SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI ODPADÓW NA TERENIE MIASTA I GMINY SOBÓTKA NA ROK 2007

Transkrypt

1 PROJEKT WDRAŻANIA SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI ODPADÓW NA TERENIE MIASTA I GMINY SOBÓTKA NA ROK 2007 OPRACOWAŁA: Barbara Krawczyk świadectwo kwalifikacji w zakresie składowania odpadów wyd. przez Wojewodę Dolnośląskiego nr 19/2005 WYKONAWCA: progeo sp. z o.o. ul. Energetyczna 8/7, Wrocław, tel , fax

2 2 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP UWARUNKOWANIA PROJEKTU Planowana gospodarka odpadami wg PGO Gminy Sobótka Zapisy dotyczące selektywnej zbiórki odpadów w prawie lokalnym ANALIZA STANU ISTNIEJĄCEGO Demografia Odbiór odpadów komunalnych Wytwarzanie odpadów komunalnych Koszty i opłaty Unieszkodliwianie odpadów ZASADY WPROWADZANIA SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI Cele Planowany system selektywnej zbiórki odpadów Wprowadzenie systemu workowego Koszty systemu workowego System pojemnikowy Lokalizacja pojemników Koszty wprowadzenia systemu pojemnikowego Ilość odpadów opakowaniowych możliwych do odzyskania Zasady zagospodarowania wysegregowanych odpadów opakowaniowych System gospodarowania odpadami ulegającymi biodegradacji Koszty wprowadzenia systemu zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji Ilość odpadów ulegających biodegradacji możliwych do zagospodarowania System odbioru pozostałych odpadów selektywnie gromadzonych Odpady wielkogabarytowe Odpady problemowe Odpady budowlane ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA POSZCZEGÓLNE ELEMENTY SYSTEMU SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI ZAGADNIENIA FINANSOWANIA SYSTEMU Określenie kosztów funkcjonowania systemu Określenie zasad finansowania systemu ZAŁOŻENIA PROGRAMU INFORMACYJNO-EDUKACYJNEGO Cele programu edukacji i promocji selektywnej zbiórki Proponowane formy informacyjno-edukacyjne Monitoring wdrażania działań edukacyjnych HARMONOGRAM REALIZACJI PROJEKTU SPOSÓB MONITORINGU I OCENY WDRAŻANIA PROJEKTU...25 SPIS ZAŁĄCZNIKÓW 1) Tabela Szczegółowe zestawienie wymaganej liczby pojemników i worków 2) Wykaz pojemników do selektywnej zbiórki odpadów komunalnych znajdujących się na terenie Gminy Sobótka. 1.

3 3 WSTĘP Przedmiotem opracowania jest Projekt wdrażania selektywnej zbiórki odpadów na terenie miasta i gminy Sobótka. Niniejszy Projekt opracowany został przez firmę progeo sp. z o.o. z Wrocławia, na zlecenie Zakładu Usług Komunalnych HADLUX sp. z o.o. w Sobótce. Niniejszy Projekt jest odpowiedzią ZUK HADLUX Sp. z o.o. na wymagania gminy zawarte w Zarządzeniu Nr 50 Burmistrza Miasta i Gminy Sobótka z dnia 8 sierpnia 2006 r. w sprawie wymagań, jakie powinien spełniać przedsiębiorca ubiegający się o uzyskanie zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, odnośnie 4 zarządzenia posiadania przez przedsiębiorcę rocznego planu wdrażania i realizacji selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych, nieopakowaniowych i biodegradowalnych. Niniejsze opracowanie jest zgodne z Planem Gospodarki Odpadami Gminy Sobótka zatwierdzonym uchwałą nr XX/180/04 Rady Miejskiej w Sobótce z dnia 06 lipca 2004 r. oraz Regulaminem utrzymania czystości i porządku na terenie miasta i gminy Sobótka przyjętym uchwałą nr XLV/315/06 Rady Miejskiej w Sobótce z dnia 23 czerwca 2006 r. Analizowane w niniejszym Projekcie zamierzenia wynikają zatem z wcześniej przyjętych założeń i odnoszą się do rozpoczętych wcześniej działań. Projekt nie jest zatem wyznacznikiem nowych zadań, lecz raczej analizą w jaki sposób, najlepszy dla wszystkich stron uczestniczących w systemie, realizować zadania już postawione. Podstawowym celem Projektu jest określenie optymalnych dla gminy Sobótka zasad prowadzenia selektywnej zbiórki odpadów, w szczególności surowców wtórnych z odpadów opakowaniowych. Zgodnie z przyjętymi założeniami niniejszy Projekt uszczegóławia niektóre zadania określone wstępnie w Planie Gospodarki Odpadami. Dokument nie jest zatem sprawozdaniem ani aktualizacją Planu Gospodarki Odpadami, nie narusza obowiązków postawionych w tym względzie przed wszystkimi gminami przez ustawę o odpadach i ustawę Prawo ochrony środowiska. 2. UWARUNKOWANIA PROJEKTU 2.1 Planowana gospodarka odpadami wg PGO Gminy Sobótka PGO Gminy Sobótka wyznacza następujące działania, których efektem będzie ograniczenie masy składowanych odpadów biologicznie rozkładalnych: selektywna zbiórka frakcji surowcowych biologicznie rozkładalnych (papier i tektura), selektywna zbiórka i recykling organiczny odpadów zielonych z publicznych terenów zielonych, kompostowanie indywidualne domowych odpadów zielonych i kuchennych. Plan powiatowy zakłada, że kompostowanie przydomowe obejmie do końca okresu odpady gromadzone selektywnie w około 750 gospodarstwach domowych (3000 mieszkańców); przeniesienie tych założeń na warunki gminy Sobótka skutkować będzie koniecznością wprowadzenia kompostowania indywidualnego w około 100 gospodarstwach domowych. Kompostowanie przydomowe prowadzone będzie w

4 4 obszarach o sprzyjającej strukturze zabudowy, w których działania te mają największe szanse efektywnego rozwoju w zabudowie indywidualnej. W zakresie odpadów opakowaniowych PGO podaje szacunkowe cele selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych: tereny wiejskie tereny miejskie selektywna zbiórka trzech frakcji, kg/mk rok papier i tektura 3,29 5,31 tworzywa sztuczne 3,29 5,31 szkło 4,22 7,88 selektywna zbiórka czterech frakcji, kg/mk rok papier i tektura 2,99 4,79 tworzywa sztuczne 2,99 4,79 szkło 3,82 7,10 metale (stal i aluminium) 1,00 1,82 selektywna zbiórka pięciu frakcji, kg/mk rok papier i tektura 2,86 4,55 tworzywa sztuczne 2,86 4,55 szkło 3,65 6,74 metale (stal i aluminium) 0,95 1,72 wielomateriałowe (kartony po płynach) 0,48 0,94 Dla uzyskania wymaganego poziomu odzysku odpadów opakowaniowych przy założeniu, że ilości odpadów zbieranych selektywnie są proporcjonalne do ich zawartości w odpadach wytwarzanych, konieczne będzie zebranie: na terenach wiejskich ok. 10,8 kg a na terenach miejskich ok. 18,5 kg odpadów opakowaniowych rocznie na mieszkańca. Dla pozostałych odpadów PGO Gminy Sobótka powołuje się na Krajowy Plan Gospodarki Odpadami i podaje cele ilościowe: Rodzaje odpadów nieopakowaniowy papier selektywna zbiórka, odzysk 15% 25% 40% tekstylia selektywna zbiórka, odzysk 10% 15% 20% odpady wielkogabarytowe selektywna zbiórka, odzysk, unieszkodliwianie 20% 50% 70% odpady z remontów i rozbiórki selektywna zbiórka, odzysk i unieszkodliwianie 15% 40% 60% odpady zielone - selektywna zbiórka, recykling organiczny * 35% 50% - odpady niebezpieczne - selektywna zbiórka i unieszkodliwianie 15% 50% 80% * ) KPGO nie ustalił celów dla odpadów zielonych na rok 2014 PGO Gminy Sobótka pozwala na realizację selektywnej zbiórki odpadów w systemie pojemnikowym i workowym. Istnieje zatem możliwość wykorzystania worków lub małych pojemników do selektywnej zbiórki w zabudowie

