DLA PODRÓŻNEGO PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEKRACZANIU GRANICY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Transkrypt

1 DLA PODRÓŻNEGO PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEKRACZANIU GRANICY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Spis treści Wstęp I Dewizy lub krajowe środki płatnicze II Zwrot podróżnym podatku VAT III Podatek VAT BUS od przewozów okazjonalnych IV Przewóz rzeczy znajdujących się w bagażu osobistym podróżnego IV.I Dla podróżnego, który nie ma miejsca zamieszkania w strefie nadgranicznej lub nie jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej IV.II Dla podróżnego, który ma miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej lub jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej V Paliwa i smary VI Broń i amunicja VII Rośliny VIII Zabytki i zasoby archiwalne IX Zwierzęta i produkty pochodzenia zwierzęcego X Ochrona gatunków dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi (CITES) XI Azbest XII Informacja celna Państwami członkowskimi Unii Europejskiej są: Austria, Belgia, Bułgaria, Cypr, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Malta, Niemcy, Polska, Portugalia, Rumunia, Słowacja, Słowenia, Szwecja, Węgry, Wielka Brytania, Włochy. Krajami trzecimi są: Państwa niebędące państwami członkowskimi Unii Europejskiej, a także ich terytoria zależne, autonomiczne i stowarzyszone oraz terytoria zależne, autonomiczne i stowarzyszone państw członkowskich Unii Europejskiej. Towary mogą być wprowadzane na obszar celny Rzeczypospolitej lub wyprowadzane z tego obszaru przez otwarte dla danego ruchu przejścia graniczne. Wprowadzanie towarów na obszar celny Rzeczypospolitej i ich wyprowadzanie z tego obszaru jest dozwolone wyłącznie drogą celną określoną przez organ celny i zgodnie z jego instrukcjami, chyba że przepis odrębny stanowi inaczej. Podstawa prawna: ustawa z dnia 19 marca 2004 roku Prawo celne (Dz. U. Nr 68, pozycja 622 z późniejszymi zmianami). stan prawny na dzień 1 grudnia 2008 roku Wstęp DLA PODRÓŻNEGO PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEKRACZANIU GRANICY RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 1

2 I DEWIZY LUB KRAJOWE ŚRODKI PŁATNICZE - krajowymi środkami płatniczymi są waluta polska oraz papiery wartościowe i inne dokumenty, pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walucie polskiej, - wartościami dewizowymi są zagraniczne środki płatnicze oraz złoto dewizowe i platyna dewizowa, - zagranicznymi środkami płatniczymi są waluty obce i dewizy, - walutami obcymi są znaki pieniężne (banknoty i monety) będące poza krajem prawnym środkiem płatniczym, a także wycofane z obiegu, lecz podlegające wymianie; na równi z walutami obcymi traktuje się wymienialne rozrachunkowe jednostki pieniężne stosowane w rozliczeniach międzynarodowych, w szczególności jednostkę rozrachunkową Międzynarodowego Funduszu Walutowego (SDR), - dewizami są papiery wartościowe i inne dokumenty pełniące funkcję środka płatniczego, wystawione w walutach obcych, - złotem dewizowym i platyną dewizową jest złoto i platyna w stanie nieprzerobionym oraz w postaci sztab, monet bitych po 1850 r., a także półfabrykatów, z wyjątkiem stosowanych w technice dentystycznej; złotem dewizowym i platyną dewizową są również przedmioty ze złota i platyny zazwyczaj niewytwarzane z tych kruszców, 1. Przekraczający granicę państwową są obowiązani zgłaszać, w formie pisemnej, organom celnym lub organom Straży Granicznej, przywóz na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wywóz za granicę złota dewizowego lub platyny dewizowej, bez względu na ilość, a także krajowych lub zagranicznych środków płatniczych, jeżeli ich wartość przekracza łącznie równowartość euro (dziesięć tysięcy euro). 2. Przekraczający granicę państwową są obowiązani przedstawiać organom celnym lub organom Straży Granicznej, na ich żądanie, przywożone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub wywożone za granicę wartości dewizowe oraz krajowe środki płatnicze. Podstawa prawna: Rozporządzenie (WE) nr 18889/2005 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia roku w sprawie kontroli środków pieniężnych wwożonych do Wspólnoty lub wywożonych ze Wspólnoty (Dz. U. UE L 309); ustawa z dnia 27 lipca 2002 roku Prawo dewizowe (Dz. U. Nr 141, pozycja 1178 z późniejszymi zmianami). II ZWROT PODRÓŻNYM PODATKU VAT Przepisy art ustawy o VAT regulują zasady dokonywania zwrotu VAT podróżnym w systemie TAX FREE. Aby taki zwrot otrzymać, należy spełnić wymagane ustawą warunki: 1. Osoba występująca o zwrot podatku musi mieć status podróżnego. Definicję podróżnego na potrzeby VAT określa regulacja art. 126 ust. 1 ustawy. Jest nią osoba fizyczna, której miejsce zamieszkania znajduje się w kraju nienależącym do Unii Europejskiej. Miejsce stałego zamieszkania podróżnego ustala się na podstawie jego paszportu lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość (zgodnie z art. 126 ust. 2 ustawy o VAT). Zatem zwrot podatku może być dokonany jedynie podróżnemu zamieszkałemu w państwie trzecim. 