... KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia 4.3.2019 r. C(2019) 1616 final ANNEXES 1 to 2 ZAŁĄCZNIKI do ROZPORZĄDZENIA DELEGOWANEGO KOMISJI (UE).../... zmieniającego załączniki VIII i IX do dyrektywy 2012/27/UE

Bardziej szczegółowo

Innowacje społeczne innowacyjne instrumenty polityki społecznej w projektach finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

Innowacje społeczne innowacyjne instrumenty polityki społecznej w projektach finansowanych ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego Zarządzanie Publiczne, 2(18)/2012, s. 33 45 Kraków 2012 Published online September 10, 2012 doi: 10.4467/20843968ZP. 12.009.0533 Innowacje społeczne innowacyjne instrumenty polityki społecznej w projektach

Bardziej szczegółowo

Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r.

Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r. Ministerstwo Gospodarki Rzeczpospolita Polska Odnawialne źródła energii w projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2030 r. Zbigniew Kamieński Dyrektor Departamentu Energetyki Poznań, 27 października

Bardziej szczegółowo

Inteligentna Energia Program dla Europy

Inteligentna Energia Program dla Europy Inteligentna Energia Program dla Europy możliwość dofinansowania projektów rozpowszechniająco-promocyjnych Antonina Kaniszewska 2 Program IEE jest głównym instrumentem Unii Europejskiej dla wspierania

Bardziej szczegółowo

HORIZON H2020 Efektywność Energetyczna. Kotkowska Agata EASME, B1 Wydział Energii, Manager Sekcji Budynki, Ogrzewanie i Chłodnictwo

HORIZON H2020 Efektywność Energetyczna. Kotkowska Agata EASME, B1 Wydział Energii, Manager Sekcji Budynki, Ogrzewanie i Chłodnictwo THE EU FRAMEWORK PROGRAMME FOR RESEARCH AND INNOVATION HORIZON 2020 H2020 Efektywność Energetyczna Kotkowska Agata EASME, B1 Wydział Energii, Manager Sekcji Budynki, Ogrzewanie i Chłodnictwo Agencja Wykonawcza

Bardziej szczegółowo

Efektywność energetyczna kluczowym narzędziem wzrostu gospodarczego i ochrony środowiska

Efektywność energetyczna kluczowym narzędziem wzrostu gospodarczego i ochrony środowiska Efektywność energetyczna kluczowym narzędziem wzrostu gospodarczego i ochrony środowiska Instrumenty poprawy efektywności energetycznej polskiej gospodarki MINISTERSTWO GOSPODARKI Andrzej Guzowski, Departament

Bardziej szczegółowo

Energia w Horyzoncie 2020

Energia w Horyzoncie 2020 Energia w Horyzoncie 2020 Katarzyna Sobótka-Demianowska Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Badawczych UE w Instytucie Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk W niniejszej prezentacji wykorzystano

Bardziej szczegółowo

Energia w Szwecji. Warszawa, 5 maja 2011r. Józef Neterowicz Radscan Intervex/ Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan.

Energia w Szwecji. Warszawa, 5 maja 2011r. Józef Neterowicz Radscan Intervex/ Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan. Energia w Szwecji Warszawa, 5 maja 2011r. Józef Neterowicz Radscan Intervex/ Związek Powiatów Polskich 602 787 787 jozef.neterowicz@radscan.se Gunnar Haglund, Ambasada Szwecji 606 28 89 57 gunnar.haglund@foreign.ministry.se

Bardziej szczegółowo

III EUROPEAN ECOTOURISM CONFERENCE 26 29.04.2015 POLAND European Ecotourism: facing global challenges

III EUROPEAN ECOTOURISM CONFERENCE 26 29.04.2015 POLAND European Ecotourism: facing global challenges www.european-ecotourism.pl registration: office@european-ecotourism.pl enquires: biuro@sie.org.pl tel. +48 725 994 964 Social Ecological Institute is pleased to invite to III EUROPEAN ECOTOURISM CONFERENCE