5 5 jednorodzinnej oraz systemu pojemnikowego w zabudowie wielorodzinnej. Ilość zbieranych frakcji odpadów ma być dostosowana do ilości wytwarzanych odpadów opakowaniowych. W celu poprawy skuteczności istniejącego systemu pojemnikowego konieczne staje się wprowadzenie następujących zmian: odbudowę jednego zniszczonego gniazda oraz zwiększenie dodatkowo ilości gniazd w Sobótce o 2, wyposażenie m. Kunów w gniazdo do selektywnej zbiórki odpadów (miejscowość nie posiadała dotychczas żadnego systemu), rozszerzenie palety zbieranych tworzyw sztucznych o folie budowlane (głównie polietylen - PE), opakowania po chemii gospodarczej (głównie polipropylen - PP) oraz pojemniki po środkach spożywczych (głównie polistyren - PS), prowadzenie akcji zbiórki makulatury w szkołach, intensyfikację funkcjonującego już systemu poprzez akcję reklamową. Przyjąć należy standardowe kolory pojemników i worków tzn.: żółte opakowania z tworzyw sztucznych, zielone opakowania ze szkła kolorowego, białe (bezbarwne) lub zielone z opisem opakowania ze szkła białego, niebieskie opakowania z papieru i tektury. PGO do zadań średnioterminowych ( do 2011r.) gminy zalicza: mieszkańcy gminy prowadzą selektywną zbiórkę odpadów opakowaniowych i innych; w celu realizacji wyższych poziomów zbiórki należy wprowadzić rozwiązania ułatwiające mieszkańcom prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów poprzez wprowadzenie sieci punktów zbiórki oraz stworzenie na terenie gminy punktu dobrowolnego gromadzenia odpadów (PDGO) na bazie doświadczeń z lat rozwijane będzie kompostowanie przydomowe odpadów kuchennych i zielonych w celu osiągnięcia wymaganego na koniec roku 2010 stopnia redukcji odpadów podatnych na biologiczny rozkład w odpadach składowanych, kontynuowane będzie kompostowanie odpadów biorozkładalnych pozyskiwanych z publicznych terenów zielonych, a także dostarczanych przez mieszkańców do PDGO, w celu realizacji ustawowych zapisów dotyczących zapobiegania i minimalizacji wytwarzania odpadów, w tym okresie w dalszym ciągu rozwijana będzie selektywna zbiórka odpadów kuchennych i zielonych do recyklingu organicznego (kompostowania przydomowego). 2.2 Zapisy dotyczące selektywnej zbiórki odpadów w prawie lokalnym Regulamin utrzymania czystości i porządku na terenie gminy Sobótka przyjęty uchwałą nr XLV/315/06 Rady Miejskiej w Sobótce z dn r. w 4, ust. 1 precyzuje urządzenia do selektywnej zbiórki odpadów jako: worki, pojemniki przeznaczone do selektywnej zbiórki opakowań ze szkła, tworzyw sztucznych, metali, papieru i tektury, wielomateriałowe lub odpadów ulegających biodegradacji o pojemności od 60 l do 3600 l, kompostowniki przeznaczone do zbierania odpadów ulegających biodegradacji.

6 6 Odpady muszą być gromadzone - 4, ust. 2 regulaminu: opakowania z papieru i tektury w urządzeniach koloru niebieskiego, opisanych napisem papier, opakowania ze szkła bezbarwnego w urządzeniach koloru białego, opisanych napisem szkło bezbarwne, opakowania ze szkła kolorowego w urządzeniach koloru zielonego, opisanych napisem szkło kolorowe, opakowania z tworzyw sztucznych, wielomateriałowe lub z metali w urządzeniach koloru żółtego, opisanych napisem metale, tworzywa sztuczne, odpady ulegające biodegradacji w urządzeniach koloru brązowego, opisanych napisem odpady ulegające biodegradacji. Ponadto - 4, ust. 5-8: Odpady mogą być zbierane w specjalnych uzasadnionych okolicznościach w innych pojemnikach lub kontenerach posiadających opis zgodny z ust 2. Każdy pojemnik do selektywnej zbiórki odpadów powinien być wyposażony w trwałą informację o przeznaczeniu tego pojemnika oraz o rodzaju odpadów, które wolno w nim zbierać. Urządzenia wymienione w ust. 1 muszą odpowiadać obowiązującym normom. Odpady ulegające biodegradacji (w tym mokre resztki roślinne), mogą być także zbierane w kompostownikach spełniających następujące warunki: 1) posiadających system przewietrzania warstw materiału kompostowanego, 2) posiadających system regulacji wilgotności materiału kompostowanego, 3) dostępności do materiału kompostowanego w celu mieszania go. Zgodnie z 6, ust. 2 minimalna częstotliwość wywozu odpadów segregowanych to: 1 raz w ciągu 2 miesięcy odpady opakowaniowe z pojemników do selektywnej zbiórki (tereny wiejskie) 2 razy w miesiącu odpady opakowaniowe z pojemników do selektywnej zbiórki (tereny miejskie) 1 raz w tygodniu odpady ulegające biodegradacji z pojemników do selektywnej zbiórki. Regulamin w Załączniku Nr 2 określa maksymalny poziom odpadów komunalnych ulegających biodegradacji dopuszczonych do składowania na składowisku odpadów w latach W celu realizacji Planu Gospodarki Odpadami Gminy Sobótka ustalono ilość odpadów, które nie mogą zostać zdeponowane na składowisku odpadów, a muszą być poddane procesowi odzysku przez uprawniony podmiot prowadzący działalność w zakresie odbioru odpadów komunalnych. Ilość odpadów, którą należy poddać procesowi odzysku w kg/mieszkańca 1 /rok Lp. Rodzaj odpadu wieś miasto wieś miasto wieś miasto wieś miasto wieś miasto 1 Opakowania z papieru 2 Papier nieopakowaniowy (gazety) 1,41 7,33 2,65 14,81 3,80 22,36 4,71 30,13 5,55 37,96 0,79 3,09 1,56 6,20 2,33 9,31 3,06 12,46 3,83 15,57