2. Nabyty w Polsce towar musi zostać wywieziony poza terytorium UE Podróżny spełniający przedstawione warunki ma prawo do otrzymania zwrotu zapłaconego VAT przy nabyciu towaru na terytorium kraju, pod warunkiem że w stanie nienaruszonym wywiezie go poza terytorium Wspólnoty w bagażu osobistym. 2

3 Zakupiony w Polsce towar nie może ulec żadnemu przetworzeniu ani nie może być poddany innemu działaniu, w wyniku którego uległby zmianie jego stan lub charakter. Procedurze zwrotu VAT podlegają wyłącznie nabyte na terytorium Polski towary. Nie ma ona zastosowania do zakupionych przez podróżnego w Polsce usług. Zwrot podatku nie przysługuje również od zakupionego paliwa. 3. Wywóz towaru musi nastąpić w określonym, nieprzekraczalnym terminie Warunkiem otrzymania zwrotu podatku jest również, aby podróżny wywiózł zakupiony towar poza terytorium Wspólnoty nie później niż w ostatnim dniu trzeciego miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonał zakupu, np. jeżeli towar został zakupiony w czerwcu, wywóz musi nastąpić najpóźniej 30 września. 4. Nabyte towary muszą być odpowiednio udokumentowane Podstawą dokonania zwrotu podatku podróżnemu jest przedstawienie przez niego imiennego dokumentu wystawionego na niego przez sprzedawcę. Dokument ten powinien być sporządzony zgodnie ze wzorem określonym w rozporządzeniu Ministra Finansów z 26 kwietnia 2004 r. w sprawie określenia wzoru: znaku informującego podróżnych o możliwości zakupu w punktach sprzedaży towarów, od których przysługuje zwrot podatku od towarów i usług, imiennego dokumentu będącego podstawą do dokonania zwrotu podatku podróżnym oraz stempla potwierdzającego wywóz towarów poza terytorium Wspólnoty (Dz.U. Nr 88, poz. 838). 5. Podróżny może żądać zwrotu podatku zapłaconego przy nabyciu towarów, jeżeli kwota łącznej wartości zakupów wraz z podatkiem VAT, wynikająca z imiennego dokumentu wystawionego przez jednego sprzedawcę, wynosi minimum 200 zł. Podróżny przekraczający granicę winien przedstawić urzędowi celnemu towar wraz z imiennym dokumentem wystawionym na niego. Urząd Celny potwierdza na tym dokumencie wywóz towaru poza granicę Unii Europejskiej. W przypadku gdy podróżny opuszcza terytorium Wspólnoty z terytorium państwa członkowskiego innego niż Polska, wywóz towaru na imiennym dokumencie potwierdza urząd celny wyjścia, przez który towary zostały wywiezione z terytorium Wspólnoty. Podstawa prawna: ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późniejszymi zmianami); Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 20 kwietnia 2004 roku w sprawie minimalnej łącznej wartości zakupów, przy której podróżny może żądać zwrotu podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 84, poz. 780). 3

4 III PODATEK VAT BUS OD PRZEWOZÓW OKAZJONALNYCH 1. Podatnicy mający siedzibę lub stałe miejsce prowadzenia działalności lub miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium Polski są zobowiązani do zapłaty w urzędzie celnym podatku z tytułu świadczenia na terytorium Polski usług międzynarodowego przewozu drogowego, polegającego na okazjonalnym przewozie autobusami zarejestrowanymi poza terytorium Polski. 2. Przepisu ustępu 1 nie stosuje się do usług przewozu osób autobusami zarejestrowanymi na terytorium państw trzecich, które nie pobierają podatków lub opłat o podobnym charakterze od przewozów osób autobusami zarejestrowanymi na terytorium Polski (przewoźnicy: rosyjscy, białoruscy, ukraińscy oraz szwajcarscy). 3. Kwotę podatku ustala się od każdej z podróżujących osób, jako iloczyn stawki 7% i kwoty 285 zł (w zaokrągleniu do pełnych złotych tj. 20 zł od osoby). 