Bardziej szczegółowo

Konferencja Transfer wiedzy w dziedzinie zrównoważonego wykorzystania energii Poznań, 22.05.2012. Tomasz Pawelec

Konferencja Transfer wiedzy w dziedzinie zrównoważonego wykorzystania energii Poznań, 22.05.2012. Tomasz Pawelec DZIAŁANIA LOKALNE I REGIONALNE W ZAKRESIE ZRÓWNOWAŻONEJ ENERGII I OGRANICZANIA EMISJI GAZÓW CIEPLARNIANYCH PRZYKŁADY POLSKICH DOŚWIADCZEŃ REGIONALNYCH I LOKALNYCH Konferencja Transfer wiedzy w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

Ciepło z OZE źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe w Polsce

Ciepło z OZE źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe w Polsce Ciepło z OZE źródła rozproszone: stan i tendencje rozwojowe w Polsce Janusz Starościk PREZES ZARZĄDU SPIUG Konferencja: Ciepło ze źródeł odnawialnych - stan obecny i perspektywy rozwoju, Warszawa, Ministerstwo

Bardziej szczegółowo

Informacja na temat wdrażania Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej w Polsce

Informacja na temat wdrażania Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej w Polsce Ministerstwo Gospodarki Informacja na temat wdrażania Krajowego Planu Działań dotyczącego efektywności energetycznej w Polsce Tomasz Dąbrowski, Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 1 lutego 2011

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Wiśniewski, Prezes Zarządu Instytutu Energetyki Odnawialnej

Grzegorz Wiśniewski, Prezes Zarządu Instytutu Energetyki Odnawialnej 9:00 9.30 Rejestracja uczestników/poczęstunek 9:30-9:45 Otwarcie Forum, przywitanie gości Grzegorz Wiśniewski, Prezes Zarządu Instytutu Energetyki Odnawialnej Część I - Rynek 9:45-10:00 Rynek kolektorów

Bardziej szczegółowo

THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS

THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS THE LISBON STRATEGY FROM A PERSPECTIVE OF CHOSEN COUNTRIES AND REGIONS Edited by Eufemia Teichmann *'*, WARSAW SCHOOL OF ECONOMICS OFICYNA WYDAWNICZA WARSAW 2009 STRATEGIA LIZBOŃSKA Z PERSPEKTYWY WYBRANYCH

Bardziej szczegółowo

Working Tax Credit Child Tax Credit Jobseeker s Allowance

Working Tax Credit Child Tax Credit Jobseeker s Allowance Benefits Depending on your residency status (EU citizen or not) there are various benefits available to help you with costs of living. A8 nationals need to have been working for a year and be registered

Bardziej szczegółowo

Energia odnawialna w ciepłownictwie

Energia odnawialna w ciepłownictwie Energia odnawialna w ciepłownictwie Bogusław Regulski Wiceprezes Zarządu IGCP POLEKO - Poznań 24 listopada 2011 Dyrektywa OZE W Dyrektywie tej, dla każdego kraju członkowskiego został wskazany minimalny

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

Rynek kotłów na biomasę w Polsce. Podsumowanie 2013 roku

Rynek kotłów na biomasę w Polsce. Podsumowanie 2013 roku Rynek kotłów na biomasę w Polsce Podsumowanie 2013 roku Lipiec 2014 Spis treści Streszczenie 7 Rynek kotłów na biomasę w Polsce w 2013 roku 8 Charakterystyka rynku kotłów na biomasę w Polsce 8 Sprzedaż

Bardziej szczegółowo

Drugi Krajowy Plan Działań dot. efektywności energetycznej dla Polski. Andrzej Guzowski, Departament Energetyki

Drugi Krajowy Plan Działań dot. efektywności energetycznej dla Polski. Andrzej Guzowski, Departament Energetyki Drugi Krajowy Plan Działań dot. efektywności energetycznej dla Polski Andrzej Guzowski, Departament Energetyki Polityka energetyczna Polski do 2030 r. Główne cele to: konsekwentne zmniejszanie energochłonności

Bardziej szczegółowo