7 7 Razem (1+2): 2,20 10,42 4,21 21,01 6,13 31,67 7,77 42,59 9,38 53,53 3 Odpady zielone 0,33 1,14 0,65 2,29 0,97 3,44 1,27 4,61 1,57 5,77 4 Odpady z 1,33 8,85 2,60 17,76 3,84 26,69 4,99 35,70 6,13 44,72 gospodarstwa domowego ulegające biodegradacji Razem (3+4): 1,66 9,99 3,25 20,05 4,81 30,13 6,26 40,31 7,70 50, mieszkaniec to osoba zameldowana na terenie danej nieruchomości, której odpady odbierane są przez uprawiony podmiot w ramach umowy 2 rodzaj odpadu został określony w Planie Gospodarki Odpadami Gminy Sobótka Uprawniony podmiot zobowiązany jest do poddania procesowi odzysku sumy odpadów w wierszu 1 i 2 oraz sumy odpadów w wierszu 3 i ANALIZA STANU ISTNIEJĄCEGO W niniejszym rozdziale, dla określenia stanu gospodarki odpadami w gminie wykorzystano między innymi dane uzyskane: w gminie: o liczbie mieszkańców i liczbie gospodarstw domowych; własne HADLUX: o liczbie podpisanych umów i ilości wywożonych odpadów. 3.1 Demografia Liczba mieszkańców w gminie Sobótka wg. Tabeli 1 PGO Miejscowość Liczba Miejscowość Liczba mieszkańców mieszkańców Robów Sobócki + Będkowice 228 Rzeżuszyce 1030 Garncarsko 263 Siedlakowice 262 Kryształowice 96 Stary Zamek 264 Księgnice Małe + Przemiłów 273 Strachów 72 Kunów 145 Strzegomiany 434 Michałowice 175 Sulistrowice 228 Mirosławice 454 Sulistrowiczki 141 Nasławice 235 Świątniki 230 Okulice 210 Wojnarowice 205 Olbrachtowice 238 Sobótka indyw 2987 Przezdrowice 147 Sobótka wspólnoty 3659 Ręków 406 Razem: Odbiór odpadów komunalnych Spółka HADLUX prowadzi ewidencję podpisanych umów w poszczególnych miejscowościach gminy Sobótka. Tabela poniżej odzwierciedla stan na koniec września 2006r. Do obliczenia ilości obsługiwanych mieszkańców przyjęto, że jedna umowa obejmuje 1 gospodarstwo prowadzone przez 4 osoby.

8 8 Liczba mieszkańców obsługiwana przez HADLUX w gminie Sobótka Miejscowość Liczba Liczba Miejscowość Liczba Liczba umów mieszkańców umów mieszkańców Robów Sobócki + Będkowice Rzeżuszyce Garncarsko Siedlakowice Kryształowice Stary Zamek Księgnice Małe + Przemiłów Strachów Kunów Strzegomiany Michałowice Sulistrowice Mirosławice Sulistrowiczki Nasławice Świątniki Okulice Wojnarowice Olbrachtowice Sobótka indyw Przezdrowice Sobótka wspólnoty Ręków Razem: Wyliczona na podstawie objętości pojemnika i częstotliwości odbioru ilość wywożonych odpadów komunalnych przedstawia się następująco: Miejscowość Ilość odpadów [m 3 ] Miejscowość Ilość odpadów [m 3 ] Będkowice 50,16 Robów Sobócki + Rzeżuszyce 272,76 Garncarsko 58,2 Siedlakowice 87,72 Kryształowice 13,2 Stary Zamek 51 Księgnice Małe + Przemiłów 70,92 Strachów 24 Kunów 30,6 Strzegomiany 53,16 Michałowice 48,6 Sulistrowice 90,48 Mirosławice 87 Sulistrowiczki 92,7 Nasławice 40,92 Świątniki 50,64 Okulice 33 Wojnarowice 38,52 Olbrachtowice 36 Sobótka indyw 3690,48 Przezdrowice 26,28 Sobótka wspólnoty 2336,04 Ręków 122,04 Razem: 7404, Wytwarzanie odpadów komunalnych Ilość odpadów wytwarzanych przez obsługiwanych przez HADLUX mieszkańców w 2007r. wyliczono przyjmując za KPGO (przyjęto wskaźnik wytwarzania odpadów na wsi 262 kg/mk/rok i 529 kg/mk/rok w miastach) 5 017,7 Mg.

9 9 Do obliczenia ilości odpadów wytwarzanych przez obsługiwanych przez HADLUX mieszkańców posłużono się wskaźnikami dla roku 2007r. zawartymi w KPGO tj. Rodzaj odpadu [Mg/rok] % wytwarzanych Odpady z gospodarstwa domowego 826,38 16,47 ulegające biodegradacji i odpady zielone Opakowania z tworzyw sztucznych 204,39 4,07 Opakowania z papieru i gazety 819,98 16,34 Opakowania ze szkła 383,94 7, Koszty i opłaty W zabudowie wielorodzinnej umowy na wywóz odpadów zawierane są między firmą HADLUX a zarządcą budynków. Opłaty ponoszone przez mieszkańców naliczane są przez zarządcę ryczałtowo (bez względu na ilość odpadów). Istnieje możliwość, że jeśli ilość odpadów się zmniejszy (koszty sumaryczne zarządcy budynku się obniżą), to opłata ryczałtowa na mieszkańca też się zmniejszy; W zabudowie jednorodzinnej właściciel posesji indywidualnie zawiera umowę na odbiór odpadów komunalnych. Koszty wywozu reguluje częstotliwością wywozu odpadów i objętością pojemnika na odpady; Cennik usług firmy HADLUX znajduje się na stronie internetowej zakładu Ceny (brutto) na rok 2007 są następujące: - wywóz 1 m3 stałych odpadów komunalnych 52,16 zł - jednorazowe opróżnienie pojemnika 110l 5,78 zł - jednorazowe opróżnienie pojemnika 120l 6,31 zł - jednorazowe opróżnienie pojemnika 240l 12,63 zł - dzierżawa pojemnika 110 l (120 l) (240 l) / miesiąc 1,61 zł/szt. Ceny obowiązujące nie mogą być wyższe niż uchwalane każdego roku przez Radę Miejską w Sobótce górne stawki opłat. Uchwała Nr II/6/06 Rady Miejskiej w Sobótce z dn r. podaje górne stawki opłat ponoszonych przez właścicieli nieruchomości za usługi w zakresie odbierania odpadów komunalnych, które są następujące: - 48,75/ 1 m 3 (netto) co daje cenę 52,16 zł (brutto) 3.5 Unieszkodliwianie odpadów Odpady komunalne odbierane od mieszkańców z terenu miasta i gminy Sobótka wywożone są na składowisko odpadów w miejscowości Strzegomiany. ZUK Hadlux Sp. z o.o. zarządza składowiskiem w Strzegomianach oraz prowadzi jego eksploatację.

10 10 4. ZASADY WPROWADZANIA SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI 4.1 Cele Jak wspomniano na wstępie podstawowym celem niniejszego Projektu jest określenie zasad prowadzenia przez ZUK HADLUX selektywnej zbiórki odpadów na terenie Gminy Sobótka, w szczególności surowców wtórnych z odpadów opakowaniowych. Określając zasady prowadzenia selektywnej zbiórki w gminie wzięto pod uwagę także: - potrzebę ograniczenia ilości odpadów biodegradowalnych deponowanych na składowiskach; - potrzebę osiągnięcia wymaganych prawem poziomów odzysku i recyklingu poszczególnych rodzajów odpadów. 4.2 Planowany system selektywnej zbiórki odpadów Z uwagi na występującą na terenie gminy różną strukturę zabudowy mieszkaniowej proponuje się wykorzystanie: systemu workowego w zabudowie jednorodzinnej, uzupełnionej w sytuacjach koniecznych systemem pojemnikowym, systemu pojemnikowego w zabudowie wielorodzinnej. Na taki sposób realizacji selektywnej zbiórki odpadów mają wpływ posiadane, z poprzednich lat, doświadczenia własne ZUK HADLUX Sp. z o.o., które zostały zaakceptowane przez mieszkańców gminy. Z uwagi na zmianę w 2005r. ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (tekst jednolity Dz. U. Nr 236/2005, poz. 2008) przedsiębiorca prowadzący wywóz odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości, obowiązany jest do odbierania wszystkich selektywnie zbieranych odpadów. Usługi wywozu odpadów komunalnych świadczy ZUK HADLUX Sp. z o.o. i on też jest zobowiązany do odbioru selektywnie zbieranych odpadów. Przyjmuje się, że zbierane będą następujące frakcje: opakowania z papieru i tektury oraz inna makulatura, opakowania ze szkła bezbarwnego, opakowania ze szkła kolorowego, opakowania z tworzyw sztucznych i drobne przedmioty metalowe.