4. Podatnik wskazuje kwotę podatku w deklaracji, którą składa w urzędzie celnym w dwóch egzemplarzach. Jeden egzemplarz wraz z dowodem wpłaty podatku, podatnik jest obowiązany zachować do momentu wyjazdu z terytorium Polski. Podstawa prawna: rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336) IV PRZYWÓZ RZECZY ZNAJDUJĄCYCH SIĘ W BAGAŻU OSOBISTYM PODRÓZNEGO (papierosy, alkohol oraz produkty lecznicze) IV.I Dla podróżnego, który nie ma miejsca zamieszkania w strefie nadgranicznej lub nie jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej 1) Zwolnione z należności celnych przywozowych są towary znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych przyjeżdżających z Federacji Rosyjskiej, pod warunkiem, że wwożone towary nie mają charakteru handlowego. 2) Zwolnienie stosuje się do towarów wymienionych w podpunktach od a do d, według następujących limitów ilościowych na jednego podróżnego: a) Wyroby tytoniowe, jeżeli są przywożone w transporcie innym niż lotniczy lub morski (czyli drogowym): papierosy - 40 sztuk albo cygaretki 20 sztuk, albo cygara 10 sztuk, albo tytoń do palenia 50 g, albo b) Wyroby tytoniowe, przywożone w transporcie lotniczym lub morskim: papierosy sztuk, albo cygaretki 100 sztuk, albo cygara 50 sztuk, albo tytoń do palenia 250 g, albo c) Napoje alkoholowe: alkohol o mocy alkoholu przekraczającej 22% objętości - 1 litr, albo alkohol, napoje fermentowane, wina musujące i wyroby pośrednie o mocy alkoholu poniżej 22% objętości łącznie 2 litry, albo proporcjonalny zestaw i wina niemusujące 4 litry, piwo 16 litrów d) produkty lecznicze: ilość przeznaczona na własny użytek podróżnych; import produktu leczniczego wymaga uzyskania zezwolenia na import z wyłączeniem przywozu produktu leczniczego na własne potrzeby lecznicze w liczbie nieprzekraczającej 5 najmniejszych opakowań, który nie wymaga zgody ministra właściwego do spraw zdrowia. 4

5 3) Zwolnienie z należności celnych przywozowych towarów określonych w podpunktach a, b,c i d nie jest udzielane podróżnym, którzy nie ukończyli 17 roku życia. 4) W odniesieniu do towarów innych niż wymienione w punkcie 2, zwolnienie z należności celnych przywozowych jest przyznawane do całkowitej wartości 430 euro (czterysta trzydzieści euro) rzeczy stanowiących prezenty i upominki przywożonych przez podróżnych w ruchu lotniczym i morskim oraz do 300 EUR w ruchu lądowym na jednego podróżnego. Jednakże w odniesieniu do podróżnych, którzy nie ukończyli 15 roku życia, wartość wyrobów akcyzowych nie może przekraczać równowartości 150 euro (sto pięćdziesiąt euro). IV.II Dla podróżnego, który ma miejsce zamieszkania w strefie nadgranicznej lub jest pracownikiem zatrudnionym w strefie nadgranicznej 1) Zwolnione z należności celnych przywozowych są towary znajdujące się w bagażu osobistym podróżnych przyjeżdżających z Federacji Rosyjskiej, pod warunkiem, że wwożone towary nie mają charakteru handlowego. 2) Towary przywożone przez podróżnego są zwolnione od należności przywozowych, w ilości nieprzekraczającej: a) papierosy - 40 sztuk albo cygaretki 20 sztuk, albo cygara 10 sztuk, albo tytoń do palenia 50 g, albo b) napoje powstałe w wyniku destylacji i wyroby spirytusowe o mocy objętościowej alkoholu pow. 22%, spirytus" o mocy objętościowej 80% i więcej 0,5 litra, albo alkohol i napoje alkoholowe o mocy poniżej 22% obj. 0,5 litra, albo proporcjonalny zestaw i 0,5 litra wina niemusującego i 2 litry piwa c) produkty lecznicze - w ilości przeznaczonej na potrzeby osobiste podróżnego. 3) Wartość zwolnionych od należności przywozowych towarów, innych niż wymienione w punkcie 2, przywożonych przez podróżnego, nie może przekraczać równowartości 300 euro (trzystu euro). Jednakże w odniesieniu do podróżnych, którzy nie ukończyli 15 roku życia, wartość wyrobów akcyzowych nie może przekraczać równowartości 150 euro (sto pięćdziesiąt euro). Podstawa prawna: Rozporządzenie Rady (EWG) Nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 roku (Dz. U. UE. L z późniejszymi zmianami); Ustawa z dnia 06 września 2001 roku Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 roku Nr 45, poz. 271); ustawa z dnia 11 marca 2004r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późniejszymi zmianami), rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 kwietnia 2004r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz. U. z 2006r. Nr 72, poz. 500 z późniejszymi zmianami) V PALIWA i SMARY * 1. Zwolnione od podatku VAT i akcyzy są importowane paliwa przewożone w zwykłych zbiornikach pojazdów silnikowych, użytkowych pojazdów silnikowych i pojazdów jednośladowych, pojemników specjalnego przeznaczenia, wjeżdżających na obszar celny Rzeczypospolitej w ilości nieprzekraczającej: 1) 600 litrów - w przypadku paliwa przewożonego w standardowym zbiorniku pojazdu silnikowego (zarówno handlowego pojazdu samochodowego służącego do przewozu więcej niż dziewięciu osób włącznie z kierowcą, jak i handlowego pojazdu samochodowego innego niż wyżej wymieniony); 2) 200 litrów - w przypadku paliwa przewożonego w standardowym zbiorniku pojemnika specjalnego przeznaczenia. 3) paliwa znajdujące się w przenośnych zbiornikach (kanistrach) przewożonych 5

6 przez prywatne pojazdy mechaniczne i motocykle, przy ilości maksymalnej 10 litrów na pojazd, nie naruszając krajowych przepisów dotyczących przechowywania i transportu paliw. 2. Paliwo zwolnione z należności przywozowych nie może być wykorzystywane w pojazdach innych niż te, w których zostało przywiezione ani nie może zostać usunięte z tych pojazdów i przechowywane, z wyjątkiem okresu niezbędnych napraw tych pojazdów, nie może też zostać odpłatnie lub nieodpłatnie zbyte przez osobę korzystającą ze zwolnienia. 3. Naruszenie postanowień ustępu 2 powoduje obowiązek uiszczenia należności celnych i podatkowych na wymienione produkty, według stawki obowiązującej w dniu tego naruszenia, według rodzaju towarów i wartości celnej ustalonej lub przyjętej w tym dniu przez właściwe organy. 4. Zwolnione od należności przywozowych są paliwa, smary i inne materiały eksploatacyjne niezbędne do funkcjonowania środków transportu, innych niż wymienione w ustępie 1, przewożone w tych środkach transportu, wykorzystywane do ich napędu lub działania instalacji, w które są wyposażone. 5. Towary, o których mowa w ustępie 4, nie mogą być wykorzystywane w innych środkach transportu niż ten, w którym zostały przywiezione, ani nie mogą zostać usunięte z tego środka transportu, chyba że jest to konieczne ze względu na jego naprawę, oraz nie mogą zostać odpłatnie lub nieodpłatnie odstąpione przez osobę korzystającą ze zwolnienia. Podstawa prawna: Rozporządzenie Rady (EWG) Nr 918/83 z dnia 28 marca 1983 roku (Dz. U. UE. L z późniejszymi zmianami); rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1336), rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 kwietnia 2004r. w sprawie zwolnień od podatku akcyzowego (Dz. U. z 2006r. Nr 72, poz. 500 z późniejszymi zmianami) * określone normy w zakresie paliw i smarów obowiązują do dnia 1 grudnia 2008 roku Informacje o nowych przepisach dostępne będą na stronach internetowych: lub VI BROŃ i AMUNICJA 1. Przewóz broni i amunicji przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może nastąpić na podstawie zaświadczenia wydanego przez właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej z wyłączeniem obywateli państwa członkowskiego Unii Europejskiej, którzy posiadają Europejską kartę broni palnej. 2. Przewożenie broni i amunicji środkami transportu publicznego jest dopuszczalne przy zachowaniu niezbędnych środków bezpieczeństwa, pod warunkiem że broń i amunicja są zabezpieczone w sposób uniemożliwiający powstanie zagrożenia życia, zdrowia lub mienia. 3. Przywóz broni i amunicji, z państw niebędących państwami członkowskimi Unii Europejskiej, przez obywateli polskich wymaga uprzedniego wydania zaświadczenia przez właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Osoby, o których mowa, przekraczając zewnętrzną granicę Unii Europejskiej, zobowiązane są do pisemnego zgłoszenia właściwemu organowi celnemu przywozu broni i amunicji. Organ ten niezwłocznie przekazuje informacje zawarte w zgłoszeniu właściwemu organowi Policji. Jeżeli osoby, o których mowa, nie posiadają pozwolenia na broń, są obowiązane niezwłocznie złożyć przywożoną broń i amunicję do depozytu właściwego organu celnego, a także, w terminie 14 dni od dnia przywozu broni na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wystąpić do właściwego organu Policji z wnioskiem o wydanie pozwolenia na broń. 6

7 4. Wywóz broni i amunicji za granicę przez obywateli polskich wymaga zgody właściwego organu Policji z wyłączeniem przypadków wydania Europejskiej karty broni palnej, uprawniającej do wwozu broni na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej. 5. Cudzoziemcy przybywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą przywozić i wywozić broń odpowiadającą celom łowieckim, a także amunicję do niej w liczbie nieprzekraczającej łącznie 100 sztuk, o ile broń i amunicja mają służyć do polowań organizowanych na podstawie odrębnych przepisów. 6. Cudzoziemcy przybywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w celu wzięcia udziału w imprezach sportowych, których regulamin wymaga użycia broni, lub w przygotowaniach do takich imprez mogą przywozić i wywozić broń odpowiadającą celom sportowym oraz amunicję do tej broni w ilościach określonych w zaproszeniu organizatorów imprez sportowych. Zaproszenia muszą być potwierdzone przez właściwego komendanta wojewódzkiego Policji. 