11 11 Poniżej zamieszczono obecnie ustalony wykaz jakie odpady można wrzucać, a jakich nie należy wrzucać do pojemników lub worków: CO WRZUCAMY CZEGO NIE WRZUCAMY Papier (pojemnik/worek niebieski) gazety, prospekty, papier do pisania, papier ksero, zeszyty, książki, torebki papierowe, kartony, pudełka, tekturę Bezbarwne umyte szklane butelki, słoiki po napojach, sokach, przetworach, butelki po alkoholu, stłuczkę szklaną Koloru zielonego i brązowego umyte szklane butelki, słoiki po napojach, sokach, przetworach, butelki po alkoholu, stłuczkę szklaną opakowań kartonowych po napojach, sokach i papierosach, torebek foliowych, kalki, tapet, papieru zabrudzonego i tłustego Szkło bezbarwne (pojemnik/worek biały) nakrętek i kapsli, luster, szyb, szkła zbrojonego, naczyń żaroodpornych, opakowań po lekach, żarówek, świetlówek, porcelany, fajansu itp. Szkło kolorowe (pojemnik/worek zielony) nakrętek i kapsli, luster, szyb, szkła zbrojonego, naczyń żaroodpornych, opakowań po lekach, żarówek, świetlówek, porcelany, fajansu itp. Metale, tworzywa sztuczne (pojemnik/worek żółty) plastikowe butelki PET po napojach, zgniecione i bez nakrętki, plastikowe, czyste opakowania po szamponach i kosmetykach, naczynia plastikowe, torby foliowe, drobne przedmioty metalowe wyrobów ze styropianu, zanieczyszczonych opakowań z tworzyw sztucznych i metalu po produktach spożywczych 4.3 Wprowadzenie systemu workowego Przewiduje się, że system workowy prowadzony będzie w zabudowie jednorodzinnej na terenie miasta i w kilku miejscowościach gminy. Z uwagi jednak na wyższy koszt obsługi systemu workowego niż pojemnikowego, rozszerzenie tego systemu będzie możliwe tylko na życzenie mieszkańców; ewentualnie u wybranych klientów w zabudowie wielorodzinnej, na ich specjalne życzenie. W systemie zbiórki uczestniczyć będą mogły gospodarstwa z podpisaną umową na wywóz odpadów komunalnych zmieszanych oraz deklarujące chęć jej prowadzenia. Przyjmuje się, że zbierane będą następujące frakcje: - worek niebieski opakowania z papieru i tektury oraz inna makulatura, - worek zielony opakowania ze szkła kolorowego - worek biały opakowania ze szkła bezbarwnego - worek żółty opakowania z tworzyw sztucznych i drobne przedmioty metalowe - worek czerwony (do wyczerpania zapasów) - opakowania na drobne przedmioty metalowe Uwaga: ZUK HADLUX zdecydował, na podstawie posiadanych doświadczeń, że w systemie nie będzie prowadzona zbiórka metali.

12 12 Ilość worków przypadająca na gospodarstwo domowe określa się na podstawie wielkości (objętości) worka oraz ilości surowca. Do worków zbierane będą takie same frakcje jak w systemie pojemnikowym. Zakłada się, że każde gospodarstwo otrzyma po 4 różnokolorowe worki, które sukcesywnie będą wymieniane po napełnieniu. Proponuje się zastosowanie następujących pojemności worków: - worek niebieski 80 l - worek zielony 80 l - worek biały 80 l - worek żółty 120 l. Proponuje się odbiór worków z następującą częstotliwością: - tereny wiejskie 1 raz w ciągu 2 miesięcy, - Sobótka 1 raz w miesiącu. Do obliczeń przyjęto następujące gęstości odpadów w workach: - worek niebieski 100 kg/m 3 - worek zielony 274 kg/m 3 - worek biały 274 kg/m 3 - worek żółty 36 kg/m 3. Obliczenia przeprowadzono na podstawie posiadanych przez HADLUX danych, a zawartych w rozdziale 3 niniejszego projektu. Założono, że klient indywidualny to gospodarstwo (w zabudowie jednorodzinnej lub zagrodowej), prowadzone przez 4 osoby. Przyjęto udział szkła białego w szkle mieszanym 70 %. Podsumowanie obliczeń (roczną ilość worków do zakupienia dla poszczególnych frakcji) przedstawiono poniżej: szt./rok papier + gazety szkło tw. sztuczne suma: szt. Uwaga: przedstawione ilości worków wynikają z obliczeń uwzględniających liczbę gospodarstw, ilość surowca, objętość worka i konieczną częstotliwość odbioru. W wierszu 14 Załącznika Nr 1 obliczono ilość worków wymaganą do odbioru zaplanowanej ilości surowca. Należy zaznaczyć, że przedstawione obliczenia są szacunkowe i uwzględniają przyjęte wcześniej założenia. Ocenia się, że uzyskane wyniki w sposób wystarczający pozwalają jednak w dalszej kolejności szacować koszty obsługi całego systemu. Ilość worków konieczną do zakupu podwyższono o 20 %. Zakłada się także, że zgodnie z charakterem odbioru worków od drzwi do drzwi, nie wszystkie worki w danej chwili zostaną wywiezione. To mieszkańcy będą decydować, czy należy wystawić worek przed posesję, czy też może pozostać do

13 13 następnego razu, ponieważ nie został jeszcze całkowicie wypełniony. Założono, że odbierany będzie tylko pełny worek. Odbiór worków należy w poszczególnych osiedlach jednorodzinnych prowadzić zgodnie z ustalonym wcześniej harmonogramem. Worki z jednego osiedla powinny być zebrane w ciągu jednego dnia. Terminy powinny być znane mieszkańcom z odpowiednim wyprzedzeniem. Odbiór odbywać się może poprzez zbiórkę worków wystawionych przed posesję. Wystawione worki podlegają wówczas wymianie na puste (tylko dla frakcji odebranych). Zazwyczaj przyjmuje się stałe terminy odbioru np. pierwszy wtorek miesiąca. Obliczenia zamieszczono w Załączniku Nr Koszty systemu workowego Zakup worków: Do obliczeń przyjęto następujące założenia: - koszt jednostkowy worka z nadrukiem wynosi ok. 0,30 zł - konieczny jest zakup szt. worków Odbiór worków: Do obliczeń przyjęto następujące zasady: - koszt odbioru worka na terenie wsi wynosi - 7,50 zł - ilość odbieranych worków z terenów wiejskich - przyjęto wg wiersza 14 z Załącznika Nr szt; - koszt odbioru worka na terenie Sobótki wynosi 1,00 zł - ilość odbieranych worków z terenu miasta - przyjęto wg wiersza 14 z Załącznika Nr szt; Przyjmując zapotrzebowanie na worki w ilości sztuk koszt roczny zakupu wynosi: 2 468,40 zł. Szacowane roczne koszty odbioru worków od klientów firmy HADLUX zamieszkujących gminę Sobótka wyniosą: ,00 zł. Pokazane koszty policzono na podstawie doświadczeń własnych HADLUX z poprzednich lat. 4.4 System pojemnikowy Planuje się uzupełnienie systemu workowego pojemnikami do selektywnej zbiórki odpadów. Proponuje się uzupełnienie funkcjonującego już systemu o 2 gniazda na terenie Sobótki, odbudowanie spalonego gniazda w Sobótce oraz wyposażenie miejscowości Kunów w gniazdo do selektywnej zbiórki. Jedno gniazdo składać się będzie z czterech pojemników (4 frakcje odpadów, analogicznie jak w przypadku worków). Gniazda zostaną zlokalizowane w pobliżu zabudowy wielorodzinnej. Miejsca posadowienia zostaną uzgodnione z właścicielami terenu (osoby prywatne, wspólnoty mieszkaniowe). Proponuje się zastosowanie pojemników jak na zdjęciu poniżej o pojemności 1,1 m 3. Pojemniki będą opróżniane z częstotliwością 1 raz na 2 miesiące na terenach wiejskich i 2 razy w miesiącu na terenie Sobótki, pojazdem specjalistycznym wyposażonym w system HDS. Wprowadzony system będzie na bieżąco kontrolowany, w przypadku zwiększenia częstotliwości odbioru odpadów z pojemników zostanie podjęta decyzja o zwiększeniu częstotliwości lub zwiększeniu ilości pojemników na dany odpad.

14 14 Obliczenia zamieszczono w Załączniku Nr 1. Lokalizacje pojemników zamieszczono w Załączniku Nr 2. Proponowane rodzaje pojemników: Lokalizacja pojemników Przy wyborze miejsc na gniazda pojemników kierować się należy następującymi zasadami: - punkty powinny być łatwo dostępne dla transportu samochodowego; - pojemniki muszą być widoczne i dostępne zarówno dla mieszkańców jak i dla przechodniów; - punkty należy lokalizować w sąsiedztwie pojemników na odpady zmieszane, - należy uwzględniać prawa własności do terenu, na których stanąć mają pojemniki; - jeśli korekta lokalizacji ma doprowadzić, że pojemniki będą niewidoczne i niedostępne dla dużej liczby mieszkańców, to lepiej ich w danym miejscu nie stawiać; - przy wyborze optymalnego miejsca może mieć znaczenie nawet przestawienie pojemników o kilkadziesiąt metrów; - odległość od poszczególnych gniazd w strefach z systemem pojemnikowym powinna być porównywalna nie należy dopuścić do powstawania skupisk kilku gniazd pojemników. Odnośnie potencjalnych lokalizacji zwraca się uwagę na możliwość wystąpienia następujących konfliktów: związanych z prawem własności terenu każdorazowo dla danego gniazda należy zatem uzyskać zgodę władającego terenem do postawienia pojemników. Należy brać także pod uwagę wszystkie aspekty związane z ewentualnym zajęciem pasa drogowego (zgody odpowiednich zarządców dróg). Ze względu na konieczność ponoszenia opłat z tym związanych zaleca się unikać tego typu lokalizacji. związanych z możliwym wykorzystywaniem lokalizacji na miejsca parkingowe. Przy wzrastającym poziomie motoryzacji i wykorzystywaniu wolnego miejsca przez kierowców, niewykluczone, że mogą być trudności ze znalezieniem optymalnych lokalizacji dla gniazd pojemników. Sytuacja ta w szczególności dotyczy centrum miasta i obszarów starszej zabudowy. Nie widzi się natomiast problemów z lokalizacją pojemników na terenie osiedli z wielkiej płyty, posiadającego dużą liczbę miejsc parkingowych lub szerokich chodników.

15 15 związanych z aspektami estetycznymi. Dotyczy to lokalizacji w centrum miejscowości, z reprezentacyjnymi budynkami i ukształtowanymi osiami widokowymi. W tym przypadku należy mieć na uwadze aby pojemniki nie stały się miejscami brudnymi, pogorszającymi estetyczny widok miejscowości Koszty wprowadzenia systemu pojemnikowego Zakup pojemników: Do obliczeń przyjęto następujące założenia: - koszt jednostkowy pojemnika wynosi - 700,00 zł - konieczny jest zakup 16 szt. pojemników Opróżnienie pojemników: Do obliczeń przyjęto następujące zasady: - koszt opróżnienia pojemnika wynosi 8,00 zł - ilość opróżnień pojemników szt/rok Przyjmując zapotrzebowanie na pojemniki w ilości 16 sztuk koszt roczny zakupu wynosi: ,00 zł. Szacowane roczne koszty opróżnienia pojemników klientów firmy ZUK HADLUX zamieszkujących gminę Sobótka wyniosą: ,00 zł. Pokazane koszty policzono na podstawie doświadczeń własnych ZUK HADLUX w selektywnej zbiórce. 4.5 Ilość odpadów opakowaniowych możliwych do odzyskania Przeprowadzono szczegółowe obliczenia, dla roku 2007, wymaganej liczby pojemników i worków (Załącznik Nr 1). Podstawą przeliczeń była ilość wytwarzanych odpadów danej frakcji oraz możliwy w danym systemie zbiórki tzw. procent odbioru (wskaźnik efektywności) - czyli wskaźnik procentowy określający ilość odpadów jaka może trafić do pojemnika lub worka z całkowitej ilości wytwarzanych odpadów). Zakłada się następujący odzysk surowców wtórnych w systemie workowym: Tworzywa sztuczne Papier i gazety Szkło bezbarwne Szkło kolorowe Wsie 15 % 5 % 30 % 30 % Sobótka indywidualne gospodarstwa domowe 10 % 5 % 20 % 20 % Zakłada się następujący odzysk surowców wtórnych w systemie pojemnikowym: Tworzywa sztuczne Papier i gazety Szkło bezbarwne Szkło kolorowe Wsie 20 % 5 % 30 % 30 % Sobótka wspólnoty mieszkaniowe 15 % 5 % 25 % 25 %

16 16 Wynikająca z obliczeń ilość surowców wtórnych wynosi: Wieś Miasto Tworzywa Papier i Szkło Szkło sztuczne gazety bezbarwne kolorowe Zbierane [Mg] 8,0 9,4 29,16 12,5 [Mg/Mk] 2,49 2,94 9,11 3,91 Wymagane [Mg/Mk] 3,29 4,21 2,95 1,27 Zbierane [Mg] 20,7 32,37 41,09 17,6 [Mg/Mk] 3,14 4,9 6,22 2,67 Wymagane [Mg/Mk] 5,31 21,01 5,52 2,36 Szczegółowe obliczenia zestawiono w Załączniku Nr 1. W załączonym zestawieniu uwzględniono także: 1) Ilość wytwarzanych odpadów opakowaniowych [Mg]; 2) % odzysku odpadów opakowaniowych (względem wytworzonych odpadów opakowaniowych); 4) Planowane odpady opakowaniowe [Mg] z selektywnej zbiórki; 5) Wymagane ilości odzysku (recyklingu) w przeliczeniu na jednego mieszkańca uwzględnione w Regulaminie lub Planie Gospodarki Odpadami. Podsumowanie Wyliczona ilość odpadów w przeliczeniu na jednego obsługiwanego mieszkańca jest niższa niż ilość określona w Regulaminie lub Planie Gospodarki Odpadami dla opakowań z tworzyw sztucznych i papieru z gazetami. Ilość zbieranych opakowań ze szkła jest wyższa niż wymagana. Łącznie ilość zbieranych odpadów w 2005r. wynosiła: 7,54 kg/mk gminy. Założona do zbiórki w 2007r. ilość odpadów wynosi: 13,79 kg/mk gminy i jest prawie dwukrotnie wyższa niż w 2005r. Osiągnięcie założonego rezultatu będzie trudne, ale przy odpowiednich działaniach możliwe. Ewentualne braki w systemie zbiórki workowym i pojemnikowym mogą zostać uzupełnione działaniami na terenie szkół lub innych jednostek. Należy zaznaczyć jednocześnie, że osiągnięcie wymaganych poziomów odzysku odpadów, określonych w Regulaminie lub Planie Gospodarki Opadami nie będzie możliwe, bez modyfikacji obecnie funkcjonującego systemu selektywnej zbiórki odpadów. 4.6 Zasady zagospodarowania wysegregowanych odpadów opakowaniowych Zebrane w ramach systemu selektywnej zbiórki odpady zostaną przewiezione na zaplecze techniczne znajdujące się w Strzegomianach w Gminie Sobótka, gdzie firma HADLUX prowadzi segregację i konfekcjonowanie surowców wtórnych. Zaplecze wyposażone jest: - 2 wiaty na surowce wtórne, - 4 boksy na surowce wtórne. - prasa do belowania surowców, wózek widłowy, ładowarka. Teren zaplecza wyposażony jest w place manewrowe oraz posiada przyłącze energetyczne. Całość terenu jest ogrodzona oraz chroniona przed wejściem osób nieupoważnionych.