7. Cudzoziemcy przybywający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej mogą przywozić i wywozić broń sygnałową, jeżeli stanowi ona stałe wyposażenie jednostek pływających i statków powietrznych. 8. Członkowie misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych oraz osoby zrównane z nimi na podstawie porozumień międzynarodowych mogą posiadać broń i amunicję na podstawie porozumień międzynarodowych lub na zasadzie wzajemności w celach: 1) ochrony osobistej; 2) łowieckich; 3) sportowych; 4) kolekcjonerskich; 5) pamiątkowych. 9. Cudzoziemcom, o których mowa w ust. 8, właściwy organ Policji wydaje terminowe pozwolenie na broń na okres pełnienia przez te osoby funkcji w misjach dyplomatycznych i urzędach konsularnych w Rzeczypospolitej Polskiej. 10. Cudzoziemcy niewymienieni w ust. 8 mogą posiadać broń i amunicję, jeżeli są one niezbędne do wykonywania czynności związanych z ochroną misji dyplomatycznych i urzędów konsularnych państw obcych, przedstawicielstw organizacji międzynarodowych, członków oficjalnych delegacji zagranicznych, a także do innych celów wynikających z porozumień międzynarodowych lub z zasady wzajemności, z uwzględnieniem przepisu ust Przywóz broni i amunicji z zagranicy oraz jej wywóz za granicę przez cudzoziemców, o których mowa w ust. 9 i ust. 10, wymagają uprzedniego wydania zaświadczenia przez właściwego konsula Rzeczypospolitej Polskiej. Zaświadczenie zastępuje pozwolenie na broń na okres do 30 dni od dnia przywozu broni i amunicji. 12. Jeżeli upłynął termin ważności zaświadczenia, o którym mowa w ust. 11, broń i amunicja podlegają niezwłocznemu złożeniu do depozytu organu Policji właściwego ze względu na miejsce pobytu cudzoziemca. 13. W szczególnie uzasadnionych przypadkach właściwy organ Policji może wydać cudzoziemcowi zaświadczenie zastępujące pozwolenie na broń oraz uprawniające do wywozu broni i amunicji, określając termin ważności tego zaświadczenia nie dłuższy niż 14 dni. 14. Jeżeli cudzoziemcy, o których mowa w ust. 8 i ust. 10, nie spełniają warunków określonych w ust. 11 i 12, broń i amunicja podlegają zatrzymaniu przez właściwy organ Straży Granicznej lub organ celny i protokolarnemu przekazaniu organowi Policji właściwemu ze względu na miejsce przekraczania granicy przez tych cudzoziemców. Podstawa prawna: ustawa z dnia 21 maja 1999 roku o broni i amunicji (Dz. U. z 2004 roku Nr 52, pozycja 525 z późniejszymi zmianami) VII ROŚLINY 1. Rośliny, produkty roślinne lub przedmioty, które są wprowadzane lub 7

8 przemieszczane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a są szczególnie podatne na porażenie przez organizmy kwarantannowe i stwarzają niebezpieczeństwo rozprzestrzeniania się tych organizmów, powinny być zaopatrzone w: 1) paszport roślin wydany przez: a) wojewódzkiego inspektora albo b) właściwy organ innego państwa członkowskiego, lub 2) świadectwo fitosanitarne lub świadectwo fitosanitarne dla reeksportu wydane przez: a) wojewódzkiego inspektora albo b) właściwy organ innego państwa członkowskiego, albo c) właściwy organ państwa trzeciego, lub 3) inne dokumenty lub oznakowania przewidziane w przepisach Unii Europejskiej lub umowach międzynarodowych, lub 4 ) inne dokumenty lub oznakowania przewidziane w przepisach państw trzecich, jeżeli są do nich wyprowadzane. 2. Przepisy ustępu 1 nie dotyczą: 1) roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów przewożonych tranzytem między państwami trzecimi przez terytoria Wspólnoty, bez zmiany ich statusu celnego, jeżeli nie istnieje ryzyko rozprzestrzeniania się organizmów szkodliwych; 2) niewielkich ilości roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów, jeżeli są one przeznaczone do użycia przez posiadacza lub odbiorcę na własne niezarobkowe potrzeby. 3. Wprowadzanie bezpośrednio z państw trzecich na terytorium RP roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów jest dozwolone przez punkty wwozu. Podmiot wprowadzający rośliny, produkty roślinne lub przedmioty na terytorium RP jest zobowiązany do zgłoszenia ich do granicznej kontroli fitosanitarnej wojewódzkiemu inspektorowi właściwemu dla punktu wwozu 4. Przepisów ustępu 3 nie stosuje się w przypadku niewielkiej ilości roślin, produktów roślinnych lub przedmiotów, jeżeli są przeznaczone do użycia przez posiadacza lub odbiorcę na własne niezarobkowe potrzeby lub do konsumpcji podczas transportu i jeżeli nie istnieje zagrożenie rozprzestrzeniania się organizmów szkodliwych, z zachowaniem następujących norm ilościowych: 1) świeże owoce 5 kg, 2) świeże warzywa, z wyłączeniem bulw roślin gatunku Solanum tuberosum L. 5 kg, 3) cięte rośliny ozdobne 50 sztuk, 4) cięte drzewka choinkowe 1 sztuka, 5) części roślin iglastych 5 sztuk Podstawa prawna: ustawa z dnia 18 grudnia 2003 roku o ochronie roślin (tekst jednolity Dz. U. z 2008r. Nr 133, poz. 849); Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 07 grudnia 2007 roku w sprawie dopuszczalnych ilości roślin i produktów roślinnych, które nie podlegają granicznej kontroli fitosanitarnej (Dz. U. Nr 240, poz. 1757). VIII ZABYTKI i ZASOBY ARCHIWALNE 1. Zabytki mogą być wywożone za granicę na stałe, jeżeli ich wywóz nie spowoduje uszczerbku dla dziedzictwa kulturowego. 2. Zabytki mogą być czasowo wywożone za granicę, jeżeli pozwala na to ich stan zachowania, a osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna, w której posiadaniu znajduje się zabytek, daje rękojmię, że nie ulegnie on zniszczeniu lub uszkodzeniu i zostanie przywieziony do kraju przed upływem terminu ważności pozwolenia. 3. Wywóz zabytku do krajów trzecich może nastąpić na podstawie: 1) pozwolenia standardowego (polska nazwa: jednorazowe pozwolenie na wywóz zabytku za granicę); 2) szczególnego pozwolenia otwartego (polska nazwa: wielokrotne pozwolenie indywidualne na czasowy wywóz zabytku za granicę); 8

9 3) ogólnego pozwolenia otwartego (polska nazwa: wielokrotne pozwolenie ogólne na czasowy wywóz zabytku za granicę). 4. Pozwolenia na wywóz za granicę nie wymagają: 1) zabytki niewpisane do rejestru mające nie więcej niż 55 lat; 2) zabytki, będące obiektami techniki, niewpisane do rejestru, mające nie więcej niż 25 lat; 3) zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które są objęte procedurą odprawy czasowej lub procedurą uszlachetniania czynnego w rozumieniu przepisów prawa celnego; 4) zabytki przywiezione z terytorium państwa niebędącego członkiem Unii Europejskiej, które były objęte procedurą dopuszczenia do obrotu ze zwolnieniem od należności сelnych przywozowych, jeżeli wywóz tych zabytków następuje przed upływem 5 lat od dnia dopuszczenia do obrotu; 5) zabytki przywiezione z terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej na okres nie dłuższy niż 3 lata, jeżeli wywozu tych zabytków dokonuje się na terytorium państwa członkowskiego Unii Europejskiej; 6) zabytki przywiezione z zagranicy przez osoby korzystające z przywilejów lub immunitetów dyplomatycznych, w tym przywiezione w celu urządzenia wnętrz przedstawicielstw dyplomatycznych i urzędów konsularnych; 7) dzieła twórców żyjących; 8) materiały biblioteczne powstałe po dniu 31 grudnia 1948 roku, jeżeli nie ma wątpliwości co do czasu ich powstania; 9) inne przedmioty o cechach zabytków, niebędące zabytkami. 5. Przepisu ustępu 4 nie stosuje się do zabytków wpisanych do inwentarza muzeum lub wchodzących w skład narodowego zasobu bibliotecznego, a dla zabytków wymienionych w pkt 1, 2, 5, 6, 7, i 9 istnieje obowiązek uzyskania zaświadczenia wojewódzkiego konserwatora zabytków, że wywożone przedmioty nie wymagają pozwolenia 6. Wywóz za granicę materiałów archiwalnych stanowiących narodowy zasób archiwalny jest zabroniony. 7. Naczelny Dyrektor Archiwów Państwowych może zezwolić na czasowy wywóz za granicę materiałów archiwalnych, jeżeli za udzieleniem zezwolenia przemawia ważny interes społeczny lub indywidualny. 8. Wywóz za granicę materiałów archiwalnych niewchodzących do narodowego zasobu archiwalnego w rozumieniu ustawy jest dopuszczalny pod warunkiem stwierdzenia jego charakteru przez Naczelnego Dyrektora Archiwów Państwowych. 9. Przepisy ustępów 6-8 nie mają zastosowania do materiałów archiwalnych przywiezionych do kraju z zastrzeżeniem ich zwrotu. Podstawa prawna: Rozporządzenie Komisji (EWG) Nr 752/93 z dnia 30 marca 1993 roku ustanawiające przepisy w celu wykonania Rozporządzenia rady (EWG) Nr 3911/92 w sprawie wywozu dóbr kultury; ustawa z dnia 23 lipca 2003 roku o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, pozycja 1568 z późniejszymi zmianami); ustawa z dnia 14 lipca 1983 roku o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2006 roku Nr 97, pozycja 673 z późniejszymi zmianami). IX ZWIERZĘTA I PRODUKTY POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO 1. Dopuszcza się przywóz zwierząt kopytnych, ptaków, zwierząt akwakultury, małp (Simiae i Prosimiae), pszczół (Apis mellifera), trzmieli, zającowatych, norek, lisów oraz psów, kotów i fretek wyłącznie z tych państw trzecich lub ich części, które znajdują się na listach ogłaszanych przez Komisję Europejską, jeżeli: 1) są spełnione wymagania zdrowotne, sanitarne, higieniczne i organizacyjne zabezpieczające przed zagrożeniem epizootycznym lub epidemicznym lub zapewniające 9