17 17 Wysegregowane surowce są sprzedawane. Ilości worków odebrane w poszczególnych miejscowościach oraz ilość opróżnionych pojemników wraz ze stopniem ich napełnienia są ewidencjonowane. Obrót odpadami jest także ewidencjonowany z zastosowaniem przepisów ustawy o odpadach karty ewidencji odpadu oraz karty przekazania odpadu. Działalność w zakresie transportu i odzysku odpadów prowadzona jest w oparciu o decyzję z dn r. nr 109/2005 Starosty Powiatu Wrocławskiego oznaczoną sygnaturą SP/OŚ/ /04/ System gospodarowania odpadami ulegającymi biodegradacji Odpady organiczne nadające się do kompostowania, określane są wspólnym mianem jako odpady ulegające biodegradacji. W ich skład wchodzić mogą: odpady roślinne pochodzące z pielęgnacji terenów zielonych - odpady z ogrodów (np. ścięta trawa, chwasty, liście, ścięte gałęzie, drewno, itp.), odpady z kuchni i domu (np. odpady po owocach i warzywach, resztki produktów mlecznych, resztki jedzenia natury roślinnej, fusy po kawie i herbacie razem z filtrem papierowym, stary chleb, itp.), a także papier opakowaniowy (np. pudełka tekturowe, papier opakowaniowy itp.) i nieopakowaniowy (np. gazety, czasopisma, katalogi itp.). W niniejszym Projekcie założono, że papier odzyskiwany będzie w ramach zbiórki odpadów opakowaniowych. Z uwagi na brak instalacji do kompostowania lub fermentacji odpadów ulegających biodegradacji, przewiduje się realizację wymaganego odzysku tych odpadów poprzez kompostowanie w urządzeniach przydomowych (kompostownikach). Przydomowe kompostownie pozwalają na utylizowanie odpadów powstających w gospodarstwie domowym, na działce, itp. Forma ta jest szczególnie zalecana w przypadku gospodarstw rolnych lub domostw z przydomowym ogródkiem występujących w większości miejscowości Gminy Sobótka. Uzyskany z odpadów kompost ma zastosowanie jako nawóz. Propagowanie tej formy zagospodarowania odpadów może być elementem akcji informacyjno-edukacyjnej mieszkańców Koszty wprowadzenia systemu zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji Zakup kompostowników: Do obliczeń przyjęto następujące założenia: - koszt jednostkowy kompostownika wynosi - 150,00 zł - planowany zakup 262 szt. kompostowników (zgodnie z założonym zapotrzebowaniem mieszkańców) Przyjmując zapotrzebowanie na kompostowniki w ilości 262 sztuk koszt roczny zakupu wynosi: ,00 zł.

18 Ilość odpadów ulegających biodegradacji możliwych do zagospodarowania Zakłada się następujący odzysk odpadów ulegających biodegradacji w kompostownikach przydomowych: Odzysk Wsie 6 % Sobótka indywidualne 6 % gospodarstwa domowe Wynikająca z obliczeń ilość poddana kompostowaniu wynosi: Odzysk [Mg/rok] Wsie 4,71 Sobótka indywidualne 18,22 gospodarstwa domowe Przy założeniu, że 80 % wytwarzanych, przez gospodarstwo, odpadów zielonych i kuchennych ulegających biodegradacji będzie kompostowana ilość kompostowników konieczna do zakupienia wynosi: 262 szt. Szczegółowe obliczenia podano w Załączniku Nr System odbioru pozostałych odpadów selektywnie gromadzonych Odpady wielkogabarytowe Odpady o dużych wymiarach takie jak: meble, okna, drzwi itp. odbierane będą bezpośrednio od ich właściciela akcje wystawka. Polega to na wystawianiu przed posesję (w pobliżu pojemnika na odpady) zbędnych sprzętów, i zabieraniu ich przez przystosowany do tego typu odpadów pojazd. Może to być ciągnik z przyczepą lub odpowiednia ciężarówka. Przeprowadzanie zbiórki na terenie gminy będzie poprzedzone akcją informacyjną, tak aby wszyscy, którzy mają zbędne odpady wielkogabarytowe mogli je wcześniej przygotować do wywozu. Akcja informacyjna polegać będzie na wywieszeniu w sklepach lub innych budynkach użyteczności publicznej plakatów zawierających informację o planowanej zbiórce odpadów wielkogabarytowych. Proponuje się by zbiórka odpadów wielkogabarytowych odbywała się w okresach przedświątecznych: Wielkanocy i Bożego Narodzenia. Daty raz ustalone nie powinny być zmieniane w kolejnych latach, tak by mieszkańcy mogli się do nich przyzwyczaić Odpady problemowe Przykładami odpadów niebezpiecznych wywożonych wraz z odpadami komunalnymi na składowisko są: stosowane w gospodarstwach domowych chemikalia, farby, lakiery, rozpuszczalniki, puste opakowania po nich, zużyte akumulatory, lodówki zawierające freony itp. Pomimo, że odpady problemowe stanowią niewielki odsetek odpadów deponowanych na składowisku odpadów komunalnych to stanowią koncentrację substancji pogarszających w znacznym stopniu skład chemiczny odcieków. Właściwe postępowanie z tą grupą odpadów jest niezwykle kłopotliwe z racji ich rozproszenia w masie odpadów komunalnych, jak również szczególnych wymogów w kwestii ich unieszkodliwiania. Wprowadzenie na

19 19 terenie gminy Sobótka zbiórki selektywnej odpadów ze szczególnym uwzględnieniem odpadów niebezpiecznych wyeliminuje je z masy odpadów deponowanych na składowisku i umożliwi ich właściwe unieszkodliwienie lub dalsze zagospodarowanie. Obowiązek wydzielenia odpadów niebezpiecznych z odpadów komunalnych należy do zadań własnych gminy (art. 16a, ust. 2), pkt. b) ustawy o odpadach). Do zadań własnych województwa należy zapewnienie budowy, utrzymania i eksploatacji instalacji i urządzeń do odzysku i unieszkodliwiania odpadów niebezpiecznych (art. 16b ustawy o odpadach) Odpady budowlane Gruz i inne odpady budowlane o charakterze obojętnym (ujęte w grupie i ) przewiduje się zbierać w systemie na zamówienie. Odbiór prowadzony będzie na bezpośrednie zamówienie mieszkańca gminy wytwarzającego tego typu odpady. Odpady te będą wykorzystywane na składowisku do formowania warstw przykrywająco-izolujących. Działania te, prowadzące do wykorzystania odpadów w całości, zakwalifikowane są zgodnie z zał. nr 5 do ustawy o odpadach jako jeden z procesów odzysku: R14. Do odpadów zbliżonych charakterem do obojętnych, należy zaliczyć: gleba i ziemia, w tym kamienie (grupa ); inne odpady z ogrodów i parków nie ulegające biodegradacji (grupa ); odpady betonu oraz gruz betonowy z rozbiórek i remontów (grupa ); gruz ceglany (grupa ); gleba i ziemia (grupa ). 5. ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA POSZCZEGÓLNE ELEMENTY SYSTEMU SELEKTYWNEJ ZBIÓRKI System selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych składa się z trzech zasadniczych części: - zakupu pojemników i ich nadzorowaniu; - odbioru surowców i ich transporcie (opróżnianie pojemników); - zagospodarowaniu zebranych odpadów. Sprawne funkcjonowanie systemu wiąże się z określeniem zasad działania poszczególnych jego części, ale także z logicznym i właściwym ich połączeniem. ZUK HADLUX Sp. z o.o. - wybór rodzaju pojemnika do selektywnej zbiórki odpadów - zakup pojemników i worków do selektywnej zbiórki odpadów Propozycja organizacji systemu: Wspólnoty mieszkaniowe, mieszkańcy 1) Rodzaj pojemników i ich zakup - konsultacje w zakresie doboru rodzaju pojemnika do selektywnej zbiórki odpadów - wybór miejsca ustawienia pojemników - odpowiedzialność materialna za dzierżawione pojemniki - opłata za dzierżawę pojemników - zakup kompostowników - akcesja uczestnictwa w systemie zagospodarowania odpadów ulegających Gmina Sobótka - konsultacje w zakresie miejsca ustawienia pojemników do selektywnej zbiórki odpadów - ewentualne dofinansowanie zakupu pojemników i worków do selektywnej zbiórki odpadów - ewentualne dofinansowanie zakupu pojemników i worków do selektywnej zbiórki odpadów