10 właściwą jakość produktów, obejmujące w szczególności wymagania dotyczące: a) stanu zdrowia przywożonych zwierząt, w tym odnoszące się do badań potwierdzających ten stan oraz określonych szczepień ochronnych, lub b) gospodarstw, innych miejsc przetrzymywania zwierząt oraz stad lub obszarów, z których pochodzą zwierzęta, lub c) okresów przebywania zwierząt lub ich stad w danym państwie lub na określonym obszarze tego państwa, z którego są sprowadzane zwierzęta, lub d) sposobu ustalania pochodzenia zwierząt, w tym zakresu i sposobu prowadzenia ich rejestrów w miejscu pochodzenia, lub e) przeprowadzenia kwarantanny, lub f) sposobu i zakresu prowadzenia dokumentacji oraz okresu jej przechowywania, lub g) środków transportu i warunków transportowania zwierząt 2) przesyłka zwierząt w rozumieniu przepisów o weterynaryjnej kontroli granicznej jest zaopatrzona w oryginał świadectwa zdrowia; 3) zwierzęta są zidentyfikowane zgodnie z odrębnymi przepisami - w przypadku koniowatych. 2. Przepisów ustępu 1 nie stosuje się do zwierząt przeznaczonych wyłącznie na tymczasowe wypasanie lub na cele pociągowe, w pobliżu granicy Rzeczypospolitej Polskiej z państwami trzecimi. 3. Zwierzęta inne niż określone w ustępie 1 mogą być przywożone na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jako państwa końcowego przeznaczenia, jeżeli na ten przywóz zostało wydane pozwolenie Głównego Lekarza Weterynarii, a przesyłka zwierząt w rozumieniu przepisów o weterynaryjnej kontroli granicznej jest zaopatrzona w oryginał świadectwa zdrowia wystawionego przez urzędowego lekarza weterynarii tego państwa trzeciego, z którego są wysyłane zwierzęta. 4. Dopuszcza się tranzyt, o którym mowa w przepisach prawa celnego, zwierząt przez terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyłącznie z państw trzecich lub ich części, które znajdują się na listach ogłaszanych przez Komisję Europejską, jeżeli: 1) są spełnione wymagania zdrowotne dla zwierząt, określone przy tranzycie danego gatunku; 2) przesyłka zwierząt w rozumieniu przepisów o weterynaryjnej kontroli granicznej jest zaopatrzona w oryginał świadectwa zdrowia. 5. Przepisy o ochronie zwierząt stosuje się do zwierząt domowych, które towarzyszą swoim właścicielom lub osobie fizycznej odpowiedzialnej za te zwierzęta w imieniu właściciela podczas ich przemieszczania z Federacji Rosyjskiej i nie są przeznaczone do sprzedaży lub przekazania innemu właścicielowi. Są to określone gatunki zwierząt: psy, koty, fretki, bezkręgowce (z wyjątkiem pszczół i skorupiaków), ozdobne ryby tropikalne, płazy, gady, ptaki: wszystkie gatunki, z wyjątkiem drobiu objętego odrębnymi przepisami, ssaki: gryzonie i króliki domowe. 6. Zwierzęta nie będące zwierzętami towarzyszącymi podróżnym, przywożone z krajów trzecich oraz towarzyszące im dokumenty, podlegają granicznej kontroli weterynaryjnej w wyznaczonym punkcie weterynaryjnej kontroli granicznej w związku z czym, na podróżnym ciąży obowiązek zgłoszenia tych zwierząt do określonej kontroli. 7. Psy, koty i fretki podlegają obowiązkowej identyfikacji. Zwierzęta te uważa się za zidentyfikowane w przypadku, gdy posiadają czytelny tatuaż z numerem lub elektroniczny system identyfikacji (transponder). 8. Psy i koty pochodzące z Federacji Rosyjskiej mogą być przemieszczane na 10

11 terytorium Rzeczypospolitej w celach niehandlowych jeżeli: 1) posiadają czytelny tatuaż z numerem lub elektroniczny system identyfikacji (mikrochip), 2) są zaszczepione przeciwko wściekliźnie, 3) zostaną zaopatrzone w świadectwo zdrowia, 4) wprowadzane są na terytorium Rzeczypospolitej przez wyznaczone przejścia graniczne (na granicy z Federacją Rosyjską zostały wyznaczone przejścia drogowe w Bezledach, Braniewie, Gołdapi, Gronowie, oraz morskie przejścia graniczne w Elblągu i Fromborku). 9. Zwierzęta domowe inne niż określone w ustępie 7 mogą być wprowadzane do Rzeczypospolitej, jeżeli posiadają świadectwo zdrowia. 10. W przypadku wwozu zwierząt w ilości przekraczającej 5 sztuk, zwierzęta poddawane są weterynaryjnej kontroli granicznej dokonywanej przez granicznego lekarza weterynarii. 11. Wszystkie mięsa i produkty mięsne oraz mleko i produkty mleczarskie wwożone do Wspólnoty Europejskiej przez podróżnych lub przesyłane osobom prywatnym przedstawiane są do granicznej kontroli weterynaryjnej wraz z dokumentami weterynaryjnymi. 12. Ustępu 11 nie stosuje się, a z wymogu przeprowadzenia granicznej kontroli weterynaryjnej zwolnione są: 1) mleko w proszku dla niemowląt, pokarm dla niemowląt oraz specjalne środki spożywcze wymagane ze względów medycznych pod warunkiem, że produktu te nie wymagają chłodzenia do czasu otwarcia, że stanowią pakowane produkty firmowe przeznaczone do sprzedaży bezpośredniej konsumentowi końcowemu i że opakowanie jest nienaruszone chyba, że jego zawartość jest obecnie w użyciu oraz pod warunkiem, że ich ilość nie przekracza ilości jaka mogłaby zasadnie zostać uznana za ilość, którą może spożyć jedna osoba; 2) mięso i produkty mięsne oraz mleko i produkty mleczarskie przywożone do Wspólnoty Europejskiej z Grenlandii, Islandii, Lichtensteinu, Szwajcarii i Wysp Owczych w zakresie w jakim przywożona ilość nie przekracza 5 kg na osobę. 13. Wszystkie produkty pochodzenia zwierzęcego, które nie spełniają warunków określonych w ustępie podlegają zajęciu i zniszczeniu. Podstawa prawna: Rozporządzenie (WE) Nr 998/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. w sprawie wymogów dotyczących zdrowia zwierząt, stosowanych do przemieszczania zwierząt domowych o charakterze niehandlowym i zmieniające dyrektywę Rady 92/65/EWG; Rozporządzenie Komisji (WE) Nr 745/2004 z dnia 16 kwietnia 2004 roku ustanawiające środki w odniesieniu do przywozu produktów pochodzenia zwierzęcego przeznaczonych do indywidualnego spożycia; ustawa z dnia 11 marca 2004 roku o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt (tekst jednolity Dz. U. z 2008r. Nr 213, poz. 1342). X OCHRONA GATUNKÓW DZIKIEJ FAUNY I FLORY W DRODZE REGULACJI HANDLU NIMI (CITES) 1. Przewożenie przez granicę państwa roślin i zwierząt należących do gatunków chronionych ze względu na zagrożenie wyginięciem, a także ich rozpoznawalnych części i produktów pochodnych (w szczególności skóry, torebki, obuwie, portfele, paski, leki) wymaga przedstawienia organom celnym odpowiednich zezwoleń i świadectw CITES, potwierdzających legalność ich pochodzenia. Dokumenty, o których mowa wydawane są przez właściwe organy administracyjne państw, z których okazy są wywożone lub przywożone (w Polsce Minister Środowiska). 2. Nie jest wymagane przedłożenie organom celnym zezwolenia na przewóz przez granicę: 11

12 1) kawioru z gatunków ryb jesiotrowatych do 125 gramów na osobę, 2) pałeczek deszczowych z gatunku Cactaceae spp. do 3 sztuk na osobę, 3) martwych przetworzonych okazów Crocodylia spp. (za wyjątkiem mięsa i trofeów myśliwskich) do 4 sztuk na osobę, 4) muszli Strombus giga do 3 sztuk na osobę, 5) pławikoników Hippocampus spp. do 4 martwych okazów na osobę, 6) muszli przydaczni Tridacnidae spp. do 3 okazów na osobę, łącznie nie więcej niż 3 kg (okazem jest jedna nieuszkodzona muszla lub dwie pasujące połówki). Podstawa prawna: Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, sporządzona w Waszyngtonie dnia 3 marca 1973 roku. (Dz. U. z 1991roku, Nr 27, poz. 112 i 113) ratyfikowana przez Rzeczpospolitą Polską w dniu 12 grudnia 1989 roku; Rozporządzenie Rady (WE) nr 338/97 w sprawie dzikiej fauny i flory w drodze regulacji handlu nimi; Rozporządzenie Komisji (WE) nr 865/2006 z dnia 4 maja 2006 roku ustanawiające przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 w sprawie ochrony gatunków dzikiej fauny i flory w drodze handlu nimi oraz rozporządzenie zmieniające nr 100/2008 z dnia 4 lutego 2008 roku; Rozporządzenie Komisji (WE) nr 1037/2007 z dnia 29 sierpnia 2007 roku zawieszające wprowadzenie do Wspólnoty okazów niektórych gatunków dzikiej fauny i flory; ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 roku o ochronie przyrody (Dz. U. Nr 92, poz. 880 z późniejszymi zmianami). XII Bliższych informacji, w zakresie norm określonych w działach od I do XI można uzyskać za pośrednictwem informacji celnej 1. W Urzędzie Celnym w Olsztynie - dla przejść granicznych w Gołdapi i Bezledach: adres: Olsztyn, ul. Składowa 5; telefon: W Urzędzie Celnym w Elblągu dla przejść granicznych w Braniewie i Gronowie: adres: Elbląg, ul. Warszawska 129a; telefon: Opracowane przez Izbę Celną w Olsztynie XI AZBEST Wprowadzanie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wyrobów zawierających azbest i azbestu jest zakazane. Podstawa prawna: ustawa z dnia 19 czerwca 1997 roku o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 roku Nr 3, pozycja 20 z późniejszymi zmianami). 12