20 20 - określenie harmonogramu świadczonych usług - odbiór kompleksowy odpadów: zarówno komunalnych zmieszanych jak i surowców przez firmę biodegradacji 2) Odbiór i transport odpadów - konsultacje w zakresie - nadzór merytoryczny nad harmonogramu odbioru prawidłowością funkcjonowania odpadów komunalnych i systemu odbioru odpadów w odpadów z selektywnej zakresie zgodności z prawem zbiórki lokalnym - dobór częstotliwości odbioru odpadów komunalnych i z selektywnej zbiórki do lokalnych potrzeb 3) Zagospodarowanie zebranych surowców - segregacja odpadów - prowadzenie procesu - kontrola prowadzenia systemu samodzielnie przez firmę a kompostowania w selektywnej zbiórki, następnie przekazanie do kompostownikach zagospodarowania surowców podmiotu prowadzącego wtórnych, kompostowania recykling surowców wtórnych - przygotowanie i przekazanie - kontrola sprawozdań składanych przez firmę HADLUX sprawozdań w zakresie prowadzonej działalności 6. ZAGADNIENIA FINANSOWANIA SYSTEMU 6.1 Określenie kosztów funkcjonowania systemu W niniejszym rozdziale zebrano szacunkowe obliczenia kosztów wprowadzenia i eksploatacji systemu selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych oraz systemu zagospodarowania odpadów biodegradowalnych. Obliczenia szczegółowe zawarto w punktach powyżej. Szacunkowe koszty inwestycyjne i eksploatacyjne kształtują się następująco: Koszty inwestycyjne [zł/rok] Zakup worków 2 468,40 Zakup pojemników ,00 Zakup kompostowników ,00 Łącznie: ,40 Koszty eksplotacyjne [zł/rok] Obsługa systemu workowego ,00 Obsługa systemu pojemnikowego ,00 Łącznie: ,00 Należy zaznaczyć, że przeprowadzone obliczenia kosztów eksploatacyjnych mają charakter szacunkowy, dla wstępnego określenia możliwych kosztów systemu. Zakłada się, że prowadzony coroczny monitoring systemu pozwoli na rzeczywistą weryfikację ponoszonych kosztów. W obliczeniach uwzględniono koszty transportu i zagospodarowania (segregacji) odpadów uzyskanych z selektywnej zbiórki odpadów oraz przychody ze sprzedaży wyselekcjonowanych surowców wtórnych.

21 Określenie zasad finansowania systemu Zgodnie z przepisami ustawy o utrzymaniu czystości... Rada gminy ustalając górne stawki opłat za usługi odbioru odpadów, stosuje niższe stawki jeżeli odpady komunalne są odbierane w sposób selektywny. Na terenie gminy Sobótka właśnie tak określono górne stawki opłat. Górna stawka opłaty za odbiór odpadów segregowanych nie może być wyższa niż górna stawka opłat za wywóz odpadów niesegregowanych. Ponieważ dotychczas koszt wywozu odpadów segregowanych ujęty był w cenie za wywóz odpadów mieszanych, tak też pozostanie w 2007r. Koszty obługi systemu ponosić będzie w całości firma ZUK HADLUX. 7. ZAŁOŻENIA PROGRAMU INFORMACYJNO-EDUKACYJNEGO Poniższy rozdział zawiera propozycje programu edukacji społecznej i promocji selektywnej zbiórki odpadów opakowaniowych na terenie Gminy Sobótka. 7.1 Cele programu edukacji i promocji selektywnej zbiórki Jednym z ważniejszych warunków wdrożenia selektywnej zbiórki odpadów jest taki udział mieszkańców, który zapewni wysoką ilość dobrze wysegregowanych surowców. Działania programu mają na celu: - podniesienie wiedzy mieszkańców o planowanych rozwiązaniach w gospodarce odpadami, - uświadomienie korzyści wynikających z segregacji odpadów, - wpłynięcie na wysoki udział mieszkańców w tym systemie, - w dalszej perspektywie spowodowanie ich nawykowego uczestnictwa. Powyższe cele będzie można zrealizować jeśli zapewni się odpowiednie warunki udziału mieszkańców w segregacji. Te warunki to: odpowiednie poinformowanie jak prowadzić segregację, dostosowanie urządzeń na selektywną zbiórkę odpadów do lokalnych warunków i potrzeb mieszkańców, wygodny dostęp do urządzeń, dobór kolorystyki, oznakowanie i estetyka, wygląd i ustawienie nie szpecące otoczenia, dbanie o czystość w otoczeniu urządzeń, systematyczne opróżnianie urządzeń, nie dopuszczając do ich przepełnienia, co ma bezpośredni wpływ na pozytywne nastawienie mieszkańców, w przypadku systemu workowego także kolorystyka i oznakowanie, trwałość worków, regularne dostarczanie worków i terminowy odbiór. Działania informacyjno-edukacyjne powinny się opierać w następujących założeniach: informacje muszą być kierowane do konkretnych grup odbiorców; ze względu na różną treść będą to mieszkańcy zabudowy wielorodzinnej i jednorodzinnej; informacje powinny być zrozumiałe, łatwe w odbiorze, powinny korzystać ze zrozumiałych i ogólnie akceptowanych haseł i symboli;

22 22 mieszkańcy powinni być informowani systematycznie o wynikach zbiórki, sukcesach lub problemach, a także o innych ważnych działaniach np. związanych z posadowieniem nowych pojemników lub poszerzeniu zbiórki o kolejne surowce; informacje powinny być przekazywane bezpośrednio do mieszkańców np. wraz z rachunkiem za odbiór odpadów komunalnych; informacje powinny być także przekazywane w sposób atrakcyjny i zaciekawiający mieszkańców np. w trakcie lokalnych, tradycyjnych imprez, w trakcie wydarzeń kulturalnych, konkursów szkolnych i międzyszkolnych; powinny być podawane z odpowiednim wyprzedzeniem i przez kanały informacyjne, z których korzysta najwięcej mieszkańców (witryny placówek handlowych, tablice ogłoszeń, klatki schodowe, lokalna i regionalna prasa i telewizja, szkoły, domy kultury). Spełnienie powyższych założeń umożliwi osiągnięcie wysokiej skuteczności bez ponoszenia dużych nakładów finansowych. 7.2 Proponowane formy informacyjno-edukacyjne Ulotki skierowane bezpośrednio do gospodarstw domowych prowadzących segregację Ulotki powinny zawierać podstawowe treści o tym jakie surowce powinny być wyrzucane do worków i pojemników oraz informację o celu segregacji i podmiocie, który ją organizuje i odbiera odpady. Mieszkaniec powinien zostać także poinformowany gdzie może zgłaszać swoje uwagi i zastrzeżenia. Ze względu na różny typ zabudowy, a co za tym idzie inny sposób zbierania surowców wtórnych należy przygotować dwa typy ulotki: - system na donoszenie tzw. pojemniki stojące w sąsiedztwie, które są lokalizowane w zabudowie wielorodzinnej. Ulotka powinna opisać kolor pojemników, rodzaj wyrzucanych surowców oraz rodzaj odpadów, które absolutnie nie powinny znaleźć się w pojemniku, - system workowy, foliowe worki będą przekazywane gospodarstwom domowym znajdującym się w zabudowie jednorodzinnej lub zagrodowej. Ulotka powinna opisać kolor worków oraz rodzaj wyrzucanych surowców, a także rodzaj odpadów, które absolutnie nie powinny się znaleźć w worku. Nakład ulotki powinien być dostosowany do ilości gospodarstw domowych biorących udział w segregacji. Dystrybucja powinna być prowadzona wraz z dostawą worków lub harmonogramu świadczonych usług. Harmonogram (kalendarz) wywozu odpadów Harmonogram wywozu odpadów skierowany do gospodarstw domowych prowadzących segregację do worków, gdzie powinny być umieszczone dokładne dni (daty) wywozu poszczególnych surowców wtórnych i balastu. Harmonogram może być połączony z kalendarzem rocznym.

23 23 Plakat odpadowy Jedną z najprostszych form docierania do mieszkańców jest operowanie prostą, graficzną symboliką i hasłem (przesłaniem zawierającym myśl przewodnią systemu selektywnej zbiórki). Plakat nie wymaga długiego czytania i zastanawiania się. Dzięki zawarciu minimum treści jest prostym nośnikiem informacji docierającym do każdego odbiorcy niezależnie od wieku. Przy wprowadzaniu segregacji odpadów plakat z odpowiednim rysunkiem, logiem i hasłem programu powinien zostać umieszczony w miejscach publicznych np. urzędy i instytucje gminne (szkoły, ośrodki kultury, biblioteka), tablice i słupy ogłoszeń, budynki wielorodzinne. Spotkania z mieszkańcami Dają możliwość wypowiedzenia swojego zdania mieszkańcom, zgłoszenia swoich uwag, preferencji, obaw. W przypadku wprowadzenia segregacji, temat ten powinien zostać poruszany na zebraniach osiedlowych, wiejskich. Powinna temu towarzyszyć prezentacja w formie graficznej oraz rozdawanie ulotek. Dobrą formą są spotkania edukacyjne z przedstawicielami wspólnot i z gospodarzami domów. Imprezy masowe, konkursy Tradycyjne imprezy odbywające się od lat można również wykorzystać do nagłośnienia informacji o planowanych działaniach dotyczących porządkowania gospodarki odpadami. Informacje te mogą być przekazywane w formie konkursowej: Co wiem na temat odpadów, Co mogę zrobić, aby mniej zaśmiecać świat? lub w formie turniejów rodzinnych Kto najlepiej rozsegreguje górę śmieci?. Edukacja w szkołach Placówki szkolne i przedszkolne to bardzo ważne ogniwa w edukacji ekologicznej dzieci i rodziców. Oddziałując na te grupy szkoła może mieć wpływ na postawy znacznej części społeczności gminy czyli na grupę w wieku przedprodukcyjnym i produkcyjnym. Nauczyciele poprzez stosowanie różnorodnych form edukacyjnych mogą w sposób atrakcyjny i przekonujący wpływać na świadomość ekologiczną dzieci. Jednak najważniejszym celem edukacyjnym jest nie tylko dostarczenie wiedzy o problemie, ale także wpływ na działania codzienne i systematyczne dotyczące ograniczenia ilości odpadów i odpowiedniego postępowania z nimi (świadome działania w sklepie, w domu, w szkole, zapobieganie powstawaniu dzikich wysypisk, paleniu śmieci w piecach). Najbardziej efektywne formy edukacyjne muszą pobudzać aktywność uczniów i powodować trwałe zmiany w zachowaniu. W edukacji odpadowej te sprawdzone formy to: gry, zabawy ekologiczne, konkursy, inscenizacje, obserwacje, badania, dyskusje, realizacja projektów badawczych, współpraca z rodzicami i zaproszenie rodziców do uczestnictwa w tych formach np. Sprzątaniu Świata. Placówki oświatowe do tej pory wykazały się dużą inwencją i aktywnością w realizowaniu zagadnień odpadowych. Wspieranie tych placówek w postaci pomocy w zakupie sprzętu, publikatorów i wydawnictw edukacyjnych, wsparcie imprez w formie zakupu nagród, pomoc w podnoszeniu umiejętności nauczycieli, obejmowanie

24 24 patronatu przez Urząd Gminy nad ważnymi wydarzeniami edukacyjnymi to formy już realizowane, które nadal powinny być kontynuowane poprzez wsparcie z GFOŚiGW i PFOŚiGW oraz pozyskiwanie innych środków zewnętrznych. 7.3 Monitoring wdrażania działań edukacyjnych Monitoring realizacji programu edukacji służy ocenie stopnia osiągnięcia założonych celów czyli: podniesienia poziomu świadomości ekologicznej mieszkańców i wyrobienie nawyków uczestnictwa w segregacji odpadów. Monitorowaniu służyć mogą takie wskaźniki jak czystość wysegregowanych surowców, ilość zbieranych surowców w poszczególnych miesiącach i w ciągu roku, stan i czystość pojemników zainstalowanych w systemie pojemników w sąsiedztwie. Należy również analizować wnioski i uwagi mieszkańców dotyczące funkcjonowania systemu segregacji. Na stronie internetowej jednostki wywozowej może być prowadzona ankietyzacja mieszkańców na temat poziomu akceptacji i zadowolenia z systemu segregacji odpadów. Co kilka lat ankietyzacją powinna być objęta szersza, losowo wybrana grupa mieszkańców. 8. HARMONOGRAM REALIZACJI PROJEKTU Działania Zakup i przekazanie ulotek informacyjnych o wprowadzanych systemach selektywnej zbiórki odpadów oraz systemie zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji Przekazanie harmonogramu wywozu odpadów gromadzonych selektywnie Przeprowadzenie spotkań z przedstawicielami spółdzielni, wspólnot mieszkaniowych przyjęcie systemu selektywnej zbiórki odpadów, ustalenie ewentualnego miejsca ustawienia pojemników do selektywnej zbiórki Termin wykonania r. Odbiorcy mieszkańcy r. mieszkańcy, spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe r. spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe Zakup i przekazanie worków do selektywnej zbiórki odpadów r. mieszkańcy, spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe Przygotowanie plakatu informacyjnego o selektywnej zbiórce I kwartał 2007r. spółdzielnie, wspólnoty odpadów mieszkaniowe Przygotowanie strony internetowej informującej o selektywnej I kwartał 2007r. mieszkańcy, zbiórce odpadów spółdzielnie, wspólnoty mieszkaniowe Prowadzenie edukacyjnych konkursów międzyszkolnych o I połowa 2007r. szkoły, przedszkola wybranej tematyce poświęconej odpadom Ankietyzacja klientów pod kątem wprowadzenia systemu I kwartał 2007r. mieszkańcy zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji Zakup oraz przekazanie kompostowników zainteresowanym II kwartał 2007r. mieszkańcy klientom Podsumowanie selektywnej zbiórki I półrocze 2007r r. Przyjęcie kierunków rozwoju selektywnej zbiórki odpadów na II r. półrocze 2007r. Podsumowanie selektywnej zbiórki oraz systemu r. zagospodarowania odpadów ulegających biodegradacji Przygotowanie sprawozdania rocznego dla gminy r.